No menu items!
22.6 C
Sri Lanka
18 August,2025
Home Blog Page 326

ආසාදනයවූවෝ මිලියනය ඉක්මවති

0

ලෝකය පුරා, නව කොරොනාවයිරස් හෙවත් කෝවිඞ් 19 වයිරසය ආසාදනයවූවන්ගේ සංඛ්‍යාව, පසුගිය බ‍්‍රහස්පතින්දා (අපේ‍්‍රල් 2)  වන විට  මිලියනය ඉක්මවා ගොස් තිබෙනවා. ඒ, වෛරසය මුලින්ම වාර්තා වී දින 93ක් ඇතුළතදීයි. මේ ආසාදනයවූවන් වාර්තා වන්නේ රටවල් හා පාලන ප‍්‍රදේශ 203කින්. වයිරසය ආසාදනය වීමෙන් මියගිය සංඛ්‍යාවෙ දැන් 52,000 ඉක්මවා තිබෙනවා. ඒ මරණ වාර්තා වන්නේ රටවල් හා පාලන ප‍්‍රදේශ 183කින්. ඉන් වැඩිම මරණ සංඛ්‍යාව ඉතාලියෙන් වාර්තා වන විට දෙවැනි වැඩිම සංඛ්‍යාව වාර්තා වන්නේ ස්පාඤ්ඤයෙන්. ඊළඟට ඇමෙරිකාවෙන්. මේ බව කියන්නේ අමෙරිකාවේ මේරිලන්ඞ්හි ජෝන් හොප්කින්ස් පර්යේෂණ විශ්වවිද්‍යාලයේ, කොවිඞ් 19 ව්‍යසනය පිළිබඳ නිරීක්‍ෂකයන්.

ඒ වාගේම වයිරස ආසාදනය වූ 200,00කට වැඩි පිරිසක් සුවය ලබා තිබෙන බවද වැදගත් කාරණාවක්.

වයිරසය ආසාදිතයන් පළමුවැනි 100,000ක පිරිස වාර්තා වන්නට දින 55ක් ගතවුණු නමුත්, පළමුවැනි 500,000 වාර්තා වන්නට ගතවුනේ දින 76ක් පමණයි. ලක්‍ෂ පහක සංඛ්‍යාව ලක්‍ෂ දහය හෙවත් මිලියනය දක්වා දෙගුණයක් වුණේ දින 8ක් ඇතුළතදියි. පසුගිය බ‍්‍රහස්පතින්දා ලෝකය පුරා වාර්තා වුණු ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්‍යාව ඊට පෙර දිනට වඩා සියයට දහයකින් වැඩිවීමක් පෙන්නුම් කළා. අමෙරිකාව මේ වන විට වැඩිම ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාවක් එනම්, 143,055ක් වාර්තා කරනවා. බ‍්‍රහස්පතින්දා (2) වන විට එහි මියගිය සංඛ්‍යාව 2,514ක්. ඉතාලියේ මරණ සංඛ්‍යාව 10,779ක් වන විට ආසාදිතයන්ගේ සංඛ්‍යාව 97,689ක්. චීනයේ මරණ සංඛ්‍යාව 3,340ක් වන විට ආසාදිතයන් ගණන 81,470ක්.

ආසාදිතයන් 100කට වැඩියෙන් වාර්තා වූ රටවල් සහ පාලන ප‍්‍රදේශ 117ක් වෙනවා. 1000කට වැඩි ආසාදිතයන් රටවල් 50කින් පමණ වාර්තා වෙනවා.  රටවල් 7කින් ආසාදිතයන් 50,000කට වඩා වාර්තා වෙනවා. ඉන් බොහොමයක් යුරෝපීය රටවල්.

ආසාදිතයන් අතුරෙන් මරණ ප‍්‍රතිශතය සියයට පහකට වැඩි බවයි හොප්කින්ස් විශ්වවිද්‍යාලය වාර්තා කරන්නේ. ඒ තත්ත්වයට පසුගිය දින කිහිපය තුළ ඇමෙරිකාවෙන්, එක්සත් රාජධානියෙන් මෙන්ම ස්පාඤ්ඤයෙන් වාර්තාවූ වැඩි මරණ සංඛ්‍යාව බලපා තිබෙනවා.

වාර්තාවන ආසාදිතයන් අතුරෙන් ආසන්න වශයෙන් සියයට 22ක් ඇමෙරිකාවෙන්. ඉතාලියෙන් හා ස්පාඤ්ඤයෙන් සියයට 11 බැගින්. පසුගිය දෙසැම්බරයේ මුල් වරට රෝගය ගැන වාර්තා වුණ චීනයේ දායකත්වය සියයට 8ක් පමණයි. වයිරසයේ පළමු අපිකේන්ද්‍රය චීනය වුණත්, දැන් එය යුරෝපයට හා ඇමෙරිකාවට විස්ථාපනය වී තිබෙනවා.

ආසාදිතයන් අතුරෙන් සියයට 50කට වැඩි ප‍්‍රමාණයක් වාර්තා වෙන්නේ යුරෝපයෙන්. ඒ වාගේම මරණවලින් සියයට 70ක් පමණ වාර්තා වන්නේත් යුරෝපා රටවලින්. දකුණු යුරෝපයේ, විශේෂයෙන් වැඩිහිටි ජනගහනය වැඩි රටවල් වැඩියෙන් ව්‍යසනයට ගොදුරු වී තිබෙනවා.

ලෝකය පුරා බිලියන 3.9ක මහජනතාව, එනම් ලෝක ජනගහනයෙන් (බිලියන 7.8) බාගයකට සමාන පිරිසක්, කෝවිඞ් 19 පැතිරයාම වැළැක්වීම සඳහා නිවාස අඩස්සිගතව දැන් කල් ගෙවනවා.

2019 දෙසැම්බර් 31 වැනිදා, දහවල් 12ට, ඒඑෆ්පී පුවත් සේවය වචන 280කින් සමන්විත ප‍්‍රවෘත්තියක් ලොව පුරා බෙදාහැරියා.   ‘චීනයේ වූහාන් නගරයේ පුද්ගලයන් 27 දෙනකු ඒ වන විට, නොදන්නා හේතුවකින් ව්‍යාප්ත වන නිව්මෝනියාවට ලක්ව තිබෙන බව’ එහි වාර්තා වුණා. අලූත් අවුරුද්ද පිළිගන්නට සූදානම් වෙමින් සිටි ලෝකය ඒ ප‍්‍රවෘත්තිය කෙරෙහි දැක්වූයේ අඩු අවධානයක්. එහෙත් ඉන් දින සියයක් ඉක්මවන්නට පෙර, ලෝකයේ මිලියනයක් දෙනා රෝගීන් බවට පත්කරන්නට ඒ වන විට ‘දන්නා හේතුව’ හේතුව හෙවත් කොවිඩ් 19 වයිරසය හේතුවුණා. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය දැන් කියන්නේ 2 වැනි ලෝක මහා යුද්ධයෙන් පසු ලෝකය මුහුණ දුන් දැවැන්තම ඛේදවාචකය මෙය බවයි.

අරුණ ජයවර්ධන

(ඬේලිමේල්, හින්දුස්තාන් ටයිම්ස් වාර්තා ඇසුරෙනි.)

පාර්ලිමේන්තුව එපා යැයි කියමින් පැමිණෙන විසකුරු සර්පයා හඳුනාගත යුතුය

0

මැතිවරණ කොමිසම වෙනුවෙන් එහි සභාපතිවරයා පසුගිය අපේ‍්‍රල් 1 දා ජනාධිපති ලේකම් පීබී ජයසුන්දර වෙත ලිපියක් යවා ඇත. මෙම ලිපිය තුළින් ඒ මහතා එම ලේකම්වරයා වෙත අවධාරණය කරන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරි මාර්තු මස දෙවෙනිදා සිට මාස තුනක කාලයක් ඉකුත්වෙන්නට ප‍්‍රථම නව පාර්ලිමේන්තුව රැුස් කිරීම සඳහා මැතිවරණය පැවැත්වීම දැන් උද්ගත තත්ත්වය මත දුෂ්කර බව, තම කොමිසමේ නිරීක්ෂණය බවය. මෙනිසා ඇතිවන ගැටලූ මගහරවා ගැනීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මගපෙන්වීමක් ලබාගැනීමට ජනාධිපතිවරයා කඩිනමින් ක‍්‍රියාකිරීම යෝග්‍ය බවය.


මෙම ලිපියට ජනාධිපතිවරයාගේ ප‍්‍රතිචාරය තවම දැනගන්නට නැත. අපේ‍්‍රල් මාසයෙන් පසුව රාජ්‍ය මුදල් භාවිතය පිළිබඳව ද ගැටලූවක් උද්ගතව ඇත. මේ සියල්ල සලකා නැවත තිබුණ පාර්ලිමේන්තුවම කැඳවිය යුතු බව විපක්ෂයද ප‍්‍රකාශ කරමින් සිටියි. එහෙත් ආණ්ඩුවට හිතවත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට අතිසමීප මිලිටරි හිතවාදී දේශපාලන නායකයන් සහ සිවිල් ක‍්‍රියාකාරිකයන් සමාජය මත පතුරවා හරිමින් සිටින මතය කුමක්ද? ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ මතය වී ඇත්තේ මේ යන විදිහ හොඳ නිසා නැවත පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම හෝ මැතිවරණය පැවැත්වීම ‘මේ මොහොතේ‘ අනවශ්‍ය බවය. සමාජ මාධ්‍ය තුළද රැුඩිකලූන් සේ පෙනී සිටින බොහෝ දෙනෙකුගේ මතය ද වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීම යනු ‘මේ මොහොතේ‘ රටට අනවශ්‍ය වියදමක් බවය. තවත් පිරිසක් ප‍්‍රකාශ කරන්නේ පාර්ලිමේන්තුව පරිශ‍්‍රය නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානයක් කළ යුතු බවය.

මේ සියලූ කතා තුළින් විසකුරු සර්පයෙක් එළියට එයි. එනම් අධිකාරවාදී පාලනයක් මේ රටේ උද්ගත බොහෝ ප‍්‍රශ්නවලට පිළිතුර බවය..! කොවිඞ් මර්දනය සඳහා පත්කළ ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකායේ ලොක්කා ලෙස ජනාධිපතිවරයා පත් කළේ යුද්ධ හමුදාපති ශවේන්ද්‍ර සිල්වා ය. මෙම පත්කිරීමද නිදර්ශනයට ගනිමින් පාර්ලිමේන්තුවක් අවශ්‍ය නැත යන්න සමාජය තුළ පැලපදියම් කිරීමට මේ මොහොතේ බොහෝ දෙනෙකු වැඬේට බැස ඇත. ඔවුන් දැනට කියන්නේ ‘මේ මොහොතේ‘ පාර්ලිමේන්තුව අවශ්‍ය නැති බවය. එහෙත් මේ වසංගතය කෙළවරවූ පසු ‘බලන්න පාර්ලිමේන්තුව නැති නිසානේ ඔය වැඬේ ඔච්චර සාර්ථකව කළේ‘ යැයි කියමින් මේ මොහොතේ යන්න හැමදාටම ලෙස වෙනස් කළ හැකිය. එනිසා පාර්ලිමේන්තුව ඕනෑ නෑ කියමින් එළියට එන මේ විසකුරු සර්පයා හඳුනාගත යුතුය.

පාර්ලිමේන්තුව එපා යැයි කියමින් පැමිණෙන විසකුරු සර්පයා හඳුනාගත යුතුය

2

මැතිවරණ කොමිසම වෙනුවෙන් එහි සභාපතිවරයා පසුගිය අපේ‍්‍රල් 1 දා ජනාධිපති ලේකම් පීබී ජයසුන්දර වෙත ලිපියක් යවා ඇත. මෙම ලිපිය තුළින් ඒ මහතා එම ලේකම්වරයා වෙත අවධාරණය කරන්නේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරි මාර්තු මස දෙවෙනිදා සිට මාස තුනක කාලයක් ඉකුත්වෙන්නට ප‍්‍රථම නව පාර්ලිමේන්තුව රැුස් කිරීම සඳහා මැතිවරණය පැවැත්වීම දැන් උද්ගත තත්ත්වය මත දුෂ්කර බව, තම කොමිසමේ නිරීක්ෂණය බවය. මෙනිසා ඇතිවන ගැටලූ මගහරවා ගැනීම සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මගපෙන්වීමක් ලබාගැනීමට ජනාධිපතිවරයා කඩිනමින් ක‍්‍රියාකිරීම යෝග්‍ය බවය.


මෙම ලිපියට ජනාධිපතිවරයාගේ ප‍්‍රතිචාරය තවම දැනගන්නට නැත. අපේ‍්‍රල් මාසයෙන් පසුව රාජ්‍ය මුදල් භාවිතය පිළිබඳව ද ගැටලූවක් උද්ගතව ඇත. මේ සියල්ල සලකා නැවත තිබුණ පාර්ලිමේන්තුවම කැඳවිය යුතු බව විපක්ෂයද ප‍්‍රකාශ කරමින් සිටියි. එහෙත් ආණ්ඩුවට හිතවත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට අතිසමීප මිලිටරි හිතවාදී දේශපාලන නායකයන් සහ සිවිල් ක‍්‍රියාකාරිකයන් සමාජය මත පතුරවා හරිමින් සිටින මතය කුමක්ද? ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ මතය වී ඇත්තේ මේ යන විදිහ හොඳ නිසා නැවත පාර්ලිමේන්තුව කැඳවීම හෝ මැතිවරණය පැවැත්වීම ‘මේ මොහොතේ‘ අනවශ්‍ය බවය. සමාජ මාධ්‍ය තුළද රැුඩිකලූන් සේ පෙනී සිටින බොහෝ දෙනෙකුගේ මතය ද වන්නේ පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීම යනු ‘මේ මොහොතේ‘ රටට අනවශ්‍ය වියදමක් බවය. තවත් පිරිසක් ප‍්‍රකාශ කරන්නේ පාර්ලිමේන්තුව පරිශ‍්‍රය නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානයක් කළ යුතු බවය.

මේ සියලූ කතා තුළින් විසකුරු සර්පයෙක් එළියට එයි. එනම් අධිකාරවාදී පාලනයක් මේ රටේ උද්ගත බොහෝ ප‍්‍රශ්නවලට පිළිතුර බවය..! කොවිඞ් මර්දනය සඳහා පත්කළ ජනාධිපති කාර්යසාධක බලකායේ ලොක්කා ලෙස ජනාධිපතිවරයා පත් කළේ යුද්ධ හමුදාපති ශවේන්ද්‍ර සිල්වා ය. මෙම පත්කිරීමද නිදර්ශනයට ගනිමින් පාර්ලිමේන්තුවක් අවශ්‍ය නැත යන්න සමාජය තුළ පැලපදියම් කිරීමට මේ මොහොතේ බොහෝ දෙනෙකු වැඬේට බැස ඇත. ඔවුන් දැනට කියන්නේ ‘මේ මොහොතේ‘ පාර්ලිමේන්තුව අවශ්‍ය නැති බවය. එහෙත් මේ වසංගතය කෙළවරවූ පසු ‘බලන්න පාර්ලිමේන්තුව නැති නිසානේ ඔය වැඬේ ඔච්චර සාර්ථකව කළේ‘ යැයි කියමින් මේ මොහොතේ යන්න හැමදාටම ලෙස වෙනස් කළ හැකිය. එනිසා පාර්ලිමේන්තුව ඕනෑ නෑ කියමින් එළියට එන මේ විසකුරු සර්පයා හඳුනාගත යුතුය.

ඇඳිරිනීතියෙන් කබලෙන් ළිපට වැටුණ ජීවිත

0


කොවිඞ් වසංගත ව්‍යාප්තිය පාලනය සඳහා ඇඳිරිනීතිය පනවන්නට කටයුතු කර දැන් සති දෙකට නොඅඩුය. බොහෝ දෙනෙකු ලොක්ඩවුන් කිරීමක් ගැන කතාකරන විට රජය තීරණය කළේ අපට සුපුරුදු ඇඳිරිනීතියට ගොස් මෙම රෝගය පාලනය කරන්නටය. දින තුනක් සතියක් සති එකහමාරක් ආදි ලෙස එක එක ප‍්‍රදේශ අරබයා කිසිදු පිළිවෙළක් නැතුව ඇඳිරිනීතිය ක‍්‍රියාත්මක කරනු ලැබුවේ එදා වේල හරි හම්බකරගෙන ජීවිතය සරි කරගන්නා මිනිසුන්ගේ ජීවිත ගැන සතපහකට නොසිතමින් ය. මේ මිනිසුන්ගේ ජීවිත ගැන ආණ්ඩුව සහ රජය යම් පමණකට සිතන්නට පෙළඹුණේ ඇඳිරිනීතිය ක‍්‍රියාත්මක වීමත් සමග කබලෙන් ළිපට වැටුණ මේ ජීවිත පිළිබඳව මාධ්‍ය තුළින් යම් සංවාදයක් ආරම්භ වීමත් සමගය. ඒ අනුව සමෘද්ධිලාභීන්ට රුපියල් 10,000ක ණය මුදලක්, රුපියල් 5,000ක දීමනාවක්, සහ අපේ‍්‍රල් මසට අදාළ සමෘද්ධි දීමනාවේ වටිනාකමට සරිලන බඩු මල්ලක් ආදි ලෙස, ජනතාවට සහන සලසන බව ආණ්ඩුව ප‍්‍රකාශට පත් කළේය.


