2022 ආර්ථික අර්බුදයෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවේ වාර්ෂික අයවැය ඇස්තමේන්තු පදනම් වී ඇත්තේ රටක් හැටියට “වියදම හම්බ කරන තරමටයි” යන යථාර්ථය මතයි. 2025 අයවැය කතාවේදී ජනාධිපතිවරයා සඳහන් කළ පරිදි: “2022 සිට අප අත් විඳින ආර්ථික අර්බුදයේ බරපතළකම අප අමතක නොකළ යුතුය. එම නිසා මෙම වසරේ අයවැය සකස් කොට තිබෙන්නේ බොහෝ සීමාවන්ට යටත්ව. .. රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණ පනත යටතේ රාජ්‍ය මූල්‍ය නීතියක් ලෙස ප්‍රථමික වියදම සඳහා දළ දේශීය නිෂ්පාදනයෙන් සියයට දහතුනක සීමාවක් දක්වා තිබෙනවා. එබැවින්, එම වියදම්වලින් හොඳම සමාජ ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීම සහතික කිරීම සඳහා සීමිත බදු අරමුදල් ප්‍රවේශම් සහගත ලෙස කළමනාකරණය කිරීම කෙරෙහි අප අවධානය යොමු කොට තිබෙනවා.”
2025 අයවැය ඇත්ත වශයෙන්ම නූලෙන් තුලනය කර ගත් අයවැයක් වන අතර එහි රුපියල් ටි්‍රලියන 7 ක ආදායම් ඇස්තමේන්තුව යන්න රුපියල් ටි්‍රලියන 5 ක බදු මුදල් සහ රුපියල් ටි්‍රලියන 2 ක ණය ඇස්තමේන්තුවකින් සමන්විත වෙනවා. මෙම ආදායමෙන් රුපියල් ටි්‍රලියන තුනක් අප විසින් අනිවාර්යයෙන් ණය වාරික ලෙස ගෙවිය යුතුව තියෙනවා. ඒ අනුව රජයේ පුනරාවර්තන සහ ප්‍රාග්ධන වියදම් සඳහා ඉතිරි වන්නේ රුපියල් ටි්‍රලියන 4 ක් පමණයි.
සාරාංශයක් ලෙස, 2025 අයවැය සූත්‍රය “5+2 = 3+4” ලෙස වන අතර, රටේ නායකත්වය දරන පුද්ගලයාගේ කෙටි නම ්ණෘල ඍඋල ීඡ හෝ වෙනත් කුමක් වුවත් ඔහුට/ඇයට එම සූත්‍රයට පිටින් යාමට හැකියාවක් නැහැ. වෙනස පවතින්නේ මෙම සීමාවන් තුළ එක් එක් නායකයා ක්‍රියා කරන ආකාරය තුළයි.
ආදායම් පැත්ත ගත් කල ආදායම් ඇස්තමේන්තු යථාර්ථවාදීද, වාහන ආනයනයෙන් ලැබෙන ආදායම ඇත්තටම ලැබේද, ආදි නොයෙකුත් දේ ගැන බොහෝ දෙනා ප්‍රශ්න කර තිබෙනවා. මගේ ලිපියේ අවධානය වියදම් පැත්තයි.
අපගේ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් සහ විශ්ලේෂකයින් දිගු කලක් තිස්සේ යම් හෝ හේතුවක් නිසා අය වැයේ වියදම් පැත්ත ගැන යොමු කර ඇත්තේ අවම අවධානයක්. එය බොහෝ විට රජයේ වියදම් අඩු කිරීම හෝ රජය වඩාත් කාර්යක්ෂම කිරීම දේශපාලනික වශයෙන් කිරීමට අසීරු කටයුත්තක් යන උපකල්පනය නිසා විය හැකියි. නමුත් රටක් හැටියට අප දැන් ඉන්නේ ඉතා අසීරු තත්ත්වයක. ණයට මුදල් ගෙන ඍණ අයවැය ශේෂයක් පවත්වා ගනිමින් රජයේ වියදම් පියවීම තව දුරටත් කරන්න බැහැ. අයවැයෙන් අපේක්ෂිත ආදායම් ඉලක්ක අඩු විය හැකි අවදානමද තියෙනවා. එම නිසා වියදම් පැත්ත අපට තවදුරටත් නොසලකා හරින්න බැහැ.
මෙම තත්ත්වයන් යටතේ, ජනාධිපතිවරයා තම අයවැය කතාවේදී රජයේ වියදම් සීමා කිරීම පිළිබඳ සඳහන් ඉතාම කාලෝචිතයි. නමුත් රජයට ඇති අභියෝගය වන්නේ ජනාධිපතිවරයා පැවසූ ලෙස “හොඳම සමාජීය ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීම” නොව “හොඳම ආර්ථික හා සමාජීය ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීම” ලෙස වෙනස් විය යුතු බව මම යෝජනා කරනවා.
