කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලයේ වෛද්‍ය පීඨයට ඇතුළත් වීම මින් ඉදිරියට කැඩෙට් නිලධාරීන්ට සහ ජාත්‍යන්තර සිසුන්ට පමණක් සීමා කරන බව ආරක්ෂක නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරයා පාර්ලිමේන්තුවේ දී නිවේදනය කළේය. මැයි 22 වන දින කළ එම නිවේදනය, තෙවන කණ්ඩායමේ සිසුන් බඳවා ගැනීම සඳහා කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය විසින් අයැදුම්පත් කැඳවීමට අන්තර් විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍ය බලමණ්ඩලය විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද විරෝධතාවලට ප්‍රතිචාරයක් බව පෙනෙන්නට තිබේ.
බැලූ බැල්මට මෙය සරල කාරණයක් ලෙස පෙනීයයි. පෙරටුගාමී පක්ෂයේ කම්පන භටයන්ගෙන් තම වම් පැත්ත ආරක්ෂා කර ගැනීමට සහ කොළඹ වීදිවල ජල ප්‍රතිකාර ලැබීමෙන් ඔවුන් ආරක්ෂා කර ගැනීමට රජය උත්සාහ කර ඇත. නමුත් මෙම තීරණය අවම වශයෙන් රජයේ කොටසකට ආර්ථික යථාර්ථයන් පිළිබඳ අවබෝධයක් නොමැතිකම පිළිබඳ සාක්ෂියකි.
බිලියන 33 ගැටලු‍ව
මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් නිකුත් කරන ලද නවතම ණය ප්‍රකාශනයට අනුව (2024, 4 වන කාර්තුව), කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය විසින් ලබාගෙන ඇති භාණ්ඩාගාර ඇපකර ණයවල හිඟ මුදල ලංකා බැංකුවට රුපියල් මිලියන 69.91 ක් සහ ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුවට රුපියල් මිලියන 33,896.09 ක් විය. කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලය කලකට පෙර ලබාගත් ලංකා බැංකුවේ ණය ක්‍රමයෙන් ගෙවමින් ඇති බව පෙනෙන්නට තිබේ. වෛද්‍ය පීඨය සඳහා අති නවීන ශික්ෂණ රෝහලක් ඉදිකිරීම සඳහා රජය සතු ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුවෙන් ලබාගත් රුපියල් බිලියන 33 කට අධික ණයක් තිබෙන අතර එය වත්මන් රජය දන්නා ගැටලු‍වකි. රාජ්‍ය ආයතන 160ක් සමාලෝචනය කිරීම සඳහා වූ අග්‍රාමාත්‍ය ලේකම්වරයාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් කමිටුව සිය වාර්තාවේ කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාල රෝහල පිළිබඳව නිශ්චිතව සඳහන් කොට තිබේ.
පාර්ලිමේන්තු වෙබ් අඩවියේ ඇති (නමුත් තවදුරටත් කේඩීයූ වෙබ් අඩවියේ නොමැති) නවතම කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාල වාර්ෂික වාර්තාවට අනුව, ණය මුදලෙහි ප්‍රාග්ධන ආපසු ගෙවීමේ කාලය 2023 සැප්තැම්බර් සිට 2031 සැප්තැම්බර් දක්වා (මාස 96 ක්) වේ. වාර්ෂික වාර්තාවට අනුව, 2022 අවසානය වන විට හිඟ මුළු ණය ප්‍රමාණය රුපියල් 35,669,559,514 ක් විය (එතැන් සිට සමහර ආපසු ගෙවීම් සිදු කර ඇති බව පෙන්නුම් කරයි).
රෝහල් ණය සඳහා පොලී ගෙවීම් භාණ්ඩාගාරය විසින් දිගට ම කරනු ඇතැයි උපකල්පනය කර වාර්ෂික වාර්තාවේ දත්ත පාදක කර ගනිමින්, රෝහල් ණය ආපසු ගෙවීම සඳහා කේඩීයූ ආයතනයට මසකට ආසන්න වශයෙන් රුපියල් මිලියන 369.4 ක් ගෙවීමට සිදුවනු ඇත. කෙසේ වෙතත්, වාර්ෂික වාර්තාවට අනුව, ණය ආපසු ගෙවීම් සඳහා රෝහල් මෙහෙයුම්වලින් වසරකට රුපියල් මිලියන 650 ක් පමණක් උපයා ගැනීමට සැලසුම් කර ඇත (පිටුව 127). එය මසකට රුපියල් මිලියන 54.2 ක් වන අතර, එමගින් මසකට ආසන්න වශයෙන් රුපියල් මිලියන 315.2 ක මාසික හිඟයක් ඉතිරි කරයි. එයින් පෙන්නුම් කරන්නේ රෝහල් ණය ආපසු ගෙවීමට කේඩීයූ ආයතනයට කිසි විටෙකත් යථාර්ථවාදී සැලැස්මක් නොතිබූ බව යි. මෙම ණය මුදල භාණ්ඩාගාරය විසින් හෝ වෙනත් වචනවලින් කිවහොත්, මේ රටේ බදු ගෙවන්නන් විසින් ආපසු ගෙවිය යුතු ය.
ඇතුළත් වීමේ ප්‍රතිපත්ති සමඟ එයට ඇති සම්බන්ධය කුමක්ද?
