No menu items!
29.5 C
Sri Lanka
13 September,2025
Home Blog Page 549

මහින්ද වෙල්ගම රකියි

 

කුමාර වෙල්ගම මන්ත‍්‍රීවරයා ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස පත්කිරීමට එරෙහිව සිදුකරන අදහස් දැක්වීම්වලට හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂද වක‍්‍රාකාරව සහාය දක්වන බවත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ 2020 ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස පත්කිරීමට මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ ඇති අකැමැත්ත එයට හේතුව වී තිබෙන බවත් අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ ප‍්‍රබල මන්ත‍්‍රීවරයෙක් පැවසීය.

ඔක්තෝබර් 23 වැනිදා ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ පක්ෂ නායකයන් අතර පැවති සතිපතා රැුස්වීමේදී කුමාර වෙල්ගම මන්ත‍්‍රීවරයාගේ ප‍්‍රකාශ පිළිබඳව සාකච්ඡාකර ඇත. හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ එම අවස්ථාවේ ප‍්‍රකාශ කර ඇත්තේ ඒ පිළිබඳව නිහඬව සිටින ලෙසත්, එම ප‍්‍රකාශවලට පිළිතුරු දිය යුතු නැති බවත්ය. මහින්දානන්ද අලූ‍ත්ගමගේ මන්ත‍්‍රීවරයාට සහ කුමාර වෙල්ගම මන්ත‍්‍රීවරයාට
මහින්ද

අතට අත දී සුහද වෙන ලෙසද එහිදී මහින්ද රාජපක්ෂ පවසා ඇත. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා ලෙස පත්කිරීම වෙනුවෙන් පෙනීසිටින ඒකාබද්ධ විපක්ෂ මන්ත‍්‍රීවරුන් අතර මේ වනවිට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාගේ ස්ථාවරය පිළිබඳව විරෝධයක් හටගෙන ඇතැයි අනිද්දා සමඟ අදහස් දැක්වූ ඒකාබද්ධ විපක්ෂයේ ප‍්‍රබලයා කීය. අප සමඟ ඒ බව පැවසූ මන්ත‍්‍රීවරයාද ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා බවට පත්කළ යුතුයැයි විශ්වාස කරන මන්ත‍්‍රීවරයෙකු වන අතර ඔහු ප‍්‍රකාශ කළේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මීළඟ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයා ලෙස නම් නොකිරීම නිසා වෙල්ගම මන්ත‍්‍රීවරයා මෙබඳු අදහස් දක්වන බවයි.

ජනපති එවූ නම් ව්‍යවස්ථා සභාව ඉවත දමයි

0

 

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ සහ අභියාචනාධිකරණයේ පුරප්පාඩු වී තිබුණු විනිසුරු ධුර සඳහා ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන යෝජනා කළ විනිසුරුවරුන්ගේ නම් ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කර වෙනත් විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමට ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව 25 වැනි බ‍්‍රහස්පතින්දා තීරණය කළේය.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ධුරය සඳහා ජනාධිපති සිරිසේන විසින් යෝජනා කරන ලද දීපාලි විජේසුන්දර අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරියගේ නම හා ගාමිණී අමරසේකර අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරයාගේ නම ව්‍යවස්ථා සභාව විසින් ප‍්‍රතික්‍ෂෙප කරනු ලැබ ඒ වෙනුවට වෙනත් නම් එවන ලෙස ජනාධිපතිවරයාට දැනුම් දී තිබුණි. ඒ අනුව, අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු එස් තුරෙයිරාජා හා කේ කුමුදුනී වික‍්‍රමසිංහ යන දෙදෙනාගේ නම් නැවතත් ජනාධිපති විසින් යෝජනා කර යවනු ලැබිණ. එයින් කේ කුමුදුනී වික‍්‍රමසිංහ මහත්මිය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරියක ලෙස පත්කිරීමට ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය ලැබී ඇත.

අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු ධුරයක් සඳහා ජනාධිපතිවරයා විසින් යෝජනා කර යවන ලද කුසලා වීරවර්ධන මහාධිකරණ විනිසුරුවරියගේ නමද ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව විසින් ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරනු ලැබිණ. ඒ වෙනුවට අවසානයේ සභාව විසින් අනුමත කරන ලද්දේ මහාධිකරණ විනිසුරු ප‍්‍රියන්ත ප‍්‍රනාන්දුගේ නමය.

දීපාලි විජ්සුන්දර මහත්මිය, ජෙනරාල් සරත් ෆොන්සේකාට එරෙහිව පවරා තිබුණු සුදු කොඩි නඩුව විභාග කර, ඔහු වරදකරු බවට පත්කළ ත‍්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලේ සභාපතිනිය හැටියට කටයුතු කළාය. කුසලා වීරවර්ධන විනිසුරුවරිය, සරත් නන්ද සිල්වා අගවිනිසුරු ධුරය හෙබවූ කාලයේ ඔහු රට වටා පවත්වාගෙන ගිය බෝධි පූජා පිංකම්වලදී කැපවී වැඩකළ, සරත් නන්ද සිල්වා මහතාගේ ළඟම හිතවතියක ලෙස ප‍්‍රකටව සිටි විනිසුරුවරියකි.

ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හා අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු ධුර සඳහා ජනාධිපතිවරයා නම් යෝජනා කරන අතර, ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව එම නම් අනුමත කළහොත්, ජනාධිපතිවරයා විසින් එම විනිසුරු ධුරවලට ඔවුහු පත්කෙරෙති.
කතානායක කරු ජයසූරියගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව 25වැනිදා සවස 2.30ට පාර්ලිමේන්තු පරිශ‍්‍රයේදී රැස්විය.

අරුණ ජයවර්ධන

නිදහස ඉල්ලන ඔවුන්ද දේශපාලන සිරකරුවන්ය

0

 

 

දේශපාලන සිරකරුවන් කියන්නේ තමන් දරන දේශපාලන අදහස නිසාවෙන් සිරගත කර ඇති පුද්ගලයින්. ලංකාවේ සිටින බහුතරයක් දේශපාලන සිරකරුවන් දෙමළ ජාතිකයින්. වාර්ගි ක ප‍්‍රජාවන් අතර ආතතීන් පවතින හා වාර්ගික අසමානතාව මත රාජ්‍යය සංවිධානයවල තියෙන අවස්ථාවන්වලදී එම අසමානතාවන්ට එරෙහිව සටන් කරන්නන් දේශපාලන සිරකරුවන් බවට පත් කෙරෙන අවස්ථාව ඉතිහාසය පුරාවටම ගෝලීයව අපි දකිනව. පලස්තීන ජාතිකයින් ඊශ‍්‍රායලයේ දේශපාලන සිරකරුවන් බවට පත් වන්නේත් දකුණු අප‍්‍රිකාවේ කලූ‍ ජාතිකයින් දේශපාන සිරකරුවන් බවට පත් වන්නේත් ඒ ලෙසයි.

මේ සිරකරුවන්ව අත්අඩංගුවට ගෙන ඇත්තේ ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත මාර්ගයෙන් කිසිදු අධිකරණයකින් නියෝගයක් නොමැතිව ආරක්ෂක ලේකම්වරයා විසින් නිකුත් කරන රඳවා තබා ගැනීමේ නියෝගය මතයි ඔවුන්ව අත්අඩංගුවට අරගෙන තිබෙන්නේ යුද්ධය පැවති කාලයේදී සිදු වූ සිද්ධීන්වලට වැරදිකරුවන් ලෙස තමයි ඔවුන්ව අත්අඩංගුවට ගන්නේ. නමුත් ඒ සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ නෙවෙයි. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ රාජ්‍යයට එරෙහිව කටයුතු කිරීමේ චෝදනවා මත ඕනෑම කෙනෙක්ව අත්අඩංගුවට ගෙන රැඳවීම් නියෝග මත වසර එකහමාරක් තබා ගත හැකියි. ඒ විතරක් නෙවෙයි. සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ මෙහෙයවිය නොහැකි සාක්ෂි පාපොච්චාරණ මඟින් මේ නීතිය යටතේ මෙහෙයවිය හැකියි. ඇත්තටම ඔවුන් මේ සිද්ධිවලට සම්බන්ධද නැද්ද කියලාවත් අපි දන්නේ නැහැ. පොලිසියෙන් අත්අඩංගුවට ගෙන වධබන්ධනයන්ට ලක් කර පාපොච්චාරණ ලබා ගැනීමෙන් පසුව නඩු පවරනවා. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ සිරගත කර ඇති නිසා ඔවුන්ට ඇප ලැබනේනේත් නැහැ. නඩු කල් දමමින් ඇප නොදී වසර ගණනාවක් ඔවුන්ව තබා ගන්නවා.

වැරදිකරුවන් කවුද නිවැරදිකරුවන් කවුද කියලාවත් මේ ක‍්‍රමය යටතේ හොයන්නට බැහැ.

ඊටත් වඩා බරපතල කාරණය වන්නේ ත‍්‍රස්තවාදීන් ලෙස නම්කර මිනිසුන්ව හෙළා දැකීමට අපිව ආණ්ඩු විසින් පුරුදු කරවා ඇති ආකාරයයි. අධිකරණය නියෝග, පොලිසිය, හමුදාව අපි අරගල කරද්දී කොහොමද හැසිරෙන්නේ කියලා අපි දන්නවා. නමුත් දෙමළ ජාතිකයින් දෙස සැකයෙන් බැලීමට අපිව පුරුදු කරවලා තියෙනවා. සමානාත්මතාවය, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය, දේශපාලන නිදහස වෙනුවට සිරකරුවා දෙමළ වූ විගස අපි හොයන්නේ ඔහු හෝ ඇය ත‍්‍රස්තවාදියෙක්ද යන්නයි. රාජ්‍යයට එරෙහිව දෙවරක් දකුණේ ජනතාව සන්නද්ධ කැරලි දියත් කරා. ඒවාට සම්බන්ධ වූවන් දේශපාලන සිරකරුවන් ලෙස රඳවා තබාගෙන සිටියදී කම්කරු පංති නායකයින් එයට විරුද්ධ වුණා. ඔවුන්ව නිදහස් කර ගැනීමට අරගල කළා. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත නීතිගත කිරීමේදී කම්කරු නායකයින්ට එයට විරෝධය පලකළා. මේ රාජ්‍යය අපේ රාජ්‍යයක් නොවන බවත් අද දෙමළාට එරෙහිව යොදවන නීතිය හෙට අපේ අරගලයන්ට එරෙහිව යොදවන බවත් ඔවුන් එහිදී තේරුම් ගත්තා. අවාසනාවකට 80 දශකයේ ඇති වූණු ප‍්‍රචණ්ඩ දේශපාලනය විසින් ජාතිවාදයට එරෙහිව සියලූ‍ පීඩිතයින් වෙනුවෙන් සටන් කරන ලද ඉහත කම්කරු පංති ව්‍යාපාරය විනාශ කර දැමුවා.

අද ලහිරු, රයන් හා සුගතානන්ද හාමුදුරුවෝ ඇප රහිතව සිරගත කරගෙන සිටිනවා. ඔවුන්ද දේශපාලන සිරකරුවන්. කම්කරු අයිතිවාසකම් වෙනුවෙන් සටන් කරන සහෝදරවරන්ගේ රස්සා නැති කරනවා. අධිකරණය නියෝග මගින් වෘත්තීය සමිති මර්දනය කරනවා. මේ රටේ නීතිය සාධාරණ නැති බව අපි දන්නවා. දමිළ දේශපාලන සිරකරුවා රඳවා තබා ගැනීමෙන්, ඔවුන්ට එරෙහිව රටේ සාමාන්‍ය නීතිය ක‍්‍රියාත්මක නොකර විශේෂ නීති ක‍්‍රියාත්මක කිරීමෙන් අපිට ලැබෙන්නේ මොනවාද? ඒ ජනතාවට නිදහස අහිමි කිරීමෙන් අපිට නිදහස හමු වෙයිද? මම හිතන්නේ අපි ජනතාව හැටියට එකිනෙකාගේ අරගලවලට ඇහුම්කන් දෙන්න අවශ්‍යයි ජාති බේදයක් නැතිව. වසර 70ක් තිස්සේ රාජ්‍යය විසින් අපිට කිසිදු දෙයක් කරලා නැහැ කියලා. එතකොට අපිට පෙනෙයි. දෙමළ සිරකරුවාව ත‍්‍රස්තවාදියෙක් හැටියට නොව තමන්ට තිබුණු ප‍්‍රශ්නයක් වෙනුවෙන් දේශපාලනය කරන ලද පුද්ගලයෙක් හැටියට එහිදී අපට ඔහුව පිළිගන්න පුළුවන් වෙයි.

ලක්මාලි හේමචන්ද්‍ර

ගම් පෙරළි, පෙම් පෙරළි හා ආණ්ඩු පෙරළි

0

 

රුපියලට සාපේක්ෂව ඩොලරයේ වටිනාකම ඉහළ යාමත් සමග රට කිසියම් ආර්ථික අර්බුදයක පැටලී සිටියි. ඩොලරය, තෙල් මිල වැනි සාධක සම්පූර්ණයෙන් ම පාලනය කිරීමේ හැකියාව ලංකාවට නැත. එවැනි අර්බුද ඇති වූ විට කළ යුතු වන්නේ ඒවා කළමනාකරණය කරගැනීමයි. එය කළ යුතු වන්නේ එම වකවානුවේ බලයේ සිටින ආණ්ඩුව හා රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍ර‍ණයයි. ඔවුන් මුල් වී ඒ වෙනුවෙන් ප‍්‍ර‍තිපත්ති සම්පාදනය කර ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතු ය. පාර්ලිමේන්තු විරුද්ධ පක්ෂ, සෙසු පක්ෂ, සිවිල් සමාජ සංවිධාන ආදිය විසින් කළ යුතුව තිබෙන්නේ පවත්නා තත්ත්වය පිළිබඳ ජනතාව දැනුවත් කරමින් නිසි ක‍්‍රියාකාරිත්වය සඳහා රජය යොමු කිරීමයි.

