රතිඤ්ඤා පත්තු කළ අයට අඬන්න වෙන දිනය ළඟයි

ලියාපදිංචි වතු සේවකයන් ලක්ෂයයි
වෙන්කර ඇති මුදලෙන් 200ක් දිය හැක්කේ 41,666 කටයි
දවසේ පඩි ලබන අයට ලැබෙන්නේ නෑ
මාසයට 10,000ක් ලබන්නත් බෑ

‘වතු කම්කරුවන්ට ඔවුන්ගේ සේවයට සරිලන සාධාරණ දෛනික වේතනයක් හිමි විය යුතුය යන්න අප රජයේ ස්ථාවරයයි. දැනට ගෙවනු ලබන දෛනික අවම වැටුප වන රුපියල් 1350, 2026 ජනවාරි මස සිට රුපියල් 1550ක් දක්වා වැඩි කිරීමට යෝජනා කරනවා. තවද, රුපියල් 1550 ක වැටුපට අමතරව රජය විසින් පැමිණීමේ දෛනික දිරි දීමනාවක් ලෙස රුපියල් 200 ක් ගෙවීමට යෝජනා කරනවා. ඒ සඳහා රුපියල් මිලියන 5000 ක ප්‍රතිපාදන වෙන් කිරීමට යෝජනා කරනවා.’
ඉහත පළවන්නේ මේ වනවිට විවාදයට හේතු වී ඇති ’වතු කම්කරුවන්ගේ ජීවන තත්වය නඟා සිටුවීම’ මැයෙන් මුදල් ඇමතිවරයා වශයෙන් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක 2026 වර්ෂයට අදාළ අයවැය ඉදිරිපත් කරමින් කළ යෝජනාවය.
ඒ සම්බන්ධයෙන් බීබීසී සිංහල සේවය කළ විමසීමකදී වැවිලි හා ප්‍රජා යටිතල පහසුකම් ඇමති සමන්ත විද්‍යාරත්න ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ වතු සමාගම් සමඟ ඒ පිළිබඳ සාකච්ඡා වට අටක් පමණ කළ බවත්, අවසානයේ පැමිණි එකඟතාව වූයේ සමාගම් රුපියල් 200ක් හා රජය රුපියල් 200ක් වශයෙන් වතු කම්කරුවන්ගේ වැටුපට ලබාදීම බවත්ය.

රජය විසින් ගෙවනු ලබන එම මුදල සමාගම් හරහා කම්කරුවන් වෙත ලබාදෙන බවද, එම ක්‍රමවේදය පිළිබඳව සාකච්ඡා කරමින් පවතින බවද ඔහු පවසා ඇත.

වැටුප ගෙවීම් සිදුකරන්නේ වතු සමාගම් විසින් බවත්, එසේ ගෙවන වැටුප් පිළිබඳ තොරතුරු අර්ථසාධක අරමුදල් ගෙවන නිසා කම්කරු අමාත්‍යාංශයේ හා මුදල් අමාත්‍යාංශයේ තිබෙන බවත්, රජයෙන් ලබාදෙන මුදල පඩියත් සමඟ ගෙවීමට බැර කරන බවත් ඇමතිවරයා වැඩිදුරටත් පවසා ඇත.

ඇමතිවරයාගේ එම පැහැදිලි කිරීමම ප්‍රශ්නගතය. මන්ද සේවක අර්ථසාධක අරමුදල් නිසි පරිදි ගෙවන ආයතනයක් වූවත් ගෙවනු ලබන්නේ යම් මාසයක වැටුප් ගෙවීමෙන් පසු වන නිසාය. ඒ අනුව වැටුප් ගෙවීමෙන් පසු ලැබෙන දත්ත මත ඊට පෙර ගෙවන ලද වැටුප සමඟ ගෙවීමට මුදල් ලබාදීමට රජයට හැකියාවක් ලැබෙන්නේ කෙසේද යන්න ප්‍රශ්නයකි.

ජනාධිපතිවරයා ඔහුගේ අයවැය යෝජනාවේ සඳහන් කරන්නේ පැමිණීමේ දීමනාවක් වශයෙන් රජයෙන් වතු කම්කරුවකුට දිනකට රුපියල් 200ක මුදලක් ලබාදෙන බවයි. පැමිණෙන දින ගණන හෙවත් වැඩ ලැබෙන දින ගණන වතු කම්කරුවකු සම්බන්ධයෙන් වෙනස් විය හැකි අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් හරියටම දැනගත හැක් වන්නේ මාසයක කාලයකින් පසුය. එම පැමිණීමේ තොරතුරු වතු සමාගම් රජයට ලබාදෙනවා යැයි උපකල්පනය කළද ඒ සඳහා රජයට ගෙවීම් සිදු කිරීමට සිදුවන්නේ මාසයක කාලයකට පසුය.

