No menu items!
24 C
Sri Lanka
28 June,2025
Home Blog Page 178

ගීත 6000ක් ලියූ චන්ද්‍රදාස නම් තරුණයා තරුණය – ගීත රචක චන්ද්‍රදාස ප්‍රනාන්දු

0
  • ජාතියේ පිනට පහළ වෙච්ච ගායකයෝ මට නෑ. අමරදේව මාස්ටර්, සුනිල් පෙරේරා,
    ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන, නිහාල් නෙල්සන් එකිනෙකාට වෙනස් ගීත නිර්මාණය කළ,
    ගායනා කළ අය. මට නම් හැමෝම මේ රටේ පිනට පහළ වෙච්ච අය තමයි.

චන්ද්‍රදාස ප්‍රනාන්දු වසර පනහකට අධික කාලයක් තිස්සේ 6000කට ආසන්න ගීත ප්‍රමාණයක් රචනා කළ තවමත් නිර්මාණකරණයේ යෙදෙන වෘත්තීය ගීත රචකයෙකි. පුන්සිරි සොයිසා ගැයූ ‘මේ බස් නැවතුම, සුභාෂිනී ඔබ, අදින් පසුව නෑ අප හමු වන්නේ’, නිහාල් නෙල්සන් ගැයූ ‘උඩ කරණම් බිම කරණම් ගහන පරවියා, සල්ලි මිටි ගණන්, කාලෙන් කාලෙට එන වසංගතේ නෑ අඩුපාඩු, අන්ධ අඳුර නැග එනකොට හැන්දෑවට නගේ, පන්සල පල්ලිය’, කීර්ති පැස්කුවල් ගැයූ ‘ආදරේ සිත සනසන ආදරේ’, උපාලි කන්නංගර ගැයූ ‘ගෙලේ රන් මාල දා හැඩ වී’, රන්දීර්, භාතිය හා උමාරියා ගැයූ ‘මල් මදහාස පෑ සිනා’, සිහ ශක්ති සංගීත කණ්ඩායම ගැයූ ‘ඉස්සර කාලේ පටන්’, ජිප්සීස් සංගීත කණ්ඩායම ගැයූ ‘අයි ඩෝන්ට් නෝ වයි, කොත්තමල්ලි, තාත්තා මට ඇනපු ටොක්ක’ වැනි ගීත චන්ද්‍රදාස ප්‍රනාන්දු රචනා කළ සමහරකි.

■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

සි ංදු ලියන්න පටන් ගත්තේ..
තාත්තාට වුවමනා කරලා තිබුණේ මා සිවිල් ඉංජිනේරුවෙක් කරන්න. ඒත් මගේ කැමැත්ත තිබුණේ පුවත්පත් කලාවේදියෙක් වෙන්න. පාසල් අවධියේ විමලදාස බෝදරගම කියන ගුරුවරයා පාසලේ කාව්‍ය නිර්මාණ තරගයකට බලෙන් වගේ මාව යොමු කළා. අවසානේ තාත්තාගේත්, මගේත් බලාපොරොත්තු සුන් වෙලා, මම ගීත රචකයෙක් වුණා.
රෝහණ හෙට්ටිආරච්චි රත්මලාන ප්‍රදේශයේ තරුණයෝ පිරිසක් එක්ක එක් වෙලා වෙසක් උත්සවයක් සංවිධානය කළා. ඒ උත්සවයේ පෙන්නපු නාට්‍යය ලියලා අධ්‍යක්ෂණය කළේ මම. ගීත ඔක්කොම ලිව්වේ මම. ලංකාවේ ප්‍රසිද්ධ ගායක, ගායිකාවෝ සහභාගි කරගෙන ඒ ගීත පටිගත කරලා උත්සවේ පවැත්වුණු දින ගණනක් තිස්සේ ප්‍රචාරය කළා. ප්‍රදේශයේ තරුණ තරුණියෝ ඒ හඬට අනුව රඟපෑවා. අවුරුදු ගණනක් රත්මලානේ මැලිබන් හන්දියේ පවත්වපු ඒ ප්‍රසංගයට ලක්ෂ ගණනක් සෙනග ආවා.
ඒ කලේ මිනිස්සු පොදු වැඩවලට ආවේ මුදල් බලාගෙන නෙමෙයි. අමරසිරි පීරිස් ගුවන් විදුලියේ වැඩ ඉවර වෙලා වයලීන් වාදනය කරන්න ආවා. ගුණදාස කපුගේ, සුනිල් එදිරිසිංහ, වික්ටර් රත්නායක, ටී.එම්. ජයරත්න, අබේවර්ධන බාලසූරිය, නෙරන්ජලා සරෝජනී, සනත් නන්දසිරි වාගේ අය බොහෝම නිහතමානීව මේ වැඩවලට සම්බන්ධ වුණා. පටිගත කිරීම් කළේ ගෙවල්වල. පටිගත කිරීමේ යන්ත්‍රය ගෙවල්වලට අරන් ඇවිල්ලා එළිවෙනකම් පටිගත කරනවා. පරිසරයේ ශබ්ද අඩු වෙන්න අහළ, පහළ අය නිදා ගන්නකම් ඉන්න ඕනෑ. ඒ නිසා පටිගත කිරීම් පටන් ගන්නකොට රෑ 12 පහු වෙනවා. එළි වෙන්න කලින් ඉවර කරන්නත් ඕනෑ. පෝල් වර්ණකුලසූරිය කියලා දක්ෂ පටිගත කිරීම් ශිල්පියෙක් දෙහිවල හිටියා. ඔහු ළඟ හොඳ පටිගත කිරීමේ යන්ත්‍රයක් තිබුණා. ඔහු කියන තැනකට ඒකත් අරන් ආවා. ඒ පටිගත කරපු ගීත ශබ්දාගාරයක පටිගත කළා වාගේම ගුණාත්මක මට්ටමේ තිබුණා. පස්සේ, පස්සේ අපි ඔගී රණවීරගේ බම්බලපිටියේ ඔගී ශබ්දාගාරයේ හා බොරැල්ලේ බිෂොප් පැලස් එකේ ජෝ නෙත් ශබ්දාගාරයේ පටිගත කිරීම් කළා.

ගුණදාස කපුගේ ගයන ‘ඔබත් තනි වෙලා..’ ප්‍රචලිත ගීතය ඒ උත්සවයකට පටිගත කළ එකක්..
මේ උත්සවයේ ගී තනු නිර්මාණය කළේ විශාරද ඩබ්ලියු.එෆ්. විමලසිරි. ‘ඔබත් තනිවෙලා, මාත් තනි වෙලා, මීවිත හිඳිලා..’ ගීතයට ගුණදාස කපුගේව මම තෝරා ගත්තා. ‘කපුගේ හොඳ ශබ්ද පරිපාලකවරයෙක් වුණත් ගායනය එච්චරම හරි නෑ’ කියලා විශාරද විමලසිරි කිව්වා. මම බල කළාම ‘කමක් නෑ එහෙනම් අරන් එනවකෝ’ කිව්වා. ඇත්තටම කපුගේගේ ගායනා කිරීම්වල දුර්වල තැන් තිබුණා. ඒ වුණත් ඔහුගේ පරාජිත හැඟීම් දනවන අපූරු හඬ ඒ දුර්වලතා අබිබවා මිනිසුන්ගේ සිත් ගත්තා. ඒ උත්සවයේම ‘මී විතේ මී බිඳු පිරී ගියා..’ කියන යුග ගීතයත් ඔහු නීලා වික්‍රමසිංහ එක්ක ගායනා කළා. ඊට පස්සේ කපුගේට සින්දු ලියන්න තිබුණු බොහෝ අවස්ථාවන් මට මග හැරුණා. ‘චන්ද්‍රදාස මගේ කටහඬින්ම සිංදු කියන කෙනෙක් ඉන්නවා. එයාටවත් ගීත කිහිපයක් ලියලා දෙන්න’ කියලා මිය යන්න ටික කාලෙකට කලින් කපුගේ මට ඇවිත් කිව්වා. සාමාන්‍යයෙන් තමන්ගේ හඬින් තව කෙනෙක් සිංදු කියනවාට ගායකයෙක්, ගායිකාවක් කැමති නෑ. කපුගේට එහෙම එකක් තිබුණේ නෑ. ඔහු ළඟ තිබුණේ පුදුම මනුස්සකමක්.

ඒ උත්සවය නිසා ඔබට චිත්‍රපටයක් ලියන්න ලැබුණා..
මගේ නාට්‍යයක් බලලා ලුවී වැන්ඩස්ට්‍රාටන් මට කතා කළා. විජය කුමාරණතුංග හා උපාලි ජයමහ දාලා ලුවී සටන් ජවනිකාවක් රූගත කරලා තිබුණා. අරමුණක් නෑ. කතාවක් නෑ. විජය කුමාරණතුංග, තිස්ස විජයසුරේන්ද්‍ර ගන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා කියලා ලුවී කිව්වා. මම කතාව, දෙබස් හා ගීත ලිව්වා. චිත්‍රපටියේ නම ‘පෙම් කුරුල්ලෝ’.
ආනන්ද සෙනෙවිරත්න ලියලා සීටී ප්‍රනාන්දු ගායනා කළ එක ගීතයක් මුදල් දීලා ඒ චිත්‍රපටියට ගත්තා. අනෙක් ගීත ටික ලිව්වේ මම. නිහාල් නෙල්සන්ගේ පළමු චිත්‍රපටි ගීතය ‘කසිලි බිසිලි නෑ. අතේ පච්ච නෑ’ ඒ චිත්‍රපටියේ ගීත අතරින් වඩාත් ජනප්‍රිය වූ ගීතයක්. ජෝතිපාල හා රූපා ඉන්දුමතී, නීලා වික්‍රමසිංහ හා බන්දු රණසිංහත් එහි ගීත ගායනා කළා.
ඊට පස්සේ ‘සාජා’ කියලා චිත්‍රපටියක් ලිව්වා. සිරිල් පී. අබේරත්න ඒක අධ්‍යක්ෂණය කළේ. එහි ජෝතිපාල හා ඇන්ජලීන් ගුණතිලක ගීත ගායනා කළා. පස්සේ කාලේ කට්ටියක් ජෝතිපාලව සින්නක්කරව ලියා ගෙන හිටියේ. ප්‍රවීණ අයත් ජෝතිගේ ගෙදරමයි හිටියේ. මම එහෙම ගියේ නෑ. ‘බුවා.. මම චිත්‍රපටි ගණනාවක සිංදු කියලා තියනවා. ඉදිරියටත් කියයි. මම කියපු හොඳම ගීත 10 ක් මගේ හිතේ තියනවා. එයින් එකක් තමයි ‘සාජා ආදරෙයි ගීතය’ කියලා ජෝති කිව්වා. සාජා ආදරෙයි ගීතයේ තනු නිර්මාණය කළේ ටෝනි වීරතුංග. ඒ චිත්‍රපටියේම ‘සමාවෙන්න මගේ අතින් වරදක් වූවා නම්’ කියලා ගීතයක් තිබුණා. කොළඹ අහළ පහළ වේදිකාවක ඔය ගීත දෙක කියනවා නම්, ‘අද හවස අහවල් තැන ප්‍රසංගයක් තියනවා. ඒකෙදි මම චන්ද්‍රදාසගේ ගීත දෙකක් කියනවා. එයාටත් එන්න කියන්න’ කියලා සවුන්ඩ් කුලියට දුන්නු නුගේගොඩ දාසන් ආයතනයේ දාසන්ට දූරකතන ඇමතුමක් දීලා ජෝති කිව්වා.

ස්වතන්ත්‍ර ගීත වගේම හින්දි තනු විශාල සංඛ්‍යාවකට ඔබ පද රචනා කරලා තියනවා නේද?
පුන්සිරි සොයිසාටම එවැනි ගීත 1000 කට වැඩිය ලියලා තියනවා. පටිගත කරන වෙලාවේ තමයි ඒවා බොහෝමයක් ලිව්වේ. එකක් ලියලා දීලා ඒක පටිගත කරගන්නා තුරු අනෙක් ගීතය ලියනවා. දවසක් ඒක බලාගෙන හිටිය අපේ රටේ ගීත ලියන ප්‍රසිද්ධ හිමි නමක් ‘දවසට ගීත 10 ක් ලියන අය ඉන්න රටක කොහොමද ගීත සාහිත්‍ය දියුණු කරන්නේ’ කියලා පවසලා තිබුණා.
පුන්සිරි හින්දි තනුවලට ගීත ගායනා කළාට ඔහුගේ උසස් ස්වතන්ත්‍ර නිර්මාණ තියනවා. ඒවාට නිසි ඇගයීමක් ලැබුණේ නෑ. රන්සිළු ආයතනය නිෂ්පාදනය කළ කැසට් පටයකට අසෝක පීරිස් තනු නිර්මාණය කරලා මම ලියපු ‘මේ බස් නැවතුම..’ ගීතය ජනතාව අතර අතිශයින් ජනප්‍රිය වුණා. ඒත් ඒ ගීතයට බොහෝ අය අපහාස කළා. සමස්තයක් ලෙස පුන්සිරි සොයිසාට ඒ වගේ අඩු සැලකිල්ලක් තිබුණා. විදග්ධයි කියලා හිටිය අය එයාව ගණන් ගත්තේ නෑ. ගුවන් විදුලියේ එයාගේ ගීත ප්‍රචාරය කළේ නෑ. ඒ බලපෑම ඔහු වෙනුවෙන් ගීත ලියපු මටත් එන්න ඇති. ජාතියේ පිනට පහළ වෙච්ච ගායකයෝ මට නෑ. අමරදේව මාස්ටර්, සුනිල් පෙරේරා, කැලැරන්ස් විජේවර්ධන, නිහාල් නෙල්සන් එකිනෙකාට වෙනස් ගීත නිර්මාණය කළ, ගායනා කළ අය. මට නම් හැමෝම මේ රටේ පිනට පහළ වෙච්ච අය තමයි. විදග්ධ කියලා කොටසක් අගය කිරීම අවිචාරවත් විචාරකයන් කරපු පාප කර්මයක්.

අවුරුදු 50 ක් තිස්සේ ඔබ ස්වතන්ත්‍ර හා හින්දි තනුවලට ගීත 6000 ක් විතර ලියා තිබෙනවා. ඒත් ඔබේ නිර්මාණ ඇගයීමට පාත්‍ර වෙලා තියෙනනේ ඉතාමත් අඩුවෙන් නේද?
අඩුවෙන් ඇගයුණා කියනවාට වඩා ඇගයීමක් ලැබුණේ නෑ කිව්වොත් හරි. සම්මාන ලැබෙනවා තියා, සම්මාන උත්සවයකටවත් මට ආරාධනා ලැබුන්නේ නෑ. 2019 අවුරුද්දේ ඉන්ද්‍රජිත් මිරිහාන කියන සංගීතඥයා ඇතුළු පිරිසක් මා ඕස්ටේ්‍රලියාවට ගෙන්නලා උපහාර උත්සවයක් පැවැත්වුවා. උපහාර තිළිණයක් ප්‍රදානය කළා. ඒක තමයි 50 වසරක් ඉතිහාසයේ මට ලැබුණු එකම උපහාරය. රූපවාහිනී, ගුවන්විදුලි වැඩසටහන් හා පුවත් පත් සාකච්ඡා පිළිබඳ තත්වයත් ඒකයි. ස්වාධීන රූපවාහිනිය වරක් විනාඩියක දෙකක පොඩි වැඩසටහනක් කළා. සරසවිය පුවත්පත කිහිප විටක් මා ගැන සඳහන් කරලා තියනවා එච්චරයි. මම ලියපු ගීත අඩංගු කැසට් සිය ගණනක් පෙට්ටියක දාලා මා ගාව තියනවා.
ඇත්තටම ලංකාවේ ඇගයීමට ලක් වෙන්න නම්, නිර්මාණ කළාට මදි. ගීත රචකයා කියන තත්වය නඩත්තු කරන්න අවශ්‍යයි. අමුතු විදිහට කතා කරන්න ඕනෑ. ටිකක් උඩින් අඩිය තියලා ඇවිදින්න ඕනෑ. වෙනස් විදිහේ ඇඳුමක් අඳින්න ඕනෑ. මම කළේ ඉල්ලපු අයට තරාතිරම නොබලා ගීත ලියා දීම විතරයි. මම වෘත්තීය වශයෙන් හා වාණිජමය වශයෙන් ගීත ලිවීම ඇගයීම අඩු වීමට හේතු වෙන්න ඇති. ඒ නිසා වාණිජ මටට්මේ රචකයෙක් හැටියට මාව හංවඩු ගහලා තියෙන්නේ.

ජිප්සීස් සංගීත කණ්ඩායමට කොත්තමල්ලි ගීතයත් ඔබ ලීවා..
ජිප්සීස් සුනිල් පෙරේරා කැසට් එකක් කළා. ඒ කැසට් එකට තාත්තා ගැන ගීතයක් ඇතුල් කරන්න සුනිල්ට වුවමනා කළා. සුනිල්ම කියන විදිහට ඒ ගීතය ලියන්න ගීත රචකයෝ හත් දෙනෙකුට දුන්නා. අවසානේ මාව ගෙන්නුවා. මම ‘තාත්තා මට ඇනපු ටොක්ක..’ ලිව්වා. ඒ ගීතයේ ‘තාත්තා මට ඇනපු ටොක්ක, දවාලේ තරු පෙනුණා..’ කියන මුල් පද පේළි දෙක එම්.එස්. ප්‍රනාන්දුගේ. ඉතිරි ටික සම්පූර්ණ කළේ මම. ඒ වචනවලට සුනිල් ඉතාම කැමති වුණා. එතැන සිට අද වෙනකම්ම මම ජිප්සීස්ලාට ගීත රචනා කරනවා. බොහෝ ඒවා තවම පටිගත කරලාවත් නෑ. සුනිල් සුදුසු කාල බලලා ඒවා කරයි.
සුනිල් ගීත රචකයන්ට විශේෂ ළැදියාවක් දක්වන සංගීතඥයෙක්. ඔවුන්ගේ ඕනෑම ප්‍රශ්නයකදී නොපැකිලව ඉදිරිපත් වෙනවා. ගීතයක් නිර්මාණය කරලා දුන්නාම ඒකට කීයක් හරි දීලා ඉවර කරන්නේ නෑ. ආරම්භයේ පටන්ම මට තවමත් මාසිකව ගෙවීමක් කරනවා. හේමසිරි හල්පිට පහළ තැන ඉඳන් ඉහළට ආව දක්ෂ ගී පද රචකයෙක්. නිවේදකයෙක්. එයා මැරුණට පස්සේ එයාගේ නෝනට ලක්ෂ 35 කට පානදුරෙන් ඉඩමක් අරන් දුන්නා. සුනිල් පෙරේරා කියන්නේ එහෙම කෙනෙක්.■

 

පමා වී ආ වසන්තේ, ටෙලිනාට්‍ය ගීතය ගැන.. – ගීත රචක වසන්ත කුමාර කොබවක

0
  • වරක් සම්මාන උළෙලකදී ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගී රචනය නම් කාණ්ඩය යටතේ පළමු, දෙවන සහ තෙවන නිර්දේශිත ගීත බවට මගේම ගීත තෝරාගෙන තිබුණා. එය තරමක් වෙනස් අත්දැකීමක්. තවත් වරෙක සතියේ දින පහේම මා රචිත ගීත පහක් ඇතුළත.් ටෙලිනාට්‍ය රූපවාහිනී නාලිකා කිහිපයක විකාශය කෙරුණා.
  • අද ටෙලිනිර්මාණවල තේමා ගී ගැයීම ප්‍රවීණයන්ට සීමාවී ඇති බවක් බැලූබැල්මට දකිනවා ටෙලිකෘතියේ තේමාවට බද්ධ වී විශ්වාසයකින් යුතුව ගැයීමේ කුසලතාව ගයන්නාට තිබිය යුතුයි.

■ පවිත්‍රා රූපසිංහ

එදා මෙදාතුර ලංකාවේ ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගීතයේ හැඩය කෙබඳුද යන්න ගැන සම්මානලාභී ටෙලිනාට්‍ය ගීත රචකයකු වන වසන්ත කුමාර කොබවකගේ අදහස්ය මේ. සුදත් රෝහණගේ අධ්‍යක්ෂණයක, නන්දා මාලිනී ගයන ‘පමා වී ආ වසන්තේ’, ටිකිරි රත්නායකගේ ‘සමනල සිහින’ නාට්‍යයේ රශ්මි සංගීතා ගයන ‘මේ ගලා යන්නේ’, සමන් කුමාර ලියනගේ අධ්‍යක්ෂණය කළ අමරසිරි පීරිස් සහ ශෂිකා නිසංසලා ගයන ‘සඳගලතැන්නේ’ යන ගී ඇතුළුව තේමා ගීතයන් සියයකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ඔහුගේ නිර්මාණයන් අතර ඇත.

ගීත රචකයකු ලෙස දශක හතරක අත්දැකීම් සහිත ඔබ ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගීත රචනය කරන්නේ නාට්‍යයේ තිරපිටපත මතද? ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගී නිර්මාණ සමඟ ඔබට තිබෙන මතකයන් මොනවාද?
තේමා ගී රචනයේදී සමහර අවස්ථාවලදී නාට්‍යයේ කතා සාරාංශය අධ්‍යයනය කිරීමට අධ්‍යක්ෂකවරුන් ලබාදෙනවා. තවත් සමහරුන් ඒ සඳහා සම්පූර්ණ තිර පිටපත දෙනවා. තවත් අධ්‍යක්ෂකවරුන් දුරකථනය හරහා කතාවේ හැඩය සහ ගුණයන් පිළිබඳ දීර්ඝ විස්තරයක් කරනවා. කතාවට සවන් දෙන අතරතුරේ මා සමස්ත කතාවම චිත්‍රයට නඟාගන්නවා. තේමා ගීතය ඊට අනුරූපව ලියනවා.
වරක් සම්මාන උළෙලකදී ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගී රචනය නම් කාණ්ඩය යටතේ පළමු, දෙවන සහ තෙවන නිර්දේශිත ගීත බවට මගේම ගීත තෝරාගෙන තිබුණා. එය තරමක් වෙනස් අත්දැකීමක්. තවත් වරෙක සතියේ දින පහේම මා රචිත ගීත පහක් ඇතුළත.් ටෙලිනාට්‍ය රූපවාහිනී නාලිකා කිහිපයක විකාශය කෙරුණා.

සරල ගීත සහ සිනමා ගීතවලට වඩා ටෙලිනාට්‍ය ගීත ආයු කාලය අඩුයි. සරල ගී සහ සිනමා ගී එකිනෙකට වෙනස්වන කේන්ද්‍රීය ලක්ෂ්‍යය කුමක්ද?
සරල ගීතයක් නිර්මාණය වන්නේ රචකයාගේ අභිමතය පරිදියි. තමාගේ අනුභූතියක්, පෞද්ගලික අත්දැකීමක් රචකයා ගීතයට ගෙනෙනවා. තවත් අය දේශාභිමානය සහ විරෝධාකල්ප ගීත රචනා කරනවා. ‘කම්පන’ සහ ‘සත්‍යයේ ගීතය’ වැනි ඒවා හරහා මිනිසුන් ඒවා වැළඳගත්තා. වික්ටර් හාරාගේ මෙන් මෙම ගීත සමාජය කම්පනයට පත් නොකළත්, යම්කිසි සසළ කිරීමක් සමාජය මත සිදුකළා. ‘බිම්බරක් සෙනඟ’ වැනි ආචාර්ය රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ ලියූ ගීයක් පද තේරුම් නොගෙනත් අතිශය ජනප්‍රිය වුණා. ඒ අතර ප්‍රේම ගීත හරහා අතිශය පෞද්ගලික අත්දැකීම්, පොදු අත්දැකීම් බවට පත්කෙරුණා.
සිනමාවේදී නිර්මාණය වන ගීත රචනා ඊට වෙනස්. එය අවසන් වන්නේ සිනමා අධ්‍යක්ෂවරයාගේ අභිමතයට අනුවයි. ගීත යොදාගැනීම හෝ නොයොදා ගැනීමත් අධ්‍යක්ෂවරයාගේ අභිරුචියයි. දඩයම, සුද්දිලාගේ කතාව, පාලම යට වගේ චිත්‍රපටවල ගීත තිබුණේ නැහැ. කේ.ඒ.ඩබ්ලිව්. පෙරේරා ගීත බහුලව යොදාගත්තා. ‘දේදුන්නෙන් එන, මාල ගිරා’ වැනි අමුතු තාලයේ ගීත ඔහු බිහිකළා. සිනමාවේදී වාණිජ ධාරාව රැකගැනීමටත් ගීත බෙහෙවින් වැදගත් වුණා. හින්දි ගීතවල තනු කොපි කර තැනූ සිංහල නිර්මාණ හින්දි ගීතයට වඩා සාර්ථක වූ අවස්ථා තිබෙනවා. ‘අංගුලිමාල’ චිත්‍රපටයේ ‘ඔබේ රාගී මන කැලඹේදෝ’ ගීතය එවැන්නක්. එහි රසය හින්දි ගීතය අබිබවා යන බවක් විචාරකයන් කියනවා. ‘ගැටවරයෝ’, ‘සත්සමුදුර’ යන චිත්‍රපටවලත් ගීත ඉතාමත් ප්‍රබලයි.
චිත්‍රපටයකට ගීත අවශ්‍ය නැති බව කියන්නෝත් සිටිනවා. අශෝක හඳගම, ප්‍රසන්න විතානගේ වැනි සිනමා නිර්මාණකරුවන් තමන්ගේ චිත්‍රපටවලට ගීත යොදාගත්තේ නැහැ. ඊට කතා තේමාව සහ ජාත්‍යන්තර අත්දැකීම් හේතු වී තිබිය හැකියි. මේ අතර ‘ටයිටැනික්’ චිත්‍රපටයේ ප්‍රබල ගීතයක් තිබුණා. කෙසේනමුත්, ඉන්දියානු චිත්‍රපට ජනප්‍රියත්වය කරා යාමට ගීත බෙහෙවින්ම බලපානවා. ලංකාවට ඇත්තේ වැඩි වශයෙන් ඉන්දියානු ආභාසයයි. එහෙයින් බහුල වශයෙන් ලාංකීය සිනමාවේදී ගීත යොදනවා.

ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගීත ටෙලිනාට්‍ය වෙත ප්‍රේක්ෂකයන් කැඳවීමේ උපායක්ද, නැත්නම් එය ටෙලිනාට්‍යයේ ගුණය ඉහළ නංවා ගැන්මේ වෑයමක්ද?
සිනමාව, ගුවන්විදුලිය වටා රොඳ බැඳසිටි මිනිසුන් රූපවාහිනිය වෙත යොමුවෙත්ම රටේ එකම රසවින්දන මාධ්‍යය එය බවට පත්වුණා. ටෙලිනාට්‍ය ඉතාමත් ජනප්‍රිය වන විට එහි ගීතවලට ඍජුවම ගුවන්විදුලියේ ඇසුර බලපෑවා. එදා සිටි නිර්මාණකරුවන් බොහෝමයක් සිනමාව හැදෑරුවන්. බොහෝ අය බොලිවුඩ් අධ්‍යාපනය සමඟ ඉන්දීය ආභාසය ලබා තිබුණු අයයි. 1979දී රූපවාහිනිය ආරම්භ කර, ටෙලිනාට්‍ය ප්‍රථම වතාවට ආරම්භ වන්නේ 1982දීයි. ප්‍රථම ටෙලි වෘත්තාන්තය වන ඩී.බී. නිහාල්සිංහගේ අධ්‍යක්ෂණයක් වන ‘දිමුතු මුතු’ ටෙලිනාට්‍යයේ තේමා ගීතයක් නැහැ.
පසුව බිහිවූ ‘රේඛා’ සංගීතමය ටෙලි නිර්මාණයේ මනහර ගීත ගණනාවක් අඩංගුයි. එහි සුනිල් ආරියරත්නගේ ගී පද සියල්ලම පාහේ කතාවේ තේමාවට බද්ධ වී තිබුණා. චන්ද්‍රලේඛා පෙරේරාගේ ‘දැල්වූ පහන් දැල්වී තිබේවා’, චන්ද්‍රලේඛා සමඟ බණ්ඩාර අතාවුදගේ ‘හිරු හිනැහෙන මේ නිල්වන් අහසේ’ වැනි ගීත හරහා ප්‍රේක්ෂකයන්ට ගීතමය ටෙලිනාට්‍ය අත්දැකීමක් ලැබුණා. එවකට ගුවන්විදුලියේ එම ගී නැවත ප්‍රචාරණය කෙරුණා. කැසට් හරහා වෙළඳපොළටත් නැවත නැවතත් නිකුත් වුණා. එය ලංකාවේ ටෙලිනාට්‍ය ගීතවල ප්‍රථම පියවරයි. එතැන් පටන් ටෙලි නිර්මාණ අධ්‍යක්ෂකවරුන් නාට්‍ය සඳහා ගීත යොදාගන්නට කටයුතු කළා. ඒත් ‘කඩුල්ල’ ටෙලිනාට්‍යයේ ගීතයක් නැහැ. ගීතයක් තිබුණා නම් හොඳයි කියලා එය නරඹද්දී සිතෙනවා.
අසූව දශකයේ විවිධ හේතු නිසා සිනමාව අර්බුදයකට යද්දී, එවකට සිනමාවේදීන් වුණු ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස්, ධර්මසේන පතිරාජ, එච්.ඩී. ප්‍රේමරත්න, ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි, සුදත් දේවප්‍රිය, වසන්ත ඔබේසේකර ටෙලිනාට්‍ය නිර්මාණ වෙත යොමුවුණා. එයින් ටෙලිනාට්‍ය වංශකතාවට මනා පසුබිමක් ඇති වුණා කිව හැකියි. මේ අතර ටෙලිනාට්‍යවල ගීතයට වැඩි අවකාශයක් තනාදුන්නන් අතර සුදත් දේවප්‍රිය, සෝමරත්න දිසානායක, විමලරත්න අධිකාරි, සුදත් රෝහණ, ටිකිරි රත්නායක, සමන් කුමාර ලියනගේ, ක්‍රිස්ටි ෂෙල්ටන් ප්‍රනාන්දු, සිඩ්නි චන්ද්‍රසේකර, ජැක්සන් ඇන්තනි යන අය සුවිශේෂයි.
රසික ප්‍රජාවගේ අභිරුචිය කුමක් වුවත් ඒකාංගික, මාලා නාටක (සීමිත), විචිත්‍රාංග සහ දීර්ඝ ටෙලිනාට්‍ය (මෙගා) වශයෙන් ටෙලි නිර්මාණ වෙන්වෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස භාග්‍යා ඒකාංගික ටෙලි නාට්‍යයේ ඇතුළත් ‘මහා මෙරක් ලෙසට හිතේ උපන් බරට’ ගීතය සදහන් කළ හැකිය. මේවායේ අඩංගු වන තේමා ගීත නිසා එම නාට්‍ය මතකයේ සනිටුහන් වුණා. අනෙක් අතට විචිත්‍රාංග ටෙලි කෘතියක් වශයෙන් ජනප්‍රිය වූ ජාතික රූපවාහිනියේ නිපදවනු ලැබූ ‘මියුරු සර වසන්තය‘ උපාලි ආරියසිරිගේ අධ්‍යක්ෂණයකි. එහි ජනප්‍රිය වූ ගීතය වන ‘නාඬන් පුංචි හිරමනේ – ඇවිදින් ඔන්න වසන්තේ’ ගීතය ගැයුවේ ප්‍රදීපා ධර්මදාසය. ඒවා ජනමනසේ අදටත් ජීවමානයි. එදා ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගීත ටෙලිනාට්‍ය වෙත ප්‍රේක්ෂකයන් කැඳවාගත්තා පමණක් නොවෙයි, ඉන් ඔබ්බටත් රසවිඳිනවා දක්නට තිබුණා.

ටෙලිනාට්‍යයකට තේමා ගීතයක් අත්‍යවශ්‍යමද? නාමාවලිය සමඟ ගීතය ගැයීම තුළ ගීයට සාධාරණයක් ඉටුවනවාද?
ටෙලිනාට්‍යයකට තේමා ගීතයක් තිබීම අත්‍යවශ්‍ය නොවුණත්, අවශ්‍ය බවක් හැඟෙනවා. චන්ද්‍රරත්න මාපිටිගමගේ ටෙලි නිර්මාණයේ ඇන්ටන් ජූඩ් ගයන ‘උණ පුරුකේ බලුවලිගේ දාලා’ ගීතය ඉතාමත් ජනප්‍රියයි. එය නාට්‍යයට සාධනීය බලපෑමක් කළා.
කලාත්මක සහ පර්යේෂණාත්මක ටෙලිනාට්‍ය නිර්මාණයේදී ජයන්ත චන්ද්‍රසිරි, ජැක්සන් ඇන්තනි වැන්නන් පෙරමුණ ගන්නවා. නිර්මාණයේ කලා රසය තියුණු කිරීමේ අභිලාෂයෙන් ඔවුන් ගීතය යොදාගන්නවා දැකිය හැකියි. ප්‍රදීපා ධර්මදාස ගයන ‘දූවිල්ලෙන් සැදුණු ලියේ බාලොලියේ බාලලියේ’ ගීතයේ පද ජයන්ත චන්ද්‍රසිරිගේයි. පරපුරේ නිර්මාණකරුවන්ට අත්පොතක් වන් ‘වෙද හාමිනේ’ මාලා ටෙලිනාට්‍යයේ තේමා ගීතය මාලනී බුලත්සිංහල ගයන ‘සඳකැන් දහරින් කොඳමල් පිපිලා’ ගීතය සුවිශේෂයි. ‘දඬුබස්නාමානය’ ටෙලි වෘත්තාන්තයේ අමරසිරි පීරිස් ගයන ‘රකිනා දිවි සිහ වග වලසුන්නේ’ ගීතය රසිකයන්ගේ මතකයේ ලැගුම් ගත්තක්. ගොළු හදවත චිත්‍රපටයට තේමා ගීතයක් නැහැ. පසුව සිසිර සේනාරත්න සහ ඉන්ද්‍රාණි සේනාරත්න ගැයූ ‘දම්මි තවමත් ආදරෙයි – සුගත් තවමත් ආදරෙයි’ ගීතය ගොළු හදවතේ තේමා ගීතය විදියට පසුකාලයකදී මිනිස්සු කල්පනා කරන්නට වුණා.
ටෙලි නිර්මාණයක නාමාවලිය සමඟ තේමා ගීතය ගැයීම සුලබයි. ගීතයත් සමඟ නාමාවලිය තිරයේ දිස්වද්දී ඒ පිළිබඳ අවධානය යොමු කරන අයට ඒ අවස්ථාවේදී ගීතය බාධාවක් වන බවත් කිව යුතුයි. ගීතය කෙරේ ආසක්ත වන අයටත් සමහර අවස්ථාවලදී නාමාවලිය සමඟ ගීතය ගැයීම බාධාවක් විය හැකියි. කෙසේ වෙතත් ගීතයේ පද, තනුව සහ ගායන හඬ යන ඒවා එකමුතුව ප්‍රේක්ෂකයා රූපවාහිනිය ඉදිරියට කැඳවන්නට තේමා ගීතයට හැකියි.

ලංකාවට ආනයනයක කර දෙබස් කැවූ හෝ මුල් බසින් උපසිරැසි සමග විකාශය වන ටෙලිනාට්‍යවල අඩංගු ගීත සහ තේමා ගීත, නාටකයේ කතා තේමාවට සමහර අවස්ථාවලදී දුරස් බවක් පේනවා. තේමා ගීතය කතාවට නිරන්තර බැඳීමක් අවැසිමද?
පසුගිය වකවානුවේ ජාතික රූපවාහිනිය හොඳ ටෙලිකෘති ආනයනය කර තිබුණා. ඒවායේ තාක්ෂණික ගුණයත් ඉතාමත් ඉහළයි. ලංකාවේ රසඥතාවට හානි නොකරමින් ඒවා කිරීමට ඔවුන් වගබලාගෙන තිබුණා. ‘අභීත දියණිය, සුජාත දියණිය’ වැනි නිර්මාණවල තේමාවන්ට හානියක් නොකර ටෙලි ගීතය නිර්මාණය කිරීමටත් කටයුතු කර තිබුණා දැකිය හැකියි. ළමා පරපුර අතර අතිශය ජනප්‍රිය පිස්සු පූසා, කූඹිච්චි වැනි නිර්මාණ අදටත් ජනප්‍රියයි. රූපවාහිනිය ඉදිරියට ළමුන් කැඳවා ගැනීමට ඒ තේමා ගීත වාදනය වීමත් සමඟ සිදු වනවා.
ඒත් පෞද්ගලික නාලිකාවල විකාශය වන සමහර ටෙලිනාට්‍යයන්හි කතා තේමාවට කිසිසේත් අදාළ නොවන ගීත ගැයෙනවා දැකිය හැකියි. සමහර අවස්ථාවලදී ටෙලිනාට්‍යයේ අපරිණතභාවය වසා ගැනීම සඳහාත් ප්‍රබල තේමා ගීත භාවිත කරන අවස්ථා තිබෙනවා. ආනයනික ටෙලිකෘති අතිශය දීර්ඝයි. ඒවායේ චරිත, ස්ථාන කාලයත් සමග මාරුවෙනවා. දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ එකම තේමා ගීතය ඇසෙද්දී ඒ නාට්‍ය සහ තේමා ගීතය අතර නොගැළපීමක් ඇතිවනවා. සමහර අවස්ථාවලදී එම නාට්‍යයක ගීතයක් ලියන්නේ මුල් කෘතියේ ගීතයේ තනුවටයි. එහිදී ගීතයේ අර්ථයට හානිවන අවස්ථා තිබෙනවා. අතුල රන්සිරිලාල් වැන්නන් ජපන් සහ කොරියන් වැනි නාට්‍යවල තේමා ගීත ලියද්දී ඉතාමත් සූක්ෂ්මව කටයුතු කර ඇති බව පෙනෙනවා.

වර්තමානයේ ටෙලිනාට්‍ය තේමා ගී ගායනය බොහෝවිට ප්‍රවීණයන්ට පමණක් සීමාවී තිබෙනවා. නවකයන්ට ඒ සඳහා අවස්ථාව අහිමිද?
අද ටෙලිනිර්මාණවල තේමා ගී ගැයීම ප්‍රවීණයන්ට සීමාවී ඇති බවක් බැලූබැල්මට දකිනවා තමයි. විශාරද නන්දා මාලනී, අමරසිරි පීරිස්, සශිකා නිසංසලා, සමන්ත පෙරේරා, ඉන්දිකා උපමාලි, කෝලිත භානු සහ ඊෂා රංගනාත් සම්මානලාභී ටෙලි තේමා ගීත ගායකයන් අදටත් නිර්මාණය වන බොහෝ ගීතවලට හඬ සපයනවා. ලංකාවේ නවක දක්ෂයන් නැතුවා නොවෙයි. ඒත් ටෙලි අධ්‍යක්ෂවරුන් සොයන්නේ නැවතත් ප්‍රවීණයන්මයි. තේමා ගීය ගයන්නා ඊට කලින් ලැබූ සම්මාන, අත්දැකීම් ඊට බලපානවා. ටෙලිකෘතියේ තේමාවට බද්ධ වී විශ්වාසයකින් යුතුව ගැයීමේ කුසලතාව ගයන්නාට තිබිය යුතුයි. නවකයන් අලුත් ගීත ගායනා නොකිරීම සහ වෙනත් අයවලුන්ගේ ගීත ගායනයට පමණක් ඇබ්බැහිවී තිබීමත් මීට බලපානවා. එහෙම වෙද්දී ගීතය සමග ඔවුන් හැඟුම්බරව බද්ධ වන්නේ නැහැ. වෙනත් අයගේ ගීත ගායනයේදී ඔවුන් ගීතය සමග ආත්මීයව නොබැඳෙන බවක් පේනවා. ගීතයේ තේමාව නියමාකාරයෙන් ග්‍රහණය වී නැති බවක් පේනවා. අතිදක්ෂ නවකයන් බිහිව සිටියත්, ටෙලි ගීත තුළ ඔවුන් මතුවන්නේ කලාතුරකින්. එනිසා ප්‍රවීණයන්ට නැවත නැවත එම අවස්ථාව ලැබීමේ හැකියාව වැඩියි.■

ඉහිරුණු රන්සුනු එකතු කරදෙන සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා

0

සහතික වශයෙන්ම, මම එකක් කියන්නම්. ලේඛනයේ හැම සිද්ධාන්තයක්ම රැවටිල්ලක්. හැම ලේඛකයෙක්ම, තමාගේ රීතිය හෝ තමාට රීතියක් නැතිකම හෝ වර්ධනය කරගන්නවා. කවුරුවත්ම නොදන්නා හේතුවක් මත, කොහොම හරි, කතාවක් බිහි වෙනවා.
ආර්.කේ. නාරායන්

  • මීට දශක ගණනකට පෙර, මිනිත්තුවෙන් අපට වැඩක් තිබුණේ නැත. එහෙත් අද මිනිත්තුව, කිසියම් දුම්රියක් ආරම්භ වන වේලාව ය. තත්පරය, කිසියම් තරගයකින් ජය ලබන මොහොත ය.
  • අලසබවේ සුව විඳින – ඒ කියන්නේ තලු මර මරා අලසබවේ සුව විඳින – මිනිසුන් අතර මා හඳුනන අග්‍රතමයා, අමරදේව ය.