ලංකාවේ ආර්ථිකය මත දැඩි පීඩනයක් පටවන්නේ ඩොලරය හෝ තෙල් මිල නොවේ. ලංකාවේ ජනතාවගේ ජීවන විලාසය හා ආකල්පයි. බලයේ සිටින ආණ්ඩු විසින් ප‍්‍ර‍කාශමාන කරන්නේ ද එම ආකල්ප ම ය. අඩුවෙන් වැඩ කර, වැඩියෙන් පරිභෝජනය කිරීමේ පරමාදර්ශ වන දේශපාලනය හා රාජ්‍ය සේවය මේ රටේ ජනතාවගේ ආකල්ප මෙහෙයවන ප‍්‍ර‍ධාන සාධක වේ. ලංකාවේ ආර්ථිකය අර්බුදයට යන්නේ මේ දැවැන්ත, අකාර්යක්ෂම රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍ර‍ණය නඩත්තු කිරීමට සිදු වීම නිසා ය. පෙට‍්‍ර‍ල් ලීටරයක මිලෙන් අඩක් පමණ බදු බව පසුගියදා හෙළිදරව් විය. බොහෝ දෙනෙකු හිතන්නේ මේ අය කරන බදු තමන්ගෙන් පිට කොහේ හෝ යන බව ය. එහෙත්, මේ බදුවලින් වැඩි ප‍්‍ර‍මාණයක් රාජ්‍ය සේවය හරහාත්, අකාර්යක්ෂම වුණත්, නිදහස් අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍යය ආදිය හරහාත් ආපසු ජනතාවට ලැබේ. නිදසුනක් ලෙස පාසල් නිල ඇඳුම් රෙදි පහසුවෙන් ඒවා මිළ දී ගත හැකි ධනවත් පවුල්වල දරුවන්ට ද නොමිළේ ලැබේ. අවහ්‍ය දරුවන්ට ලැබෙන්නේ අඩුවෙනි. ඒවා මිළ දී ගැනීම්, බෙදාහැරීම් ආදිය වෙනුවෙන් දැවැන්ත, දූෂිත යාන්ත‍්‍ර‍ණයන් නඩත්තු කෙරේ. ඒවා වෙනුවෙන් රාජ්‍ය සේවයක් ද, දේශපාලන ව්‍යූහයක් ද නඩත්තු කළ යුතු ය. ලංකාවේ සියලූ‍ දේශපාලන පක්ෂ මේ අතරමැදි පංතිය මත නඩත්තු වන, ඔවුන්ගේ පැවැත්ම නියෝජනය කරන ඒවා නිසා ඔවුන් මේ කිසිවක් රැඩිකල් ලෙස වෙනස් කිරීමට ඉඩ දෙන්නේ නැත.

කිසිවෙකු මේ ඇත්ත කතා කරන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට අපේ රටේ සිදු වන්නේ කුමක් ද? හුදු බල ලෝභය මත පදනම්ව කෙසේ හෝ ආණ්ඩුව පෙරළීම සඳහා උද්ඝෝෂණ කිරීමයි. ආණ්ඩු පෙරළීම ගැන අපට කිසිදු ගැටලූ‍වක් නැත. එහෙත් දිනපතා ආණ්ඩු පෙරළන්නට උවමනා නැත. එයින් ජනතාවට අත් වන කිසිදු සෙතක් නැත. දේශපාලනය හැර වෙනත් වැඩක් නැති කාලකණ්ණින්ට කාලය කා දැමීම සඳහා ඒවා හොඳ ය. ආණ්ඩුවක් නියමිත කලට කලින් බලයෙන් පහ කිරීම සඳහා බරපතල හේතු තිබිය යුතු ය. ජනප‍්‍රිය නොවීම ආණ්ඩුවක් බලයෙන් පහ කිරීමට හේතුවක් නොවේ. බලයේ සිටින පක්ෂයකට හැම විටම ජනප‍්‍රිය වන්නට අමාරු ය. ජනප‍්‍රිය වුණත්, නොවුණත්, බලයට පත් කරන ලද කාල පරිච්ඡේදය සඳහා බලයේ සිටීමේ අවස්ථාව ආණ්ඩුවකට හිමි ය. ජනප‍්‍රියත්වය මනින්නට මැතිවරණ හැර වෙනත් විධිමත් මිනුම් දණ්ඩක් ද නැත. විරුද්ධ පක්ෂ ක‍්‍රියාමාර්ග හෝ ජනමාධ්‍ය ප‍්‍ර‍චාර යනු ජනප‍්‍රියත්වය පිළිබඳ විද්‍යාත්මක නිර්ණායක නොවේ.
පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී ජනතාව ඡන්දය ප‍්‍ර‍කාශ කළේ ආණ්ඩුවට විරෝධය පළ කරමින් බව පැහැදිලි ය. ඒ හේතුවෙන් පළාත් සභා මැතිවරණ පැවැත්වීම සඳහා අවශ්‍ය තත්වයන් නිර්මාණය කිරීමට ආණ්ඩුව පමා කරමින් සිටින බව ද පැහැදිලි ය. සීමා නිර්ණය කොමිෂමේ වාර්තාව පරාජය කිරීමට එම වාර්තාව සකස් කරවූ ඇමතිවරයා පවා කටයුතු කිරීම ඔස්සේ මෙම තත්ත්වය පැහැදිලි වේ. විපක්ෂය ද පළාත් සභා මැතිවරණ ඉක්මණින් දිනාගැනීම සඳහා ප‍්‍ර‍බල බලපෑමක් කරන්නේ නැත. ඔවුන් ද පළාත් සභා මැතිවරණවලට බියක් දක්වන බවක් පෙනේ. පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් ලද ජයග‍්‍ර‍හණයේ ලය හෙවත් ටෙම්පෝ එක පවත්වාගෙන යාමට පළාත් සභා මැතිවරණයෙන් බාධා සිදු විය හැකි බව ඔවුහු ද දනිති. පළාත් සභා මැතිවරණයේ ප‍්‍රතිඵලය පළාත් පාලන මැතිවරණයේ ප‍්‍ර‍තිඵලයට වඩා දුර්වල එකක් වන්නේ නම් එය ඔවුන්ට ගැටලූ‍වකි. පළාත් පාලන මැතිවරණයේ ප‍්‍ර‍තිඵලය යම් දුරකට ආන්තික තත්ත්වයක තිබුණු නිසා තවත් මැතිවරණයකදී එය ඉක්මවා යාම පහසු නැත. මැතිවරණ නොපැවැත්වීමේ චෝදනාව ආණ්ඩුවට පටවමින් රාජ්‍ය බලය වෙනස් වන තීරණාත්මක මැතිවරණයක් දක්වා ඉදිරියට යාම ඔවුන් ද ප‍්‍රිය කරන තත්ත්වයක් විය හැකි ය.

වත්මන් සභාග ආණ්ඩුව දේශපාලන බලය පැත්තෙන් දුර්වල තත්ත්වයක තිබීම ඇතැමෙකු නොරුස්සන මුත්, ජනතාව පැත්තෙන් බැලූ කල එය නරක තත්ත්වයක් නොවේ. දේශපාලන බලය පැත්තෙන් ශක්තිමත් ආණ්ඩු බලයේ සිටි සෑම කලක ම ඒකාධිපතිත්වය, ¥ෂණය හා මර්දනය ඉහළ ගොස් තිබේ. වර්තමානයේ ඒ සම්බන්ධයෙන් යම් දුරකට හෝ පරීක්ෂාකාරී සමතුලනයක් තිබේ. එයට මූලික හේතුව ආණ්ඩුවේ දුර්වලකම ය. ආණ්ඩුවේ ප‍්‍ර‍බල පක්ෂය වන එක්සත් ජාතික පක්ෂය මේ වන විට මෙම තත්ත්වය ගැටලූ‍වක් ලෙස තේරුම් ගනිමින් සිටින අතර ප‍්‍ර‍ජාතන්ත‍්‍ර‍ විරෝධී ප‍්‍ර‍වණතා එම පැත්තෙන් ද මතු වෙමින් තිබේ.

පවත්නා සමාජ ක‍්‍ර‍මය ඉදිරියට ගෙන යාමට නම් යම් දුරකට මර්දනකාරී, ප‍්‍ර‍ජාතන්ත‍්‍ර‍ විරෝධී, මර්දනකාරී, තද පාලනයක් අවශ්‍ය බවට මතයක් සමාජයේ නිර්මාණය වෙමින් තිබේ. එම මතය ප‍්‍ර‍වර්ධනය කිරීම සඳහා එක පැත්තකින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පසුපස සිටින හිටපු මිලිටරි නායකත්වය ද, අනෙක් පැත්තෙන් සාපේක්ෂ ප‍්‍ර‍ජාතාන්ත‍්‍රික වටපිටාව අපහරණය කරන වාමාංශික පක්ෂ, ශිෂ්‍ය දේශපාලනය සහ වෘත්තීය සමිති ද කටයුතු කරමින් සිටිති. පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය වැනි අන්ත වාමාංශික ස්ථාවර සමග පෙළගැසෙන බලවේග මේ වන විට විවෘතව ම එය ප‍්‍ර‍කාශ කරන තැනට පත් වී සිටියි. ජවිපෙ පවා සිටින්නේ යටත් වීමට සූදානම් මානසිකත්වයක ය.
මෙම අභියෝග හමුවේ ප‍්‍ර‍ජාතන්ත‍්‍ර‍වාදය ශක්තිමත් කිරීම වෙනුවෙන් වැඩ කරන සිවිල් සමාජ බලවේග අර්බුදයට යාම ස්වාභාවික ය. එසේම, කුමන අඩුපාඩු මධ්‍යයේ හෝ සාපේක්ෂව ඉදිරිගාමී ලෙස ප‍්‍ර‍ජාතන්ත‍්‍ර‍වාදය ශක්තිමත් කිරීමේ වැඩසටහනට උර දුන් එක්සත් ජාතික පක්ෂය ද අනෙක් අන්තය කරා තල්ලූ‍ වී යාමට මෙම තත්වය ඉවහල් විය හැකි ය. එහෙත්, ප‍්‍ර‍ජාතන්ත‍්‍ර‍වාදය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා අරගල කිරීම හැර වෙනත් කිසිදු විකල්පයක් නැත.

අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ

අතුරුදන් උපාලි ගැන, සහෝදර කලාකරුවන්ගේ හඬ

0

 

වසර දෙකයි මාස අටක කාලයක සිට අතුරුදන්ව සිටින රංගන ශිල්පී උපාලි කීර්තිසේනගේ මව සහ සොයුරිය ඔහු නැවත එනතුරු සුසුම්ලමින් බලාසිටී. කලා ලෝකයේ හිවත්තුන්ද ඔහු නැති පාඩුව නිහඬව අත්විඳීමින් සිටිති. එදා එකට සිටි ඇතැමෙකුට ඔහු ගැන අවසන් මතකයක් වත් නැති සෙයකි. සර්ව පිත්තල අළවා මැටි ගොඩවල් රූපවාහිනී තිරමත නටවා පේ‍්‍රක්ෂකයන්ගේ දෑස් මත තරු මවන නාලිකාවලටද ඔහු ගැන මතකය අවදිකරන්නට තරම්වත් කාලයක් නැත.

2016 වසරේ ජනවාරි 10 දින අතුරුදන්ව ගිය උපාලි කර්තීසේන අතුරුදන්ව සිටින්නේ ඇයි? ඔහු රහසිගතව මරාදැමුවේද? ඒ කෙසේද? දැනට මේ සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන පවත්වන්නේ යැයි පවසන බස්නාහිර පළාත් අපරාධ කොට්ඨාසයේ විමර්ශන නිලධාරීන් අදාළ පරීක්ෂණ පවත්වන්නේ කෙසේද යන්න සම්බන්ධයෙන් පොලිස් මාධ්‍ය ප‍්‍රකාශක කාර්යාලයෙන් විමසූ කල, ඔවුන් එයට පිළිතුරු නොදෙයි. හේතුව කුමක්ද? මේ සියලූ ප‍්‍රශ්න නොපුරවන ලද හරස්පද පේ‍්‍රහෙලිකාවක් ය.

තමන් සහ මව රැුකබලාගත් අතරුදහන්වූ සොයුරා සොයා දෙන්නැයි පොලීසි ගානේ රස්තියාදු වෙමින් දේශපාලකයන්ට ලිපි ලියමින් සිටි උපාලිගේ සොහොයුරියට රංගන ශිල්පිනී කුමදුනී අධිකාරී 2017 නොවැම්බර් 12 දින දුරකථන ඇමතුමක් ලබාදෙමින් පවසන්නේ උපාලිගේ රුවට සමාන පුද්ගලයෙකු සිහි විකලෙන් සිරිපාදය ආසන්නයේ කඩ පිලක හිඟා කමින් සිටින බවයි. එසැනින් තම සහොදරයා සොයා ගිය උපාලිගේ සොයුරිය දින තුනක් රස්තියාදු වී නැවත පැමිණෙන්නේ ඔහු වෙනත් පුද්ගලයෙකු වන නිසාය.

උපාලි කීර්තිසේන අවසන් වරට රැුදී සිටි ජාඇල ප‍්‍රදේශයේ ඔහුගේ අතුරුදන් වීමෙන් දින කීපයකට පසු හමුවූ විකෘතිවී ගිය නාඳුනන මළ සිරු‍රේ ඞී.එන්.ඒ සාම්පල, 2017/8/8 දින උපාලිගේ මළ සිරුරද යන්න හදුනා ගැනීමට ජින්ටෙක් අයතනය වෙත යොමු කර ඇති බව මීට පෙර අපි ඔබට අනාවරණය කළෙමු. මේ වන විට එම පරීක්ෂණ නිමාකොට ජින්ටෙක් ආයතනය විසින් අවසන් වාර්තා සකස් කරමින් සිටින්නේය.

උපාලි කිර්තිසේන යනු රංගන ශිල්පියෙකු වශයෙන් වේදිකාව රූපවාහිනිය හා සිනමාව යන ක්ෂේත‍්‍ර තුනම ජයගත් අයෙකි. රංගන ක්ෂේත‍්‍රයේ අන් අයටද ඔහු ගැන තිබෙන්නේ සුපහන් හැඟීමක්ය.

කෙසේවෙතත් උපාලිගේ මෙම අතුරුදන් වීම සම්බන්ධයෙන් විමර්ශණ පැවැත්වීමේදී පොලීසිය ඊට සම්බන්ධ සිදුවීම් හා පරස්පර ප‍්‍රකාශ නොසකා හරිමින් මන්දගාමීයව කටයුතු කලේ මන්ද යන්න අපහැදිලිය.

පසුගියදා උපාලි කීර්ති සේනගේ අතුරුදන්වීම සම්බන්ධයෙන් අප පලකළ ලිපියෙන් පසු කලා ලෝකයේ රංගන ශිල්පිනියන් හා ශිල්පීන් සමග අපි කතා කළෙමු. පහත පලවන්නේ උපාලිගේ අතුරුදන්වීම සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් පල කළ අදහස්ය.

