මේ කතුවැකිය ලියන්නේ ඇසළ පොහෝ දිනයේ දී ය.
මේ ලියන මොහොතේ, හතර අතින් ම ඇහෙන්නේ, ළඟ ළඟ තිබෙන පන්සල්වල අටවා ඇති ලවුඩ්ස්පීකර්වලින් නොනවත්වා ඇසෙන ශබ්ද ය. ශබ්දයෙන් කන් භෞතිකව පිරෙන්නේ නම්, මේ වන විට ඇහුම්කන් දීමට අංශු මාත්රයක වත් ඉඩක් කන්වල ඉතිරි වී නැත.
පොහොය දිනයක් යනු, රටේ වැඩකරන මිනිසුන්, සියලුම දෙනා ගෙදරට වී විවේක ගන්නා දිනයකි. ඇතැම්හු එදින පන්සලක පෙහෙවස් සමාදන් වී සිල්වත් ව කටයුතු කරනු ද විය හැකි ය. ඒ අය වුණත්, පොහොය දිනය පන්සලක ගෙවන්නේ, මාසයක් පුරා තමන් පෙළන අනේකවිධ කරදරකාරී හැඟීම්, රැකියාවේ පීඩනය ආදියෙන් දවසකට වත් මිදී සන්සුන් වේලාවක් ගත කිරීමේ අරමුණෙන් විය හැකි ය. සිල් සමාදන් නොවන අනිත් වැඩ කරන ජනතාව ද, පොහොය දිනයක දී බලාපොරොත්තු වන්නේ නිවසට වී සන්සුන් මානසිකත්වයෙන් යුතු ව සාමකාමී දිනයක් ගත කිරීම විය හැකි ය.
එහෙත්, ඔබ ඉන්නේ පන්සලක නම්, ඔබේ නිවස අසළ පන්සලක් තිබේ නම්, ඔබේ නිවසට ඈතින් වුව පන්සලක් තිබේ නම්, ඔබේ නිවස වටා පන්සල් දෙක තුනක් ම තිබේ නම්, පොහොය දිනයේ මහාත්ම කරුමක්කාරයා ඔබ වන්නෙහි ය. ඒ උදේ පාන්දර සිට රාත්රිය වන තුරු ම, පන්සලෙන් වන ශබ්ද දූෂණය, ඔබේ කන්වල සිට මුළු පරිසරය ම විනාස කරන හෙයිනි.
මෙය අද පිළිගත් පරිසර දූෂණයකි. පන්සල්වලට ශබ්ද විකාශන පාවිච්චි කිරීමේ බලපත්ර ඉල්ලන විට අදාළ පොලිස් ස්ථානාධිපතිට, බෑ කියන්නට බැරි තත්වයක් ඇතිවෙයි. ශබ්ද විකාශන බලපත්ර නිකුත් කිරීමේ දී පොලිසිය අනුගමනය කළ යුතු මාර්ගෝපදේශ සහිත චක්රලේඛයක් පොලිස්පතිවරයා ම නිකුත් කර ඇති තත්වයක් යටතේ වුණත්, පොලිස් ස්ථානාධිපතිට සිදුවන්නේ පන්සලේ හාමුදුරුවන්ගේ බෞද්ධ බලහත්කාරයට යටත් වී ඔහුට වුවමනා විදියට බලපත්ර නිකුත් කිරීමට ය.
එබැවින් පොහොය දිනයක් යනු, ලංකාවේ පන්සල්වල හාමුදුරුවරුන්ට, තමන් අවට තිබෙන පරිසරය සිත් සේ දූෂණය කිරීමට රජයෙන් බලපත්රයක් ලැබෙන දිනයයි.
තමන්ගේ නිවෙස අසළ ලවුඩ්ස්පීකර් බැඳ ඇති බවත්, පන්සල තිබෙන්නේ බොහෝ ඈත බැවින් මේ තරම් දුරට ලවුඩ්ස්පීකර් බැඳීමක් අවශ්ය නොවන බවත්, තමන්ගේ නිවසේ විභාගයට පාඩම් කරන ළමයින් සිටින බවත්, ශබ්දය නිසා පීඩාවට පත්විය හැකි වැඩිහිටියන් සිටින බවත් කියා, පන්සලේ ඝෝෂාව නැවැත්වීමට මැදිහත් වන ලෙස අදාළ පොලිස් ස්ථානයෙන් ඉල්ලා සිටින පුරවැසියකුට පොලිසියෙන් ලැබෙන පිළිතුර කුමක්දැයි ඔබ දන්නවා ද?
‘පන්සලේ වැඩක්නේ මහත්තයො. අනිත් එක පෝය දවසේ විතරයිනේ මහත්තයෝ.’
මේ කතාව තුළ ශබ්ද දූෂණය පිටුදැකීම ගැන ඇති කතාන්දරය කුමක් ද? මිනිසුන්ට සාමකාමී ශබ්ද රහිත පරිසරයක් ලැබීමට ඇති අයිතිය පිළිබඳව ඇති කතාන්දරය කුමක් ද? කිසිවක් නැත. ඒ සියල්ල පන්සලේ යකඩ කටවල්වල ශබ්දයට යටත් ය.
විහිළුව නම්, ලෝකයේ පහළ වූ අත්යන්ත පරිසර හිතකාමියා හැටියටත්, සිය දේශනාවල දී පරිසරයේ අගය හා එය රැකීමේ අගය සෞන්දර්යාත්මක වත්, බැරෑරුම් ලෙසත්, ආචාර ධාර්මික ලෙසත් විස්තර කළ ශාස්තෘවරයාගේ නූතන ශ්රාවකයන් පිරිස මේ ආකාරයෙන් අමු අමුවේ ම බුදුහිමියන්ගේ දහම කෙළෙසීමයි. වනසා දැමීමයි. බෞද්ධ සාහිත්යයේ කියන විදියට, බුදුහිමියන් සමහර ආරාමවලට යන විට කිසි ම සද්දයක් නැත. ඒ ආරාමයෙහි කිසිවෙකු නැති නිසා නොවේ. ආරාමය පිරී යන සේ භික්ෂූන් සිටින නිසා ය. ඔවුන් සුළු ශබ්දයක් වත් නොනගන අය නිසා ය.
පුදුමය නම්, තමන්ට එවැනි පරිසර දූෂක අයිතියක් ඇති බව මේ හිමිවරුන් නෛසර්ගිකව ම සිතාගෙන සිටීම ය. ඊට විරුද්ධ වන්නන්, බෞද්ධ විරෝධීන් ලෙස හංවඩු ගහන්නට බලයක් මේ අය අත පැවතීම ය.
තමන් බණ කිව යුත්තේ පන්සලේ සිටින අයට පමණක් බවත්, පන්සලට පැමිණ නැති අය වනාහි හාමුදුරුවන්ගේ බණ අසන්නට උනන්දුවක් දක්වන අය නොවන බවත් කියන ඇත්ත තේරුම් ගන්නා පන්සලේ හාමුදුරුවන් කරන්නේ, පන්සලට නොපැමිණි එවුන්ට දඬුවමක් ලෙස උන්ගේ ගෙදරට ම පන්සලේ ශබ්ද ඇසෙන්නට සැලැස්වීමයි. ඒ අවස්ථාවේ දී හාමුදුරුවන්ට තිබෙන්නේ මිනිසුන් වෙත දයානුකම්පාව පැතිරවීමේ මනසක් නොවේ. පන්සලට නොඑන ඔවුන්ගෙන් පළිගැනීමේ පරපීඩා කාමුකත්වයයි.