No menu items!
22.3 C
Sri Lanka
27 August,2025
Home Blog Page 157

අවශ්‍ය කරන්නේ විකල්පයක්ද, ආදේශනයක්ද?

ලංකාවේ ඉදිරිය ගැන අද කතා කරන විට අප යොමු විය යුතු ප්‍රධාන පරිශ්‍ර හතරක් හඳුනාගත හැකිය. ඒවා නම්, දේශපාලනික නායකත්ව, රට කරවන පාලන ප්‍රතිපත්ති, අනාගත ආර්ථික/සමාජ සංවර්ධනයේ ස්වභාවය සහ ජාතික/ආගමික සහජීවනය වන්නේය.

ඒ අතරින් මේ ලිපියේ සාකච්ඡා කිරීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ පළමු කාරණය ගැන පමණි. මේ සියලු කරුණු ඉදිරි කාලය තුළ දීර්ඝ සංවාද සහ කතිකාවන්ට භාජනය කළ යුතුව තිබේ. රාජපක්ෂ පාලනයට විකල්පයක් සොයන ජනතාවක් වෙනුවෙන් අද සිටම ගොඩනැඟිය යුතුව තිබෙන නායකත්වයකට එම කරුණු මඟහැර යාමේ හැකියාවක් නැති බව සඳහන් කරනු වටී.

විකල්පයක් යනු වෙනස් තේරීමකි. ආදේශනය නමැති දෙය සමග මෙය පටවලා නොගත යුතුය. ඇත්ත වශයෙන්ම, නිදහසේ පටන් වැඩියත්ම අප කර ඇත්තේ ආදේශන දේශපාලනයකි. මුල් වරට විකල්පයක් සොයා ගත් අපේ දේශපාලනඥයා වන්නේ එස්. ඩබ්. ආර්. ඩී. බණ්ඩාරනායකයි. 1947 පටන් පැවත ආ බටහිරට බර (එක්සත් ජාතික පක්ෂ) දේශපාලනය වෙනුවට ස්වදේශීය විකල්පයක් ඔස්සේ 1952 පටන් ඔහු සිතන්නට පටන්ගත්තේය. ලංකාව එක ජාතියක් සහ එක භාෂාවක් සහිත රටක් විණි නම්, ඔහුගේ තේරීම සහ චින්තාව, අඩු වශයෙන් 1990 දශකයේ ධනවාදී රාජ්‍ය ක්‍රමයේ නැඟීම සහ සෝවියට් සමාජවාදී ක්‍රමයේ බිඳවැටීම දක්වාවත් ලංකාවට ඔරොත්තු දිය හැකිව තිබුණි. එහෙත් ලංකාව එවැනි රාජ්‍යයක් නොවේ. ඒ නිසා, ධනවාදයේ මරුමුසු ප්‍රාග්ධනය විසින් ජාතිකවාදය තීරණාත්මක ලෙස අභිභවනය කරවන තෙක්වත් යහතින් සිටීමට තරම් ඔරොත්තු දීමේ ශක්තියක් බණ්ඩාරනායක චින්තනයට තිබුණේ නැත. ඉතිං, ජාතීන් සහ ආගම් අතර විරසකය ඇති කරවන සමාජ තන්ත්‍රයක් බවට 1956 පටන්ම අපේ රට පිරිහීම වැළැක්විය නොහැකි විය.

ආදේශනය ආදර්ශයක් බවට පත්වීම
බණ්ඩාරනායකගෙන් පසු එක දිගටම ඇති වුණේ ආදේශනයකි. ඒ ආදේශනය මොන තරම් බෝ වෙන සුළු වසංගතයක් තත්වයට පත්වීද යත්, බණ්ඩාරනායකගේ අලුත් විකල්පයට එක්සත් ජාතික පක්ෂයත් යට විය. හෙවත් බණ්ඩාරනායකගේ ආදේශනයක් බවට එක්සත් ජාතික පක්ෂය පත්විය. උදාහරණයක් වශයෙන් 1956 මැතිවරණ වේදිකාවේ ‘පැය විසිහතරෙන් සිංහලය රාජ්‍ය භාෂාව’ කරන බව බණ්ඩාරනායක කියන්නට පටන්ගත් විට, එක්සත් ජාතික පක්ෂයත් අවසාන මොහොතේ ඒ ප්‍රතිපත්තියම වැලඳගත්තේය. එහෙත්, ඕනෑම විකල්පයක්, පවතින නායකත්වයක් විසින් නොව, විකල්ප නායකත්වයක් විසින්ම ඉදිරිපත් කරන විට වැඩි ආකර්ශනයක් ස්වභාවයෙන්ම අත්කරගන්නා බැවින්, 1956 දී අපේ ජනතාව එක්සත් ජාතික පක්ෂය පරාජය කොට බණ්ඩාරනායකව බලයට පත්කෙළේය.

එතැන් සිට පෙළගැසුණු ඉතිහාසය අප දනිමු. ඒ සම්බන්ධයෙන් අපට ඇත්තේ හොඳ ඉතිහාසයක් නොවේ.
ජාතිය සහ භාෂාව සම්බන්ධයෙන් මහජාතික ප්‍රවේශය අසාර්ථක වන ආකාරයෙන්ම, සංවර්ධනය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සම්බන්ධයෙන් ස්වදේශීයවාදයත් අසාර්ථක වන්නේය. හේතුව, ප්‍රාග්ධනයේ වර්තමාන ස්වරූපය තුළ, ස්වදේශීයවාදයකට ඉඩක් නැති බැවිනි. මේ වාක්‍යයේ සඳහන් ‘ප්‍රාග්ධනය’ සහ ‘ස්වදේශීයවාදය’ යන වචනවල අඩංගු නිශ්චිත බර බොහෝ පාඨකයන්ට නොවැටහෙන්නට පුළුවනි. (ඇත්ත වශයෙන්ම මෙවැනි වචන හැකි තාක් අඩුවෙන් පාවිච්චි කළ යුතුව තිබුණත්, එම වචනවලින් තොරව කිව නොහැකි යම් සංසිද්ධි සහ ප්‍රපංච කොතෙකුත් මුණගැසේ. සරල උදාහරණ මගින් ඇතැම් කරුණු පැහැදිලි කිරීම ප්‍රයෝජනවත් වන්නේ එබැවිනි). ඒ අනුව, ප්‍රාග්ධනය තුළ ඊනියා ස්වදේශීයත්වයකට ඉඩක් නැති බව ඊයේ කියවන්නට ලැබුණු සාමාන්‍ය ප්‍රවෘත්තියකින් පැහැදිලි කරදීමට කැමැත්තෙමි. ඒ මෙසේ ය: “රසායනික පොහොර මෙටි්‍රක් ටොන් 10,000 ක් කොළඹ වරායට ගොඩබා තිබේ.”

මා අදහස් කරන විකල්පය තුළ, මහජාතිය දෙවැනි තැනට පත්කිරීමක් හෝ ස්වදේශීයත්වය බාල්දු කිරීමක් හෝ සිදුවිය යුතු බවක්වත්, සිදුවිය හැකි බවක්වත් කොහෙත්ම අදහස් නොවේ. මේ කාරණා දෙක සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් රට කරවූ නායකයන් දූරදර්ශී නොවී හුදෙක් ආදේශනවාදී වීම නිසාම, අප විසින් වළක්වාගත හැකිව තිබූ දුෂ්කර තත්වයන්ගෙන් අත්මිදීමට අපට නොහැකි වූ බව පෙන්වා දීම පමණක් ඉන් අදහස් කෙරේ. උදාහරණ වශයෙන්, “ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය භාෂාව සිංහල වන්නේය” යනුවෙන් එක වාක්‍යයකිනුත්, “දෙමළ භාෂාවත් රාජ්‍ය භාෂාවකි” යනුවෙන් ඊට පහළින් වෙනම වාක්‍යයකිනුත් අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව තුළ ලියා තිබීම දැක්විය හැකිය. මෙය, උගුරට හොරා බෙහෙත් බීමට ගත් මෝඩ ප්‍රයත්නයකි.

එසේ වීම අත්‍යවශ්‍ය නැත. “සිංහල භාෂාව සහ දෙමළ භාෂාව ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය භාෂා වන්නේය” යනුවෙන් සරල සිංහලෙන් ලිවිය හැකිය. එහෙත්, ආදේශන මාදිලියට ඇබ්බැහි වීම නිසා අපේ නායකයන්ට එසේ කිරීමේ කශේරුව නැතිව ගොස් තිබුණි.

පරණ වැරදි යළි ඇති නොවීමට නම්
ලංකාව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ප්‍රවාහයේ දිගටම රැඳුණොත්, 2015 ජනවාරිය ගුණාකාර වී 2024 දී යළි පැමිණෙන බව මේ ලියුම්කරු විශ්වාස කරයි. එහෙත් එක කොරහක් තිබේ. 2015-2019 කාලයේ සමාජ-දේශපාලනික අස්වැන්න ප්‍රශස්ත නොවුණි. 2024 න් පසුවත් එසේ වීමට බැරිකමක් නැත. එය, අපේ ජීවිතවලින් ගත්තත්, රටේ අනාගතය සම්බන්ධයෙන් ගත්තත්, නාස්තියකි. ඒ නිසා එම වින්නැහියෙන් වැළකී සිටීමට උගත යුතු පාඩම් දැන්ම සැලකිල්ලට ගැනීම යෝග්‍ය ය.

විපක්ෂයේ නායකත්වය ආදේශනවාදී නොවී විකල්පවාදී විය යුතු බව දැන්වත් අප උගත යුතු පාඩමකි. ගෝඨාභය හෝ මහින්ද වෙනුවට ආදේශකයක් රටට අවශ්‍ය නැත. අපට අවශ්‍ය කරන්නේ ඔවුන්ගෙන් වෙනස් වෙනත් විකල්පයකි. එය හුදෙක් පුද්ගලයන් පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක්ම නොවේ. සිතිවිලි, ආකල්ප සහ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. ප්‍රධාන විපක්ෂයේ නායකත්වය ආශ්‍රයෙන් මේ සංකල්පීය ප්‍රශ්නය විස්තර කිරීම, මා අවධාරණය කිරීමට බලාපොරොත්තු වන එක් මුඛ්‍ය කාරණයක් පැහැදිලි කිරීම සඳහා ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය.

ආර්. ප්‍රේමදාස සහ සජිත් ප්‍රේමදාස
මෑත ඉතිහාසයේ රට පාලනය කළ නායකයන් අතරින් වැඩිම ආන්දෝලනයට ලක් වූ චරිතය වන්නේ ආර්. ප්‍රේමදාස ය. එය බොහෝ විට, මිථ්‍යාමය ප්‍රබන්ධ හරහා තවත් තීව්‍ර විය. එසේම, නිර්ධන පංතියෙන් රාජ්‍ය නායකත්වයට පත්වූ එකම නායකයාද ඔහු ය. එයම, ඔහුට එරෙහිව එල්ල කෙරුණු ඇතැම් අපවාදයන්ට පාදක විණැයි සිතිය හැකිය.

එක්සත් ජාතික පක්ෂය තුළ ඉහළට පැමිණීමට ආර්. ප්‍රේමදාස කළ වැඩ කොටසින් කාලක්වත් එම තත්වයට පැමිණීමට සජිත් ප්‍රේමදාස කර ඇතැයි පෙනෙන්ට නැතත්, පියාට මෙන්ම පුතාටද එම පක්ෂය තුළ නායකත්වයට පැමිණීම පහසු නොවුණි. ජේ. ආර්. ජයවර්ධන, ගාමිණී දිසානායක, ලලිත් ඇතුලත්මුදලි වැනි දක්ෂයන් අතරේ ආර්. ප්‍රේමදාස සංවිධායකයෙකු වශයෙනුත්, චින්තකයෙකු වශයෙනුත් දැක්වූ සාමර්ථය ඔහුගේ නායකත්ව ගමන් මාර්ගයට දායක වූ බව පෙනේ. එහෙත් සජිත් ප්‍රේමදාස සම්බන්ධයෙන් මේ දක්වා දකින්ට ලැබෙන්නේ, ඔහුගේ සාමර්ථයකට වඩා, දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ එක්සත් ජාතික පක්ෂය සින්නක්කරයේ තබා ගනිමින් එහි පරාභවයට නායකත්වය සැපයූ රනිල් වික්‍රමසිංහ කෙරෙහි පක්ෂය තුළ වැඩෙමින් පැවති අප්‍රසාදයේ සුවිශේෂ වරයෙන් නායකත්වයට පත් දේශපාලනඥයෙකි.

සජිත් ප්‍රේමදාස ගැන ජනප්‍රිය ව්‍යවහාරයේ පවතින විවේචන සහ අපවාද බොහොමයක් අසාධාරණ පදනම් මත ගොඩනැඟුණු ඒවා බව පෙනී යයි. සිදුවන්නේ මෙයයි: ලේබලයක් ඇලවූ පසු, එම ලේබලය, විශේෂයෙන් සමාජ මාධ්‍ය සහ වෙනත් සන්නිවේදන මාර්ග හරහා සූක්ෂම ආකාරයෙන් ඔසවා තබනු ලැබේ. ඉන්පසු එය ‘සත්‍යයක්’ බවට පත්වෙයි. එම ‘සත්‍යය’ තර්කානුකූලව ප්‍රශ්න කොට, පිරිසිඳ දැනගැනීමේ ක්‍රමයක් ඉන්පසු ඉතිරි නොවෙයි.
සජිත් ප්‍රේමදාස සම්බන්ධයෙන් මා මෙහිදී මතු කරන ප්‍රශ්න ඔහු ඇතුළු ඕනෑම කෙනෙකුට කිරා බැලිය හැකිය. ඒ අනුව, මගේ මතය බැහැර කිරීම හෝ පිළිගැනීම කළ හැකිය.

පසුගිය වසර ගණනාවක සජිත්ගේ දේශපාලනය වශයෙන් පැවතියේ බෞද්ධ පන්සල් සමග කෙරුණු ගනුදෙනුවකි. මගේ මතකයේ හැටියට, තෝරාගත් පන්සල් විශාල ප්‍රමාණයකට රුපියල් 50,000 බැගින් ඔහු බෙදා දුන්නේය. මේ කියන කාලයේ රටේ වැදගත් ප්‍රශ්න ගණනාවක් තිබුණි. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරගැනීමේ අභියෝග ගණනාවක් තිබුණි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සාධනීය ආකාරයකින් වෙනස් කර ගැනීමේ අරගල ගණනාවක් තිබුණි. එහෙත් ඒ කතිකාවන් තුළ සජිත් ප්‍රේමදාස කැපීපෙනෙන භූමිකාවක් ඉටු කළ බවක් පෙනෙන්නට නොවුණි. එසේම, දාගැබ් සිය ගණනක් කරවන බවට යම් ප්‍රතිඥාවක්ද වූ බවත් මට මතකයි. ඒ ඇයි?