නිහඬව සිටීම ගැටලූවක්

චන්ද්‍රරත්න මාපිටිගම

ඔහු අහිංසකයෙක් වැඩට ආවම කිසිම වදයක් දෙන්නේ නැතිව තවමන්ගේ වගකීම හරියට කරන්න පුරුදුවුණ කලාකරුවෙක්. ඔහු අවසන් වතාවට මගේ නාට්‍යයක් රඟපෑවා. ඒක තාම විකාශනය වුණෙත් නැහැ. වේදිකාව, රූපවාහීනිය, සිනමාව මේ ක්‍ෂේත‍්‍ර තුනේදීම ඔහු සිය කාර්ය හරියටම කළා. කලා ක්‍ෂේත‍්‍රයටත් අපිටත් සමුදිලා ඔහු අතුරුදන් වෙලා. කොහොමද එහෙම වුණේ. කාටවත් වරදක් නොකරපු කලාකාරයෙකුට කොහොමද එහෙම වුණේ කියන එක හොයන්න ඕනේ. අවසානයේදී මේ අතුරුදන් වීම ගැන කිසිදු තොරතුරක් හොයාගන්න බැරිවුණේ ඇයි කියන එක විශාල ගැටලූවක්. ඒවගේ මිනිහෙකු අතුරුදන් වීම ගැන එච්චර නිහඬව ඉන්න පුලූවන් කියන ඒකයි ගැටලූව. මම හිතන්නේ උපාලිගේ අතුරුදන් වීම ගැන දැන්වත් කලාකරුවන් හඬ අවදි කළයුතුයි. එමඟින් පමණයි අපිට ඔහුව හොයා ගන්න පුළුවන්.

මේ ප‍්‍රශ්නවලට පිළිතුරු ඕනී
ශී‍්‍රයන්ත මෙන්ඩිස්
ඔහු නැති වේදනාව කලා ලෝකයට මුලින් දැණුනත් පසුව එය මග හැරුනා. අපි මේ ගැන මාධ්‍ය හමුවක් පැවැත්වුවා. අපේ මිත‍්‍රයාගේ අතුරුදන් වීම ගැන නීතිමය වශයෙන් මොනවාද වෙන්න කියන එක ගැන මට අවබෝධයක් නැහැ. නමුත් ඒ ගැන පරීක්‍ෂණ කරන නිලධාරීන් ගැන විශ්වාසය බිඳ ගන්නේ නැතිව උපාලිව සොයා දෙන්න කියා අපි ඔවුන්ට බල කළ යුතුයි. ඔහු අපිට ඕනේ. ඕනම ක්‍ෂේත‍්‍රයක මිනිහෙක් නැති වුණහම ඒ අඩුව පුරවන්න වෙන කෙනෙක් එන්නේ නැහැ. කලා ලෝකයට උපාලිගේ අඩුව දැනෙන්නෙත් එහෙමයි. ඔහු මිය ගියාද?, ඒ කොහොමද? ඒකට හේතුව කුමක්ද? නැතිනම් ඔහු අතුරුදන්ව සිටිනවා නම් ඒ කොහෙද? මේ ප‍්‍රශ්නවලට පිළිතුරු අවශ්‍යයි.

අතුරුදන් කිරීමට විරුද්ධ වන්න
ජයලාල් රෝහණ
කලාවට සම්බන්ධ කෙනෙක්ම විය යුතු නැහැ. අපි ජීවත්වෙන පරිසරයේ, සමාජයේ වෙනත් කවුරු හරී පුද්ගලයෙක් උනත් අතුරුදන් වුණානම් ඔහු වෙනුවෙන් පෙනී සිටිය යුතුයි. නැතිනම් අවසානයේ අපිත් ඒ ඉරණමටම ගොදුරු වෙයි. අවසානයේදී අපිත් ඒ විදිහටම මැරිලා යයි. මම මේ ගැන පුද්ගලිකව සොයා බැලූවා. තොරතුරු ගැඹුරටම හොයා ගන්න බැරි වුණත්, උපාලිගේ අතුරුදන් වීම පිටිපස්සේ යම්කිසි පුද්ගලික කාරණයක් තියෙනවද කියලා හිතෙනවා. එත් කිසිම කෙනෙකුට අයිතියක් නැහැ තමන් ළඟ හිටපු මිනිහෙක් අතුරුදන් වුණාම නිහඬව ඉන්න. මේ සොඳුරු මිනිසා මම කාලයක් ඉතා ළඟින් ඇසුරු කළා. පසු කළෙක වැඩ නිසාම යම් තරමකට අපි දුරස් වුණා. කොහොම වුණත් මේ අතුරුදන් වීම ගැන සෙවීම පොලිසියේ වගකීමක්. ඔහුට මොකද වුණේ කියන එක දැනගන්න අවශ්‍යයි. යම් පොලිසියක් කියනවා නම් අතුරුදන් වුණ නළුවෙක්ව හොයනවට වඩා අපිට වෙන ලොකු වැඩ තියෙනවා කියලා, සාමාන්‍ය මිනිසුන්වන අපිට ඉන් එහාට සීමාව ඉක්මවා යන්න පුළුවන්ද කියන එක ප‍්‍රශ්නයක්. අද ලෝකයේ මිනිස්සු අත්මාර්ථකාමී වෙලා. ඒකට ඉන්නකන් කතාකරයි හිනාවෙයි, රණ්ඩු කරයි. ගියාට පස්සේ ඒ සම්බන්ධකම් ඉවරයි. අපි එහෙම නොවිය යුතුයි. මේ අතුරුදන් වීමත් කාටහරි විකුණගන්න පුළුවන් වුණානම් අන්න ඒක ගැන හොයයි. පොලිසියට මේක හොයන්න කියලා බලපෑම් කරයි. කොහොම වුණත් උපාලි වටින්නේ කලා ලෝකයට.

උපාලි සොයා දෙන්න පොලිසියට බලපෑම් කරමු
රෝජර් සෙනෙවිරත්න
උපාලිව මැරුවානම් ඒ කවුද, මිනීමරුවා කොහොද, බෝඩි එකට මොකද වුණේ. අතුරුදන් වුණානම් ඔහු කොහේද ඉන්නේ, හැංගීලා ඉන්නවනම් ඒකට හේතුව කුමක්ද? මේ සේරටම උත්තර කලා ලෝකයේ මිනිස්සු හැටියට අපිට හොයන්න බැහැ. ඒකට උත්තර හොයා ගන්න ඕනේ පොලිසියයි. නමුත් අද පොලිසිය ගැන කියන කතාවලින් අපි කොහොමද එයාලව විශ්වාස කරන්නේ. මට තියෙන ප‍්‍රශ්නය ඒකයි. උපාලිව හොයන පරීක්‍ෂණත් එහෙමයි කියලා මට හිතෙනවා. උපාලිගේ පවුලේ අය වැලිකඩ පොලිසියට පැමිණිලි කරලා බලා සිටිද්දී ඔවුන්ව කොළඹ අපරාධ කොට්ඨාසයට යොමු කරලා ඒ ගැන පැමිණිලි කරන්න කිව්වේ මම. නමුත් එදා මෙන්ම අදත් පොලිසිය මේක සත පහකටවත් මායිම් කළේ නැහැ. දැන්වත් උපාලි හොයලා දෙන්න කියලා පොලිසියට බලපෑම් කළ යුතුයි. ඒකට කලා කරුවන් වශයෙන් අපිට විශාල වගකීමක් තියෙනවා. දැන් ඔය අටවගෙන සිටින කලා සංගම් මේ ගැන කතාකරයි කියලා අපිට විශ්වාසයක් තියන්න බැහැ. ඒවා එක එක වුවමනාවන් වෙනුවෙන් අටවාගත්ත සංවිධාන මිසක් කලාකරුවන්ගේ ප‍්‍රශ්න ගැන කථා කරන්න ඉදිරිපත් වෙන සංවිධාන නෙවෙයි. නීතිය රැකවරණය ලැබිය යුත්තේ ප‍්‍රභූ හොරුන්ට විතරක් නෙවෙයි. කලාකරුවන්ටත්, රටේ ජනතාවටත් එහි රැුකවරණය තිබිය යුතුයි. යුක්තිය ඉටුවිය යුතුයි.

ධම්මික පි‍්‍රයදර්ශන

කාදර් නානා බෝ සමිඳු පිහිටයි

0

 

 

මම වනාත වාසියෙක්මි. තව නොබෝ දිනකින් මේ වාසයෙන් මා නික්මයමි. අවොතින් තැනකට යා යුතුමය. ඒ නිසා නික්මෙමි. මම පාසල් ගියේ වනාත ආශ‍්‍රීත පාසලකටය. ඒ කාලේ මට වනාත ගැන තිබුනේ ‘‘ආපෝ හරිම භයානකයි. මහපාරේ මිනිස්සු වෙඩි තියාගන්නවලූ‍’’. ඒ කියන්නේ හරියට පොඩි කාලේ අපි සම්බෝල කොටනවා වගේ (සෙල්ලමකි). පරාදිගට වෙඩි තියාගන්න්නවලූ‍, ඉතින් ඔබ අනාගතය ගැන සුබ සිහින දැක දැක පාරේ දකුණෙන් ඇවිදින අන්තිම අහිංසක දරුවෙක් උනත් අහක යන වෙඩිල්ලක් ඔබේ සිරුර පසාරු කරගෙන යාමේ වැඩි සම්භාවිතාවක් වනාතේදී පවතී. කුඩුත් වනාතේය. බඩුත් වනාතේ ය. නඩුත් වනාතේ ය. එහි සිටින්නේ ඔබව මංකොල්ල කෑමට බලා සිටින මංකොල්ල කාරයන් ය. වනාත ජීවත්වීමට කොහොම උනත් හැරී බැලීමටවත් නුසුදුසු පැත්තකි. ඒ මා දැන සිටි වනාත ය. මේ මා ජීවත්වූ වනාත ය.

මම වනාතේ පදිංචියට මිට වසර 4 කට පමණ පෙර පැමිණියෙමි. ඒ වනාතේ කාදර් නානා වත්තටය. හරියටම කාදර් නානා වත්තේ බෝගහ යටට ය. කාදර් නානා බෝ සමිඳුගේ පිහිට ආරක්ෂාව නිතර අප කෙරෙහි පැවතියේ ය. අප සිටියේ තුන්මං හංදියක් අද්දරය. වත්තේ මැද සාලය අපේ නිවස ඉදිරිපිටය. රිලා ඩාන්ස්, නයි නැටුම්, රිලා සංදර්ශන, දේශපාලන රැස්වීම්, අවුරුදු උත්සව, ක‍්‍රිකට් මැච්, මාසික ධර්ම සාකච්ඡුා සියල්ල පැවැත්වෙන්නේ එතැනය. අපගේ නිවසේ හැඩය වරායට සේන්දු වූ නෞකාවක් බඳුය. නිවස පිටතින් පිහිටි යකඩ වැටට හේත්තු වූ විට දැනෙන්නේ නැවේ බරාඳයට බර වී අවට නිරීක්ෂණය කරන්නා වැනි හැඟීමකි.

වත්තේ ප‍්‍රධාන පීඨිකාව අපේ නිවසය. අවට සිනමා හෝ වේදිකා පසුතලයක් බඳුය. දම් රෝස කොළ ලා නිල් දුඹුරු ආදී වෛවර්ණ පැහැ ගත් කුඩා සඳළුතලවලින් සුසැදි නා නා හැඩයේ සෙල්ලම් ගෙවල් හැම අත ය. ඒවායේ ජීවත්වුයේ ඇත්ත මිනිසුන් ය. එක් සඳලූ‍ තලයක කාන්තාවක් වැලේ දැමු රෙදි නැවත ගනිමින් සිටියි. තවත් සඳළුතලයක සිට දුම් වළලූ‍ ඈතට පා කර හරින තරුණයා කැම්පස් කොල්ලෙකු විය යුතුය. ඔහු උඩ තට්ටුවේ බෝඩින් වී සිටිනවා විය යුතුය. ගණන් ගන්නෙත් නැති ගණන් නොගන්නෙත් නැති බැල්මකින් පහළට එබිකම් කරන අර තවත් සඳලූ‍ තලයක සිටින නව යොවුන් වියේ කෙල්ලගේ ඇස් නැවී ඇත්තේ පහළ ක‍්‍රිකට් ගසන කොල්ලන් වෙත ය.
නැගෙනහිර සිට වැටුණු පටු කොන්ක‍්‍රීට් වීදිය දිගේ උදා හිරු රැුස් මා සොයා පැමිණේ. උණුසුම් තේ කෝප්පයක් තොල ගාමින් මා හිරු එළියේ නැහැවෙමි. අම්මාගේ වදය නොරුස්සන පාසල් යන්නට අකමැති කම්මැලි පුංචි සිඟිත්තියකගේ අකීකරු කොණ්ඩයේ ඒ හිරු රැුස් පැටලේ.

ඈ කිලූ‍ට්ටි ය. ඈට ඒ නම තැබුවේ අපේ නෝනා ය. කිලූ‍ට්ටිගේ හොඳම යාළුවා තඩිච්චි ය. සයිස් එක යාළුකමට කොහෙත්ම අදාළ නැත. ඇගේ ඥාති සහෝදරයා ස්ටික් මෑන් ය. මේ සියලූ‍ නම් තැබුවේ අපේ නෝනාගේ ය. හුදු අප අතර සන්නිවේදනයන් සඳහාය. කිලූ‍ට්ටිලාගේ රංචුව නිසා මේ වත්ත සිරියාවන්තය. දැන් හැදෙන ළමුන්ට ළමා කාලයක් නැතැයි බොහෝ විට අසන්නට ලැබුන ද, මේ ළමුන්ට ළමුන් සේ හැසිරෙන්නට කාලයෙන් බාධාවක් නැත. ඔවුහු ? නවයට දහයටත් පාරේ නටති, දුවති, පනිති, බෝල උඩ දමති, බයිසිකල් පදිති. ඕපදුප කියව කියව ඉන්න අම්මලාගේ සායවල් වටේ එතෙති. අපි මේ දරුවන් වෙනුවෙන් ළමා පුස්තකාලයක් ඇරඹුවෙමු. ඊට මිතුරන් බොහෝ දෙනෙක් පොත්පත්වලින් සහයෝගය දැක්වුයේය. පුස්තකාලයට මුල් කාලයේ ළමුන් බොහෝ දෙනෙක් පැමිණියහ. පොත් කියවීම කොහොම වෙතත් දිනපතා පොත් මාරු කිරීම නම් සිදුවුණි. තමන්ගේ අම්මලා තාත්තලාට වඩා වෙනස් ජීවිතයක් ගෙවන මේ අරුම පුදුම සත්තු ජාතිය මොක්කු දැයි දැක ගැනීමට සමහරවිට ඔවුන්ට උවමනා වුනා විය යුතුය. සමහරුන්ට අකුරු අමාරු නිසා අපි පොත් හඬ නගා කියවිමු එවිට පැටවුන් අප වටා රොක් විය. කෙනෙක් කර උඩ ය. තවත් කෙනෙක් උකුළේ ය. අපි ඔවුන්ට චිත‍්‍ර පටි පෙන්නුවෙමු.
චිත‍්‍රපටි නැරඹිල්ලට ඔවුන්ගේ වැඩි උනන්දුවක් තිබුනේ නැත. ඒ සමහර චිත‍්‍රපටි ඔවුන් ඒ වනවිටත් නරඹා තිබුණි. ඊටත් වඩා පැයක් හමාරක් දඟලන්නේ නැතුව ඉන්න එක ඔවුන්ට මහා වදයක් විය.

