2011 දී කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් අනුමත කරදෙන ලද මයිලතමඩු සහ මාතාවනයි යන තෘණ බිම්වල අයිතිය තහවුරු කරගැනීම සඳහා වූ නැගෙනහිර පළාතේ සිතන්ඩි ප්‍රදේශයේ දෙමළ එඬේරුන්ගේ සාමකාමී විරෝධතා ව්‍යාපාරය ඇරඹී දින 83කට වඩා ගතවී ඇත. සිදුවෙමින් පවතින අනවසර ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම සහ ඉඩම් කොල්ලය හේතුවෙන් ගවයන් 80 කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් සොරකම් කිරීම, කපා කොටා දැමීම, විදුලි සැර වැදීම යන හේතූන් මත මියගොස් ඇති අතර, ඒ සම්බන්ධයෙන් කිසිදු ඵලදායි ක්‍රියාමාර්ගයක් ගෙන නොමැත (පොලිස් ස්ථානවල පැමිණිලි ගොඩගැසීම සහ ඒවායින් සමහරක් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ද හැර). මයිලතමඩු – මාතාවනයි තෘණ භූමි කතාවේ සාරාංශය එයයි.

මෙම අසාධාරණ තත්ත්වය ක්‍රියාත්මක වන්නේ, 2023 ඔක්තෝබර් 08 වැනි දින ජනාධිපතිවරයාගේ මඩකලපු සංචාරයට පෙර දිනයේ පොලිස් මුරපොළ දෙකක් ස්ථාපිත කර තිබියදී සහ එම සංචාරය අතරතුර චෙන්කලඩිහි මෙම ජනතාවට සාධාරණය ඉටුකරන ලෙස ඔහු කළ ප්‍රකාශය පැවැතියදී ය.

2013 නොවැම්බර් මාසයේදී එලෙස අනවසරයෙන් ඇතුළු වූවන් 13දෙනකු ඉවත් කිරීමට මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය විසින් නියෝග කරන ලද අතර, 2022 ජූලි මාසයේදී අභියාචනාධිකරණය විසින් අනවසරයෙන් ඇතුළු වූ සියලුදෙනා ඉවත් කිරීමට මහවැලි අධිකාරියට නියෝග කරන ලද නමුත් එම නියෝග ක්‍රියාත්මක නොවීය. කිසිවක් ඵලදායි ලෙස ක්‍රියාත්මක වී නොමැති අතර, එය ආණ්ඩුකරණයේ සහ පරිපාලනයේ නොදැනුවත්කම හෝ නොහැකියාව හෝ සුළු ජාතීන්ට යුක්තිය ලබාදීම යටපත් කිරීමේ ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්තිය ප්‍රදර්ශනය කරයි.

සති දෙකකට, පෙර ගැටුම් පැවැති සමයේ මියගිය අය සැමරූ පුද්ගලයන්ට එරෙහිව ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත ක්‍රියාත්මක කිරීමට මුළු පොලිසියම සූදානම් වන ආකාරය දැකගත හැකි විය. සුපුරුදු ප්‍රචාරණයක් ලෙස සංකේතීය එල්ටීටීඊවාදය, වෙනම රාජ්‍යය යනාදිය ගැන මැති ඇමැතිවරුන් කතාකරන නමුත්, මෙම ජනතාවගේ අයිතිය ගැන කතාකිරීමට කිසිවෙක් නැත. එසේ නම් දිස්ත්‍රික්කයෙන් පිට පළාත්වල පුද්ගලයන් තම ඉඩම් ඩැහැගැනීමට නොපැමිණි කාලය ස්වර්ණමය යුගයක් ලෙස ජනතාව දිගින් දිගටම සිතීම පුදුමයට කරුණක් ද? තම රාජකාරිය වන නමුත්, ඉඩම් අල්ලාගෙන ගවයන් මරා දමන ආක්‍රමණිකයන්ගෙන් ජනතාවට ආරක්ෂාව ලබාදීම වත්මන් ආණ්ඩුව විසින් හිතාමතාම ප්‍රතික්ෂේප කරන බව, අවාසනාවන්ත නමුත් සත්‍ය තත්වය වේ.

කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වල තණකොළ වැවීම වැළැක්වීම සඳහා ගවයන් මෙම ඉඩම්වලට යැවිය යුතු බවත්, එසේ නොකළහොත් ඔවුන්ට එරෙහිව ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා බවත් ප්‍රකාශ කරන දිස්ත්‍රික්කයේ නිලධාරීන් (දිස්ත්‍රික් ලේකම්, කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුව සහ වෙනත් අය) මේ වන විට සිදුවෙමින් පවතින දේ ඉතා පහසුවෙන් නොසලකා හරින බව පෙනේ.

තවත් අතකින්, මේ වන විට නීත්‍යනුකූලව තණබිම් භාවිත කිරීම සඳහා ගොවීන්ට ලබාදී ඇති අයිතිය බැහැර කර, රක්ෂිතයට අනවසරයෙන් ඇතුළුවීම සම්බන්ධයෙන් වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව අධිකරණයේ නඩු පවරා ඇත. මෙම ඉඩම් මහවැලියට අයත් බවත්, දැනට මෙම ඉඩම් සම්බන්ධයෙන් තමන්ට අධිකරණ බලයක් නොමැති බවත්, තවත් වන සංරක්ෂණ කාර්යාලයක් ප්‍රකාශ කර තිබිණි. වචනයේ සහ ක්‍රියාවේ ප්‍රහේලිකාව තුළ මේ මිනිසුන්ගේ (එඬේරුන්ගේ සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වල) ජීවිතය මීදුමක ගිලී යන අතර, රටේ අනෙක් සියල්ල කිසිවක් සිදු නොවූවාක් මෙන් ඉදිරියට දිවයයි.

එක්සත් ජාතීන්, බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව සහ තවත් බොහෝ තැන්වල ජාතික සංහිඳියාවේ වැදගත්කම සහ ඒ සඳහා රජයේ කැපවීම ගැන ‘මී පැණි‘වන් වදන් කතාකරන නමුත් බිම් මට්ටමින් සුළු ජාතික ප්‍රජාවන් මුහුණදෙන ප්‍රශ්න විසඳීමට කිසිවකු පියවරක් ගන්නා බවක් පෙනෙන්නට නැත. අධිකරණය ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් අඩු වී ඇති බව පෙනෙන්නට ඇති අතර (මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය, මහාධිකරණ සහ අභියාචනාධිකරණය) තවමත් සිය ඇතැම් විනිශ්චයන් / නියෝග ලබාදීම් ප්‍රමාද කෙරෙන බවක් දැකගත හැකිය.

කෙසේවෙතත්, නීතිමය ක්‍රියාත්මක කිරීම්වලදී ඔවුන් සමත් වී ඇති බව පෙනේ; දිසාපතිවරයාගේ සිට මැති ඇමතිවරුන් සහ ජනාධිපතිවරයා දක්වා විධායක බලය දරන්නන්, ඉදිරි මැතිවරණයත් සමඟ එතෙර රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතු වැනි වඩා වැදගත් සිදුවීම් රාශියක් අතරතුර අතරමංව සිටින බවක් දැකගත හැකිය.

මෙම සන්දර්භය තුළ ඉතිරිව ඇති සහ වඩාත් පැහැදිලි වන එකම ප්‍රශ්නය වන්නේ ‘ඔවුන් මේ රටේ පුරවැසියන් ද’ යන්නයි. පුද්ගලයෙකු පුරවැසියකු බවට පත්කරන්නේ කුමක් විසින්ද? ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පැහැදිලිවම ‘රාජ්‍යයට පැවරී ඇත්තේ ජනතා බලයයි’ ලෙස සටහන් වන නමුත්, ඊට අදාළව රාජ්‍යය පවතින්නේ කොතනකද? තම විෂයපථයෙන් ඉවත්ව ගොස් ඇති බව පෙනෙන මෙම ගව පාලකයන්ගේ දුක්ඛිත තත්වයට රජය වගකිව යුතු බව පැහැදිලිය. මේ මිනිසුන්ගේ ජීවිත ශක්තිය, විශ්වාසය නැති වූ විට ඔවුන් බලාසිටින්නේ මහා අවමංගල්‍යයක් දෙසද? දශකයක් ඉක්මවූ වූ අතුරුදහන්වූවන් පිළිබඳව සකච්ඡා මේ වනවිට තුනිවී ගොස් ඇත. ඊට අදාළ යාපනයේ විරෝධතාවට දින 2000ක් ඉක්ම ගොස් තිබේ.