පළමුව ජීවිතය දෙවැනුව ආධ්‍යාත්මය
ජාතියකට සහ සංස්කෘතියකට ආධ්‍යාත්මයක් ඇති බව සත්‍යයි. එහෙත්, ප්‍රමුඛතා ලැයිස්තු පිළියෙල විය යුත්තේ, සමාජයක භෞතික පැවැත්මට මුල් තැන දෙමිනි. කෝවිඩ් වසංගතය මුලින්ම රට වෙළාගනිමින් සිටි අවස්ථාවේ, මොන තහංචි පැමිණියත්, චිරාගත සම්ප්‍රදායානුකූලව එවරත් ශ්‍රී පාද වන්දනා වාරය උත්කර්ෂවත්ව පවත්වන බව ශ්‍රී පාද අඩවියේ නායක හිමියන් අභියෝගාත්මකව කියා තිබුණි. වාසනාවකට, එය නතර කිරීමට වර්තමාන බලධාරීන්ට ඒ අවස්ථාවේ හැකියාව ලැබුණි. අපේ ආසන්නතම පැවැත්ම පිළිබඳ අභියෝග හමුවේ, ආගම සහ සංස්කෘතිය වැනි අංග දෙවැනි තැනට දැමීම, එම ආගම්වලට හෝ සංස්කෘතීන්ට කරන මදිපුංචිකමක් නොවේ. රුවන්වැලි සෑය තැනවුණේ යුද්ධය අවසන් කිරීමෙන් පසුවයි. ශ්‍රී ලංකාවේ මේ මොහොත ගැන සලකන විට, එරටේ අනාගත නායකත්වයකට මුහුණදීමට සිදුවන්නේ, රටවැසියාගේ ආධ්‍යාත්මික ජීවිතය වෙනුවෙන් පේ වීමට නොව, ඔවුන්ගේ භෞතික පැවැත්ම නඟා සිටුවීමටයි. එය වටහාගැනීමට කියැවිය යුත්තේ ත්‍රිපිටකය නොව, මහබැංකු වාර්තාවයි.

කෝවිඩ් වසංගතයත් සමග ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ අසාර්ථකත්වය එළියට පැමිණි ජවයෙන් ප්‍රධාන විපක්ෂයේ අසාර්ථකත්වය එළියට පැමිණියේ නැත. එය අස්වාභාවික දෙයක් නොවේ. එක පැත්තකින්, විපක්ෂය ආණ්ඩු නොකරන නිසාත්, කෝවිඩ් වැනි පොදු හතුරෙකු සමග පොරබැදීමට විපක්ෂයේ සක්‍රීය සහායක් ලබාගැනීම ගෝඨාභය ආණ්ඩුව මුල පටන්ම ප්‍රතික්ෂේප කොට තිබුණු නිසාත්, කෝවිඩ් ආශ්‍රිත චෝදනාවන්ගෙන් විපක්ෂය බේරී සිටියේය. එහෙත්, මේ වසංගතය මැද්දේ විපක්ෂයේ දේශපාලනඥයන් කියා සිටි දේවල් ආශ්‍රයෙන් ඔවුන් සම්බන්ධ තක්සේරුවක් කෙනෙකුට ලබාගැනීමට බැරිකමක් නැත.

සජිත් ප්‍රේමදාස සහ කෝවිඩ් එන්නත
මගේ සාකච්ඡාවට සජිත් ප්‍රේමදාසගේ ආස්ථාන දෙකක් සලකා බැලීමට කැමැත්තෙමි. එකක් වන්නේ, එන්නත ලබාදීමේදී පූජ්‍ය පක්ෂයට ප්‍රමුඛත්වයක් ලබා දිය යුතු බවට ඔහු කළ ප්‍රකාශයයි. දෙවැන්න වන්නේ, ලංකාවේ අවසාන පුරවැසියා එන්නත ලබාගන්නා තෙක් තමන් එන්නත ලබාගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කරන බවට ඔහු කර ඇති ප්‍රකාශයයි.

එන්නත යනු විද්‍යාත්මක දෙයකි. මුල සිට අග දක්වාම එන්නත සම්බන්ධ කුදුමහත් කාරණා නිර්ණය වන්නේ විද්‍යාත්මක පදනමකිනි. උදාහරණයක් වශයෙන්, බටහිර ලෝකයේ එන්නත ලබාදීමේ ප්‍රමුඛත්වය වයස 60 ට වැඩි ජනතාවගෙන් පටන්ගත්තේ, විද්‍යාත්මක පදනමකිනි. එසේම, සෞඛ්‍ය සේවයේ නියුතු පිරිස් සහ විශේෂ රෝගාබාධ සහිත පුද්ගලයන්ට ප්‍රමුඛත්වය දීමත් විද්‍යාත්මක හේතු පෙරදැරිව එළැඹෙන ලද නිගමනයන් ය. එසේ තිබියදී, පූජ්‍ය පක්ෂයට එන්නත ලබාදීමේ ප්‍රමුඛත්වයක් ලබාදිය යුතු යැයි කියන්නේ කුමන පදනමකින්ද? මේ කාරණය අපි මෙසේ සලකා බලමු.

එන්නතේ අභිප්‍රේරිත කාර්යසාධනය දෙයාකාරයි. එකක් වන්නේ, අදාළ පුද්ගලයා හෙවත් එන්නත ලබන පුද්ගලයා බේරාගැනීමයි. දෙවැන්න වන්නේ, ඔහු ආශ්‍රයෙන් සෙස්සන්ට බෝ වීමට ඇති ඉඩකඩ අවම කිරීමෙන් සෙස්සන්ද ආරක්ෂා කිරීමයි. අදාළ පුද්ගලයා බේරාගැනීම යන කාරණයේදී සලකා බැලෙන්නේ, එම පුද්ගලයා විශේෂයෙන් එම රෝගයට ගොදුරු වීමට වැඩි ඉඩක් ඇති කෙනෙකුද යන්නයි. පූජ්‍ය පක්ෂයේ කෙනෙකු විශේෂයෙන් එම රෝගයට ගොදුරු විය හැකි වයස් කාණ්ඩයක හෝ විශේෂ රෝගාබාධ තත්වයක නොසිටී නම්, එම පුද්ගලයාට ප්‍රමුඛත්වයක් ලබාදිය යුතු යැයි කීම මුළුමණින් අවිද්‍යාත්මක වෙනවා පමණක් නොව, සෙස්සන් සම්බන්ධයෙන් ගත් විට අමානුෂිකද වන්නේය. ඊළඟට, සෙස්සන්ට බෝ කිරීමට ඉඩ ඇති පුද්ගල කාණ්ඩ වශයෙන් අප වර්ගීකරණයක් කළොත්, පූජ්‍ය පක්ෂය වැටෙන්නේ ඒ වර්ගීකරණයේ අවසාන කාණ්ඩයටයි. හෙවත්, ගිහිගෙයින් නික්ම යාම නිසාම සමාජ සංසරණය අඩුවෙන්ම ඇති සමාජ කාණ්ඩයක් වශයෙන් පූජ්‍ය පක්ෂය සැලකිය යුතු බවයි. මේ නුසුදුසුකම් දෙකම මැද සජිත් ප්‍රේමදාසගේ ප්‍රකාශය, බාල ජනකාන්ත ඉලක්කයක් පෙරදැරිව කරන ලද්දක් වශයෙන් මිස වෙනත් ආකාරයකින් සැලකිය හැකි දෙයක් නොවේ. මෙය, බණ්ඩාරනායකගේ පටන් මේ දක්වා පැමිණි අපේ දේශපාලනික වංශකතාවේ පදානුගත අනුකරණයක් පමණක් නොව, සමස්ත සමාජයක් ජීවිතය සහ මරණය අතර ප්‍රශ්නයකට මැදිව සිටින මොහොතකදී පවා එවැනි මතවාදයකට ප්‍රමුඛත්වය ලබාදීම තුළ යම් සාපරාධීත්වයක්ද ගැබ්ව ඇති බව කිව යුතුය.

ඔහුගේ දෙවැනි ආස්ථානය සමග මෙය සැසඳිය හැකිය. අවසාන පුරවැසියා එන්නත ලබන තෙක් තමා එන්නත ලබා නොගන්නා බව ඔහු කියන්නේ ඇයි? තමාගේ ජීවිතයට වඩා පුරවැසියාගේ ජීවිතයට තමා ආදරය කරන බව සහ ගරු කරන බව කියාපෑමයි. මුලින්ම කිව යුත්තේ, එවැනි කල්පනාවක්, රටක ජනතාවකට නායකත්වය සපයන කෙනෙකු ආදර්ශයට ගත යුතු නැති පුහු කල්පනාවක් බවයි. ලාබ ජනප්‍රියත්වයක් එහි තිබිය හැකි බව ඇත්ත. එහෙත්, තමාගේ ජීවිතය අනතුරේ තබාගෙන නිර්නාමික අවසානයෙකුගේ ජීවිතයක් වෙනුවෙන් පේ වී සිටිමි යැයි කියන කෙනෙකු, පාරමිතාවකට සුදුසු මුත්, දේශපාලනික නායකත්වයකට නුසුදුස්සෙකි.

දැන්, පූජ්‍ය පක්ෂයට සපයන ඔහුගේ විශේෂ ප්‍රමුඛතාව සමග මෙය සසඳන්න. අපේ රටේ සංඝ සාසනය පමණක් (පූජ්‍ය පක්ෂය යනු එය පමණක්ම නොවේ) විසිදහසක් පමණ යැයි කියැවේ. එසේ නම්, සජිත් ප්‍රේමදාස කියන්නේ, ගිහියන් විසිදහසකගේ ජීවිත ඊට හිලව්වට තැබීම යෝග්‍ය බවද? එක ආස්ථානයකින්, තමාගේ ජීවිතය එක අවසාන ගිහි පුරවැසියෙකු වෙනුවෙන් පරදුවට තබන සජිත් ප්‍රේමදාස, ඊළඟ ආස්ථානයේදී ගිහි ජීවිත විසිදහසක්, සාධාරණ සහ විද්‍යාත්මක පදනමකින් තොරව පාවා දෙයි.

සජිත් ප්‍රේමදාසට ඇතැමුන් අලවන නිග්‍රහාත්මක ලේබල් අවඥාවෙන් යුතුව බැහැර කළ යුතුය. අවශ්‍ය තන්හිදී, මැදහත්ව සහ බුද්ධිමත්ව සිතීමේ ශක්තියෙන් ඔහු සජ්ජිත බව මේ ලියුම්කරු දනී. එහෙත්, අපේ දේශපාලනය තුළ ආදේශක තවදුරටත් වලංගු නැති බව සහ නිරර්ථක වන බව තවම ඔහු තේරුම්ගෙන ඇති බවක් නොපෙනේ.■

රාජ්‍ය ආයතනවලින් තුනෙන් එකක් තමන්ට බෙදාගත් රාජපක්ෂ පවුලේ ආණ්ඩුව

0
  • රටේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධ ආයතන, භාණ්ඩාගාරය, මහා බැංකුව, බැංකු, මූල්‍ය ආයතන, රක්ෂණ සමාගම් ආදි මෙකී නොකී සියලුම වැදගත් ආයතන ඇත්තේ රාජපක්ෂවරුන් යටතේ

කැබිනට් අමාත්‍යවරුන්ට හා රාජ්‍ය අමාත්‍යවරුන්ට විෂයන් වෙන්කිරීම රාජ්‍ය ආයතන හා කාර්යභාරයන් වෙන්කරන ජනාධිපතිවරයාගේ අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රය අවසන් වරට නිකුත් කරනු ලැබුවේ ජුලි 08 වැනිදාය. එම ගැසට් පත්‍රයෙන් සිදුකර තිබුණේ ඊට පෙර දින එනම් ජුලි 07 දින ඇමරිකානු පුරවැසි බැසිල් රාජපක්ෂ මුදල් ඇමතිවරයා ලෙස පත්කිරීමට අදාළ විෂයන් වෙන්කිරීමේදී සිදුවූ වරදක් නිවැරදි කිරීමය. ඒ අලුතින් ඇති කරන ලද අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂට පවරන ලද ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ තවත් රාජ්‍ය ආයතන 03ක් පැවරීමය. එම ගැසට් පත්‍රයෙන් බැසිල් රාජපක්ෂට පවරා තිබූ ආයතන 03ක් ඒ අනුව අඩුකිරීමය.

ජනාධිපතිවරයා බලයට පත්වූ දා සිට අමාත්‍යවරුන්ට විෂයන් පැවරීමේ මෙම ගැසට් පත්‍රය 18 වතාවක් නිකුත් කර ඇති අතර එමගින් අපට පෙන්නුම් කරන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ වියතුන් සකස් කරනවා යැයි කී, විද්‍යාත්මකව විෂයන් වෙන් කිරීමේ කැබිනට් මණ්ඩලය විහිළුවක් බවට පත්වී ඇති බවයි. නැතිනම් බලයට පත්වී අවුරුදු දෙකකටත් අඩු කාලයකින් ඒ සඳහා මෙතරම් ගැසට් ගැසීමේ අවශ්‍යතාවක් පැන නැඟිය නොහැකිය.

මෙම ගැසට් පත්‍රවලින් ආසන්නම ගැසට් පත්‍ර ගැන සලකා බැලීමේදී වඩා වැදගත් වන්නේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ ආගමනයත් සමඟ ජුලි 07 දින නිකුත් කළ 17 වන ගැසට් පත්‍රයය.

එහිදී බැසිල් රාජපක්ෂට අමතරව තවත් රාජපක්ෂවරයෙකුට ජනාධිපතිවරයා සලකා තිබුණි. ඔහු ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්ෂය. වී, ධාන්‍ය …. ලෙස ඇරඹුණ ඔහුගේ රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශයට එහිදී කාබනික පොහොර නිෂ්පාදන ප්‍රවර්ධන හා සැපයුම් නියාමන යන අලුත් නාමකරණයක් එක්වී තිබුණි. ඒ නිකම්ම නොවේ ජාතික පොහොර ලේකම් කාර්යාලය, සීමාසහිත ලංකා පොහොර සමාගම, කොළඹ කොමර්ෂල් පොහොර සමාගම හා ශ්‍රී ලංකා ජාතික සාගිනි නිවීමේ ව්‍යාපාරය යන රාජ්‍ය ආයතන 04 ඔහුට එක්කරමින්ය. එම ආයතන ඊට පෙර අයත්ව තිබුණේ පොහොර නිෂ්පාදන හා සැපයුම් රාජ්‍ය අමාත්‍ය නීතිඥ මොහාන් පී ද සිල්වාටය. මොහාන් පී ද සිල්වාට අයත් ආයතන 04ම දැන් ඔහුගෙන් ඉවත්කර ඇති නිසා ඔහු දැන් කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයක් නැති රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකු බවට පත්වී ඇත. මීට පෙර එවැන්නකුට සිටියේ ගුදම් පහසුකම්, බහාලුම් අංගණ, වරාය සැපයුම් පහසුකම් හා නැව් කර්මාන්ත සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍ය ජයන්ත සමරවීර පමණය. ඒ අනුව ජනාධිපතිවරයාගේ විද්‍යාත්මක අමාත්‍යංශවල කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයක් නැති රාජ්‍ය ඇමතිවරුන් සංඛ්‍යාව දැන් 02ක් දක්වා ඉහළ නැග ඇත.