මෙහිදී නැෙඟන ප‍්‍රධාන ගැටලූව මෙම අවස්ථාවේ ජීවිතය ගැටගසා ගන්නට අමාරුවී සිටින හැම පවුලකටම සමෘද්ධිය තිබෙනවාද යන්නයි. ගමක දුෂ්කර පවුල් 100ක් ගතහොත් එයින් සමෘද්ධිය ලැබෙන්නේ 80කට පමණය. පස්දෙනෙකු ඉන්නා පවුලකට රුපියල් 10,000ක ණය මුදලෙන් බාගයක් වන රුපියල් 5,000ක දීමනාව ලබාදුන්නා යැයි සිතමු. රුපියල් 1000ක මුදලකින් මිනිසෙකුට මාසයක් ජීවත්විය හැකිද? අනෙක් පැත්තෙන් දෙනු ලබන බඩු මල්ලක වටිනාකම රුපියල් 300ත් 500ත් අතරය. මෙයද සතියක් සඳහා හෝ ප‍්‍රමාණවත් නැත. විශාලම ගැටලූව වන්නේ මේ දෙනු ලබන මුදල් හෝ බඩු මලූ ආදිය තවම 10% ක් පමණවූ ඉතාමත් සීමිත පිරිසකට පමණක් ලබාදීමය. ඉතුරු 90%ක ප‍්‍රමාණයට මෙම දීමනා කවදා ලැබේදැයි සැක සහිතය.


මෙම කටයුතු අරබයා බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාගේ ප‍්‍රධානත්වයෙන් ගොඩනඟා තිබෙන යාන්ත‍්‍රණය දැනට නම් තිබෙන්නේ අසාර්ථක තත්ත්වයකය. ඔහුට රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණය කරකවා ගන්නට නොහැකිවී ඇත. එයට හේතුව දේශපාලන පරමාර්ථයන් සඳහා මෙම සහන බෙදීම භාවිතයට ගන්නට ආණ්ඩුවේ දේශපාලකයන් කැසකැවීමය. මෙම ලියුම්කරු විසින් ඇඳිරිනීතිය නිසා කබලෙන් ළිපට වැටුණ ජීවිත පිළිබඳව ප‍්‍රදේශ කිහිපයක් ඔස්සේ සොයා බලනු ලැබිණි. මුලින්ම සොයා බැලූවේ දුප්පතුන් බහුල මොනරාගල දිස්ත‍්‍රික්කයේ තතුය.

කතරගම දේවාල භූමියේ රැකියා කළ
පිරිස්වල තත්ත්වය

ඌව පළාතේ මොනරාගල දිස්ත‍්‍රිකයේ පහළ සීමාවේ කෙළවරකට වන්නට කතරගම ප‍්‍රදේශය පිහිටා ඇත. කතරගම, කඳසුරිදුගම, දෙටගමුව, සෙල්ලකතරගම හා කරවිලේ යන වසම් පහ තුළ විසිරී ඇති ගම්මාන 22ක් ඇතුළත ජීවත්වන පවුල් 6149ක සිටින පුද්ගලයන් 23,191 ක්වූ මුළු ජනගහනයෙන් පවුල් 2,000ක් අන්ත අසරණ තත්ත්වයට වැටී ඇති බව දැනගන්නට ලැබේ. එයින් පවුල් 1700ක් සමෘද්ධි ලාභීන් ය. ඔවුන්ට රුපියල් 5000 දීමනාව දෙන්නට නියමිතය. සමහර වසම් තුළ මේ වන විට එම ප‍්‍රදානය ලබාදී ඇත. එහෙත් බොහෝ තැන්වල තාම ලබාදී නැත. සමෘද්ධිය නොලැබෙන පවුල් 300ට ඒ අනුව රුපියල් 5,000ක දීමනාව හෝ රුපියල් 5,000 බැගින් දෙවාරිකයකට ලබාදෙන ණය මුදල හෝ නොලැබෙනු ඇත. මෙම පවුල් ප‍්‍රමාණයෙන් පවුල් 1000ක් පමණ අන්ත අසරණ අඩියක සිටින බවද ඔවුන්ට කිසිවක් කරකියා ගන්නට නොහැකි තත්ත්වයක් උදාවී ඇති බවද ප‍්‍රදේශීය ලේකම් කාර්යාල ආරංචි මාර්ගවලින් ප‍්‍රකාශ වේ.


මේ බොහෝ පිරිසක් දේවාලය ආශ‍්‍රිතව ජීවිතය ගෙන ගිය පිරිස් ය. මල්මාලා, පලතුරු වට්ටි, සෙල්ලම් බඩු, ආහාර රසකැවිලි වර්ග ආදි දේ විකුණමින් ද දේවාල වෙත එන බැතිමතුන්ට නවාතැන් ලබාදීම, නවාතැන් සොයා දීම, ලිංගික ශ‍්‍රමය සැපයිම ආදි බොහෝ රැුකියාවන් කරන පිරිස් මේ ගොනුව තුළ වෙති. මේ බොහෝ දෙනෙකුට සතියක කාලයක් සඳහා රුපියල් 500ක බඩු මල්ලක් දෙන්නට කටයුතු කරමින් ඇති අතර එම බඩු මල්ල ප‍්‍රමාණවත් නොවෙන බව ඒවා බෙදාහරිමින් සිටින රාජ්‍ය සේවකයෝම ප‍්‍රකාශ කරති.


මෙම තත්ත්වය මොනරාගල, වැල්ලවාය, බිබිල, මඩුල්ල වැනි ප‍්‍රදේශ තුළට යනවිට කෙසේද? මෙම ප‍්‍රදේශ ආශ‍්‍රිතව ජීවත්වෙන මිනිසුන්ට එතරම් ප‍්‍රශ්න නැත. එයට හේතුව ගොයම් කපාගෙන වැඩි කලක් නොයෑම නිසා මිනිසුන් අත යම් පමණකට මුදල් ගැවසීමය. නැතිනම් තමන්ට දෛනිකව අවශ්‍ය සහල් ටික, එළවළු ප‍්‍රමාණය ඔවුන්ට තමන්ගේ ගොවිබිමෙන්ම ලැබී තිබීමය.
එහෙත් මෙම ප‍්‍රජාව අතරින් ගොවිතැන් සඳහා ඉඩම් නොමැති ගොවිතැන් කළත් අඳේට වැඩ කරන 20% පමණ ප‍්‍රමාණයට මෙම ඇඳිරිනීති තත්ත්වය අයහපත් ව බලපෑම් කරමින් ඇත. ඔවුන්ගේ ජීවිත දුෂ්කරවී ඇත. මේ ප‍්‍රදේශ තුළ රුපියල් 350ක පමණ වටිනා බඩු මල්ලක් බෙදාදීම ඇරෙන්නට තවමත් කිසිවක් ලබාදී නැත. රුපියල් 5,000 දීමනාව සඳහා අවශ්‍ය මූලික කටයුතු පමණක් තවමත් සිදුවෙමින් ඇත.


තණමල්විල සිට කොටියාගලට යනතෙක් කොමඩු සහ වට්ටක්කා අස්වැන්න ලැබෙන කාලයයි මේ. එහෙත් දැන් ගොවියන්ට රුපියල් 20කට හෝ වට්ටක්කා කිලෝවක් විකුණා ගන්නට බැරිවී ඇත. පුද්ගලික ගැණුම්කරුවන් ක‍්‍රියාත්මක නොවෙන මේ පසුබිමේ ආණ්ඩුව ක‍්‍රියාත්මකවී මේ අස්වැන්න ලබාගත යුතුය. පසුව එය අනෙකුත් ප‍්‍රදේශවලට බෙදාහැරිය යුතුය. නැතිනම් ඉදිරි කාලයේදී එන්නට නියමිත ආහාර හිඟයට මේවා ගොවියන්ගෙන් මිලදී ගෙන ගබඩා කළ යුතුය. එහෙත් ආණ්ඩුව හෝ රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණය ඒ පිළිබඳව තවම හිතමින්වත් නැත. මෙනිසා කොමඩු සහ වට්ටක්කා කුණුවෙමින් යනවා බලා සිටීමට ගොවියාට සිදුවී ඇත.


මොනරාගල දිස්ත‍්‍රික්කය තුළ ග‍්‍රාම සේවා වසම් 319ක් ය. මෙම දිස්ත‍්‍රික්කය තුළ දිවි ගෙවන දමිළ වතු කම්කරු ප‍්‍රජාව මෙම අවස්ථාවේ දැඩි ජීවිත ගැටලූවකට මුහුණ දී සිටිති. මරගල, මොනරකැලේ, කුමාරවත්ත, නක්කල, අලියාවත්ත වැනි ජනවසමට අයත් වතු තුළ ජීවත්වෙන 90%ක් වතු කම්කරුවන් සිය දෛනික ජීවිතය ගෙනගියේ නගරවලට සංක‍්‍රමණය වී කුලී රස්සා කරමින් ය. මොනාකැලේ සහ අලියාවත්ත යන ප‍්‍රදේශ තුළ රබර් ගසක් හෝ නැත. මෙම වතු දෙකම සුද්දන් අතහැරදැමූ වතුය. මෙම වතු දෙකේම ජීවත්වෙන දෙමළ ප‍්‍රජාව මොනරාගල, බුත්තල, වැල්ලවාය යන නගරවල කුලී රැුකියාව කළ පුද්ගලයෝ ය. ඔවුන් මුදල් ඉතිරි කළ මිනිස්සුද නොවෙති. මෙම තත්ත්වය තවත් දිගට ගියහොත් තමන්ට වස බොන්නට සිදුවන බව මෙම ප‍්‍රජාව ප‍්‍රකාශ කරති. මීට අමතරව බුත්තල මහගොඩවැව සාම ගම්මානය, නාමල් මණ්ඩිය ගම්මානය, කුඹුක්කන අන්දර මණ්ඩිය ගම්මානය, වැල්ලවාය ආනපල්ලම ගම්මානය ආදි ගම්මානවල ජීවත්වෙන මිනිසුන්ගේ ජීවිත හිතාගන්නටවත් නොහැකි දුෂ්කර අඩියකට වැටී ඇත. වැල්ලවාය ආනපල්ලම යනු පවුල් 600ක් පමණ ජීවත්වෙන කුඹල් කර්මාන්තයෙන් ජිවිතය සරිකරගත් මිනිසුන් වෙසෙන කලාපයක් ය. අද ඔවුන්ට තමන්ගේ දෛනික ජීවිතයට පණ දෙන්නට බැරිය. එනිසාම ජීවිතය සිඟමනට වැටී ඇත. මීට අමතරව වැල්ලවාය, පැලවත්ත උක් කර්මාන්තය ආශ‍්‍රිතව කුලී වැඩ කරමින් ජීවත්වෙන මිනිසුන්ද කබලෙන් ළිපට වැටී ඇත. මේ මිනිසුන් අළු ගසා නැඟිට්ටවීමට ආණ්ඩුව සහ රජය වහාම කටයුතු කළ යුතුය.

වැලිඔය තත්ත්වය

මෙම ඇඳිරිනීතිය සමග අන්ත දුක්ඛිත ජීවිත ගෙවන මුලතිව් වැලිඔය සිංහල ජනපදයේ ජනපදිකයන්ද ඉතාම දුෂ්කර තත්ත්වයකට වැටී ඇත. නව ගජබාපුර, කල්‍යාණපුර, ඇහැටුගස් වැව, ඇතාවැටුණ වැව, ජනකපුර, කිරිඉබ්බන් වැව, නිකවැව වම සහ දකුණ, ගජබා පුර ආදි ග‍්‍රාමසේවක වසම් තුළ පවුල් 3813ක් මෙම තත්ත්වය තුළ අන්ත අසීරු අඩියකට වැටී ඇත. මෙම පවුල් අතරින් 10% පමණ පවුල්වලට කරකියා ගන්නට දෙයක් ඇත්තේම නැත. ඔවුහු බොහෝ දෙනෙක් ගොවිතැනට ඉඩමක් හෝ නැති අන්ත අසරණයෝ ය. මේ බොහෝ ප‍්‍රදේශ තුළත් තවමත් රුපියල් 5,000 දීමනාව හෝ ලබාදී නැත. තවමත් සිදුවන්නේ ලියවිලි එහා මෙහා සංසරණය වීම පමණි. අනෙක් ප‍්‍රදේශවල බෙදාහරිනු ලබන බඩු මල්ල හෝ තවමත් මෙම ප‍්‍රදේශයට නැත.

මෙම ප‍්‍රදේශය තුළ විශාල වශයෙන් වකුගඩු රෝගීහු සිටිති. ඔවුන් ද දැන් කල්ගෙවන්නේ කරකියාගන්නට දෙයක් නැතුවය. ආණ්ඩුව ජනතාවට දෙනවා කියනු ලබන සහන හෝ නොපමාව ලබාදෙන්නට රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණය අසමත් ඇයි? සොයා බැලිය යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් ග‍්‍රාමසේවා වසමක් තුළ කේෂ්ත‍්‍රයේ රාජකාරී කරන රාජ්‍ය නිලධාරීන් අවම 20ක් පමණ සිටින බව ප‍්‍රාදේශීය ලේකම්වරයෙක් මෙම ලියුම්කරු හා පැවසීය. එය සමහර ප‍්‍රදේශයක 34ක් තරම් ය. එහෙත් මේ වනවිට මෙම යාන්ත‍්‍රණය ක‍්‍රියාත්මක කරගැනීම සඳහා සක‍්‍රිය සේවයේ සිටින්නේ ග‍්‍රාමසේවක සහ සමෘද්ධි නිලධාරී පමණි. ඉතිරි 18 දෙනාම ගෙදරට වී සුවසේ සිටිති. ආණ්ඩුවට සහ රජයට මෙම පිරිස දායක කරගත් පුළුල් වැඩපිළිවෙළක් ගොඩනඟා ගන්නට තවමත් නොහැකිවී ඇත. එනිසා ආණ්ඩුව මාධ්‍ය කතා සාද පසෙක ලා මෙම රාජ්‍ය යාන්ත‍්‍රණයේ මැෂිම ක‍්‍රියාත්මක කරගැනීම සඳහා මහංසි විය යුතුය. නැතිනම් මිනිසුන් කොවිඞ් බල්ලාට දමා පාරට එනු ඇත..!

පාර්ලිමේන්තුව වහා කැඳවන්න වසර අවසානය දක්වා මැතිවරණය පැවැත්විය නොහැකියි : එම්.ඒ. සුමන්තිරන්


පවතින වසංගත තත්වය හමුවේ වහා පාර්ලිමේන්තුව කැඳවිය යුතු බව දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ ලේකම්, හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී නීතිඥ එම්.ඒ. සුමන්තිරන් ප‍්‍රකාශ කරයි.

අපේ‍්‍රල් 01 වැනිදා යූටියුබ් වෙබ් අඩවියට වීඩියෝවක් එකතු කරමින් ඔහු මේ බව පවසා තිබේ.
හදිසි තත්වයක් යටතේ, විසුරුවා හරින ලද පාර්ලිමේන්තුව යළි කැඳවීමේ හැකියාව ජනාධිපතිවරයාට තිබෙන බව එම්.ඒ. සුමන්තිරන් මහතා එහිදී පෙන්වාදුන්නේය. හදිසි තත්වය ඉවත්වන තුරු පාර්ලිමේන්තුව රැුස් කළ හැකි බවද ඔහු සඳහන් කළේය.

බොහෝ රටවල් මේ හදිසි අවස්ථාවේ පාර්ලිමේන්තුව රැුස් කරවා අත්‍යවශ්‍ය නීතිරීති සම්මත කරගත් බව ඔහු කියයි. මෙය ඉතා වැදගත් තත්වයක් බවත්, මෙය පෙර අපේක්ෂා නොකළ තත්වයක් බවත්, මෙවැනි තත්වයක් යටතේ නීති සකස් කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුව බවත් ඔහු කියයි.

‘පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරුන් 225 දෙනාම එකම ශාලාවකට කැඳවන ලෙස මා ඉල්ලා සිටින්නේ නැහැ. අනිවාර්යයෙන්ම එය මූලික යෝජනාව නොවෙයි. මාලදිවයින් පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත‍්‍රීවරුන් නොපැමිණ, අන්තර්ජාලය හරහා පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වුණා.’

‘අවශ්‍ය නම් පාර්ලිමේන්තු පරිශ‍්‍රයේදී රැුස්වීම් වාරයක් සංවිධානය කළ හැකියි. මන්ත‍්‍රීවරුන් 225 දෙනාම නොපැමිණ දේශපාලන පක්ෂ නායකයන් සාකච්ඡුා කොට අත්‍යවශ්‍ය මන්ත‍්‍රීවරුන් 20ක් වැනි ප‍්‍රමාණයක සහභාගිත්වයෙන් පාර්ලිමේන්තුව රැුස් කළ හැකියි. ඒ අනුව ස්ථාවර නියෝග සම්මත කරවාගෙන පාර්ලිමේන්තුවට කටයුතු කළ හැකියි. ඒ අනුව හදිසි තත්වයට මුහුණදීම සඳහා නීතිරීතිද සකස් කළ හැකියි.’

මේ වන විට පාර්ලිමේන්තුවෙහි සම්මත වී ඇත්තේ අපේ‍්‍රල් 13 වැනිදා දක්වා වන අතුරු අයවැයක් පමණක් බවද සුමන්තිරන් මහතා පැහැදිලි කරයි. ඒ අනුව දැනට රට පවත්වාගෙන යෑම සඳහා මුදල් නොමැත.