ටික කාලයකින් පුස්තකාලයට සතුරන් පිරිසක් නිර්මාණය විය. ඒ ද ළමුන් මය. ඇත්තම කතාව වත්තේ නට නටා සිටි ළමෝ රංචුවෙන් කොටසක් පුස්තකාලයට පැමිණියේ නැත. සමහර ළමුන්ට පොත් නයාට අඳුකොළ වැනිය. මේ පුස්තකාල කෙරුවාව නිසා ඔවුන්ට සෙල්ලං කරන්න කට්ටිය නැති විය.

මුලින් ඔවුන් පුස්තකාලයට පැමිණෙන අයට උසුළු විසුළු කළ හ.

පසුව බැරිම තැන ඔවුන් ද පුස්තකාලයට පැමිණියහ. පොත් රැගෙන ගොස් නැවත භාර දුන්නේ නැත. අපි ඉල්ලන්න ගියේද නැත. අවසානයේ කෙසේ හෝ පුස්තකාලයට එන ළමුන් අධෛර්යමත් කරන්නට ඔවුන්ට හැකිවිය. එක අතකට පොත් කියවනවාට වඩා විනෝදයක් හා අධ්‍යාපනයක් දවස තිස්සේ නැටිල්ලෙන් ඔවුන් ලබනවා විය යුතුය.

හැඩකාර කොල්ලන් කෙල්ලන්ගෙන් මේ පැත්තේ කිසි අඩුවක් නැත. පාරේ යන එන ගැහැණු ළමුන් දෙස බලා සිටීම මගේ ප‍්‍රියතම විනෝදාංශයකි. ගැහැණු ළමුන් පමණක් නොව. යන එන කොයි කවුරුන් දෙසත් බලා සිටීමට මම ප‍්‍රිය කරමි. මේ පළාතේ කෙල්ලන් දෙස ඔබ බෙල්ල කරකව කරකවා බැලූ‍වත් ඔවුන් එය එතරම් තකන්නේ නැත. ඔවුන්ට ඒවා හොඳට හුරු ය. නමුත් ඔබ ඔවුන්ට ‘‘චූස් චූස්’’ නොගාන්නේ නම් ඔබේ ශරීර සෞඛ්‍යය යට හිතකරය. මේ පැත්තේ කොල්ලන් පවා ඉතා කඩවසම් ය. හැඩට අඳිති. ඉන්නේ සීන් එකේ ය.
කොල්ලෝ බජාර් බහින්නේ අපේ නිවස ඉදිරිපිට ය. ඔවුන් අපිට බාධාවක් ලෙස අපි කිසිදා සලකා නැත. ඒ නිසාම ඔවුන් අපිට හරි ආදරේ ය.
මේ පැත්තේ රණ්ඩු සරුවල් බහුල ය. ඒවා දුරදිග යන අවස්ථාද එමට ය. හැබැයි ඒ රණ්ඩු මැද වර්ගවාදී ජාතිවාදී කතා නැත. සිංහලූ‍, දෙමෙල්ලූ‍, මුසල්මානුවෝ ජාතියක් ජන්මයක් නැති අවජාතකයෝ, කුඞ්ඩෝ, ගණිකාවෝ, බේබද්දෝ, දරුවන් එල්ලාගත් නොදරු මව්වරු. මේ වත්තෙන් එහා ලෝකයක් ගැන සිහින දකින්නෝ.

පැසුණු හා නිවුණු තැනැත්තෝ එක්ව ජීවත්වෙති. එක්ව ජීවිතය බෙදා හදා ගනිති. පේලි ගෙවල් අතරින් විහිදී යන තීරු විදි දිගේ ඔහේ ඇවිද යාම මගේ තවත් ප‍්‍රියතම විනෝදාංශයකි. මේ ගෙවල් වල ජිවිත වලින් තුන්කාලක් පමණ පාරට පෙනෙයි.

ඔබට ඉතා පහසුවෙන් ඔවුන්ගේ ජීවිත වෙතට එබිකම් කළ හැක. ඒ නිසාම තාප්පවලින් වටකරගත් ජීවිතවල නැති එක්තරා අවංකභාවයක් ඔවුන් නිතැතින්ම උරුම කරගෙන සිටිති. වෙසක් කාලයට මේ පටු විදී ඉතා අලංකාරය. හැම නිවසකම පාහේ නානා විධ වෙසක් සැරසිලිය. ඒ පුළු පුළුවන් හැටියටය.

වෙසක් කුඩු, බලූ‍ප් වැල්, බකට් එළි, සල් උයන්, කොඩිවැල්, ඇෙඟ් හැපී නොහැපී පසුවී යයි. කාදර් බෝ ගහ යට වැඩ සිටින බුදුන් හැම රාත‍්‍රියකම බුදු රැුස් විහිඳුවයි. වත්ත ඝන අන්ධකාරයේ ගිලී ගිය රාත‍්‍රියක මම එළියට බැස සිගරට්ටුවක් දල්වමි. උන්නාන්සේ බුදුරැුස් විහිදුවයි. දිනෙකට මෙතන රාත‍්‍රිය පහන් වන තෙක් කෙරෙන කාලගෝට්ටියකි. කුණුහරුප සංගායනාවකි. එදින ද උන්නාන්සේ බුදු රැුස් විහිඳුවයි. තවත් දිනක මෙතන ඞී ජේ එකකි. ගැහැණු පිරිමින් හරි හරියට නටයි. උන්නාන්සේ බුදුරැුස් විහිදුවයි. එදිනට ඒ වැඩ ඉන්නේ ඩි ජේ බුද්ධා ය. රැුස් විහිදෙන්නේ ෑෘඵ නාද රටා වලට අනුවය.

පාර්කින් ප‍්‍රශ්නය මේ පැත්තේ ලොකු ප‍්‍රශ්නයකි. නමුත් ඔවුන් එය විසඳා ගන්නා ආකාරය විශිෂ්ටය. අපේ නිවසේ ගේට්ටුව හරස්කර බොහෝ විට වාහන නවතා තිබේ. ‘‘ගේට්ටුව අවහිර නොකිරීමට කාරුනිකවන්න.’’ මම ප‍්‍රින්ටවුට් එකක් සකස් කළෙමි. නමුත් එය ඇලවීම ඒ සංස්කෘතියට නොගැලපේ යයි පසුව සිතී මම නොඇලවුයෙමි. අපි ගෙදරට රාත‍්‍රී එකට පැමිණියත් වාහනයේ හිමිකරුට දැන්වුවොත් කෝප නොගෙන ඔහු පැමිණ වාහනය ඉවත් කර දෙයි. ඉතින් ඒ සම්බන්ධයෙන් අපේ කෝපයේද තේරුමක් නැත. වෙනත් ප‍්‍රදේශයක නම් මෙය පොලිසියෙන් බේරා ගතයුතු ප‍්‍රශ්නයකි. අනෙක් අතට අපගේ නිවසට කොතෙකුත් වාහන පැමිණියද මුළු ? තිස්සේ පාරේ නවතා තිබුන ද ඒවායේ ආරක්ෂාවට කිසි දිනෙක ප‍්‍රශ්නයක් සිදුවී නැත. ඔබට ඕනෑ නැති සද්ද බද්ද බොහොමයක් මෙහිදී ඔබට ඇසෙයි. ඒවා ඔබට ඉවසන්නට සිදුවේ. එසේ වුවහොත් ඔබේ ඕනෑම වදයක් ඔවුන් ඉවසාවී . වනාතේ දහම එයයි.

උපතේ සිට අග නගරය තුළ ජීවත්වුවද අග නගරයේ ඉඩම්වල වෙළෙඳ වටිනාකම වැඩිවීමට සාපේක්ෂව මේ නොවටිනා මිනිසුන් මේ පෙදෙස්වලින් පිටමං කිරිමට නියමිතය. වර්ගප‍්‍රමාණයෙන් අඩු කුකුල් කූඩුවල උඩට උඩට අඩුක් කිරීමට නියමිතය. අප හිතනවාට වඩා කිලූ‍ට්ටිලාගේ, තඩිච්චි ලාගේ, ස්ටික් මෑන් ලාගේ ජීවිත විශාල විපර්යාසයන්ට ලක්වීමට නියමිත ය. ඒ නිසා මේ නොවටිනා මිනිස්සුන්ගේ වටිනා මිනිස්කම් කොහේ හෝ ලියා තැබිය යුතු ය.

සුන්දර වනාත. මගේ ජීවිතයේ සුන්දරම යුගය. මම ගෙවුයේ ඔබ සමගයි.
ඔබ සැමට කාදර් නානා බෝ සමිදු පිහිටයි.

චාමර ගුරුගේ

වර්තමානයට ද ගළපා ගත හැකි ‘මධ්‍යකාලීන ජපන් නෝ නාට්‍යය’

0

 

 

මහාද්වීපික ආසියාවෙන් නැගෙනහිර දෙසට පිහිටි, ස්වදේශීන් විසින් ‘නිප්පොං’ යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබන රාජ්‍යයට, ජපානය, ජැපෑන් වැනි නම් ලැබී ඇත්තේ චීන ජාතීන් භාවිත කළ නාමය හේතුවෙනි. ආසියා මහාද්වීපයේ නැගෙනහිර වෙරළට සමීපව පිහිටා ඇති නමුත් ජපානයට ස්වාධීන සංස්කෘතියක් ගොඩනගා ගත හැකි වී ඇත්තේ පුඵල් සමුද්‍රසන්ධි මඟින් මහාද්වීපයෙන් වෙන් ව පිිහිටා තිබීම හේතුකොටගෙන ය.
ලෝකයේ විවිධ ජාතීනට අයත් සාහිත්‍යයන් අතරේ සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමිකර ගැනීමට ජපන් සාහිත්‍යයට හැකිවී තිබේ. සොබාදහම කෙරෙහි සංවේදීවීම, විවිධාකාර සිතුවිලි සඳහා පුඵල් පරාසයක් වෙන් කර දීම මෙන් ම දිනපොත් හරහා මෙන් ම චාරිකා සටහන් ඔස්සේ ද සිය ආත්මාවලෝකනය ලොවට විදාරණය කිරීම ජපන් සාහිත්‍යකරුවාගේ විශේෂත්වයන් ය. සංක්ෂිප්තතාව ආත්ම කොටගත් ජපන් හයිකු කවියේ ප‍්‍රභාව බටහිර කාව්‍ය ක්‍ෂේත‍්‍රයට ද මේ වන විට ප‍්‍රබල ලෙස බලපෑම් කර ඇති බව ප‍්‍රකට කරුණකි. දහහත්වන සියවසේදී ජපන් සාහිත්‍යයට එක්වූ හයිකු කවිය පිළිබඳව බටහිර කවීන්ට හඳුනාගැනීමට ලැබුණේ Japanese Poetry (1910)නම් වූ කෘතිය සම්පාදනය කළ ඊග්‍යග ක්‍ය්පඉැබක්සබ නම් වූ ලේඛකයාගෙනි යි කියැවේ.

ක‍්‍රිස්තු වර්ෂයට පසු දාහතරවන ශතවර්ෂය තුළදී ප‍්‍රභවය ලැබූවක් ලෙස සැලකෙන නෝ නාට්‍යය පැරණි ලෝකයේ පහළ වූ අලූත් ම නාට්‍ය සම්ප‍්‍රදාය ලෙස ගිණිය හැකි යැයි මධ්‍යකාලීන ජපන් නෝ නාට්‍යය පොතට කෙටි සටහනක් සපයන මහාචාර්ය ආරිය රාජකරුණා කියයි. මධ්‍යතන අවධියේ බිහි වුව ද එය පුරාතන යුගයට අයත් ග‍්‍රීක හා සංස්කෘතික නාට්‍යය තරමට ම විශිෂ්ට යැයි කිව හැකි කලා මාධ්‍යයකි.
‘මධ්‍යකාලීන නෝ නාට්‍යය’ නමින් මහාචාර්ය ආරිය රාජකරුණා විසින් මෑතකදී එළිදක්වනු ලැබ ඇති නවතම කෘතිය, නෝ නාට්‍යය තුනක් පිළිබඳ සියලූ විස්තර ද සමගින් ඒවායේ පෙළ ද සිංහල පාඨකයාට ඉදිරිපත් කරන්නේ සරල බසිනි. මෙම නාට්‍යය බෞද්ධ ජනනාට්‍ය විශේෂයක් ලෙස මුලින් ම රගදැක්වී ඇත්තේ පන්සල්වලදී ය. 1981 වසරේදී මහාචාර්ය ආරිය රාජකරුණා විසින් ප‍්‍රකාශයට පත් කරනු ලැබූ ‘සම්භාව්‍ය ජපන් නාට්‍ය සංග‍්‍රහය’ නම් වූ කෘතියේ නෝ නාට්‍ය කලාව පිළිබඳ දීර්ඝ විමර්ශනයක් ද ඇතුළත් ව ඇති අතර එය අදාළ වර්ෂයේ හොඳම පරිවර්තිත කෘතිය වශයෙන් රාජ්‍ය සම්මානයෙන් ද පිදුම් ලබා තිබේ.