මේ ප්‍රවේශය අපට වැදගත් වන්නේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ ඇමතිකම් හා ඔවුන්ට අයත් රාජ්‍ය ආයතන ගැන සාකච්ඡා කරන්නටය. කැබිනට් ඇමති මණ්ඩලය තුළ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ, චමල් රාජපක්ෂ, බැසිල් රාජපක්ෂ හා නාමල් රාජපක්ෂ සිටිති. ඊට අමතරව රාජ්‍ය ඇමතිවරයකු ලෙස ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්ෂ සිටී. ඇමතිකමක් නැත්තේ කුළුඳුලේම මෙවර පාර්ලිමේන්තු ආ නිපුන රණවක නම් රාජපක්ෂවරුන්ගේ සහෝදරියගේ පුත්‍රයාටය. ඒත් ඔහු මාතර දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන කමිටුවේ ප්‍රධානියාය.

ආරක්ෂක ඇමති හා තාක්ෂණ ඇමති ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂය. අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂට ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අමාත්‍යාංශය, බුද්ධ සාසන, ආගමික කටයුතු හා සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශය සහ නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්‍යාංශය යන අමාත්‍යාංශ 03ක් තිබේ. චමල් රාජපක්ෂට වාරිමාර්ග ඇමති ධුරයත් ඊට අමතරව රාජ්‍ය ආරක්ෂක හා ආපදා කළමනාකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරයත් තිබේ. බැසිල් රාජපක්ෂ මුදල් ඇමතිය. නාමල් රාජපක්ෂට තරුණ හා ක්‍රීඩා අමාත්‍ය ධුරයත්, ඩිජිටල් තාක්ෂණ හා ව්‍යවසාය සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරයත් තිබේ. ශෂින්ද්‍ර රාජපක්ෂ කාබනික පොහොර නිෂ්පාදන ප්‍රවර්ධන රාජ්‍ය ඇමතිය.

ඒ අනුව රාජපක්ෂ පවුලේ අයියා මලෝ හා පුතුන්ට කැබිනට් අමාත්‍යාංශ 08ක් හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ 03ක් වශයෙන් මුළු අමාත්‍යාංශ 11ක් තිබේ. මීට අමතරව ජනාධිපති කාර්යාලය යටතේද ජාතික ප්‍රමුඛතා යනුවෙන් ජනාධිපතිවරයාගේ කාර්ය සාධක බලකායන්ට අමතරව ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලය හා පෝර්ට් සිටි හෙවත් කොළඹ වරාය නගර කොමිෂන් සභාව ඇත. මේ අමාත්‍යාංශ 11 තුළ හා ජනාධිපති කාර්යාලය යටතේ මතුපිටින් බැලූ විට රාජ්‍ය ආයතන 134ක් තිබෙන බව පෙනේ. ඒත් ඇත්ත ආයතන ගණන ඊට වඩා වැඩිය. ඊට හේතුව රාජ්‍ය ආයතන කිහිපයක් එකක් ලෙස දක්වා තිබීමේ අවස්ථා මෙම ගැසට් පත්‍රවල දක්නට ලැබීමය. ඒ සඳහා හොඳම උදාහරණය ඇත්තේ බැසිල් රාජපක්ෂගේ මුදල් අමාත්‍යාංශය යටතේය. සියලු රාජ්‍ය බැංකු, මූල්‍ය, රක්ෂණ හා ඒවායේ පාලිත සමාගම් හා ආශ්‍රිත ආයතන එහි දක්වා ඇත්තේ එක් රාජ්‍ය ආයතනයක් ලෙසය. නමුත් ඒ යටතේ රාජ්‍ය බැංකු ගණනාවක්, එම බැංකුවලට අනුබද්ධ ආයතන ගණනාවක් තිබේ. එසේම රජයේ ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව ගතහොත් එහි පාලනය යටතේ ලිට්රෝ ගෑස් සමාගම, ලංකා හොස්පිට්ල්ස්, ග්‍රෑන්ඩ් හයට් හෝටල් ව්‍යාපෘතිය ආදිය තිබෙන බව හඳුනාගත හැකිය. ටෙලිකොම් සමාගම සම්බන්ධයෙන් තත්වය එයමය. ඒ අනුව ඇත්ත වශයෙන්ම රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් යටතේ නිල වශයෙන් පාලනය වන රාජ්‍ය ආයතන සංඛ්‍යාව ආසන්න වශයෙන් 150ක් පමණ වන බව හඳුනාගත හැකිය.

මෙම සටහනේ වෙන වෙනම දක්වා ඇති මේ රාජ්‍ය ආයතන නිකම්ම නිකම් රාජ්‍ය ආයතන නොවන බව පැහැදිලිය. ඒවා රටේ වැදගත්ම රාජ්‍ය ආයතනයන්ය. එය ගැසට් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර ඇති මුළු රාජ්‍ය ආයතන සංඛ්‍යාව වන 369න් තුනෙන් එකකටත් වඩා වැඩිය. සංඛ්‍යාත්මකව මුළු රටෙන් තුනෙන් එකකටත් වඩා වැඩි රාජ්‍ය ආයතන සංඛ්‍යාවක් රාජපක්ෂවරු පාලනය කරනවා යැයි කිව හැකි වුවත් එසේ පාලනය කරන රාජ්‍ය ආයතනවල ප්‍රබලත්වය අනුව එය ඊට වැඩි එකක් ලෙසද හඳුනාගත හැකිය.

ඒ අනුව 18 වතාවකදී අලුතින් අමාත්‍යාංශ හා රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශ ඇති කිරීමේදී හා විෂයන් වෙනස් කිරීමේදී රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් අතර බෙදාගත් රාජ්‍ය ආයතන සංඛ්‍යාවේ වෙනසක් වී නැති බව එම ගැසට් අධ්‍යයනය කිරීමේදී පෙනී යයි.

රටේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධ ආයතන, භාණ්ඩාගාරය, මහා බැංකුව, බැංකු, මූල්‍ය ආයතන, රක්ෂණ සමාගම් ආදි මෙකී නොකී සියලුම වැදගත් ආයතන ඇත්තේ රාජපක්ෂවරුන් යටතේය. මෙතෙක් ඒ ඒ අමාත්‍යාංශය විෂයන්ට අයත්ව තිබූ අරමුදල් පවා දැන් ඇත්තේ ඒ ඒ අමාත්‍යාංශ යටතේ නොව රාජපක්ෂවරුන් යටතේය. එසේ වුවද සැබෑව වන්නේ මුළු රටේ සියලු රාජ්‍ය ආයතන සම්බන්ධයෙන් අවශ්‍ය නම් තීන්දු තීරණ ගැනීමේ බලය රාජපක්ෂවරුන්ට ඇති බවත් එය කැබිනට් පත්‍රිකා ඉදිරිපත් කිරීම හා නිලධාරීන් පත්කිරීම ආදියේදී පෙන්නුම් කර ඇති බවත්ය. ඒ අනුව මේ ආණ්ඩුව වූ කලි මෙතෙක් පැවති රාජපක්ෂ ආණ්ඩු මෙන්ම රාජපක්ෂ පවුලේ ආණ්ඩුවක් මිස වෙනසක් නැත.■

 

කිසිම රාජ්‍ය ආයතනයක් නැති රාජ්‍ය ඇමති

ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්‍ෂට දීම සඳහා මොහාන් පී ද සිල්වා යටතේ තිබුණු රාජ්‍ය ආයතන 04ම දැන් ඔහුගෙන් ඉවත්කර ඇති නිසා ඔහු දැන් කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයක් නැති රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකු බවට පත්වී ඇත.

 

අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ

ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා සැලස්ම් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අමාත්‍යාංශය:
ජාතික ක්‍රම සම්පාදන දෙපාර්තමේන්තුව, ජන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව, ප්‍රතිපත්ති අධ්‍යයන ආයතනය, තිරසර සංවර්ධන සභාව, කොම්ප්ට්‍රෝලර් ජනරාල් කාර්යාලය, තක්සේරු දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා ගිණුම් හා විගණන ප්‍රමිති සමීක්ෂණ මණ්ඩලය, ශ්‍රී ලංකා මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව, සුබසාධක ප්‍රතිලාභ මණ්ඩලය, රාජ්‍ය සේවා අන්‍යොන්‍ය අර්ථසාධක සංගමය, බුද්ධ ශාසන අරමුදල, බෞද්ධ පුනරුද අරමුදල, මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල

බුද්ධ ශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශය:
බෞද්ධ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, හින්දු ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, ක්‍රිස්තියානි ආගමික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, මුස්ලිම් ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, සංස්කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික කෞතුකාගාර දෙපාර්තමේන්තුව, ප්‍රසිද්ධ රැඟුම් පාලක මණ්ඩලය, ජාතික ලේඛනාරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික චිත්‍රපටි සංස්ථාව, එස් ඩබ්ලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරනායක ජාතික අනුස්මරණ පදනම, ජේ ආර් ජයවර්ධන පදනම

නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්‍යාංශය:
ජාතික භෞතික සැලසුම් දෙපාර්තමේන්තුව, හොටෙල් ඩිවලපර්ස් (ලංකා) පෞද්ගලික සමාගම.

 

ඇමති නාමල් රාජපක්ෂ

තරුණ හා ක්‍රීඩා අමාත්‍යාංශය:
ක්‍රීඩා සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික තරුණ සේවා සභාව, ජාතික යොවුන් සේනාංකය, සී/ස තරුණ සේවා සමුපකාරය, නායකත්ව සංවර්ධන ජාතික මධ්‍යස්ථානය, මිසිස්බල හා රැකීරක්ෂා දෙපාර්තමේන්තුව, ස්මාර්ට් ශ්‍රී ලංකා ආයතනය, ජාතික ක්‍රීඩා සභාව

ඩිජිටල් තාක්ෂණ හා ව්‍යවසාය සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශය:
කාර්මික තාක්ෂණ ආයතනය, ශ්‍රී ලංකා ඉන්ස්ටිටියුට් ඔෆ් නැනෝ ටෙක්නොලොජි ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, ජාතික විද්‍යා හා තාක්ෂණ කොමිෂන් සභාව, ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය, ශ්‍රී ලංකා ඉන්ස්ටිටියුට් ඔෆ් බයෝටෙක්නොලොජි ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්, සියලු තොරතුරු තාක්ෂණ උද්‍යාන.

 

ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ

ජනාධිපති කාර්යාලය:
ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලය, කොළඹ වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය

ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය:
ආරක්ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානි කාර්යාලය, ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදාව, ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව, ශ්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදාව, රාජ්‍ය බුද්ධි සේවාව, ශ්‍රී ලංකා වෙරළාරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුව, සර් ජෝන් කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය, ආරක්ෂක සේවා අණ හා මාණ්ඩලික විද්‍යාලය, ජාතික ශිෂ්‍යභට බලකාය, මිලෝදා ආයතනය (ඇකඩමි ඔෆ් ෆයිනෑන්සියල් ස්ටඩීස්) කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලයේ පීඨයක් ලෙස

තාක්ෂණ අමාත්‍යාංශය:
ශ්‍රී ලංකා විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව සහ අනුබද්ධිත ආයතන, තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණ නියෝජිතායතනය හා ඊට අනුබද්ධිත ආයතන, ශ්‍රී ලංකා පරිගනක හදිසි ප්‍රතිචාර සංසදය, ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් සමාගම හා එහි පාලිත සමාගම් සහ ආශ්‍රිත ආයතන, පුද්ගලයන් ලියාපදිංචි කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව.

 

ඇමති චමල් රාජපක්ෂ

වාරිමාර්ග අමාත්‍යාංශය:
වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව, උමා ඔය, මොරගහකන්ද, කළුගඟ, ගිං, නිල්වලා, මල්වතු ඔය ඇතුළු අනෙකුත් ප්‍රධාන වාරිමාර්ග සංවර්ධන ව්‍යාපෘති, ඉංජිනේරුමය කාර්යයන් පිළිබඳ මධ්‍යම උපදේශක කාර්යාංශය හා එහි පාලිත සමාගම් සහ ආශ්‍රිත සමාගම්, ශ්‍රී ලංකා ඉංජිනේරුවරුන්ගේ සභාව

රාජ්‍ය ආරක්ෂක හා ආපදා කළමනාකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශය:
රෙජිස්ට්‍රාර් ජනරාල් දෙපාර්තමේන්තුව, ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුව, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සඳහා වන ලේකම් කාර්යාලය, ව්‍යසන කළමනාකරණය සඳහා වූ ජාතික සභාව, ආපදා කළමනාකරණ මධ්‍යස්ථානය, ජාතික ආපදා සහන සේවා මධ්‍යස්ථානය, කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික ගොඩනැගිලි පර්යේෂණ සංවිධානය, රක්නා ආරක්ෂණ ලංකා ලිමිටඩ්, රසායනික අවි සම්මුතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ජාතික අධිකාරිය, ජාතික අන්තරායකාර ඖෂධ පාලක මණ්ඩලය, ආරක්ෂක සේවා පාසල, ජාතික ආරක්ෂක අරමුදල, ආරක්ෂක පර්යේෂණ හා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථානය, ශ්‍රී ලංකා ජාතික ආරක්ෂක අධ්‍යයනය ආයතනය, ශ්‍රී ලංකා ජාතික ආරක්ෂක විද්‍යාතනය, රණවිරු සේවා අධිකාරිය, අපි වෙනුවෙන් අපි අරමුදල.