අපේ‍්‍රල් 13 වැනිදායින් පසුව ජනාධිපතිවරයාට ඒකාබද්ධ අරමුදලින් මුදල් ලබාගත නොහැකි බවද හිටපු මන්ත‍්‍රීවරයාගේ අදහසයි. භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයා එයට අදාළව නිකුත් කර ඇති චක‍්‍රලේඛය ව්‍යවස්ථා විරෝධී බවද ඔහු වැඩිදුරටත් පෙන්වාදෙයි. ‘ඒවා සිදුවිය නොහැකියි. ඒ ගැන නීතිය අනුව කටයුතු කළ හැකියි.’ සුමන්තිරන් මහතා කියයි.

ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියේ නැතිනම් පාර්ලිමේන්තුව රැුස්විය හැකිව තිබුණු බවත්, මෙම තත්වයට සුදුසු ලෙස නීති සකස් කළ හැකිව තිබුණු බව ඔහු සඳහන් කරයි.
තත්වය පිළිබඳව වැඩිදුරටත් අදහස් දක්වමින් ඔහු මෙසේද කියයි.

‘මේ වසරේ ජනවාරි මාසය වන විට මේ පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේදී විමසුවා. ඒ වන විට පිළිතුරු ලැබුණේ වසංගතය පැතිර යෑමට එරෙහිව පියවර ගනිමින් සිටින බව. ඒ වන විටත්, මෙම වෛරසය වේගයෙන් පැතිර යන බව පැහැදිලිව පෙනෙන්නට තිබුණා.

එවැනි පසුබිමක මාර්තු 02 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීම සඳහා ජනාධිපතිවරයා ගත් තීන්දුව නොගත යුතුව තිබුණා. ජනාධිපතිවරයා නියමිත කාලයට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවීමෙන් පසුව ඔහු මීළඟ මැතිවරණය පවත්වන දිනය හා ඊළඟ පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වන දිනය සඳහන් කළ යුතුයි. ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන විට අපේ‍්‍රල් 25 වැනිදා මැතිවරණය පවත්වන දිනය ලෙසත් මැයි 14 වැනිදා නැවත පාර්ලිමේන්තුව රැුස්වන දිනය ලෙසත් සඳහන් කළා.

මාර්තු 01 වැනිදා වන විට ජනාධිපතිවරයා දැනගත යුතුව තිබුණා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය නිදහස් හා සාධාරණ ලෙස එම දිනය වන විට පැවැත්විය නොහැකි බව. එසේ තිබියදී ඔහු පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරියා.

ඉන්පසුව ශ‍්‍රී ලංකාවේ කොවිඞ්-19 රෝගීන් වාර්තා වුණා. ඒ වන විට දෙමළ ජාතික සන්ධානය ඇතුළු කණ්ඩායම් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය කල් දමන ලෙස ඉල්ලා සිටියා. එය කළේත් නැහැ. මාර්තු 19 වැනිදා නාමයෝජනා බාරදීමටත් සිදුවුණා. ඊට දින කිහිපයකට පෙර සාක් කලාපයේ නායකයන් වීඩියෝ මගින් මුණගැසුණා. ඒ මොහොතේත් ජනාධිපතිවරයා විශ්වාසයෙන් කියා තිබුණා මැතිවරණය අපේ‍්‍රල් 25 පැවැත්විය හැකි බව. අප සියලූදෙනා දැනසිටියා එය කළ නොහැකි බව.

අනෙක් කරුණු කෙසේ වෙතත්, සාධාරණ මැතිවරණ ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් පවා පැවැත්විය නොහැකි බව අප දැනසිටියා. සාධාරණ මැතිවරණ ප‍්‍රචාරණ ව්‍යාපාරයක් නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණයක් සඳහා අත්‍යවශ්‍යයි.

මැතිවරණ කොමිසම තමන් සතු බලය අනුව, මාර්තු 19 වැනිදායින් පසුව මැතිවරණය කල්දැමුවා.
ඒ අතරේ ජනාධිපතිවරයා ජනාධිපති කාර්ය සාධක බලකායක් හා මිලිටරි කණ්ඩායම් මගින් වසංගතයට මුහුණදෙමින් සිටියා. විවිධ පාර්ශ්වයන්ගෙන් උපදෙස් ලබාගත්තා. අප එම ක‍්‍රියාවලිය සඳහා සහයෝගය ලබාදුන්නා. ගත් බොහෝ පියවර ගැන අප සෑහීමට පත් වන බව ප‍්‍රකාශ කළා.
කෙසේ වෙතත් කනගාටුදායක කරුණක් කිව යුතුයි. පෙබරවාරි මාසය අවසාන වන විට හෝ මාර්තු මුල වන විට නිසි කලට ක‍්‍රියාමාර්ග ගත්තා නම් මෙය මේ තරම් දුරට පැතිර යෑම වැළැක්වීමේ හැකියාව තිබුණා. එහෙත් ජනාධිපතිවරයාට දේශපාලන වාසිය වෙනුවෙන් මහ මැතිවරණය ඉක්මනින් පැවැත්වීමේ දැඩි වුවමනාවක් තිබුණු නිසා රටේ සෞඛ්‍යය අඩපණ වුණා. නාමයෝජනා කාලසීමාවේ විවිධ ක‍්‍රියාකාරකම් සිද්ධවුණා. දේශපාලන පක්ෂ නිලධාරීන් අතර විවිධ දිස්ත‍්‍රික්කවල කටයුතු සිද්ධවුණා. ඒ සියල්ල අනවශ්‍ය අවදානමක් වුණා.’

දැන් පවතින වසංගත තත්වය අවසන් කිරීමේ හැකියාවක් අපට ලැබුණත්, සාමාන්‍ය එදිනෙදා කටයුතු සඳහා අඩු තරමේ මාස හයක් පමණ ගතවෙනු ඇති බවත් ඔහු කියයි. ඒ අනුව මැතිවරණය මේ වසරේ අවසාන භාගය දක්වා පැවැත්විය නොහැකි බවද ඔහු පෙන්වාදුන්නේය. වෛරසය සම්පූර්ණයෙන්ම ඉවත් වන තුරු මැතිවරණය පැවැත්විය නොහැකි බවත්, එසේ වුවහොත් රෝගය නැවත මතුවීමේ අවදානමක් ඇතිවිය හැකි බවත් ඔහු පෙන්වාදුන්නේය. එහිදී සමාජ දුරස්ථකරණය පිළිබඳ සංකල්පයට සම්පූර්ණයෙන්ම ප‍්‍රතිවිරුද්ධ තත්වයක් ඇතිවිය හැකි බවත් ඔහු සඳහන් කළේය.

ඇඳිරි නීතිය නීත්‍යනුකූල නැහැ

ආණ්ඩුව මේ වන විට පනවා ඇති ඇඳිරි නීතිය විධිමත් නීත්‍යනුකූල ක‍්‍රමවේදය අනුව පනවා නොමැති බවද ඔහු අවධාරණය කරයි.

මෙම ඇඳිරි නීතිය දණ්ඩ නීති සංග‍්‍රහයේ 262 සහ 264 දක්වා වගන්ති යටතේ පනවා ඇති බවත්, මෙවැනි මොහොතක එම වගන්ති යටතේ ඇඳිරි නීතිය පැනවීමට නීත්‍යනුකූල අයිතියක් නොමැති බවත් ඔහු පෙන්වාදෙයි. එම වගන්ති කියවා බලන කල මෙම තත්වයට එම වගන්ති කිසිසේත්ම නොගැළපෙන බවද ඔහු කියයි.

ජනාධිපති නීතිඥ සුමන්තිරන් වැඩිදුරටත් ප‍්‍රකාශ කරන්නේ, එම කාරණාව ගැන මෙතෙක් ප‍්‍රකාශ නොකළේ සාමාන්‍ය පුරවැසියන් ඇඳිරි නීතිය නොසලකමින් පාරට බැසීමේ අවදානමක් නොතිබුණු නිසා බවය. මේ මොහොතේ පුරවැසියන් නිවසේ රැුඳී සිටිමින් වෛරසය හුවමාරු වීම නැවැත්වීම වැදගත් නිසා ඒ පිළිබඳව කතා නොකළ නමුත්, ආණ්ඩුවට පවතින තත්වය අවභාවිත කරමින් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයට හානි වන ආකාරයට නීතිය අවභාවිත කිරීමේ හැකියාවක් තිබෙන බව එයින් කියැවෙන්නේ නැතැයිද ඔහු පවසයි.

සුමන්තිරන් මහතා වැඩිදුරටත් මෙසේ ප‍්‍රකාශ කරයි.
‘හදිසියේ රෝගය පැතිර යා හැකි නිසා පොලිස් ඇඳිරි නීතිය වැදගත්. එහෙත් මේක ඊට වඩා දීර්ඝකාලීන ප‍්‍රශ්නයක්. සතියකින් හෝ මාසයකින් පවා මෙය විසඳීමට අසීරු විය හැකියි. ඒ නිසා අපට විධිමත් හා නීත්‍යනුකූල ක‍්‍රියාමාර්ග ගන්නට සිදුවෙනවා. එසේ නොවුණොත් පාලනයට අදාළවත්, ආණ්ඩුකරණයට අදාළවත් වැරදි භාවිතාවන් ඇතිවිය හැකියි.

ජනාධිපතිවරයාට මහජන ආරක්ෂාව පිළිබඳ ආඥා පනත යටතේ හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශයට පත් කළ හැකියි. ඒ යටතේ ඇඳිරි නීතිය පැනවිය හැකියි. එහෙත් ජනාධිපතිවරයා එය කළේ නැහැ. හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශ නොකළත්, මහජන ආරක්ෂාව පිළිබඳ ආඥා පනතේ 16 වැනි වගන්තිය යටතේ ගැසට් පත‍්‍රයක් ප‍්‍රකාශයට පත් කොට ඇඳිරි නීතිය පැනවීමේ හැකියාව තිබෙනවා. ඒ යටතේ කුමන ප‍්‍රදේශවලට ඇඳිරි නීතිය පනවනවාද, කුමන පුද්ගලයන්ට පිටට යෑමට හැකියාව ලැබෙනවාද වැනි කාරණා නීත්‍යනුකූලව සඳහන් කළ හැකියි. එය සිද්ධවුණේත් නැහැ.’

ව්‍යසනයේ ඇරඹීම, පැතිරීම, විනාශය හැබැහින් දුටු අපි..

0
Photo taken in wuhan,china.

යැං ලියැන්කි නම් චීන සංස්කෘතිය සම්බන්ධ මහාචාර්යවරයෙකු පසුගිය පෙබරවාරි විසිඑක් වැනිදා හොං කොං විද්‍යා තාක්ෂණ විශ්වවිද්‍යාලයේ නිර්මාණාත්මක ලේඛනය පශ්චාද් උපාධි පාඨමාලාවක සිසුන්ට කොරෝනා වසංගතය, ප්‍රජා ස්මෘතිය, සහ එම වසංගතය පිළිබඳව ලේඛකයින් නිර්මාණකරණයේ යෙදිය යුත්තේ කෙසේදැයි යන්න පිළිබඳව අන්තර්ජාලය හරහා දේශනයක් කළේය. මේ එහි සංක්ෂිප්ත  සිංහල පරිවර්තනයයි.

මගේ ආදරණීය සිසු සිසුවියනි,

මේ අන්තර්ජාලයෙන් විසුරුවා හැරෙන අපගේ පළමුවැනි දේශනයයි. මුලින්ම මට මාතෘකාවෙන් තරමක් පිට පනින්න ඉ‍ඩ දෙන්න.

පුංචි කාලෙ මම එකම වැරැද්ද කීප වාරයක් කළ විට මගේ දෙමව්පි‍යන් මාව ඔවුන් ඉදිරියට ගෙනැවිත් ම‍ගේ නළලට අනින ගමන් මෙහෙම අහනවා “ ඇයි ඔයාට මේ තරම් අමතක?”

චීන භාෂා පංතියෙදි  මම අනේක වාරයක් පාඩම් කරපු සාහිත්‍ය පාඨයක් මට කට පාඩමින් කියන්න නොහැකි වෙද්දි  මගේ ගුරුතුමා මාව නැඟිට්ටවලා මුළු පංතියම ඉදිරියේ මගෙන් මෙහෙම අහනවා “ ඇයි ඔයාට මේ තරම් අමතක?”

මතක තබා ගැනීමේ හැකියාව තමයි මතකය වැඩෙන භූමිය. ඒවගේම මතකයන් කියන්නෙ එම භූමියෙහි ඵල. මතකයන් සහ මතක ශක්තියක් අප වෙත හිමි වීම කියන්නෙ, මිනිසා සතුන්ගෙන් සහ ගස් වැල්වලින් වෙන් කරන එක මුලික වෙනස්කමක්. එය අප වැඩීමේදි  සහ මුහුකුරා යාමේදී තිබිය යුතු අත්‍යවශ්‍ය කාරණයක්. මට බොහෝ වෙලාවට හිතිලා තියෙනවා එය අපි කෑම ගැනීම, ඇඳුම් ඇඳීම, හුස්ම ගැනීමට වඩා වැදගත් කියන එක. මොකද අපිට අපගේ මතකයන් අහිමි වුනොත් අපිට අමතක වෙනවා අපි කෑම ගන්නෙ කොහොමද කියන එක, නැතිනම් අපිට අපගේ කුඹුරු සී සෑම වැනි හැකියාවන් පවා අපිට අහිමි වී වෙනවා. උදේ පාන්දර අප අවදි වෙද්දි  අපේ ඇඳුම්  කොහෙද තිබ්බෙ කියන එන අපට අමතක වේවි. අපි විශ්වාස කරන්න පටන් ගනිවී, අධිරාජයා ඇඳුම් ඇඳගෙන ඉන්නවට වඩා නිරුවත්ව ඉන්න එක හොඳයි කියලා. ඇයි අද මම මේ වගේ දේවල් කියන්නෙ?  ඒ කොවිඩ් 19 නිසා. එය දැන් ජාතික වගේම ‍ගෝලීය ව්‍යසනයක් වෙලා. අපිට තවම ඒක පාලනය කරගන්න බැහැ. පවුල්වල සාමාජිකයන් දෙපසකට වෙන් වෙලා. උබෙයි, වූහන් සහ වෙනත්  ප්‍රදේශ බොහොමයක් පුරාම අපිට ඇහෙන්නෙ හදවත පාරවන අ‍ඳෝනා. ඒත් ජයග්‍රහණයේ ගීතිකා  අප වටේ දැනටමත් දෝංකාර දෙන්න පටන් අරගෙන. මොකද සංඛ්‍යාලේඛණ අනුව තත්වය හොඳ අතට හැරෙමින් තියෙනවා යැයි සිතන නිසා. මියගියවුන්ගේ සිරුරු සීතල වෙන්නත් කලින්, ජනතාව වියෝ දුකින් වැලපෙද්දීත්  විජයග්‍රහණයේ ගී ගැයෙනවා. ජනතාව මෙහෙම කියන්නත් සූදානමින් ඉන්නෙ  “කෙතරම් ඥානාන්විත සහ ශ්‍රෙෂ්ඨ ද!”

කොවිඩ් 19 අපේ ජීවිතවලට ඇතුළු වුණු දවසේ සිට මේ දක්වා  කොයිතරම් මිනිසුන් ගණනක‍ගෙ ජීවිත ඒකට බිළි වුනාද, කීදෙනෙක් ‍රෝහල් තුළ මිය ගියාද, පිටත ලෝකයේ කීදෙනෙක් මිය ගියාද කියන එක අපි හරියටම දන්නෙ නැහැ. ඒ ගැන සොයා බලන්නවත් ඒ ගැන විමසා සිටින්නවත් අපට අවස්ථාවක් ලැබුනේ නැහැ. වඩාත් නරක තත්වය නම් ඒ සොයා බැලීම් සහ ප්‍රශ්න කිරීම් කාලයත් එක්ක නවතීවි. සදාතනිකවම අනාගතයට ඉතිරි වන්නෙ අභිරහසක් පමණයි. අප කිසිවෙකුට මතක නැති, ජීවිතය සහ මරණය පිළිබඳ අවුල් සහගත පටලැවිල්ලක් අනාගත පරපුරට අප උරුම කරනු  ඇත.