■ කැත්ලීන් ජයවර්ධන

සැමියා බිරිඳගේ දෙවියා ද?
නැත්නම් ඇත්තටම සැමියා බිරිඳගේ කවු ද?
ඩබ්ලියු.ඒ. අබේසිංහයන්ගේ ‘සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා’ කෘතියේ එන මේ ප්‍රශ්නයට වෙනස්ම ආකාරයේ පිළිතුරක් සපයා ඇත්තේ ඉන්දියාවේ මන්ජිත් තිවානා නම් වූ පන්ජාබ් කිවිඳිය යි. ඇය සැමියා දකින්නේ, ‘බඩගිනි වෘකයෙකු’ ලෙස යි.
ඔබගේ සැමියා
බඩගිනි වෘකයෙකි
අන් වෘකයන්ගෙන්
ඔබ රැකගන්නා
තමාගේ හකු අතර
ඔබ තබාගෙන යසට
දොඩයි කට මැත නොයෙක
‘බලව, මා නුඹ රකින අන්දම
ගිලින්නට හැකිකම තියෙද්දිත්’
ඒ වුණත් ඔහු,
මෝටර් ඇන්ජිමකි
ඔබේ අමතර කොටස් අරගෙන
තමාගේ ඇන්ජිමට පණ දෙන
ප්‍රශ්න?
අහන්නට බැහැ ඔබට…. (සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා, ඩබ්ලියු.ඒ. අබේසිංහ, 17-18 පිටු)
ඉන්දියාවේ හතළිස් වැනි නිදහස් සංවත්සරය වෙනුවෙන් භෝපාල් නුවරදී පැවැත්වුණ ‘කවිතා ඒෂියා’ කවි සමු`ඵවෙදී මන්ජිත් තිවානා ඩබ්ලියු.ඒ. අබේසිංහයන්ට හමුවී ඇති අතර ඇය ‘හස්බන්ඩ්’ සම්බන්ධයෙන් ලියූ කවියක එක් කොටසකි ඒ.
‘සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා’ කෘතියෙහි සංගෘහිතව ඇත්තේ ඩබ්ලියු. ඒ. අබේසිංහයන් විසින් වරින්වර පුවත්පත්වලට සපයනු ලැබූ ලිපි එකතුවකි. මෙහිදී අබේසිංහයන් සිය අත්දැකීම් ලෙසත්, කියවීම් වශයෙනුත් ඉදිරිපත් කරන ලිපිවලට ‘සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා’ නම යොදා තිබීම සාකල්‍යයෙන් ම උචිත වන්නේ ඉමක් කොනක්, පරක් තෙරක්, අගක් මුලක් නැති සංසාර සාගරය තරමට ම සාහිත්‍යය ද අනන්ත වන නිසා ය. වර්තමාන සිද්ධි දාමයකට ඓතිහාසික රන්සුනු ද එක්කරමින් ලියැවෙන මේ ලිපිවලින් සාහිත්‍යයට ආනුෂංගික අවශේෂ කාරණා බොහොමයක් ද ප්‍රකට කෙරෙයි. ඒවා චින්තනයේ නිම්වළලු ප්‍රසාරණය කරනසුලු ය.
ලෝකය විවිධ ය. විසම ය. මිනිස්සු ද එවැනි ය. මිනිසුන්ගේ අත්දැකීම් ද විවිධ ය. විසම ය. මන්ජිත් තිවානාගේ අත්දැකීම (සැමියා බඩගිනි වෘකයකු වීම) බහුතර ගැහැනුන්ගේ පොදු අත්දැකීම විය හැකි වුව ද ‘සැමියා බිරිඳගේ දෙවියා’ ලෙස සිතන ගැහැනුන් නැත්තේ ද නැත. එසේ සිතන්නට අනුබල දෙන පිරිමින් ද ඇතැම් විට සිටිය හැකිවන නිසා ය.
මේ පොත, මේ ලිපි එකතුව කියවාගෙන යන පාඨකයකුට නොසිතූවිරූ මොහොතකදී පරසතු මල්, මදාරා මල් සුවඳක් වැනි සුගන්ධයක් දැනීයන අවස්ථා ද තිබේ. අප එසේ කියන්නේ දිව්‍යමය වූ මනෝභාවයන් මිනිස් සිතක ජනිත කරවන අපූරු සාහිත්‍යමය බසක් මෙන් ම ස්වර්ණමය ස්මරණයන් රාශියක් ද අබේසිංහයන් විසින් ඒ ඔස්සේ පණගන්වනු ලබන හෙයිනි.
Brave new world නම් වූ අපූරු පරිකල්පනීය නවකතාව ලියූ ඇල්ඩස් හක්ස්ලි නමැති ඉංග්‍රීසි ලේඛකයා අපගෙන් විමසා සිටින එක් අපූරු ප්‍රශ්නයක් ද මෙහිදී අබේසිංහයෝ කරළියට නගති.
ලෝකයේ අලුත්ම සොයාගැනීම කුමක් ද?
මේ ප්‍රශ්නයට විවිධ පිළිතුරු තිබෙන්නට පු`ඵවන. එහෙත් හක්ස්ලිගේ සොයාගැනීමට අනුව ලෝකයේ අලුත්ම සොයාගැනීම වන්නේ ‘කාලය’ යි.
ඒ සඳහා හක්ස්ලි නානාවිධ තර්ක ඉදිරිපත් කරයි. නිදසුනක් හැටියට, මීට දශක ගණනකට පෙර, මිනිත්තුවෙන් අපට වැඩක් තිබුණේ නැත. එහෙත් අද මිනිත්තුව, කිසියම් දුම්රියක් ආරම්භ වන වේලාව ය. තත්පරය, කිසියම් තරගයකින් ජය ලබන මොහොත ය.
විසිවැනි සියවස අවසන් වන මේ අවුරුදු කිහිපය තුළ (මේ ලිපිය ලියැවී ඇත්තේ මීට විසි වසරකට පමණ පෙර ය.) තත්පරයෙන් දශමයෙන් දශමයකදී කිසියම් තරගයක් ජයග්‍රහණය කළ හැක. ඒ නිසා හක්ස්ලි හරි ය. ඒ කියන්නේ, මිනිසාගේ අලුත්ම සොයාගැනීම කාලය බව ය. (11 පිටුව)
පොතේ ආරම්භක ලිපිය නම් කර ඇත්තේ දෙවියනි, ඔබ මැවු ලොව පුදුමයි ලෙස ය. ‘මගේ පුතා’ නමින් සිංහලෙන් හඬකවා වසර 50 කට පමණ පෙර ප්‍රදර්ශනය කෙරුණු චිත්‍රපටයට මේ ගීතය රචනා කළේ කරුණාරත්න අබේසේකර ය. ‘ගීතය ගැයුවේ මොහිදින් බෙග් ය. මේ අපූරු ගේය පද රචනය ගැන වැඩිදෙනෙකු කියා නැති කතාවක් ඩබ්ලියු. ඒ. අබේසිංහ මෙසේ කියයි.
මොහිදින් බෙග්ගේ අර ගී හඬ මට සිහි වූයේ, වෙනත් හේතුවක් නිසා ය. ඇත්තටම, දෙවියන් විසින් මවා ඇති මේ ලෝකය අරුම පුදුම තැනකි.
පහන මුලම අඳුර ය. එළිය පැතිරෙන්නේ ඉන් ඔබ්බට ය. ජීවිතයේ අරුමය සහ කරුමය මෙය නොවේ ද? දෙවියන් විසින් තව බොහෝ වැරදි කර ඇත. (9 පිටුව)
මෙහිදී දෙවියන් කළ ලොකු ම ලොකු වරදක් ගැන මතක් කරදීමටත් අබේසිංහයෝ යොමු වෙති. ලෝකය දැන් දැන් අධිවේගයකින් භ්‍රමණය වීම, එසේ කැරකෙන්නට ඉඩහැර නිහඬව සිටීම ඒ වරදයි.
කාලයේ ඉන්ද්‍රජාලිකයා මැජික් පොල්ලකින් ගසා අප රේස් අශ්වයන් බවට පෙරළා තිබේ. ඒ, දේව අණකින් දැයි අපි නොදනිමු. අපගේ තෝන්ලණු, නාස්ලණු අත දරා සිටින්නේ කවරෙක් දැයි අප දන්නේ ද නැත.
මිනිසාගේ දුර්ගුණයක් නැතහොත් දුබලතාවක් ලෙස අප හඳුනා සිටින ‘අලසකම’ පිළිබඳ සිත තැතිගන්වනසුලු ආන්දෝලනාත්මක කතාවකට ද ඒ සමඟම මුල පිරෙයි. සාමාන්‍යයෙන් අප ‘අලසකම’ සලකන්නේ දියුණුවේ මාර්ග බාධකයක් ලෙස ය. එහෙත් කාලය කා දැමීමකැයි කිසිසේත් නොසිතෙන, වින්දනීය අලස සුවය පිළිබඳව අපට අමතක වූ අලුත් කතාවක් මෙහිදී කියවෙන්නේ ජාතියේ පිනට පහළවුවේ යැයි අප විශ්වාස කරන සුවිශේෂ චරිතයක් නිදසුන් කොට දක්වමිනි.
අලසබවේ සුව විඳින – ඒ කියන්නේ තලු මර මරා අලසබවේ සුව විඳින – මිනිසුන් අතර මා හඳුනන අග්‍රතමයා, අමරදේව ය. මා අමරදේව දැන හඳුනාගත්තේ, ගුවන්විදුලි ක්‍ෂේත්‍රයේ දැවැන්තයකුව සිටි ටීම් වොෂින්ටන්ගේ ‘අයි.ඒ.එස්.’ නමැති වෙළඳ ප්‍රචාර ආයතනයේ වැඩ කරමින් සිටි අවධියේදී ය. ඒ කාලයේ අපි ‘ජිනසේන කොම්පැණිය‘ උදෙසා අපූරු සංගීත වැඩසටහනක් කෙළෙමු. එය නිමවන ලද්දේ අමරදේව විසිනි. ඒ කාලයේ, ඔහු තමාගේ කුඩා ඩෝෆින් රථය පදවාගෙන අප ආයතනයට පැමිණෙයි. වැඩසටහන ආරම්භ කරන්නට පෙර, අගක් මුලක් නැති අල්ලාප සල්ලාපය අන්තිමේදී ඔහු යෝජනාවක් කරයි. එනම්, ගාලු පාරේ ඇති ග්‍රීන් කැෆේ එකට ගොස්, කොමඩු යුෂ බොන්නට ය. අමරදේවත් මමත් කුරුඳුවත්තේ සිට ඔහුගේ රියේ නැගී ගාලු පාරට ගොස්, කොමඩු යුෂ බී ආපසු පැමිණෙමු. අප ආපසු අයි.ඒ.එස්. ආයතනයට එන්නේ, වැඩසටහන කරන්නට නොව එය තවත් දිනකට කල් දමන්නට ය!
මෙපරිදි අලසබවේ සුව විඳිමින්, එසමයෙහි ඔහු බොහෝ අපූරු නිර්මාණ කෙළේ ය. ඉන් එක් නිර්මාණයක් වූයේ, මවිසින් ලියන ලද ‘අඩවන් වූ දෙනෙතින්’ නමැති සමාධි ගීතයයි. (12 පිටුව)
ඉතිහාසයේ පුවරුව මත තමන්ගේ නම් කොටාගැනීමේ අරමුණින් දේශපාලන ලෝකයට හදිසියේ ම ප්‍රාදුර්භූත වන මිනිසුන් (නර පණුවන්) අතරේ ඉතිහාසය විසින් ඉතිහාසයේ හස්තයෙන්ම නම් ගම් කොටනු ලැබූ අපූරු මිනිසුන් ද වන බව කියමින් ටී.බී. ඉලංගරත්න නම් වූ සොඳුරු මිනිසාගේ සාහිත්‍ය සේවය හා දේශපාලන මෙහෙවර පිළිබඳව ද ලේඛකයා අපුරු සටහනක් තබයි. ඉලංගරත්නයන්ගේ දේශපාලන ක්‍රියාකාරකම්වලට ද වැඩියෙන් මේ රටේ සහෘද ජනතාවට මතක ඇත්තේ ඔහුගේ සාහිත්‍ය සේවාව යැයි අපි දු සිතමු.
ඔහු අවසන් හුස්ම හෙළන විට ඔහු අතින් ලියවී තිබුණු සාහිත්‍ය කෘතීන් සංඛ්‍යාව එකුන්පනසක් විය. ඒවා අතර, නවකතා විසිඅටක් ද, ළමා කතා හයක් ද, නාට්‍ය කෘතීන් නවයක් ද, කෙටි කතා සංග්‍රහ දෙකක් ද, ඉංග්‍රීසි නවකතා දෙකක් ද, නවකතා පරිවර්තනයක් ද, ස්වයංලිඛිත චරිතාපදානය ද විය. නොපළ කෘතීන් කිහිපයක් දැන් දැන් පළ වනු ද දැකිය හැක. මේ සා විශාල සාහිත්‍ය සේවයක් කළ මිනිහා ගැන කිසිම සාහිත්‍ය විචාරකයකු කතා නොකළ තරම් ය. කිසිම සරසවියකට ඔහුගේ සාහිත්‍ය මෙහෙය නොපෙනුණු තරම් ය. එහෙත් සාහිත්‍යකරුවකු හැටියට විචාරකයින් නොදුටු ඔහුගේ හරය, මෙරට පාඨකයෝ දුටහ. ඔහුගේ පොතපත කිහිප වර මුද්‍රණය කරන්නට සිදු වූයේත්, ඒ පොත්පත් රිදී තිරයට මෙන් ම, පුංචි තිරයට නැඟුණේත් එම හේතුව නිසා ය.
ඔහුගේම ජීවිතය මනහර ලෙස චිත්‍රණය වන අඹ යහ`ඵවෝ විලම්බීත සහ තිලක සහ තිලකා ගැන කිසියම් දිනක අපේ රටේ විචාරකයින්ට කතා කරන්නට, ඉතිහාසයෙන් අණක් නොලැබෙතැයි කියන්නේ කෙසේ ද? (12 පිටුව)
අබේසිංහයන්ගේ මේ අදහසට ඌන පූර්ණයක් එක් කරමින් මීට ම සම්බන්ධ කළ හැකි තවත් එක් සිදුවීමක් ද මෙහි දී සඳහන් කළ යුතුව තිබේ. ඒ මීට වසර හත අටකට පෙර ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ කුමාරතුංග මැදිරියේ දින ගණනක් මු`ඵල්ලේ පැවැති එක්තරා සිනමා දැක්මක් ප්‍රස්තුතව ය. එහි දී ප්‍රදර්ශනය කෙරුණේ නවකතාවකින් නිර්මාණය වූ චිත්‍රපට ය. චිත්‍රපට දර්ශනයට පෙර ඒ ඒ නවකතා කරුවා පිළිබඳ විද්වත් දේශනයක් ද පැවැති අතර විශ්වවිද්‍යාල මහාචාර්යවරු හා විවිධ විද්වත්හු අදාළ නවකතාකරුවා පිළිබඳවත් ඔහුගේ හෝ ඇයගේ සේවාවන්හි වැදගත්කම පිළිබඳවත් කරුණු ගෙනහැර දැක්වූහ. මේ අතර ටී.බී. ඉලංගරත්නයන්ගේ ‘ළසඳා’ නවකතාව ඇසුරින් නිර්මාණය වූ ‘ළසඳා’ චිත්‍රපටය ද ප්‍රදර්ශනය කෙරුණ අතර සමාජයට අමතක වී ගිය මේ සොඳුරු සාහිත්‍යවේදියාගේ තොරතුරු දැනගැනීමේ කැමැත්තෙන් එහි රැස්ව සිටියෝ ද වූහ. එහෙත් පුදුමයකට මෙන් එදා ‘ළසඳා’ චිත්‍රපටය ප්‍රදර්ශනය කිරීමට පෙර පැවැති දේශනයට මාතෘකා කර ගැනුණේ මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන් ය. එය කවර නම් හේතුවක්, යුක්තියක් පදනම් ව සිදු කෙරුණේ දැයි විමසීමට සංවිධායකයන්ට පවා අමතක වී තිබිණ.
අබේසිංහයන් වැඩිදුරටත් පෙන්වා දෙන්නේ ඉලංගරත්න නමැති සාහිත්‍යකරුවා මේ විස්කම කළේ සරසවි අධ්‍යාපනයකින් හෝ පිළිගත් විචාරක ආභාසයකින් හෝ තොරව වන බව ය. ඒවායේ සාර්ථකත්වයට, නිර්ව්‍යාජත්වයට එයම හේතුවුවේ දැයි හරියටම කියන්නට ද බැරි ය. කෙසේ වුව ද ටී.බී. ඉලංගරත්නයන්ගේ දේශපාලන ජීවිතය ගැන පු`ඵල්ව විවරාත්මකව සොයා බැලීමට අප අවකාශයක් විවර කරගෙන නැතත් ඔහුගේ සාහිත්‍ය මෙහෙවර නිසා උපන් ගෞරවනීය හැඟුමක් මේ වනතුරුම අපගේ සිත් අවකාශයේ පැතිර පවතී. ‘විලම්බීත’ වැනි නවකතාවක් අද දවසේදී වුව නිකමට හෝ පෙරළා බලනවිට එය දිගින් දිගට කියවාගෙන යාමේ උත්තේජනයක් අප තුළ උපදින්නේ ඔහුගේ සරල සුගම බස් බහර හේතුවෙන් මිස අන් කිසිවක් ම නිසා නොවේ.
විලම්බීත, තිලක, තිලක හා තිලකා මෙන්ම ‘අඹ යහ`ඵවෝ’ ද තවමත් යල් පැන නැත. කාලීන වශයෙන් ඒවා වැදගත් නැතැයි කිසිවකු සිතන්නේ නම් එය සපුරා වැරදි සහගත යැයි අපට සිතෙන්නේ ආකර්ෂණිය සාහිත්‍යය, කාලරාමුවකට කොටු කළ හැකි නොවන නිසා ය. පවතින ආර්ථික හා වාර්ගික ගැටලු ප්‍රස්තුතව අද දවසේ ලියවෙන බොහෝ නවකතා කෙරෙහි පාඨකයා සංවේදී නොවන්නේ ඉලංගරත්නයන්ගේ නවකතා තුළ වූ උණුසුම් ජීවගුණය ඒවායේ නොවන හෙයිනියි අපි විශ්වාස කරමු. පොත් කියවීමේ රුචිය ඇතිකරලීම, වර්ධනය කරලීම සඳහා මුලින්ම දරුවනට නිර්දේශ කළ යුතු වන්නේ ඉලංගරත්නයන්ගේ පොත් හා එවැනි වෙනත් ආකර්ෂණිය පොත් ය යනු අපගේ පෞද්ගලික අදහසයි. ඉලංගරත්නයන්ට සිංහල සාහිත්‍යය සමාජය අකෘතඥවීම සම්බන්ධයෙන් ඩබ්ලියු.ඒ. අබේසිංහයන් තබන සටහන මෙවැනියි.
අපගේ ආර්ථික සමාජ ජීවිතයෙහි නිල අල්ලන්නට දැන සිටි සූරතම දේශපාලකයා ටී.බී. ඉලංගරත්න විය. එසේ නිල අල්ලන විට රිදුණු හැම පාර්ශ්වකරුවකුම, ඉලංගරත්න දේශපාලන දුෂ්ටයකු කොට සැලකීම ගැන, මෙරට ප්‍රගතිශීලී දේශපාලනයෙහි දිසාව හඳුනාගත් කෙනෙකුට පුදුම විය නොහැකි ය. තෙල් ජනසතු කරන විට මහ බලවතුන් බිම හෙළන්නෙට සමත්ව සිටි මේ සාමාන්‍ය මිනිසාට විරුද්ධව, නන් දෙසින් බලමු`ඵ නැඟෙනු පුදුම ද?
ඉලංගරත්නයන් ගැන මා ලියන මේ අසංවිධිත සටහන අවසන් කරන හැටි මා දන්නේ නැත. ඇමතිවරයකු හැටියට මා ඔහු දුටුවේ ඈත සිටගෙන ය. සමීප වූයේ, ඉඳහිට ය. සාහිත්‍යකරුවකු හැටියට ඔහුට වූ අසාධාරණය ගැන මම බොහෝ විට කම්පාව සිටියෙමි. (72 පිටුව)
ඉලංගරත්නයන්ගේ හදබස පාඨක සිත්සතන් තුළට තියුණු ලෙස කිඳා බැස්සේ ඒ භාෂා රීතියේ වූ ඍජු බව, සරල බව හේතුවෙන් ම විය හැකි ය. වාගාලංකාර නොවූ ඒ භාෂා භාවිතය එක් අතකින් අපගේ මතකයට නගන්නේ ඉන්දියාවේ ආර්.කේ. නාරායන්ගේ නිර්මාණ භාවිතයයි.
ප්‍රබන්ධකරණයෙහි යෙදී සිටින නවක ලේඛක ලේඛිකාවන්ට සාහිත්‍ය නිර්මාණයේ නීතිරීති සිද්ධාන්ත සොයමින් පොත් පෙරළන්නට වුවමනා නැතැයි කීම සඳහා ඩබ්ලියු.ඒ. අබේසිංහයන් මීළඟ උදාහරණය පෙන්වා දෙන්නේ ඉන්දියාවේ ආර්.කේ. නාරායන්ගෙනි. අපගේ කලාපය තුළ මෑතක් වනතුරුම ජීවත්වූ ලොකුම ප්‍රබන්ධ ලේඛකයාගෙන් අංකුර ලේඛකයන්ට ඒ හරහා එක්තරා කොළ එළියක් ද දැල්වෙයි.
‘සහතික වශයෙන්ම, මම එකක් කියන්නම්. ලේඛනයේ හැම සිද්ධාන්තයක්ම රැවටිල්ලක්. හැම ලේඛකයෙක්ම, තමාගේ රීතිය හෝ තමාට රීතියක් නැතිකම හෝ වර්ධනය කරගන්නවා. කවුරුවත්ම නොදන්නා හේතුවක් මත, කොහොම හරි, කතාවක් බිහි වෙනවා.’ (135 පිටුව)
ආර්.කේ. නාරායන්ට කිසිවකුගෙන් අභිදානයක්, සම්මානයක් තබා විචාර විවරණ හෝ අවශ්‍ය නොවූයේ (ඒවා තමාට අනවශ්‍ය යැයි ඔහු කියන්නේ) මමංකාරයකින් නොව තමාගේ සාහිත මෙහෙවර සම්බන්ධයෙන් තමා තුළ ම වන නියත හැඟීම, ආත්ම විශ්වාසය හේතුවෙනියි ඩබ්.ඒ. අබේසිංහ කියයි.
දකුණු ඉන්දියාවේ මදුරාසියේ උපන් නාරායන්ගේ මුල්ම නවකතාව වූයේ ස්වාමි සහ යහ`ඵවෝ ය. එය 1933 වසරේ ප්‍රකාශයට පත්වූයේ එංගලන්තයේදී ය. ඒ පොත ඉංග්‍රීසි පාඨකයන්ට හඳුන්වා දුන් ග්‍රැහැම් ග්‍රීන්, නාරායන්ගේ ඊළඟ නවකතා දෙක වන ‘උපාධිධරයා’ සහ ‘අඳුරු කුටිය’ මුල්වරට එංගලන්තයේදී ප්‍රකාශයට පත්කළේ ය. නාරායන්ගේ ජීවිතය අළලා 1996 වසරේදී එළිදුටු Narayan – The Early Years – 1906-1945 යන කෘතියේ ඇතුළත් එක් සඳහනකි මේ.
‘නාරායන්ගේ විවාහය පිළිබඳ කතාන්තරය අතිශයින්ම ප්‍රේමාවනද්ධ කතාවකි. ඔහු ඇයට ආදරය කරන්ට පටන්ගෙන ඇත්තේ, ඇය කොයිම්බටෝර්හි විදියකදී වතුර ගෙන යනු දුටු මතිනි. ඒ, 1933 දී හෝ ඊට ආසන්න කාලයකදී හෝ විය හැක. මේ ප්‍රේමය සාක්ෂාත් කරගන්ට ඔහු, බොහෝ ප්‍රශ්න මැද වෑයම් කෙළේ ය. ප්‍රශ්නය මතු වූයේ, කේන්දර නොගැළපීම සම්බන්ධයෙනි. එහෙත් අන්තිමේදී දෙදෙනා විවාහ වූහ. විවාහයෙන් පසු ගතවූ අවුරුදු පහක කාලය ජීවිතයේ ඉතාම රසාලිප්ත ප්‍රශාන්ත අවධියක් විය. ඔවුන් අතර ප්‍රශ්න නොතිබුණා නොවේ. ඇය ඔහුට වඩා හුඟක් වයසින් බාල වූවා ය. ඇයගේ ලෝකය ද වෙනස් එකක් විය. ඔහුට සිදු විය හැකිව තිබුණු ලොකුම විපත්තිය එය විය. එතෙකුදු වුවත්, මරණින් පසුව ද ඔහු සිය බිරිඳට භක්තිමත් වූයේ ය. (142 පිටුව)
පොත්පත් හා ලේඛකයන් ගැන ලියවුණු මේ කතාව අතරට පොත්වල අනාගතය ගැන කියවෙන බරසාර, අපූරු අදහසක් ද අවසාන වශයෙන් සටහන් කළ යුතු ම ය. එය සඳහන් වන්නේ සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා පොතේ ‘ප්‍රතිරූපය සහ වචනය’ නම් වූ කෙටි ලිපියෙහි ය.
කිසියම් පොතක් නියම විදියට ‘කියවීමට’ නම්, ඒ පොත නියම විදියට ‘ලියන ලද්දක්’ විය යුතු ය. පොත්පත් වඳ වී යෙමින් ඇතැයි කීම ඇත්තක් නම්, එය ඇත්තක් වූයේ, පොත්පත් නියම විදියට නොලියවීම හේතුකොටගෙන ය. පොතක් යනු නිර්මාණයකි. නොඑසේව, එය ලියූ දෙයක් වුව, පොතක් නම් නොවේම ය. ඇත්තෙන්ම පොතේ අනාගතය රැඳී ඇත්තේ, ලිවීමෙහිලා කාව්‍ය නිර්මාණය, වර්ණන ශක්තිය හා ඉන්ද්‍රිය රූප දැනවීම වැනි කරුණු කොතෙක් දුරට ප්‍රබල ලෙස සිදුවී ඇද්ද යන කරුණු මත ය.
පොත්වල අනාගතය රැඳී ඇත්තේ පොත්පත් ‘ලිවීම‘ මත ය. පොත්පත් මුද්‍රණය මත නොවේ. (157 පිටුව)
සේරි ප්‍රකාශනයක් වන ‘සාහිත්‍ය සංසාර චාරිකා’ කෘතියේ තවත් එක් විශේෂත්වයක් ලෙස අප දකින්නේ ඩබ්ලියු. ඒ. අබේසිංහ නම් වූ විශිෂ්ට ලේඛකයා විසින් ලංකාවේ හා ලෝකයේ වෙනත් විශිෂ්ට ලේඛකයන්, මගහැරණු ලේඛකයන් හා සුවිශේෂ දුර්ලභ ලේඛන ද කරළියට නැංවීම සඳහා දරන ප්‍රයත්නයයි. වචනයේ පරිසමාප්තාර්ථයෙන්ම එය ලේඛකයාගේ වගකීමයි.■

අවන් මාර මරිසි ඩා , දෙමළ ගොඩෙන් ආ කොළඹ බාසාව

‘අජිත් අයියා වාහනේ ස්ටාට් පන්න නේර බේස්ලයින් වන්ද, පාක්ලයින් පෝට්ට, තුම්මුල්ල වන්ද, බෞද්ධාලෝක පට්ටු මරුව බේස්ලයින් වන්ද….’ මේ කිං රත්නම් අධ්‍යක්ෂණය කළ ‘කෝමාලි කිංග්ස්’ චිත්‍රපටියේ දෙබසකින් උපුටාගත් කොටසකි.
එහි ඇත්තේ අපේ රටේ නාගරික වචන, අයියා වැනි සිංහල වචන සහ දෙමළ වචන මුසුවකි. කෝමාලි කිංග්ස් චිත්‍රපටියේ තැන් ගණනාවක කොළඹ නාගරික දෙමළ චරිත කතා කරන්නේ සිංහල, දෙමළ සහ ඉංග්‍රීසි වචන තදින් මුහු වූ භාෂාවකි. සමහර වාක්‍ය සිංහල භාෂාවටත් නැත. දෙමළ භාෂාවටත් නැත.
අපි උඩරට ප්‍රාදේශීය භාෂාව, දකුණේ ප්‍රාදේශීය භාෂාව මෙන්ම රජරට ප්‍රාදේශීය භාෂාව ගැනත් ඕනෑ තරම් කතා කර ඇත්තෙමු. ‘කෑවයි? බීවයි?’ ආදි වචන දකුණට ප්‍රසිද්ධය. ‘අප්පච්චි’ ආදි වචන උඩරටට ප්‍රසිද්ධය. ‘තමුසෙ’ යන වචනය තවත් කෙනෙකුට අපහාස කිරීමට නොව මිත්‍රශීලී ආමන්ත්‍රණයට යොදා ගන්නේ රජරටදීය.
මේ සටහන් කළේ, ඒ ඒ ප්‍රාදේශීය භාෂාවල ආවේණික ලක්ෂණ කිහිපයකි. මේවා ගැන අධ්‍යයන බොහෝය. එහෙත්, සාපේක්ෂව කොළඹ නාගරික භාෂාව ගැන කතාබහ අඩුය. ඒ ගැන විද්වත් සංවාද දුලබය. පෙළපොත්වල ප්‍රාදේශීය ව්‍යවහාර උගන්වද්දී එන්නේත් නැත. එහෙත් ලංකාවේ සංස්කෘතීන් එකට මුහු වූ අපූරු භාෂා විලාසයක් කොළඹ නාගරිකයන්ට ඇත.
කොළඹ භාෂාව ගැන සිංහලෙන් කතා කරන උදවියත්, වැඩි අවධානය යොමු වන්නේ සිංහලට එකතු වූ වචන ගොන්නක් ගැනය. එහෙත්, එය ඊට එහා ගිය භාෂා දෙකක මුහුවකි. විශේෂයෙන් කොළඹදී දෙමළෙන් සංවාදයකට ගියොත් දක්නට ලැබෙන්නේ භාෂා එකිනෙක මුහු වූ, වෛවර්ණ කතාබහකි.
මේ භාෂා මුහුව අපූරුවට අධ්‍යයනය කොට සවිඥානිකව තම චිත්‍රපටියට එකතු කළ, පෙර කී කෝමාලි කිංග්ස් චිත්‍රපටියේ අධ්‍යක්ෂවරයා කිං රත්නම්ය. ඔහු කොළඹ සිංහල භාෂාව මෙන්ම දෙමළ භාෂාවත් හොඳින් හඳුනන කෙනෙකි. මේ සටහනට පිවිසුම ගත යුත්තේ කිං රත්නම්ගේ කතාවෙනි.
‘ඔය භාෂා මිශ්‍ර වීම ගොඩක් සිද්ධ වෙලා තියෙන්නේ මැද කොළඹදී. ජනප්‍රවාදයක් තියෙනවා, දෙමළ ගොඩ තමයි දෙමටගොඩ වුණේ කියලා. දෙමළ ගොඩට සිංහල අයත් ගෙනත් දැම්මාලු. එතකොට මිශ්‍ර වෙලා. ඉබේම මේ දෙපිරිසේ භාෂාවත් මිශ්‍ර වුණාලු. දෙමටගොඩ, කොටහේන, මාලිගාවත්ත වගේ මැද කොළඹ තියෙන්නේ ඒ මිශ්‍ර භාෂාව. කොටහේනේ කතා කරන අය ‘අවන් මාර මරිසි ඩා’ කියනවා. ඒක මොන භාෂාවේ වචනයක්ද කියන එකත් ප්‍රශ්නයක්. අන්තිමේ භාෂා මිශ්‍ර වීමට වඩා වෙනම එකක් හැදුණා. සමහරවිට යාපනයේ දෙමළ අය මේ භාෂාවට බනිනවා. මගේ චිත්‍රපටියටත් බැන්නා. පහළ දෙමළ භාෂාව ගේන්නේ ඇයි, දෙමළ කියන්නේ ඕක නෙවෙයි කියන ප්‍රශ්නය මතු වුණා. සිංහල අයත් මේක දෙමළ හෝ සිංහල කියලා පිළිගන්නේ නෑ. අමුතු භාෂාවක් විදියට බලනවා. ඇත්තටම වුණේ දෙමළ සිංහල මිශ්‍ර වෙලා අලුත් එකක් බිහි වෙලා තියෙන්නේ. ඒක හරි ප්‍රයෝජනවත් සන්නිවේදනයකට පාවිච්චි කරනවා.
පාස්කු ඉරිදා බෝම්බ ප්‍රහාරයෙන් පස්සේ මම නිර්මාණාත්මක වැඩක් කළා. ඒකෙදී මුස්ලිම් හාදයෙක් මට මුණගැහුණා. ඔහු කොච්චිකඩේ. අන්තිමේදී මළසිරුරු පිරිසිදු කළේ ඔහු. ඔහු එක්ක කතා කළොත්, ඔහු වචනයෙන් වචනයට මාරු කරමින් කතා කරන හැටි දකින්න පුළුවන්. ඒක වෙනම එකක්.
මම දකින විදියට දෙමළ ගොඩේදී සිංහල මිශ්‍ර වීමෙන් ආ එකක් තමයි ඔය කියන භාෂාව. අපේ බාහිර සමාජයේ නැති සමහර ප්‍රශ්නවලට උත්තර තියෙනවා මේ කලාපයේ. දේශපාලන, සමාජ, සංස්කෘතික ප්‍රශ්නවලට උත්තර තියෙනවා මේ කලාපයේ.’
රත්නම් කී, ‘අවන් මාර මරිසි ඩා’ යන වාක්‍යය භාෂා මිශ්‍ර වීම හැඟවෙන මනා උදාහරණයකි. අනෙක් පැත්තෙන් ඔහු සිහිපත් කළේ එකිනෙකාගෙන් ඈත් වෙමින්, බෙදුම් ඉරි ලකුණු කරමින් ලංකාවේ බාහිර සමාජය හැසිරෙන විදියට සම්පූර්ණයෙන් වෙනස්ව එකිනෙකාට කොළඹ වැසියන් සමීප වී සිටින බවය. සංහිඳියාවේ සැබෑ ආකෘතියක් ඒ භාෂාවෙන් සංකේතවත් වන බවය.
කොළඹ භාෂා විලාසයට අයත් සමහර වචන සිංහල හා දෙමළ භාෂා භේදයක් නැතිව පාවිච්චි කරයි.
‘පාට් දාන්න එපා, ගේමද ඉල්ලන්නේ, ගැන්සිය, පෝරියල් එකක් දුන්නා, නඩුවක් වැටිලා’ ආදි යෙදුම් කොළඹ පාවිච්චි වෙන එවැනි උදාහරණය. දැන් නිතරම සිංහල අය පාවිච්චි කරන ‘මචං’ යන වචනය දෙමළෙන් ආ එකකි. එය කොළඹදී නිතර පාවිච්චි වෙයි.
‘පදිරි වෙනවා, මරිසි දානවා’ ආදි වචන බොහොමයක් කොළඹ නගරයේ දෙමළ සහ සිංහල අය නිතර පාවිච්චි කරන්නේය.
පදිරි වීම යන වචනය විවිධ පරම්පරාවල අය, විවිධ තැන්වල අය පාවිච්චි කරන්නේ විවිධාකාරයෙන්ය. සමහර අය යම් දෙයක් ‘පදිරි ඩෝ’ කියන්නේ ඉතා විශිෂ්ට බව හඟවන්නටය. තවත් අය ‘පදිරි වෙනවා’ කියන්නේ ලැජ්ජා වීම හෙවත් පීචං වීම අර්ථවත් කරන්නටය. ඊටත් අමතරව යම් කෙනෙක් තවත් කෙනෙකුට බය වීම යන අර්ථය දෙන්නටත් ‘අහවලා අහවලාට පදිරි වුණා’ කියයි.
සිංහලත්, දෙමළත් දෙපිරිසම ‘පාඩුවේ ඉටාං’ කියන බව නිතර දකින්නට හැක. ඒ තමන්ට තවත් කෙනෙකු අනවශ්‍ය ලෙස කරදර කරන මොහොතකය.
අනුරසිරි හෙට්ටිගේ කොළඹ හැදී වැඩුණු ලේඛකයෙකි. ඔහුගේ ‘කළුවරයි පුරහඳ’ ආදි නවකතාවල එම භාෂා විලාසය අපූරුවට සඳහන් වී තිබේ. මේ භාෂා විලාසය ගැන විශේෂ විමසුමක් කරමින් විචාරක සේන තෝරදෙණිය ලිපියක් ද ලියා තිබුණි.
ලේඛක අනුරසිරි හෙට්ටිගේ කොළඹ භාෂාව ගැන කීවේ මෙලෙසය.
‘මගේ භාවිතයේ ප්‍රාදේශීය වචන ගොඩක් තිබුණා. පෞද්ගලිකව මම නම් ඒ වචන පාවිච්චි කළේ අඩුවෙන්. මම සාමාන්‍යයෙන් යාළුවෙක්ට උඹ කියලාවත් කියන්නේ නෑ. මම වතාවක් ආච්චිගේ තට්ටුවේ මැනිං මාකට් එකේ එළවළු විකුණන්න ගියා. නාටාමිටත් මම කිව්වේ ඔයා කියලයි. මගේ භාවිතයේදී ඒ භාෂා ශෛලිය නැති වුණාට, ලියද්දී ඒවා මතු වුණා. යම් චරිතයක් නිර්මාණය කළාම ඉබේම ඒ භාෂාව ආවා. ‘පහට එන්න’ වෙනුවට කියන්නේ ‘පාට එන්ඩ’ කියලා. ‘එන්න’ වෙනුවට ‘එන්ඩ’ කියන එකත් ඒකේ කොටසක්.
‘හ’ ශබ්දය ලොප් වෙලා ‘අ’ ශබ්දය එන එක විශේෂ ලකුණක්. ‘හතර’ වෙනුවට ‘අතර’. ඒ හැරුණාම තවත් සමහර වචන එකිනෙකට සන්ධි වෙනවා.
පොදුවේ දෙමළ මිශ්‍ර වීම තියෙනවා. ‘එන්න’ වෙනුවට ‘වා ඩා’ කියලාත් කියනවා. ‘අඩේ ඉක්මනට වා ඩා’ වගේ.
තවත් හොඳ උදාහරණයක් තමයි ‘කාරයා’ කියන එක. දැන් ඒක ලංකාව පුරාම පැතිරුණ එකක්නේ. දෙමළ භාෂාවේ තමයි ‘ටැක්සිකාරන්, චායිකාරන්’ වගේ වචන තියෙන්නේ.
කොළඹ කීවාට කොළඹ නගරයේත් සමහර තැන්වල ඒ භාෂාව නෑ. කොළඹ නගරාසන්නයේත් නෑ. මේක කොළඹ 10, 11, 12, 13, 14, 15 ප්‍රදේශවල තමයි තියෙන්නේ. උතුරු කොළඹ, මැද කොළඹ ආදි ප්‍රදේශවල තමා හොඳම. ඊට අමතරව බොරැල්ලේ වනාතමුල්ල ආදි ප්‍රදේශ කිහිපයක තියෙනවා. ඒකට ප්‍රධාන හේතුව තමයි ජන සංයුතියේ මිශ්‍ර වීම.’
කොළඹ නගරයේ භාෂාව මිශ්‍ර වීමත්, ජනවාර්ගික අනන්‍යතා මිශ්‍ර වීමත් ඒ කතාවේම දිගුවකි. මේ කලාපයේ නම් යෙදෙන්නේත් ඒ මිශ්‍ර වීම නිසාය. එතැනදී නම් සිංහල හා දෙමළ භාෂා දෙකට අමතරව මුස්ලිම් ජනවර්ගයේ වාර්ගික අනන්‍යතාත් එකතු වී තිබේ.
සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම් නම් එකට මුහු වෙයි. ‘මොහොමඩ් කනිෂ්ක මාරිමුත්තු’ යන අනන්‍යතා තුනක නම ඇති සැබෑ අය සිටිති. භාෂා මාධ්‍ය කිහිපයකින් උගන්වන පාසල්වලට එන ඇතැම් සිසුන්ගේ පවුල්වල වැඩිමලා සිංහල මාධ්‍යයෙනුත් බාලයා දෙමළ මාධ්‍යයෙනුත් අධ්‍යාපනය ලබන බව දැකගත හැක. නැත්නම් එකම පවුලේ අයෙක් සිංහල පාසලටත්, තවත් අයෙක් දෙමළ පාසලටත් යයි.
දැන්වීම් ක්ෂේත්‍රයේ රැකියාවක යෙදෙන, වේදිකා නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරයෙකු සහ ගී පද රචකයෙකු වන චාමර ගුරුගේ කොළඹ හැදී වැඩුණු කෙනෙකි. මෑතක් වන තුරුම වනාතමුල්ලේ පදිංචිව සිටි කෙනෙකි. ඔහු මේ භාෂා විලාසය ගැන වෙනස් අයුරින් දකින්නට උත්සාහ කරමින් මෙසේ කීය.
‘හොඳටම සිංහල කතා කරන්න පුළුවන් දෙමළ අයත්, දෙමළ කතා කරන්න පුළුවන් සිංහල අයත් ඉන්නවා. සමහර අය දෙමළ සම්භවයක් තිබුණාට අපි එක්කම දහම් පාසල් පවා ගිහින්, අපි එක්කම හැදී වැඩුණු අය. සමහරවිට එයා තමන් දෙමළ වෙන්නේ කොහොමද කියලාවත් හරියට දන්නේ නැහැ වගේ. දෙමළ අය එක්ක වැඩිපුරම හිටපු සිංහල ජාතික අයගේ තත්වයත් එහෙමයි.
භාෂාව මාර ඉක්මනට පුරුදු වෙන්න පුළුවන් දෙයක්. ඕක දකුණේ භාෂාවෙන් ලේසියෙන් අල්ලාගන්න පුළුවන්. කවුරුහරි මාසයක් මාතර ගිහින් ඉඳලා ආවත්, ඒ භාෂාවෙන් කෑල්ලක් දෙකක් අල්ලා ගනීවි.
කොළඹ භාෂාවත් හුරු කොළඹදී අහු වුණාම තමයි. කොළඹ ඉන්නකොට ඒ භාෂා පාවිච්චි කරනවා. එළියට ගියාම අත්හැරෙනවා. කොළඹ ඉන්න කෙනෙක් වුණත් කැම්පස් එකට ගියොත්, ඉස්කෝලෙට ගියොත්, වෙනත් වෘත්තිමය සමාජයකට ගියොත් ඒ භාෂා විලාසය නැති වෙනවා. ඒ තමයි භාෂාවේ ස්වභාවය. ඒක හරි සජීවී දෙයක්.’
ඔහු තම අදහසේ ආකර්ෂණීයම කොටස කීවේ ඉන් පසුය. මේ භාෂා රටාව පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට ආ එකක් නොවේ. ඒ වෙනුවට කොළඹ නාගරික සමාජයේම පවතින, ඒ ඒ කාලවල ඒ සමාජයේ ජීවත් වන උදවිය පාවිච්චි කරන භාෂාවකි.
‘ඔය භාෂාව කතා කරන සමහර අය කාලාන්තරයක් තිස්සේ කොළඹ හිටපු අය නෙවෙයි. ඒක තමයි ලස්සනම දේ. ඇත්තටම කොළඹ හිටපු සමහරුන් කොළඹ අත්හැරලා ගිහින්. තව සමහරුන් රට ගිහින්. තවත් සමහරුන්ගේ ජීවිත විනාස වෙලා. දැන් මුල් පදිංචිකාරයන් පිටමං වෙලා. ගම්මානවලින් රට අල්ලන්න වගේ කොළඹට ආපු පිරිස්වලින් තමයි හැදිලා තියෙන්නේ. සිංහල බහුතරයක් ඉන්න ගම්මානයක කුඹුරු කොටපු පවුලකිනුත්, යාපනයේ යුද්ධයෙන් අනාථ වූ කෙනෙකුයි, කඳුරට දෙමළ කෙනෙකුයි ආදි විදියට විවිධ ව්‍යාපෘතිවලට ඇවිත් අතරමං වූ පිරිස්වලින් කොළඹ සමන්විතයි. කොළඹට ඇවිත් ඔවුන් අලුත් ජීවිත පටන්ගන්නවා. අලුත් සම්බන්ධතා පටන් ගන්නවා. තමන් ළඟින්ම ආශ්‍රය කරන තව කෙනෙකුගේ මුල් අනෙකා දන්නේ නෑ. ඒ වගේ පරිසරයක භාෂාවට ඕනෑම දෙයක් වෙන්න පුළුවන්.’
ඔහු කී උදාහරණය පිටින් කොළඹට එන අයට පමණක් නොව වෙනත් සන්දර්භවලටත් අදාළය.
‘ඕස්ටේ්‍රලියාවට (ඇමෙරිකාවට / කැනඩාවට / ඉතාලියට) ගිය එකී, අවුරුද්දයි හිටියෙ. දැං හරියට සිංහල කතා කරන්නත් බෑ’
එවැනි නුරුස්නා අදහසක් වැඩිහිටියෙකුගේ කටෙන් අසන්නට ලැබිය හැක. ඒ විස්තෘත පවුලක දානයකට වාගේ එකතු වූ මොහොතකය.
වෙනත් රටකට ගොස් එන විට භාෂාවේ උච්චාරණ විලාසය වෙනස් වන, කතාබහට ඉංග්‍රීසි වචන නිතර එකතු කරන අයගේ චරිත ලංකාවේ කලාවේ හාස්‍යමය චරිත ලෙස නිතර මතු වේ. එවැනි අය ගැන බොහෝ අයට තිබෙන අදහස නරක එකකි. විදේශගත වී එන විට බොරුවට ඉංග්‍රීසි වචන අටවන, බොරුවට උච්චාරණය වෙනස් කරගත් අය ලෙස එවැනි අයට විහිළු කරයි.
‘භාෂාව අමතක කිරීම වරදක්, භාෂාව විකෘති කිරීමේ වරදක් කියලා ඔය කාරණා හිතන්න හොඳ නැහැ. තරහ අරන් තේරුමක් නෑ. අලුත් ඕනෑ එකක් බාර ගන්න, අලුතෙන් එන ඒවා අලුත් විදියට බාරගන්න වගේම යමක් වඳ වෙන්න නියමිත නම් වඳ වෙන්න ඉඩ දෙන්නත් ඕනෑ. කුණුහරුපවලට පවා. කුණුහරුප හැදෙන්නත් අයිතියක් තියෙනවා.’ ඒ චාමර ගුරුගේ භාෂාව වෙනස් වීම ගැන කී අදහසය.
කුණුහරුප යැයි සම්මත, අසභ්‍ය වචන නිතර පාවිච්චි වීමත් කොළඹ නගරයේ භාෂාව ගැන කතා කරන විට අමතක කළ නොහැකි තවත් කාරණයකි.
‘පාර්ලිමේන්තුවේදී ‘පකයා’ කියන වචනය කීම මට අනුව හොඳයි. ඒ වචනයේ හැබෑ තේරුම මේකයි කියලා, භාෂාවේ සෙල්ලම් දාලා ඒ ගැන විස්තර කරලා වැඩක් නෑ. වචනය කුමක් වුණත් ඒකෙන් සන්නිවේදනය කළ අදහස අපි දන්නවානේ. මේ වගේ සමහර වචන ප්‍රසිද්ධ සමාජයෙන් තහනම් වූ ඒවා. ඒත්, පාර්ලිමේන්තුවේදී ඒ වචන කීවාම තත්වය වෙනස් වෙනවා.’ චාමර කීය.
ඔහු අවසානයේදී සිහිපත් කළේ පෙර කී විවිධාකාර භාෂා අනන්‍යතා සමාජ මාධ්‍ය යුගයේ එකට මුහු වෙන ආකාරය ගැනය.
‘දැන් නම් කුණුහරුපෙන් අපිත් සමාජ මාධ්‍යවල සංවාද කරන තැනට පත් වෙලා. භාෂා අනන්‍යතා මිශ්‍ර වෙලා. නීතිඥවරුන්, වෛද්‍යවරුන්, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන් ආදි සමාජයේ පුංචි පුංචි කව ඇතුළේ භාෂාව පුංචි කාමරවලට බෙදිලා තියෙනවා. මාළුකාරයන්ට එයාලාගේ භාෂාවෙන් පාවිච්චි කරපුවාවේ කියලා වෙන් කරන්න සමාජ මාධ්‍යවල බෑ. හැමෝම එක භාෂාවක් හදා ගන්න ඕනෑ. ඒ භාෂාවෙන් සංවාද කරන්න ඕනෑ.’
ඒවා කෙසේ වෙතත්, සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම් සංහිඳියා ලකුණක් වූ කොළඹ භාෂාව තව කාලාන්තරයක් වෙනස් නොවනු ඇත. අලුතින් කොළඹට එන අය ඒ භාෂාවට හුරු වනු ඇත. වෙනත් සමාජවලට යන අය ඒ භාෂාව අත්හරිනු ඇත.■