 

ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ

මුදල් අමාත්‍යාංශය: (භාණ්ඩාගාර කටයුතු) මහා භාණ්ඩාගාරය, රාජ්‍ය මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික අයවැය දෙපාර්තමේන්තුව, කළමනාකරණ සේවා දෙපාර්තමේන්තුව, විදේශ සම්පත් දෙපාර්තමේන්තුව, රාජ්‍ය මුදල් දෙපාර්තමේන්තුව, භාණ්ඩාගාර මෙහෙයුම් දෙපාර්තමේන්තුව, රාජ්‍ය ගිණුම් දෙපාර්තමේන්තුව, වෙළඳ හා ආයෝජන ප්‍රතිපත්ති දෙපාර්තමේන්තුව, තොරතුරු තාක්ෂණ කළමනාකරණ දෙපාර්තමේන්තුව, නීති කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව, කළමනාකරණ විගණන දෙපාර්තමේන්තුව, සංවර්ධන මූල්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව

(රාජ්‍ය ආදායම් කළමනාකරණ කටයුතු) දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා රේගුව, සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික ලොතරැයි මණ්ඩලය, සංවර්ධන ලොතරැයි මණ්ඩලය, ආනයන හා අපනයන පාලන දෙපාර්තමේන්තුව

(බැංකු මූල්‍ය හා ප්‍රාග්ධන වෙළඳපල ප්‍රතිපත්ති නියාමන කටයුතු) ශ්‍රී ලංකා මහා බැංකුව, සියලු රාජ්‍ය බැංකු, මූල්‍ය, රක්ෂණ හා ඒවායේ පාලිත සමාගම් හා ආශ්‍රිත ආයතන, ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ මණ්ඩලය, ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව හා එහි පාලිත සමාගම් සහ අනුබද්ධ සමාගම්, ණය තොරතුරු කාර්යාංශය, සමාගම් රෙජිස්ට්‍රාර් දෙපාර්තමේන්තුව, ශ්‍රී ලංකා සුරැකුම් පත් හා විනිමය කොමිසම, ශ්‍රී ලංකා අපනයන ණය රක්ෂණ සංස්ථාව,

(අරමුදල් කළමනාකරණය) ලෝහෝර් ආර්යා අරමුදල, වර්ජන කෝලහාල, සිවිල් කලබල හා ත්‍රස්තවාදය පිළිබඳ අරමුදල, ජාතික රක්ෂණ භාර අරමුදල, සේවා නියුක්තිකයන්ගේ භාරකාර අරමුදල, ශ්‍රම වාසනා අරමුදල, ජාතික සෞඛ්‍ය සංවර්ධන අරමුදල, වකුගඩු අරමුදල, තේ ශක්ති අරමුදල, කප්රුක අරමුදල, රාජ්‍ය සේවා විශ්‍රාමිකයන්ගේ භාරකාර අරමුදල, සීමාසහිත නිපුණතා සංවර්ධන අරමුදල, දේශීය ණය සහ සංවර්ධන අරමුදල, නිමැයුම්කරුවන්ගේ අරමුදල, තුරුසවිය අරමුදල

(ඈවර කිරීමට හෝ වෙනත් ආයතන සමඟ ඒකාබද්ධ කිරීමට නියමිත ආයතන) විදුලි සංදේශ දෙපාර්තමේන්තුව, වනජීවි භාරය, ශ්‍රී ලංකා ජනමාධ්‍ය අභ්‍යාස ආයතනය, අභ්‍යන්තර වෙළඳ දෙපාර්තමේන්තුව, මාංශ භෝග හා ධාන්‍ය පර්යේෂණ සහ නිෂ්පාදන අධිකාරිය, සීමාසහිත ජනතා ෆර්ටිලයිසර් එන්ටර්ප්‍රයිසස්, දරුවන් සුරකිමු ජාතික භාර අරමුදල.

 

රාජ්‍ය ඇමති ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්ෂ

ජාතික පොහොර ලේකම් කාර්යාලය, සීමාසහිත ලංකා පොහොර සමාගම, කොළඹ කොමර්ෂල් පොහොර සමාගම, ශ්‍රී ලංකා ජාතික සාගිනි නිවීමේ ව්‍යාපාර මණ්ඩලය (ජාතික ආහාර ප්‍රවර්ධන මණ්ඩලය) ප්‍රාදේශීය ආර්ථික මධ්‍යස්ථාන, ගොවිජන සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව, ජාතික පසු අස්වනු කළමනාකරණ ආයතනය.■

 

 

 

මතක්වෙන්නේ රතුපස්වල, රොෂේන් චානක හා ඇන්ටනිය

මහමග උද්ඝෝෂණයේ යෙදෙන්නන් අත්අඩංගුවට ගන්නේ ඔවුන් මර්දනය කිරීමේ අදහසින් නොව කොවිඩ් පැතිරීම වැළැක්වීමේ පියවරක් වශයෙන් බව ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජුලි 13 දින ‘අරුණ’ පුවත්පතට විශේෂ ප්‍රකාශයක් ලබා දෙමින් පවසා ඇත.

රටේ අනිකුත් මාධ්‍යවලට දූරකථනයෙන්වත් සම්බන්ධකර ගැනීමට බැරි ජනාධිපතිවරයා එම පුවත්පතට විශේෂ ප්‍රකාශයක් ලබාදීමේ අරුමයක් නැත. මන්ද එම පුවත්පතේ හිමිකරු ජනාධිපතිවරයාගේ අතිජාත මිත්‍රයා වන හෙයිනි. පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩු සමයේදී නඩුවල පැටලී උසාවි මඟහරිමින් සිටි සමයේදී ජනාධිපතිවරයාගේ නඩුවලට නොමිලේ පෙනී සිටීමට වත්මන් අධිකරණ ඇමති අලි සබ්රි පවා හඳුන්වා දී තිබුණේ එම පුවත්පතේ හිමිකාර දිලිත් ජයවීර නිසාය.

එම විශේෂ ප්‍රකාශයේදී ජනාධිපතිවරයා තවදුරටත් කියා ඇත්තේ නිරෝධායන නීතිවලට අනුගත නොවී උද්ඝෝෂණවලට ජනතාව ඒකරාශි කරන්නේ ජනතා අවශ්‍යතාවක් වෙනුවෙන් නොවන බවයි. වගාවට පොහොර නැත්නම් එය ඉල්ලීමටත්, ධීවරයන්ට වන්දි නැත්නම් එය ඉල්ලීමටත් නිරෝධායන නීති රකිමින් උද්ඝෝෂණය කිරීම ජනතා අවශ්‍යතාවකි. රටේ උසස් අධ්‍යාපනය සම්බන්ධ ආණ්ඩුවේ තීරණයකට එකඟ විය නොහැකි එය ප්‍රකාශ කිරීමද ජනතා අවශ්‍යතාවකි. ජනතා අවශ්‍යතාව කුමක්ද යන්න තීන්දු කිරීමේ බලයත් ජනාධිපතිවරයා රැගෙන ඇති බව මෙයින් පෙන්නුම් කෙරේ.

එසේම එහි අවධාරණය කර ඇත්තේ උද්ඝෝෂණ කිරීම ජනතා අයිතියක් බව තමා ඉහළින්ම පිළිගන්නා බවත්, ඒ සඳහා ජනාධිපති කාර්යාලය අසල ස්ථානයක් වෙන්කර පහසුකම් දුන් එකම ජනාධිපතිවරයා තමා බවත්, වසංගත සමයේ එතැනට ගොස් උද්ඝෝෂණ නොකර රට පුරා උද්ඝෝෂණ කරන්නේ වෙනත් අරමුණකින් බවත්ය.
ඔහු වෙන්කර දුන් ස්ථානයේ උද්ඝෝෂණ කළාම නිරෝධාන නීතිවලට ප්‍රශ්නයක් නොමැති වන්නේ හා එතැනදී වසංගතය බෝ නොවන්නේ කෙසේදැයි අපට ප්‍රශ්නයකි. ජනාධිපතිවරයාට ඇති අනෙක් ප්‍රශ්නය රට පුරා උද්ඝෝෂණය කිරීමය. එහි අවුල දැන් පැහැදිලිය. සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ලියුම් ගසා ඇත්තේ හා පොලීසිය උද්ඝෝෂකයන් වෙනුවෙන් ක්‍රියාකර ඇත්තේ ඒ වෙනුවෙන්ය.

උද්ඝෝෂණය කිරීම ජනතා අයිතියක් බව ජනාධිපතිවරයා පිළිගැනීම අපට මතක් කරන්නේ ඔහු පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාව සිටියදී සිදුවූ රතුපස්වල උද්ඝෝෂකයන්ට වෙඩි තබා හමුදාව එම අයිතිය පිළිගත් ආකාරයය. කටුනායක උද්ඝෝෂණයේදී රොෂේන් චානක වෙඩි තබා මරා දැමීමය. හලාවත ධීවර උද්ඝෝෂණයේදී වෙඩි තබා ඇන්ටනී මරා දැමීමය.■

වසා දමන්න ජනපති කී කාර්යාලය යළි ඇරලා

0

■ ප්‍රියාශා හෙට්ටිහේවා

ඉලෙක්ට්‍රොනික් ක්‍රමවේදයකට අනුව දුම්රිය ප්‍රවේශ පත්‍ර නිකුත් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය සඳහා පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේ නිර්මාණය කළ ව්‍යාපෘති කාර්යාල වසා දැමීමට වත්මන් ජනාධිපතිවරයා උපදෙස් දුන්න ද ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශයේ ඉල්ලීමක් මත එම කාර්යාල තවමත් ක්‍රියාත්මක බව දුම්රිය එන්ජින් රියැදුරු සංගමයේ ලේකම් ඉන්දික දොඩංගොඩ පවසයි.

පසුගිය ආණ්ඩුව ඉලෙක්ට්‍රොනික් දුම්රිය ප්‍රවේශ පත්‍ර ක්‍රමවේදය සම්බන්ධ ව්‍යාපෘතියට මිල ගණන් කැඳවීමෙන් පසු චීන සමාගමක් එම කාර්යය සඳහා තෝරාගත් බවත් එහි ගැටලු පවතින බව වර්තමාන ආණ්ඩුව බලයට පත් වූ පසු පැහැදිලි කර දුන් බව් ඔහු පැවසීය.

ඔහු පැවසුවේ, එම පැහැදිලි කිරීම්වලින් පසු අදාළ ව්‍යාපෘති කාර්යාල වසා දමන ලෙස ජනාධිපතිවරයා උපදෙස් දුන්න ද ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශයේ කරුණු දැක්වීම් හමුවේ මුදල් අමාත්‍යංශයේ අනුමැතිය මත තවමත් එම ව්‍යාපෘති කාර්යාල ක්‍රියාත්මක වන බවය.

අදාළ ව්‍යාපෘතිය චීන සමාගමට ලබා දීම මගින් විශාල මුදලක් අනවශ්‍ය ලෙස වැය වන බවට ආණ්ඩුව දැනුවත් කළ ද චීන සමාගම සමග පසුගිය මස ගිවිසුමක් අත්සන් කර ඇති බව දොඩංගොඩ මහතා පැවසීය.

තව ද ඔහු පැවසුවේ, චීන සමාගම සමග දුම්රිය ප්‍රවේශ පත්‍ර විද්‍යුත්කරණය සම්බන්ධ ගිවිසුම අත්සන් කර ඇති නමුත් වෘත්තීය සමිති විරෝධතා හේතුවෙන් ගැටලුව සම්බන්ධයෙන් සොයා බැලීමට කමිටුවක් රජය විසින් පත් කරන ලද බවය. එම ගිවිසුමේ සඳහන් කරුණු හෝ ලැබෙන පහසුකම් මොනවා ද යන්න පිළිබඳව දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව මගින් දැනුවත් කිරීමක් හෝ මේ වන තෙක් නොකළ බව ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය ස්ථානාධිපති සංගමයේ සභාපති සුමේධ සෝමරත්න මහතා ‘අනිද්දා‘ පුවත්පතට පැවසීය. දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය සාමාන්‍යාධිකාරි (වාණිජ) වී.එස්. පොල්වත්තගේ මහතාගෙන් ඉහත චෝදනා සම්බන්ධයෙන් කළ විමසීමේදී ඔහු පැවසුවේ, අදාළ කටයුතු නිසි ක්‍රමවේදයකට අනුව ක්‍රියාත්මක වන බවය.■

ආණ්ඩුව ගැන ශ්‍රීලනිපයේ මත දෙකක්

ජුලි 8 වන බ්‍රහස්පතින්දා ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභාව රැස් වූ අවස්ථාවේදී එක් කණඩායමක් ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණෙන් ඉවත් වීමටත් තවත් කණ්ඩායමක් පොදුජන පෙරමුණ තුළ සිටිමින් පක්ෂයේ සංවිධාන කටයුතු කළ යුතු බවටත් අදහස් දැක් වූ බව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභිකයෙක් අනිද්දාට පැවසීය.

පොදු ජන පෙරමුණ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ පහළ පෙළේ මෙන්ම ඉහළ පෙළේ සාමාජිකයන් සංවර්ධන ක්‍රියාදාමයට සම්බන්ධ කර නොගැනීම හා දේශපාලන කටයුතු කිරීමට ඉඩ කඩ ලබා නොදීම නිසා ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය තුළ මෙම අදහස් දෙක ඇති වී තිබෙන බව එම මධ්‍යම කාරක සභිකයා වැඩි දුරටත් පැවසීිය.

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය හා ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අතර ජුනි 21 වන දා සාකච්ඡාවක් පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණත් තවමත් ඒ පිළිබඳව ස්ථිරත්වයක් ඇති වී නැති බව මේ පිළිබඳව අනිද්දා කළ විමසීමට පිළිතුරු දෙමින් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ ජ්‍යේෂ්ඨ උප සභාපති මහාචාර්ය රෝහණ ලක්ෂ්මන් පියදාස පැවසීය.

පළාත් සභා මැතිවරණය සඳහා අපේක්ෂකයන් තෝරා ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය කටයුතු ඉදිරි දිනවලදී සිදු කරනු ඇති බවත් සන්ධානයක් ලෙස එක් වෙනවාද නැද්ද යන වග ඉදිරියේදී තීන්දු කරනු ඇති බවත් ජ්‍යේෂ්ඨ උප සභාපතිවරයා පැවසීය.

පොදු ජන පෙරමුණේ මෙන්ම ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයත් ඉදිරියේ පැවැත්වීමට නියමිත පළාත් සභා මැතිවරණයට ලෑස්ති වෙමින් සිටින බවත් පක්ෂයේ සංවිධාන කටයුතු සිදු කරමින් සිටින බවත් ජ්‍යේෂ්ඨ උප සභාපතිවරයා පැවසීය.■

භූගත ජලයට මීටර්

කෘෂිකාර්මික කටයුතු නොවන වාණිජ කටයුතු සඳහා භූගත ජලය පාවිච්චි කිරීමේදී ඒ සඳහා ගාස්තු අය කිරීමට තීරණය කර ඇති අතර ඊට අදාළව ජල සම්පත් මණ්ඩල පනත සංශෝධනය කිරීමට ජුලි 12 වැනිදා පැවති කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීමේදී අනුමැතිය හිමි වී ඇත.

මේ සම්බන්ධයෙන් කරන ලද විමසීමේ ජල සම්පාදන අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ප්‍රියත් බන්දු වික්‍රම පැවසුවේ කෘෂිකාර්මික නොවන වාණිජ කටයුතු සඳහා භූගත ජලය ලබා ගැනීමේදී බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීම දැනටත් සිදුකළ යුතු වූවත් එය නියාමනය කිරීමේ ක්‍රමවේදයක් නොමැති බවයි. ලබා ගන්නා භූගත ජලය වෙනුවෙන් ගාස්තුවක් අයකර වැසි කාලයේදී භූගත ජලය නැවත පිරවීම සඳහා අරමුදලක් ඇතිකිරීම මේ මගින් සිදුවන බව ලේකම්වරයා පැවසීය.

ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේ ඒ සඳහා භූගත ජලය ලබා ගන්නා ස්ථානවල මීටර් සවිකිරීමට සිදුවන බවය. ■

චීන සංවර්ධන බැංකුවෙන් ඩො.මිලියන 200ක් වෙනුවට 500ක් ගන්න යයි

ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දී සිටින උග්‍ර විදේශ විනිමය අර්බුදයට පිළියමක් වශයෙන් චීන සංවර්ධන බැංකුවෙන් ලබා ගැනීමට නියමිතව තිබූ ඩොලර් මිලියන 200ක මුදල ඩොලර් මිලියන 500 දක්වා වැඩිකර ලබා ගැනීමට මුදල් අමාත්‍යාංශය කටයුතු කරමින් සිටින බව එහි අපගේ මූලාශ්‍ර තහවුරු කළේය.