නෝ නාට්‍යය, හයිකු කවිය, ජපන් කෙටිකතා හා නවකතා ආදියෙහි අපූර්වත්වය අප මුලින් ම හඳුනා ගන්නේ මහාචාර්ය ආරිය රාජකරුණා, ජයන්ත විමලසේන ආදී ප‍්‍රතිභාසම්පන්න පරිවර්තකයන්ගේ කෘති ඔස්සේ ය. අප ලෝකය පිළිබඳ විචිත‍්‍ර සිතුවම් මුලින් ම දුටුවේ නන්විධ වූ ප‍්‍රවීන පරිවර්තකයන් විසින් නිර්මාණය කරනු ලැබූ කැඩපතකිනි. කවර බසක් වුවත් පරිවර්තනය කිරීමෙන් අනතුරුව වෙනත් ඕනෑම බසක් කතාකරන්නකුට කිසියම් සමීපස්ථභාවයක් හැගී දැනී යන බව මේ වන විට අපි හඳුනා සිටිමු. මේ අපූරු අත්දැකීම වර්ධනීය ලෙස අප අත්විඳින්නේ පරිවර්තකයාගේ ශක්‍යතාවන්හි පරිමාවට අනුව ය. ලෝකයේ කවර භාෂාවකින් වුව ද ප‍්‍රකාශමාන වන්නේ (මනුෂ්‍යත්වයට පොදු වූ) ජීවිතය පිළිබඳ ඉගිලෑම් ය.

පරිවර්තන සාහිත්‍ය පරිශීලනය කරන සිංහල පාඨකයාට ජපන් සාහිත්‍ය කෘති කියවීමේදී කුමක් දෝ හුරුපුරුදු බවක් ඥාතිත්වයක් හැගීයයි. කෙසේ වුව ද ලෝකය විශ්ව ගම්මානයක් බවට පත් කිරීමේලා පුරෝගාමී මෙහෙවරක් එදා මෙදා තුර ඉටුකරනු ලැබ ඇත්තේ විශිෂ්ට පරිවර්තකයන් විසින් ම වන බව අපගේ විශ්වාසයයි.

නෝ නාට්‍යවල එක් විශේෂත්වයක් වන්නේ ඒවා ශෛලිගත ලක්ෂණවලින් යුක්ත වීමයි. මෙම නාට්‍යය විශේෂය අපට වඩාත් වැදගත් වන්නේ කුමක් නිසා ද යන්න සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡාවට බඳුන් කළ හැකි තවත් හේතු කිහිපයක් ද තිබේ. ඒ එක් හේතුවක් වන්නේ තවමත් අපගේ මතක ගබඩාවේ නිරුපද්‍රිතව ලැගුම් ගෙන සිටින, වරින්වර නින්නාද නංවන ‘මනමේ’ ‘සිංහබාහු’ වැනි නාට්‍ය ද ශෛලිගත නාට්‍ය ම වීමේ හේතුවයි. නැටුම්, ගැයුම්, වැයුම්වලින් යුත් දේශීය ලක්ෂණ උකහාගත් ශෛලිගත නාට්‍ය නිෂ්පාදනයට අතගැසීම සඳහා මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ට උත්තේජනයක් සැපයුවේ ජපන් නෝ නාට්‍ය හරහා බවට ඉගි සැපයෙන හැඳින්වීමක් ද මහාචාර්ය ආරිය රාජකරුණා මෙම කෘතියට එක් කර තිබේ. මගේ මතකයට අනුව කබුකි රැගුම්, නෝ නාට්‍යය, සකේ පානය හා ගේෂා ස්ත‍්‍රීන් ගැන මා මුලින් ම කියවා ඇත්තේ ද මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ ‘මළගි ය ඇත්තෝ’, ‘මළවුන්ගේ අවුරුදු දා’ යන කෘති දෙක හරහා ය. සුන්දරත්වය පිළිබඳ මහත් වූ අභිරුචියක් දක්වන ආචාරශීලි මිනිසුන්ගෙන් සුසැදි රමණීය දේශයක් පිළිබඳ අපූරු සිතුවම් මේ රටේ බොහෝ පාඨකයන් තුළ ජනිත කළේ ද මේ පොත් ද්වය යැයි මම සිතමි.

පැරණි නෝ නාට්‍ය අදටත් විචාරක අවධානයට පාත‍්‍රවන්නේ එහි නොනැසී පවත්නා නවීනත්වය හේතුවෙනි යි මහාචාර්ය රාජකරුණා අවධාරණය කරයි. මහාචාර්යවරයා එසේ කියන්නේ සාහිත්‍ය කෘතියක ව්‍යුහමය අත්හදාබැලීම් පිළිබඳව රචකයන් මෙන් ම විචාරකයන් ද විශේෂයෙන් සැලකිලිමත් වන යුගය මේ වන නිසා විය හැකි ය. නෝ නාට්‍ය ආකෘතිය හා සන්දර්භය අතින් ප‍්‍රකට කරන්නේ ද විශේෂත්වයකි. මෙම නාට්‍ය කොටස් 2කට බෙදා දැක්වෙන්නේ කිසියම් වර්ගීකරණයකට අනුව ය. ඒ ‘සමකාලීන නාට්‍යය’ හා ‘සිහින නාට්‍යය’ වශයෙනි.

සිහින නෝ නාට්‍යය ද කොටස් දෙකකින් යුක්ත ය. එහි මුල් කොටසේදී ප‍්‍රථමයෙන් රංගභූමියට පිවිසෙන්නේ අනුනායක චරිතයයි. මේ අනුනායක චරිතය වර්තමාන සමාජයේ ජීවත්වන්නෙකි. ඔහුට මුණගැසෙන නායක චරිතය පෙනීසිටින්නේ ද වර්තමාන වේෂයෙන් වන මුත් එය නිරූපණය වන්නේ අතීතයේ ජීවත් වූ ප‍්‍රසිද්ධ පුද්ගලයකුගේ අවතාරයක් ලෙසිනි. දීර්ඝ සංවාදයකින් අනතුරුව නායක චරිතය නාට්‍යයේ මුල්කොටසින් ඉවත් ව යන්නේ තමා කාගේ අවතාරයක් ද යන්නට ඉගියක් ද සපයමිනි. දෙවන කොටසේදී නායක චරිතය ර`ග දක්වන්නේ පසුගිය ආත්මයේදී තමා මුහුණ දුන් සිදුවීම් මාලාව ඔස්සේ සිය අතීත ඉරණම් ගමන පිළිබඳ කතාන්තරයකි. නාට්‍යයේ පළමුවන කොටස අවසානයේ අනුනායක චරිතය නින්දට වැටෙන හෙයින් දෙවන කොටසේ කතාපුවත දිග හැරෙන්නේ ඔහු දකින සිහිනයක ස්වරූපයෙනි. අනුනායක චරිතය වශයෙන් අර්ථගැන්වෙන්නේ පේ‍්‍රක්ෂකයා ම වන හෙයින් මේ අනුව මුඵ නාට්‍යයම පේ‍්‍රක්ෂකයා දකින සිහිනයක් බවට පත්වේ.

නෝ නාට්‍ය රංගභූමියෙහි ද විශේෂ ලක්ෂණ කිහිපයක් තිබේ. එය සැකසෙන්නේ තුන් පැත්තකින් ම පේ‍්‍රක්ෂකාගාරයට විවෘත වන සේ ය. බැලූ බැල්මට ම හිස් බවක් ජනිත කරන වේදිකාවෙහි ඇති එක ම සැරසිල්ල වන්නේ පිටුපස ලී බිත්තියෙහි ඇඳී තිබෙන පයින් ගසක චිත‍්‍රය හා වම්පස ලී බිත්තියේ ඇඳී ගිය උණපදුරක සිතුවමකි.

‘මධ්‍යකාලීන ජපන් නෝ නාට්‍යය කෘතියේ මුලින් ම සඳහන් වන්නේ ශෙඅමි මොනොකියො (1363-1443) විසින් විරචිත ‘හන්ජෝ’ නම් වූ නාට්‍යයයි. හන්ජො යනු ‘උමතු පේ‍්‍රමය’ යි. එහි කතා සාරංශය මෙසේ යි.

ක‍්‍රිස්තුපූර්ව පළමුවන සියවසේ විසූ චීන අධිරාජයකුගේ හදවත දිනා සිටින්නේ හන් ආර්යාව නම් වූ කිවිඳියකි. ඇය අතිශයින් ම රූමත් ය. එහෙත් ඊට ද වඩා රුවැති ලලනාවක දැකීමෙන් අධිරාජයාගේ හදවත සසැලී ඔහුගේ මුල් පේ‍්‍රමය දෙදරා යයි. ඉන්පසුව ඔහු පෙම් බඳින්නේ දෙවැනි රුවැත්තියට ය. මෙයින් කම්පාවට පත්වන කිවිඳිය එය ලෝකයාට කවියෙන් කියාපාන්නේ තමාගේ ජීවිතය සරත් ඍතුවේ අවානකට සමකර ගනිමිනි. සරත් ඍතුව ද සමගින් සීතකාලය එළඹෙන නිසා ‘අවාන’ පළරහිත ය. තමා අවලංගු වී ඇත්තේ ද සරත් ඍතුවේ අවානක් ලෙසිනි යි ඇය කියයි.

පෙම්වත! කසුග මිටියාවතෙහි පතළ හිමතලය
පසාරුකරගෙන හිස ඔසවන වල් පැළෑටි
අප දෙදෙනාගේ හමුවීම තරම්ම විරලයි.
වංක මිනිහෙකුට පෙම් කළා.
මගේ ඇග වටා බර වස්ත‍්‍රයක් පොරවාගෙන ඉන්න අතර
කාලය ගෙවීගෙන යන හැටි.
”මම ජීවිතය ගැන කලකිරී දුක්වෙමි.
සරත් ඉරුතුවට හමන සුළග රැගෙන එන දුක්මුසු පුවත විනා
කිසිදු සුභාරංචියක් අසන්නට නැත.”
(මධ්‍යකාලීන ජපන් නෝ නාට්‍යය – 19 පිටුව)
මේ නාට්‍ය රචකයා විසින් ම රචනා කරන ලද ‘මහල්ලකුගේ පේ‍්‍රමය’ (අය-නො-ත්සුශුචි) නම් වූ නාට්‍යය හා කන්අවි කියොත්සුගු (1333-1384) රචනා කළ සොබොත කොමුකි හෙවත් ‘කිවිඳියකගේ පේ‍්‍රමය’ යන නාට්‍යය ද පොතට ඇතුළත් ය.

නෝ නාට්‍යය බිහිවූ දාහතරවන සියවසෙහිදීත් බුදුදහම ලොවට තිළිණ වූ වසර 2500 කට ඉහත යුගයේදී හා ඉන් පෙර යුගවලදීත් අද දවසේදී මෙන් ම මතු අනාගතයේදීත් මේ ලොව උපත ලබන්නේ, ජීවත් වන්නේ එක ම මිනිසා ය. මේ මිනිසාගේ සිතුම් පැතුම්, ප‍්‍රාර්ථනා එක හා සමාන ය. ඔහුගේ ආදරය, කරුණාව, ක්‍රෝධය, ඊර්ෂ්‍යාව, ආදී සියලූ වේදිතයන් ද එක ම ය. ඒ සියල්ල ඇතිවී නැතිවනසුලූ ය. හිරු පායා බැස යන අයුරින්, මල් පිපී පරවන ලෙසින් සියල්ල අනුක‍්‍රමික වෙනසකට බඳුන් වෙයි. විද්‍යාවේ හෝ තාක්ෂණයේ බල මහිමයෙන් මේවායේ සුඵ සුඵ කෘත‍්‍රිම වෙනස්කම් කළ හැකි වුණ ද ප‍්‍රබල වෙනසක්, සැබෑ වෙනසක් සිදුවන්නේ නැත. මෙය බුදුදහමේ මෙන් ම නෝ නාට්‍යයේ ද අන්තර්ගත ව ඇති පොදු සත්තාවකි.

‘මධ්‍යකාලීන නෝ නාට්‍යය’ කෘතියේ එන නාට්‍යවල පෙළ කියවීම වුව පාඨකයාට වැදගත් වන්නේ ඒ අනවරත වෙනස පිළිබඳ සියුම් ඉගි ඒ ඔස්සේ සැපයෙන නිසා ය. මේ අවබෝධය පුද්ගලයකුගේ පෞද්ගලික ජීවිතයට මෙන් ම ඔහුගේ සමාජ ජීවිතයට ද වැදගත් ය.

කැත්ලීන් ජයවර්ධන

හයිකු සුළි රැලි අතර – දිලිසෙන නම් හතර

0

                                                                    

ලා ලොවේ වලා වළලු, හිරු මඬුලු, දිය බුබුළු යනාදිය නරඹද්දී, කවි වනපෙතෙහි සෞන්දර්යය තුළ රවුමක් ගසා එන්නැයි සිත නැවත කියයි. එසඳ, විසල් තුරු හිස්, අතු අගිසි, ළිය වදුළු හෝ යටි වියන ද නොව ඉතා පුංචි සුදු මලක්, පිනි බිංදුවක් වැනි දෙයක් සොයාගෙන පැමිණියෙමි.  පුංචි වුවද ඒ මලෙහි ඇත්තේ මහා සෞන්දර්යයකි. පිනි බිඳෙහි ඇත්තේ කැටි වුණු ගංඟාවකි. ඒබ්‍රහම් අල්ගහනෙම් වරෙක සිය ප්‍රියාව අමතා මෙසේ ලියයි. “ඔබ බොහෝ දුරට හයිකුවක් වගෙයි. ටිකක් කියයි, බොහෝ සේ දැනෙයි.” ඉතින් මා ද සැරසෙන්නේ, මඳින් මඳ විඳින්නට, වදන් කිහිපයකින් විසල් අරුතක් විදින හයිකු කවිය ගැන බොහෝ සේ දැනෙන පරිදි ටිකක් කීමටය.

හයිකු (Haiku) කාව්‍ය විධියේ සාරය වනුයේ දෘෂ්‍ය රූප හෝ අදහස් දෙකක් එකට යා කිරීමේ ක්‍රමවේදයකි. සංනිධාන කිරීම (Juxtaposition) ලෙස හඳුන්වන මෙහිදී සිදුවනුයේ අදහස් කැටිය වදනින් කපා මොලොක් කිරීමක් වැනි දෙයකි. දෙවනුව, සාම්ප්‍රදායික හයිකුව 5-7-5 ලෙස පේළි තුනකට බෙදූ මාත්‍රා 17ක කැටියකි.  තුන්වෙනුව, හයිකු කවි නිතරම සෘතු වෙනස නිරූපනය කරයි. කෙසේ වෙතත් නවීන හයිකු කවිය මෙකී ලක්ෂණ එලෙසම අනුදකින්නට නොපෙළඹේ. හයිකුව හදෙහි කම්පනයක් ඇති කරන කවියකට වඩා රස රූප ජනනය කරන මනරම් නිර්මාණයකැයි කිව හැකිය. එහෙත් මානව ජීවිතය හා සමාජය විනිවිද යන ප්‍රඥාවේ බැල්මක් ඒ තුළින් පැමිණ රසික සිත සසල කිරීමට ඉඩ තිබේ.