පාස්කු බෝම්බ ප්‍රහාර පිළිබඳ විමර්ශන, කමිටු සහ කොමිෂන් සභාවලට සීමාවී ඇති අතර, එම විමර්ශනද යම් දිනක අතුරුදහන්වූවන්ගේ ඉරණම කරාම ළඟාවනු ඇත. ‘අපගේ ජීවිත කාලය තුළ බෙදුම්වාදයට ඉඩදෙන්නේ නැතැයි’ කියන ඇමැතිවරුන් කොතැනකද? ඔබ දැනටමත් වෙන්වීමට හේතුවක් බවට පත්වී ඇත. වෙන්වීම යනු භූමිය භෞතික වශයෙන් වෙන්කිරීම නොව, ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සහ නොසලකා හැරීම තුළ දැනටමත් ක්‍රියාත්මක වී ඇති බව පෙනෙන තත්වයයි. දික්කසාදය යන්නෙන් පුද්ගලයන් වෙනම නිවාසවල ජීවත්වීම යන්න පමණක් අදහස් නොවේ. දික්කසාදයකදී, එකම නිවසේ එකම කාමරයක වුවද, බොහෝ දුරස්වී වාසය කළ හැකිය.

ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති පුද්ගලයන්ට පුරවැසිභාවය ලබාදීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීමත් (පුරවැසි බලය අහිමි කිරීම) සමඟ ආරම්භවී, 1956 දී සිංහල පමණක් රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම, වසර ගණනාවක් පුරා විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශය, තනතුරු සඳහා පත්වීම් ඇතුළු තවත් බොහෝ දේ සඳහා ප්‍රමිතිකරණය (මෑතකදී, පාර්ලිමේන්තුවේ තුන්වන විශාලතම පක්ෂය ලෙස දෙමළ ජාතික සන්ධානය විසින් සුදුසු අපේක්ෂකයෙකු නම් කර තිබියදීත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට සුළු ජාතික අපේක්ෂකයකු ඇතුළත් නොකිරීම) ආදි වශයෙන්, නිදහස ලැබුණු දිනයේ සිට රට දික්කසාද වීමට උත්සාහ ගනිමින් සිටීම ගැන ඇත්තේ කනගාටුවකි.

ගරු ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රශ්නය වන්නේ, ”පළාත් සභා මැතිවරණයට පවතින හදිස්සියේ මොකක්ද කඩිමුඩිය කුමක්ද” යන්නයි. පළාත් සභා යනු ආණ්ඩුකරණයේ දක්නට ලැබෙන අසමාන ක්‍රියාවන්හි වේදනාවන් පිටකිරීමේ වැඩපිළිවෙළක් බව අවබෝධ කරගෙන නැත. ”රටේ පවතින ප්‍රශ්නය කුමක්දැ”යි විමසූ විට පාර්ලිමේන්තුව ඊට පිළිතුරක් නොදන්නා අතර, ”ජනතාවට ආර්ථික ප්‍රශ්න තිබේද?” යන ප්‍රශ්නයට ඇති පිළිතුර වන්නේද එයමය. ඔවුන් තෘප්තිමත් කිරීම සඳහා සලාක නිකුත් කිරීමෙන් ඔබ්බට ගොස් බලන විට, ගොවීන්, එඬේරුන් සහ නිෂ්පාදකයන් ඉන් ඔබ්බට ගිය දුෂ්කරතා රැසකට මුහුණදෙන බව දැකගත හැකිය.