 

ප්‍රාදේශීය ව්‍යවහාර කෙමෙන් යටපත් වෙනවා
ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ සිංහල අධ්‍යයනාංශයේ මහාචාර්ය රත්නසිරි අරංගල

භාෂාවක් යනු සමාජීය නිර්මාණයක් මෙන් ම සමාජීය සමස්තයක් ද වනවා. සමාජයෙහි ඇති විවිධාකාර විභේදන හා ප්‍රභේදන භාෂාවෙන් නිරූපණය වීම සාමාන්‍ය තත්ත්වය යි. මනුෂ්‍යයා භාෂාව භාවිත කරන්නේ තනි තනි ව බැවින් එක් එක් භාෂකයාගේ භාෂා ව්‍යවහාරය පවා වෙන් වෙන් ව හඳුනා ගත හැකි වනවා. මෙය පුද්ගල භාෂණය -සාසදකැජඑ – යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා. භාෂාවක් ව්‍යවහාර කරන ජන සමාජය විශාල භූමි ප්‍රදේශයක පැතිර පවත්නා විට ප්‍රදේශයෙන් ප්‍රදේශයට භාෂා ව්‍යවහාරය පිළිබඳ වෙනස්කම් මතු විය හැකි යි. මෙසේ ඇති වූ වෙනස්කම් ක්‍රමයෙන් එකිනෙකින් ඈත් වී දිගු කලක් පැවතීමේ ප්‍රතිඵලය වන්නේ ඒ වෙන් වෙන් ව්‍යවහාර කල් යාමෙන් වෙනස් වෙනස් භාෂා බවට පත් වීම යි. එසේ වෙනස් භාෂා බවට පත් නො වූවත් ජන කොටස් භූගෝලීය වසයෙන් හෝ සමාජීය වසයෙන් දූරස්ථභාවයක් පවත්වා ගෙන යන්නේ නම් එම වෙනස්කම් එක ම බසෙහි ප්‍රදේශීය හෝ සමාජීය හෝ උපභාෂා සේ හඳුනා ගැනෙනවා. සිංහලය සම්බන්ධයෙන් සලකත හොත්, සිංහලයේ ප්‍රභවයට මුල් වූයේ ඉන්දියාවේ ව්‍යවහාර කෙරුණු භාෂා කිහිපයක් මුල් බිමෙන් වෙන් ව මෙහි පැළපදියම් වීමෙන් කල් යාමේ දී ඒවා සම්මිශ්‍රණයෙන් නව භාෂාවක් බිහි වීම යි. නව වන – දස වන සියවස් පමණ කාලයේ ලංකාවෙන් ගොස් මාලදිවයින්හි පදිංචි වූ සිංහලයන්ගේ ‘සිංහලය‘ දිගු කලක් මවු බිමේ සිංහලයෙන් ඈත් වී තිබීම මෙන් ම අරාබි, දෙමළ ආදි භාෂා සමඟ මිශ්‍ර වීමත් නිසා ‘දිවෙහි බස‘ ඇති වූයෙත් මේ ආකාරයට බව භාෂා ඉතිහාසඥයන් අපට කියා දෙනවා.
සිංහල භාෂකයන් රටේ විවිධ ප්‍රදේශවල වාසය කිරීමත් ඔවුන් භූගෝලීය බාධක විසින් එකිනෙකාගෙන් වෙන් කරනු ලැබීමත් නිසා ඇති වන වෙනස් කම් සිංහලයේ ප්‍රාදේශික වෙනස්කම් ලෙස සැලකෙනවා. මෙවැනි වෙනස්කම් ශබ්ද මාලාව හා උච්චාරණය අතින්, වාක් කෝෂය අතින් සිංහලයේ විවිධ පළාත්වල ව්‍යවහාරයෙහි මෙවැනි වෙනස්කම් දැක ගත හැකි යි. බස්නාහිර පළාතේ ‘ඔයා/ඔබ‘ යන ව්‍යවහාරය දකුණු පළාතේ දී ‘ඔහෙ’ වීම මේ සඳහා දැක්විය හැකි සරල ම නිදසුනක්. දකුණේ ඇත්තන් ‘දොඩද්දී‘ බස්නාහිර වෙසෙන අප ‘කතා කරනවා’. වියපත් වූවන්ට බස්නාහිර පළාතේ මෙන් ම දකුණ හා මධ්‍යම පළාතේ දී ‘නාකියා’ කියද්දී ඌව පළාතේ මොනරාගල ආදි ප්‍රදේශවල ‘බුඩා’ යනුවෙන් ව්‍යවහාර කෙරෙනවා. වයඹ, ඌව හා උතුරු මැද ‘පිඩිය’ යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ බස්නාහිර, දකුණ හා මධ්‍යම පළාත්වල ‘තට්ටම’ යි. ‘තාත්තා’, ‘අප්පච්චි’ හා ‘අපුච්චා’ මෙවැනි ප්‍රදේශීය වෙනස්කම් සම්බන්ධයෙන් දැක්විය හැකි තවත් නිදසුනක්. මේ අන්දමේ වාක් කෝෂ වෙනස්කම් ඔබට විවිධ පළාත්වලින් පැමිණි අය සමඟ කතාබහ කරද්දී හඳුනා ගත හැකි වනු ඇති. පොදු අධ්‍යාපනය, සන්නිවේදන මාධ්‍යයන්හි ව්‍යාප්තිය ආදි හේතු නිසා ප්‍රාදේශීය ව්‍යවහාර කෙමෙන් යටපත් වීමක් සිදු වෙනවා.
ප්‍රදේශීය වසයෙන් ඇති විභේදන මෙන් ම සමාජ කොටස් අනුව භාෂාවේ විභේදන පැවතීමත් නිරීක්ෂණය කළ හැකි යි. මෙවැනි වහර සමාජීය උපභාෂා ව්‍යවහාර යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා. රැකියා අනුව, ගැමි-නාගරික භේදය අනුව, දුප්පත්-පොහොසත්, ගොවි-කම්කරු ආදි සමාජීය විභේදන මත මෙවැනි ව්‍යවහාර ප්‍රභේද සැකසෙනවා. එකිනෙකින් වෙනස් භාෂා ව්‍යවහාර කරන පළාත්වල හෝ රටවල එකිනෙක භාෂක සමාජයන්හි මායිම්වල භාෂා මිශ්‍ර වීමක් සිදු වී තිබෙනවා. ලංකාවේ දෙමළ භාෂකයන් වෙසෙන වතුකරයා ආශ්‍රිත සිංහල ගම්වල ව්‍යවහාරයේ දෙමළ සම්මිශ්‍රණයක් මෙන් ම සිංහල ගම්වලට යාබද දෙමළ භාෂක කලාපවල සිංහල සම්මිශ්‍රණයත් මෙසේ ඇති වූවක් බව හඳුනා ගත හැකි යි. අද කොළඹ නගර සීමාවේ බස් වහර ගත් කල එය දෙමළ ජනයාගේ ව්‍යවහාරය හා මුස්ලිම් ජනයාගේ විවිධ ව්‍යවහාර ප්‍රභේදත් මිශ්‍ර වී සැකසී තිබෙන බව පෙනී යනවා. මේ තත්ත්වය ලොව හැම භාෂාවක ම දැක ගත හැකි යි. එමෙන් ම මෙය අද වර්තමානයේ ඇති වූ තත්ත්වයක් නො වෙයි. විවිධ භාෂාවන්හි අතීත ව්‍යවහාරවලත් මෙවැනි විභේදන පැවති බවට විවිධ සාධක හමු වෙනවා. මෙවැනි ව්‍යවහාර සම්බන්ධයෙන් මහාචාර්ය විමල් ජී. බලගල්ලේ, මහාචාර්ය කේ. එන්. ඕ. ධර්මදාස හා මහාචාර්ය ජේ. බී. දිසානායක යන විද්වතුන් දීර්ඝ වසයෙන් සාකච්ඡා කොට තිබෙනවා.
මෙවැනි වෙනස්කම් නිරවුල් හා අබාධිත සන්නිවේදනයට බාධා පමුණුවන නිසා හැම බසක ම සම්මත ව්‍යවහාරයක් සකසා ගෙන තිබෙනවා. ලොව හැම භාෂාවක ම අධ්‍යාපනය, අධිකරණය, සන්නිවේදනය, පරිපාලනය ආදි කටයුතු කෙරෙන්නේ ප්‍රදේශීය ව්‍යවහාර මඟින් නො ව සම්මත ව්‍යවහාරය මඟිනුයි.
වත්මන් නාගරික ව්‍යවහාරයෙහි මීට අමතර ව තවත් තත්ත්වයක් දැක ගත හැකි යි. චාටර්, පදිරි වෙනවා, පට්ට, පොර, කෑල්ල වැනි යෙදුම් අද විවිධ මට්ටමේ භාෂකයන් අතරේ ව්‍යවහාර වෙනවා. ඒවා සැලකිය හැක්කේ ස්ලැන්ග්ස් – අපභාෂණ/ අවවහර යනුවෙනුයි. ප්‍රදේශීය ව්‍යවහාර ඒවා කතා කරන ප්‍රදේශයන්හි සැම දෙනාගේ ම පිළිගැනීමට ලක් වුවත් මේ ස්ලැන්ග්ස් එවැනි සම්මුතියකට අනුකූල නො වන බව නම් කිව යුතු වෙනවා.■

ආණ්ඩුවටත්, විපක්ෂයටත් පළාත් සභා ගැන සැබෑ උනන්දුවක් නෑ – පැෆ්රල් ආයතනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ රෝහණ හෙට්ටිආරච්චි

  • මැතිවරණය තැබීමේ අවංක වුවමනාවක් ආණ්ඩුවට තියෙනවා නම් ලේසිම ක්‍රමය තමයි දැන් තියෙන පනත බලාත්මක වන දිනය තාවකාලිකව ඉදිරියට දැමීම. ඒකෙන් දැන් තියෙන මැතිවරණ ක්‍රමයත් ආරක්ෂා වෙනවා. ඒක අනාගතයේ අඩුපාඩු හදලා ක්‍රියාත්මක කළ හැකියි. මේ ක්‍රමය සඳහා නීති රෙගුලාසි ගොඩක් හදන්න නෑ. දෙවැනි ක්‍රමය තමයි සීමා නිර්ණය පිළිබඳ එකඟතාවක් ඇති කරගන්න එක. ඒකට පෙර ක්‍රමයට වඩා යම් කාලයක් ගත වෙන්න පුළුවන්. තුන්වැනි ක්‍රමය තමයි

මේ වන විට පළාත් සභා මැතිවරණ ක්‍රමයක් අලුතින් ගෙනෙන්නට ආණ්ඩුව උත්සාහ කරනවා, ඒ වෙනස්කම්වලට පමණක් මාස දෙකක්වත් ගත වේවිලු..
ඇත්තටම ලංකාවේ දේශපාලන නායකයන් මැතිවරණ පාවිච්චි කරලා තියෙන්නේ තමන්ගේ දේශපාලන බලය සඳහා. පළාත් පාලන මැතිවරණය පහුගිය කාලයේ කල් දාපු හැටි මතක ඇති. යහපාලන ආණ්ඩුවෙනුත් ඡන්ද කල් දැමීම සිද්ධ වුණා. පළාත් සභා මැතිවරණ පිළිබඳ මුල් යෝජනාව ආවේ යහපාලන ආණ්ඩුව කාලයේ. මුලින් ඉදිරිපත් කළේ තනි පිටුවක කෙටුම්පතක්. ඒ කාන්තා නියෝජනය මතු කරමින්. ඒක දෙවැනි වරට කියවනකොට පිටු 40කින් ආවා. ඒකේ සද්භාවයක් තියෙන්න ඇති. ඒත් සැබෑ අරමුණ බව පෙනෙන්නේ මැතිවරණය ප්‍රමාද කර ගැනීම. රාජපක්ෂ ආණ්ඩු කාලයේදී මැතිවරණ කල් දැමීමේ ප්‍රවණතාව අඩු වුණා. ඒත් තමන්ට වාසි සහගත විදියට කොටස් වශයෙන් තමයි මැතිවරණ කළේ. මේ ආණ්ඩුව විපක්ෂයේ හිටපු කාලයේ පළාත් සභා මැතිවරණය කඩිනමින් ගෙනෙන්න ඕනෑය කියන සංවාදය ගෙනාවා. ඒත් දැන් ඒක වෙනස් වෙලා. මේ නායකයන් මැතිවරණ පවත්වලා තියෙන්නේ මිනිසුන්ට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ලබා දීම සඳහා නෙවෙයි. මිනිසුන්ට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිය දෙන්නට නෙවෙයි. හුදෙක් තමන්ගේ බලය ලබා ගැනීම වෙනුවෙන්.

ඒත් මැතිවරණය ගැන කතා කරනවා. සමහරවිට ආණ්ඩුවේ වුවමනාවටත් වඩා ජාත්‍යන්තර සමාජයෙන් එල්ල වූ පීඩනය නිසා..
මේ වෙලාවේත් ආණ්ඩුව මැතිවරණය පවත්වන්න සූදානම් වගේ පෙනුණාට, ආණ්ඩුවත් විපක්ෂයත් කියන දෙපාර්ශ්වයම පළාත් සභා මැතිවරණය අවශ්‍යයි කියන තැන ඇත්තටම ඉන්නවාද කියා ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. මොකද, ඔවුන්ගේ සැබෑ සූදානමක් පෙනෙන්නට නැහැ. විපක්ෂයට වුවමනාවක් තියෙනවා නම් මීට වඩා දැඩි විරෝධයක් සහ සංවාදයක් ගේන්න පුළුවන්. ඇත්තටම මැතිවරණ ක්‍රමය පිළිබඳ ආණ්ඩුව ඇතුළේම විවිධ අය විවිධ යෝජනා ඉදිරිපත් කරන්නේ අවංකව වෙන්නත් පුළුවන්. මේ පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තුවේ පක්ෂ අතර එකඟතාවක් නැති නම්, එකඟතාවක් ඇති කර ගන්න වෙනවා. දැන් පළාත් සභා පිළිබඳ නීතිය අතරමං කරලා තියෙන්නේ. ඒකේ වගකීමෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් තියෙන්නේ පහුගිය ආණ්ඩුවට. ඒකේ නීතිය සම්පූර්ණ වුණේ නෑ.

විපක්ෂයටත් වුවමනාවක් නැති බව ඔබ කීවා..
විපක්ෂයේ කාර්යභාරය තමයි මේවා සිහිපත් කරමින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීම. ඒත් ඒක සිද්ධ වෙන්නේ නෑ. මම ඒක කියන්නේ එක් දේශපාලන කණ්ඩායමක් ඉලක්ක කර ගෙන නෙවෙයි. හිටපු ආණ්ඩුව කාලයේත් විපක්ෂයෙන් ඒක ඉටු වුණාද කියන ප්‍රශ්නය තිබුණා. මේ කාලයේත්, කිසිම පීඩනයක් එල්ල කරන බව පේන්නේ නෑ.

හිටපු ආණ්ඩුවට 2019 ජනාධිපතිවරණයට පෙර පළාත් සභා මැතිවරණය නොපැවැත්වීමේ දේශපාලන අරමුණක් ආණ්ඩුවට තිබුණු බව කල්පනා කරන්න පුළුවන්..
කුමන අරමුණෙන් හෝ මා කලින් කීවා වගේ තනි පිටුවක යෝජනාවක් මුලින් ආවා. ඒක පවතින මැතිවරණ ක්‍රමයට කාන්තා නියෝජනය එකතු කිරීම සඳහා. ඒකට කවුරුත් විරුද්ධ වුණේ නෑ. ඒකට විරුද්ධ වෙන්න පුළුවන්කමක් කාටත් තිබුණේ නෑ. ඒත් සංශෝධන අවස්ථාවේදී පිටු තිස්දෙකක පනත් කෙටුම්පතක් බවට පත් වුණා. මුලින් ඉදිරිපත් කළ සංශෝධනයට වඩා සම්පූර්ණයෙන් වෙනස් පනතක් ගේන්න පුළුවන්ද කියන එක පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයට අදාලව ප්‍රශ්න කරන්න ඕනෑ කාරණයක්. මෙහෙම ගේන්න පුළුවන්ද කියලා.

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අනුව යම් පනතක කෙටුම්පතක් ගැසට් කළාට පස්සේ, ඒක සංශෝධනයට ඉඩ තියෙනවා..
ඒක තමයි. ඒ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී භාවිතාවන් මොන තරම් දුරට ඉටු වුණාද කියන එක ප්‍රශ්නයක්. මෙතැන පාර්ලිමේන්තු සම්ප්‍රදාය පිළිබඳ තවත් ප්‍රශ්නයක් තිබුණා. ඒ පනත අනුව සීමා නිර්ණය පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත නොවුණොත් සමාලෝචන කමිටු වාර්තාව මත ජනාධිපතිවරයාට අත්සනකින් විතරක් අනුමැතිය දෙන්න පුළුවන්. සමාලෝචන කමිටුවේ ඉන්නේ අගමැති ඇතුළු දේශපාලන නියෝජිතයන් කිහිපදෙනෙක්. පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රතික්ෂේප කරපු දෙයක් එහෙම අත්සනකින් අනුමත කිරීමේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී බව ගැන ගැටලුවක් තියෙනවා. එක්කෝ කියන්න තිබුණා පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතියක් කොහොමත් අවශ්‍ය නැති බව. ඒ වෙනුවට පාර්ලිමේන්තුව ප්‍රතික්ෂේප කරපු එකක් ජනාධිපතිවරයාට තනියෙන් අනුමත කළ හැකි බව කීවාම ගැටලුවක් තිබුණා.
කොහොමහරි මේක ගේනකොට මැතිවරණය කල් දැමීමට පමණක් වුවමනාවක් තිබුණ බව මා චෝදනා කරන්නේ නෑ. යම් කිසි සද්භාවයක් තියෙන්නත් පුළුවන්. විවිධ අයට විවිධ විදියට තර්ක කරන්නත් පුළුවන්. අපට කල් දාන්න වුවමනාවක් නැහැ කියලා කෙනෙක් කිව්වොත් අපට නැහැ කියන්න බෑ. ඒත්, දේශපාලනය ගැන අත්දැකීම් තියෙන හැමෝටම මොකක්ද වුණේ කියලා තේරෙනවා.