මෙම වසංගතයෙන් අවසානයේ අප මිදුනු පසු, අප ශියැංලින් නැන්දා  (ලූ ශුන් ගේ නවකතාවක එන, වැඩවසම් ක්‍රමය තුළ සිරවී සිටි මෝඩ නිවට කාන්තාවක්) මෙන් නොවෙනස් අනාගතයක් පිළිබඳ පාරම්බෑම නොකළ යුතුය. ඒවගේම තමයි අපි ආහ්කියු (ලුශුන්ගේ නවකතාවක චරිතයකි. අනික් අයට වඩා ඔහු සාර්ථක සහ උසස් කෙනෙක් බව හඟිමින් ඔහුව ඔහුවම රවට්ටාගත් කෙනෙකි) වගේත් නොවිය යුතුයි. අප පහර කනු ලැබ, අපහාස විඳ, මරණයේ මුවවිට සිටියදී නැවතත් අපට ජයග්‍රාහකයින් වීමට බලකරමින් සිටියි. අපගේ ජීවිත කාලය පුරා අතීතයේත් වර්තමානයේත් තනි පුද්ගලයින්, පවුල්, සමාජ, යුග හෝ රටවල් මත බේදවාචක හෝ ව්‍යසනයන් එකකට පසු එකක් කඩා වදින්නේ ඇයි? ඒ ඛේදනීය ඉතිහාසයන් තුළ නිතරම පාහේ දහස් ගණනින් සාමාන්‍ය ජනතාව සිය ජීවිතවලින් වන්දි ගෙවන්නේ ඇයි? අපි නොදන්නා, නොවිමසන, අපට විමසන්නට එපා යැයි අණ කෙරෙන  (අපද කිකරු ලෙස අවනත වෙන) කාරණා කප්පරක් මැද අපි එක් කාරණයක් හොඳින් දනිමු. මිනිසුන්, එනම් අප සියල්ලන්ම අයත් මානව වර්ගයා, කූඹින් තරමට වත් ගණන් නොගන්නා සැණෙකින් අමතක වීමට බඳුන් වන ජීවින් විශේෂයක් වන බවය. අපගේ මතකය යාමනය වී ඇත, ප්‍රස්ථාපනය වී ඇත, මකා දමා ඇත. අපට මතක අනෙකුන් අපට මතකයේ තබා ගන්න යැයි කියූ දේ පමණි. අපට අමතක කරන්න යැයි පැවසූ දේ අප අමතක කොට ඇත. අපට නිහඬ වන්නැයි කියූ පමණින් අප නිහඬ වෙමු,  අණ දීමක් කළ පමණින් අපි ප්‍රීති ඝෝෂා නඟන්නෙමු.  මේ යුගයේ මෙවලම වී ඇත්තේ මතකයන්ය. අපට අමතක කරන්නැයි කියූ දේවලින් සහ අපට මතකයේ තබා ගන්නැයි කියූ දේවලින් සාමුහික සහ දේශයක මතකයන් කඩතොලු වී ඇත.

අපි මෙසේ සිතමු. මේ මොහොතේ දූවිලි වැකුණු  ඉපැරණි පොත් පත් ගැන කතා නොකර සිටිමු.  ඔබ වැනි අසූවේ අනූවේ ඉපදුණු පරම්පරාවකට හොඳින්ම මතක ඇති, වසර විස්සකට පමණ ඉහතදී සිදූ වූ දේවල් ගැන සිතා බලමු. ඒඩ්ස්, සාර්ස් සහ කොවිඩ් 19 වැනි ජාතික ව්‍යසනයන් පිළිබඳ අත්දැකීම් ඔබට ඇත.  ඒ පිළිබඳ ‍දේවල් ඔබේ මතකයේ ඇත. එම ව්‍යසන මිනිසා විසින් ඇති කළ ඒවාද? නැතිනම් මිනිසා අසරණ සත්ත්වයෙකු බවට පත් කරන ස්වභාවික ව්‍යසනද? ඒ කොයි හැටි වෙතත් ඒ සෑම ව්‍යසනයකදීම මිනිසා නම් සාධකය සෑම විටම එක සමානව හැසිරෙන්නේ ඇයි? වි‍ශේෂයන්ම වසර 17 කට පෙර සිදුවූ සාර්ස් වසංගතයත්, මේ මොහොතේ අප මුහුණ දෙමින් සිටි කොවිඩ් 19 වසංගතයත් එකම නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරයෙකුගේ නිර්මාණයක් ලෙස අප ඉදිරියේ දිස් වූයේය. එසේ එකම විදියේ ‍ශෝකාන්තයන් අප ඉදිරියේ දිගහැරෙන්නේ ඇයි? දූහුවිලි වැනි මිනිසුන් වූ අපි එහි අධ්‍යක්ෂවරයා කවුරුන්ද යන්න සොයා ගැනීමට හෝ  එම ව්‍යසනයෙන් ගොඩ ඒමට සහ එහි පිටපත් රචකයා ගේ අදහස් සිතුවිලි හෝ නිර්මාණය තේරුම් ගැනිමට හැකියාවක් නැති ජීවි කොට්ඨාසයක් වෙමු. එහෙත් එකම ආකාරයේ ‘මරණයේ රංගයක්’ ඉදිරියේ නැවතත් අපි සිටගෙන සිටින විට, අප ද කොටසක් කරුවන් වූ මීට ඉහතදී අප අත් දුටු නාටකය පිළිබඳ අප සතු මතකයන්  මොනවාදැයි  අප විමසිය යුතු නැද්ද?

අපගේ මතකයන් පිසා දා මකා දැම්මේ කවුරුන්ද?

අමතකවෙනසුලු මිනිසුන් යනු පාරේ, කුඹුරේ තිබෙන දූවිලි වැනිය. එම දූවිලිවලට සපත්තු අඩි යට ඇති ඇලිවල දැවටී ඕ‍නෑම  තැනකට ගමන් කළ හැකිය. අමතක වෙන මිනිසුන් යනු තමන්ට ජිවය දුන් වෘක්ෂය සමඟ ඇති බැඳීම් කඩා බිඳ දැමූ ලී කුට්ටි මෙනි.  ඒවා අනාගතයේදි කුමක් බවට පත් වන්නේ ද යන්න මුළුමනින්ම තීරණය කරන්නෙ කියත් ‍සහ පොරෝ මඟිනි.

ලිවීමට පෙම් බැඳිම නිසා ජිවිතයට අරුතක් එක් කරන අපි වගේ මිනිසුන් ද අපගේ ලේවැකි අතීත මතකයන් අමතක කරන්නේ නම් ලිවී‍මේ ඇති අර්ථය කුමක්ද? සාහිත්‍යයේ ඇති වටිනාකම කුමක්ද? එසේම අපට ලේඛකයින් අවශ්‍ය වන්නේ කුමටද? ඔබගේ නොනවතින ලිවීම, නොනවතින උත්සාහය, ඔබ ලියූ  බොහෝ ගණනක් වු පොත් පත් යන සියල්ලම අනෙකෙකු විසින් පාලනය කරනු ලබන රූකඩ බවට පත් වීමෙන් වෙනස් වන්නේ කෙසේද? වාර්තාකරුවන් ඔවුන් දකින දේ වාර්තා නොකරන්නේ නම්, ලේඛකයින් ඔවුන්ගේ මතකයන් සහ හැඟීම් පිළිබඳ නොලියන්නේ නම්, අප සමාජයේ සිය හඬ අවදි කළ හැකි සහ තම හඬ අවදි කළ හැක්කේ කෙසේදැයි දන්නා මිනිසුන් නිතරම දේශපාලනිකව නිවැරදි දේ ගැන කතා නොකරන්නේ නම්, ලේ මස් නහර ඇති ජිවින් ලෙස මේ පෘථිවිය මත ජිවත් වීමේ අර්ථය අපට කියා දෙන්නේ කවුරුන්ද?

අපි මඳකට මෙහෙම හිතමු. වූහන් ප්‍රාන්තයේ ෆැන් ෆැන් කියන ‍ලේඛිකාව ජීවත් ව සිටියේ නැත.(‍ෆැන් ෆැන් පිළිබඳ විස්තරයක් මේ ලිපියේ අවසාන‍යේ ඇත.)  ඇගේ මතකයන් සහ හැඟීම් ඇය ලියා තැබුවේ ද නැත. ඒවගේම ‍‍‍‍ෆැන් ෆැන් වැනි තවත් අය දහස් ගණනින් ඔවුන්ගේ  ජංගම දුරකතනවලින් උදව් ඉල්ලමින් තමන්ගේ දුක කියාපෑවේ නැත. එසේනම් අපට ඇහෙන්න ඉඩතිබුණේ මොනවාද? අප දකින්නෙ මොනවාද?

යුගයක සුවිසල් ප්‍රවාහයන් මැද්දේ යමකුගේ මතකයන් නිතරම ගණන් ගැනෙන්නේ අනවශ්‍ය පෙණපිඬු, දියරැළි හෝ ඝෝෂා ලෙසය. එහෙයින් එම යුගය විසින්ම එම මතකයන් නොපැවතියාක් මෙන් හඬ සහ වචන තුළ නිහඬ කරමින්, ඒවා අතුගා දැමීම හෝ නොසැලකිල්ලෙන් පසෙකට තල්ලු කර දැමීම ‍සිදු කරයි. එහෙයින් කාලය ගත වීමත් සමඟ සියල්ල විස්මෘතිය තුළ ගිලී යයි. ලේ මස් සිරුරු සහ ආත්මයන් තව දුරටත් නැත. සියල්ල හොඳිනි. එහෙත් ලෝකය නැඟිට සිටුවිය හැකි සත්‍යයේ උපස්ථම්භය අපට අහිමී වී ඇත. ඒ අනුව ඉතිහාසය පදනම් විරහිත, කිසිදා සොයාගත නොහැකි පුරාවෘත්ත, පරිකල්පිත කතාන්දර ගොන්නක් බවට පත් වෙයි. මේ නිසාම  සංස්කරණ නොකළ  මකා නොදැමූ මතකයන් අප සතුව තිබීම කොයි තරම් වැදගත්ද? ඒවා අප සත්‍යය ඇබින්දක් හෝ කතා කරන විට අපට පෙන්විය හැකි සාක්ෂි අතලොස්සය.   

නිර්මාණාත්මක ලේඛනය සම්බන්ධ පාඨමාලාවක් හදාරන සිසුන්ට එම සත්‍යය මහත් සේ වැදගත් වෙනු ඇත. මෙතන සිටින වැඩිමනත් පිරිසට ලේඛන කාර්යයේ යෙදෙන්න, සත්‍යය සොයා ගන්න, අපගේ සැබෑ මතකයන් තුළ ජීවත් වෙන්න නියම වී තිබෙයි. දිනෙක අප වගේ අය තුළ ඇති මතකයන් සහ සත්‍යභාවය නින්දාසහගත ප්‍රමාණයකින් අප අහිමි කරගත් විට, ඓතිහාසික මෙන්ම පුද්ගලික සත්‍යභාවයක් මේ ලොව තුළ තවදුරටත් පවතිනු ඇද්ද? ඇත්තම කියනවා නම් අප‍ගේ මතක ශක්තියටත් අපගේ මතකයන්ටත් මේ ලෝකය හෝ පවතින තත්වය වෙනස් කිරීමට හෝ හැකියාවක් නැතත්, එය අඩුම තරමේ, කේන්ද්‍රගත වූ සහ යාමනය වූ ‘ඇත්තට’ අප මුහුණ දීමේදී එහි යම් අඩුවක්  ඇති බව  අපට තේරුම් ගැනීමට පිටිවහලක් වෙනු ඇති. අපගේ කුඩා හඬවල් මෙසේ කියනු ඇත “ඒ ඇත්ත නොවෙයි.” වසංගතයේ සැබෑ හැරවුම් ලක්‍ෂ්‍යය එළඹීමටත් ප්‍රථම කන් බිහිරි කරවන විජග්‍රහණයේ උදාන ගී මධ්‍යයේ දුකට පත්, ජනතාවගේ  විලාපයන් සහ හැඬුම්  ඇසුණු බව අප මතකයේ  තබා ගත යුතුව ඇත.  

මතකයන්ට ලෝකය වෙනස් කළ නොහැකිය, එහෙත් අපට අව්‍යාජ හදවතක් දිය හැකිය. මතකයන් අපට පවතින යථාර්තය වෙනස් කිරිමට ශක්තියක් නොදුන්නත්, අප ඉදිරියට අසත්‍ය පැමිණුනු විට අපගේ හදවත තුළින් ප්‍රශ්නයක් නැඟීමට එය ඉඩ සලසා දෙනු ඇත.

මගේ ආදරණීය සිසු දරුවනි, බාගවිට ඔබ පවතින යථාර්තයත් මතකයනුත් සමඟ ගනුදෙනු කරමින් ඔබ‍‍ගේ  මුළු ජිවිත කාලයම ගත කරන්නට බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින කලා දහරාවේ අධ්‍යයන කටයුතු කරන පිරිසකි. සාමුහික මතකය, දේශයක මතකය හෝ අපගේ ජනවර්ගයක මතකය ගැන මේ මොහොතේ අපි කතා නොකර ඉඳිමු. අප වෙන් වෙන් පුද්ලයාගේ මතකය ගැන කතාකරමු. මක්නිසාද යත් ඉතිහාසය ගත් කළ දේශයක මතකය හෝ සාමුහික මතකය විසින් නිතරම පාහේ අපගේ පුද්ගල මතකය වසා දමන බැවිනි. අද මේ මොහොතේ කොවිඩ් 19 තවමත් මතකයක් බවට පත් වී නොමැති තත්වයක් තුළ වුවද දැනටමත් විජයග්‍රහණේ ගී සහ ජයගෝෂා නැඟිම් අප වටා ඇසෙයි. මේ නිසා ඔබ කොවිඩ් 19 ව්‍යසනය හැබැහින් අත්වින්ඳ, එය මතකයේ ඇති, මතකය තුළින් මතකයන් බිහි කරන පිරිසක් වේවා යැයි මම අපේක්ෂා කරමි.

නුදුරු අනාගතයේදි විය හැකි පරිද්දෙන්ම ජාතික ව්‍යසනයකට එදිරිව අප සිදු කල ජාතික සටනේ විජයග්‍රහණය අප ජාතියක් ලෙස සමරන විට, අප දෝංකාර  නඟන හිස් බොල් ලේඛකයන් නොවී, අපගේ මතකයන් සමඟ අව්‍යාජ ලෙස ජිවත් වන පිරිසක් වනු  ඇතැයි මම උදක්ම අපේක්ෂා කරමි.

උත්කෘෂ්ඨ රඟදැක්වීම ආරම්භ වන විට මා අපේක්ෂා කරන්නේ අප කිසිවෙකුත් එහි නළුවන්, නිවේදකයන් හෝ එහි කොටස්කරුවෙකු වීම නිසා ඔල්වරසන් දෙන කිසිවෙකුත් නොවේවි යන්නය. අප වේදිකාවට හැකි තරම් ඈතට වී හුදකලාව, නිහඬව කඳුළු පිරී ගත් දෑස්වලින් ඒ දෙස බලා සිටින පිරිසක් බවට පත් වනු ඇතැයි මම අපේක්ෂා කරමි.  අපට ෆැන් ෆැන් වැනි ලේඛිකාවක් විමට ධෛර්යය, හැකියාව සහ මානසික ශක්තිය නැතිනම්  අඩුම තරමේ ඇය සැක කරන හෝ ඇය හෙලා දකින පිරිස අතරේ අප නොසිටිය යුතුය.

අනාගතයේ සිදුවිය හැකි පරිද්දෙන්ම විජයග්‍රාහී ගී නද මැද්දේ අප‍‍ගේ දේශය නැවතත් සාමකාමී සෞභාග්‍යමත් රාජය්‍යක් බවට පත් වන විට, අපට කොරෝනා වෛරසය බිහිවීම හෝ පැතිරීම පිළිබඳ මහ හඬින්  ප්‍රශ්න කරන්නට   නොහැකි නම් අප එය සෙමින් මුමුණමු, මන්දයත් එයද අපගේ හෘදය සාක්ෂිය සහ ධෛර්යය කියා පාන්නක් වන නිසාය. අවුෂ්විට්ස් කඳවුර පවතින කාලයේ ඒ ගැන කවි ලිවීම ම්ලේච්ඡ ක්‍රියාවකි, එසේම අපගේ වදන් තුළ, සංවාද තුළ එය අමතක කොට දැමීම ඊටත් වඩා ම්ලේච්ඡ ක්‍රියාවකි. ඔව් සැබැවින්ම එය අතිබියජනක ම්ලේච්ඡ ක්‍රියාවකි.

අපට ලී වෙන්ලියැං (කොරෝනා වෛරසය චීනයේ පැතිර යාම පිළිබඳ මුලින්ම පසුගිය වසෙරේ දෙසැම්බර් මාසයේදි අනතුරු ඇඟවූ සහ පෙවරවාරි මාසයේ එම ‍රෝගයටම ගොදුරු වි මිය ගිය වූහන් මධ්‍යම රෝහලේ සේවය කළ දෘෂ්ටි වෛද්‍ය විශේෂඥයෙකි) වැනි ජනතාව දැනුවත් කරන්නෙකු වීමට නොහැකි නම් අප අඩුම තරමේ ඔහුගේ හඬ ඇසෙන පුද්ගලයෙකු බවට පත්විය යුතුය.

අපට ශබ්ද නඟා කතා කළ නොහැකි නම් මුමුණන්නන් වීමට හැකිය, අපට මුමුණන්නන් වීමට නොහැකි නම් අඩුම තරමේ මතකය සුරැකිව තබා ගන්නා මිනිසුන් විය හැකිය. කොරෝනා ව්‍යසනයේ ආරම්භය, එම වෛරසයේ පැතිරිම සහ විනාශය හැබැහින්  දුටු මිනිසුන් ලෙස, මේ සටන නිමා වූ පසු ජනතාව එක්රොක් වි ජය ගී ගයන විට අපි නිහඬව පසුපසට වී සිටින මිනිසුන් වෙමු. අපි, හදවතේ සොහොන් කොත් දරා සිටින, අප සිත් කොනහන මතකයක් උසුලා සිටින, කෙදිනක හෝ එම මතකයන් අපගේ අනාගත පරපුරට දායාද කරන අව්‍යාජ මිනිසුන් වෙමු.