එමෙන්ම සේවක අර්ථසාධක අරමුදලට ලැබෙන තොරතුරු පැමිණීමේ දින ගණන අනුව පමණක් වතු කම්කරුවන්ට ලැබෙන වැටුප්වලට සීමාවන එකක් නොවන බව පෙනේ. මන්ද ඔවුන්ට වත්මන් දෛනික වැටුපට නිෂ්පාදනය මත ගෙවන ගෙවීමක්ද තිබේ. ඔවුන්ගේ දෛනික වැටුප යනු ඒ දෙකේම එකතුවකි. ඒ අනුව සේවක අර්ථසාධක අරමුදලට ලබාදෙන වාර්තා අනුව වතු කම්කරුවකු සේවයට පැමිණි දින ගණන තෝරා බේරා ගැනීම පහසු නොවනු ඇති අතර එය තවත් සේවකයන් පිරිසක් යොදවා තෝරා පෙරාගත යුතු එකක් බවට පත්වනු ඇත.

සේවයට වාර්තා කිරීම මත රජය මගින් වතු කම්කරුවකුට රජය මගින් දෛනිකව ලබාදෙන රුපියල් 200ක මුදල මගින් ඔවුන්ට රුපියල් 10,000ක වැටුප් වැඩිවීමක් ලැබෙන බව ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කර ඇත. එම මුදල ලබා ගැනීම සඳහා වතු කම්කරුවකු වත්තක දවස් 25ක් වැඩ කළ යුතු වන අතර සාමාන්‍යයෙන් වත්තක උපරිම වැඩ ලැබෙන්නේ දවස් 20ක් පමණ වන බව වතු සේවක වැටුප් සම්බන්ධයෙන් අරගල කළ පාර්ශ්ව පවසයි. වතුවල දවස් 25ත් 30ත් අතර වැඩ ලැබෙන්නේ මුරකරුවන් සහ ට්‍රැක්ටර්වල සේවය කරන පිරිසට බව ඔවුහු පවසති. මෙයද ජනාධිපතිවරයාගේ යෝජනාව සම්බන්ධයෙන් තවදුරටත් අවධානය යොමුකළ යුතු කරුණකි.

වතු කම්කරුවන්ගේ වැටුප් අරගලය කරළියට ආවේ රුපියල් 1000ක අවම දෛනික වැටුපක් ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලමින්ය. එම අවස්ථාවේ විපක්ෂයේ සිටි වත්මන් ජාතික ජන බලවේග නායකත්වයන් ප්‍රකාශ කළේ රුපියල් 1000ක් නොව එම අවම දෙනික වැටුප රුපියල් 2000ක් විය යුතු බවයි.

එම ඉල්ලීම් ඉදිරියට යද්දී 2024 අගෝස්තු 13 ගැසට් නිවේදනයකින් රුපියල් 1700ක් දක්වා වතු කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැටුප් වැඩි කිරීමක් රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ආණ්ඩුව විසින් සිදුකරනු ලැබුවේ වතු සමාගම්වලින් වතු කම්කරු වැටුප් වැඩි කරන ලෙස කරන ලද සාකච්ඡා අසාර්ථක වීමෙන් පසු ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය ඉලක්ක කර ගනිමින්ය. එහිදී දෛනික වැටුප රුපියල් 1350ක් හා ඵලදායිතාව මත දෛනිකව රුපියල් 350ක් ලෙස වතු කම්කරු වැටුප් වැඩිවන බව නිවේදනය විය.

එහෙත් එම ගැසට් නිවේදනයේ නියෝග යථාර්ථයක් වූයේ නැති අතර එම නියෝගයට එරෙහිව වතු සමාගම් අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගවලට යොමු විය. ඒ ත්‍රෛපාර්ශ්වීය එකඟතාවලින් යුක්තව ක්‍රියාත්මක කළ යුතු පඩි පාලක සභා තීරණ වතු සමාගම් නියෝජිතයන්ගේ එකඟත්වයෙන් තොරව ක්‍රියාත්මක කිරීම හේතුවෙනි.

වතු කම්කරුවන්ට නොලැබුණ එම වැටුප පිළිබඳ 2025 අයවැය කතාවේදී අවධානය යොමු කරමින් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක වතු කම්කරුවන්ගේ වැටුප් නැවත සලකා බැලීම කීවේ ‘ප්‍රධාන වශයෙන් තේ, රබර් සහ පොල් යන ක්ෂේත්‍රයේ නියැලෙන වතු කම්කරුවන් මිලියන 1.5 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් සිටිනවා. ඔවුන්ගේ ජීවන තත්වය උසස් කළ යුතු බව රජයේ අදහසයි. වතුකරයේ සංවර්ධනය කෙරෙහි අවධානය යොමුකර ඇති වැඩසටහන්වලට අමතරව, දැනට යෝජිත රුපියල් 1700 ක වැටුප ලබාදීම සඳහා රජය මැදිහත් වේ.’ යනුවෙන්ය.