සීමා නිර්ණය තමයි කල් ගියේ..
ඊට කලින් පළාත් පාලන මැතිවරණ ක්‍රමයට අදාල සීමා නිර්ණය සඳහා අවුරුදු ගාණක් ගත වුණා. ඒ නිසා පළාත් සභා මැතිවරණ පනතේම සඳහන් කළා සීමා නිර්ණයට කමිටුවක් පත් කරන්න ඕනෑ, ඒක මාස හතරක් ඇතුළත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්න ඕනෑ කියලා. ඒක මාස දෙකක් ඇතුළත පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කර ගන්න බැරි වුණොත් එයින් මාසයක් යන්න කලින් කථානායකවරයා කමිටුවක් පත් කරන්න ඕනෑ බව කීවා. ඒක මාස දෙකක් ඇතුළත සීමා නිර්ණය සමාලෝචනය කරන්න ඕනෑ. ඒ සමාලෝචන වාර්තාව මත පදනම්ව ජනාධිපතිවරයාට ඒ සීමා නිර්ණය වාර්තාවට අත්සන් කරලා අනුමත කරන්න පුළුවන්. එතැනදී පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය සඳහා ඉදිරිපත් කිරීමක් අවශ්‍ය වුණේ නෑ. නිලධාරීන්ගෙන් සමන්විත සීමා නිර්ණය කමිටුව මාස හතරකින් වාර්තාව දුන්නා. ඒත් පාර්ලිමේන්තුවට මේ යෝජනාව ඉදිරිපත් කළ ඇමතිවරයාත් ඇතුළුව, හැමෝම එයට විරුද්ධව ඡන්දය දුන්නා. පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රතික්ෂේප වුණා. ඒ අනුව මාසයක් ඇතුළත කථානායකවරයා සමාලෝචන කමිටුවක් පත් කරන්න ඕනෑ. ඔහු මාසයක් ඇතුළත ඒක කරන්න අසමත් වුණා. ඒත් පහු වෙලා පත් අගමැතිවරයාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් කමිටුවක් පත් කළා. ඒ කමිටුව මාස දෙකක් ඇතුළත සමාලෝචනය ඉවර කරන්න ඕනෑ. ඒ මාස දෙක ඇතුළේ කමිටු සාමාජිකයන් කී වතාවක් මුණ ගැහුණාද, සමාලෝචන වාර්තාවක් හැදුවාද කියා අපි දන්නේ නෑ. ඒත් කමිටු වාර්තාව දෙන්න නියමිතව තිබුණු දවසට එක් දවසක් කලින්, 2018 ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ජනාධිපතිවරයා අගමැතිවරයා ඉවත් කරලා ව්‍යවස්ථා විරෝධීව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියා.

අපි වාර්තා කළා, ඒ සමාලෝචන කමිටුව ඒ වෙද්දී රැස් වෙලා තිබුණේ දෙවතාවක් පමණක් බවත් සමාලෝචන කමිටු වාර්තාව හදලා තිබුණේ නැති බවත්..
කොහොමහරි අන්තිමේදී ඒ පාර්ලිමේන්තුවේ නීති සම්පාදකයන් නීතියක් අතරමං කිරීමක් තමයි කරලා තියෙන්නේ. දැන් මොකද කරන්නේ කියලා කාටවත් අදහසක් නෑ. පාර්ලිමේන්තු විසුරුවොත් මොනවාද කරන්නේ කියලා පනතේ දාන්නේ නෑනේ. නීති පොත් තියෙන්නේ අදාල තනතුරුවලට එන අය මූලික නීතියට අනුගතව දේශපාලන සම්ප්‍රදායන්ට අනුගතව වැඩ කරයි කියලා. අගමැතිවරයා හදිසියේ මාරු වුණත් ධුරයේ වගකීම් ඉටු කරයි කියන බලාපොරොත්තුව තියෙනවානේ. අන්තිමේ නීති සම්පාදකයන් නීතිය අතරමං කළා.

දැන් මැතිවරණය තියන්න පුළුවන් කොහොමද?
ප්‍රධාන ක්‍රම දෙකක් සහ තුන්වැනි ක්‍රමයක් තියෙනවා. මැතිවරණය තැබීමේ අවංක වුවමනාවක් ආණ්ඩුවට තියෙනවා නම් ලේසිම ක්‍රමය තමයි දැන් තියෙන පනත බලාත්මක වන දිනය තාවකාලිකව ඉදිරියට දැමීම. ඒකෙන් දැන් තියෙන මැතිවරණ ක්‍රමයත් ආරක්ෂා වෙනවා. ඒක අනාගතයේ අඩුපාඩු හදලා ක්‍රියාත්මක කළ හැකියි. මේ ක්‍රමය සඳහා නීති රෙගුලාසි ගොඩක් හදන්න නෑ. දෙවැනි ක්‍රමය තමයි සීමා නිර්ණය පිළිබඳ එකඟතාවක් ඇති කරගන්න එක. ඒකට පෙර ක්‍රමයට වඩා යම් කාලයක් ගත වෙන්න පුළුවන්. තුන්වැනි ක්‍රමය තමයි මැතිවරණ ක්‍රමය සඳහා අලුතින් පනතක් ගෙනෙන එක. ඒ සඳහා කලින් කී ක්‍රම දෙකටම වඩා කාලය ගත වෙනවා.

ආණ්ඩුව කරන්න හදන්නේ ඒක..
හැමෝම මැතිවරණය පැවැත්වීමට කැමති බව පෙන්වනවා ඇති. ඒත් හැමෝම තාක්ෂණික කරුණු මත කියලා කල් දැම්ම බව අපි දැක්කා. අලුත් පනතක් ගෙනාවත්, ඒකේ තාක්ෂණික කරුණු කියමින් තවත් කල් දාන්න පුළුවන්. මැතිවරණ කොමිසමට කළ හැක්කක් නෑ. ඒ ගොල්ලන් නාමයෝජනා කැඳවනකොට කොට්ඨාශවලට අදාල නාමයෝජනා කැඳවන්න එපායැ. ඒ වෙනුවෙන් කොට්ඨාශ නිශ්චිත කරලා තියෙන්න ඕනෑ. අපේ තර්කය තමයි පළාත් සභා ඕනෑ නැති නම්, ඒක වෙනස් කර ගැනීම ඒ මිනිසුන්ට ප්‍රශ්නයක් නෑ. අපටත් පළාත් සභා ක්‍රමය ගැන යම් විවේචන තියෙනවා. ඒත් දැනට රටේ නීතියට අනුව පළාත් පාලන, පළාත් සභා, පාර්ලිමේන්තු සහ ජනාධිපති කියන මහජන නියෝජිතයන් ඉන්නවා. ඒක තමයි රටේ නීතිය. ඒක වෙනස් කරන්න ඕනෑ නම් ඒකට විධිමත් සංවාදයක් ගේන්න ඕනෑ. පළාත් සභා ආවේ ඉන්දියාවේ බලපෑමක් එක්ක. අපි කැමතියි අපේ රටේ දේවල්වලට වෙන අය ඇඟිලි ගහන්නේ නැති නම්. ඒත්, ලෝකයේ අනෙක් අය ගණන් නොගෙන හිතුමතේ ජීවත් වෙන්න බෑ. ගෙදරක වුණත් ජීවත් වෙද්දී බාහිර සමාජයේ යම් කරුණුවලට අනුගත වෙනවානේ. ඉතින්, ඔය කරුණු සලකා බලලා තමයි පළාත් සභා ගැන තීන්දුවක් ගන්න ඕනෑ. දැනට තියෙන නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ වගකීම ආණ්ඩුවට තියෙනවා.
අලුත් මැතිවරණය ක්‍රමයක් අවශ්‍ය බව ආණ්ඩුව කියනවා නම්, අපි ඉල්ලන්නේ අඩු තරමේ නිශ්චිත කාල රාමුවක් කියන්න කියලයි. මැතිවරණ ක්‍රමය හදලා, සීමා නිර්ණය කරලා අහවල් කාලය වෙද්දී මැතිවරණයකට යනවා කියලා කියන්න. නැතිව කමිටුවක් දාලා හෝ සාකච්ඡා කරනවා කීවාට කිසිම වෙනසක් වෙන්නේ නෑ. මේක සරලව සංශෝධනය කරන්න බෑ. සීමා නිර්ණය හැම දේශපාලන පක්ෂයක්ම එකඟ කර ගන්න අමාරු තැනක්. සමහරවිට කෙනෙක් උපක්‍රමිකව එකඟ නොවී ඉන්නත් ඉඩ තියෙනවා. යම් දේශපාලන පක්ෂයකට යම් විදියකට තව ටිකක් තත්වය හදා ගන්න ඕනෑ නම්, යම් පාර්ශ්ව එක්ක සාකච්ඡා කරන්න ඕනෑ නම් කාලය ගන්නවා. දැන් එහෙම කරන බව මා කියන්නේ නෑ. ඉතිහාසය පුරා මේක සිද්ධ වෙලා තියෙනවා.

රටේ දැන් තියෙන ව්‍යවස්ථාව නොතකා, අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් හදනතුරු හිතා මතා පළාත් සභා කල් දමන්න වගේ කාරණාවක් කියන්නත් කිසිවෙකුට අයිතියක් නැහැ..
අපේ රටේ ව්‍යවස්ථා හදන්න 2000, 2005, 2010, 2015 ආදී අවස්ථා ගණනකදී උත්සාහ ගත්තා. ඒත් ඒ හැම අවස්ථාවකම අසාර්ථක වුණා. දැන් අපි කවදාහරි ව්‍යවස්ථාවක් හදනතුරු ඡන්දය තියන්නේ නැතිව ඉන්නවද. දැන් අවුරුදු විස්සක් තිස්සේ අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් කියන අදහස තියෙනවා. ඒත් කල් යනවා.

පළාත් සභා අවුරුදු දෙකක් නොතිබුණත් කිසි අවුලක් නැති බවත් සමහරුන් කියනවා..
එහෙම බැලුවොත් පළාත් පාලන ආයතන මැතිවරණත් අවුරුදු දෙකක් තිබුණේ නෑ. ඒකත් ඕනෑ නැති බව කියාවි. පාර්ලිමේන්තුවත් මාස ගණනක් කල් ගියා. ඒකත් ඕනෑ නැහැ. ජනාධිපතිවරයාත් ඕනෑ නෑ කියන්න හේතුවක් හදා ගන්න පුළුවන්. ඒත්, කිසිම ආයතනයක මහජන නියෝජිතයන් නැතිව දීර්ඝ කාලයක් පවත්වාගෙන යන්න බැහැ. නිලධාරියා හොඳ වුණොත් යමක් වේවි. ඒත් ආණ්ඩුකාරවරයා වග කියන්නේ ජනතාවට නෙවෙයි, ජනාධිපතිවරයාට. මහජන නියෝජිතයා කැමැත්තෙන් හෝ අකැමැත්තෙන් මහජනයා ඉදිරියට යන්න ඕනෑ. ඒ නිසා යම් බැඳීමක් තියෙනවා. මහජන නියෝජිතයන් නැති වුණොත් ඒ සමබරතාව තියා ගන්න බෑ.

ලංකාවේ ආණ්ඩුකාරවරුන් නිතර මාරු කරනවා. වියපත්, පරාජිත හා අකාර්යක්ෂම දේශපාලනඥයන් පත් කිරීමේ පුරුද්දකුත් තියෙනවා..
ඒවා දේශපාලන පත් කිරීම්නේ. ආණ්ඩුකාරවරුන් හුඟක් වෙලාවට දාන්නේ විධායකයේ කැමැත්ත අනුව. එයාගේ තියෙන සුදුසුකම් මත නෙවෙයි. ජනාධිපතිවරයා හෝ ජනාධිපතිවරිය හිතවත්කම් මත තමයි පත් කරන්නේ. අපි කියන්නේ නැහැ ආණ්ඩුකාරවරුන් හැමෝම නුසුදුස්සන් කියලා. සුදුස්සන් හිටියා. ඒත් ඒ අය පවා තෝරා ගන්නේ දේශපාලන වුවමනාවක් තිබුණොත්. දක්ෂතාව මත විතරක් පදනම් වෙලා නෙවෙයි තනතුර ලැබිලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා මහජන නියෝජිතයන් ඉන්න ආයතනයක් වෙනුවට තනි පුද්ගලයෙක් වැඩ කිරීම කිසිසේත් ගැලපෙන්නේ නෑ. අපි කියන්නේ නෑ ඡන්දය තියලා පළාත් සභා ආවාම ප්‍රශ්න ටික ඔක්කොම හරියනවා කියලා. ඒක නෙවෙයි අදහස. නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ක්‍රියාත්මක කරනවා නම්, කාලයක් තිස්සේ ඒක භාවිතයට නොගෙන සිටීම ජනතාව නොසලකා හරින තත්වයක් වෙන්න පුළුවන්. මේවා දීර්ඝකාලීනව බරපතල ප්‍රතිවිපාක දෙන්න පුළුවන්. ඒ නිසා මැතිවරණ කල් දැමීම කිසි ආකාරයකින් සාධාරණීකරණය කරන්න බෑ.■

සත්‍යය සහ අසත්‍යය පටලවන නලින්වාදියෝ

0

■ විශේෂඥ වෛද්‍ය මහේෂ් හරිස්චන්ද්‍ර
■ විශේෂඥ වෛද්‍ය අජිත් අමරසිංහ
■ විශේෂඥ වෛද්‍ය නිලුපුල් පෙරේරා

නලින් ද සිල්වා මැතිතුමාට අනුව දැනුම මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන් ලැබෙයි. 2021 මාර්තු මස 5වැනි දින කාලය වෙබ් අඩවියේ සටහනක් තබන නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා මෙසේ සඳහන් කරය.ි ”‍මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන් දැනුම ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ කතා කරන එක හොඳයි. ඒකෙ පැති ගණනාවක් තියෙනවා.”‍ ඉන්පසුව, ”‍මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන්”‍ ලැබෙන අද්භූත දැනුමෙහි සත්‍ය, අසත්‍ය බව මැනිය හැකිද, නොහැකිද යැයි නොපවසන එතුමා මෙසේ පවසයි. ”‍කවුරු හරි කිවුවොත් තමන්ට දෙවියන්ගෙන් හරි භූතයකුගෙන් හරි දැනුම ලැබෙනවෘ කියලෘ අපි එය විශ්වාස කරන්නෙ කොහොමද? ඕනෑම හොරෙකුට තමන්ට දෙවියන් සම්බන්ධ යැයි කියමින් අනෙක් මිනිසුන් රවටන්න බැරිද? මේ ලියාපදිංචි නැති දැනුම අප විශ්වාස කරන්නේ කෙසේද?”‍. ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම ප්‍රශ්න ඇසිය යුත්තේ අපය. උත්තර දිය යුත්තේ එතුමාය. ඉන්පසු එතුමා මෙම ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු නොදී ආf​ඳකු සේ ලිස්සා යයි. ඔහුම ඇසූ ප්‍රශ්නවලට උත්තර නොදී ලිස්සා යන එතුමා ”‍එහෙත් ධම්මික වෙද මහතා හරි ප්‍රියන්තා සේනානායක මහත්මිය හරි වෙද මහතකු වෙද හාමිනේ කෙනකු ලෙස පිළිගැනෙන්නේ කෙසේද? එය සහතිකවලින් තීරණය කරන්නක් නොවෙයි. එය සමාජීය ප්‍රශ්නයක්. අපි ඒ කරන්නේ කෙසේද යන්න පසුව සාකච්ඡා කරමු. දැනට වෙනත් ප්‍රශ්නයක් කතා කරමු.”‍ යැයි පවසයි. පසුව සාකච්ඡා කරමු යැයි දෙවැනි වරටද ලිස්සා යමින් කල් තබන මාතෘකාව එතුමා පසුගිය වසර තිහ තුළම කල් තැබූ දෙයකි.

නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා හැමවිටම යම් කරුණක් සම්බන්ධව කථා කොට, පවත්නා ක්‍රමවේදයන් විවේචනය කරයි. එහිදී ඔහු කපටි ලෙස විවේචනය කරන්නේ බටහිර ක්‍රමවේදයන් පමණි. පෙරදිග සැබෑ විද්‍යාවන්හි දැනුම මැනීමට ක්‍රමවේදයන් ඇති බව නොකීමට එතුමා ප්‍රවේසම් වෙයි. ඉන් පසුව ඔහු දැනුම මැනීමේ සියලු‍ ක්‍රමවේදයන් ගැන සැකයක් කියවන්නා තුළ ඇතිකරයි. අවසානයට ප්‍රියන්තා මහත්මිය හා ධම්මික මහතා වැන්නන්ට ”‍මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන්”‍ ලැබී ඇතැයි පවසන ”‍දැනුම”‍ සත්‍යය විය හැකි යයි ව්‍යංගයෙන් පවසයි. අපට ඒ මැනිය නොහැකි දැනුම පිළිගැනීමට බල කරයි. එතුමාගේ සෑම තර්කයක්ම අවසාන වන්නේ අගක් මුලක් නැති අපභ්‍රංශයකිනි. එතුමා එතුමාගේ ක්‍රමය අනුව සැබෑ දැනුම, බොරු දැනුමෙන් වෙන්කර ගන්නේ කෙසේදැයි කිසිවිටකත් නොපවසයි. ව්‍යාකුල වාක්‍ය සමුදායකින් එතුමා කියන්නේ දැනුම කළමනාකරණය කිරීම අවශ්‍ය නොවන බවයි.

බුදු දහම හා ඉතිහාසය ගැන අල්ප දැනුමක් ඇති නලින්වාදීන්ට කරුණු කිහිපයක් කියා දීමට අපි කැමැත්තෙමු. පෙරදිග රටවල දැනුම පැතිරුණේ බටහිරට වඩා බොහෝ කලකට පෙරය. ඉන්දියානු උප මහාද්වීපයෙහිත්, චීනයේත් විවිධ විද්‍යාවන් දියුණු වූයේ වසර දහස් ගණනකට ඉහතයි. එකල ඉන්දියාවේ නාලන්දා වැනි සුවිසල් විශ්වවිද්‍යාලද, ලංකාවේ දහස් ගණන් භික්ෂුන් ඉගැනුම ලැබූ විශාල පිරිවෙන්ද පැවතිණි. ඒ හැරුණු කල ඇතැම් ස්ථානවල ආයුර්වේද පාසල් හා විශ්වවිද්‍යාල පිහිටුවා තිබුණි. පෙරදිග දැනුම වාචිකව ගුරු පරපුරු ඇසුරෙහිද, ලිඛිතවද පැවතිණි. ස්මරණය කිරීමේ ක්‍රම, භාවනා ක්‍රම හා වාද විවාද ඇසුරෙන් එම දැනුම උද්දීපනය කෙරිණි. පෙරදිග ඇති ගුප්ත නොවන විද්‍යාවන්හි හා දර්ශනයන්හි ඇති සුවිශේෂ ලක්ෂණය කුමක්ද? එනම් එම දැනුම අන් අයට පරීක්ෂා කිරීමට හැකි වීමයි. බුදුරජාණන්වහන්සේ වදාළ දහමෙහි ඇති මෙම ගුණය හඳුන්වන්නේ ”‍ඒහි පස්සික”‍ (එව බලව) ලෙසයි.

නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා දැනුම මැනීමේ ක්‍රම හඳුන්වා දීම ගැන බටහිරට මෙසේ දෙස් දෙවොල් තබයි. ”‍මා ලියාපදිංචි දැනුම වශයෙන් සලකන්නේ සහතික පත් ලද්දවනුන්ගේ දැනුමයි. එය ලන්දේසින් හා පසුව ඉංගිරිසින් තමයි අපට හඳුන්වා දී තියෙන්නෙ. මා කියා ඇති ඉංගිරිසින් ලෝකයක් පාලනය කෙළේ දැනුම කළමනාකරණයෙන්. ලියාපදිංචි දැනුමත් ඒ කළමනාකරණයේ කොටසක්.”‍ මෙසේ බැනවැදීමෙන් ඔහු කරන්නේ ඔහු විශ්වාස කරන ගුප්ත දැනුම මැනිය හැකිදැයි යන වැදගත් ප්‍රශ්නයෙන්, ලිස්සා යාමයි.

පෙරදිග විශිෂ්ට විද්‍යාලයන්හි, ගුරුකුලවල විවිධ දැනුම් පිරික්සුම් ක්‍රමවේදයන් තිබුණි. බටහිරයන්ට ප්‍රථම දැනුම මැනීමේ ක්‍රමවේදයන් ඇතිකළේද සහ දැනුම කළමනාකරණය කළේද පෙරදිගය. එවන් දැනුම් පිරික්සුම් වේදයන් ගැන නොදන්නා හෝ අමතක කරන නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා සහතික පත් නිකුත් කිරීම ගැන බටහිරට බැනවදියි. සහතික පත් නිකුත් නොකළත්, පෙරදිග විශිෂ්ට විද්‍යාවන්ගේ දැනුම කළමනාකරණය වසර දහස් ගණනක වැඩි අතීතයට දිවයයි. බොහෝ විට එම දැනුම් පිරික්සුම් ක්‍රමවේදයන් වාචික ක්‍රමයට පැවැත්විණි. ඇතැම් විට ලිඛිත ක්‍රමයන්ටද මෙය පැවැත්විණි. ගුරු ඇසුරෙන් කරුණු හැදෑරීම පෙරදිග අධ්‍යාපනයෙහි මූලික අංගයක් විය. භික්ෂුවක් ස්වාධීන ලෙස හැසිරීමට ප්‍රථම වස් කාල පහක්, එනම් පස්වසරක් ගුරු හිමියෙකු යටතේ සිටිය යුතුය. ආයුර්වේදයේද වෛද්‍ය විද්‍යාව ඉගෙනගැනීමට බොහෝ කලක් ගුරු ඇසුරේ එම විද්‍යාව උගත යුතු විය. පාරම්පරික හෙළ වෙද ගෙවල්වලද ගෝලයන් අවුරුදු ගණන් පුහුණුව ලැබිය යුතුවිය. මේ සියල්ල සාක්ෂාත් කළේ පුහුණුව ලබන සිසුන් ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට ප්‍රථම දැනුමෙන්, ගුණධර්මයන් ගෙන් පිරිපුන් පුද්ගලයන් බවට පත්කිරීමයි. මතු බුදු වන නාථ දෙවිඳුන් තමන්ට දැනුම දුන් බවත්, එම දැනුම අන් කිසිවෙකුට නොපවසන ලෙස දෙවිඳුන් තමාට පවසා ඇති බවත්, කී සැණින් ශිෂ්‍යයන්ට ස්වාධීනව කටයුතු කළ නොහැකි විය.
පෙරදිග මෙම විශිෂ්ට විද්‍යාවන් පිරිහීමට පත්වූයේ බටහිරයන් පෙරදිගට පැමිණීමට බොහෝ කලකට ප්‍රථමය. මෙම විනාශය ඇරඹුණේ පෙරදිගින්මය. ඒ විවිධ හේතු නිසාය. දහවන සියවසේ චෝළ ආක්‍රමණ නිසා අනුරාධපුරයේ තිබූ සුවිශාල ආරාමයන්වූ පිරිවෙන් බිඳවැටිණි. දුර්වල මට්ටමෙන් පොළොන්නරුවේ ඉතිරිවූ අධ්‍යාපන ක්‍රමද කාලිංග මාඝගේ ආක්‍රමණය නිසා දහතුන්වන සියවසේදී නැතිවිණි. අන්තවාදී හින්දු භක්තිකයෙකු යැයි සලකන කාලිංග මාඝ පුස්කොල පොත් ලිහා දමා ගිනිබත් කළ බව මහා වංශයේ සඳහන් වෙයි. ඉන්පසු ලංකාවේ පිරිවෙන් ක්‍රමය පැවතියේ දුර්වල ලෙසය. උතුරින් පැමිණි ඉස්ලාම් භක්තිකයන්ගේ ආක්‍රමණ නිසා උතුරු ඉන්දියාවේ අධ්‍යාපන ආයතන බිඳ වැටුණි. දොළොස්වෙනි සියවසේ ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සිට පැමිණි භක්තියාර් කුල්ජි නම් ඉස්ලාම් ආක්‍රමණිකයා උතුරු ඉන්දියාවේ පැවති සියලු‍ම බෞද්ධ හා හින්දු අධ්‍යාපනික ආයතන ගිනිබත් කළේය. නාලන්දාහි පැවති විශාල බෞද්ධ විශ්වවිද්‍යාලයෙහි සියලු‍ම භික්ෂුන් මරාදැමූ ඔහු, එතැන තිබු දසදහස් ගණන් පොත්පත් ගිනිතැබුවේය. එම පොත් කන්ද ගිනිගෙන අවසාන වීමට තුන් මසක් ගතවූ බව පැවසේ. චීනයේ අධ්‍යාපන ආයතන බිඳවැටුණේ අභ්‍යන්තර වියවුල් නිසාය. ෂෙන් හේ නැමති සුප්‍රසිද්ධ දේශාටකයාගේ සංචාර පිළබඳ සියලු‍ ලියැවිලි 15 වෙනි සියවසේ දී චීන අධිරාජ්‍යයාගේ අනින් ගිනිබත් විණි.

දහසය වෙනි සියවසේ යුරෝපීය ආක්‍රමණිකයන් පැමිණියේ දේශපාලනික හා සංස්කෘතික වශයෙන් දුර්වල ආසියාවකටයි. උදාහරණයක් ලෙස පෘතුගීසින් ලංකාවට පැමිණෙන විට මෙහි ප්‍රධාන රාජධානි තුනක් සහ කුඩා රාජධානි දහඅටක් පැවතිණි. අනුරාධපුර යුගයේ මෙන් දහස් ගණන් භික්ෂුන් ඉගෙනුම ලැබූ පිරිවෙන් නොතිබිණි. මෙවැනි දුර්වල ආසියාවකට පැමිණි යුරෝපීයයන් ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපන ක්‍රම මිස, ඉතිරිව තිබු ආසියානු අධ්‍යාපන ක්‍රම දියුණු කිරීමට උත්සාහ නොගත් බව සැබෑවකි. බටහිර ජාතීන් පෙරදිගට පැමිණ, ඉතිරිව තිබු ක්‍රමවේදයන් විනාශ කළ බවද සැබෑවකි. ඒ ආක්‍රමණිකයන්ගේ ස්වභාවයයි. මේ ඉතිහාසය කුමක් වුවත් අද අප ජීවත් වන්නේ 21 වෙනි සියවසේය. අද අවශ්‍ය වන්නේ 21 වෙනි සියවසට සරිලන දැනුමයි. 21 සියවසට සරිලන දැනුම මැනීමේ ක්‍රමයි. අද දින ජීවත් වීමට අප දරුවන් පරිගණක විද්‍යාව, ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව වැනි නවීන විද්‍යාවන් ඉගැනුම අවශ්‍ය වේ. සියලු‍ විෂයන්හි දැනුම ශීඝ්‍රයෙන් අලු‍ත් වේ. මෙවන් නවීන දැනුම් මැනීමේ පෙරදිග ක්‍රමවේදයන් මොනවාද?
දැනුම කළමනාකරණය කිරීම ගැන බටහිරට බැනවැදී පලක් නැත. දැනුම මැනීමේ ක්‍රමයක් නැතිනම් දැනුමෙන් නොදැනුම වෙන්කර ගත නොහැක. දැනුම මැනීමේ කිසිම ක්‍රමවේදයක් සම්පූර්ණ නොවේ. එසේ නමුත් දැනුම මැනීමේ ක්‍රමවේදයන් අවශ්‍ය නැතැයි පැවසීම විහිළුවකි. නිතර විභාග ක්‍රමවේදයන් වෙනස් කරන්නේ හැකි තරම් දුරට දැනුම මැනීමේ ක්‍රමවේදයන් විශිෂ්ට කරගැනීමටය.