මයිලතාමඩු – මාතවනෙයි ප්‍රශ්නය තණබිම් පිළිබඳව වන්නක් පමණක් නොවන අතර, එය, පාලනය, මිනිසුන්ගේ අයිතිය (විශේෂයෙන් සුළු ජාතීන්) සහ සමාජය තුළ සමානාත්මතාව ලබාදීමට රජයට ඇති හැකියාව සහ කැමැත්ත පිළිබඳ දර්ශකයකි. අවාසනාවකට මෙන්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ කුලුනුවලට (අධිකරණය, විධායකය සහ ව්‍යවස්ථාදායකය) පවතින, පුරවැසියන්ට සමානව සලකමින්, ඔවුනට යුක්තිය සහ සාධාරණත්වය සහතික කරමින් ගැටලු විසඳීමට හැකිවන පරිදි ඒවා හැසිරවීමට ඇති හැකියාව, දවසින් දවස ඛාදනය වන බව පෙනෙන්නට තිබේ. එහෙත් මම අපේක්ෂා කරන්නේ මා නිවැරදි නොවේවායි කියාය.

නීතිඥ තංගමුතු ජයසිංහම්
සම්මානිත මහාචාර්ය, නැගෙනහිර විශ්වවිද්‍යාලය

බටහිර රටවල දෙමළ ඩයස්පෝරා සාමාජිකයෝ පිරිසක් පසුගිය දින කිහිපය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ රැඳී සිටියහ. ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආගමික නායකයන් සමඟ පමණක් නොව සිවිල් සහ දේශපාලන නායකයන් සහ ඔවුන්ගේ මිතුරන් හා ඥාතීන් සමඟ රැස්වීම් මාලාවක නිරත වී ඇත. ඔවුන්ගේ රැස්වීම්වල පැවැති විශේෂත්වය වන්නේ බෞද්ධ භික්ෂූන් සහ ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා සමඟ පැවැත්වූ හමුවීම් සඳහා ඉහළ සාධනීය ප්‍රචාරයක් ලබාගැනීමයි.

එල්.ටී.ටී.ඊ. සංවිධානයේ ආධාරකරුවන් සහ ත්‍රස්තවාදය ප්‍රවර්ධනය කරන්නන් ලෙස හඳුන්වා, ඔවුන් මෙරටට පැමිණියහොත් ඔවුන්ව සැකයෙන් බලා අත්අඩංගුවට ගැනීමට ඉඩ තිබූ කාලයක්ද පැවැතිණි. මෙම අවස්ථාවේදී ඔවුන්, 2014 දී වරක් සහ 2021 දී තවත් වරක් තහනම් සංවිධානයක් ලෙස නම්කළ ගෝලීය දෙමළ සංසදයේ ධජය යටතට පැමිණ ඇත. එම අවස්ථා දෙකේදීම ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ආණ්ඩු බලය ලබාගෙන, අභාවයට ගොස් තිබූ සාම ක්‍රියාදාමයන් යළි ආරම්භ කිරීමත් සමඟ, එම තහනම ඉවත් කෙරිණි.

දෙමළ ඩයස්පෝරා දූත පිරිසගේ සංචාරය සහ ඔවුන්ගේ සංචාරය නිසා ඇති වූ ප්‍රසිද්ධිය බටහිර රටවල ඔවුන්ගේ සමහර සමීප කණ්ඩායම්වල කෝපයට හේතු වී තිබේ. ඒ බව සඳහන් කරමින් ඔවුන් ඒකාබද්ධ නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් මෙසේ සඳහන් කර ඇත. ”දෙමළ ඩයස්පෝරාවේ නියෝජිතයන් සහ සිංහල – බෞද්ධ පූජ්‍ය පක්ෂයේ සහ දකුණේ සිවිල් සමාජයේ කොටසකගේ මෑතකාලීන මුලපිරීම පිළිබඳව අපි ජනමාධ්‍ය මූලාශ්‍ර හරහා දැනගත්තෙමු.

මෙම කණ්ඩායම්, දෙමළ ඩයස්පෝරාවේ තෝරාගත් සහ සීමිත නියෝජිතයන් සමඟ සාකච්ඡා ආරම්භ කර තිබීම කනගාටුවට කරුණකි. දෙමළ ඩයස්පෝරාවේ පුද්ගලයන් කිහිපදෙනකු පමණක් නියෝජනය කරන Global Tamil Forum (GTF) සමඟ මෙම සම්බන්ධ වීම, අපගේ ප්‍රජාව සාමූහිකව නියෝජනය කරන සංවිධානවල ඒකාබද්ධ හඬ සම්පූර්ණයෙන්ම ග්‍රහණය කර නොගනී. ඨඔත්‍ විසින් කලින් සිදුකළ නියෝජනය තවදුරටත් සිදුනොකරන බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය.”