පෞද්ගලික වෛද්‍ය අධ්‍යාපනය කෙරෙහි ඇති සතුරුකම හේතුවෙන් වෛද්‍ය පීඨ පිළිගැනීම සඳහා වගකිව යුතු නියාමන ආයතනය වන ශ්‍රී ලංකා වෛද්‍ය සභාව අයැදුම් කරන ආයතනවලට දැඩි කොන්දේසි පනවා ඇත. රජය සතු බැංකුවකින් ලබාගත් භාණ්ඩාගාරය සහතික කළ ණයක් භාවිත කරමින්, ශික්ෂණ රෝහලක් ඉදිකිරීමෙන් කේඩීයූ ආයතනය අවශ්‍ය අනුමැතිය ලබා ගත්තේය.
ගොඩනැගිල්ල පවතී. එහෙත් එයට ප්‍රමාණවත් තරම් රෝගීන් සිටිය යුතු අතර, එහි අධ්‍යාපනය ලබාගැනීම සඳහා ප්‍රමාණවත් සිසු පිරිසක් සිටිය යුතු වෙයි. එය ප්‍රමාණවත් ආදායමක් උපයා ගත යුතු ය. ණය ලබා ගැනීමේ දී මෙම ගැටලු පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් සැලකිල්ලක් දක්වා නොමැති බව පෙනෙන්නට තිබේ. අවම වශයෙන් ආපසු ගෙවීම්වලින් කොටසක් සපුරාලීම සඳහා ආදායමක් උපයා ගැනීමට හැකිවන ලෙස රෝහල් සේවා සඳහා ගාස්තු මත ක්‍රියාත්මක විය යුතු ය. විශ්වවිද්‍යාලයේ පුහුණුව ලබන සිසුන් සඳහා ද අය කිරීම් කළ හැකි ය. එම ආදායම් ප්‍රවාහය ගාස්තු ගෙවන සිසුන් සංඛ්‍යාව උපරිම මට්ටමක තබා ගැනීම මත රඳා පවතී. උසස් පෙළ විභාග ඉසෙඩ් ලකුණු මත පදනම්ව ගාස්තු ගෙවන දේශීය සිසුන් ඇතුළත් කර ගැනීමට 2024 මුල් භාගයේ දී කැබිනට් මණ්ඩලය ගත් තීරණයට මෙය හේතු වූ බව පෙනීයයි.
මෙම ආදායම් මාර්ගය මාසිකව රුපියල් මිලියන 50 ඉක්මවන ණය ආපසු ගෙවීම් කිරීමට ප්‍රමාණවත් නොවන බව පෙනෙන්නට තිබේ. නමුත් අන්තරය සන්තර්පණය කිරීම සඳහා එය ආපසු හැරවීමෙන් වන්නේ සිදුවන පාඩුව වැඩි වීමයි.
රජය මුහුණ දෙන්නේ උභතෝකෝටිකයටය. ණය පැහැර හැරීම විකල්පයක් නොවේ. මන්ද, එහි විශාලත්වය නිසා රාජ්‍ය බැංකු අතරින් ආරක්ෂිත ම බැංකුව වන ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුවට හානි විය හැකි බැවිනි. මූල්‍ය සීමාවන් සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන නිසා රජයට පාඩුව අවශෝෂණය කරගත නොහැකි ය. රුපියල් බිලියන 33 ක් යනු ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සේවයේ භාණ්ඩාගාරය සහතික කළ ණය අර්ධ වශයෙන් පියවීම සඳහා 2025 අයවැය හරහා රජය වියදම් කළ රුපියල් බිලියන 20 ට වඩා වැඩි ය. ඒ ගෙවීමට ලැබුණු ප්‍රතිචාර නිසා සිතීමට විරාමයක් ඇති විය යුතුව තිබුණි.
රජය කළ යුතු වන්නේ තමන්ගේ ම රජයට අයත් ව්‍යාපාර සමාලෝචන කමිටු වාර්තාව මත පදනම්ව, ශික්ෂණ රෝහල ශක්‍ය ලෙස පවත්වාගෙන යෑම සඳහා නිර්මාණාත්මක සැලැස්මක් ඉදිරිපත් කිරීම යි. ඒ වෙනුවට, එය කේඩීයූ වෛද්‍ය පීඨයට ඇති එක් ආදායම් මාර්ගයක් වසා දැමීමෙන් ගැටලු‍ව තවත් උග්‍ර කර ඇත.
ඊට අමතරව, දූෂණ විමර්ශනයක් ආරම්භ කර වගකිවයුතු පුද්ගලයින් වගවීමට සැලැස්වීමට රජයට කටයුතු කළ හැකිය. මෙම වියදම් පාර්ලිමේන්තුව විසින් අනුමත කර නොමැත. ණය මුදල සම්පූර්ණයෙන් හෝ ඉන් කොටසක් භාණ්ඩාගාරයෙන් ආපසු ගෙවීමට සිදුවීම රජයට සිදුවන වැරදි හෝ නීති විරෝධී පාඩුවකට සමාන විය හැකි ය. එය දූෂණ විරෝධී පනතේ 111 වගන්තියේ නිර්වචනය කරන ලද අපරාධයේ පරාසයට ඇතුළත් විය හැක.