ෆැන් ෆැන්

ෆැන් ෆැන් යනු හැටපස් වියැති චින ජාතික ලේඛිකාවකි. වසර හැටක්ම පමණ ඇය ජීවත් වී ඇත්තේ වූහන් නගරයේය. චීනයේ කොරෝනා වයිරසය වේගයෙන් පැතිර යාමත් සමග ජනවාරි මස විසි තුන්වැනිදා ඇය ඇතුළු මිලියන එකොලහක ජනතාවක් සමඟින් වුහන් නගරය සහ සෙසු ලෝකය සමඟ ඇති සියළුම සබඳකම්වලින් වෙන් කොට තැබීය.එදා මෙදා තුර ලේඛන ජිවිතයේ වඩාත් වැදගත් කාර්යභාරය ඇය අතින් සිදු වන්නේ ඉන්පසුවය. ඇය ජනවාරි මාසයේ පටන්ම සෑම දිනකම දිනපොතක ආකාරයෙන් නගරයක් තුළ සිරවී සිටීමේ පළමු මිනිස් අත්දැකිම ගැන සටහන් තැබීම ආරම්භ කළාය. ඒ මොහොතේ ගතකරන ජීවිතයේ අසහනය සහ වේදනාකාරිබව ගැන ඇය ලීවාය. එසේම රෝගයට ගොදුරුවූවන් අත්විඳි පීඩාවන් සහ ඔවුන්ගේ ශෝචනීය අත්දැකීම් ගැන ලියා තැබුවාය. ටික දිනකින්ම එවැනි දහසක් අත්දැකීම් ලබමින් සිටි  චීන ජනතාව‍ගේ අවධානය ඇගේ දිනපොත කෙරෙහි යොමු වූ අතර එය චීන සමාජ මාධ්‍යජාලා ඔස්සේ ඉතා වේගයන් ව්‍යාපත වූ අතර වුහන්වල ජනතාව ඔවුන්ගේ ජිවිත අත්දැකීම් ඇය හා බෙදාගනිමින් ඔවුන්ගේ සහයද ඇය වෙත පළකලෝය.

පෙබරවාරි දෙවැනිදා තම දින පො‍තේ ඇය මෙසේ ලීවාය.

“බලාපොරොත්තු වූ පරිදිම ආසාදිත ‍රෝගින් ගණන ඉතා විශාල වශයෙන් වැඩි වී ඇත. එසේ රෝගය බෝවී ඇති සමහර අයට ‍රෝහලට යාමට නොහැකි වීම නිසා ඔවුන් ශෝචනීය ඉරණමකට ලංවෙමින් සිටිති. පසුගිය රාත්‍රියේ කිසිවෙක් පාලමකින් පැන සියදිවි හානි කරගෙන ඇත. සමාජ ක්‍රියාකාරිකයෙකු ඊයේ මට පැවසුවේ එක පවුලක සියළු දෙනාටම රෝගය වැළඳි ඇති අතර ඉන් කෙනෙකු මේ වන විට ද මිය ගොස් ඇති බවකි. ඉන් දුකට පත් පවුලේ අනෙක් අයටද ඕනෑ වී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ ද දිවි ‍තොර කර ගැනීමටය. වූහන් ‍මේ ලෙස දැකීම හදවතට වේදනා ගෙන දෙයි.”

ඇයගේ ලිවීම් තුළින් වැඩිමනත් ලෙස ඇය මතු කිරීමට උත්සාහ කළේ මෙතරම් මිනිසුන් විඳවද්දී, ශෝචනීය ලෙස මියයද්දී, වියෝ දුකින් පෙළෙන පවුලේ සාමාජිකයන් කප්පරක් සුසුම් වාතලයට මුසු කරද්දී එම ව්‍යසනය නිමා වූ පමණින් එය ජයග්‍රහණයක් ලෙස උද්දාමයෙන් සැමරිය හැකිද යන්නයි.

“වූහන් ප්‍රාන්තයේ කෙතරම් මිනිසුන් ගණනක් මියගියේද? කෙතරම් පවුල් ගණනක් විනාශ වූයේද? එහෙත් මේ වන තුරු කිසිවෙකුත් ඒ සම්බන්ධයෙන් කණගාටුව පල කළේවත්  වගකීම බාරගත්තේවත් නැත. විටෙක ලේඛකයෙකු එය ‘පූර්ණ ජයග්‍රහණයක් ” ලෙස හඳුන්වා ඇති සැටි මම දුටුවෙමි. ඔවුන්ගේ සිත්වල ඇත්තේ මොනවාද? වූහන්වල ඇත්තේ අතිබියකරු තත්වයකි. වූහන්වල ජනතාවගේ ජීවිත රැඳි ඇත්තේ සිහින් හුයකිනි. ඉතින් ඔය කියන ජයග්‍රහණය ඇත්තේ කොහේද?” (ජනවාරි 31)

ඇය 2010 වසරේ ලූශුන් සාහිත්‍ය සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබු  ලේඛිකාවකි. වූහන් නගරයේ ලේඛක සංගමයේ උපසභාපති ධුරයද දැරුවාය. වූහන් නගරය පිටස්තර ලෝකයෙන් දුරස්තව පවතින විට ඇය විසින් එම ජිවිතය පිළිබදව තබන ලද සටහන්වලින් එකල එම ජනතාවගේ විඳවීම් කෙතරම් බරපතල වීද, ඔවුන‍් කෙතරම් ශෝවනීය අත්දැකීම්වලට මුහුණ දුන්නේ දැයි යන්න පිළිබඳ අල්පමාත්‍රයක් සෙසු ලෝකයාට දැනගත හැකිවිය.

සුභාෂිණි චතුරිකා

අර්බුද කාලයේ රාජ්‍ය මූල්‍ය : ජනාධිපතිගේ සහායට පාර්ලිමේන්තුව කැඳවිය යුතුය

0
COLOMBO - SRI LANKA - MARCH 13 : Indian Prime Minister Narendra Modi delivers a speech to the Sri Lankan parliament in Colombo, Sri Lanka on March 13, 2015. (Photo by Stringer/Anadolu Agency/Getty Images)

කොරොනා වයිරස් වසංගතයෙන් ලොව පුරා ඇති විය හැකි අතිවිශාල ආර්ථික ප‍්‍රතිවිපාක සලකා බලන විට, ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී රටවල සාමාන්‍ය කාලවලදී පවා රාජ්‍ය මූල්‍ය (මහජන මුදල)  රැස් කිරීම හා වියදම් කිරීම  බරපතළ ව්‍යවස්ථාමය ප‍්‍රතිවිපාක ඇති කාරණයක් බව අපට මතක් විය යුතුය. සෑම ව්‍යවස්ථාමය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයකම, අර්බුදකාරී කාලයක විධායකය රට මෙහෙයවීමේ මුල් තැන ගන්නා බව පිළිගන්නා නමුත්, සෑම ව්‍යවස්ථාමය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයක්ම තදින්ම පිළිගන්නා ප‍්‍රතිපත්තියක් වන්නේ, මහජන මුදල් පාලනය කළ යුත්තේ ව්‍යවස්ථාදායකය බවයි.

ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී පරමාදර්ශයේ හදවතේ වගවීම සහතික කරන කේන්ද්‍රීය මූලධර්ම දෙකක් තිබේ. පළමුවැන්න නම්, ව්‍යවස්ථාදායකයේ පූර්ව අනුමැතියකින් තොරව විධායකයට මහජන මුදලින් සතයක්වත් රැස් කිරීමට හෝ වියදම් කිරීමට නොහැකි වීමයි. මේ අනුව, මහජන අරමුදල් වියදම් කිරීම සම්බන්ධ රජයේ ප‍්‍රතිපත්ති සහ එම මුදල් එකතු කරන බදු පැනවීමේ සැලසුම් සහ නීති යන දෙකම පළමුව පාර්ලිමේන්තුව විසින් අනුමත කළ යුතුය. පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය සාමාන්‍යයෙන් වාර්ෂික විසර්ජන පනත (අයවැය) මගින් සංකේතවත් කරනු ලැබේ. වෙනත් නීති සහ ක‍්‍රියාපටිපාටි ද රජයේ වියදම් සඳහා නෛතික පදනමක් සපයයි.

පළමු මූලධර්මයෙන් පැනනගින දෙවන මූලධර්මය නම්, රාජ්‍ය මූල්‍යය අධීක්ෂණය කිරීමේ බලය ව්‍යවස්ථාදායකයට තිබිය යුතු අතර, එමගින් ව්‍යවස්ථාදායකය විසින් අනුමත කර ඇති බදු සහ වියදම් සැලසුම් විධායකය විසින් පිළිපදින්නේද යන්න ව්‍යවස්ථාදායකය අධීක්ෂණය කරනු ලබන බවයි.

මෙම අත්‍යවශ්‍ය මූලධර්ම දෙකම ශ‍්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව තුළ පැහැදිලිවම පිළිබිඹු වන අතර (148-152 ව්‍යවස්ථා බලන්න), අපගේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී වගවීමේ ක‍්‍රමය සහතික කිරීමේදී විධායකය සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර සම්බන්ධතාවේ සමස්ත රාමුවට එය පාදක වේ.

කෙසේ වෙතත්, මෙයට සීමිත ව්‍යතිරේක ඇත. නිදසුනක් වශයෙන්, කොරොනා වයිරස් අර්බුදය සහ එය හේතුකොටගෙන රජය සපුරාලිය යුතු අනපේක්ෂිත වියදම් පැනනැගී ඇත්තේ මැතිවරණයට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර තිබෙන අවස්ථාවකය. ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව මෙම තත්වයන් අපේක්ෂා කරන අතර එවන් අවස්ථා සඳහා ප‍්‍රතිපාදන සලසයි. එවැනි අවස්ථාවන්හිදී පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇති නම් පාර්ලිමේන්තුවට අනුමැතිය ලබාදිය නොහැකි වුවද, යම් හදිසි සම්පත් ලබාගැනීමට අවකාශ තිබේ. එහෙත් මෙම ප‍්‍රතිපාදන පටු ලෙස සකස් කර ඇති අතර, ජනාධිපතිවරයාට අවශ්‍ය අරමුදල් ලබාදෙන අතරම, ඒ සඳහා හැකි ඉක්මනින් පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය ලබාගත යුතුය.

ජනවාර්ගික ගැටුම්, කැරලි සහ සුනාමිය වැනි ස්වාභාවික විපත් සඳහා පුරුදුව සිටින රටක පවා කොරොනා වයිරස් අර්බුදය පෙර නොවූ විරූ මට්ටමක පවතින බව පැහැදිලිය. මෙම අභියෝගය ජයගැනීම සඳහා රජය සුවිශේෂ පියවර ගත යුතු බවට විවාදයක් නැත. එවැනි අර්බුදයකදී වුවද, රජයේ  ඕනෑම ප‍්‍රතිචාරයක් අපගේ ජාතික ජීවිතයේ වැදගත් වන (නොසලකා හැරිය හැකි යැයි සමහරු සලකන) වෙනත් අංගවලට ගරු කිරීම සහතික කිරීමට රජය සැලකිලිමත් විය යුතුය. ඉහත දක්වා ඇති රාජ්‍ය මූල්‍ය වගවීමේ ව්‍යවස්ථාමය මූලධර්ම අර්බුදකාරී අවස්ථාවකදී පවා ආරක්ෂා කළ යුතු එවැනි අංග වේ. එවැනි සාරධර්ම පිළිපැදීම අපව නීතියේ ආධිපත්‍යයෙන් පාලනය වන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයක් බවට පත් කරයි. ඒවා අවතක්සේරු කිරීම අපව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීමක් පමණක් නොව, රාජ්‍යයේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී ව්‍යුහයට අහිතකර ලෙස බලපානු ඇත. එය දිගුකාලීනව පුරවැසියාගේ අයිතිවාසිකම් කෙරෙහිද අහිතකර ලෙස බලපානු ඇත.

කොරොනා වයිරස් අර්බුදයට රජය දක්වන ප‍්‍රතිචාරය සහ විශේෂයෙන් එම ප‍්‍රතිචාරයේ රාජ්‍ය මූල්‍ය වගවීම සඳහා වන ප‍්‍රතිවිපාක අප විමසා බලන්නේ මෙම පසුබිම තුළය.

ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ජනාධිපති ලෙස 2019 නොවැම්බර මස තේරී පත්වීමෙන් පසුව, ඔහු යටතේ නව රජයක් පිහිටුවීමෙන් පසුව, 2020 මුදල් වර්ෂය සඳහා සම්පූර්ණ අයවැයක් ඉදිරිපත් නොකිරීමට ආණ්ඩුවෙන් තීරණය විය. නව ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර, ඔහුගේ වැඩපිළිවෙළ නිසියාකාරව ආරම්භ කිරීමට පෙර මහ මැතිවරණයකදී පාර්ලිමේන්තු බහුතරයක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වූ බව එයට හේතුව ලෙස දැක්විය හැක. ජනාධිපතිවරයාට පාර්ලිමේන්තුව ඒකපාර්ශ්විකව විසුරුවා හැරිය හැක්කේ එහි පස් අවුරුදු ධුර කාලයෙන් වසර හතරහමාරක් අවසන්වූ පසුව පමණි. ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයා 2020 මාර්තු 2 වන දින පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිමින් 2020 අපේ‍්‍රල් 25 මැතිවරණය පැවැත්වෙන දිනය ලෙසත්, 2020 මැයි 14 නව පාර්ලිමේන්තුවේ පළමු රැස්වීමේ දිනය ලෙසත් නියම කළේය. අයවැයක් අනුමත කර නොතිබුණද, 2020 අප්‍රේල් 30 වන දින දක්වා වියදම් සඳහා රජයට පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය ලැබී තිබුණේ, ඒ සඳහා පසුගිය රජය විසින් අතුරු සම්මත ගිණුම (vote on account ) සම්මත කර තිබූ බැවිනි.   ‘අතුරු සම්මත ගිණුම’ යනු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය පුරා භාවිත වන පාර්ලිමේන්තු ක‍්‍රියාපටිපාටියක් වන අතර එමඟින් සම්පූර්ණ අයවැයක් සම්මත වන තුරු හෝ ඊළඟ අයවැයට පෙර මූල්‍ය අඩුපාඩු මඟහරවා ගැනීමට රජයට අත්තිකාරමක් දෙනු ලැබේ.

පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසු, 2020 මාර්තු 23 වන දින රජය විසින් 2003 මූල්‍ය කළමනාකරණ (වගකීම්) පනතට අනුව ‘මැතිවරණ පූර්ව අයවැය තත්වය පිළිබඳ වාර්තාව’ (Pre-Election Budgetary Position Report) නිකුත් කරන ලදි. මෙම වාර්තාවේ 12 වන පිටුවේ, ‘අතුරු සම්මත ගිණුම 2020 මාර්තු-මැයි’ යන ශීර්ෂය යටතේ රජය පහත ප‍්‍රකාශය කරයි:

‘අතිගරු ජනාධිපතිතුමා 2020 මාර්තු 02 වන දින අංක 2165/ 8 දරන අතිවිශේෂ ගැසට් නිවේදනය මගින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින බව ප‍්‍රකාශ කළේය. ඒ අනුව, ශ‍්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 150(3)ව්‍යවස්ථාවට අනුව, අතිගරු ජනාධිපතිතුමාට….” අභිනව පාර්ලිමේන්තුව රැස්වීමට නියමිත දින සිට මාස තුනක් ඉකුත් වන තෙක් රජයේ සේවාවන් සඳහා යම්කිසි මුදලක් අවශ්‍ය වෙතැයි ජනාධිපතිවරයා සලකයි නම් ඒ මුදල ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන්  කිරීමටත්, වැය කිරීමටත් නියම කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය. එනිසා 2020 මාර්තු 06 සිට ඇරඹෙන මාස තුනක් සඳහා අතුරු සම්මත ගිණුම සකස් කර ඇත. රජයේ වියදම් සඳහා මුළු ප‍්‍රතිපාදනය රු. බිලියන 1,229 ක්ද,  රු. බිලියන 715ක් පුනරාවර්තන වියදම් සඳහාද, රු. බිලියන 150ක් ප‍්‍රාග්ධන වියදම් සඳහාද (2019න් ඉතිරි කොටසද ඇතුළුව), රු. බිලියන 360ක් ණය ආපසු ගෙවීම සඳහාද වෙන් කර ඇත. අදාළ කාල පරිච්‍ෙඡ්දය සඳහා ඇස්තමේන්තුගත රජයේ වියදම රු. බිලියන 420 යි. (ඉංග‍්‍රීසි මැතිවරණ පූර්ව අයවැය තත්වය පිළිබඳ වාර්තාවෙන් පරිවර්තනය කරන ලදි.

රජය මෙමගින් ඉල්ලා සිටින බලතල සම්බන්යෙන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව පදනම් කොට විශ්ලේෂණයක් කළ යුතුය. ඉහත කී වාර්තාව මගින් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙහි 150( 3) වන ව්‍යවස්ථාව යටතේ පාර්ලිමේන්තු අනුමැතියකින් තොරව ඉතා පුළුල් ලෙස, (එම බලතල ක‍්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව විසින් පනවා ඇති සීමාවන් පිළිබඳව ප‍්‍රමාණවත් සැලකිල්ලක් නොමැතිව), ජනාධිපතිවරයාට මුදල් වියදම් කිරීමට ඇති බලය අර්ථ නිරූපණය කිරීමට උත්සාහ කරයි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසු උග‍්‍ර වී ඇති කොරොනා වයිරස් වසංගතයේ ස්වරූපය සහ මෙවන් අවස්ථාවන්හිදී හදිසි තත්වයක් ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීම ඇතුළුව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනම ප‍්‍රතිපාදන සලසා ඇති බව රජය විසින් සැලකිල්ලට ගෙන නොමැත. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇති විටක අතුරු සම්මත ගිණුම සම්මත කර ගැනීමට නොහැක. ඒ අනුව රජය පවසන ආකාරයට මෙම වියදම් පියවා ගැනීම සඳහා අතුරු සම්මත ගිණුම සකස් කර ඇති බවට කරන ප‍්‍රකාශය කිසිසේත් පිළිගත නොහැක.