ඔවුන්ගේ සංචාරයේ දේශීය සංවිධායකයන්ගේ සහ ඔවුන්ගේම සාක්ෂි වලට අනුව, ඨඔත්‍ සාමාජිකයන්ට ශ්‍රී ලංකාවේදී, මහනුවර ඇතුළුව කොතැනක සිටියත් උණුසුම් පිළිගැනීමක් ලැබී ඇති අතර, එහිදී ඔවුහු ඉහළම බෞද්ධ නාහිමිවරුන් වන අස්ගිරි සහ මල්වතු පාර්ශවයේ මහනායක හිමිවරුන් හමුවූහ. එසේම එල්.ටී.ටී.ඊ.ය විසින් කලකට පෙර බෝම්බ ප්‍රහාරයක් එල්ල කළ අති පූජනීය දළදා මාලිගාවට ඔවුහු ගිය අතර යාපනයේදී, කොළඹදී සහ මඩකලපුවේ දී අනෙකුත් ආගමික පූජකවරුන් හා සිවිල් සමාජ නියෝජිතයන් ද මුණගැසුණහ. සිවිල් සමාජ සාමාජිකයන් සමඟ ඔවුන්ගේ රැස්වීම්වලදී දුරස්ථ බවක්, ආතතියක් සහ සැකයක් නොතිබිණි. මෙය සැබවින්ම ජාතික ගීය විසින්ම තහවුරු කරන පරිදි ”එක මවකගේ දරුවන්” විය යුතු ආකාරයයි.

නිවැරදි වේලාව

ප්‍රතිසන්ධාන ක්‍රියාවලිය ස්ථාවර සහ දිගුකාලීන දේශපාලන විසඳුමක් කරා ගමන් කරවීමට සුදුසුම කාලය වර්තමානය වනු ඇත. බහුතර ජනතාව ගොදුරු වී ඇති දරුණු ආර්ථික අර්බුදය හමුවේ, වාර්ගික ගැටුම ප්‍රමුඛතාවක් නොවන බව ඔවුන්ට අවබෝධ කර දී ඇති අතර, රට ආර්ථික දූෂණයෙන්, මංකොල්ලකෑමෙන් සහ පන්ති වරප්‍රසාදවලින් මුදාගැනීම වැදගත් බව අවධාරණය කර තිබේ. මේ දිනවල යාපනයේ හෝටල් පිරී ඇත්තේ ඩයස්පෝරාවේ සිට තම පවුලේ අය සහ මිතුරන් බැලීමට පැමිණි ශ්‍රී ලාංකික සම්භවයක් ඇති අයගෙනි. අවන්හල් ද ඔවුන්ගෙන් පිරී ඇත. මිල අධික වුවද, සාමාන්‍ය ශ්‍රී ලාංකික වැටුප් ලබන්නකුට ළඟාවිය නොහැකි වුවද, ශ්‍රී ලංකාවේ වෙසෙන අයට ඩයස්පෝරාවේ තම ඥාතීන් සමඟ එම අවන්හල්වල ගාස්තු ගෙවාදැමිය හැකිය.

GTF ශ්‍රී ලංකා සංචාරයේ විශේෂත්වය වන්නේ ඔවුන් වසරක පමණ කාලයක සිට නායක බෞද්ධ භික්ෂූන් සමඟ සම්බන්ධ වී සිටීමයි. ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ යෝජනාව වෙනුවෙන් ප්‍රචාරක කටයුතු කළ ප්‍රධාන ඩයස්පෝරා කණ්ඩායමක් වුවද, ඨඔත්‍ සාමාජිකයෝ ප්‍රධාන පාර්ශ්ව දෙකේ මහානායක හිමිවරුන් සමඟ සාකච්ඡා කර දළදා මාලිගාවට පැමිණියහ. බෞද්ධ පූජ්‍ය පක්ෂය සමග ඒකාබද්ධ නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් ඔවුහු ඒ බව කියාසිටියහ.”අපි වසරකට ආසන්න කාලයක් ශ්‍රී ලංකාවේ විවිධ ප්‍රජාවන් අතර අවබෝධය සහ සාමය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ අරමුණින් සම්බන්ධ වී සිටිමු.