එනමුත් නූගතකු ගෙන් උගතෙකු වෙන්කර ගැනීමේ එකම ක්‍රමවේදය විභාගවලට මුහුණදී, ඒවායින් සමත්ව සහතික පත් ලැබීම පමණක් යැයි, බටහිරයන් හෝ පෙරදිගයන් පවසා නැත. විසිවන සියවසේ ලංකාවේ පහළවූ, බොහෝ විෂයයන් පිළිබඳ ප්‍රාමාණික දැනුමකින්, මත පළකල විද්වතෙකුවූ මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ මැතිතුමා ඉගෙන තිබුණේ ඉංග්‍රීසි පාසලේ පහ වසර දක්වා පමණි. බටහිර විශ්වවිද්‍යාලයකින් ආචාර්ය උපාධියක් ලැබුවද, තමන් කථා කරන කිසිදු විෂයයක් ගැන ගැඹුරු දැනුමක් නැති, කියවූ අල්ප දෙයද හරිහැටි වටහා ගෙන නොමැති, නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා හා එතුමා අතර වෙනස අහසට පොළව මෙනි. ලංකාවේ මෙතෙක් පහළවූ ශ්‍රේෂ්ඨතම පුරාවිද්‍යාඥයා වූ සෙනරත් පරණවිතාන මහතා සරසවියකින් මුලික උපාධියක් ලද්දෙක් නොවීය. මයික්‍රොසොෆ්ට් නිර්මාතෘ බිල් ගේට්ස් හාවඩ් සරසවියෙන් අසමත් වුවෙක් විය. එනමුත් මේ කිසිවෙකුට ඔවුන් සතු දැනුම් හදිසියේ පහළල නොවීය. ඔවුහු පතපොත් කියවා, අසා, පුහුණුව ලබා, උගතුන් ඇසුරුකොට කරුණු ඉගෙන ගති. ඉන් පසු තමන් උගත් කරුණු මැනැවින් අවබෝධ කර, මනස යොමුකොට නව මත, නිමැවුම්, සොයාගැනීම් සිදුකොට සමාජයේ බුහුමනට ලක්විය. යමක් පිළිබඳ අවබෝධය හා දැනුම හදිසියේ පහළ වන්නේ නම් සිදුහත් කුමරු නේරංජනා නදියෙන් එතරවූ සැණින් බුද්ධත්වය ලබනු ඇත. උන්වහන්සේ ගුරුවරුන් ඇසුරු කරමින්, තමන් උගත් දේ නැවත නැවත මෙනෙහි කරමින් සියලු‍ දෙය ගැන ප්‍රඥාවෙන් බලා බුද්ධත්වය ලැබූහ.

නලින් ද සිල්වා මැතිතුමාගේ විරුවන් වන ධම්මික බණ්ඩාර මහතා හෝ ප්‍රියන්තා මහත්මිය කිසිදු ආකාරයක ඉගෙනුමක් හෝ පුහුණුවක් බටහිර, පෙරදිග හෝ ශ්‍රී ලාංකික වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳව ලබා නොමැත. ඔවුන්ට එම දැනුම හදිසියේ පහළවී ඇත. එය කිසිවෙකුට පිරික්සිය නොහැක. එම දැනුමෙහි ”‍ඒහි පස්සික”‍ ගුණය නැත. ”‍මනුෂ්‍යයන් නොවන ප්‍රාණීන්”‍ විසින් ලබා දෙන්නේ යැයි නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා පවසන පිරික්සිය නොහැකි දැනුම අයිති වන්නේ ගුප්ත විද්‍යා ගණයටය. මෙවැනි ගුප්ත විද්‍යා බුදුදහමෙහි හැමවිටම පිළිකෙවු කෙරිණි. බුදු දහම ගැන පඬි වදන් පැවසීමට පළමුව තුනුරුවන් විඳින ගාථා හරිහැටි ඉගෙනගෙන ”‍ඒහි පස්සික”‍ යන්නෙහි අරුත වටහා ගන්නා ලෙස අපි නලින්වාදීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.

සත්‍ය කරුණක් හා ප්‍රබන්ධයක් අතර ඇති වෙනස සත්‍යයක් ඔප්පුකිරීමට සාක්ෂි ඇති බවයි.මෙම සාක්ෂි ගැන ඇති විශ්වාසය නලින්වාදීහු ඔවුන්ගේ මතවාදය තුළින් නැති කරති. නලින්වාදීන් දැනුම මැනීමේ ක්‍රම හා සාක්ෂි පිළිකෙවු කරන්නේ අප විසින් මීට පෙර ලිපියෙන් බිඳ දමන ලද බහුබූත චතුෂ්කෝටික තර්කයේ එල්ලී ගෙනය. එම තර්කයට අනුව යමක් සත්‍යයක් දැයි දැනගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් නැත. එම ක්‍රමවේදයන් විශ්වසනීය නැත. එම නිසා දැනුම මැනීමට අවශ්‍ය නැත. මෙවන් මතයක් ජනගතවූ සමාජයක් සත්‍යය හා අසත්‍යය, මිථ්‍යාව හා විද්‍යාව, සැබෑ කරුණු හා ප්‍රබන්ධය අතර වෙනස හඳුනාගත නොහැකිව අතරමං වේ. අද ලංකාවට සිදුව ඇත්තේ එයයි.

අද ලංකාවේ නූගත්තු එක් රැයෙන් උගතුන් බවට පත්වෙති. ඕනෑම නුගතෙකුට කිසිදු පොත් පතක් නොකියවා, පුහුණුවක් නොලබා, පඬිවදන් පළ කළ හැක. ඔවුන් කළ යුත්තේ පවතින දැනුමට, දැනුම ඇත්තන්ට බැන වැද, අපහාස කොට, ගිරවෙකු බණ කියන්නාසේ, යම් කරුණක් ප්‍රකාශ කිරීම පමණි. වොයිස්කට්කරුවන් ඔවුන් ඉහළට ඔසවා පඬිවරුන් බවට පත්කරයි. පත්තර පිටු ගණන් මිථ්‍යා අතිරේක පළකරයි. මිථ්‍යාවන් ප්‍රචලිත කිරීමට යූ ටියුබ් චැනල් පහළවේ. මෙම ව්‍යාකුල බවට දාර්ශනික පදනම සපයන්නේ නලින් ද සිල්වා මහතා ”‍ජාතික චින්තනය”‍ යැයි තමන්ම හඳුන්වා ගත්, බහුබූත නලින්වාදයෙනි.

කිසිවෙකුටත් මැනිය නොහැකි අවිද්‍යාවන් හා සැබෑ විද්‍යාවන් අතර වෙනසක් නැතැයි කියමින් නලින්වාදය මෙරට ගෙනයන්නේ මහා අගාධයකටය. අද අප රට අවිද්‍යාවට, මිථ්‍යාවට ඇදෙමින් පවතී. මෙරට ගොඩගැනීමට නම් මෙම අගාධයෙහි ගැඹුර අප තේරුම් ගතයුතුය. උගතුන්, දැනුමැතියන්,වියතුන් රට පාලනය කළ යුතුයැයි කෑගසා පලක් නැත. කිරුළ පැළඳිය යුත්තේ උගතුන් නොව උගත්කමයි. දැනුමැතියන් නොව දැනුමයි. වියතුන් නොව වියත්කමයි. බුදුරජාණන්වහන්සේ පිරිනිවන් මංචකයේදී වදාළේ යම් අයෙකු ගුරුකොට හැසිරෙන ලෙස නොව, ”‍දහම මුල්කොටගෙන වසව් ”‍යන්නයි.

උගත්කමට, දැනුමට, වියත්කමට ගරහන, නොසලකන, ඒ දේ ”‍මුල්කොට ගෙන”‍ වාසය කිරීම අනවශ්‍යයයි සිතන උගත්තු, දැනුමැතියෝ, වියත්තු නූගතුන්ට වඩා අවැඩක් ලොවට කරති. නලින්වාදීන් ඒ පිළිබඳව මිහිපිට ඇති සාක්ෂියයි.■

කාදිනල් හිමි ඇඳගෙන ඉන්නා පොහොට්ටු රෙද්ද

කාදිනල් හිමි අවසාන විනිශ්චයකාරයාද? මේ ප්‍රශ්නය මීට පෙරද අපි අසා ඇත්තෙමු. හේතුව, 2019 පාස්කු ඉරිදා අන්තවාදී ප්‍රහාරය සම්බන්ධයෙන් තමා පමණක් දන්නා වැරදිකරුවන්, තමා පමණක් දන්නා ඇත්තක්, පසුපස හඹා යන ලෙස මැල්කම් රංජිත් කාදිනල් හිමියන් දිගින් දිගටම ආණ්ඩුවලට කරන බලපෑමයි. දැන් අලුතින්ම එහිමියන් ඊට එකතු කර ඇත්තේ, හිටපු ජනාධිපතිගේ රෙදි ගැලවීමේ කතාවත්, අප්‍රේල් 21 වැනිදාට පෙර ‘වගකිවයුත්තන්ට’ එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක නොකළොත් පාරට බහින කතාවත්ය.
කාදිනල් හිමි යනු මේ රටේ කිතුනුවන්ගේ එකම උත්තර නායකයා නොවේ. හෙතෙම, කොළඹ අගරදගුරුය. ඒ හා සමාන රදගුරුවරු 14 ක් ලංකාවේ සිටිති. රදගුරු පදවි 11කි. කොළඹ රදගුරු පදවිය, ප්‍රමාණයෙන් විශාල හා අගනාගරික නිසා එය ‘අගරදගුරු පදවිය’ ලෙස සැලකේ. කාදිනල් පදවියේ විශේෂත්වය වන්නේ, කාදිනල්වරයකුට පාප් තනතුරට ඉදිරිපත් විය හැකි නිසාත්, පාප් පත්කිරීමට පැවැත්වෙන ඡන්දයේදී ඡන්දය හිමි නිසාත්ය.
මැල්කම් රංජිත් හිමියන් කොළඹ අගරදගුරු වීමත්, ඊට අමතරව කාදිනල්වරයකු වීමත් නිසා, තමා විසින්ම කිතුනු ජනතාවගේ උත්තර නායකයා හැටියට ඔහු සැපත්වී ඇතිවාක් මෙන්ම, බොහෝ දෙනා සිතන්නේද එකම නායකයා එහිමියන් බවය. ඊටත් වඩා, කාදිනල් හිමියන් දේශපාලන අතකොළුවක් කරගැනීමට කැමති දේශපාලන නායකයෝ, එහිමියන් කිතුනුවන්ගේ තනි නායකයා හැටියට ඔසොවා තබා, තමන්ට වුවමනා දේශපාලන ගනුදෙනුව එහිමියන් ලවා කරගනිති.
කාදිනල් හිමියන්ද ඒ දේශපාලන අතකොළු ව්‍රතයට (මහානායකාදි රටේ බෞද්ධ භික්‍ෂූන්ගේ බහුතරය මෙන්ම) යහමින් අනුගතව සිටින්නට කැමති බව පෙනේ. ඒ බව පෙන්වන අලුත්ම නිදර්ශනය, හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, (පළාත් සභා) ඡන්දයට ඉදිරිපත්වන්නට බලාපොරොත්තු වන්නේ රෙදිත් ඇඳගෙනදැයි ඔහු කළ විමසීමයි. ඒ ප්‍රකාශයෙන් කාදිනල් හිමියන් ඉටුකර ඇත්තේ, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, බැසිල් රාජපක්‍ෂ ඇතුළු පොහොට්ටු ආණ්ඩුවේ දේශපාලන අවශ්‍යතාවයි. අන් කුමක්ද?
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සභාපතිත්වය දරන ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්‍ෂය, පළාත් සභා මැතිවරණයේදී පොහොට්ටුව සමග කේවල් කිරීමේ උත්සාහයක මේ දිනවල නිරතව සිටියි. ඒ, පොහොට්ටුවේ ආධිපත්‍යය නිසා එම පක්‍ෂයට සිදුවන නොසැලකිල්ලට එරෙහිවය. මේ තත්වය යටතේ පොහොට්ටුවට අවශ්‍යව ඇත්තේ සිරිසේන මහතාත් ශ්‍රීලනිපයත් පරිභවයට ලක්කිරීමටය. එහෙත් ආණ්ඩුවේ තුනෙන් දෙක හදාගන්නට ශ්‍රීලනිපයද වුවමනාය. එනිසා, සිරිසේන මහතාටවත් ශ්‍රීලනිපයටවත් ප්‍රසිද්ධියේ පරිභව කොට පිටුදැකීමට පොහොට්ටුවේ නායකයන්ට බැරිය. ඒ නිසා ඒ කොන්ත්‍රාතුව බාරගෙන ඇත්තේ කාදිනල් හිමියන්දැයි සැක සිතෙන තරමට, එහිමියන්, ඉදිරියට පැන සිරිසේන මහතාට වැරෙන් පහර දෙනු පෙනේ. මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා, පසුගිය ජනාධිපතිවරණයේදී සහාය දුන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාටය. මහමැතිවරණයේදී පොහොට්ටුව හා එකතුව ඡන්දය ඉල්ලුවේය. මේ සියල්ල සිදුවුණේ, පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් අවුරුද්දකට පසුවය. එසේ වුවත්, ඒ මැතිවරණ දෙකේදී, ඡන්දය ඉල්ලන්නේ රෙදිත් ඇඳගෙනදැයි කාදිනල්වරයා සිරිසේන මහතාගෙන් ඇසුවේ නැත. මෙවර කාදිනල්වරයා එසේ ඇසුවේ පාස්කු කොමිසමේ වාර්තාවෙන් සිරිසේන මහතාට එරෙහිව චෝදනාකර ඇති නිසායැයි කිසිවකු කියනු ඇත. එහෙත්, පාස්කු කොමිෂන් වාර්තාවෙන් කියා ඇත්තේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, වරදකරුවකුයැයි කියා නොව, නොසැලකිල්ල සම්බන්ධයෙන් ඔහු ඇතුළු පිරිසට විරුද්ධව නඩු පවරන්නට හැකිදැයි සොයාබලන ලෙසය. ඒ නීතිපතිවරයාටය. එනිසා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන තවමත් කිසිම වරදකට වරදකරුවෙක් නොවේ. එහෙව් තත්වයකදී, දෙවියන් වහන්සේගේ ධර්මය දෙසන්නට සිටින කාදිනල් හිමි, වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි සිරිසේන මහතා කුරුසියේ තබා ඇණ ගසා හමාරය. ‘රෙදි ඇඳගෙනද ඡන්දය ඉල්ලන්නේ’ යැයි එහිමියන් අසන විට, පෙනෙන්නේ ඒ අප්‍රසන්න හා සාවද්‍ය පූර්ව විනිශ්චයේ අගතිගාමීව ගැලී සිටින කාදිනල්වරයෙකි.
මේ ආණ්ඩුව බලයට ගෙනඑන්නට කාදිනල් හිමියන් කළ දේශපාලන දායකත්වය කිතුනුවන්ද ඇතුළු කිසිවකුට ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ හැකි නොවේ. 2019 අප්‍රේල් මාසයේ පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරය, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ අපේක්‍ෂකයාගේ පාමුල ඡන්ද බවට පරිවර්තනය කිරීමට කාදිනල් හිමි විවෘතවම දායකත්වය දැක්වීය. ඡන්දය දවසේ උදේම ගොස් ඡන්දය දාන්නටයැයි මතක් කරන්නට පවා එහිමියන් ඉදිරිපත්වූයේ ඒ කැපවීමෙනි.
එහෙත්, තමන් ගෙනා ආණ්ඩුව වෙතින් පවා, පාස්කු ප්‍රහාරය සම්බන්ධ ඇඟට දැනෙන කිසිවක් සිදු නොවීම ගැන කිතුනු ජනතාවගෙන් දෝෂාරෝපණයක් කාදිනල් හිමි වෙත දැන් දැන් එල්ලවෙමින් තිබේ. කළු ඉරිදාව, අප්‍රේල් 21ට පසු පාරට බැහීම වැනි සටන්පාඨ එහිමියන් වෙතින් එළියට එන්නේ ඊට ප්‍රතිචාර ලෙසය.
එහෙත්, රටේ නීතිය, නීතියේ පාලනය පැත්තෙන් බලන විට, ඊටත් වඩා භයානක ප්‍රශ්නයක් තිබේ. සිරිසේන හිටපු ජනාධිපතිවරයා පාස්කු ප්‍රහාරයට දඬුවම් ලැබිය යුත්තකු ලෙස නිගමනයට එන්නට කාදිනල් හිමියන්ට පහළවූ සර්වඥතා ඥානය කුමක්ද යන්නයි. පාස්කු කොමිසමේ වාර්තාව කියන්නේ ප්‍රහාරය එල්ල කළ අය මෙන්ම, එවැනි ප්‍රහාරයක් එල්ල වන බව කලින් තොරතුරු ලැබී තිබියදී නිසි පියවර නොගැනීම සම්බන්ධයෙන් වගකිවයුත්තන්ටද විරුද්ධව නීති මගින් ක්‍රියාකළ යුතු බවයි. කාදිනල් හිමි කියන්නේ, මේ කතාව ප්‍රයෝජනයට ගෙන සිරිසේන හිටපු ජනාධිපතිවරයා එල්ලා දැමිය යුතු බවද? නැතිනම් ඔහුගේ රෙදි ගැලවිය යුතු බවද? එලෙස තීන්දු කරන්නට කාදිනල් හිමිට ඇති අයිතියත්, බලයත් කුමක්ද? පාස්කු ප්‍රහාරය ගැන අවසාන තීන්දුව දීම සඳහා දෙවියන් වහන්සේ විසින් මෙලොවට එවන ලද අවසාන විනිශ්චයකාරයා, මැල්කම් රංජිත් කාදිනල් හිමිද?
ඒ අතර, අප්‍රේල් 4වැනිදා ‘සතිඅග අරුණ’ පුවත්පත මුල් පිටුවේ වාර්තා කළේ, ‘පාස්කු ප්‍රහාරයට නඩු නවයක් පැවරීමේ සූදානමක්’ ඇති බවයි. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ ආරංචි මාර්ග සඳහන් කරනවායැයි කියමින් පළවූ එම ප්‍රවෘත්තියේ කීවේ. පිපිරීම් අටට හා ප්‍රහාරය වළක්වා නොගැනීම ගැන මේ නඩු නවය පැවරෙන බවයි. එහෙත්, ඊට දිනකකට පසු නීතිපතිවරයාගේ සම්බන්ධීකරණ නිලධාරිනිය නිවේදනයකින් කීවේ, ඉක්මනින් නඩු පවරනවාය යන්න අසත්‍යයක් බවයි. විශේෂ නීතිඥ කණ්ඩායමක් විසින් සියලු අවශ්‍ය කාරණා ඉතා පරෙස්සමෙන් තවමත් සලකා බලමින් හා විශ්ලේෂණය කරමින් තිබෙන බවද ඇය කීවාය. ඒ කියන්නේ කාදිනල් හිමියන් කියන තදියමින් නඩු පවරන්නට නීතිපතිවරයාට කැක්කුමක් නැති බවයි. අනේක අතට, නීතිපතිවරයා මේ කාර්යයෙහි නියැළෙන්නේ රට පුරා මහාධිකරණයේ සිට ඉහළ අධිකරණ දක්වා අධිකරණ රැසක තම සීමිත නිලධාරීන් පිරිස දෛනිකව රාජකාරියේද යොදවමිනි.
අනෙක් අතට, අහවල් දවසට පෙර නඩු පවරන්නයැයි, දඬුවම් දෙන්න යැයි කාදිනල් හිමියන් නියම කරන දිනවලට වැඩ කරන්නට, කාදිනල්වරයාට තිබෙන විශේෂ බලය කුමක්ද? එහෙත්, අප්‍රේල් 21 වැනිදා විනාශයේ වින්දිතයන්ට හැකි ඉක්මනින් යුක්තිය ඉටුවිය යුතුමය. එනමුත්, යුක්තිය ඉටුවිය යුත්තේ කාදිනල්වරයාගේ දේශපාලන කාලසටහනට අනුව නම් නොවේ.
නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවෙන් නඩු පැවරෙන්නේ යම් අපරාධයක සියලු කරුණු සලකා බලා නියමිත චෝදනා නිසි ලෙස එක්කාසු කිරීමෙන් පසුය. ශක්තිමත් පැමිණිල්ලක් පවත්වාගෙන යෑම එහි අරමුණය. නඩු පැවරීම නම් කාදිනල් හිමියන්ගේ තදියමට කළ හැකිය. එහෙත්, නඩුව අවසානයේ විත්තිකරුවන් නිදොස් කොට නිදහස් කෙරෙන විට, ඒ වෑයමේ නිෂ්ඵලත්වය පැහැදිලි වනු ඇත. යම් හෙයකින්, හදිසියේ පවරනු ලබන නඩුවලින් අනාගතයේදී වි්තතිකරුවන් නිදොස් වුවහොත්, ඔවුන් නිදොස් කරවාගැනීමේ වුවමනාවෙන්ම අසම්පූර්ණ නඩු පවරන්නටයැයි කාදිනල්වරයා බල කළ බව කිසිවෙකු කීවොත්, ඒ චෝදනාව බාරගන්නට කාදිනල් හිමි සූදානම්ද?
තමා වටා සිටින කිතුනු වින්දිතයන් වෙනුවෙන් උත්තර බඳින්නට කාදිනල් හිමියන්ට තිබෙන වගකීම තේරුම්ගත හැක්කකි. එහෙත්, ඒ මිනිසුන්ගේ වේදනාවන් දේශපාලන වෙන්දේසියකට ඉදිරිපත් කරමින් කාදිනල් හිමියන් කරන දේශපාලන ක්‍රීඩාව නම් එතරම් ලස්සන දෙයක් නොවේ.■

රවිට ඇප දුන්නේ ඇයි?

0

■ අරුණ ජයවර්ධන

මහ බැංකු බැඳුම්කර ගනුදෙනුව සම්බන්ධයෙන් අධිචෝදනා ලබා සිටින රවි කරුණානායක, අර්ජුන් ඇලෝසියස් ඇතුළු පිරිසට, පසුගිය මාර්තු 26 වැනිදා, කොළඹ ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය විසින් ඇප නියම කෙරිණි. 2016 මාර්තු 31 වැනිදා පැවැති තුන්වැනි මහබංකු බැඳුම්කර වෙන්දේසියේදී සිදුවු වංචාව සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ට නීතිපතිවරයා විසින් නඩු පවරනු ලැබ තිබිණ.

කොළඹ ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය සමන්විත වන්නේ විනිසුරු අමල් රණරාජා (සභාපති), විනිසුරු නාමල් බලල්ලේ සහ විනිසුරු ආදිත්‍ය පටබැඳිගෙනි. රවි කරුණානායක සහ ජෙෆ්රි ජෝසප් ඇලෝසියස්, අර්ජුන් ඇලෝසියස්, අර්ජුන් මහේන්ද්‍රන්, කසුන් පලිසෙන, රන්ජන් හුළුගල්ලේ, මුඅතුරාජා සුවේන්ද්‍රන්, ඉන්දික සමන් කුමාර, ඒජී පුංචිහේවා නඩුවේ විත්තිකරුවෝ වෙති. විත්තිකරුවෝ දෙදෙනෙක් අධිකරණය මගහැර සිටිති.

මාර්තු 25 වැනිදා, නඩුව කැඳවුණු විට අධිකරණය ඇමතූ නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජෙනරාල් හරිප්‍රියා ජයසුන්දර, විත්තිකරුවන්ට ඇප ලබාදීමට සිය විරෝධතාව ප්‍රකාශ කළාය. නඩු පවරා ඇත්තේ පොදු දේපළ පනත යටතේ සහ දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ බවත්, ඇප ලබා දුනහොත්, විත්තිකරුවන් අධිකරණය මගහැර සිටිය හැකි බවත්, සාක්‍ෂිකරුවන්ට බලපෑම් කළ හැකි බවත් ඇය සිය විරෝධතාව ප්‍රකාශ කරමින් කියා සිටියාය.

ඇප ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් සිය තීන්දුව මාර්තු 26වැනිදා අධිකරණය ලබාදුන්නේ, අධිකරණය ඉදිරියේ පෙනීසිටි විත්තිකරුවන් 8 දෙනාට ඇප නියම කරමිනි.

සිය තීන්දුව ලියමින් ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය විත්තිකරුවන්ට ඇප ලබාදීම සම්බන්ධ වැදගත් නීතිමය කාරණා කිහිපයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ. ඒ ගැන තීන්දුවේ සඳහන් කිහිපයක් මෙසේය.
‘මේ අධිකරණයට මුලින්ම තීරණය කිරීමට සිදුවු කාරණය චුදිතයන්ට ඇප නියම කිරීමේදී කුමන නීතියක් යටතේ කළ යුතුද යන්නයි. අධිකරණයේ තීරණය වූයේ චුදිතයන්ට ඇප ලබාදීමේ හෝ නොදීමේ අභිමතානුසාරී බලය ඇත්තේ අධිකරණය සතුව බවයි.

චුදිතයන් වෙනුවෙන් පහත කරුණු අධිකරණයේ අවධානයට යොමු කරන ලදි.

1. 1997 අංක 30 දරන ඇප පනතේ 2 වගන්තිය යටතේ ඇප දීම රීතිය වන අතර, ප්‍රතික්‍ෂෙප කිරීම ව්‍යතිරේකයයි. 2. ඇප නියම කිරීම සඳහා ‘අසාමාන්‍ය කරුණු’, එහෙම සනැකතිනම් සුවිශේෂ කරුණු ඉදිරිපත් කර ඇත.

‘අසාමාන්‍ය අවස්ථා ගැන කරුණු පහත පරිදි වෙන්කර දැක්විය හැකිය.
1. චුදිතයන්ගේ පවතින සහ පැවැති රෝග තත්වයන්

2. චුදිතයන්ගේ පවුලේ ළඟම ඤාතීන්ගේ පවතින සහ පැවැති රෝග තත්වයන්

3. අධිචෝදනාවන්හි නීතිමය තත්වය සහ අධිචෝදනා දෝෂ සහිත බව

4. චුදිතයන් නොතීසි මත අධිකරණයට පැමිණ ඇත යන කරුණ.

5. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 13 ව්‍යවස්ථාව යටතේ චුදිතයකුට සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය

6. මේ නඩුවට අදාළව චුදිතයන්ට බාරදෙන ලද ලේඛනවල ප්‍රමාණය හේතුවෙන් සහ නඩුවේ සංකීර්ණභාවය සම්බන්ධයෙන් චුදිතයන්ට බන්ධනාගාරය තුළදී නිසි උපදෙස් ගැනීමට ඇති නොහැකියාව.

7. රටේ පවතින වසංගත තත්වය හේතුවෙන් බන්ධනාගාරය තුළ රැඳී සිටීමට මෙන්ම නීතිඥවරුන්ට නිසි උපදෙස් ලබාගැනීමට ඇතිවන බාධක.

8. නඩුවේ සාක්‍ෂිකරුවන් සහ ලේඛනවල ප්‍රමාණය මත නඩු විභාගය අවසන්වීමට දීර්ඝ කාලයක් ගතවීම.

9. මේ සම්බන්ධ පහළ උසාවියේ සහ මහාධිකරණ නඩුවලදී චුදිතයන්ට ඇප නියම කර තිබීම.
පැමිණිල්ල කියා සිටියේ, ඇප ලබාදීමට ‘අසාමාන්‍ය අවස්ථා’ ගැන සනාථ කර නැති බවයි.
පොදු දේපළ පනත යටතේ, වරද සිදුකරන ලද විෂය වස්තුවේ වටිනාකම රුපියල් 25000ක් ඉක්මවන බවට සහකාර පොලිස් අධිකාරිවරයකුගේ නිලයට පහළ නොවන නිලධාරියකු අත්සන් කරන අවස්ථාවක, නඩු විභාගය අවසන් වන තෙක් චුදිතයා රිමාන්ඩ් භාරයේ තැබිය යුතුය. ‘අසාමාන්‍ය අවස්ථාවක’දී නම් ඇප පිට මුදා හැරීම සටහන් කොට ඇප පිට මුදා හැරිය යුතුය.
ඒ අනුව, 25000කට වැඩි විෂය වස්තුවකදී ඇප දිය හැක්කේ ‘අසාමාන්‍ය කරුණු’ ඉදිරිපත් වන්නේ නම් පමණකි. නැතිනම් නඩු විභාගය අවසන් වන තෙක් චුදිතයා රිමාන්ඩ් කර තැබිය යුතුය.

අසාමාන්‍ය අවස්ථාව
පොදු දේපළ පනත තුළ හෝ වෙනත් පනතක් තුළ අසාමාන්‍ය අවස්ථා ගැන අර්ථ නිරූපණය කර නැත. අසාමාන්‍ය අවස්ථා යනු කුමක්ද යන්න ගැන ඉහළ අධිකරණ විවිධ අවස්ථාවල විවිධ නිර්ණායක ඉදිරිපත් කර ඇත. ඒවා ගැන බැලීමේදී ඒවායේ ඒකාකාරිභාවයක් නැති බව පෙනේ.
චුදිතයකුගේ රෝගී තත්වයක්, චුදිත පවුලේ එකම ආදායම් උපයන්නා වීම, එවැන්නකු රිමාන්ඩ් කිරීම නිසා පවුලේ සාමාජිකයන්ට රැකවරණය අහිමිවීම, චුදිතයකුගේ දරුවා, භාර්යාව, සැකකරු රිමාන්ඩ්ගතව සිටීම නිසා මානසික ආතතියකින් පසුවීම, චුදිතයකු දීර්ඝ කාලයක් රිමාන්ඩ්ගතව සිටීම යන මේ අවස්ථා අසාමාන්‍ය ලෙස විටෙක සලකා ඇති බවත්, විටෙක සලකා නැති බවත් ඒ අනුව පැහැදිලි වේ.

එසේම ලංකාවේ ඉහළ අධිකරණ විසින්, හුදෙක් සැකකරුවකු රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටි කාලය පමණක් සලකා බලා එය අසාමාන්‍ය අවස්ථාවක් ලෙසට අර්ථ දැක්වීමට පෙළඹී ඇති බවද නිරීක්‍ෂණය කළ හැකිය.

ජාත්‍යන්තර නීති සලකා බැලීමේදී, නිර්දෝෂීභාවයේ පූර්ව නිගමනය, පුද්ගල නිදහස, සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය සමග අසාමාන්‍ය අවස්ථා යන්න සංසන්දනය කරමින් ලිහිල් ලෙස අර්ථ දැක්වීමට පෙළඹී තිබෙන බව පෙනේ.

මෙරට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව, ඕනෑම චුදිතයකු සතු අනුල්ලංඝනීය අයිතියක් වන්නේ නිර්දෝෂිභාවයේ පූර්ව නිගමනය සහ සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිවාසිකමයි. ව්‍යවස්ථාව රටේ මුලික නීතිය වන අතර, ඒ සමග ප්‍රකාශිතව හෝ ව්‍යංග්‍යයෙන් ගැටෙන්නාවූ සාමාන්‍ය නීතියක් තිබෙනවා නම්, ව්‍යවස්ථාව සර්ව බලධාරී නීතිය බව අවිවාදිතය.

ව්‍යවස්ථාවේ 13(3) අනුව, යම් තැනැත්තකුට විරුද්ධව චෝදනා ඉදිරිපත් කර ඇති විට, නිසි අධිකරණයක් විසින් පවත්වන සාධාරණ නඩු විභාගයකදී පෞද්ගලිකව හෝ නීතිඥවරයකු මගින් කරුණු කියාසිටීමට හිමිකම ඇත.

සාධාරණ නඩු විභාගය
චුදිතයන් සම්බන්ධයෙන් කරුණු දක්වද්දී කීවේ, ඔවුන් රිමාන්ඩ්ගත කළහොත්, සාධාරණ නඩු විභාගයකට මුහුණ දීමට ඇති හැකියාව ගිලිහෙන බවයි. අධිචෝදනා පත්‍රය සමග බාරදී ඇති අතිවිශාල කොළ සංඛ්‍යාව පරිශීලනය කර නීතිඥවරුන්ට අවශ්‍ය උපදෙස් ලබාදීමට නොහැකි බවයි. රිමාන්ඩ්බාරයේ සිටියොත්, එම විශාල කොළ සංඛ්‍යාව ගබඩා කර තබාගැනීමට නොහැකි බවයි. නිශ්චිත කාල සීමාවකට සීමා කර නීතිඥවරුන්ට අවශ්‍ය උපදෙස් දීමටද බන්ධනාගාරය තුළ නොහැකිය. ඒවා අසාමාන්‍ය අවස්ථා ලෙස සලකන්නැයි විත්තිය ඉල්ලා සිටියේය.
නීතිපති එදිරිව සේදුලෙබ්බේ ලතීෆ් සහ අනෙකුත් අය (2008 1 ශ්‍රී ලංකා නීති වාර්තා 226 පිටුව) නඩුවේදී, නීතිඥවරයකුගේ සහාය ලබාගැනීමට, අවශ්‍ය උපදෙස් ලබාදීමට, විභාගයට සූදානම් වීමට සාධාරණ වේලාවක් සහ පහසුකම් තිබිය යුතු බවට, අවශ්‍ය ඕනෑම වේලාවක සිය නීතිඥ සමග අදහස් හුවමාරු කරගැනීමේ අයිතිය රඳවා ගැනීම සාධාරණ නඩු විභාගයට හේතු වන බව සාකච්ඡා කර ඇත.

චුදිතයන්ට විරුද්ධ චෝදනාවෙහි ඇතුළත් කඩදාසි සංඛ්‍යාව 60,000ත් 1,00,000ත් අතර බව නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් මේ අධිකරණයට ලිඛිතව දන්වා තිබේ. චෝදනාවන්හි සංකීර්ණබව පැමිණිල්ල වෙනුවෙන්ම අධිකරණයට දන්වා ඇත. එනිසා, ඇප සලකා බැලීමේදී, අසාමාන්‍ය අවස්ථා සලකා බැලීමේදී, සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය සලකා බැලීමේදී, අධිකරණයේ පවතින සාමාන්‍ය නඩු කටයුතු මෙන් නොව, ඊට වඩා සංකීර්ණ නඩුවක් බැවින් අන් සාමාන්‍ය අවස්ථාවල ඇප නියම කිරීමේ නිර්ණායකයන්ට වඩා වැඩි අවධානයක් යොමු කළ යුතුය.

ලොකු නඩුවක්
සාක්‍ෂිකරුවන් 59 දෙනකු සාක්‍ෂියට කැඳවීමට බලාපොරොත්තු වන බවද, ලේඛන වශයෙන් තනි ලේඛන සහ බන්ඩල ලෙස ලේඛන 135ක් ලකුණු කිරීමට බලාපොරොත්තු වන අවස්ථාවකදී, පවතින වසංගත තත්වය හේතුවෙන් නීතිඥවරුන්ට සාධාරණ කාලයක් බන්ධනාගාරය තුළ චුදිතයන්ගෙන් උපදෙස් ලබාගැනීමට කටයුතු කිරීම සෞඛ්‍යාරක්‍ෂිත නැත. වසංගත රෝග තත්වය නොසලකා හැරියද, බන්ධනාගාරයක් තුළ ලබාදිය හැකි පහසුකම් ප්‍රමාණය යටතේ මෙවැනි ලේඛන හා සාක්‍ෂි සම්භාරයක් පිළිබඳව නිසි පරිදි සාකච්ඡා කර උපදෙස් ලබාදීමට අවස්ථාව නොමැත. එනිසා නඩුවට සුදානම් වීමට නීතිඥවරුන්ට ඇති අවකාශ සීමා වනු ඇත.

කොළඹ රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාර අධිකාරිගේ ලිපියක් ඉදිරිපත් කරමින් පැමිණිල්ල කීවේ, චුදිතයන්ගෙන් උපදෙස් ලබාගැනීම සඳහා බන්ධනාගාර ප්‍රධාන කාර්යාලයේ වෙනම ස්ථානයක් ලබාදී එහිදි මුණගැසීමට පහසුකම් දිය හැකි බවයි. අමතර කාලයක් ඉල්ලන්නේ නම් එයද ලබාදිය හැකි බවයි. එහෙත් පැමිණිල්ලම ප්‍රකාශ කරන පරිදි, නඩුවේ සංකීර්ණබව මත, චුදිතයන්ගේ නීතිඥවරුන්ට ප්‍රමාණවත් කාලයක් ලබාදිය හැකිද යන්න ගැටලු සහගතය.
බන්ධනාගාරය තුළ අතිවිශාල ලේඛන ප්‍රමාණයක් රඳවා ගැනීම හා පරිශීලනයට ඇති පහසුකම්ද සැලකිය යුතුය. දැනටමත් අතිරික්ත සැකකරුවන් රඳවා ඇති තත්වයක් යටතේ චුදිතයන්ට එවැනි පහසුකමක් ලබාදිය හැකිද යන්න ගැටලුවකි.

නොතීසි පිට
චුදිතයන් අධිකරණයට පැමිණ ඇත්තේ නොතීසි මත බවද, ඉන් පසු ඔවුන් රිමාන්ඩ් කර ඇති බවද යන්න චුදිතයන්ගේ පැත්තෙන් කරුණු හැටියට ඉදිරිපත් කරන ලදි. නොතිසියක් මත පැමිණෙන චුදිතයකු එම නොතීසියට ගරුකර අධිකරණයට පැමිණෙන බව පූර්ව නිගමනය කළ හැක.

විෂයගත වරද සිදුකර ඇත්තේ 2016 මාර්තු 3 සිට මැයි 13 කාලය තුළය. චුදිතයන්ට මෙම අධිකරණයට පැමිණීමට නොතීසි දෙන්නේ 2021.03.19 දිනටය. එනම් වරද සිදුකර වසර 5ක කාලයකට පසුවය. වරද සිදුවී වසර 5ක් හෝ ආසන්න කාලයක් ඉකුත්ව තිබියදී නොතීසියට අධිකරණයට පැමිණෙන චුදිතයකු රිමාන්ඩ් කළහොත්, එය හුදෙක් තාක්‍ෂණික කරුණක් මිස නීතිමය ප්‍රතිපාදන අර්ථ දැක්වීමක් ලෙස සැලකිය නොහේ. එම කාරණයම, මේ නඩුවේ චුදිතයන් සම්බන්ධයෙන් අසාමාන්‍ය අවස්ථාවක් ලෙස සැලකීමේ හැකියාව ඇත.
විමර්ශන අතරතුර ඇප මත මුදා හැර ඇති සැකකරුන් මෙම නඩුවේ චුදිතයන් ලෙසට නම් කර ඉදිරිපත් කර ඇති අවස්ථාවකදී ඔවුන් මෙම නඩුව අවසන් වන තෙක් රිමාන්ඩ්ගත කිරීමට තීරණය කළහොත් එය චුදිතයන්ට අගතිදායක තත්වයක් ඇතිකරයි. එම කරුණද අසාමාන්‍ය අවස්ථාවක් ලෙස සැලකීමට බාධාවක් නැත.

ඒ අනුව මෙම අධිකරණයේ තීරණය වයන්නේ, 2,4 සිට 8, 10 චුදිතයන් ඇප මත මුදා හැරීමට තරම් ප්‍රමාණවත් අසාමාන්‍ය කරුණු ඉදිරිපත්ව ඇති බවයි. එබැවින් ඉහත කී චුදිතයන් ඇප මත මුදාහැරීමට තීරණය කරමු.■

පොලීසියේදී ඇට කැඩෙන තුරු පහර කෑ දිල්ශාන්ගේ කතාව

‘මිරිස් සහිත රෙදි කෑල්ලක් කටේ ගැට ගැහුවා,හිටගෙන ඉන්නවත් බැරිව හිටිය මට ’උඩ පැනපන් ’ කිව්වා, මට එතනම මුත්‍රා ගිහින් තිබුණා’ යනුවෙන් ප්‍රකාශ කර තිබුණේ පොලිස් වධහිංසාවට ලක් වූ තෙලිජ්ජවිල තරුණයෙකි. ඔහුට පහරදී තිබුණේ වැරදීමකිනි. ‘මගේ අම්මාට වැන්දා එයා අතින් ලොකූ වැරදීමක් වුණා කියලා.’ යැයි ඔහු කියයි. මේ ඔහුගේ අත්දැකීමය.

පෑලිගලහේන, රබර් කොටුව, තෙලිජ්ජවිල පදිංචි වලවේ දූරගේ දිල්ශාන් මධුසංඛ තෙලිජ්ජවිල ප්‍රදේශයේ ත්‍රී ස්ටාර්ස් නමින් ජංගම දූරකථන අලෙවි සැලක් පවත්වා ගෙන පුද්ගලයෙකි.
ඔහුට පහරදීමේ සිදුවීමක් පිළිබඳ විමර්ශනය කරන ලෙස ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ අධ්‍යක්ෂ පී.එස්. ගුණවර්ධනගේ අත්සන සහිත ලිපියක් පසුගිය වසරේ සැප්තැම්බර් 23 වැනිදා මාතර ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී කාර්යාලයට ලිපියක් යොමු කර තිබුණි. ඒ දිල්ශාන් මධුසංඛගේ මව රූපා පතිරණගේ කළ පැමිණිල්ලක් අනුවය. ඇය තම පුතාට පහරදීමේ සිදුවීම පිළිබඳ මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය සරත් වීරසේකර වෙත පැමිණිලි කර ඇති අතර අමාත්‍යවරයාගේ සම්බන්ධීකරණ නිලධාරී ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී සීඩී ලියනගේ මාතර ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරීවරයාගෙන් ඒ පිළිබඳ විමසා ලිපියක් යවා ඇත. ඇය ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවට පැමිණිල්ලක් කර ඇති අතර, ඊට අමතරව ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට තොරතුරු සහිත ලිපියක් යොමු කර ඇත.
මේ පැමිණිලි 2020 වර්ෂයේ අගෝස්තු සිට දෙසැම්බර් දක්වා කර ඇති ඒවාය. එහෙත්, 2021 පෙබරවාරි දක්වා ඒ ගැන විමර්ශනය අවසන් කර නොතිබුණි. තවමත් දිල්ශාන් මධුසංඛට සාධාරණයක් ඉටු වී නැත. මේ රූපා පතිරණගේ මහත්මිය කළ පැමිණිලිවල තිබුණු කරුණු සහ දිල්ෂාන් මධුසංඛ තරුණයා සමඟ අප කතාබහ කර ලබා ගත් තොරතුරු මත පදනම්ව ඔහුගේ අත්දැකීම පෙළගැස්වීමකි. මෙතැන් සිට එන්නේ ඔහුගේ පැත්තේ කතාවය. ඒ කතාව තහවුරු කරන්නට වෛද්‍ය වාර්තා, සිද්ධිය ඇසින් දුටු පුද්ගලයන්ගේ දිවුරුම් ප්‍රකාශ කිහිපයක් මෙන්ම සිරුරේ තුවාල සහිත ඡායාරූප ඔහු අපට පෙන්වීය.
පසුගිය වසරේ අගෝස්තු මාසයේ සිදු වූ සිදුවීම් ගැන මේ අප්‍රේල් මාසයේදී ඔහු මාධ්‍ය වෙත කීවේ ඇයිදැයි කෙනෙකුට සැකයක් ඇති විය හැක. ඇත්තටම ඔහු මීට පෙර ලංකාදීප පුවත්පතේ මාධ්‍යවේදියෙකුට සම්පූර්ණ සිදුවීම කියා තිබුණත්, ඒ මාධ්‍යවේදියා ඔහුට දැනුම් දී තිබුණේ එය ලංකාදීපයේ පළ කළ නොහැකි බවය. ව්‍යාජ තොරතුරු සහිත පොලීසියේ බී වාර්තා පොලිසිය පැත්තෙන් නිතර පළ කරන ලංකාදීපයට වින්දිතයෙකුගේ පැත්තෙන් කතාවක් පළ කිරීමට නොහැකි වීම පුදුමයක් නොවේ. ඔහු තම මිතුරෙකුගේ උපදෙස් මත අපට කතාව කීවේ මඳක් කල් පසුවීය.
පසුගිය වසරේ අගෝස්තු 24දා මාලිම්බඩ පොලිසියේ නිලධාරීන් තෙලිජ්ජවිල ප්‍රදේශයේදී දිල්ශාන් අත්අඩංගූවට ගෙන ඇත. අත්අඩංගුවට ගැනීමට හේතූව ලෙස පවසා ඇත්තේ තෙලිජ්ජවිල ප්‍රදේශයේ පවත්වාගෙන ගිය මත්පැන් අලෙවිසැලක සිදුවු මුදල් සොරකමකට දිල්ශාන් සම්බන්ධ බවය. එම අලෙවිසැලේ සවිකර තිබුණු සීසීටීවී දර්ශනවල සටහන් වී තිබුණු රූපරාමුවල අදාල සොරකම සිදු කළ පුද්ගලයා දිල්ශාන්ට සමාන බව කියා තිබුණි.
‘තෙලිජ්ජවිල වයින් ස්ටෝර්ස් එකේ වැඩකරන කෙනෙක් මට දූරකථන ඇමතුමක් ලබා දීලා කිව්වා ඔහු පොලිසියෙන්, මට වයින් ස්ටෝර්ස් එක ළඟට එන්න කියලා. මගේ යාළුවෙක් එක්ක බයික් එකේ වයින් ස්ටෝර්ස් ළඟට ගියා. ඒ වෙලාවේදී පොලිස් නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙක් මා අල්ලගෙන එතැන තියෙන කාමරයකට එක්ක ගෙන ගියා. ඒ කාමරයේ හිටපු මාලිම්බඩ පොලිසියේ අපරාධ අංශයේ ස්ථානාධිපති විජේසේකර මහත්තයා මට අසභ්‍ය වචනවලින් බැන වදිමින්, මගේ මුහුණට, පපුවට පහරදෙමින් වයින් ස්ටෝර්ස් එකෙන් හොරකම් කරපු මුදල් තියෙන්නේ කොහේද කියලා ඇහුවා. මම කිව්වා ඒ ගැන කිසිවක් දන්නේ නැහැ කියලා. එහෙම කියද්දී ඒ මහත්තයා කිව්වේ සීසීටිවී කැමරාවල ඉන්නේ උඔ තමයි, උඔට කොහොමත් මේ නඩුව මම දානවා කියලා. මට තර්ජනය කළා. ඉන්පස්සේ කාර් එකක මාව දාගෙන මාලිම්බඩ පොලිසියට එක්කගෙන ගියා.
පොලිස් ස්ථානයේ පිටිපස්සට මාව එක්කගෙන ගිහින් අත්දෙක පිටිපස්සට කරලා මාංචු දාන්න යනකොට මම කිව්වා මගේ අතක් එකපාරක් කැඩිලා තියෙන්නේ ඒ නිසා දාන්න එපා කියලා. ඒත් මාලිම්බඩ පොලිසියේ ස්ථානාධිපති ජයවික්‍රම මහත්තයා අත්දෙක පිටිපස්සට කරලා මාංචු දාලා, අත් දෙක දෙපැත්තට කර පහර දුන්නා. එතනදීත් කිවුවා ඇත්ත කියපන් නැත්නම් කුඩු දාලා හරි උඔව ඇතූළට දානවා කියලා.
විනාඩි 45 කින් විතර මාංචු ගලවලා අත්දෙක ඉස්සරහට කරලා ආයෙත් මාංචු දැම්මා. සැරෙන් සැරේ ඇත්ත කියපන් කියමින් පොලිස් ස්ථානාධිපති ජයවික්‍රම සහ අපරාධ අංශයේ ස්ථානාධිපති විජේසේකර නිළධාරීන් දෙන්නා මට පහර දුන්නා. 25 වෙනිදා උදේ කූඩුවෙන් එළියට අරගෙන බිම වාඩිවෙන්න කියලා, විජේසේකර මහත්තයාගේ කකුලෙන් මගේ බෙල්ලට, කකුල්වලට සහ මුහුණට ගැහුවා. ඒ කාමරයේ තිබුණ විකට් කූරක් අරගෙන ගැහුවා. ටික වෙලාවකට පස්සේ මා ආයෙත් පොලිස් ස්ථානයේ පිටිපස්සට එක්කගෙන ගිහින් ස්ථානාධිපතිතූමාගේ ළඟ සිවිල් ඇදුමෙන් හිටපු පොලිස් නිළධාරීයෙක් මිරිස් රෙදි කෑල්ලක තියලා අඹරලා මගේ කටේ ඒ රෙදි කෑල්ල ගැට ගහලා ඇත්ත කියපන් කිව්වා. සැරෙන් සැරේ එළියට අරගෙන මට පහර දුන්නා.
එදා රාත්‍රී 9.30 ට විතර ජීප් රථයකින් මාතර පොලිසියට අරගෙන ගියා. මාතර පොලිසියේ තෙලිජ්ජවිල අංශය කියා හඳුන්වන කොටසට මාව එක්කගෙන ගිහින් අත්දෙක පිටිපස්සට කරලා මාංචු දාලා මට යලිත් පහර දුන්නා. ඒ වෙලාවේත් ඔවුන් මගේ මුදල් කෝ කියලා ඇහුවා, මුදල් කොහේද තියෙන්නේ කියලා කිව්වේ නැතිනම් කිරල කැලේට එක්කගෙන ගිහින් බෝම්බයක් හරි දානවා කියලා එතැන සිවිල් ඇදුමෙන් හිටපු පොලිසි නිලධාරීයෙක් තර්ජනය කළා.
අගෝස්තු 26 වෙනිදා උදේ මගේ පවුලේ අය සහ යහළුවෝ ටිකක් මා බලන්න පොලිසියට ආවා. උදේ ඉදලා එදා රාත්‍රී වෙනකම් කූඩුවෙන් එළියට අරගෙන ප්‍රශ්න කළා. 27 වෙනිදා උදේත් කූඩුවෙන් එළියට අරගෙන ඇහුවා, මුදල් කෝ කියලා. මම දිගින් දිගටම පැහැදිලි කළා කිසි දෙයක් දන්නේ නැති බව. එදා මා බලන්න ගෙදර අය ආවා. පවුලේ අය මාව උසාවියට ඉදිරිපත් කරන්න යැයි පොලිසියට ඉල්ලීමක් කරන්න නීතිඥයෙක් පොලිසියට එවලා තිබුණා. නීතිඥ මහත්තයා මගෙත් එක්ක කතා කරලා පොලිසිසියෙන් එළියට ගියාට පස්සේ මා කූඩුවෙන් එළියට අරගෙන, තෙලිජ්ජවිල අංශයට ගෙන ගිහින් මේසයක් මත හාන්සි වෙන්න කියලා යටි පතුල්වලට පොලුවලින් ගැහුවා. ඉන්පස්සේ මා නැගිට්ටවලා උරහිස්වලටත් පොලු 3කින් ගැහුවා.
එක පොල්ලක් කැඩිලා, ඒ පොල්ලේ තුඩක් වම් කකූලේ දණහිසට පහළින් ඇණිලා එතැන සිදුරු වුණා. ඒ කකූලෙන් ලේ ගලාගෙන එද්දීත්, විනාඩි 40 ක් විතර එක දිගට මගේ යටි පතුල්වලටයි, උරහිස්වලටයි දිගටම පහර දුන්නා. ඉන්පස්සේ මට නැගිටින්න කිව්වා. ඒ වෙද්දීත් මට නැගිට ගන්න බැරි විදියට කකූල් ඉදිමිලා තිබුණේ. නැගිටින්න ගිහින් මාව වැටුණා. නැගිටපන් උඔව දැන් උඩ එල්ලන්න යන්නේ කිය කියා විජේතුංග මහත්තයා මට ගැහුවා.
ඔහු ලඟ හිටපු නිලධාරීයෙකුට මුදල් දුන්නා කඹයක් ගේන්න කියලා. ඒ වෙනකොටත් ගහපු පහරවල් දරාගන්න බැරිව මට එතනම මුත්‍රා ගිහින්.
මා ආපහු තෙලිජ්ජවිල පොලිසියට ගෙනිච්චා. එතන හිටපු නිලධාරීන් වතුර බෝතල්වලින් සහ අත්වලින් මගේ කණට ගැහුවා. හිටගෙන ඉන්නවත් බැරිව හිටිය මට කිව්වා උඩ පැනපන් කියලා. ඒ අවස්ථාවේදී අපේ නීතිඥයා ආවා. ඔහු දැක්කා පොලිසියෙන් මට පහර දීලා තුවාල වෙලා තියෙන බව. නීතීඥ මහත්තයා එක්ක මගේ අක්කාත් ආවා. ඇය පොලිස් නිලධාරීන්ගෙන් ඇහුවා ඇයි මල්ලිට ගහන්නේ කියලා ඔවුන් කීවේ මම වයින් ස්ටෝර්ස් එකෙන් මුදල් සොරකම් කරලා, ඒකට සාක්ෂී සීසීටීවී වීඩියෝ තියෙනවා කියලා. ඇය ඉන්පස්සේ කීවා වීඩියෝ තියෙනවා නම් ඇයටත්, ඒවා පෙන්වන්න කියලා.
පොලිස් නිලධාරීන් ඒ විඩියෝ පෙන්වන කොට මගේ පවුලේ හැමෝමයි, යාළුවෝ ටිකයි එතනට ආවා. හැමෝම විඩීයෝ එක බලමින් සිටිය වෙලාවේ මාලිම්බඩ පොලිස් ස්ථානයේ තෙලිජ්ජවිල අංශයේ සථානාධිපතිවරයා මගේ දූරකථනයයි, හෙල්මට් එකයි අරන් ඇවිත් විජේතූංග මහතාට භාර දී ගියා. ඒ වෙලාවේ මගේ ගෙදර අයයි, යහළුවෝ ටිකයි පොලිසියෙන් ප්‍රශ්න කළා මගේ හෙල්මට් එකයි, සීසීටීවී විඩීයෝවේ තියෙන හෙල්මට් එකයි වෙනස් කියලා.
වීඩියෝව දිහා ටික වෙලාවක් බලාගෙන ඉදලා, ඔවුන් තේරුම් ගත්තා මා සහ ඒ කෙනා සමාන නැති බව. ඊට පස්සේ විජේතුංග මහත්තයා මගේ අම්මාට වැන්දා. එයා අතින් ලොකූ වැරදීමක් වුණා. මේක එයාගේ ජීවිතේට සිදුවුණ දෙවනි වැරැද්ද කියලා සමාව ඉල්ලුවා. මගේ පවුලේ අය මාව රෝහල්ගත කරන්න කියලා ඉල්ලීමක් කළා. ඒත් ඔහු කිව්වා රෝහල් ගත කරන්න ඕනෑ නැහැ, හැමදේම බලාගන්නම් කියලා. ඉන්පස්සේ 1990 සුවසැරියක් ගෙන්වා ගිලන් රථයේ තියාගෙන තුවාලවලට බෙහෙත් දැම්මා. විජේතුංග මහත්තයා මගේ යාළුවෙක්ට සල්ලි දීලා. බෙහෙත් ගෙන්න ගත්තා. තෙලිජ්ජවිල අංශයේ නිලධාරීන් තමයි තුවාලවලට බෙහෙත් ගෑවේ. මගේ අම්මා ඒ වෙලාවේ ඇහුවා පුතා ගෙදර එක්කගෙන යන්නද කියලා එතකොට විජේතුංග මහත්තයා කිව්වා දැන්ම යවන්න බැහැ. දූරකථන ඇමතුම් විස්තර ටිකක් එන්න තියෙනවා. ඒවා ආවාට පස්සේ යන්න පුළුවන් කියලා. හවස ගෙදර අය ගියා.
අගෝස්තු 28 වෙනිදාත්, මගේ තුවාලවලට බෙහෙත් කරමින් පොලිසිය ඇතුලේම හිටියා. 29 වෙනිදා මා ගෙදරට එක්කගෙන ආවා. අම්මාට පොලිස් නිලධාරීන් කීවා කකුල්වල ඉදිමුම බහින්න ටිකක් තවන්න කියලා. විජේතුංග මහත්තයා කිව්වා ඕනෑ නම් පොලිස් නිලධාරීයෙක් ගේ ඉස්සරහා නවත්වලා යන්නම් කියලා.
පසුවදා පවුලේ අය එක්ක මාතර පොලිස් අධිකාරී කර්යාලයට ගිහින් මට පොලිසියෙන් සිදු වුණු පහරදීම් සහ අසාධාරණය ගැන කියා එම සිද්ධියට පැමිණිල්ලක් විභාග කරන්න ඕනෑ කිව්වා. ඒ අවස්ථාවේදී එතැන සිටි පොලිස් අධිකාරීවරයෙකු අපිට තරහින් බැන වැදුණා. ඔහු කීවේ මින් ඉදිරියට කිසිම පොලිසිකට ගිහින් මේ ගැන කියන්නත් බැහැ, රෝහල් ගත වෙන්න ඕනෑත් නැහැ කියලා. පොලිසියේ හැටි දන්නවා නේද, ගොරකත් දඩමස් කරන්න පුළුවන් අපිට කියා ඔහු තර්ජනය කළා.
ඉන්පස්සේ සමුපකාර රෝහලට දින කිහිපයක් තුවාලවලට බෙහෙත් දාන්න මාතර පොලිස් ස්ථානයේ නිලධාරීන් මා එක්කගෙන ගියා. ඒත් 31 වෙනිදා රෝහලට යද්දී මගේ පපුවේ වේදනාවක් ඇති වුණ නිසා සමුපකාර රෝහලෙන් එක්ස්රේ එකක් ගත්තා. වෛද්‍යවරයා කිවේ තැලීම් නිසා වේදනාව ඇවිත් තියෙන්නේ කියලා. ඉන්පස්සේ දිනයක දකුණු පළාත් නියෝජ්‍ය පොලිස්පති කාර්යාලයට දූරකථන ඇමතුමක් දීලා නියෝජ්‍ය පොලිස්පති කාර්යාලයට ගියා. ඒ අවස්ථාවේදී මගේ තුවාල පෙන්නුවාම ඔහු කීවේ විජේතුංග මහත්තයා හැමදේම බලාගනීවී. මින්පස්සේ පොලිස් නිලධාරීන්ගෙන් කිසිම කරදරයක් වෙන්නේ නැහැ. අවශ්‍යතාවක් වුණොත් ඔහුට දූරකථන ඇමතුමක් දෙන්න කියලා.
සතියකට ආසන්න කාලයක් ගත වුණත් මගේ කකුල්වල ඉදිමුම බහින්නේ නැති නිසා, සැප්තැම්බර් 14 වෙනිදා පොලිස් නිලධාරීන් මා ආපහු සමුපකාර රෝහලට අරගෙන ගියා. මගේ කකුල් දෙකේ එක්ස්රේ ගත්තා. ඒ එක්ස්රේ බලපු වෛද්‍යවරයා කිව්වේ කකුල් දෙකේම යටිපතුල්වල අස්ථි කැඩිලා කියලා. ඒත් මා ගෙදරට ගෙනල්ලා බස්සලා පොලිස් නිලධාරීන් අම්මාට කිව්වේ පොඩි ඩැමේජ් එකක් වෙලා තියෙන්නේ, ඒක පෙන්නමු කියලා. සැප්තැම්බර් 16 වෙනිදාත් රෝහලට යන්න කලින් විජේතුංග මහත්තයා කිව්වා වෛද්‍යවරයා ඇහුවොත් කියන්න තාප්පෙකින් වැටිලා තූවාල වුණේ කියලා. මම පොලිසියට තියෙන බයට වෛද්‍යවරයාට කිසිම දෙයක් කිව්වේ නැහැ. එදා මම ගෙදර ආවේ කිහිලිකරු දෙකකින්. පොලිසියේ මහත්වරු කිව්වා රෝද පුටුවක් ගෙදරට එවන්නම්, බය වෙන්න එපා කියලා.
කිසිම පොලිසියකින් මට වුණු අසාධාරණය ගැන අහන්නේ නැති නිසා මම මේ සිද්ධිය ගැන විස්තර ලියලා අගෝස්තු 26 වෙනිදා පොලිස් කොමිෂන් සභාවට ලිපියක් යැවුවා. ඒකට කට උත්තරයක් ගන්න මාතර පොලිස් අධිකාරි කාර්යාලයට එන්න කියලා සැප්තැම්බර් 29 වෙනිදා අපිට ලිපියක් ආවා. කටඋත්තරය දෙන්න මමයි, අම්මයි ඒ කාර්යාලයට ගියාම අපිට හොදටම පොලිස් නිලධාරීන් බැන්නා. කියන දේ අහන්නේ නැතිව ඉහළට පැමිණිලි කරලා කියලා.’
ඒ දිල්ෂාන්ගේ අත්දැකීමේ සංක්ෂිප්ත කොටසකි. මේ පිළිබඳ පොලිස් කොමිසමට කළ පැමිණිල්ල පිළිබඳ කටඋත්තරයක් ගනු ලැබුවත්, විභාගයක් හරිහැටි කර තිබුණේ නැත. පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ මහජන පැමිණිලි විමර්ශන නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ එල්.එච්.කුරේ මහතාගේ අත්සන සහිතව නැවත මාතර ජේ්‍යෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී කාර්්‍යාලය වෙත 2021 පෙබරවාරි 15 වන දින ලිපියක් යොමු කරමින් නියෝග කර ඇත්තේ එම විමර්ශනයේ වාර්තා පෙබරවාරි 28 දිනට පෙර පොලිස් කොමිෂන් සභාව වෙත එවන ලෙසය. ඒ නියෝග අනුව විමර්ශන වාර්තා පොලිස් කොමිසමට යවා ඇතිදැයි මාතර ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී කාර්යාලයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී චන්දන හේරත්ගෙන් අපි විමසීමක් කළෙමු. ප්‍රතිචාර ලෙස කීවේ විමර්ශන වාර්තාවක් යවා ඇති බවත්, වැඩි විස්තර අවශ්‍ය නම් තොරතුරු දැනගැනීමේ අයදුම්පතක් යොමු කරන ලෙසය. පොලිස් කොමිෂන් සභාවෙන් මේ ගැන විමසීමට අප ගත් උත්සාහය අසාර්ථක විය.
දැන් දිල්ශාන් ඉන්නේ වේදනාවෙනි. ‘මම දන්නේ නැහැ මගේ ඇඟේ මොන ප්‍රශ්න තියෙනවාද කියලා. මට බයයි මගේ ජීවිතය ගැනත්. මගේ දූරකථන අලෙවිසැලේ වැඩ කරගෙන යන්නත් මට අමාරුයි. හිටගෙන ඉන්න බැහැ. වම් කකුල හැම තිස්සේම රිදෙනවා. වම් අතේ මැණික් කටුව ළගින් අත ඇද වෙලා. දකුණු අත සැරින් සැරේ රිදෙනවා.’ ඔහු එසේ කීවේ වේදනාවෙනි.
දිල්ශාන්ගේ මේ කතාව පිලිබඳ තවත් වචන කුමකටද? ඔහුගේ මේ කතාව සහ ඡායාරූපවලින් පෙනෙන්නේ ඔහුගේ කතාවේ තරමය. මේ ගැන විමර්ශන කළේ මාතර ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරියෙන් වීම හොරාගෙන්ම පේන ඇසීමක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. එහෙත්, දිල්ශාන් ඉන්නේ යුක්තිය ගැන බලාපොරොත්තු තබාගෙනය.■