කලින් සඳහන් කළ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී මූලධර්ම ක‍්‍රියාත්මක කරන, රාජ්‍ය මූල්‍ය පාලනය කරන ව්‍යවස්ථාමය රාමුව අපි සලකා බලමු. 148 වන ව්‍යවස්ථාවෙන් මෙසේ සඳහන් වේ. “ රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය පාර්ලිමේන්තුව සතු වන්නේය. පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරනු ලැබූ නීතියක හෝ පවත්නා යම් නීතියක හෝ අධිකාරය අනුව හෝ ඒ යටතේ හෝ මිස කිසිම පළාත් පාලන ආයතනයක් විසින් හෝ වෙනත් පොදු අධිකාරයක් විසින් හෝ කිසිම බද්දක්, වරිපනමක් හෝ වෙනත් යම්කිසි බදු විශේෂයක් නියම කිරීමට බලය නොමැත්තේය.” පාර්ලිමේන්තුව විසින් රාජ්‍ය මූල්‍ය පාලනය කිරීමේ මෙම වැදගත් ව්‍යවස්ථාමය කාර්යයේ දී වාර්ෂිකව විසර්ජන පනතක් (එනම් අයවැය) සම්මත කරනු ලබන්නේ ය. කෙසේ වෙතත්, ඉහත සඳහන් කළ පරිදි, 2019 නොවැම්බර මස බලයට පත්වූ රජය පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය සඳහා විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතක් ඉදිරිපත් කිරීමට අසමත් විය. ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 150(3) ව්‍යවස්ථාව මගින් ගිණුම් පිළිබඳ ඡන්ද විමසීමක් සම්මත කර ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලබා දී ඇති බව රජය දැන් කියා සිටින්නේ මෙම තත්වයන් තුළ ය. 150( 3) ව්‍යවස්ථාවෙන් මෙසේ දැක්වේ: “යම්කිසි වර්ෂයක විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත නීතිය බවට පත්වීමට පෙර ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරිනු ලැබූ අවස්ථාවක, පාර්ලිමේන්තුව විසින් රජයේ සේවාවන් සඳහා මුදල් වෙන් කර නොමැත්තේ නම්, අභිනව පාර්ලිමේන්තුව රැස්වීමට නියමිත දින සිට මාස තුනක් ඉකුත් වන තෙක් රජයේ සේවාවන් සඳහා යම්කිසි මුදලක් අවශ්‍ය වෙතැයි ජනාධිපතිවරයා සලකයි නම් ඒ මුදල ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන්  කිරීමටක්ස, වැය කිරීමටත් නියම කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය.” (අපගේ අවධාරණය තද පැහැයෙන්).

150(3) ව්‍යවස්ථාව හුදෙකලාව කියවිය නොහැක. එය එම ව්‍යවස්ථාවේ අනෙක් විධිවිධානවල මෙන්ම රාජ්‍ය මූල්‍ය හා වගවීම සම්බන්ධව XVII වන පරිච්‍ෙඡ්දයේ පුළුල් විධිවිධානවල දක්වා ඇති රාමුවක කොටසකි. විශේෂයෙන්, 150(1) සහ (2) ව්‍යවස්ථා මගින් ඒකාබද්ධ අරමුදල සම්බන්ධයෙන් අදාළ වන පොදු මූලධර්මයන් දක්වා ඇත: (1) මේ ව්‍යවස්ථාවේ (3) වැනි අනුව්‍යවස්ථාවේ සහ (4) වැනි අනුව්‍යවස්ථාවේ ප‍්‍රකාශිතව ම විධිවිධාන සලසා ඇති පරිදි හැර මුදල් විෂය භාර අමාත්‍යවරයාගේ අත්සන යටතේ වූ බලපත‍්‍රයක අධිකාරිය අනුව මිස ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් කිසිම මුදලක් ඉවත් කර ගත නොහැක්කේය. (2) යම්කිසි මුදලක් ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් ඉවත් කර ගැනීමේදී ඒ මුදල ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් ඉවත් කරගන්නා වූ මුදල් වර්ෂය තුළ දී ම රජයේ නියමිත සේවාවක් සඳහා පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරනු ලැබූ යෝජනා සම්මතයකින් හෝ වෙනත් යම්කිසි නීතියකින් හෝ ඒ මුදල වෙන්කොට දී ඇත්නම් මිස, එසේ නැත්නම් වෙනත් ආකාරයකින් ඒ මුදල නීත්‍යානුකුල පරිදි ඒකාබද්ධ අරමුදලට වැයබරක් කරනු ලැබුවහොත් මිස ඉහත කී බලපත‍්‍රය නිකුත් නොකළ යුත්තේය.”

ඒ අනුව පෙනීයන්නේ සාමාන්‍ය ක‍්‍රියාදාමයේදී, ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් අය කිරීමට අපේක්ෂා කරන නිශ්චිත රාජ්‍ය සේවය හෝ වෙනත් වියදම් හෝ ගෙවීම් සඳහා පූර්ව පාර්ලිමේන්තු අනුමැතිය ලබා ගැනීම අනිවාර්ය බවය. ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් මුදල් නිකුත් කිරීමට වරෙන්තුවක් නිකුත් කළහැක්කේ එම අනුමැතිය ලබා ගැනීමෙන් අනතුරුව පමණි.

150 (3) වන ව්‍යවස්ථාවේ මෙම රීතියට ව්‍යතිරේකය අඩංගු වේ.  අදාළ වර්ෂය සඳහා විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත සම්මත කිරීමට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හරින ලද විටෙක, රජයේ සේවාවන් සඳහා අවශ්‍ය අරමුදල් ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් නිකුත් කිරීමට බලය පැවරීමට ජනාධිපතිවරයාට අවසර දී තිබේ. කෙසේ වෙතත්, 150(3) ව්‍යවස්ථාව මගින්, 148 ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් පාර්ලිමේන්තුව රාජ්‍ය මූල්‍ය කටයුතු පිළිබඳ සම්පූර්ණ පාලනය කළ යුතු බවට වන ව්‍යවස්ථාමය නියමයට ව්‍යතිරේකයක් නිර්මාණය නොකරයි. 150(3) ව්‍යවස්ථාව රජයේ සේවාවන්ට අදාළ අනපේක්ෂිත වියදම් සඳහා මුදල් සැපයීම සඳහා පටු හා සීමා සහිතව අර්ථ නිරූපණය කළ යුතු විධිවිධානයකි. “අයවැයක්” හෝ අතුරු සම්මත ගිණුම සම්මත කර ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට කිසිදු ව්‍යවස්ථාමය බලයක් ලබා නොදේ. 150(3) ව්‍යවස්ථාව කුමන ආකාරයෙන් නිර්වචනය කළද, ණය ආපසු ගෙවීම් දක්වා විහිදිය නොහැකිය (මැතිවරණ පූර්ව අයවැය තත්වය පිළිබඳ වාර්තාව අනුව, ණය ආපසු ගෙවීම්ද 150(3) ව්යවස්ථාවේ බලය ප‍්‍රකාරව සිදු කිරීමට තැත්  කරයි), ඒවා ‘රජයේ සේවාවන්’ නොව, ණය ආපසු ගෙවීම් වේ.

තවද, 2020 මුල් මාස හතර සඳහා පාර්ලිමේන්තුව දැනටමත් අතුරු සම්මත ගිණුම සම්මත කර ඇති හෙයින්, 2020 අපේල් මස අවසානය දක්වා ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් මුදල් ආපසු ගැනීමට බලය පැවරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලයක් නැත. මෙයට හේතුව 150(3) ව්‍යවස්ථාවට අනුව, (අතුරු සම්මත ගිණුම මගින්) පාර්ලිමේන්තුව දැනටමත් මෙම කාල සීමාව සඳහා ප‍්‍රතිපාදන සලසා ඇත. පාර්ලිමේන්තු අනුමැතියකින් තොරව රජයේ සේවාවන් සඳහා වියදම් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාගේ තාවකාලික බලය ආරම්භ වන්නේ එම කාලය අවසන් වන විට පමණි. ඒ අනුව මැතිවරණ පූර්ව අයවැය තත්වය පිළිබඳ වාර්තාවේ සඳහන් 2020 මාර්තු 6 වන දින සිට අපේක්ෂිත අතුරු සම්මත ගිණුම පැහැදිලිවම ව්‍යවස්ථා විරෝධීය.

කෙසේ වෙතත්, එහි නමින් ඇඟවෙන ලෙස, අතුරු සම්මත ගිණුම යනු පාර්ලිමේන්තුව විසින් ඡන්දය ප‍්‍රකාශ කළ යුතු අතුරු අයවැය යෝජනාවකි. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැර ඇති විටෙක ඡන්දයක් තිබිය නොහැකිය. එබැවින් ජනාධිපතිවරයාගේ ක‍්‍රියාවකින් අතුරු සම්මත ගිණුම සම්මත කළ හැකි බව රජය ඇඟවුම් කරන බව පෙනේ. එවැනි යෝජනාවක් විකාරයක් පමණක් නොව, ඉතාමත්ම භයානක යෝජනාවකි: එය විධායකය විසින් ව්‍යවස්ථාදායකය පැහැර ගැනීමකි. මෙය වඩාත් උග‍්‍ර වන්නේ රජයේ හැසිරීම නිසා මෙම තත්ත්වය පැන නැගී ඇති බැවිනි. රජය විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය ලබා ගත්තේ නැත. (දැනට පවතින අතුරු සම්මත ගිණුම පසුගිය රජය විසින් සම්මත කර ඇත). පාර්ලිමේන්තු සාමාන්‍ය ධුර කාලය අවසන් වීමට මාස හයකට පෙර, ඉක්මන් මැතිවරණයක් පැවැත්වීම සඳහා 2020 මාර්තු 2 වන දින පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට ජනාධිපතිවරයා තීරණය කළේය. වසංගතය උග‍්‍ර වීමෙන් පසු ප‍්‍රායෝගික තත්වය වෙනස් වුවද, ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ හදිසි විධිවිධාන භාවිත කිරීමෙන් හෝ විසුරුවා හැරීමේ ප‍්‍රකාශය අවලංගු කිරීමෙන් පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීම රජය ප‍්‍රතික්ෂේප කර තිබේ.

මේ අනුව, 2020 සඳහා මූල්‍ය ප‍්‍රතිපාදන නොමැති තත්වයක් නිර්මාණය කිරීම (පසුගිය රජය විසින් සම්මත කරන ලද 2020 පළමු මාස හතර සඳහා වූ අතුරු සම්මත ගිණුම හැර), සහ 2020 සැප්තැම්බර් දක්වා අඛණ්ඩව පැවතිය හැකි පාර්ලිමේන්තුවක් කල් තියා විසුරුවා හැරීමෙන් පසුව, පාර්ලිමේන්තු අනුමැතියකින් තොරව අයවැයක් හෝ අතුරු සම්මත ගිණුමක් සඳහා 150(3) ව්‍යවස්ථාව යටතේ ආවරණය පැතීමට ජනාධිපතිවරයාට අවකාශයක් නැත. එවැනි ක‍්‍රියාමාර්ගයකට අවසර දීම යනු ජනාධිපති ඒකාධිපතිවාදයකට දොර විවර කිරීමකි.

එසේනම් ඉදිරි මාර්ගය කුමක්ද?  ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව හා අප සාකච්ඡා කළ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී මූලධර්මවලට අනුකූලව කටයුතු කිරීමට නම්, කොරොනා වයිරස් අර්බුදය සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කිරීමේදී විධායකය සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවක් තිබිය යුතු ය. පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීම සඳහා ව්‍යවස්ථාමය මාර්ග දෙකක් තිබේ. පළමුවැන්න 70(7) වන ව්‍යවස්ථාව යටතේ වන අතර, ඉන් මෙසේ ප‍්‍රතිපාදන සලසා ඇත. ‘පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමෙන් පසුව කවර අවස්ථාවක වුවද පාර්ලිමේන්තුව නියමිත දිනයට කලින් රැස්වීම අවශ්‍ය වන ස්වභාවයක හදිසි තත්වයක් උද්ගත වී ඇති බවට ජනාධිපතිවරයා සෑහීමට පත් වුවහොත් විසුරුවා ඇති පාර්ලිමේන්තුව ප‍්‍රකාශනයක් මගින්… …රැස්වන ලෙස කැඳවීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය.” අනෙක් විකල්පය නම්, පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැරීමේ ප‍්‍රකාශය අවලංගු කිරීමය. එමඟින් විසුරුවා හරින ලද පාර්ලිමේන්තුව එහි ධුර කාලය අවසන් වන තෙක් ක‍්‍රියාත්මක විය හැක (එනම් 2020 සැප්තැම්බර් 1 දක්වා)

එසේ රැස්වන පාර්ලිමේන්තුවකට අතුරු සම්මත ගිණුමක් අනුමත කිරීමට හෝ විසර්ජන පනතක් සම්මත කිරීමට බලය ඇත.

අසංග වැලිකල සහ සුරේන් ප‍්‍රනාන්දු

(අසංග වැලිකල එඩින්බරෝ විශ්වවිද්‍යාලයේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතිය පිළිබඳ කථිකාචාර්යවරයෙකි. සුරේන් ප‍්‍රනාන්දු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නීතීඥවරයෙකි.)

පාලකයා ශක්තිමත් කරනු හැර විකල්පයක් නැත

0



කොරෝනා වසංගතය ලෝකයම බිත්තියට හේත්තු කර හමාරය. ලංකාවේ අප තවමත් තත්වය තේරුම් ගත් බවක් පෙනෙන්නේ නැත. පරිණාමවාදය අනුව මිනිස්සු ස්වභාවයෙන්ම ස්වකීය ප‍්‍රාග්-පරිණාමික අවස්ථා ප‍්‍රදර්ශනය කරති. කොරෝනා වසංගතයට අද ලෝකය විවිධාකාරයෙන් මුහුණ දෙයි. අටුලූගම ගම්මානයට මැද පෙරදිගින් පැමිණි විදේශික ශ‍්‍රමිකයාගේ හැසිරීමෙන් එහි ජනජීවිතය බිඳවැටිණ. පරණ වෛද්‍ය වට්ටෝරු පෙන්වා ඇඳිරි නීති අවස්ථාවේ රස්තියාදු ගැසීමෙන් පුද්ගලික ෆාමසි වැසිණ. සිරිපාදේ වන්දනාවේ යාම, අඛණ්ඩ පිරිත් පිංකම්, සිකුරාදා යාඥා නිසා රෝග වෛරසය සංසරණය විය. සත්‍ය ලෙසම ජනතාව ස්වයංතීරණ ගත යුතුව තිබිණ.

ඒ කිසිවක් සිදුනොවීය. සුවිශේෂ ජනරාශි තහනම්ව පැවතියදී කොළඹ ප‍්‍රකට දේවස්ථානයක් මාර්තු 13 සහ 20 යන සිකුරාදා ආවේණික යාඥා පැවත්වූ බව ප‍්‍රකට මාධ්‍යක් දේවස්ථානයේ රූපරාමු සමග නැවත නැවත පෙන්වීය. එකී හෙළිදරව්ව කොරෝනා මර්දනයට වඩා පහත් තුච්ඡු හැසිරීමකි. අපට ප‍්‍රශ්න උවමනාවටත් වැඩිය. අටුලූගම පුද්ගලයාගේ හැසිරීමට වඩා හානියක් අර මාධ්‍ය භාවිතයේ තකතීරුකම නිසා ඉස්මතු විය. පාස්කු ප‍්‍රහාරයේදී මෙන් යාඥා මධ්‍යස්ථානවලට පහරදීමට පටන් ගත්තා නම් කුමක් විය හැකිව තිබිණිද? එවැන්නක් සිදු නොවීම රටේ වාසනාවකි. පසුගිය කාලයේ එළිබැස්ස බොහෝ බෞද්ධ භික්ෂූන් නිහඬය. හේතුව ඔවුන් පෙනීසිටියේ පටු උවමනා සඳහා මිස, සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් නොවන නිසාය. 2017දී, කාළකණ්ණිි පාලකයෙකු පත් වූ විට රට කාලකණ්ණිි වේ යැයි කී භික්ෂුව ඊට නිදසුනකි. මේ මොහොතේ වැදගත් පාලකයාගේ සීදේවිකම හෝ කාළකණ්ණි නොවේ. එක්ව රට රැුකගත යුතු ජීවිත බේරාගත යුතු වගකීමකි. මේ විග‍්‍රහය කරන්නේ රටේ එකම ගැලවිල්ල වර්තමාන ජනාධිපති ශක්තිමත් කිරිම පමණක්ය යන ගැඹුුරු නිරීක්ෂණයට අනුගතවය.


