සුප‍්‍රසිද්ධ ඇමෙරිකානු ගායන ශිල්පිනියක, ගීත රචිකාවක, සංගීතඥවරියක, කතුවරියක සහ රංගන ශිල්පිනියක වන අමන්දා පාමර්, 2013 ජුනි මාසේ එංගලන්තේ සමර්සෙට් ප‍්‍රාන්තයේ ග්ලැස්ටන්බරි (*හි පැවැත්වුණු වාර්ෂික සංගීත උළෙලේදී ගීතයක් ගායනා කරමින් සිටියදී ඇගේ තනපට අස්සෙන් හදිසියේ වම් පියයුර එළියට පැන්නා. ඇගේ ප‍්‍රාසංගික ඉදිරිපත් කිරීම ගැන වාර්තා කළ ඬේලි මේල් ටැබ්ලොයිඞ් පුවත්පතේ සම්පූර්ණ අවධානය යොමු වී තිබුණේ මේ පියයුර ගැන කතා කරන්නයි.
ඊට ටික දවසකට පස්සේ ලන්ඩනයේ පැවැත්වුණු සංගීත වැඩසටහනකදී ඇය වේදිකාවට ආවේ කිමෝනාවක් ඇඳගන. ශාලාවේ රැුස්ව සිටි මාධ්‍යකරුවන් අතර ඬේලි මේල් වාර්තාකරුවන් ඉන්නවාදැයි අසා තමාගේ ආරම්භක ගීතය ඔවුන් වෙනුවෙන් ගායනා කරන බව කියා සිටියා. ගීතය ඇය නම් කර තිබුනේ ‘ඬේලි මේල් (පත්තරේට * ලියුමක්’ (්* කියලා. හුදකලාව ඕගනය වයමින් ඇය ගායනය මෙසේ ආරම්භ කළා. (මෙහි පිළිවෙළින් දක්වන්නේ ඒ ගීතයේ තෝරාගත් ඛණ්ඩ කිහිපයක රළු පරිවර්තනයක්. ලක්ශාන්ත අතුකෝරලට දුන්නා නම්, මේක ගීතයක් වගේ ම පරිවර්තනය කරයි. මම ගත්තේ එහි අදහස. ඩියර් ඬේලි මේල් ග්ලැස්ටන්බරි ෆෙස්ටිවල්ස් එකේ මගේ පෙනීසිටීමක් ගැන ඔබේ කාරුණික සඳහනකට ළඟදී මගේ අවධානය යොමු වුණා. මම ඒ වේදිකාවේ ගීත ගායනය ද ඇතුළුව තව බොහෝ දේ කරමින් සිටියා එහෙත් ඔබ ඒ සියල්ල නොසලකා හැර, මගේ ‘තනය’ පිළිබඳ විශේෂාංග සමාලෝචනයක් පළකලා. (පේ‍්‍රක්ෂාගාරය සිනහ වෙනවා. ඇය ද සිනහමුසු මුහුණින්, සෞම්‍ය ළයාන්විත හඬකින් ගායනා කරනවා.
ඩියර් ඬේලි මේල්
(ගූගල්හි* ‘සර්ච් එන්ජින්‘ කියා දෙයක් තියෙනවා: එය භාවිත කරන්න!
ඔබ තනපුඩු ගූගල් කළා නම්, ඔබ පළකළ (මගේ තනපුඩුවල* ඡුායාරූප කිසිසේත්ම සුවිශේෂ නොවන බව ඔබට පෙනී යනු ඇති.
ඒ විතරක් නෙවෙයි, ඔබ කියනවා මගේ පියයුර මගේ බ‍්‍රා එකෙන් පැන්නේ හරියට දුවන හොරෙක් වගේ කියලා.
මගේ පියයුර දුර්ලභ බි‍්‍රතාන්‍ය හිරු එළිය විඳීමට උත්සාහ නොකළ බව ඔබ දන්නේ කොහොමද?
(වරහන් ඇතුළේ තියෙන්නේ මගේ අවධාරණයන්. ගීත රචනාවේ නැහැ. පේ‍්‍රක්ෂාගාරය ටිකින් ටික උණුසුම් වෙනවා. එහෙත් ඇගේ ස්වරය බොහොම හික්මුණු එකක්.*
ඩියර් ඬේලි මේල්
ඔබ වගේ ටැබ්ලොයිඞ් පත්තර කරන වැඩ ගැන මට කනගාටුයි.