එහෙත් එම මැදිහත් වීම එතරම් සාර්ථක වී නැති බව ජනාධිපතිවරයාගේ 2026 අයවැය යෝජනාව අනුව පෙනේ. වතු සමාගම් එකඟ වී ඇත්තේ රුපියල් 1550 දක්වා රුපියල් 200කින් වතු කම්කරු වැටුප් වැඩි කිරීමට පමණය. පැරණි යෝජනාවට වඩා රුපියල් 50ක් වැඩිවන නව යෝජනාවේ ඉතිරි රුපියල් 200ක අඩුව රජයෙන් ගෙවීමට තීරණය කර තිබේ.
එම තීරණය සම්බන්ධයෙන්ද ප්‍රශ්න දෙකක් පැනනඟී. එකක් රජයේ මුදල් පෞද්ගලික අංශයේ සේවයේ නියුතු වන පිරිසකගේ වැටුප් ගෙවීම් සඳහා යොදවන්නේ කෙසේද යන්න හා එහි නීත්‍යනුකූලභාවය පිළිබඳවයි. ඒ පිළිබඳව බොහෝ පිරිසක් මේ වනවිටත් අදහස් දක්වන්නට පටන් ගෙන ඇති අතර ඔවුන් නඟන එක් තර්කයක් වන්නේ වතු සමාගම් ලාභ ලබන තත්වය තුළ පවා (දැනට පාඩු යැයි කියා සඳහනක් නැත) දිගටම එම මුදල ගෙවීමේ තත්වයකට පත්විය හැකි බවයි. එසේම රටේ වෙනත් ක්ෂේත්‍රයක පෞද්ගලික අංශයේ සේවකයන්ටත් මේ ආකාරයේම වැටුප් ඉල්ලීමක් තිබුණහොත් රජය වැටුපෙන් කොටසක් ගෙවනවාද හා එසේ ගෙවිය හැකිද යන්නයි.

වතු ජනයාගේ ජීවන තත්වය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකට පිළියම් යෙදීමේ අවශ්‍යතාවයක් නම් ආණ්ඩුවට තිබුණේ ඒ වෙනුවෙන් කළ යුතුව තිබුනේ විකල්ප වැඩපිළිවෙළකි. එය හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ වතුකරයේ පවුල්වලට සහන මල්ලක් ලෙස සහල් ලබාදීමේ වැඩසටහනක් මෙන් එකක් විය යුතුව තිබුණි. එසේ නොමැතිව රජයේ මුදල් පෞද්ගලික අංශයේ සේවකයන්ගේ වැටුප් ගෙවීම සඳහා පෞද්ගලික සමාගම්වලට ලබාදෙන ආකාරයේ එකක් නොවිය යුතුව තිබුණි.

ජනාධිපතිවරයා රජයෙන් ගෙවන රුපියල් 200ක කොටස වෙනුවෙන් 2026 වර්ෂයට වෙන්කර ඇති මුදල රුපියල් මිලියන 5000ක් වේ. ඔහුගේ බලාපොරොත්තුව අනුව එක් වතු කම්කරුවකුට මාසයකට රුපියල් 10,000ක වැටුප් වැඩිවීමක් ලැබේ. ඒ අනුව එක් කම්කරුවකුට වසරකට රුපියල් 120,000ක මුදලක් අවශ්‍ය වේ. වෙන්කර ඇති මෙම මුදලින් ඒ අනුව වැටුප් සහන වසරකට ලබාදිය හැකි වන්නේ 41,666කට පමණය.

එහෙත් වතු කම්කරු වැටුප් සම්බන්ධයෙන් අරගලයේ යෙදෙන පිරිස් පවසන්නේ වතුවල ලියාපදිංචිව සේවය කරන කම්කරුවන් ලක්ෂයකට අධික පිරිසක් සිටින බවයි. ඔවුන්ට පමණක් සේවක අර්ථසාධක අරමුදල් හිමිකම ලැබෙන බවයි. ලියාපදිංචි නැති වැඩකළ දිනට එදිනම වැටුප් ලබන හා ලබාදුන් නිශ්චිත කොටසක දලු නෙලා දෛනිකව වැටුප් ලබන වතුවල ලියාපදිංචි නැති තවත් විශාල පිරිසක් වතු කම්කරුවන් සිටින බවයි. ඒ නිසා පෙනෙන්නට ඇති දෙය වන්නේ රජය වෙන්කර ඇති මුදල් සේවක අර්ථ සාධක අරමුදල් ගෙවන කම්කරුවන් සම්බන්ධයෙන් වනවිට අනෙකුත් ආකාරයට වතුවල සේවය කරන වතු කම්කරුවන්ට හිමි නොවන බවයි. එමෙන්ම වෙන්කර ඇති මුදල දැනට වතුවල ලියාපදිංචි වී සිටින වතු කම්කරුවන්ටවත් වැටුප් ලබාදීමට මුදල ප්‍රමාණවත් නොවන බවයි.

මේ තත්වය තුළ ජනාධිපතිවරයාගේ අයවැය යෝජනාවෙන් ප්‍රමෝදයට පත්වී රතිඤ්ඤා පත්තුකර කිරිබත් කෑ වතු ජනයාට ඒ වෙනුවෙන් අඳෝනා නඟන්නටද ඉදිරියේදී සිදුවනු ඇතැයි අනුමාන කළ හැකිය.