අසල්වැසි ඉන්දියාවේ ආරක්ෂක අංශ අයුතු ජනරාශිය සහ ප‍්‍රසිද්ධියේ ගැවසීම් ගැන දක්වන ප‍්‍රතිකි‍්‍රයා මාධ්‍ය හරහා දැකිය හැකිය. යාඥා කර දේවස්ථානයකින් පිටට එන භක්තිවන්තයන්ට ආරක්ෂක අංශ එළව එළවා මුගුරුවලින් පහරදෙන හැටි මුහුණු පොතේ සංසරණය වේ. සමහර විට රටක් පාලනය කරනවා කියන්නේ එහෙමය. අවශ්‍ය තත්වය රටක පවත්වා ගෙන යාම පාලකයා සතු වගකීමකි. ඉන්දියාව පොලූමුගුරු ගත් ආරක්ෂකයන් වීදි බස්වා තත්වය පාලනය කරයි. එය ප‍්‍රාථමික තත්වයකි. ලංකාව 21 වෙනි සියවසට අනුව නිවේදන නිකුත් කරමින් බලා සිටිති. රටේ මිනිස්සු තකතිරුවන් සේ හැසිරෙති. යටත් පිරිසෙයින් සියල්ලට වඩා මිනිස් ජීවිත වටිනේය යන තේමාව වෙත හෝ ලංකාව පත්වී නැත. එහෙත් කොරෝනා මර්දනයේදී පවා සදාචාරවත් ලංකාව මිනිස් ඝාතකයෙකුට මේ ආපදා තත්වය අතර සමාව දී නැති ලෙඩක් කරේ ඔතාගෙන ඇත. ලංකාව සිටින්නේ කොතැනද? සදාචාරයෙන් ඉන්දියාවටත් වඩා පහළිනි. රෝග වාහකයන්ට හොඳින් සලකයි. ඝාතකයන් නිහස් කරයි. ජනපි‍්‍රය දේශපාලනය ඡන්දය අවසානයේ ඉබි යතුරු දැමිය යුතු වේ.
පාලනය කියන්නේ ජනපි‍්‍රය හෝ පහසු කි‍්‍රීඩාවක් නොවේ. එහි යෙදෙන්නා වහා දැවී යා හැකිය. දෙවන ලකුණෙන් නැවත ඉස්මතු විය හැකිය. අප මුහුණ දී සිටින්නේ දෙවන තෙවන සාර්ථකත්වයන් ඒකරාශීව අත්පත් කර ගන්නා නිමේෂයකය. අවස්ථාවෝචිතව කි‍්‍රයා නොකරයි නම් ජනතාවද, එයින් සිදුවන විනාශයටද පාලකයා ඍජුව වගකිව යුතුවේ.


ලංකාවේ 21-60 වයස් කාණ්ඩවල හමුවූ රෝගීන්ගේ ප‍්‍රතිශතය 82.7%කි. 21-60 වයස් කාණ්ඩය, උපයන, දරු පවුල් රකින, යමක් තේරුම් ගත හැකි පුරවැසියන්ගෙන් සමන්විත වේ. අසංවර වගකීම් රහිත ලාංකිකයන්ට නීරස ඉන්දියානු ප‍්‍රතිකර්මය හෝ පාලනය කරගත යුතුවේ. 1971,1988-89 කාලයේ තත්වය පාලනය කිරීමට පාලකයන් හැසිරුණේ කෙසේද? රටම මළගෙයක්ව පවත්නා නිමේෂයක මරණීය දඬුවමට නියමව සිටි සාර්ජන් රත්නායකට සමාව දීම බරපතළ මෙන්ම අභීත තීන්දුවකි. එසේ කළ පාලකයාට රටේ යහපත වෙනුවෙන් කළ නොහැකි දෙයක් තිබිය නොහැකිය. හොර වෛද්‍ය වට්ටෝරු පෙන්වා පාරේ රස්තියාදු වන තක්කඩින් හමුවේ වර්තමාන පාලකයා පරාජය විය. ඊට ඔහු දුන් විසඳුම කුමක්ද? රට පුරා පැවති සකි‍්‍රය පුද්ගලික ෆාමසි වසා දැමීමය. රන්ගිරි දඹුල්ලේ විහාර දොර වැසුවේත්, සිරිපාදේ වන්දනාව නතර නොකළේත් භික්ෂුන් මේ කෙටි නිරීක්ෂණ අනුව රටේ පාලනයක් පවතීද? ප‍්‍රශ්න කළ යුතුවේ.


මේ බියකරු සංසිද්ධියේදී පාලකයාට කිසිදු මතයක් හයියක් ඇති බව නොපෙනේ. එය බරපතළ ය. රෝයල් තෝමියන් මැච් එක හමුවේ වර්තමාන පාලකයා පරාජය විය. එය කෙතරම් බරපතළ වීද යත් පසුව හෙතෙම ආනන්ද නාලන්ද මැච් එක නැරඹීමට ද ගියේය. සිද්ධ වුණේ කුමක්ද? මුල් අවස්ථාවේ සිදුවූ පසුබෑම තුළ දෙවන සිද්ධියට ගොදුරු වීමය. මේ කතා උදාහරණ මිස සිදුවූ දේ නැවත උඩ දමනවා නොවේ. ඒ සියල්ල අත්දැකීම් ලෙස අප ඉදිරි කාලය සඳහා ශක්තිමත් විය යුතුවේ.


රජයට බෙහෙවින් පක්ෂපාත භික්ෂුන් වහන්සේ නමක් මේ තත්වය දුටුවේ කෙසේද? ‘මේ ආණ්ඩුව නිසා මෙහෙම හරි ගියා. පසුගිය කට්ටිය හිටියා නම් ඉවරයි. මොකද ඒ අයට යුද හමුදාවවත් උදව් කළේ නෑනේ.’ රටක පාලනයක් මේ ආකාරයෙන් ලිහිල්ව සරලව තම වාසියට කල්පනා කිරීමෙන් සිදුවන හානි බොහෝ ය. මුල්ම හානිය තමන් පි‍්‍රය කරන පාලකයාටය. දෙවනුව රටට ය. සත්‍ය ලෙසම පොදු වගකීම් සම්බන්ධව නිරන්තරව විවේචන අවශ්‍ය වේ. සුභවාදීව පමණක් දැකීම තුළ සිදුවන විනාසයෙන් තමන් පමණක් නොව සියල්ල විනාස වේ.


විධායක ජනාධිපති ලෙස ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා පත් කළේ 69 ලක්ෂයක් ජනතාව විසිනි. ප‍්‍රතිපාක්ෂික නිරීක්ෂකයෙකුට අනුව, ඒ ජනරැුල්ල භූමියේ කි‍්‍රයාත්මක කළ නොහැකි ජනපි‍්‍රය මතවාද සහ කි‍්‍රයාකාරකම් රටේ නීතිය වෙනු දැකීමට පෙළගැසිණ. ඉහත කී ලෙස අවදානම් මොහොතක ආගමික ස්ථානයකට විධානයක් දීමට නොහැකි වුණේ අර ජයග‍්‍රහණයේ ඍණාත්මක පදනම හෙවත් බොල් තුඹසක් මත ගොඩ නැගුණ නිසාය. මෙය බරපතළ තත්වයකි.


පටු සහ අතාර්කික හේතු මත, වර්තමාන පාලකයා ‘නෑ-බෑ’ අතර සිරවී සිටියි. ඒ තත්වය වහා වෙනස් කරගත යුතුවේ. යහළුවන් පාක්ෂිකයන් සමග රටක් පාලනය කළ නොහැකි වේ. ආර්. පේ‍්‍රමදාස අගමැතිව පළමුව කිසිදු බැඳියාවක් නැති දක්ෂ යයි කල්පනා කළ පිරිසක් ගැන විශ්වාසය තැබීය. ආර්. පේ‍්‍රමදාස සිය පාලන කි‍්‍රයාවලිය සඳහා කේ.එච්.ජේ. විජේදාසලා, සුසිල් සිරිවර්දනලා කැඳවීය. පේ‍්‍රමදාස, ඔවුන්ට තම ව්‍යාපෘති භාර දුන්නේය. ඒ එක් කොන්දේසියක් මතය. ‘පටන් ගනින්, වැරදුණ තැන දොට්ට’ යන අනම්‍ය කොන්දේසිය සමගය. සමහර අසාර්ථකවීම්වලට වගකිව යුතු නිලධාරීන් පළමු විනාඩියේම පළවා හැරිණ. රටක් පාලනය කිරීම යනු හිතමිතුරු සාදයක් නොවේ. යුද්ධය නිම කළ මහින්ද රාජපක්ෂ වැනි ජනතාව ආදරය කරන ළඟින් සිටි හිතවතුන් නීතිය නොතකා රැුකබලාගත් පාලකයෙකු ප‍්‍රතික්ෂේප වුණේ පාලනය ගජමිතුරු සාදයක් කරගත් හෙයිනි. බැසිල් රාජපක්ෂ යනු ආසන්න වසර විසි පහක් තුළ අපට හමුවූ ඉතාම ශක්තිමත් කාර්යක්ෂම දේශපාලනඥයා වේ. එහෙත් ඔහුට කොරෝනා වගකීමක් භාරදුන් විට ඊට ලැබුණ ප‍්‍රතිකි‍්‍රයා අයහපත් විය. ඒත් මහින්ද රාජපක්ෂ වර්ගයේ කි‍්‍රයාකාරකම් නිසාය.


විවිධ අතීත සිදුවීම් අවලාද පැවතියද ගෝඨාභය දෙස බලා සිටීමට ජනතාවට සිදුව ඇත. ඒ ඇයි? ඔහු රටේ එකම පාලකයා නිසාය. එකම පාලකයා කියන්නේ පාර්ලිමේන්තුවද විසුරුවා හැර ඇති බැවිනි. ඔහු මේ අවදානමෙන් රට ගොඩ ගත යුතුවේ. අනෙක් අයට කළ හැක්කේ උපකාර කිරීම පමණකි. ඒ විධාන කි‍්‍රයාත්මක කිරීම පමණකි. අද ඒ තත්වය දක්නට නැත. ස්වකීය දේශපාලනය තුළ පිරිහුණ රනිල් වික‍්‍රමසිංහ කළ ප‍්‍රකාශයන් රටේ අවධානයට ලක් වෙමින් පවතී. සජිත් පේ‍්‍රමදාස කළ කළ ප‍්‍රකාශ කිහිපයම හාස්‍යජනක විය. එහෙත් රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ මැදිහත්වීම බෙහෙවින් ධනාත්මක වුණේ ඇයි? රනිල් වික‍්‍රමසිංහ බහුශ‍්‍රැතයෙකු නිසා පමණක් නොවේ. ඔහුගේ ප‍්‍රකාශය කණ්ඩායම් සහභාගිත්වයක ලක්ෂණ මතු කරනු පෙනේ. ආචාර්ය ඇන්.ඇම්. පෙරේරාගේ මතවාදී සාර්ථකත්වය පසුපස හෙක්ටර් අබේවර්ධන වැනි පිරිසක් සිටි බව රහසක් නොවේ. ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජාතිය අමතා කළ කතාව කිහිපවරක් පටිගත කොට නැවත නැවත සංස්කරණය කළ බව කියති. එහෙත් ඒ කිසිදු අවස්ථාවක සැබෑ කණ්ඩායමක් ඔහු සතුව නොතිබුණ බව ඒ කතාවට දැක්වුණ ප‍්‍රතිචාරවලින් පෙනේ්. එපමණක් නොවේ. කොරෝනා වසංගත ආරංචිය සමග සෞඛ්‍ය අමාත්‍ය පවිත‍්‍රා වන්නිආරච්චිගෙන් පටන් ගෙන චමල් රාජපක්ෂ තෙක් දේශපාලනඥයන් කළ පටු ප‍්‍රකාශ තුළ කණ්ඩායම් කි‍්‍රයාකාරකම් ආණ්ඩුව තුළ පවත්නා බවක් දැකිය නොහැකිය.


ජනවාරි 27 පළමු රෝගියා පැමිණීයේ චීනයෙනි. ඒ සමග පෙබරවාරි 1 දින චීනයේ වුහාන් නගරයේ සිටි ලාංකික සිසුන් සහ පවුල්වල 33 දෙනෙකු ලංකාවට ගෙන්වා ගත්හ. හේතුව ඔවුන් අතර සිටි සමහර විශේෂිත දරුවන් බව කියති. හමුවූ මුල්ම සංචාරක රෝගී කාන්තාව පෙබරවාරි මස 19 වෙනි දින සුවය ලබා රටින් පිටකළේ උත්සවාකාරයෙනි. ඒ සමග ලංකාවේ සංචාරය පිණිස පැමිණෙන ලෙස නිල වශයෙන් ලෝකයට ආරාධනා කෙරිණ. ඒ කියන්නේ ගුවන් තොටුපළ වසා රටේ ජනතාවගේ ආරක්ෂාව ගැන කල්පනා කළේ නැති බවය. ගිය සතියේ ඇල්ල ප‍්‍රදේශයේ ගස් යට ලගින තැනට සංචාරකයන් පත් වුණේ ඒ නිසාය. රෝග ව්‍යාප්තිය සහ රජයේ නීති හමුවේ තෙරපුණ හෝටල් සහ ලැගුම්හල් හිමියෝ තමන් වෙත සිටි සංචාරකයන් පළවා හැරියාහ.


ලිපියේ මුල් ෙඡ්දයේ දැක්වෙන අපරිණත හැසිරීම් එසේ තිබියේවා. එහෙත් රටේ පාලකයන් කළ යුතු දේ නිසි ලෙස නොකරන බව කිව යුතුවේ. පළමුව බොරු කීම නතර කළ යුතුවේ. වසංගත රෝග විද්‍යා අංශය මුල්ම කොරෝනා රෝගියා ලංකාවේ හඳුනාගත් දිනය මාර්තු 11 දින ලෙස දක්වා ඇත. ඒ මුල්ම ලාංකික රෝගියා මිස ලංකාවේ පළමු රෝගියා හමුවූ දිනය නොවේ. පළමු රෝගියා ජනවාරි 27දාය. ඇය සුවය ලබා රටින් ගියේ පෙබරවාරි මස 19 වෙනිදාය. දින 24කි. ඒ කාලය නිරීක්ෂණය කළා නම් බොහෝ වැරදි සිදුවන්නේ නැත. ඒ සියල්ල අතීතයටය. දෙකෝටි දහනව ලක්ෂයක් ජනතාවට මිනීපෙට්ටියක් නැතිව මිහිදන් වන තැනට රට පත්වීමේ අවදානම එසේමය. මේ තත්වයට යුද්ධ හමුදාවට හෝ සෞඛ්‍ය අංශයට තනිව කරගැසිය නො හැකිය.


කොරෝනා වෛරසය ගැන පසුගිය දෙසැම්බරයේත් ලෝකය දැනසිටියේය. රාජපක්ෂ පාලකයෝ ජනවාරියේ කටුනායක නිරෝධායන ඒකකය සකි‍්‍රය කොට, ජාතික කි‍්‍රයාකාරී කමිටුවක් පත් කළහ. ජනවාරි 27 දා හඳුනාගත් පළමු චීන ජාතික කොරෝනා රෝගියා හමුවිය. ජනවාරි 27දා පළමු කොරෝනා රෝගී කාන්තාව හමුවූ දින පළමු ශී‍්‍ර ලාංකික රෝගියා සංචාරක මග පෙන්වන්නෙකු වුණේ විදේශීය සංචාරකයන්ට දොර හැර දුන් නිසාය. ඒ වරද නැවත සිදු නොවීමට නම් රටේ පාලකයා නිබයව තීන්දු ගත යුතුවේ. ව්‍යසනයන් එකිනෙකට වෙනස්ය.

යුද්ධය අවදානම සමග පැවතිණ. සුනාමිය ඇවිත් වහා යන්ට ගියේය. තිබුණේ ප‍්‍රතිසංස්කරණ පමණකි. කොරෝනා වසංගතය දිනෙන් දින අලූත් වේ. එක් තකතීරුවෙකු නිසා මහා විනාසයක් විය හැකිය. එහෙත් යුද්ධයක අත්දැකීම් ඊට සුදුසු නොවිය හැකි බව රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරි සංගමයම ප‍්‍රකාශ කළේය. මෙවැනි අවස්ථාවල කළමනාකරුවෝ දෙවිදියකින් උපක‍්‍රමශීලි වෙති. ක‍්‍රමවේදය ටිකෙන් ටික කි‍්‍රයාත්මක කිරීමය. දෙවැන්න ගත හැකි ඉහළම පියවර ගෙන ටිකෙන් ටික ලිහිල් කිරීමය. වසංගතයක් යනු ඉහළම පියවර ගෙන තත්වය සමාලෝචනය කිරීම වඩා පලදායි විය හැකිය.

නීතිඥ චන්ද්‍රසිරි සෙනෙවිරත්න

මේ නිද‍්‍රාවට පස්සේ අලුත් යථාර්ථයකට ඇහැරෙමු

0
TOPSHOT - A wild deer, from a herd used to mingle with and be fed by the local population, roams in a deserted street during a government-imposed nationwide lockdown against the COVID-19 coronavirus, in the port city of Trincomalee on March 31, 2020. (Photo by STR / AFP) (Photo by STR/AFP via Getty Images)



‘ලංකාවීව්ස්‘ වෙබ් අඩවිය Slavoj Zizek: “ගෝලීය කොමියුනිස්ට්වාදයද නැතිනම් කැළෑ නීතියද? කොරෝනා වයිරසය, අපට තීරණ ගැනීමට බල කරයි.” යන මාතෘකාවෙන් දැක්‌වූ අදහස්වල සම්පූර්ණ සිංහල අනුවාදයක් පල කරලා තිබුනා. මේ සංවාදයේදී, මේ අර්බුධකාරී තත්වයෙන් මිදීමට ‘පුනර්ජීවනය කල කොමියුනිස්ට් වාදයක’ අවශ්‍යතාව ජිජැක් මතු කරනවා. ඒ සඳහා තමා ‘කොමියුනිස්ට් වාදය’ යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද යන්න පහදා දීමට ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ ප්‍රධාන වෛද්‍ය ටෙඩ්‍රොස් ඇඩනම් ගෙබ්‍රේසස් ව ජිජැක් උපුටා දක්වනවා.