ගැහැනුන්ගේ පෙනුම අවතක්සේරු කිරීම කෙරෙහි ඔබ දක්වන අවධානය, අපගේ මිනිස් වර්ගය නෂ්ටාවශේෂ කරනවා.
නමුත් (පත්තර* පඩංගුව පඩංගුවක් ම තමයි. එය ඈතින් ම තිබුණාවේ. මට කාවවත් වාරණය කරන්න ඕන නැහැ.
(තම සිරුර දෙස බලමින්* ධය! භද.. අයියෝ..* මගේ මුළු ඇඟ ම මේ කිමෝනෝවෙන් මිදෙන්නට උත්සාහ කරන බවක් පෙනෙනවා.
(මේ අවස්ථාවේ පොරවාගන සිටින කිමෝනෝව ගලවා විසි කරමින්, පේ‍්‍රක්ෂකාගාරය ඉදිරියේ ඇය සම්පූර්ණයෙන් නිරුවත් වෙනවා. ඇගේ මේ අනපේක්ෂිත ක‍්‍රියාවෙන් කම්පනය වන පේ‍්‍රක්ෂකයන් තම ඇස් අදහාගත නොහැකිව හූල්ලනවා. තමාව දක්වමින් හූල්ලන පේ‍්‍රක්ෂකයන්ට ඇය කියනවා, ‘මේ නිකම් ම නිකන් හෙළුවැලි ගෑනු ඇඟක් විතරයි’ කියලා. එහෙම කියලා උද්වේගකර ස්වරයකින් ඇය දිගටම ගායනා කරනවා.*
ඩියර් ඬේලි මේල්
තොපි ගැහැනුන්ට ද්වේෂ කරනවුන් ගොඩක්.
මට මේ (උඹලා පත්තරවල පෙන්වන* ලා ගැට, මෆින් මුදුනු දැකලා දැන් ඇති වෙලා.
ප‍්‍රවෘත්ති වටිනාකමක් තියෙන පෆයවල් (* කෝ?
ෂටටහ හරි න්‍්ටටැර හරි ඊදඅසැ හරි ‘ටොප්ලස්’ වුනොත් ඒක පුංචි ප‍්‍රවෘත්ති රැුලිත්තකට වත් හේතු නොවේවි.
ස්ත‍්‍රීවාදී බයිලා වැඩකට නැති ලිංග-භේද බයිලා බ්ලා බ්ලා (මම දන්නවා උඹලා මෙහෙම කියන බව*
(* අනේ මගේ දෙයියනේ! තනපුඩු!
(මේ වෙනකොට ඇගේ වචන හැසිරවීම පිහි පහරවල් වගේ ප‍්‍රචණ්ඩයි. එහෙත්, ඈ ගයන්නේ සන්සුන්ව.*
ඩියර් ඬේලි මේල්,
උඹ මේ රාත‍්‍රිය ගැන කවදාවත් ලියන්නේ නැහැ.
මම ඒක දන්නවා. මොකද මම කෙලින්ම උඹව ආමන්ත‍්‍රණය කළ නිසා.
මම මාවම, සටන්කිරීමට තරම් ජොලියක් නැති එකියක බවට පත්කරගත් නිසා.
ඒත් ඉන්ටර්නෙට් එකට පින්සිද්ද වෙන්න මුළු ලෝකයම මගේ මේ අනුශාසනාව රස විඳීවි.
ඬේලි මේල් අමතමින් ඇය එල්ලකළ ප‍්‍රහාරය එම පුවත්පතට විතරක් ම නෙවෙයි. සමස්ත ටැබ්ලොයිඞ් මාධ්‍ය භාවිතාවටමයි. ස්ත‍්‍රීන් හෙළාදකින ටැබ්ලොයිඞ් සංස්කෘතියටයි. ඇය මේ ගීතය යළි කවදාවත් ගායනා කළේ නැහැ. එය සුවිශේෂයෙන්ම එදා එම සංදර්ශනයට පැමිණ සිටින පේ‍්‍රක්ෂකයන් විඳි ඒකෝචිත (දබැ-දෙෙ* අත්දැකීමක්. ලංකාවේ නම් ජාතික පත්තරයි, ටැබ්ලොයිඞ් පත්තරයි, ජාතික නාලිකායි කියල බෙදුණු මාධ්‍ය භාවිතාවක් නැහැ. කුණු රසය මතු කිරීමට එකිනෙකා අතර ඇති තරඟය හැරෙන්නට මේ ඔක්කොම එකයි.