සාම්ප්‍රදායික හයිකු ඉතිහාසය ජපාන ඉතිහාසයේ, සංස්කෘතියේ, සමාජයේ සහ ස්වභාව ධර්මයේ නිරූපනයකි. හයිකු කවිය දියුණු වින්දන මාධ්‍යයක් ලෙස ප්‍රබල තැනක තැබීමට දායක වූ “ශ්‍රේෂ්ඨ සිව් කට්ටුව” (The Great Four) ලෙස සැලකෙනුයේ, මත්සුඕ බැෂෝ (1644 – 1694), යෝසා බුසෝන් (1716 – 1784) , කබයෂි ඉසා (1763 – 1827) සහ මෙසයෝක ෂීකි (1867 – 1902) ය. හයිකු කාව්‍ය සරැළි ලෝක සාහිත්‍යය වෙත පා කිරීමට තෙරපුම් නැගූ ඔවුන්ගේ නිර්මාණ, හයිකු අහසේ සූර්ය-චන්ද්‍ර-තාරුකා-දේදුනු චමත්කාරයන් සේ දිලිසුම් නගන බව කිව හැකිය.

බැෂෝ යනු ලොවම දන්නා ශ්‍රේෂ්ඨ හයිකු ‘මාස්ටර්’ය. තරුණ වියේ සිටම විශිෂ්ට කවියෙකු ලෙස කීර්තියට පාත්‍ර වූ ඔහු ගුරු වෘත්තියේ ද, විවිධ සමාජ – සාහිත්‍ය කාර්යයන්හි ද නියැලෙන අතර එකල ‘හොක්කු’ (Hokku) ලෙස හැඳින්වුණු හයිකු නිර්මාණ සඳහා ආවේශය ලබා ගත්තේ නිරතුරුව සංචාරය කිරීමෙනි. සරල වස්තූන් හා සිද්ධි පිළිබඳ තමන්ගේ නිරීක්ෂණ ගැඹුරු අරුත් දනවමින් සූර ලෙස සංක්ෂිප්ත බසින් කී බැෂෝ සොබාදමෙන් සියුම් රේඛා රැගෙන වචනවලින් වර්ණ ගැන්වූවෙකි.

සමනලිය                                                                                                                                                                                 

සුවඳ ගන්වයි පියාපත්                                                                                                                                                          

ඕකිඩ් කුසුමේ පාවෙමින්

බැෂෝගේ නිර්මාණ මගෙහිම පිය මැන ගිය බුසෝන්, බැෂෝගේ සුප්‍රකට සංචාර දිනපොත වන “The Narrow Road to the Interior” කෘතිය සිය අත්පොත ලෙස සැලකුවේය. ඉඩෝ (ටෝකියෝ) හි හාජින් නම් හයිකු ගුරුවරයාගෙන් නිර්මාණකරණය උගත් ඔහුද සංචාර ඇසුරෙහි නිර්මාණ කරමින් 1744 දී තමාගේ සංචාර සටහන් පළ කළේය. ඔහු සොබාදහම හා එදිනෙදා ජීවිතය කවි බසින් සමෝධාන කිරීමට උත්සුක වූ බව පෙන්වන හයිකුවක් මෙසේය.

ලීක්ස් මිලට ගෙන                                                                                                                                                              

නිවසට ඇවිද යමි                                                                                                                                                            

නග්න තුරු යටින්

ඉසා බෞද්ධ අනගාරික සිල්වතෙකු වූ ඉසා බැෂෝ සේම විශාල කවි ප්‍රමාණයක් ලියුවේය. ඉසා යන්නෙහි අර්ථය “තේ කෝප්පය” යන්නයි. ඉසාගේ ජීවිතය සෝකයෙන් සහ පාළුවෙන් පිරුණු එකකි. කුඩා කල මවත්, අත්තම්මාත්, මියයාමෙන් පසුව පියාගෙන් උරුම විය යුතු දේපළද ඔහුට අහිමි වෙයි. මේ අත්දැකීම් ගැන ඔහු ලියූ දින සටහන් ඇතුළත් “The Last Days of Issa’s Father” නම් කෘතිය අද පවා ඉතා ජනප්‍රියය. පසු කලෙක ඔහුගේ පුතු සහ දියණියද ළමා වියේදීම මිය යති. අනිත්‍ය වූ ලෝකයෙන් ලද පීඩාව ඔහු කුඩා කවියකට කැටි කරයි.

ලෝකය නම් පිනි බිඳුව                                                                                                                                           

තවමත් පිනි බිඳුවකි                                                                                                                                                       

  ඒ වුණත්… ඒ වුණත්…

“හොක්කු කවි”, “හයිකු” ලෙස නම් කරන ලද්දේ නූතන හයිකු යුගයේ ප්‍රමුඛයා ලෙස සැලකෙන ෂීකි විසිනි. දේශපාලන ක්‍රියාකාරිකයෙකුද වූ ඔහු හයිකු පමණක් නොව ‘ටන්ක’ කවි සහ වෙනත් සාහිත්‍ය නිර්මාණයන් පිළිබඳවද ප්‍රකට වූවෙකි. හයිකු සම්බන්ධ ශාස්ත්‍රීය කෘතීන් සහ අධ්‍යයනයන් රැසක කතුවරයා වූ ෂීකි 34 වැනි වියේදී ක්ෂයරෝගයෙන් මිය යන විට වේදනා නාශකයක් ලෙස මෝෆීන් භාවිතා කිරීමට තදින් ඇබ්බැහි වී සිටි බව කියැවේ. පෙර කී විශිෂ්ටයන්ගේ බොහෝ කවිවල එන සියුම් චිත්ත රූප මවන ස්වභාවයත්, මතු පිට අරුතින් දුරස්ථ පාළු අපැහැදිලි ජිවිතාවබෝධයකට පිවිසීමේ ස්වභාවයත් ෂීකිගේ හයිකුවලින්ද ප්‍රබල ලෙස මතු වෙයි.

උණුවතුර බෝතලය හිස් කරයි ඈ                                                                                                               

 ඉපැරණි උයනක                                                                                                                                                     

  සඳ යටට වී                                                                                                                                                                                                                                                                                           

සියවස් ගණනකට පෙර මිය ගිය, බැෂෝ-බුසෝන්-ඉසා-ෂීකි යන ඉවසිලිවන්ත කවිකාරයන්ගේ සිතිවිලි අද පවා අපට දෙන ආහ්ලාදය ඉමිහිරිය. සොබාදහමේ නිරීක්ෂණ නිර්මාණශීලී භාෂාවකින් පැවසීම සෑම රටකම කවි-කිවිඳියන් දේශ-කලාප වෙනසකින් තොරව සිදු කරන්නකි. සරල සංක්ෂිප්ත හයිකු කවියක ඇති වචන කිහිපය ජීවන සත්තා විවරණයක් ලෙස විඳගැනීම සියුම් මානසික නොවේදැයි සිතන අතර හයිකු කවියෙකු සහ විචාරකයෙකු වූ සන්ටෝකා ටනේඩා ගේ කෘතියක එන සඳහනකින් ලිපිය පියවමි.

“හයිකු යනු විලාපයක්වත්, මොරදීමක්වත්, සුසුම් හෙලීමක් හෝ ඈනුම් ඇරීමක්වත් නොවේ. එය ජීවිතයේ ගැඹුරු සුසුමකි.”

ලක්ශාන්ත අතුකෝරල

හිතුමතේ ජීවත් වෙන්න ඕනෑනම් බඳින්න එපා විමල් කැටිපෙආරච්චි

 

 

කැටිපෙ මාධ්‍ය සහ කලා ඉසව්වල වැඩ කරන්න ගත්තෙ දේශපාලන අරමුණු නිසාද? නැත්නම් දේශපාලනයට කලින් ඉඳන් කලාවේ යෙදුණාද?
මම ඉස්කෝල කිහිපයකට ගියා. තාත්තාගේ ගම ගාල්ල. අම්මා හලාවත පැත්තේ, පුත්තලම දිස්ත‍්‍රික්කයේ. මුලින් අඟු‍ලානේ හිටපු අපි අම්මාගේ ගමට ගියා. ඒ කාලෙ ඉදන් ඔය සාහිත්‍ය හුටපටවල හිටියා. කවි ලිව්වා, කතා ලිව්වා. හැබැයි ජ.වි.පෙ.ට සම්බන්ධ වුණේ පාසල් කාලයේදී නෙවෙයි. උසස්පෙළ දෙවැනි පාර ලියලා, පුංචි රස්සාවක් කරලා, පාසල්වල ස්වෙච්ඡුාවෙන් උගන්වලා තමයි ජ.වි.පෙ.ට සම්බන්ධ වුණේ. මම පක්ෂෙ එක්ක කොක්ක වඳින්න කලින්ම එළියේ වතාවත් ටික කරන්න පටන්ගත්තා. විරු සමරුවට හෙම මම යනවා. පක්ෂෙ හරහා නෙවෙයි. තනිවම යන්නෙ. ඒත් වැඬේ ඉවරවෙලා ගෙදර යන්නෙ පක්ෂෙ කට්ටිය යන ලොරි බාගෙක නැගලා. ලොරි බාගෙට නගින්න තවත් හේතුවක් තිබුණා. මොකද ඒ කාලෙ මගේ පෙම්වතියත් ඒ වාහනේ ගියා.

ඔබේ ජීවිතයෙ ජවසම්පන්නම කාලය ජ.වි.පෙ. වෙනුවෙන් යෙදෙව්වා. ඒත් අන්තිමේ ජ.වි.පෙ. සහෝදරවරුන්ගෙන්ම ගුටි කන්න පවා සිද්ධවුණා. ඉතින් ජ.වි.පෙ.ට යටකරපු කාලය අපතේ යෑමක් කියලා හිතෙන්නෙ නැද්ද?
නෑ. අපිත් සම්බන්ධ වුණ සමහර දේශපාලන ක‍්‍රියා ගැන දේශපාලන විවේචන තියෙන්න පුලූ‍වන්. මට පෝස්ටර් ආදිය ඇඳීමේ හැකියාවක් තිබුණු හින්දා පක්ෂයෙ ප‍්‍රචාරක පුවරු ඇන්දා. දේශ හිතෛශී ජාතික ව්‍යාපාරයේ ගල්කණු අඳින වැඩවලත් යෙදුණා. ඒ ගැන දේශපාලන ලැජ්ජාවක් මට තියෙනවා.

යම් පුද්ගලයෙක් ජ.වි.පෙ.න් සහ පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂයෙන් එළියට ආවාට පස්සෙ සිවුරු අත්හැරියා වගේලූ‍….
මට තේරෙනවා ඔයා අදහස් කරන කාරණය. ඒකෙ පොඩි නිකායික ගතියක් තියෙනවා. ඒත් මට හිතෙනවා මම ස්වභාවයෙන්ම ටිකක් සමාජශීලී මිනිහෙක් කියලා. මාව එක හර පද්ධතියකට කොටු කරගන්න අමාරුයි. මගේ අත්දැකීමක් කියන්නම්. මම මුලින් කීවානෙ ජ.වි.පෙ. ලොරි බාගයෙ කතාව. ඒ යනකොට හරිම කලූ‍වරයි. විස්සක් විතර වාහනේ යනවා. තැනින් තැන වාහනේට ලයිට් එළි වැටෙනවා. එතකොට කට්ටිය දකිනවා නාඳුනන කෙනෙකුත් ලොරියේ ඉන්නවා කියලා. ඔය අස්සෙ ජ.වි.පෙ. සහෝදර සහෝදරියො විමුක්ති ගීත කියනවා. මම විමුක්ති ගී දන්නෙ නෑ. ඒත් මම තාලෙ අල්ලමින් බොරුවට සිංදුව කියනවා වගේ පෙන්වනවා. ඒත් තේරෙන්නෙ නැහැ. මම විමුක්ති ගීත කියන වැඬේට සෙට් වුනේ නැහැ. ඒ වෙනුවට ටික වෙලාවකින් මම ‘පන්සලේ.. පල්ලියේ…’ කියලා ප‍්‍රසිද්ධ විරෝධාකල්ප ගීතයක් කියන්න පටන්ගන්නවා. එතැනින් පස්සේ අර විමුක්ති ගීත කියපු කණ්ඩායම ජනප‍්‍රිය සිංදු කියන්න එකතුවෙනවා. ඒක අස්සේ තියෙනවා ඔය කාරණය. පක්ෂයේ හර පද්ධතිය සහ සාමාන්‍ය සමාජයේ හර පද්ධතිය අතර පක්ෂ සාමාජිකයන් දෝලනය වෙනවා. අපි වගේ අයව විටෙක කොන් වෙනවා. පස්සේ වුණත් අපේ සමහර හැසිරීම් බාරගන්න පක්ෂයෙ අය කැමති වුණේ නැහැ. මාව සුළු ධනේෂ්වර කෙනෙක් විදියට හංවඩු ගැසුණා. මොකද මම ජෝතිපාලගේ සිංදු අහනවා, පක්ෂයෙ සංස්කෘතික රාමුවෙන් පිට යනවා. ජ.වි.පෙ. ඇතුළේ ඉහළ දේශපාලන මණ්ඩලවල හිටියේ නැතත් මම දැනගෙන හිටියා පක්ෂයේ ඉහළම තලයේ සිට පහළම තලය දක්වා මං වගේ අය පක්ෂයෙ හිටිය බව. ජෝතිගේ, සුනිල් පෙරේරගේ සිංදු අහන අය, බොන අය.

පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂයෙත් ඒ වගේද?
අපි ජ.වි.පෙ.න් එළියට බැස්සාට පස්සේ වුණත් පෙරටුගාමී කට්ටියට සිගරැුට් එක්ක බොන්න අවුල් වගේ. අපි සිගරැුට් බොන්න පක්ෂයක් හැදුවෙ නැහැ. ඒත් සිගරැුට් බොන්න කැමති අයට නිදහස තියෙන්න එපැයි. අපි සිගරැට් බොන්න කැමති අය හින්දා පක්ෂ සාමාජිකයන් ඉදිරියේ ඒ වැඬේ කරන්න පටන්ගත්තා. කවුරුහරි බෙල්ල තියලා ඉදිරියට ඇවිත් පරණ සංස්කෘතිය කඩාගත යුතු වුණා.