”මෙම වසංගතය මැඩලිය හැකි වන්නේ සාමුහික, සම්බන්ධීකරණය කළ සහ විස්තීර්ණ එළඹුමක් කෙරෙහි සියලුම රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණ යෙදවුවහොත් පමණි…

..එවැනි විස්තීර්ණ වූ එළඹුමක් තනි රාජ්‍යයන්හි යාන්ත්‍රණයකට ඔබ්බෙන් ඉලක්ක කළ යුතු බව කෙනෙකුට පැවසිය හැකිය: රාජ්‍යයේ පාලනයෙන් පරිබාහිරව ජනතාව ඇතුළත්වන ශක්තිමත් සහ කාර්යක්ෂම ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධීකරණයක් සහ අනුග්‍රහයක් ඊට අවශ්‍ය වනු ඇත.
ශ්වසනාබාධ හේතුවෙන් දහස් ගණනක් රෝහල්ගත කෙරෙන අවස්ථාවකදී, ශ්වසන යන්ත්‍ර සූත්‍ර වැඩි ගණනක් අවශ්‍ය වනු ඇත. ඒවා සපයාගැනීමට, යුද්ධයක් ඇති වී දහස් ගණන් ආයුධ අවශ්‍ය වන විට මැදිහත් වෙන ආකාරයෙන්ම, රාජ්‍යය ඍජුවම ඊට මැදිහත් විය යුතුය. එහිදී අනෙක් රාජ්‍යයන්ගේ සහයෝගීතාව මත විශ්වාසය තැබිය යුතුය. මිලිටරි ක්‍රියාදාමයකදී මෙන් තොරතුරු හුවමාරු කරගත යුතුය. සැලසුම් සම්පූර්ණයෙන් සම්බන්ධීකරණය කරගත යුතුය. මෙය, අද දවසට අවශ්‍යවන “කොමියුනිස්ට්වාදය” ලෙස මම අදහස් කරමි. එසේ නොවන්නේ නම්, විල් හටන් පවසන ආකාරයට: “මේ වනවිට, නියාමනය නොවන, අර්බුදකාරී තත්වයන්ට මගපාදන ආකාරයේ නිදහස් වෙළෙඳපොළ ගෝලීයකරණයට අයත් එක් ආකාරයක් නිශ්චිත ලෙසම අවසන් වෙමින් පවතී. එහෙත්, අන්තර් රඳාපැවැත්ම සහ සාක්ෂ්‍ය මත පදනම් වන සාමූහික ක්‍රියාකාරිත්වය ඔසවා තබන තවත් ආකාරයක් උත්පාද වෙමින් පවතී.” කියලා ඔහු කියා සිටිනවා.

“කොරෝනා වයිරස් වසංගතය විසින් සංඥා කරන්නේ හුදෙක්ම වෙළෙඳපොළ ගෝලීයකරණයේ සීමාව පමණක් නොවේ.” තම සම්මුඛ සාකච්චාවේ දී ජිජැක් කියන්නේ “පූර්ණ රාජ්‍ය ස්වාධිපත්‍ය අවධාරනය කරන, ජාතිකවාදී ජනප්‍රියවාදයේ මරණීය සීමාවන්ද එයින් සංඥා කෙරේ: ‘ඇමෙරිකාව පළමුවෙන්! යන අදහස අවසානය. (වෙනත් රටක් ගැනද එසේමය) මන්ද යත්, දැන් අමෙරිකාව රැකගත හැක්කේ ගෝලීය සම්බන්ධීකරණයක් සහ සහයෝගීතාවයකින් පමණකි……මා මෙහිදී මනෝරාජිකවාදියකු නොවේ, ජනයා අතර පරමාදර්ශී සහයෝගිතාවක් වෙනුවෙන් මම ආයාචනා නොකරමි. ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධ ලෙස, අප එකිනෙකාගේ පැවැත්ම වෙනුවෙන් ගෝලීය සහයෝගිතාව සහ සාමූහිකත්වය කෙතරම් වැදගත්ද යන්න වර්තමාන අර්බුදය මගින් පෙන්වා දී ඇත. එසේම කළ හැකි එකම තාර්කික සහ ආත්මකේන්ද්‍රීය ක්‍රියාව එය බවත් එහිදී පෙන්වා දෙනු ලැබ ඇත. එසේම එය හුදෙක් කොරොනා වයිරස් ගැන කාරණයක්ද නොවේ. “ කියලයි. ( උපුටා ගැනීම ලංකාවීව්ස් වෙබ් අඩවියෙන් )

ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ මුලින්ම කොරෝනා වයිරස් රෝගියෙකු වාර්තා වුනේ නිව්යෝර්ක් නුවරින්. දැනට වැඩිම රෝගීන් සංඛ්‍යාවක් වාර්තා වන්නේත් නිව්යෝර්ක් ප්‍රාන්තයෙන්. නිව්යෝර්ක් ප්‍රාන්තයේ ආණ්ඩුකාර ඇන්ඩ්රු කුමෝ සමඟ නිව්යෝර්ක් ටයිම්ස් වෙබ් අඩවිය කල සාක්ච්චාවක් මාර්තු 18 වෙනිදා පොඩ්කාස්ට් වුනා.


මාධ්‍යවේදියා ඔහුගෙන් අහනවා “ මම ඇහුවා ඔබ කියනවා අප දැන් ඉන්නේ යුධ පෙරමුණක කියා. එහෙම නම් යුද්ධයේ කොයි අවස්ථාවේද නිව්යෝර්ක් පවතින්නේ. ?” කියලා.
ආණ්ඩුකාරයා කියනවා “ අප තවමත් සතුරා දකින්නේ ඈත ක්ෂිතිජයේ. සතුරා ඉතා වේගයෙන් අප කරා එනවා. ඒත් අප තවමත් අපගේ ආරක්ෂක බලඇණි ස්ථාන ගතකර නැහැ. “ කියලා.

වැඩි දුරටත් තත්වය විස්තර කරමින් ඔහු කියනවා

“සතුරා අප කරා එන වේගය ට අනුව අපට එල්ලවන ප්‍රහාරයේ උච්චම අවස්ථාවට තව තියෙන්නේ දවස් 45 ක් තරම් කාලයක්. මේ කාලය තුල අපගේ ආරක්ෂාව සකසා ගන්න ඕනේ. මොකක්ද ආරක්ෂාව? යුද්ධයේ තුවාල කරුවන් රැකබලා ගන්න, සතුරාට පහර දෙන්න පුළුවන් සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතියක්. ඒත් අපට ඒවා නැහැ. මේ උච්ච අවස්ථාවේ අපට රෝහල් ඇඳන් 110,000 ක් ඕන වෙනවා. ඒත් අපට තියෙන්නේ 50,000 යි. ICU ඇඳන් 37,000 ක් ඕන වෙනවා. අපට තියෙන්නේ 3000 යි. “ කියලා.

සතුරාගේ ආගමනය නවත්තන්න අප මෙතෙක් ගත් ක්‍රියාමාර්ග ඵල දරා නැති බව ආණ්ඩුකාර කුමෝ කියනවා. මොනවාද ඒ මෙතෙක් ඵල නොදැරූ ක්‍රියාමාර්ග කියලා මාධ්‍යකරුවා අහනකොට ඔහු දෙන්නේ මේ උත්තරේ.

“පරීක්ෂණ කිරීම තමයි පළමු පියවර. ඒ මගින් සතුරාගේ ආගමනය පමා කරන්න බලාපොරොත්තු වුණා. ඒක හරිගියේ නැහැ.සතුරා එමින් සටිනවා. සාමාන්‍ය සමාජ දුරස්ථ කිරීම් පටන්ගත්තා. ස්වේච්චාවෙන් ව්‍යාපාර, වැඩකටයුතු ගෙදර ඉඳන් කරන්න වගේ. ඒකෙනුත් වෙනසක් වුනේ නැහැ. අප මොනවා කලත් රෝගී සංඛ්‍යාව දවසින් දවස වැඩිවෙන්න පටන් ගත්තා. මේ ඉලක්කම් ඉහල යනකොට අපට සිදුවුනා විශාල වශයෙන් බලපෑම් කලහැකි යැයි සිතෙන ක්‍රියාමාර්ග වලට යන්න. බාර්, රෙස්ටුරන්ට්ස්, ජිම්, පාසල් වසා දමන්න. හෙදි සේවක සේවිකාවන් වගේ අත්‍යාවශ්‍ය සේවාවල යෙදෙන අයගේ ළමයින් රැකබලාගනීමේ පහසුකම් සපයන්න. ඊළඟට ජනරාශි එකතුවන සියලු ක්‍රියාකාරකම් ව්‍යාපාර අනිවාර්යයෙන් වසා දමන්නට නියෝග කරන්න. “

මාධ්‍යකරු අහනවා “බාර් සහ රෙස්ටුරන්ට්ස් වහනවා කියන්නේ ඩොලර් බිලියන ගණනක් අහිමි කරවන තීන්දුවක්. දස දහස් ගණනකගේ රැකියා අහිමි කරවන තීන්දුවක්. … එය ආර්ථිකයේ විශාල පදාසයක්. ඔබ කොහොමද ඒ තීරණය සාධාරණීකරණය කරන්නේ.. ?” කියලා. ඊට දෙන පිළිතුර තමයි..

”අප දැන් ඉන්නේ කීදෙනෙක් ජීවත් වෙනවාද කීදෙනෙක් මැරෙනවාද කියන තීරණාත්මක තීන්දුව අභිමුව. එතනයි අප ඉන්නේ. රෙස්ටුරන්ට් සහ බාර් වසා දැමීම හරහා මේ උවදුර පැතිරීම වලකන්න පුළුවන්. විෂබීජය ඉතා වේගයෙන් පැතිරෙනවා. කැස්සෙන් කිඹිසුමෙන් විතරක් නෙවෙයි. සමහර අධ්‍යයන පෙන්වා දෙන විදියට මතුපිටක් මත මේ වයිරසය දවස් දෙක තුනක් වුනත් පවතින්න පුළුවන්. “

පාලනයකින් තොරව රෝගීන් වැඩිවෙන එක නවතා නොගතහොත්, වෛද්‍ය පහසුකම් නැතිව මියයන සංඛ්‍යාව පාලනය කරන්න බැරි බවයි ආණ්ඩුකාර වරයා පවසන්නේ.

දැඩි පාලිත තත්වයක් යටතේ හෝ චීනය කොරෝනා පාලනය කරගන ඇති බව සත්‍යයක්. මේ සටහන ලියන ( මාර්තු 19 ) දා, කොරෝනා වයිරස ව්‍යාප්තිය ඇරඹුණු දා සිට එකම අලුත් රෝගියෙක් වාර්තා නොවුණු පැය විසි හතරක් පසුකල බව චීනය වාර්තා කළා. ඒත් චීනයේ එහෙම වෙනකොට ඉතාලිය එක දිනක් තුල වූ වැඩිම මරණ සංඛ්‍යාව වන මරණ 475 ක් වාර්තා කලා.

මේ සටහන ලිවීම අවසන් කරන අද මුළු ලංකාවටම ඇඳිරි නීතිය. ලෝක තත්වයත් මීට වෙනස් නැහැ. එහෙම නැතුව මේ වගේ තත්වයක් කළමණා කරගන්න කරන්න බැහැ. නිව්යෝර්ක් ආණ්ඩුකාරය කිවුවා වගේ, ජිජැක් කියනවා වගේ මේ තත්වයට මුහුණ දෙන්න වෙන්නේ යුද්ධයකට මුහුණ දෙනවා වගෙයි. කොයිතරම් අඩුපාඩුකම් මැද්දේ වුනත් අපේ සෞඛ්‍ය සේවයේ තත්වය පැසසිය යුතුයි. ඇඳන් 500 ක් තියෙන තැනකට ලෙඩ්ඩු 5000 ක් ආවොත් ජීවත් කරන්න තෝරාගන්නේ කවුද කියලා තීරණයක් ගන්න වෙන තැනකට තල්ලු වෙන එකක් නැහැ. එහෙම තත්වයක දී ඉදිරිපත් වෙන්න හැඟීමක් තියෙන ප්‍රජාවක් අපට ඉන්නවා. නිරෝධායන මධ්‍යස්ථාන ඉදිකිරීම සඳහා තමන්ගේ පුද්ගලික ගෙවල් දේපොළ දෙන්න සුදානම් මිනිසුන් පිරිසක් ඉන්නවා. ඇඳිරි නීතිය අස්සේ වීදිවල බඩගින්නේ ඉන්න අයට කෑම වේලක් දෙන පොලිස් නිලධාරීන් දැක්කා. රෝහල් සේවක සේවිකාවන් සඳහා මුඛ ආවරණ මහණ අය දැක්කා.

ලංකාවේ කොරෝනා පැතිරුණේ මෝඩ කමට ලෙඩේ සඟවාගන තම නෑදෑ හිතමිතුරන් අතර ගැවසෙන්න ගිහින් තමයි. ඒත් ඒ මෝඩකම අස්සේ අවතක්සේරු කල නොහැකි මනුස්සකමකුත් තියෙනවා. අනතුරකදී තම හිතෙශිවන්තයින් තනි කරන්න හිත දෙන්නේ නැති. ඒවා අගය කලයුතු වටිනාකම්.

 මුළු ලෝකයටම දැඩි නිද‍්‍රාවකට යන්නට කොරෝනා බල කරලා. නගර මං මාවත් මිනිසුන්ගෙන් හිස් වෙලා. මිනිසුන්ගෙන් හිස් වුනු මෙට්‍රොපොලිටන් වීදිවලට වල් ඌරන් බැහැලා නිදහසේ ඇවිදිනවා. වැනීසියේ බෝට්ටු පාවුනු ඇල වීදි දිගේ ඩොල්පින් ලා පීනනවා. කඩිමුඩිය නිසා අප අහිමිකරගත් සුන්දරත්වයක් මතක් කරලා දෙනවා. මේ නිද‍්‍රාවට පස්සේ ලෝකයට ඇහැරෙන්න සිද්ධවෙන්නේ අලුත් යථාර්ථයකට.


අශෝක හඳගම

සුනිල් රත්නායකට සමාව දීම ගැන මානව හිමිකම් කොමිසමේ කනස්සල්ල


කුඩා දරුවන් තිදෙනෙකු ඇතුළු සිවිල් වැසියන් අට දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම පිළිබඳව වැරදිකරු වී සිරදඩුවම් විඳිමින් සිටි කෝප‍්‍රල් සුනිල් රත්නායකට ජනාධිපති සමාව ලබාදීම ශ‍්‍රී ලංකාවේ යුක්තිය පිළිබඳව වැරදි පණිවුඩයක් ලබාදෙන එකක් යැයි ශ‍්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව ජනාධිපතිවරයා වෙත ලිපියක් යවමින් සඳහන් කර තිබේ.

මාර්තු 29 වැනිදා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාාවේ සභාපතිනි දීපිකා උඩුගම මහත්මියගේ අත්සනින් යුතුව ජනාධිපතිවරයා වෙත එම ලිපිය යවා ඇත. යාපනය මිරුසුවිල් ප‍්‍රදේශයේදී 2000 දෙසැම්බර් 19 වැනිදා සිදුකරන ලද මෙම ඝාතනය පිළිබඳව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඩුල්ලක් ඒකමතික තීන්දුවක් ලබාදුන් එකක් බවත්, එය අධිකරණ ඉතිහාසයේ ඓතිහාසික තීන්දුවක් බවත් එම ලිපියෙන් පෙන්වාදී ඇත. එම සිදුවීම වසර ගණනාවකට පෙර ඇඹිලිපිටිය පාසල් සිසුවෙකු ඝාතනය කිරීමේ සිදුවීමට ලබාදුන් තීන්දුවට සමානකම් දක්වන බවද එහි පෙන්වාදී ඇත.


එම තීන්දු දෙකම ශ‍්‍රී ලංකාවේ අපරාධ කරන පුද්ගලයන්ට දඩුවම් නොලැබීම ගැන එල්ලවෙන චෝදනාවලට ප‍්‍රතිචාර දැක්වීම් වන තීන්දු වන බවත්, එවැනි තීන්දු ඇත්තේ කිහිපයක් පමණක් බවත්, එවැනි තීන්දුවකින් දඩුවම් ලැබූ පුද්ගලයෙකුට සමාව ලබාදීම නිශේධනීය තත්වයක් බවත් ලිපියෙන් පෙන්වා තිබේ.


කොමිෂන් සභාව මරණ දඩුවම ලබාදීමට එකඟ නොවන බවත්, එම නිසා මරණ දඩුවම නියම වී සිටි සුනිල් රත්නායකගේ දඩුවම ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඩුවමකට මාරු කළා කොමිෂන් සභාව එයට එකඟ වන බවත් එම ලිපියෙහි වැඩිදුරටත් සඳහන්ය.