2023 අප්‍රේල් මාසයේදී නාගර්කොට් (නේපාලය) හි පැවැති මූලික ව්‍යුහාත්මක සාකච්ඡාව, එකිනෙකාගේ දෘෂ්ටිකෝණය දැකීමට සහ මෙම ජාතික සංවාදය ආරම්භ කිරීමට රාමුවක් ඒකාබද්ධව නිර්මාණය කිරීමට අපට උපකාරී විය. ශ්‍රී ලංකාවේ සහ ඩයස්පෝරා ප්‍රජාවන්හි මෙම වැදගත් පළමු මුලපිරීම අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යෑමට මග පෙන්වීම සඳහා අපි හිමාලය ප්‍රකාශනය සමග එකඟ වීමු. මෙය ඉතා වැදගත් ලියවිල්ලක් වේ. එය දෙපාර්ශ්වය අතර එකඟතාවක් නියෝජනය කරන අතර, එක් පාර්ශ්වයක අන්තවාදී ප්‍රාර්ථනා ලැයිස්තුවක් පමණක් නොවේ.

GTF සහ බෞද්ධ භික්ෂූන් අතර සංවාදයක් තුළින් ඉදිරිපත් කරන ලද ඒකාබද්ධ ප්‍රකාශය මනාව සකස් කරන ලද ලියවිල්ලකි. යුක්තිය සහ සංහිඳියාව තුළින් ශ්‍රී ලංකාව ඒකීය තත්ත්වයකට ගෙනඒම සඳහා කළ යුතු දේ පිළිබඳ ආත්මය එය ග්‍රහණය කරයි. හිමාලය ප්‍රකාශනය (නේපාලයේ ඔවුන්ගේ රැස්වීමේ ස්ථානය) යන නම ලබා දී ඇති එම ඒකාබද්ධ ප්‍රකාශයෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ:

• කිසිදු ප්‍රජාවකට තම අනන්‍යතාව සහ අභිමානය අහිමිවීමේ තර්ජනයක් ඇති නොවන රටේ බහුත්ව ස්වභාවය ආරක්ෂා කිරීම සහ ප්‍රවර්ධනය කිරීම.
• ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩඒම, දේශීය නිෂ්පාදනය දිරිමත් කරන සුදුසු සංවර්ධන ආකෘතියක් තෝරාගැනීම, විදේශගත ශ්‍රී ලාංකිකයන් සහ වෙනත් අය සම්බන්ධ කර ගැනීමට සහ ආයෝජනයට පහසුකම් සැලසීම, රට වර්ධන මාවතක පවතින බව සහතික කිරීම සහ ශ්‍රී ලංකාව මැදි ආදායම් ලබන රටක් බවට පත්කිරීම.
• පුද්ගල සහ සාමූහික අයිතීන් සහතික කරන සහ සියලු ජනතාව අතර සමානාත්මතාව සහ සමාන පුරවැසිභාවය ප්‍රවර්ධනය කරන, වගකියන ආයතන සහතික කරන සහ පළාත්වලට ප්‍රමාණවත් බලතල බෙදාහැරීමක් සහතික කරන නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කිරීම හා පවතින ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ බලතල බෙදාගැනීමේ විධිවිධාන විශ්වාසවන්තව ක්‍රියාත්මක කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමුකිරීම.
• එක්සත් සහ නොබෙදුණු රටක බලය බෙදාහැරීම, මිනිසුන්ගේ ආගමික, සංස්කෘතික සහ වෙනත් අනන්‍යතා පිළිගෙන එම අනන්‍යතාවලට ගරුකිරීම සහ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් හා ආගමික කණ්ඩායම් අතර විශ්වාසය තහවුරු කිරීමට කටයුතු කිරීම.
• සංහිඳියාවෙන් සහ එහි අතීතයෙන් පාඩම් ඉගෙන ගැනීමට කැපවී සිටින ශ්‍රී ලංකාවක් පරිකල්පනය කිරීම සහ එවැනි දුක් වේදනා නැවත කිසිදා ඇති නොවන බව සහතික කිරීම සඳහා වගවීම ඇතුළු ක්‍රියාමාර්ග නිර්මාණය කිරීම.
• ද්විපාර්ශ්වික සහ බහුපාර්ශ්වික ගිවිසුම් සහ අන්තර්ජාතික බැඳීම්වලට අනුකූලවීම, ස්වාධීන හා ගතික විදේශ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කිරීමට පියවර ගැනීම සහ ලෝකයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, සාමකාමී හා සමෘද්ධිමත් ජාතීන් අතර සිය එහි අභිමානය සහතික කිරීම.