කොහොම වුණත් පක්ෂයෙ සිටි අය අතර වර්ණවත් මිනිස්සුත් ඉන්න ඇති නේද?
ඒ යුගය සහ අපි එක්කට හිටපු කුලකයන් ගැන නොනැසෙන ආදරයක් අදත් තියෙනවා. මට න්‍යායික විවේචන තිබුණත් දේශපාලන පක්ෂවල අදත් වැඩකරන සහෝදර සහෝදරියන් ගැන අසීමිත පේ‍්‍රමයක් තියෙනවා. ඔයා කියනවා වගේ අසිරිමත් මිනිස්සු, ගැහැණු ටිකක් හිටියා. ඒත් සමහර ගතානුගතික සම්ප‍්‍රදායන් තිබුණා. එළියෙ සමාජය එක්ක ගණුදෙනු කිරීමේදී තියෙන නිකායික හැඩ නිසා කොටු කොටු වගේ පේනවා.

ජේ.වී.පී කරලා එළියට ආපු අය ධනේෂ්වරයට හොඳට සෙට් වෙනවා කියලා කියනවානේ. පක්ෂෙන් එළියට එනවා කියන්නෙ මොකක්ද?
අර සිවුරු ඇරියා කියන තර්කය එන්නෙ ඔතැනදී. බුද්ධාගමෙන් හැදුණ සංස්කෘතියට සමාන්තර එකක් තමයි වාමාංශික දේශපාලනයේදීත් තියෙන්නෙ. එක්කො ගිහිගෙයි ඉන්න ඕනෑ. නැත්නම් පැවිදි වෙන්න ඕනෑ. වමේ දේශපාලනය කියන්නෙ ධනේෂ්වර සංස්කෘතිය වෙනස් කිරීමේ දේශපාලනයනේ. පැලවත්තේ ජේ.වී.පී. ඔෆිස් එක තිබුණා කියලා පැලවත්ත චූටි කොමියුනිස්ට් ගම්මානයක් නෙවෙයිනෙ. පැලවත්තේ ඔෆිස් එකෙන් එළියට ඇවිත් සමාජය එක්ක ජීවත්වෙන්න ඕනෑ. වාමාංශිකයෝ ඉන්නෙ වෙනස් කළයුතු සමාජයේ. ඒකට මුහුවෙන්නේ නැතිව ඒක වෙනස් කරන්න බැහැ. මම කලිනුත් කියලා තියෙනවා. මම හරි ආසයි කොම්රේඞ් හෝ සහෝදරයා කියන වචනවලට වඩා මචං කියන වචනයට. ඒත් දැන්, අපට මචංලා වෙනම ඉන්නවා කොම්රේඞ්ලා වෙනම ඉන්නවා.

පක්ෂ දේශපාලනය කරද්දී යුද්ධෙට යනවා වගේ යොවුන් පේ‍්‍රමය අත්හරින්න වෙනවාලූ‍…
ඔයා දේශපාලනය එක්ක ගැටගහලා පේ‍්‍රමය ගැන අහපු නිසා මෙහෙම කියන්නම්. අපි පුරුදුවෙලා ඉන්න ජීවන විලාසය එකක්. ලංකාවේ සමාජය විසින් පේ‍්‍රමයට හදලා තියෙන ෆෝමැට් එක තව එකක්. කසාද බැන්දාම පොලිටික්ස් කරන්න බැරිලූ‍. ඉතින් ඒ වගේ පේ‍්‍රමය හෝ දේශපාලනය කියන පාරවල් දෙකෙන් එකක් තෝරාගන්න වෙන හන්දිවලදී පේ‍්‍රමයෙන් ගැලවිලා මම දේශපාලනයේ පාරට විසිවුණා. ඒ වුණාට මේ හැම තැනකදීම කැරකිලා කැරකිලා අපි හඹායන්නෙ, සොයායන්නෙ, අහිමි වුණාදැයි සැක කරන්නෙ ආදරයම තමයි.

පක්ෂ දේශපාලනේ කරනවා කියන්නෙ සහෝදරවරු එක්ක හතර අතේ, හිතුමතේ ඇවිදින එක. පක්ෂවලින් අයින්වුණත් රස්තියාදුව පුරුද්දක් වෙනවා. විවාහ වුණාම ඒ රස්තියාදුවේ වෙනසක් වුණාද?
අපි කැමති වුණත් නැතත් ෆැමිලි කියන්නේ ආකෘතියක්. මගේ අත්දැකීම ඒක. ඒක තනිකඩ ජීවිතය තරම් ලිබරල් කරන්න ගියොත් වැඬේ ඇනෙනවා. ඒත් අපට මැද මාවතක් හොයාගන්න පුලූ‍වන්. මම මගේ බිරිඳ අමාගෙන් ඉල්ලූ‍වෙ එක දෙයයි. ආගම් ගැන සහ දේශපාලනය ගැන මට තියෙන අදහසට විතරක් බලපෑම් කරන්න එපා කියලා. පවුලක ඉද්දී එකිනෙකා අයිතීන් සීමා කරගන්නවානෙ. එතකොට අඳින විදිය, කොණ්ඩය කපන විදිය, රැුවුල වවන විදිය ගැන බලපෑම් කරන්න පුලූ‍වන්. ඒත් අර විශ්වාසයන්ට සීමා දාන්න බැහැ. අපි දෙන්නාගේ වෘත්තිය වැඩවලදී වුණත් අපි අනෙකාගේ නිදහසට බාධා නොවෙන විදියට ගනුදෙනුව හදාගන්නවා. ඒත් ඔයා ඇහුවා වගේ කලින් තිබුණු හිතුමතේ ජීවිතේ විවාහය ඇතුලෙන් හොයන්න බැහැ. රවුම් ගහපු ජීවිතය නතර වෙනවා. කාටහරි හිතුමතේ ජීවත් වෙන්න ඕනෑනම් බඳින්න එපා. මොකද විවාහය කියන්නෙ සමාජය විසින් නිර්මාණය කරගත්ත ආකෘතියක්. සාම්ප‍්‍රදායික ආකෘතියටම නොගියත් මැද මාවතක හෝ යන්න සිද්ධවෙනවා.

සිනමා අදියුරු කලාව

මහේන්ද්‍රට ගාමිණී ෆොන්සේකාගේ අධ්‍යක්ෂණය ගැන තියෙන අදහස මොකක්ද?
මහේන්ද්‍ර – ඔහු හරිම පිළිවෙලයි. හැමදේම පිළිවෙලට තියෙන්න ඕනෑ. වෙලාවටම වැඩ කරනවා. පිටපත, නළු නිලියන්ව තෝරාගැනීම ආදිය පවා තිතට කරන්න ඕනෑ. එක වෙලාවක හම්බන්තොට කැලයේ දර්ශනයක් රූගත කරද්දී නිෂ්පාදකවරයා එන්න ප‍්‍රමාද වුණ නිසා නිෂ්පාදකට ගහන්නත් උත්සාහ කළා. ඒ තරම් නීට් එකට වැඩ කළා.

ගාමිණී ෆොන්සේකා නළුවාව තෝරාගන්න විදිහ අපූරුයි. ඔහුට හරිම හොඳ ඉවක් තියෙනවා. කොටි වළිඟය කරන කාලේ දෙමළ තරුණයෙකුගේ චරිතයකට කෙනෙක්ව හොයනවා. අපි හම්බන්තොට පැත්තේ ගමනක් යද්දී කඩයක් ඉස්සරහා කොල්ලෙක් හිටියා. කාර් එක නවත්වන්න කිව්වා. මෙයා දිහා බලාගෙන ඉඳලා කිව්වා මට මෙයාව හදාගන්න පුලූ‍වන් කියලා. ඔහු කිව්වා වගේම අර චරිතය ඒ කෙනා කළා. මම හිතන්නෙ අපව තෝරාග ැනීම පවා ඔහු ඉවෙන් කළ දෙයක්. ගාමිණී ෆොන්සේකා චරිතයක් යථාර්තවාදී විදියට තමයි බලාපොරොත්තු වුණේ. සමහර චරිත ගැඹුරට විස්තර කරනවා. ඒත් සමහර චරිතයක් ඔහු කෙටියෙන් කියනවා. අපි වැඬේ කළාම ඕකේ. කියලා කියනවා. වැරැුද්දක් වුණොත් විස්තර කරනවා.

ධර්මසේන පතිරාජ ජයසිරිගෙ සමීප මිත‍්‍රයෙක්නෙ. පතීව ආශ‍්‍රයේදී සහ දර්ශන තලයේදී මොනවගේ කෙනෙක්ද? රංගන ශිල්පියෙකුගෙන් චරිතයක් ගත්තේ කොහොමද?
ජයසිරි – පතී මැරෙනකොට අපි දෙන්නාගේ යාලූ‍කමට අවුරුදු 50ක් වෙනවා. ඒත් වැඩ කරද්දී අනෙක් අය එක්ක වගේම මාත් එක්ක ගණුදෙනු කළා. යාලූ‍කම නිසා විශේෂ සැලකිල්ලක් තිබුණෙ නැහැ. අපි රූපගත කරපු පළවැනි දර්ශනය කඩුල්ල ටෙලිනාට්‍යයේ දර්ශනයක්.මම පතීගෙන් ඇහුවා මචං මොකක්ද මේ චරිතෙ, කොහොමද වැඬේ වෙන්න ඕනෑ කියලා. පතී කිව්වා ‘උඹ චණ්ඩියෙක්. වැඩි කතාවක් නැහැ. බොහොම හීන් නූලෙන් වැඩ දෙන කෙනෙක් කියලා.’ එච්චරයි. මේක මගේ මුල්ම හෝ දෙවැනි රූපවාහිනී රඟපෑම. පතී කිව්වාම කූල් චණ්ඩියෙක් කියලා, මම කල්පනා කළා කොහොමද මේක ගන්නෙ කියලා. මගේ ඔලූ‍වට ආවේ බඹරු ඇවිත් චිත‍්‍රපටියේ ජෝ අබේවික‍්‍රමගේ චරිතය. මම මගේ ඇඟ ඇතුළට ජෝව දාගෙන මාගේ විදියට චරිතය නිර්මාණය කරගත්තා. පළවැනි ෂොට් එකේදී විතරයි ආදර්ශ රූපයක් ඕනෑ වුණේ. එතැනින් පස්සේ ඒ චරිතය මගේ ඔලූ‍වෙ හැදුණා. එතැනින් පස්සේ පතී මට චරිතය ගැන අලූ‍ත් විස්තරයක් කිව්වෙ නැහැ. පිටපත අනුව වැඬේ කළා. මොකද පතී මා ගැන මටත් වඩා හොඳින් දැනගෙන හිටියා. මගේ දුර්වලතා සහ ප‍්‍රබලතා දැනගෙන හිටියා. පතී මට චරිත ගැන කිව්වෙ බොහොම අඩුවෙන්.

මම අදත් රඟපානකොට මොනිටර් එකෙන් දර්ශනය නැවත බලන්නෙ නැහැ. සාමාන්‍යයෙන් රංගන ශිල්පීන් දර්ශනය කොහොමද කියලා මොනිටර් එකෙන් බලනවා. ඒත් මම කඩුල්ල කරද්දී, මුල්ම වතාවේ පතී ඉස්සරහා මොනිටරයෙන් බැලූ‍වා. පතී ඒ වෙලාවෙ ඇහුවා උඹ මොකටද මොනිටරෙන් බලන්නෙ? ඒක මමයි බලන්නෙ, උඹ වැරැද්දක් කළානම් මම ආපහු ගන්නවා කියලා. පතී එහෙම කීවාට පස්සෙ අද වෙනතෙක් කිසිම දර්ශණ තලයකදී මම මොනිටරය බලන්නෙ නැහැ.

හැබැයි මට මතකයි පතී ජැක්සන්ව අධ්‍යක්ෂණය කළ වෙලාව. ජැක්සන්ගෙ චරිතය මැනුවෙල්ගේ ගෝලයා. මැනුවෙල් කංකානම්ගෙ පුතා. ජැක්සන්ගේ චරිතය ඇවිල්ලා කංකානමගේ බැල මෙහෙවර කරන බැලයෙක්. ඒත් මැනුවෙල් එක්ක හැප්පෙනවා. පතී කිව්වා උඹ දැන් මැනුවෙල්ගේ ගෝලයා. ඒත් මැනුවෙල්ට පෙන්වන්න ඕනෑ උඹ චණ්ඩියෙක් කියලා. කොහොමද ඒක පෙන්වන්නෙ කියන එක තමයි දර්ශණයෙ තියෙන්නෙ. ජැක්සන්ගේ ඉණේ හැමවිටම පිහියක් තියෙනවා. ජැක්සන් පිහිය ඇඳලා ගත්තා. එතකොට පතී කිව්වා පිහිය අදින්න බැහැ. ජැක්සන්ගේ චරිතය මැනුවෙල්ගේ සේවකයෙක්. පිහිය අදින්නෙ නැතිව, ඉනේ පිහියක් තියෙන බව ඇඟවීමෙන් චණ්ඩිකම පෙන්වන්න ඕනෑ. ඇතැම් නළුවෙක්ට ඒ වගේ විස්තරයක් කරපු වෙලාවල් තිබුණා.

සත්‍යජිත් මාඉටිපේගේ බොරදිය පොකුණේ කෞෂල්‍යා කරපු චරිතය මිනිසුන්ගෙ මතකයේ රැුඳෙන චරිතයක්. මේ චරිතය නිර්මාණය වුණේ කොහොමද?
කෞෂල්‍යා – සත්‍යජිත් මාඉටිපේ නළුවාට මුල් තැන දෙනවා. රංගන ශිල්පියෙකුගෙන් තමන්ට අවශ්‍ය රූපය ගැන වගේම ඒ රංගන ශිල්පියාගේ ඇතුලාන්තය ගැන බොහොම සැලකිලිමත් වෙනවා. ඔහු බොරදිය පොකුණේ චරිතය ගැන අවුරුද්දක් විතර තිස්සේ මා එක්ක වරින් වර කතාකළා. අදාළ ප‍්‍රදේශ සහ මිනිස්සුන්ව බලන්න ගියා. පුහුණුවීම් කළා. ඔහුට ඕනෑ වුණා ඔහු කියන හැඟීම හරියාකාරවම නළුවාව තේරුම් ගන්න. නළුවාව ආශ‍්‍රය කරන්න ඔහු කැමතියි. සත්‍යජිත් චරිතය අපට විස්තර කරනවාටත් වඩා අපව ප‍්‍රශ්න කරනවා කියලා හිතෙනවා. ඒ ආශ‍්‍රයෙන් පස්සෙ එයා දන්නවා මගේ මුහුණෙ හැඩය. මගේ මුහුණ යම් පැත්තකට හැරෙව්වොත් පෙනෙන හැඟීම ඔහු දන්නවා. සමහර වෙලාවට ඔහු කියන්නෙ මේ විදියට උඩ බලන්න කියලා විතරයි. එතකොට මගේ මුහුණෙන් අවශ්‍ය හැඟීම මතුවෙනවා.