මෙම ඩොලර් මිලියන 500ක ණය මුදල ලබා ගැනීම සම්බන්ධ ගිවිසුම මේ වනවිට මුදල් අමාත්‍යාංශය තුළ අධ්‍යයනය කරමින් පවතින බව එම මූලාශ්‍ර වැඩිදුරටත් තහවුරු කළේය.

එම ගිවිසුම ශ්‍රී ලංකාව වෙනුවෙන් ණය ලබා ගන්නා ලෙස මුදල් අමාත්‍යාංශයත් ණය ලබාදෙන්නා ලෙස චීන සංවර්ධන බැංකුවත් සමඟ අත්සන් කිරීමට සකස්කර ඇත.

චීන සංවර්ධන බැංකුවෙන් ඩොලර් මිලියන 700ක ණය මුදලක් ලබා ගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාව ගිවිසගෙන සිටි අතර එහි පළමු කොටස වූ ඩොලර් මිලියන 500ක මුදලක් පසුගිය මාර්තු මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාව ලබාගෙන තිබුණි. ඉතිරි කොටස වූ ඩොලර් මිලියන 200ක මුදල ජුලි මාසයේදී ලබා ගැනීමට නියමිත බව සහ ඒ සම්බන්ධයෙන් චීන තානාපතිවරයා හා චීන සංවර්ධන බැංකුවේ නිලධාරීන් සමඟ සාකච්ඡා  පවත්වමින් සිටින බව මුදල් අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් එස් ආර් ආටිගල ජුනි මස මාධ්‍ය කළ විමසීමකදී ප්‍රකාශ කර තිබුණි.

ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ විනිමය අර්බුදය විසඳීම සඳහා චීන මහජන බැංකුවෙන් ඩොලර් බිලියන 1.5ක ණය මුදලක් ලබා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව ගිවිසුම්ගතවී ඇති අතර පසුගිය මැයි මාසයේදී බංගලාදේශයෙන්ද ඩොලර් මිලියන 200ක ණය මුදලක් ශ්‍රී ලංකාව ලබා ගත්තේය.■

ජුවොන් හැරිසන් – ටෝකියෝ ඔලිම්පික් උස හා දුර පැනීම් සමායෝජනය

පාසල් නිවාසාන්තර ක්‍රීඩා තරගයේදී කිනම් හෝ මළල ක්‍රීඩා ඉසව්වකට සහභාගි නොවූ අයකු ඇත්නම් ඒ කිහිප දෙනෙකි. එහිදී මළල ක්‍රීඩාව ක්‍රීඩාවක් වශයෙන් තෝරාගෙන එහි යෙදෙන්නන් ඉසව් කිහිපයකට සහභාගි වීමේදී එම තෝරා ගැනීම් සිදුකරන්නේ ගැළපෙන ආකාරයකටය. වේගයෙන් දිවිය හැකි අය මීටර් 100, 200, 400 වැනි ඉසව් තෝරා ගනිති. මැදි දුර දුවන්නන් මීටර් 800, 1500 වැනි ඉසව් තෝරා ගනිති. දිගු දුර දුවන්නන් මීටර් 5000, 10,000 වැනි ඉසව් තෝරා ගනිති. වීසි කිරීම් සඳහා දක්ෂතා ඇති අය යගුලිය, කවපෙත්ත, හෙල්ල වීසි කිරීම වැනි ඉසව් තෝරා ගනිති. එසේ වුවද පැනීම් සඳහා දක්ෂතා ඇති අයද දුර පැනීම, උස පැනීම තුන් පිම්ම වැනි ඉසව් තෝරා ගත්තද දුර පැනීමත් උස පැනීමත් යන දෙකම එක් අයකු තෝරා ගන්නේ නැත. ඊට හේතුව දුර පැනීම යනු තිරස් පැනීමක් වීමත්, උස පැනීම යනු සිරස් පැනීමක් වීමත්ය. ඊටත් අමතරව දුර පැනීම සඳහා යම්කිසි වේගවත් ධාවනයක් වුවමනා වීමත්, උස පැනීම සඳහා වේගවත් ධාවනයක් අවශ්‍ය නොවීමත්, එහෙත් තිරස්ව ඉපිලීමේ හැකියාව හා වත්මන් ෆොස්බරි ප්ලොෆ් පැනීම සඳහා නම්‍යතාව අවශ්‍ය වීමත්ය. මේ නිසා පාසල් මට්ටමේ ක්‍රීඩකයකු පවා මෙම ඉසව් දෙක එකවිට තෝරා ගන්නේ නැත. තෝරා ගන්නවා නම් තෝරා ගනු ඇත්තේ දුර පැනීම හා තුන් පිම්ම යන තිරස් පැනීම් ඉසව් දෙකය. 80 දශකයේ ලංකාවේ ජාතික මට්ටම නියෝජනය කළ අතුල කුමාර එවැන්නෙකි.

මීටර් 100, 200 කෙටි දුර ධාවකයෝ එම ඉසව්වලට අමතරව දුර පැනීමද සිය සිය අනෙක් ඉසව්ව වශයෙන් තෝරා ගනිති. එයට හේතුව පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට මෙම තිරස් පැනීම සඳහා ඉපිලීමට යම් වේගවත් ධාවනයක් අවශ්‍ය වීමය. ලෝකය ගත් විට 80 දශකයේ ඒ සඳහා අපට හමුවූ උදාහරණය වූයේ ඇමරිකාවේ කාල් ලුවිස්ය. ඔහු මීටර 100, 200 හා දුර පැනීම යන ඉසව් ත්‍රිත්වයෙන්ම ඔලිමිපික් රන් පදක්කම් ලැබූවෙකි. ඊට පෙර 30 දශකයේදී එම දස්කම කරනු ලැබුවකු ලෙස අපට හමුවන්නේ ඇමරිකාවේම ජෙසී ඕවන්ස්ය. 90 දශකයේදී ලංකාවේ ජාතික මට්ටමේදී අපට හමුවූයේ බෙනිල්ඩස් ප්‍රනාන්දුය.

මේ ආකාරයෙන් පැහැදිලි කරන්නට සිදුවූයේ මළල ක්‍රීඩා තරඟ ඉසව්වල මීට හාත්පසින් වෙනස් තෝරා ගැනීමකින් තේරී පත්වීමක් ගැන කියන්නටය. එම තේරී පත්වීම සිදුවී ඇත්තේ නිකම්ම නිකම් තරගාවලියකට නොව එළැඹෙන ජපානයේ ටෝකියෝ ඔලිම්පික් උළෙලටය. එම ඔලිම්පික් උළෙල සඳහා ඇමරිකානු තේරීම් තරගාවලියේදී උස පැනීම හා දුර පැනීම යන ඉසව් දෙකකටම එක් ක්‍රීඩකයකු සුදුසුකම් ලබා තිබේ. ඔහු ජුවොන් හැරිසන්ය. මෙහි විශේෂත්වය ගැළපීමක් නැති මෙම ඉසව් දෙකෙන් ඇමරිකානු ක්‍රීඩකයකු ඔලිම්පික් වරම් ලබන්නේ අවුරුදු 109කට පසුව වීමය. අවසන් වරට එම ඉසව් දෙකටම ඇමරිකානු ක්‍රීඩකයකු සුදුසුකම් ලබා තිබෙන්නේ 1912 වසරේ ස්වීඩනයේ ස්ටොක්හෝම්ස්හි පැවති ඔලිම්පික් උළෙලටය. ඒ ජිම් ත්‍රෝප්ය. ඔහුට අමතරව ලෝකයේ වෙනත් රටක ක්‍රීඩකයකු එම ඉසව් දෙක සඳහා ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලක් නියෝජනය කර ඇති බව සඳහන් වන්නේද නැත.

දුර පැනීම, උස පැනීම, ඉසව් පහකින් සමන්විත පෙන්තැත්ලන් හා ඩෙකැත්ලන් හෙවත් දශප්‍රයාම ඉසව් සඳහා මළල ක්‍රීඩාවෙන් ත්‍රෝප් එම ඔලිම්පික් උළෙලට සහභාගි වී ඇති අතර එහිදී දුර පැනීමේදී 7වන ස්ථානයද, උස පැනීමේදී 4වන ස්ථානයද හිමිකර ගෙන ඇත. එමෙන්ම පෙන්තැත්ලන් ඉසව්වේදී හා දශප්‍රයාම ඉසව්වේදී රන් පදක්කම් දිනාගෙන ඇත. දශප්‍රයාම ඉසව්ව එදා සිට අද දක්වාම මීටර් 100, 400, 1500, මීටර් 110 කඩුලු පැනීම, දුර පැනීම, උස පැනීම, රිටි පැනීම, යගුලිය, කවපෙත්ත හා හෙල්ල වීසි කිරීම යන ඉසව් දහයෙන් සමන්විතය. ජිම් ත්‍රෝප් සහභාගි වූ 1912 ස්ටොක්හෝම්ස් ඔලිම්පික් උළෙලේ පෙන්තැප්ලන් ඉසව්වට තිබී ඇත්තේ දුර පැනීම, හෙල්ල වීසි කිරීම, කවපෙත්ත වීසි කිරීම, මීටර් 200 හා 1500 ඉසව්ය.

ජිම් ත්‍රෝප් දශප්‍රයාම ශූරයකු නිසා ඔහුට එදා දුර පැනීම හා උස පැනීම යන තනි ඉසව්වලට ඔලිම්පික් නියෝජනය කිරීම දක්වා දක්ෂතාවක් තිබී ඇති බව පැහැදිලිය. ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලවලදී පිරිමි දශප්‍රයාම ඉසව්ව්ව හා කාන්තා සත් ප්‍රයාම ඉසව්ව (මීටර් 200,800, මීටර්100 කඩුලු පැනීම, දුර පැනීම, උස පැනීම, යගුලිය දැමීම හා හෙල්ල වීසි කිරීම) නියෝජනය කරන ක්‍රීඩක ක්‍රීඩිකාවන් ඊට අමතරව තනි මළල ක්‍රීඩා ඉසව්වක් නියෝජනය කිරීම සඳහා වරම් ලැබීම කලාතුරකින් දක්නට ලැබෙන්නකි. පසුගිය කාලයේ ඒ සඳහා උදාහරණයද අපට හමුවන්නේ ඇමරිකාවෙනි. ඇය ජැකී ජොයිනර් කර්සිය. 1988 සියොල් ඔලිම්පික් උළෙලේ ඇය සත් ප්‍රයාම හා දුර පැනීම යන ඉසව් දෙකෙන්ම රන් පදක්කම් දිනා ගත්තාය.

එහෙත් මේ කතාවේ අපේ කතානායක ජුවොන් හැරිසන් ඊට වඩා වෙනස්ය. ඔහු දස ප්‍රයාම ඉසව්ව සඳහා තරඟ කරන හා ඊට අමතරව ඒ අතරින් වඩාත් දක්ෂතා ඇති තනි මළල ක්‍රීඩා ඉසව් නියෝජනය කරන්නෙක් නොවේ. ඒ නිසා දුර පැනීම හා උස පැනීම යන එකිනෙකට වෙනස් යෝග්‍යතාවන් අවශ්‍ය ඉසව් දෙක සඳහා ඔලිම්පික් තේරී පත්වීමේ මට්ටම දක්වා පැමිණීමම වත්මන් තරගකාරි මළල ක්‍රීඩා පිටිය තුළ ලෙහෙසි පහසු දෙයක් නොවේ. ඇමරිකානු තේරීම් තරගවලින් ටෝකියෝ ඔලිම්පික් සඳහා ඔහු සුදුසුකම් ලබන්නේ ඉසව් දෙකෙන්ම පළමුවැනියා වෙමින් වීමද එම තේරී පත්වීමට අමතරව තවත් විශේෂත්වයකි. එම ඉසව් දෙක සඳහා මේ වනවිට ඇති ලෝක ශ්‍රේණිගතකිරීම්වල ජුවොන් හැරිසන් ඉන්නේ එම ඉසව් දෙකේම දෙවෙනි ස්ථානයේය. එම ඉසව් දෙකේ රන් පදක්කම් කෙසේ වෙතත් කිනම් හෝ පදක්කමක් ටෝකියෝ ඔලිම්පික් උළෙලේදී ජුවොන් හැරිසන් ලබා ගන්නේ නම්, එම ඉසව් දෙකෙන් ඔලිම්පික් තරගාවලියකට සහභාගිවීම අබිබවා ගිය තවත් සුවිශේෂ වාර්තාවකටද ඔහු හිමිකම් කියනු ඇත.■

අපි හෝදනවා වාගේ කාටවත් හෝදන්න බෑ – රෙදි හෝදන වීරසාමිලාගේ ආමර්වීදියේ පාරාදීසය

කොළඹ නගරය ජනාකීර්ණය. මරදානේ ආමර් වීදිය දිගේ ඇවිද යන විට ඒ බව වඩාත් හොඳින් දැනේ. විවිධ රැකියාවල නිරත සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම්, දුප්පත්, පොහොසත් මිනිස්සු එකම ජනපදයකි. ඔවුන්ගේ ඇඳුම් විලාසිතා විවිධය, විචිත්‍රය. වෛවර්ණය. එක් එක් අයගේ තරාතිරම ප්‍රදර්ශනය කරනසුලුය. අව්ව, වාහන ශබ්ද, වාහනවලින් නැගෙන දුම් රොටු හා දුහුවිලිවලින් ඇති කරන්නේ කර්කශ ගතියක් වුවත් මොහොතක් නැවතී ඒ මිනිස් කැළ දෙස බලා සිටීම ආස්වාදජනකය.

කොටහේනේ සිට මරදාන දෙසට දිවෙන මාර්ගයේ ආමර් වීදිය හතරමං හංදිය පසු වී මීටර් කිහිපයක් ඇවිද ගොස් විශාල බෝධිය අයිනෙන් වමට හැරුණු විට ආමර් වීදියේ පැරඩයිස් වත්තට ඇතුළු විය හැකිය.

පැරඩයිස් වත්තෟ පැරඩයිස් කියන්නේ පාරාදීසයටය. මේ පාරාදීසයේ සිටින්නේ යටත්විජිත කාලයේ පටන් කොළඹ ජනයාට අත්‍යවශ්‍ය සේවාවක් සපයන අත්‍යවශ්‍ය ජන කොටසකි. එහෙම නැතිනම් කොළඹ මිනිසුන්ගේ ඇඳුම් සෝදා, වේලා පිරිසිදු කර දීමේ සේවාවේ යෙදෙන ජන කොටසකි. විවිධ වර්ණයෙන් යුතු, විවිධ ඇඳුම් එල්ලා ඇති ආකාරයත් පසුබිමේ ඇති කෝවිලේ වර්ණවත් මුහුණතත් අපට සිහිපත් කරන්නේ හිංදි සිනමාපටයක වර්ණවත් රූප රාමු පෙළකි.