GTF සමඟ සම්බන්ධවීමට නායකත්වය දෙන බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලා අතර, කොවිඩ් රෝගයෙන් මියගිය අය බලහත්කාරයෙන් ආදාහනය කිරීමට එවකට පැවැති ආණ්ඩුව දැඩි හා අවිද්‍යාත්මක තීරණයක් ගත් අවස්ථාවේදී, වසංගතය පවතින විට තම මළවුන් භූමදාන කිරීමට ඉස්ලාමීය ආගමේ අයට ප්‍රතිපත්තිමය හා ධෛර්ය සම්පන්න ස්ථාවරයක් ගත හැකි බව පැවැසූ මහාචාර්ය පල්ලෙකන්දේ රතනසාර හිමි සහ මාදම්පාගම අස්සජි හිමිද වෙති. මානව හිමිකම් කොමිසමේ සාමාජිකත්වය දැරූ කළුපහන පියරතන හිමි ද ඊට ඇතුළත්ය.

නේපාලයේ එකඟතාව ඇතිකර ගැනීමේදී, 2005 වසරේ සාමූහික නොබෙල් සාම ත්‍යාගය සඳහා නම් කරන ලද විශාකා ධර්මදාස විසින් ලොව පුරා සිටින සාම කාන්තාවන් 1000 ක කණ්ඩායමක කොටසක් ලෙස කටයුතු කිරීම ප්‍රධාන දෙමළ ඩයස්පෝරා සාමාජිකයන් සහ බෞද්ධ පූජකවරුන් අතර පොදු පදනමක් නිර්මාණය කිරීමට උපකාරී විය.

පරස්පර විරෝධී සාක්ෂි

GTF කණ්ඩායමේ ශ්‍රී ලංකා සංචාරයේ උච්චතම අවස්ථාව වූයේ ඔවුන්, සහභාගී වූ බෞද්ධ පූජකවරුන් සහ ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා අතර ඒකාබද්ධ හමුවයි. මේ හමුවට විශාල ජනමාධ්‍ය ආවරණයක් ලැබිණි. සාමය ගොඩනැගීම සහ සංහිඳියාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා ඔවුන් දරන ප්‍රයත්නයට තමාගේ සහාය ලබාදෙන බවට ජනාධිපතිවරයා එම රැස්වීමේදී කණ්ඩායමට සහතික වී තිබේ.

මෙම සහතිකය තම කාර්යයට රටේ ඉහළම දේශපාලන අධිකාරියේ ආශිර්වාදය ඇති බවට සමාන අදහස් ඇති අයට සහතිකයක් ලබාදෙනු ඇත. කෙසේවෙතත්, අභියෝගයට මුහුණදීමට දේශපාලන නායකත්වය ලබාදීම අන් අයට භාර දෙනවාට වඩා, එය සිය වගකීම බවට පත්කර ගැනීම සිදුකළ යුත්තක් වේ. ඒ වෙනුවෙන් රාජ්‍යයේ වගකිවයුතු ආයතන පිහිටුවීමට සහ නීතියේ අන්තර්ගත යුක්තිය තහවුරු කිරීමේ ක්‍රමවේදයන් ගොඩනැගීමට රජය දේශපාලන නායකත්වය ලබාදිය යුතුයි.

පසුගිය වසර තුනක කාලය තුළ මඩකලපුවේ දෙමළ ගොවීන් සහ එඬේරුන් මැසිවිලි නගමින් සිටින්නේ, තම ගවයන්ට ආහාර සොයාගන්නා තණබිම් සිංහල පදිංචිකරුවන් විසින් බඩ ඉරිඟු වගාකිරීම සඳහා පවරා ගන්නා බවටයි. 2011 වසරේ කැබිනට් තීරණයකින් රජය විසින් මෙම තෘණ භූමිය වෙන්කර ඇති බව පැවැසේ. කෙසේවෙතත් 2020 වසරේ සිට පොළොන්නරුවේ සිංහල පදිංචිකරුවෝ බඩඉරිඟු වගාව සඳහා තණබිම් ඈඳාගනිමින් සිටිති.