අරුන්දික ප්‍රනාන්දුට තර්කයක් ඇත

0
  • පොල්, කිතුල් සහ තල්වලින් ඉහළ පෙළේ මද්‍යසාර නිෂ්පාදන අපනයනකරුවෙකු ලෙස ශ්‍රී ලංකාවේ තත්ත්වය යළි ලබා ගැනීමට පූර්ව කොන්දේසියක් වන්නේ කුඩා නිෂ්පාදකයන් නීතිගත කිරීම තුළින් ඔවුන්ගේ නිර්මාණාත්මක බව ලිහා දැමීමයි.

■ මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව

පොල්, කිතුල්, තල්, රබර් වගා ප්‍රවර්ධන සහ සම්බන්ධ කාර්මික නිෂ්පාදන සහ අපනයන විවිධාංගීකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍ය අරුන්දික ප්‍රනාන්දු නීති විරෝධි මත්පැන් සුළු වශයෙන් නිෂ්පාදනය කරන්නන් ගැන ලිහිල් ලෙස ක්‍රියා කරන්නැයි සහකාර පොලිස් අධිකාරී එරික් පෙරේරාගෙන් ඉල්ලා සිටීම වැරදි ය. සහකාර පොලිස් අධිකාරී පෙරේරා නිවැරදිව පෙන්වා දුන් පරිදි නීති කඩන්නන් අතර සුළු පරිමාණ කවුද? එසේ නොවන්නේ කවුද? කියා අත්තනෝමතික ලෙස තීරණය කිරීමේ හැකියාවක් පොලිස් නිලධාරියකුට නැත. නඩු පැවරීමේ සහ ඉල්ලා අස්කරගැනීමේ අභිමතය අනිසි ලෙස භාවිත කිරීමෙන් රට පීඩාවට පත්ව ඇත. පරීක්ෂණ කිරීමේ අභිමතය ද තවදුරටත් අයුතු ලෙස භාවිත කරන ලෙස ඉල්ලා සිටීම වැරදි ය.
එසේ වුව ද, රාජ්‍ය ඇමතිවරයාට තර්කයක් ඇත. මද්‍යසාර බීම වර්ග නිෂ්පාදකයන් ඇල්ලීමට සීමිත පොලිස් සම්පත් වැරදි ලෙස යොමු නොකළ යුතු ය. ඒ වෙනුවට කළ යුත්තේ නීති විරෝධී ව්‍යාපාර පවත්වාගෙන යාමට මූල්‍යමය දිරි ගැන්වීම් අඩු වන ලෙස නීති වෙනස් කිරීමයි.
නීතිගරුක සහ කාර්යක්ෂම බව සැලකෙන ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරියකු මාරු කිරීමේ දී මහජන ආරක්ෂක ඇමතිවරයා කටයුතු කළ ආකාරය වැරදි ය. රාජ්‍යයේ කාර්යක්ෂම ක්‍රියාකාරීත්වයට හානිකර, 20 වැනි සංශෝධනයේ තවත් ප්‍රතිවිපාකයක්වූ මෙබඳු ක්‍රියාවක යෙදෙනවා වෙනුවට ඔහු ඔහුගේ අවධානය යොමු කළ යුතුව තිබුණේ රටේ නීතිය සහ සාමය පිළිබඳ අසතුටුදායක තත්ත්වය පිළිසකර කිරීමටය.
එල්ටීටීඊ සංවිධානයේ හිස ගසා දැමීමෙන් වසර 12 කට පමණ පසුව සහ ජවිපෙ එවකට සන්නද්ධ අංශය වූ ඩීජේ වීයේ හිස ගසා දැමීමෙන් වසර තිහකට පසුව, 88,000කට වැඩි පොලිස් බලකායෙන් අඩකට වැඩි ප්‍රමාණයක් තවමත් යොදවා ඇත්තේ ප්‍රභූ ආරක්ෂාව සඳහා ය. අනුග්‍රහ දැක්වීමේ බියකින් තොරව නීතිය ක්‍රියාත්මක වන්නේ නැත. නීතිය ආරක්ෂාව පතන්නන්ට පොලිසිය කියන්නේ නීතිය කඩන්නන් අල්ලා ඔවුන් පොලිස් ස්ථාන වෙත රැගෙන ආ යුතු බව යි. ඇතැම් විට, අපරාධකරුවන්ට වඩා පුරවැසියන්ට වැඩි තර්ජනයක් එල්ල වන්නේ පොලීසියෙනි.

ස්කොච් පිළිබඳ කතාව
රටේ තීරණ ගන්නන් බොහෝ දෙනෙකු ස්කොච් විස්කිවලට කැමති යයි ප්‍රචලිතය. එමනිසා, ස්කොච් ගැන කතාව, අරක්කු හෝ බයිජියු ගැන කතාවලට (ඒවායින් ද කාරණය කියවෙයි) වඩා ප්‍රබල වෙතැයි සිතමි.
විස්කි පෙරීම ස්කොට්ලන්තයේ වඩාත් ජනප්‍රිය වන විට, රජය ඉන් අධික ආදායමක් උපයා ගන්නට උත්සාහ කළේය. ස්කොච් සඳහා පළමු බදු පැනවීම 1644 දී සිදු වූ අතර එහි ප්‍රතිඵලය වුයේ ස්කොට්ලන්තය පුරා නීති විරෝධී විස්කි පෙරීම ඉහළ යාම යි. 1820 වනවිට සැම වසරක ම නීති විරෝධී ස්කාගාර 14,000 ක් තරම් විශාල ප්‍රමාණයක් රාජ සන්තක කරනු ලැබී ය. ස්කොට්ලන්තයේ පානය කළ විස්කිවලින් අඩකට වැඩි ප්‍රමාණයක් නීති විරෝධී ඒවා ය. හතරවන ජෝර්ජ් රජතුමා පානය කළේත් නීති විරෝධී ලෙස පෙරන ලද ග්ලෙන්ලිවෙට් විස්කි බව ද කියැවිණි.
1823 දී සුරා බදු පනත සම්මත කරමින් විස්කි පෙරීමට අනුමැතිය දෙන ලද්දේ, බි්‍රතාන්‍ය පවුම් දහයක ලියාපදිංචි ගාස්තුවක් සහ පිරිසිදු ස්ප්‍රීතු ගැලු‍මක් සඳහා ගාස්තුවක් නියම කරමිනි. මීළඟ අවස්ථාවේ මෙම පානය පාවිච්චි කරන විට ලේබලය පරීක්ෂා කරන්න. එහි නිෂ්පාදක සමාගමේ ආරම්භක දිනය ලෙස 1823ට ආසන්න වර්ෂයක් සඳහන් වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත.
කොවිඩ් 19 න් සහ එක්සත් ජනපදයෙන් දඬුවම් තීරුබදු පැනවීමෙන් පසුව ද, 2020 වර්ෂයේ දී, ස්කොච් විස්කි අපනයනයෙන් ඉපැයූ ආදායම බි්‍රතාන්‍ය පවුම් බිලියන 3.8 කි. ඊට පෙර වසරේ එම ආදායම පවුම් බිලියන 4.9කි. වෙනත් වචනයෙන් කීවොත් මේ එක් භාණ්ඩයකින් බි්‍රතාන්‍යය අප මුළු සංචාරක ව්‍යාපාරයෙන් හම්බ කරගන්නවාට වඩා උපයා ගනී. ස්කාගාර කේන්ද්‍ර කරගත් සංචාරක ව්‍යාපාරය වැනි අනෙක් මෙයට සම්බන්ධ ක්‍රියාකාරකම්වලින් ලැබෙන ආදායම මෙයට ඇතුළත් නැත. වසංගතය පැතිරීමට පෙර ස්කොට්ලන්තයේ ස්කාගාර නැරඹීමට වසරකට සංචාරකයන් මිලියන 2 කට වැඩි පිරිසක් පැමිණි බව වාර්තා වෙයි.

අරක්කු ගැන කතාව
මුහුදුබඩ පළාත්වල ඕලන්ද පාලනය පැවති සමයේ අරක්කු නිෂ්පාදනය වර්ධනය විය. බි්‍රතාන්‍ය පාලනයේ මුල් සමයේ අපනයනය වේගයෙන් වර්ධනය විය. ස්කොට්ලන්තයේ දී මෙන් නොව 1834 සුරාබදු ආඥා පනත මගින් නීත්‍යනුකුල නිෂ්පාදනය විශාල සමාගම් කිහිපයකට ලබාදුන් අතර කුඩා පරිමාණ නිෂ්පාදනය තහනම් කෙරිණි. අපනයනය නතර විය.
වරින් වර ඇති වූ මෙතනොල් විෂවීම් ඇතුළුව, නිෂ්පාදිතයේ ගුණාත්මක බව පිළිබඳ අවධානය බලපත්‍ර දීම සීමා කිරීමට හේතු වූවා විය හැකි ය. අවමන් සහගත ලෙස කසිප්පු ලෙස හඳුන්වනු ලැබූ හැලි අරක්කු (කුඩා ස්කාගාරවල නිෂ්පාදනය කෙරෙන අරක්කු) නිෂ්පාදනය සහ පරිභෝජනය මුහුදුබඩ තීරුවේ ජන ජීවිතයේ ප්‍රධාන අංගයක් බවට පත්විය. පොලිසිය සහ නීති විරෝධී ස්කාගාර අතර ගැටුම කිසිදාක අවසන් වුයේ නැත. පිරිමින් සිරගත කළ විට කාන්තාවෝ ව්‍යාපාරය කරගෙන ගියහ.
අරුන්දික ප්‍රනාන්දු හඬ ලබා දී ඇත්තේ මෙම සනාතන ආතතියට යි. ආණ්ඩුව අනුමැතිය සහිත මත්පැන්වල මිල අධික බව නිසා හෝ සුරාබදු මගින් ලබා දී ඇති දිරිගැන්වීම් නිසා කලවම් කිරීම මගින් ඒවායේ ගුණාත්මක බව අඩුකොට ඇතැයි හෝ ජනතාව විශ්වාස කරනවා විය හැකි ය. එසේ නැතහොත් ඔවුන් තම ප්‍රදේශයේ නිෂ්පාදිතයේ රසයට කැමති වනවා ද විය හැකි ය. රජය අනුමැතිය දී ඇති මත්පැන් විකුණන මිල සහ හැලි අරක්කු නිෂ්පාදනයේ වියදම අතර විශාල පරතරයක් ඇති අතර එමගින්, අල්ලස් සඳහා සැලකිය යුතු වියදමකට ඉඩ ලබා දී තිබේ.
තෝරා බේරා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට හෝ සුළු නිෂ්පාදකයන් “පුනරුත්ථාපනය” කිරීමට හෝ ඉල්ලා සිටීම රාජ්‍ය ඇමතිවරයා නොකළ යුතු ය. කිසිදු ආකාරයේ “පුනරුත්ථාපනයක්” මගින් ශත වර්ෂයක් හෝ වැඩි කාලයක් පැවතී භාවිතයක් ඉවත් කර දැමීම කළ නොහැකි ය. ඔහු විසින් කළ යුතු වන්නේ දහස් ගණනක් ජනයා අපරාධකරුවන් බවට පත්කරන සහ කළු සල්ලි උල්පතක් වීම මගින් සමාජයේ වෙනත් අංශ ද දූෂණයට ලක් කරන නීතිය සංශෝධනය කිරීමට කටයුතු කිරීමයි.

නීතිය සංශෝධනය කිරීම සහ චීන පූර්වාදර්ශය
මත්ද්‍රව්‍ය අධික පරිභෝජනය සම්බන්ධයෙන් බියවීමට හේතු ඇත. ජනයා අසනීප විය හැකි අතර අපගේ වැනි රජයෙන් පවත්වාගෙන යන සෞඛ්‍ය සේවයකදී, ප්‍රතිකාර සඳහා යන වියදම සියලු‍ දෙනාට ම දරන්නට සිදුවෙයි. ඉතිහාසය පුරා ජනයා විවිධ වර්ගයේ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිත කරමින් සිට ඇත. එයින් පෙනී යන්නේ මෙම පුරුද්ද අවසන් කර දැමීම කළ නොහැකි දෙයක් බව යි. එසේ වුව ද, 1990 ගණන්වල සිට ශ්‍රී ලංකාව කරමින් සිටින ආකාරයට, මත්පැන් ප්‍රචාරණය පාලනය කිරීම සහ මඳ පමණින් පාවිච්චි කිරීමට උනන්දු කිරීම ඥානාන්විත ය.
කුඩා පරිමාණ මත්පැන් නිෂ්පාදන සම්පූර්ණයෙන් නවතා දැමීමට ශ්‍රී ලංකාවේ සුරාබදු සහ පොලිස් බලධාරීන් කවදා හෝ සමත්වීමට ඉඩක් නැත. තදින් ක්‍රියා කිරීමට අවශ්‍ය සම්පත් යෙදීම මගින්, අද පොදුවේ පවතින දුර්වල නීති ක්‍රියාත්මක කිරීම තව දුරටත් පිරිහෙනු ඇත.
දැන් මේසය යටින් දේශපාලනඥයන්ට සහ පොලිස් නිලධාරීන්ට යන මුදල් රජයට ලැබෙන ආකාරයට සුරාබදු සංශෝධනය කිරීම ඇතුළත් විස්තීර්ණ විසඳුමක් ගැන ආණ්ඩුව සොයා බැලිය යුතු ය. අපනයන වෙළෙඳපොළේ පමණක් නොව රට තුළ ධනවතුන්ගේ වෙළෙඳ පොළ කොටසට ද වඩා හොඳින් අලෙවි කළ හැකි, වර්ණවත් ආඛ්‍යානයන් සමග සම්බන්ධ ඉහළ පෙළේ සන්නාම සංවර්ධනයට දිරි ගැන්වීම ලබාදිය යුතු ය.
අරක්කු කේන්ද්‍ර කරගත් සංචාරක ව්‍යාපාරය ද වර්ධනය කළ යුතු ය. සුරාබදු අඩු කිරීමත් සමග නීති ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සම්පත් නැවත වෙන් කිරීම මගින්, අයථා කලවම් කිරීම් අවසන් කොට ගුණාත්මකභාවය තහවුරු කිරීමට අවධානය යොමු කිරීමට අවශ්‍ය නිවැරදි තත්ත්වයන් නිර්මාණය වනු ඇත.
ලෝකයේ වැඩියෙන් ම පරිභෝජනය කරන මද්‍යසාර බීම විස්කි නොවේ. එය චීනයේ බයිජියු ය. වඩාත් ප්‍රචලිත සන්නාමය වන්නේ මොව්ටායි ය. බීමත් වීමට ඉක්මන් ක්‍රමයක් ලෙස සලකනු ලැබූ මෙම බීම ප්‍රභේදය පසුගිය කාලයේ අසාමාන්‍ය පරිවර්තනයකට ලක්ව ඇති අතර හැම ආකාරයක ම ඉහළ පෙලේ නිෂ්පාදිත සහ සන්නාම සංවර්ධනය වෙමින් චීනයෙන් පිටතද අද විකිණෙයි. සමහරක් බෝතල් අලෙවි වන්නේ ඩොලර් දාහට අධික මිලටය.
එතරම් රසක් නැති චීන පානයට වඩා ලංකාවේ අරක්කුවලට විශාල වාණිජ විභවයක් ඇත. එසේ වුවද, කලින් ස්ථාපිත විශාල සමාගම්වලින් පමණක් මෙම විභවය යථාර්ථයක් කරගත නොහැකි ය. පොල්, කිතුල් සහ තල්වලින් ඉහළ පෙලේ මද්‍යසාර නිෂ්පාදන අපනයනකරුවෙකු ලෙස ශ්‍රී ලංකාවේ තත්ත්වය යළි ලබා ගැනීමට පූර්ව කොන්දේසියක් වන්නේ කුඩා නිෂ්පාදකයන් නීතිගත කිරීම තුළින් ඔවුන්ගේ නිර්මාණාත්මක බව ලිහා දැමීමයි.
රාජ්‍ය ඇමතිතුමා විශ්වාසයෙන් වැඩට බැසිය යුතුය. මෙයට ජනාධිපතිතුමා විරුද්ධ නම් ඔහු විශේෂයෙන් පොල්, කිතුල්, තල් සහ රබර් වගා සංවර්ධන සහ සම්බන්ධ කාර්මික නිෂ්පාදන සහ අපනයන විවිධාංගීකරණ අමාත්‍යාංශයක් නොපිහිටුවනු ඇත. පොල් මුඩු, ඉරටු ආදියෙන් කළ හැකි අපනයන විවිධාංගීකරණය අතිශය සීමිතය. ඉහළ අපනයන ආදායම් ලැබිය හැක්කේ ස්කොට්ලන්තයේ සහ චීනයේ පූර්වාදර්ශයන් අනුගමනය කිරීමෙනි. ■