අශෝක හඳගම එක්ක කෞෂල්‍යා නිර්මාණ කිහිපයකදීම හමුවුණා නේද?
කෞෂල්‍යා – මාව ඉස්සෙල්ලාම කැමරාවට හඳුන්වලා දුන්නෙ හඳගම. සිනමාවට හඳුන්වා දුන්නේත් හඳගම. හඳගමගේ පිටපත් ලියලා තිබුණු හැටියට නැවත අහන්න දේවල් නොතිබුණු තරම්. නළුවන්ව අධ්‍යක්ෂණය කරද්දී ඔහු මුලින්ම පාවිච්චි කරපු ශෛලිය පසුකාලීනව වෙනස් කළා කියලා මට හිතෙනවා. සඳ දඩයම චිත‍්‍රපටියේදී හඳගම අපව නාට්‍යයකට පුහුණු කරනවා වගේ පුහුණු කළා. රංගන ශිල්පීන් සමග ගණුදෙනුවක් කළා. පසු කාලය වෙද්දී ඔහු රංගන ශිල්පියාව පාවිච්චි කළේ ඔහුගේ සම්පූර්ණ රූපයේ ඉන්න තවත් එක් මෙවලමක් විදියට. ඒ ශෛලිය අනුව ඔහු, අහවල් තැන තියෙන පොල් ගහ, නිවස සහ රංගන ශිල්පියාව එකතු කරලා එක් සම්පූර්ණ රූපයක් නිර්මාණය කරනවා.

හඳගම සහ ජයසිරිගේ එකතුවෙන් නිර්මාණය වූ චරිත බොහෝයි. ජයසිරි සහ හඳගම වැඩ කරද්දී හැදුණ සම්බන්ධය කෙබඳුද?
ජයසිරි – පතී වගේම හඳගමත් මාව දන්නවා. ඒ නිසා දෙදෙනා අතරේ සංවාද කිරීම පහසු වුණා. ඒත් අවසානයට කරපු අසන්ධිමිත්තා චිත‍්‍රපටියේදී හඳගම මා ළඟට ඇවිත් දේවල් කතාකළා. අහවල් කොටස ඒ විදියට නැතිව වෙන විදියකට කරන්න කියලා කිව්වා. කරන්න ඕනෑ විදියට කිව්වෙ නෑ. ඒත් වෙන විදියකට කරන්න කිව්වා. හඳගම කියන්නෙ ගණිතඥයානෙ. එයා නළුවන්ව අධ්‍යක්ෂණය කරද්දී ගණිතය වගේ වැඩ කරනවා කියලා මට හිතෙනවා.

මහේන්ද්‍රට හඳගමව දැනුණෙ කොහොමද?
මහේන්ද්‍ර – හඳගම ලියන ඒවා හරිම බැ?රුම්. එයා කියන එක සියුම් විදියට අල්ලගන්න මහන්සි වෙන්න වෙනවා. මම දියකැට පහනේ ඇක්ට් කරපු චරිතයේ සමහර කොටස් කරන්න හරි අමාරුයි. හඳගම කියන සමහර දේවල් හරි සියුම්. ඔහු තෝරාගන්න මාතෘකා, චරිත අපට හරි අලූ‍ත්.

ප‍්‍රසන්න විතානගේ සමඟ ආකාස කුසුම් චිත‍්‍රපටියේ පුංචි චරිතයක් රඟපාන්න ලැබුණානේ. කෞෂල්‍යාට ඒ අත්දැකීම මොනවගේද?
කෞෂල්‍යා – ඇක්ටර්ස් ඩිරෙක්ටර් කියලා පිරිසක් ඉන්නවා. ප‍්‍රසන්න විතානගේ, සත්‍යජිත් මාඉටිපේ, මලිත් හෑගොඩ වගේ අධ්‍යක්ෂවරු රංගන ශිල්පීන්ගේ අධ්‍යක්ෂවරුන් විදියට හඳුන්වන්න පුලූ‍වන්. ප‍්‍රසන්න රංගන ශිල්පීන්ගේ කටයුත්තට ඉහළම තැනක් දෙනවා. ප‍්‍රසන්න විතානගේ ගත්තොත් ඔහු රංගන ශිල්පියාගේ පහසුව ගැන අතිශය ඉහළින් හිතනවා. නළුවාව කලබලයට පත් නොකර, විවේකීව තියන්න උත්සාහ කරනවා.

මහේන්ද්‍රට ප‍්‍රසන්නගේ චරිත දැනුණේ මොනවගේද?
මහේන්ද්‍ර – ප‍්‍රසන්න චරිතයක් විස්තර කරනවා ගොඩක්. එහෙම නොවෙද්දී ෂූටින් පැක් කරලා හරි යනවා. එක් රංගන ශිල්පියෙක්ට ප‍්‍රසන්නට ඕනෑ දර්ශනයක් කරන්න බැරිවුණා. එතැන තිබුණේ දෙබස් කියන අතරේ කාමරයක බඩු අස් කරන දර්ශණයක්. එයාට බඩු අස් කිරීම සහ දෙබස් කිරීම හරියටම කරන්න බැරිවුණා. ඒ චරිතය ප‍්‍රසන්නට අවශ්‍ය විදියට ආපු නැති නිසා ඔහු පැකප් කළා. පස්සෙ වෙලාවක තමයි වැඬේ ඉවර කළේ. ප‍්‍රසන්න ප‍්‍රී ප‍්‍රඩක්ෂන් වලට ලොකු කාලයක් ගත කරන කෙනෙක්. මම පවුරු වළලූ‍ චිත‍්‍රපටියෙ කලා අධ්‍යක්ෂණය කළා. කලා අධ්‍යක්ෂණය පටන්ගත්තෙ චිත‍්‍රපටිය කරන්න මාස හයකටත් කලින්. එතැනදී නළු නිළියන්ට අන්දන ඇඳුම්, ආභරණ පිළිබඳව පවා සියුම් විදියට සැලසුම් කළා.

විමුක්ති ජයසුන්දර චරිත ගැන ගොඩක් විස්තර කරනවාද?
කෞෂල්‍යා – විමුක්ති ගොඩක් කතාබහ කරලා තමයි මා කළ චරිතය මට හඳුන්වලා දුන්නෙ. හැබැයි විමුක්ති දෙවැනි චිත‍්‍රපටියේ චරිතයක් කරපු තුසිත ලක්නාත්ට කලින් පිටපත දීලා තිබුණෙත් නැහැ. එයාට කියලා තිබුණෙ ස්විමින් ඉගෙනගන්න වගේ දේවල්. ඒ ගැන තුසිත ටිකක් අවුල් වෙලාත් තිබුණා. පිටපත ලැබෙන්නෙ නැහැ කියලා. අපි පුරුදු වෙලා තියෙන්නෙ පිටපත බලලා චරිතයට සූදානම් වෙන්නනෙ. හඳගමට වගේම විමුක්තිටත් චරිතය කියන්නෙ සම්පූර්ණ රූපයේ එක කොටසක් පමණයි.

ජයන්ත චන්ද්‍රසිරිගේ චිත‍්‍රපටිවල සහ ටෙලිනාට්‍යවල හමුවෙන චරිත ටිකක් වේදිකා නාට්‍යවල ලක්ෂණ සහිත බව කියනවා. අධිතාත්වික ස්වභාවයක් තියෙන බව කියනවා. ජයන්ත එක්ක වැඩ කරද්දී ජයසිරිට එහෙම දෙයක් දැනුණාද?
ජයසිරි – ජයන්ත කියන්නෙ ගොඩක් කෑගහන කෙනෙක්. ඒ කිව්වෙ සද්දෙට සහ වේගයෙන් කතාකළා. ඔහු මගේ රඟපෑම් පිළිබඳව නම් බොහොම ප‍්‍රසාදයකින් කතාකළා. ජයන්තට ඕනෑ බොහොම නාට්‍යමය විදියට වැඬේ කරන්න. ඒත් රඟපෑම කියන්නේම නාට්‍යමය වැඩක්. ඒක තවත් නාට්‍යමය විදියට කරන්නෙ කොහොමද කියලලා මට තේරෙන්නෙ නැහැ. අපි කොහොම කළත් චරිතයක් රඟපෑමයි කරන්නෙ. ඒ වුණත් ජයන්ත එක්ක වැඩ කරලා තියෙන ජැක්සන්, ශ‍්‍රියන්ත වගේ රංගන ශිල්පීන්ගෙ රංගන ස්වභාවය යම් චරිතයකට අධික අවධානයක් දිනාගන්නා අන්දමේ රඟපෑමක්.

මහේන්ද්‍රට ජයන්ත චන්ද්‍රසිරිගේ අධිතාත්වික දර්ශන දැනෙන්නෙ කොහොමද?
මහේන්ද්‍ර – මෙහෙමයි. ජයන්ත රියැලිටි එකේ ඉන්නවා. හිටපු ගමන් ඒක පන්නලා දර්ශනය අධිතාත්වික තැනකට ගන්නවා. වේදිකා නාට්‍යවල ලක්ෂණයක් කියලා කියන්නත් පුලූ‍වන්. ජයන්ත අපට චරිතයක් විස්තර කරන්නෙ විහිළු කරනවා වගේ. සාමාන්‍ය භාෂාවෙන්. සීරියස් විදියට විස්තර කරන්නේ නෑ. එදිනෙදා කතාකරනවා වගේ.

රෝයි ද සිල්වා කියන්නෙ බොහෝම ජනප‍්‍රිය නිර්මාණ කරන්න උත්සාහ කරපු, අධ්‍යක්ෂවරයෙක්නෙ. ඔහු එක්ක ජයසිරි වැඩ කළා නේද?
ජයසිරි – රෝයි ද සිල්වා බොහෝවිට චිත‍්‍රපටිය කළේ හිටිවන දර්ශනවලින්. සිදුවීම් ඒ ඒ වෙලාවෙදී ගොඩනැඟු‍වා. සමහර වෙලාවට දර්ශනයෙන් දර්ශනයට යද්දී රෝයි පවා හිනාවෙනවා. ඒ වැඬේ කරද්දී හරිම ආසයි. ඔහු දෙබස් පාඩම් කරවලා, කලින් ලෑස්ති වෙන්නෙ නැහැ. කලින් ලියපු දෙබස් තිබුණාට ඒවාට අතින් පුංචි කොටසක් එකතු කරනවා. රෝයි ඉතාමත් හොඳ මනුස්සයෙක් බවත් කියන්න ඕනෑ.

උදයකාන්ත වර්ණසූරිය ඉතාම විස්තර ඇතිව පිටපත් ලියන බව කියනවා නේද?
මහේන්ද්‍ර – උදයකාන්ත චිත‍්‍රකතා කාරයෙක්නෙ. එයා හැම ෆේ‍්‍රම් එකක්ම ඔලූ‍වෙ චිත‍්‍රයක් ඇන්දා වගේ නිර්මාණය කරගන්නවා. ස්ක‍්‍රිප්ට් එක ලියද්දීම ෂොට්ස් ගැනත් ප්ලෑන් එකක් තියෙනවා. ඒ ප්ලෑන් එකට අනුවමයි වැඬේ කරන්නෙ. ඒ නිසා කලින් ප්ලෑන් කළ විදියටමයි වැඬේ ඩිලිවර් වෙන්නෙ. චරිත ගැන ගැඹුරු විස්තර නැහැ. ඒත් එයාගෙ ප්ලෑන් එකට අනුව වැඬේ ගන්නවා.

මහේන්ද්‍රගෙ අත්දැකීම් අතර බූඩි කීර්තිසේන එක්ක වැඩකිරීමේ අත්දැකීමුත් ඇති. අපි අහලා තියෙනවා බූඩිගෙ චිත‍්‍රපටියක් අවසාන වෙද්දී පිටපතට වඩා සෑහෙන වෙනස් කියලා…
මහේන්ද්‍ර – බූඩි සිහින දේශයෙන් අධ්‍යක්ෂණය කළා. ඒකෙ මම ද්විත්ව චරිතයක්. මම කරපු එක චරිතයක් තමයි මාරයාගේ චරිතය. කවුරුවත් මාරයාව දන්නෙ නැහැනෙ ඉතින්. බූඩි මා එක්ක නිර්මාණය කරපු චරිතය ටිකක් අපබ‍්‍රංශ චරිතයක්. බූඩි අපට චරිතය විස්තර කරන්නේ වැඩ කරන්න දිලා. රියර්සල් කරවනවා. ඒක මැද්දේ නවත්වමින් සිදුවීම් ගොඩනඟනවා. එයා යම් දර්ශනයකට ගියාම, දෙබස් ටික පෙන්වනවා. පෙන්නලා කියනවා දැන් ඔයාලා මේ පසුබිම පාවිච්චි කරලා අලූ‍ත් විදියට සිදුවීම ගොඩනඟන්න කියලා. අපි රියර්සල් එක කරන අතරේ ඔහු දර්ශණය නැවත ගොඩනංවනවා. බූඩි සමහර වෙලාවට අතින් දෙබස් දාගන්න කියලා අපට කියනවා. හැබැයි තේරුමක් නැති දෙබස් ඇතුළු කරනවාට කැමති නැහැ.

බූඩි ඇමෙරිකාවෙ ඉගෙනගත්තානෙ. එයා තාක්ෂණික පැත්ත ගැන විශාල දැනුමක් තියෙන කෙනෙක්. දර්ශණයක් කැමරාවට අල්ලාගන්නෙ කොහොමද කියන එයා හරියටම දන්නවා. සමහර වෙලාවට මගේ කකුල් දෙකට පහළින් කැමරාව තියෙනවා. බූඩි එක්ක තවත් වෙලාවක මම කැමරාව අතේ තියාගෙන මම ඇවිදගෙන යන දර්ශනයක් රඟපාලා තියෙනවා.