මෙම පරස්පර අවසරයන් විසින් ආතතීන් ඇතිකර තිබේ. ජනාධිපතිවරයා මීට මාස දෙකකට පෙර මඩකලපුවට පැමිණි අවස්ථාවේ සිට මේ දක්වා, ගවයන් 80කට අධික සංඛ්‍යාවක් සොරකම් කර, ඝාතනය කර හෝ විදුලි සැර වද්දා ඝාතනය කර ඇති බව, දැන් දෙමළ ගොවීන් වෙනුවෙන් නීතිඥවරයකු ලෙස පෙනීසිටින නැගෙනහිර විශ්වවිද්‍යාලයේ හිටපු උපකුලපති මහාචාර්ය ටී. ජයසිංහම් තහවුරු කර ඇත.

සැබෑ අලාභය ගවයන් 160ක් පමණ වන බව පැවැසේ. ”මෙම අසාධාරණ තත්ත්වය ක්‍රියාත්මක වන්නේ, 2023 ඔක්තෝබර් 08 වැනි දින ජනාධිපතිවරයාගේ මඩකලපු සංචාරයට පෙර දිනයේ පොලිස් මුරපොළ දෙකක් ස්ථාපිත කර තිබියදී සහ එම සංචාරය අතරතුර චෙන්කලඩි හි මෙම ජනතවට සාධාරණය ඉටුකරන ලෙස ඔහු කළ ප්‍රකාශය පැවැතියදී ය” යැයි ඔහු ප්‍රකාශ කර ඇත.

”2013 නොවැම්බර් මාසයේදී එලෙස අනවසරයෙන් ඇතුළු වූවන් 13දෙනකු ඉවත් කිරීමට මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය විසින් නියෝග කරන ලද අතර, 2022 ජූලි මාසයේදී අභියාචනාධිකරණය විසින් අනවසරයෙන් ඇතුළු වූ සියලුදෙනා ඉවත් කිරීමට මහවැලි අධිකාරියට නියෝග කරන ලද නමුත් එම නියෝග ක්‍රියාත්මක නොවීය. කිසිවක් ඵලදායි ලෙස ක්‍රියාත්මක වී නොමැති අතර, එය ආණ්ඩුකරණයේ සහ පරිපාලනයේ නොදැනුවත්කම හෝ නොහැකියාව හෝ සුළු ජාතීන්ට යුක්තිය ලබාදීම යටපත් කිරීමේ ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්තිය ප්‍රදර්ශනය කරයි” යැයිද මහාචාර්ය ජයසිංහම් සඳහන් කර තිබේ.

ඉහළම බලය සහිත විධායක ජනාධිපතිවරයාගේ වදන්ද ක්‍රියාවට නැංවීමට නොහැකි වූ විට ජනතාව තුළ ක්‍රමය කෙරෙහි ඇති විශ්වාසය නිරන්තරයෙන් ගිලිහී යනු ඇත. තවද අධිකරණයේ නියෝගද ක්‍රියාත්මක නොවන විට සහ පොලිසිය ක්‍රියාත්මක වීමට අපොහොසත් වූ විට ඔවුන්ගේ විශ්වාසය මුළුමනින්ම නැති වී යනු ඇත. ප්‍රචණ්ඩත්වය මතුවන්නේ එවැනි තත්ත්වයන් තුළය. වචන ක්‍රියාවෙන් ප්‍රදර්ශනය කළ යුතුය. නැතහොත් සුහදතාවේ සහ සංහිඳියාවේ ආත්මය තීරණාත්මක ලක්ෂයකට ගෙන එමින්, ගැටලුවලට විසඳුමක් නිර්මාණය වන්නේ නැත. 2011 කැබිනට් පත්‍රිකාවට අනුව ජනාධිපති නියෝගයක් මගින් තෘණ බිම් ගැසට් කිරීම සංහිඳියාවට ආරම්භයක් විය හැකිය.

– ජෙහාන් පෙරේරා –