1930 දශකය වන විට මේ ප්‍රජාව මේ සේවාව කරගෙන ගොස් තිබෙන්නේ පංචිකාවත්ත පාලම අසළ කුඩා ඉඩකඩකය. රෙදි හෝදන, වේලන, මදින මේ කඩිසර මිනිසුන්ගේ සේවාව ගැන නිරීක්ෂණය කළ සුදු නිලධාරීන් 1931 දී කොළඹ නගරයේ ආමර් වීදිය අසල අක්කර 6ක පමණ මේ භූමිය ඔවුන් වෙනුවෙන් වෙන් කර තිබේ. ඒ රස්සාව කිරීම සඳහා අවශ්‍ය කාමර, නිවාස හා රෙදි සේදීම සඳහා අවශ්‍ය ගල් ආදියද ලබාදෙමිනි.

“අවුරුදු 9න් මම මේ රස්සාව පටන් ගත්තේ. දැන් මට අවුරුදු 75යි. මම ඉස්කෝලේ යන කාලේම තාත්තා මැරුණා. එයා මැරණාට පස්සේ මම මේක කරන්න පටන් ගත්තා. ඒ කාලේ මෙතන මේ තරම් ජනාවාස වෙලා තිබුණේ නෑ. වටේම ගස්කොළන් තිබුණා. කොස් ගස් තිබුණා. ලයිට් තිබුණේ නෑ. ගෑස් ලාම්පු තමයි තිබුණේ. නගර සභාවෙන් ඇවිත් හවසට ඒ ගෑස් ලාම්පු පත්තු කරලා යනවා. උදේට ඇවිත් නිවනවා. රෙදි හෝදන ටැංකි තිබුණේ එහා පැත්තේ තියෙන බිල්ඩිම ගාව. එතන ඉඩම පුද්ගලික සමාගමකට 99 අවුරුදු බදු දීලා, දැන් තියෙන මේ ටැංකි ටික ප්‍රේමදාස මහත්තයා අපිට හදලා දුන්නේ. ඔය කාලි අම්මාන් කෝවිල ඒ කාලේ ඉඳලා පොඩියට තිබුණා. දැනට අවුරුදු 15කට විතර කලින් තමයි කෝවිල ඔය මට්ටමට දියුණු වුණේ. ඉස්සර මෙතන රික්ෂෝ කට්ටිය 10ක් විතර හිටියා. ඒ අය තමයි ගිහින් රෙදි පොට්ටනි පටවාගෙන එන්නේ. දැන් ඒ වෙනුවට ත්‍රීවීල් තියෙනවානේ. දැන් ටෙලිපෝන් තියෙන නිසා ‘රෙදි ටිකක් තියෙනවා ඇවිත් ගෙනියන්න’ කියලා අපට කෝල් එකක් දීලා කියනවා. ටෙලිපෝන් නැති කාලේ දවස් ගාන අනුව මේ දවස් ගානෙන් මේ ගෙදර රෙදි එකතුවෙලා ඇති කියලා අපි දන්නවා. නැත්නම් අපි එන දවස් ඒ අය දන්නවා. ”

සුදු නිලධාරීන් ලබා දුන් අඩි 10X10යේ කුඩා කාමරය ඉදිරිපිට, ඉන් අඩක් පමණ ප්‍රමාණයේ ඉස්තෝප්පුවේ කුඩා ස්ටූලයක් මත ඉඳගෙන පැරඩයිස් වත්තේ දැනට සිටින ජ්‍යේෂ්ඨතම සාමාජිකයන් කිහි දෙනාගෙන් කෙනෙකු වන සින්නයියා වීරසාමි අතීතය සිහිපත් කළේ එසේය. ඔහුට පිටු පසින් තවත් පුද්ගලයෙක් පොල්කටු අඟුරු ඉස්තිරික්කයකින් ඇඳුම් මදිමින් සිටියි. ‘මගේ ළඟ දැන් තුන් දෙනෙක් කුලියට වැඩ කරනවා’ තම රැකියාව ගැන තමන් තෘප්තිමත් බවත්, ආඩම්බර බවත් සින්නයියාගේ දිදුළන ඇස්වලිනුත්, නිරන්තරයෙන් සිහින් මුවින් නැගෙන සිහින් සිනාවෙනුත් පැවසෙයි.

“තාත්තා කරපු ඕඩර්ස් ටිකමයි අදටත් මම කරන්නේ. ඒ ගෙවල්වලත් පරම්පරාවල් තුනක් වෙන්න එනවා. තවමත් ඒ අය අපිට රස්සාව දෙනවා. අපට හුඟක් ඕඩර්ස් තියෙන්නේ වැල්ලවත්තේ. මම රවී කරුණානායක, කරූ ජයසූරිය, අරුමුගම් තොන්ඩමන් වගේ ප්‍රභූ අයගේ වැඩ කරනවා. කොළඹ නගර සභාවේ විජේමුනි ඩොක්ටර්ගේ වැඩ කරනවා. මන්ත්‍රීලා ගොඩාක් අයගේ වැඩ කරනවා. උසාවියේ තිර රෙදි, මේස රෙදි ඔක්කෝම හෝදන්නේ මම. ඒ අය මගේ වැඩ ගැන හරි සතුටුයි. උසාවියේ කාගෙන් හරි, ටවුන් හෝල් එකේ කාගෙන් හරි සින්නයියා කියලා ඇහුවොත් මාව දන්නවා. අපේ අය නගර සභාවේ වැඩ කරගන්න ගියාම මගේ නම කියලා තමයි ඒ වැඩ කරගන්නේ.”

‘ඉස්සර මෙතන සිංහල පවුල් 8 ක් විතර හිටියා. අපි ඔක්කෝම එකටනේ රස්සාව කළේ. ඒ අයගෙන් දැන් ඉතිරි වෙලා ඉන්නේ පවුල් 4 යි. අනික් අය රස්සාව අතෑරලා. මුස්ලිම් අය මෙතන නෑ. 83 කෝලාහල වෙලාවේ ඒ සිංහල පවුල්වල අය තමයි අපිව බලා ගත්තේ. ඒ නිසා අපිට මොනවත් කරදරයක් වුණේ නෑ. අපි ගොඩාක් දෙමළ අය මේ වත්තේ තියාගෙන පරිස්සම් කළා. කලබල ඉවර වෙලා යනකම් අපි තමයි ඒ ඔක්කෝටම කන්න බොන්න දුන්නේ.’ සින්නයියා කියන්නේ ආඩම්බරයෙනි.

පැරඩයිස් වත්තේ වැඩ කෙරෙන්නේ එක රටාවකටය. හැමෝම හැම වැඩේම කරන්නේ නැත. එක එක්කෙනාට පැවරුණු රාජකාරි වෙන වෙනම තිබේ. ඒවා ඔවුන් අකුරට කරයි. කොළඹ නගරයේ විවිධ නිවාසවලින්, රාජ්‍ය ආයතනවලින් ගෙනෙන රෙදි මුලින්ම දාන්නෙ කිළිටි කාමරවලටය. එතැන අයගේ රාජකාරිය රෙදි තේරීමය. තෝරන්නට කලින් එක එක ගෙවල්වලට, ආයතනවලට අයත් ඇඳුම්වලට වෙන වෙනම සලකුණු යෙදීම කළ යුතුය. නැත්නම් අර ගෙදර ඇඳුම්, මේ ගෙදරට මාරු වී සිදු වන්නේ මහත් කලබැගෑනියකි. ඉස්සර නම් ඒ සලකුණු යෙදුවේ සෙංකොට්ටංවලිනි. (සෙංකොට්ටං කියන්නේ කොට්ටම්බා ගෙඩියකින් ගන්නා කහටවලටය.) දැන් නම් මාකර් පෑනෙනි. සායම් යන රෙදි වෙනමත්, සායම් නොයන රෙදි වෙනමත් තෝරා වෙන වෙනම වෙන් කරන්නේ ඉන් පසුවය. පසුවදා සේදීමට ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය කෙමිකල් වර්ග යොදා ප්ලාස්ටික් බඳුන්වලට පොඟන්නට දමන්නේ ඊටත් පසුවය. මොනවා දැම්මත් සුදු රෙදිවල කහට පැල්ලම්, කළු පුස් යැවීම ලේසි වැඩක් නොවේ.

වතුර ටැංකිවල දණහිසෙන් පහළට වතුරේ බැහැගෙන රෙදි හෝදන්නේ පිරිමි උදවිය පමණකි. රෙදි සේදීම පටන් ගන්නේ උදේ හත අට වන විටය. රෙදි කෑලි සිය ගණනක් ගලේ ගසා අපුල්ලා තුන් හතර වතාවක් වතුරෙ හෝදා මිරිකා හැරිය යුතුය. ඊළඟට රෙදි යන්නේ වේලන පාටියටය. රෙදි වේලන පාටියේ වැඩි හරියක් වැඩ කරන්නේ ගෑනු උදවියයි. පොරොන්දු පරිදි නිසි කලට රෙදි ටික බාර දෙන්න නම් ඒවා ඉක්මනින් වේලා ගත යුතුය.

පැරඩයිස් වත්තේ රෙදි මදින කාමර පනහක් පමණ තිබේ. ඒවායේ කරන්නෙ රෙදි මැදීම පමණි. තවමත් පැරඩයිස් වත්තේ ඇඳුම් මදින්නේ පොල් කටු අඟුරු යොදා රත් කළ ඉස්තිරික්කවලිනි. මුලින් යෙදූ සලකුණ අනුව ඒ ඒ ගෙවල්වලට, ආයතනවලට අදාළ ඇඳුම් තෝරා, නමා පිළිවෙළට පාර්සල් කර රැගෙන යන්නේ ඉන් පසුවය.

දැන් රෙදි හෝදන මැෂිමක් නැත්තේ එහෙමත් නිවසකය. කොළඹ නගරයේ බොහෝ තැන්වල ලොන්ඩි්‍ර ෂොප් විවෘත කර තිබේ. එවන් වකවානුවක වුණත් අපට නිදහස ලැබෙන්නටත් කලියෙන් සිට පැවත ආ මේ රස්සාවේ ස්වභාවය වෙනස් වී ඇත්නම් ඒ සුළු වශයෙනි. ගලේ ගසා රෙදි අපුල්ලා, වැලේ වනා අව්වේ වේලා, පොල් කටු අඟුරු යොදා යකඩ ඉස්තිරික්කය රත්කර ඇඳුම් මැදීම වෙනුවට ඒ සියල්ල එකවර කළ හැකි ගෘහාශ්‍රිත රෙදි සෝදන යන්ත්‍ර සේම වෘත්තීය රෙදි සෝදන යන්ත්‍රත් වෙළෙඳපොලේ තිබේ. එයාකාරයට ලෝකය වෙනස් වුණත් පැරඩයිස් වත්තේ මිනිසුන්ගේ රාජකාරිය වෙනස් වූ බවක් පෙනෙන්නට නැත.

“කොළඹ කොච්චර ලොන්ඩරි ඇරුණත් අතින් හෝදනවා වාගේ සුදු වෙන්නේ නෑ. පිරිසිදු වෙන්නේ නෑ. ලොන්ඩරියේ මැෂින් එකෙන් හෝදලා සුවඳ කෙමිකල් දාලා දෙනවා. ඒත් අපි හෝදනවා වාගේ කාටවත් හෝදන්න බෑ කියලා අපිට වැඩ දෙන අය දන්නවා. කොරෝනා කාලෙත් අපි පාස් අරන් ගිහින් ඒ අයගේ රෙදි හෝදලා, වේලලා, මැදලා ගිහින් දුන්නා.”

සුදෝ සුදු සරමකින් හා සුදු මේස් බැනියමකින් සැරසී වතුර ටැංකියේ බැහැගෙන රෙදි හෝදන කාර්මේගන් එසේ කියන්නේ දැඩි විශ්වාසයකිනි. අවුරුදු 13 සිට රෙදි සේදීම කරන ඔහුට ඔහුගේ සේවාදායකයන් පිළිබඳව ඇත්තේ දැඩි විශ්වාසයකි.

‘අපට හදිසියක් වෙලා මුදල් ටිකක් ඉල්ලුවත් ටක් ගාලා දෙනවා. ඒත් අපි බැරිම වුණෝත් ඇරෙන්න ඉල්ලන්නේ නෑ. අලුත් පරම්පරාවේ අය මේ රස්සාවේ රැඳෙන්න කැමති නෑ. හෝදලා කරලා දුන්නාම ත්‍රීවීල් එකේ බෑග් ටික

පටවාගෙන ගිහින් කීයක් හරි හොයාගන්නවා. අපි වාගේ ස්ථීරව මේ රස්සාව කරන්න ඒ අය කැමති නෑ. අපිට ඉතිං මේ රස්සාව තමයි ජීවිතේ. මැරෙනකම් අපි මේ රස්සාව අකුරට කරන්න තමයි උත්සාහ කරන්නේ. නැත්නම් අපේ නමට හොඳ නෑනේ.’ විශාල ඇඳ ඇතිරිල්ලක් ගලේ ගසා අතුල්ලමින් කාර්මේගන් කියයි.

පාරාදීසයක්ය කිව්වත්, කාගේ කිලිටි හෝදා නැවුම් පෙනුමක් දුන්නත් පැරඩයිස් වත්තේ මිනිසුන්ගේ ජීවිතයට නැවුම් පෙනුමක් දෙන්නට කවුරුවත් උනන්දු වී නැති හැඩය.

‘මම ඉපදුණේත් මෙහේ, අවුරුදු 20 ඉඳලා මේ රස්සාව කරනවා. සීයා, තාත්තා ඔක්කෝම මේ රස්සාව තමයි කළේ. මට දැන් අවුරුදු 72ක් වෙනවා. අවුරුදු 52ක් තිස්සේ ඉන්නේ, කන්නේ, වැඩ කරන්නේ මේ තියෙන අඩි 10×10 කාමරය ඇතුළේ. දැන් වෙනකොට මේ කාමරේ අපි 6 දෙනෙක් ජීවත් වෙනවා. පරම්පරා තුනක්. මමයි, මගේ බිරිඳයි, දුවයි, බෑනයි, ළමයි දෙන්නයි. ඇතුළට යන්නත් පිට වෙන්නත් තියෙන්නේ එක දොරයි. ජනේල නෑ. කුස්සිය තියෙන්නෙත් ඒ අඩි 10×10 ඇතුළේමයි. වැස්ස වැඩි වුණාම කාමරේ ඇතුළට වතුර දානවා.