ධඡුඛ කියලා කෙටියෙන් හඳුන්වන, කීර්තිමත් ලක්සම්බර්ග් ෆිල්හාර්මනික් වාද්‍ය වෘන්දයේ (ධරජයැිඑරු ඡුයසකය්රපදබසුමැ ාම ඛමංැපඉදමරට * පසුබිම් වාදනයට දහස් සංඛ්‍යාත ශික්ෂිත පේ‍්‍රක්ෂක සමූහයක් ඉදිරියේ සංයමයෙන් රොක් ගීත ගායනා කළ චිත‍්‍රාල් සෝමපාල, බැංකුවක කට්ටියක් සංවිධානය කළ සම්පත් නයිට් කියන පාටි එකක සින්දු කියන්න ගිහින් දෙකේ කොළයට වැටුණු වීඩියෝවක් සහ ඒ ආශ‍්‍රිතව මුහුණුපොතේ ගොඩ නැගුණු සංවාද කියවද්දියි, අමන්දා පාමර්ගේ ඉහත අත්දැකීම මතක් වුණේ.
ඒ සිද්ධියයි, චිත‍්‍රාල්ගේ සිදුවීමයි කියන්නේ අහසට පොළොව වගේ වෙනස් දෙකක්. ඒත් තමන්ව සැහැල්ලූවට සහ අවමානයට ලක්කරමින් කළ පාදඩ මාධ්‍ය භාවිතාවකට එරෙහිව ඇය දැක්වූ ප‍්‍රතිචාරයත්, බීලා සිහිය විකල් වූ ඕඩියන්ස් එකක් ඉදිරියේ චිත‍්‍රාල් හැසිරුණු හැටිත් ඒ වගේම අහසට පොළොව වගෙයි. පාමර්ගේ ප‍්‍රතිචාරය ඒ මාධ්‍ය සංස්කෘතියටම එල්ල කළ මාරාන්තික කිණිසි පහරක්. ඒත් තමන් මුහුණ දුන් ඒ මොහොත කළමනාකරණය කරගන්න චිත‍්‍රාල්ට හික්මීමක් තිබුණේ නැහැ. චිත‍්‍රාල් ද ඒ ඕඩියන්ස් එකේ මට්ටමටම සැහැල්ලූ වුණා. අමන්දා තම ගීතයේ පාවිච්චිකරන යෙදුම්, චිත‍්‍රාල් ආවේගයෙන් කෑගසන වචනවලට වඩා කුණුහරුප කියලා කෙනෙකුට පෙනෙන්න පුළුවන්. එහෙත් ඒ කුණුහරුප ඈ සංදර්භගත කරන විලාසය නිසයි ඒවා සමස්ත ටැබ්ලොයිඞ් මාධ්‍ය අධිරාජයට එල්ල කළ ප‍්‍රචණ්ඩ ප‍්‍රහාරයක් වෙන්නේ.
මියුසික් දන්න දාස් ගණන් සෙනඟ ඉස්සරහ, ලෝකේ කීර්තිමත්ම වාද්‍ය වෘන්දයක් එක්ක ගීත ගයන්න හික්මීමක්, විනයක් තියෙන චිත‍්‍රාල්ට, සීයක දෙසීයක විතර පාටි ක‍්‍රවුඞ් එකක අඩන්තේට්ටම් මැද්දේ තමන්ගේ ආවේගය පාලනය කරන්න බැරි වීම තේරුම් ගන්න වෙන්නේ මේ භූමියේ වරදක් විදියටද? එහෙම නැත්නම් සියලූ ශුද්ධ වූ දේ වාෂ්ප වන භූමියක චිත‍්‍රාල් විතරක් ‘රොක්’ එකක් වගේ පවතියි කියලා හිතන එක අපේ වරදක් ද? ඩියර් චිත‍්‍රාල් ! ටිකක් කල්පනා කරලා බලපන්.
අශෝක හඳගම