මෙතන පවුල් 150කට වැඩිය ඉන්නවා. මුල් කාලේ තිබුණු කාමර පේළිවලින් සෑහෙන ප්‍රමාණයක් කඩලා දැන් තියෙන්නේ කාමර 60 යි. අපි කාටවත් සමෘද්ධිය දීලා නෑ. කොරෝනාවලට ලොක්ඩවුන් කරපු ගිය පාර රුපියල් 5000 දෙපාරක් ලැබුණා. මේ පාර තවම මොනවත් ලැබුණේ නෑ.’ පැරඩයිස් වත්තේ තවත් ජ්‍යේෂ්ඨයෙකු වන මයිල්වාගනම්ගේ කතාව පැරඩයිස් වත්තේ බහුතරයකගේ කතාවමය.■

ඔබේ උද්‍යානය සොයාගත යුත්තේ ඔබය – මැන්ඩෙලාගේ ගමන්මග

  • විප්ලවකරුවකුගේ සහ සිරකරුවකුගේ හදවතෙහි ආදරයට තිබෙන ඉඩ ඉතාමත් කුඩා ය. එහෙත් මැන්ඩෙලා කෙදිනකවත් ආදරය අත්හළේ නැත.

Mandela’s Way නම් වූ අපූරු කෘතිය ලියා ඇත්තේ ‘ටයිම්’ සඟරාවේ සංස්කාරකවරයකුව සිටි රිචර්ඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් (Richard Strengal)  ය. මේ අගනා කෘතිය ‘මැන්ඩෙලාගේ ගමන්මඟ’ නමින් සිංහලට පරිවර්තනය වී ඇත්තේ විදර්ශන ප්‍රකාශනයක් ලෙස ය. අවිනිශ්චිත වකවානුවකට පාඩම් ද සමඟින් මැන්ඩෙලාගේ ආදරය, ලිංගිකත්වය, ජීවිතය වැනි ඉසව් ගණනාවක් ස්පර්ශ කිරීමට රිචර්ඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් මෙහිදී යොමුවන්නේ අමුතුම ආකාරයේ හැඳින්වීමක් ද ඉදිරිපත් කරමිනි.

නෙල්සන් මැන්ඩෙලා නොගැළපෙන දේ ගණනාවකින් සැදුම්ලත් මිනිසෙකි. බෙහෙවින් ගනකම් සමක් වුව ද, එය වහා තුවාල වන එකකි. අනෙක් අයට දැනෙන ආකාරය පිළිබඳ වහා සංවේදී වන නමුත් තමාට වඩාත් සමීප දේ නොසලකා හරියි. මුදල් සම්බන්ධයෙන් අතිශයින් පරිත්‍යාගශීලී ය. එහෙත්, තමාට කළ මෙහෙයක් වෙනුවෙන් සන්තෝසමක් දෙන විට, ශතයට ගණන් බලයි. පළඟැටියකු හෝ මකු`ඵවකුවත් පාගා දැමීමට පසුබට නමුත් ඔහු, අප්‍රිකානු ජාතික සංගම් සන්නද්ධ අංශයේ අණ දෙන්නා ය. (මැන්ඩෙලාගේ මග, පරිවර්තනය: කුඩාගම්මන සීලරතන, 3 පිටුව)

කවර ද්‍රව්‍යමය සම්පතක වුව වටිනාකමක් මැන්ඩෙලාට නොපෙනුණ ගාන යැයි ස්ටේ‍රන්ගල් ලියා තබයි. රථවාහනවල, අත්ඔර්ලෝසුවල වෙළෙඳනාම ඔහු දැන නොසිටියේ ය. ආගන්තුකයන් ඉතා උණුසුම් ලෙස පිළිගන්නා ඔහු සමීපතමයන් හමුවේ පෙනී සිටියේ තරමක් උදාසීන ලෙස ය. මුලින්ම තමා හමුවට පැමිණෙන නවකයන් ඔහු පිළිගන්නේ මෘදු සිනාවකිනි. ඒ සිනහව ඔහු රඳවාගෙන සිටින්නේ ආගන්තුකයන් සඳහාම යැයි ස්ටේ‍රන්ගල් පවසන්නේ දූදරුවන්, සොහොයුරියන් අතරේ සිටියදී එය ගල්වී යන ආකාරය ඔහු දැක ඇති හෙයිනි.
දසවසරක් පමණ කලාසීමාවක් මු`ඵල්ලේ දිනපතාම පාහේ මැන්ඩෙලා හමුවූ, මැන්ඩෙලා සමඟ සංචාරයෙහි යෙදුණු, මැන්ඩෙලාගේ සපත්තු ලේස් ගැට ගැසූ, ටයිපටිය හරිගැස්සූ රිචර්ඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් මේ චරිතාපදානය සඳහා මැන්ඩෙලා හමුවීමට ලද ඉඩප්‍රස්ථාව දකින්නේ දෛවෝපගත සිදුවීමක් ලෙස ය. ජොහැනස්බර්ග් නගරයේදී තමා මැන්ඩෙලා හමුවීමට පොරොත්තුව සිටියේ දකුණු අප්‍රිකා ඉතිහාසයේ දැඩිම අනතුරුදායක වකවානුවකදී යයි ඔහු කියයි. (‘ඉදිරිමඟ’ ලෙස නම් කෙරුණු) ‘මැන්ඩෙලාගේ ගමන්මග’ පොතේ හැඳින්වීමේදී ඔහු ඉතා වැදගත් අදහසක් මෙසේ එළිදක්වයි.

ප්‍රබලයෝ හිතා මතා ම ලොව පුරා වෛරය සහ හිංසනය අවු`ඵවති. පසුගිය වසරේ (2009) ප්‍රකාශයට පත් කෙරුණ නිදහසේ මන්දිර (ප්‍රජාතාන්ත්‍රක නිදහස පිළිබඳ පර්යේෂණාත්මක අධ්‍යයනයන්හි නිරත අමෙරිකානු රජයෙන් ආධාර ලබන රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයකි.) වාර්තාවට අනුව, එකොළොස් වසරක් තිස්සේ වසරක් පාසා ලොව පුරා ම සිදුවී ඇත්තේ නිදහස ගරා වැටීම ය. එනම්, බොහෝ රටවල් නිදහස කරා ඉදිරියට යාම වෙනුවට එයින් පසුබැස තිබේ. නිදහස් මන්දිරයේ අවධාරණය; ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජයන්හි ජනප්‍රිය සහ ජාතික දේශපාලනික බලවේග ජයග්‍රහණයන් අතින් විස්මය දනවද්දී, අධිකාරිවාදී බලපරාක්‍රමයන් පවත්වා ගෙන යන රටවල් බලය තහවුරු කර ගන්නා අතර ම, ලොව පුරා ප්‍රචණ්ඩත්වය ද වැපිරූ බව ය.

සැබැවින් ම බර්ලින් තාප්පය බිඳ හෙළීමෙන් පසුව, ලෝක දේශපාලනයේ වැඩියෙන් ම සිදුවේ යයි බලාපොරොත්තු වූයේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රික පාලන තන්ත්‍රයන් නැඟී සිටීම වුව ද, සිදු වූයේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රික නොවන රාජ්‍යයන් සහ අධිකාරිවාදී පාලන තන්ත්‍රයන් හිස එසවීම ය. (හැඳින්වීම)

ඒ සමඟම කිසිසේත් අමතක කළ හැකි නොවන්නේ පොතේ පරිවර්තකයාගේ සටහන ය. පොතේ මුල් පිටුවක සඳහන් වන්නේ පරිවර්තනය කුඩගම්මන සීලරතන යැයි කියා ය. මෙය විපිළිසරයක් හටගන්වන්නේ පරිවර්තකයාගේ ගිහිපැවිදිභාවය පිළිබඳව ය. කුඩගම්මන සීලරතන යනු උතුරු ඇමෙරිකාවේ විස්කොන්සින් වෛද්‍ය විද්‍යාලයානුබද්ධ ෆ්‍රෙඩට් රෝහලේ ආධ්‍යාත්මික සහනසේවා සැලසුම් දෙපාර්තමේන්තුවේ සේවයේ යෙදී සිටින භික්ෂුවක බව මා දැනගත්තේ පසුව ය. ඉතින් ඒ පරිවර්තක සටහනේ කොටසක් ද මෙහිලා දක්වන්නේ තමාගේ නමට ‘හිමි’ කියා හෝ ‘ස්වාමින් වහන්සේ’ කියා හෝ විශේෂණ පදයක් එක්කිරීමට පවා යොමු නොවීම කෙරෙහි හටගත් භක්තිමත් හැඟීම නිසාම ය.

මේ මගේ පරිවර්තන මාලාවේ තවත් එක් ග්‍රන්ථයක් පමණක් නොවේ. මෙය තෝරා ගැනුණේ සුවිශේෂ හේතුවක් මත ය. මෑත ඉතිහාසයෙහි අතිශයින් ම දුක්ඛිත අවධිය පසු කරමින් සිටින ශ්‍රී ලාංකික සමාජයෙහි දේශපාලනික නායකත්වයට මෑත දී එන බොහෝ දෙනකු වේදිකාවල නෙල්සන් මැන්ඩෙලා ගැන සඳහන් කරමින් ඒ අසහාය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදියාට කරන අපහාසය ඉවසා සිටිය නොහැකි හදවත මේ සඳහා යොදන කාලය සහ වෑයම උපන් රටට ණය ගෙවා දැමීමට ප්‍රමාණවත් යයි මට පැවසූ බැවිනි. (235 පිටුව)

ජීවිතයෙන් හරි අඩකට කිට්ටු කාලයක්, එනම් විසිහත් වසරක් බන්ධනාගාරගතව සිටි පුද්ගලයකුට බන්ධනාගාරය උගන්වන්නේ දයාවේ කරුණාවේ හෝ සමාව දීමේ පාඩම නොවේ. බොහෝ සිරකරුවන්ට සිරකුටියේ දොරහැරෙන්නේ ආවේගශීලිභාවය හා වෛරය ද සමඟ කෙරෙන මුදාහැරීමක් පරිද්දෙනි. මැන්ඩෙලා සිරකුටියෙන් බැහැරවන්නේ මීට ඉඳුරාම වෙනස් වූ මනෝභාවයකිනි. එය නූතන මනෝවිද්‍යාවේ ඇතැම් සිද්ධාන්තවලට ද ප්‍රශ්නාර්ථයක්, අභියෝගයක් එල්ල කරනසුලු වෙයි.

ජීවිතය පුරා ම හිංසනයට පත් වූ මිනිසකු අන් අය තුළ එතරම් යහගුණ දකිනු ඇතැයි සිතීම අසාමාන්‍ය දෙයකි. කවරකු ගැන වුව ද, කීමට අයහපත් වචනයකුදු කිසිවිටෙකත් ඔහු තුළ නොවූයෙන් ඒ ගැන ඔහු සමඟ කතා කිරීම පවා නිශ්ඵල බව ඇතැම් විටෙක සැබෑ වන්නේ ය. ඔහු ව එල්ලා දැමීමට වෑයම් කළ තැනැත්තා පිළිබඳ අප්‍රසාදය පළවන වචනයක්වත් ඔහුගෙන් නොකියැවෙයි. වරක් මම ඔහුගෙන් නාසීන්ට අනුකම්පාව දක්වමින් වර්ණභේදවාදය දැඩි කර මැන්ඩෙලා මරා නොදැමීම ගැන දැඩි ලෙස කිපුණු දකුණු අප්‍රිකානු ජනාධිපති ජෝන් වොස්ටර් ගැන විමසීමි.

‘එයා හරිම අවංක කෙනෙක්’ විස්මය දැනවූ අවංකභාවයකින් මැන්ඩෙලා ප්‍රකාශ කර සිටියේ ය. (113 පිටුව)
නෙල්සන් මැන්ඩෙලාගේ මේ ගතිලක්ෂණය ඇතැමුන් හඳුනාගන්නේ අඩුපාඩුවක් ලෙස ය. තවත් කෙනෙකුට එය බොළඳකමකි. කෙසේ වුව ද බන්ධනාගාරයේදී උගත් අලුත් පාඩමට අනුව ඔහුට ඕනෑ වූයේ අතීතය වෙනස් කිරීමට ය. ‘ඔහුට බන්ධනාගාරය ඉගැන්වූයේ වේගය අඩුකිරීමට ය’ යනුවෙන් ස්ට්‍රැන්ගල් ලියා තබන්නේ ඒ නිසා ය.

මැන්ඩෙලා බන්ධනාගාරයෙන් නිදහස් වනවිට, මිනිසුන් සිතුවේ ඔහු ක`ඵ-සුදු ලෝකයක් දකිනු ඇති බව ය. අවසානයේ, ඔහු ඔහුගේ වැඩිහිටි ජීවිතයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් සරල, පැහැදිලි පරමාදර්ශයක් වෙනුවෙන් කැප කළේ ය. දැහැමිබව ඔහුගේ පැත්තෙන් තිබුණ අතර එය ලෝකයා අතර ජනප්‍රිය ම මතවාදය බවට පත්විය. වර්ණ භේදවාදය රැක ගැනීමට අදහස් කළවුන් සිටියේ නම් ඒ ඉතාමත් ස්වල්පයකි. ඒ අතර සිරගෙයින් මතු වූ හැත්තෑ එක් හැවිරිදි මිනිසා, මිනිසුන් බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා හාත්පසින් ම වෙනස් ඉතාමත් සියුම් තැනැත්තකු බවට පත් ව සිටියේ ය. ඔහු සුදු මිනිසුන් තැතිගෙන සිටියේ මොනවායින් ද යන්න මෙන් ම ක`ඵ ජාතිකයන්ගේ කඩ වී තිබුණ බලාපොරොත්තු ද දැන සිටියේ ය. (203 පිටුව)

සැබැවින්ම ඔහුගේ චරිත ලක්ෂණයන්හි එක්තරා අමුත්තක්, විශේෂත්වයක් ද දක්නට ලැබී තිබිණ. ‘තමාගේ වුව ප්‍රතිරෝධයක් සමඟ පසුවීම මැන්ඩෙලාට පහසු කාර්යයකි’ යනුවෙන් රිචඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් ලියා තබන්නේ ඒ නිසා ය. වෝල්ට් විට්මන් කවියාගේ ‘මා ගැනම ගැයෙන ගී’ යෙහි පදපෙළක් ඔහුගේ මතකයට කැඳවන්නේ ද ඒ ස්වභාවයයි.

මම මා තුළින් ම ප්‍රතිවිරෝධතා
පළ කරන්නකු වන්නෙම් ද?
මැනවි. එසේ නම්,
මම මා තුළින් ම ප්‍රතිවිරෝධතා
පළ කරන්නෙක්මි.

(මා සුවිසල් ය. මා සැදී’ ඇත්තේ බොහෝ දෙනකුගේ එකතුවෙනි.) (201 පිටුව)

දැවැන්තයකු වූ මැන්ඩෙලා තුළ බොහෝ දෙනෙක් වෙසෙන්නේ යැයි ස්ටේ‍රන්ගල් කියයි. බොහෝ විට ඔහු, තමා සමඟම එකඟ නොවන අයුරු ස්ටේ‍රන්ගල්ට පෙනෙයි. හුදු ස්ථාවරත්වයේ නාමයෙන්ම ස්ථාවර වීම හරසුන් දෙයකියි මැන්ඩෙලා විශ්වාස කරන්නේ මිනිසා සංකීර්ණ සත්ත්වයකු වන හෙයිනි. නිමක් නැති අභිප්‍රායන් මිනිසා තුළ වන බැවිනි.

යමක් මෙහෙම වෙයි ද අරෙහෙම වෙයි ද වැනි ප්‍රශ්න මම හැමවිටෙකම අවහිර කළෙමි. හේතුව ඒ ද, බී ද? හරි ද නැද්ද? හැමවිටම, මැන්ඩෙලාගේ පිළිතුර මේ දෙක ම විය හැකි නිසා ය. මුල දී, මෙවැනි ප්‍රශ්නවලින් ඔහුව තැතිගැන්වෙනු මම දිටිමි. කවර ක්‍රියාවක හෝ හේතුව පැහැදිලි වන්නේ ඉතාමත් කලාතුරෙකින් බව ඔහු දැන සිටියේ ය. (202 පිටුව)

වරක් ස්ටේ‍රන්ගල් අමතන මැන්ඩෙලා, මේ ගැන කුඩා නිදසුනක්, කුඩා කතන්දරයකින් ඉදිරිපත් කර තිබේ.

‘ෂෝෂා’ ගෝත්‍රයේ තරුණයෙකුට සර්වසම්පූර්ණ කාන්තාවක විවාහ කරගැනීමේ අවශ්‍යතාවක් ඇතිවෙයි. උපන් ගමින් පිටවන ඔහු ලොව වටා සංචාරයක යෙදෙමින් පරමාදර්ශී මනාලියක සොයයි. කොතෙක් කාලය ගතවී ගිය ද ඔහුට ඇය හමු නොවේ. හිස්අතින්ම ගමට එන තරුණයාට අහඹු ලෙස ගැහැනියක මුණ ගැසෙයි. තරුණයාට එක්වරම කියැවෙන්නේ ‘ආහ්… මට මගේ බිරිඳ හමු වුණා’ කියා ය. මැන්ඩෙලා කියන්නේ, ඔහු ලෝකය පුරා සැරිසරද්දී ඇය ජීවත්ව සිටියේ ඔහුගේම ගමේ ඔහුගේම නිවෙසට යාබද පැල්පතේ වන බව ය.

මැන්ඩෙලාගේ ගමන්මග කියවාගෙන යන්නකුගේ සන්තානයේ මැන්ඩෙලාගේ මුහුණ සාන්තුවර ස්වභාවයකින් චිත්‍රණය වන්නේ ‘ඔබේ උද්‍යානය සොයාගන්න’ කියා නම් කර ඇති පොතේ 15 වන පරිච්ඡේදයේදී ය. වරක් මැන්ඩෙලා රඳවා තිබුණේ රොබෙන් දිවයිනේ පිහිටි රොබෙන් බන්ධනාගාරයෙහි ය. රොබෙන් දිවයින පුරා මෙන් ම රොබෙන් බන්ධනාගාර භූමියෙහි පස් යට ද වැඩියෙන්ම නිදා සිටියේ මළවුන් ය. පළලින් යාරයක් පමණ වූ අඩි තිස්පහකට වඩා දිග නැති බන්ධනාගාරයේ මිදුල වියළි ය. පස බොරලු සහිත ය. පැළ සිටුවීම සඳහා මැන්ඩෙලා මුලදීම එහි බිම කණින්නට යොමුව සිටියේ දෑතිනි. සිරකරුවා නිරීක්ෂණය කිරීමට යොදවා සිටි නියාමකයන් පසුව ඔහුට සවලක්, රේක්කයක් හා අදාළ උපකරණ ද සපයා දී තිබිණ. ඒ සිරකරුවාගේ පැළ රෝපණයේ අහිංසක බව බලධාරීන්ට තේරුම් ගිය නිසා ය. තක්කාලි, නිවිති හා මිරිස් ද එහි වගා කෙරුණ අතර කෙමෙන් කෙමෙන් සිරකරුවාගේ ගෙවත්ත බවට පත්වූයේ මේ වගා බිම ය. පෞද්ගලික දිවයිනක් මෙන් එය ඔහුගේ සිත සැහැල්ලු කළේ ය.

නිවෙස, පවුල, පිටස්තර ලෝකය සහ නිදහස් අරගලය පිළිබඳ ව නිරතුරුව මතු වූ වෙහෙසකර දේවලින් ඔහුව ඉවත් කර තැබුවේ එය ය. පිටස්තර ලෝකයේ බොහෝ දේ හේදී යමින් තිබිය දී ගෙවත්ත මැනවින් වැඩුණේ ය. මැන්ඩෙලාට තිබුණේ නිතර සිත එකඟ කර තබා ගත හැකි ප්‍රබල ශක්තියකි. (212 පිටුව)

පාත්ති කොටාගෙන – කොටාගෙන යද්දි අතට හසු වූයේ මිනිඇට ය. මිනිඇට බිඳ, අව්වේ වේලා කුඩුකර ගෙන පෝරවලට යොදාගත හැකි දැයි සොයා බැලීම සඳහා සිරකරුවා එක්තරා අත්හදාබැලීමක යෙදුණේ ය. මේ සම්බන්ධයෙන් දිනක් සිරකරුවාගෙන් ප්‍රශ්න කළේ අණ දෙන නිලධාරියා ය. දෙදෙනා අතරේ හුවමාරු වී ඇති දෙබස මෙවැනි ය.

‘මැන්ඩෙලා, මොක ද ඔබ මේ ඇට කැබලිවලින් කරන්නේ?’

‘මං ඒවා කුඩුකරල පොහොර හැටියට භාවිත කරනව. … ඇටකටු කියන්නෙ බොහොම හොඳ පෝරක්.’

‘මැන්ඩෙලා අපි තමුසෙට පෝර කඩෙන් ගෙන්නලා දෙන්නං. අපට කියනව අවශ්‍ය දේවල්’

මේ විප්ලවීය (එහෙත් දයාපරවශ) නායකයාගේ ආදරය, විවාහය සම්බන්ධයෙන් රිචඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් එළිදක්වන්නේ අලුත් හා තරමක් දුරට අප්‍රකට තොරතුරු ය.

‘හරිම ලස්සනයි.’

මැන්ඩෙලා වරක් එසේ කියා ඇත්තේ තමාගේ ප්‍රථම ප්‍රේමය දිනූ සොඳුරු යුවතිය පිළිබඳව ය. ඒ කු`ඵඳුල් ප්‍රේමය ඒකපාර්ශ්වීය වූවකැයි ද මැන්ඩෙලා පිළිගෙන තිබේ. ඩිඩී නම් වූ ඒ යුවතිය කෙරෙහි ඔහුගේ ප්‍රථම ප්‍රේමය විකසිත වී ඇත්තේ ජොහැන්නස්බර්ග් නගරයේ සිටි කාලයේදී ය. වෘත්තියෙන් ඇය ගෘහසේවිකාවක වූ අතර ඒ රැකියාව, නගරයේ ක`ඵ තරුණියකට හිමිකරගත හැකිව තිබූ රැකියා අතළොස්ස අතරින් එකක් වූයේ යැයි ද ඔහු කියයි. තරුණ මැන්ඩෙලා එකල පෙළෙමින් සිට ඇත්තේ ආදරය ප්‍රකාශ කිරීම පිළිබඳ බලවත් වූ නොහැකියාවකිනි. ඔහුගේ ඉංග්‍රීසි දැනුම අල්ප වූ අතර ඔහු සතුව තිබුණේ ද එකම ඇඳුම් කට්ටලයකි. තවත් පැත්තකින් බලන විට පිටිසර ගමකින් පැමිණ සිටි මැන්ඩෙලා තරුණයාට හැඳි ගෑරුප්පු හරඹය ගැන හෝ කෑම මේසයක උපකරණ භාවිතය ගැන හෝ දැනුමක් තිබුණේ ද නැත. දිනක් ඒ නිවෙසේ භෝජන සංග්‍රහයක් සඳහා ආරාධනා ලැබ ගිය මැන්ඩෙලා තරුණයාට පෙනී ගියේ තමාගේ පිඟාන පසෙක කුකු`ඵමස් කැබෙල්ලක් ද ඇති බවකි. එහෙත් පිහිය හා ගෑරුප්පුව යොදා ගනිමින් කුකු`ඵමස ඉරාගැනීමේ කලාව ඔහු ප්‍රගුණ කර නොතිබිණ. කුසගින්න හා රුචිය මැද කුකු`ඵමස් කැබෙල්ල පිඟානේම රඳවනු ලැබුණේ අතින් කෑමට නොසතුටු වූ තරුණ මැන්ඩෙලාගේ අභිමානය විසිනි. ඩීඩී පිළිබඳ කාරණයේදී ද තමා ගනුදෙනු බේරාගත්තේ ඒ ආකාරයටම යැයි මැන්ඩෙලා, ස්ටේ‍රන්ගල්ට කියා තිබේ.

විනී ඔහුට මුලින්ම දකින්නට ලැබී ඇත්තේ 1957 අවුරුද්දේ දිනෙකදී ය. එවකට දෙවිසි වියේ පසුවූ ඇය, නිහඬ ලැජ්ජාශීලි, පිටිසර තරුණියකි. ඔහු මුලින්ම විනී දැක ඇත්තේ සාත්තු සේවිකා ඇඳුමින් සැරසී සිය සේවා ස්ථානයට යාම සඳහා බස් නැවතුමක රැඳී සිටියදී ය. ඇය මනහර යැයි සිතා ඒ රුව සිතේ ඇඳගත් ඔහු තුළ විමතිය දනවමින් දින කිහිපයකට පසු ඈ ඔහුගේ නීතිඥ සංකීර්ණයේ පෙනී සිටියා ය. ඒ කිසියම් නඩුවක් ගැන විමසා බැලීමට ය.

විනීට වඩා දහසය වසරකින් වැඩිමහලු, වැන්දඹු තිදරු පියකුව සිටි මැන්ඩෙලා ඉන්පසු ඇය සමඟ ඇසුරට වැටුණේ ය. ඇය සමඟ ගමනක් යන අතරේ හදිසියේම ඔහු අසා සිටියේ ‘අපේ මඟුල් ඇඳුම පිළියෙල විය යුත්තේ කුමන ආකාරයකට දැ’යි කියා ය. ඊට පෙර කිසිම විටෙක විවාහයක් පිළිබඳ විධිමත් අදහසක් ඔහුගේ මුවින් පිටවී තිබුණේ නැත.

සිරගතව සිටියදී මැන්ඩෙලාගේ ජීවිතය, විනී මැන්ඩෙලා මත යැපුණක් බවට පත්ව තිබිණ. ඔහුගේ දැඩි චිත්ත ශක්තිය බිඳ දැමීමට ප්‍රබල හේතුකාරකයක් වූයේ විනී ගැන කියැවුණ අවිනීත කතා හා ඇයට කෙරුණ හිරිහැර යැයි ස්ටේ‍රන්ගල් ලියා තබයි.

නෙල්සන් මැන්ඩෙලා, විනී මැන්ඩෙලාගෙන් වෙන්වීමට තුඩුදුන් හේතුකාරණා පැහැදිලි කිරීමට උත්සාහ ගැනීම නිශ්ඵල යැයි අපි සිතමු. ඒ, එවැනි සංකීර්ණ තත්ත්වයක් විස්තර කිරීම සඳහා ලිපියක් කෙසේ වෙතත් පොත් ගණනාවක් හෝ ප්‍රමාණවත් නොවන බැවිනි.

ඔහුගේ ජීවිතය මු`ඵල්ලේ ම, ආදරය සහ යුතුකම අතර සමීකරණයෙහි දී, හැමවිට ම, හැම අතෙකින් ම ජයග්‍රහණය කළේ යුතුකමයි. විප්ලවකරුවකුගේ සහ සිරකරුවකුගේ හදවතෙහි ආදරයට තිබෙන ඉඩ ඉතාමත් කුඩා ය. එහෙත් මැන්ඩෙලා කෙදිනකවත් ආදරය අත්හළේ නැත. (189 පිටුව)

නෙල්සන් මැන්ඩෙලා, කාන්තා ඇසුරේදී (පිරිමි ඇසුරට වඩා) නම්‍යශීලී, සැහැල්ලු හා සංසිඳුන පුද්ගලයකු වූ බව රිචර්ඩ් ස්ටේ‍රන්ගල් අනාවරණය කරයි. 1996 දී විනීගෙන් දික්කසාද වූ මැන්ඩෙලා 1998 දී තමාගේ රහස් ප්‍රේමය ප්‍රකාශයට පත් කළේ රූපවාහිනි වැඩසටහනකිනි.

‘මං බොහොම ශ්‍රේෂ්ඨ ගැහැනු කෙනෙක් එක්ක ආදරයෙනුයි ඉන්නේ’

ඇය, 1986 දී ගුවන් අනතුරකින් මිය ගිය මොසැම්බික්හි විප්ලවීය නායක සමෝරා මාෂෙල්ගේ වැන්දඹු බිරිය වූ ග්‍රේෂා මාෂෙල් ය. 1998 දී නෙල්සන් මැන්ඩෙලාගේ අසූවෙනි ජන්ම දිනයේදී ඔහු හා විවාහ වූ ග්‍රේෂා මාෂෙල් පවසා ඇත්තේ මෙසේ ය.

‘එයාට පු`ඵවන් හරිම ගැඹුරින් ආදරය කරන්න.’

‘ප්‍රබලයා’ සහ ‘දුබලයා’ හඳුනාගැනීම සඳහා සාමාන්‍යයෙන් අප යොදාගන්නා කෝණමාන, මිණුම්දඬු ගැන නැවත වරක් සිතා බලන්නට පෙළඹවීමක් ඕනෑම කෙනෙකුගේ සිතෙහි හටගන්නේ ‘බයිබලය’ කියවන විට ය. නව තෙස්තමේන්තුවේ එන, ජීසස් නම් වූ මනුෂ්‍ය පුත්‍රයාගේ මෙවැනි අවධාරණ ඊට නිදසුන් ය.

‘ඔබේ කම්මුලට අතුල් පහර දෙන අයට අනෙක් කම්මුල පාන්න’ (ලූක් 5.29) (මතෙව් 5.39)
හේවා නිලධාරියකු තම බඩුමිටිය එක කිලෝමීටරයක් දුර උසුලාගෙන යන්ට ඔබට බලකළොත් ඔහු සමඟ එය කිලෝමීටර 2ක් ඔසවාගෙන යන්න. (මතෙව් 5.41))

මෙය නිවටකමක්, අඥාන කමක් ලෙස හැඟී යනු ඇත්තේ නිවට, ආඥාදායකයන්ට ද, ප්‍රඥාසම්පන්න ප්‍රබලයන්ට ද යන පැනයට අර්ථසම්පන්න පිළිතුරක් ශේෂ කරනු ලැබ ඇත්තේ ඉතිහාසය විසිනි. මෑත ඉතිහාසයේ ඒ අපූරු යථාර්ථය විදාරණය කළ ප්‍රබල ජනනායකයන් දෙදෙනකු ලෙස අපගේ මතකයට එන්නේ මොහන්දාස් කරම්චාන්ද් ගාන්ධි සහ නෙල්සන් මැන්ඩෙලා ය.■