වත්මන් රජයේ සාර්ථකත්වය සහ රටේ අනාගතය සඳහා ආර්ථික ප්‍රතිලාභ ලබා ගනිමින් ආර්ථිකය වර්ධනය කිරීමේ වැදගත්කම ගැන නැවත නැවත අවධාරණය කරන්න වෙනවා. ඇත්තෙන්ම අයවැයේ සියලු පුරෝකථනයන් ගොඩ නැගිලා තියෙන්නේ මධ්‍ය කාලීනව සියයට 5 කට වඩා සැබෑ දළ දේශීය නිෂ්පාදිත වර්ධනයක් ඇතිවේය යන උපකල්පනය මතයි. ඇත්තටම එවැනි ආර්ථික වර්ධනයක් සඳහා මේ අයවැයෙන් වෙන් කර ඇති මුදල ප්‍රමාණවත්ද?
පඩි නඩි වලට අමතරව සංවර්ධනයට මුදල් කොපමණද?
භාණ්ඩාගාරය මගින් පළ කර ඇති ක්‍සඑස‘ැබ ඊමාටැඑ යන ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත් ලේඛනයට අනුව රජයේ මුළු ප්‍රාථමික ආදායම රුපියල් බිලියන 4,285 යි (හෝ කෙටියෙන් රුපියල් ටි්‍රලියන 4 යි). එයින් කොටුවේ දැක්වෙන ලෙස වැටුප්, විශ්‍රාම වැටුප් හා අස්වැසුම වගකීම් ඉටු කළ පසු ඇත්තටම රජයට වියදම් කිරීමට ඉතිරි වන්නේ වෙනත් පුනරාවර්තන වියදම් සඳහා වූ බිලියන 1073 ක් හා ප්‍රාග්ධන වියදම සඳහා වූ බිලියන 1,315 පමණයි.
එම වියදමෙනුත් අයවැයේ විශේෂ වියදම් ලෙස හුවා දක්වා ඇත්තේ පුනරාවර්තන වියදම් යෝජනා 43 ක් සඳහා රුපියල් බිලියන 192 ක්ද, ප්‍රාග්ධන වියදම් යෝජනා 38 ක් සඳහා රු. බිලියන 484 ක් පමණයි. එසේ විශේෂයෙන් සඳහන් නොවූ පුනරාවර්තන හා ප්‍රාග්ධන වියදම් එදිනෙදා වියදම් ලෙස අපට සලකන්න පුළුවන්.
ඒ අනුව 2025 දී සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා විශේෂයෙන් යොමු කළ හැකි මුදලක් ලෙසට රජයට ඇත්තේ මෙම රුපියල් බිලියන 192 හා රුපියල් බිලියන් 484 ක් පමණයි අපට ගම්‍ය වෙනවා. නමුත් ඒ සුළු මුදල වුවත් කාර්යක්ෂම හා ඵලදායීව වියදම කර ගැනීම් හැකියා රජයට තිබේදැයි සැකයි.
විශේෂ ප්‍රාග්ධන වියදම් යෝජනාවන් කර ගන්න බැරි වෙයිද?
පසු ගිය අයවැය වල සැබෑ වියදම පරීක්ෂා කරන විට පෙනෙන්නේ 2023 දී ප්‍රාග්ධන වියදම ලෙස වෙන් කරන ලද රුපියල් බිලියන 1200 න් වියදම් කර ඇත්තේ 933 ක් හෝ හතරෙන් තුනක් පමණ බවත්, 2024 දී වෙන් කරන ලද 1700 න් වියදම් කර ඇත්තේ 817 හෝ අඩක් පමණ බවත්ය.
මෙය එම කාර්යයන්ට වගකිව යුතු නිලධාරීන්ගේ අකාර්යක්ෂමතාව නිසාද, නැතහොත් වසරක අයවැය චක්‍රයක් තුළ ප්‍රාග්ධන ව්‍යාපෘති සම්පූර්ණ කිරීම යථාර්ථවාදී නොවන නිසාද, නැතිනම් භාණ්ඩාගාරයේ මුදල් හිඟ පාඩුවක් වූ විට මුලින්ම කැප කරනු ලබන්නේ ප්‍රාග්ධන වියදම් නිසාද? හේතුව කුමක් වුවත් ප්‍රාග්ධන වියදම් යෝජනාවන් හරියට කර ගන්න බැරි වීම ආර්ථික සංවර්ධනයට බාධාවක් විය හැකි බව නම් පැහැදිලියි.
විශේෂ පුනරාවර්තන යෝජනා සඳහා නිලධාරීන්ගේ කැපවීම හා හැකියාව ප්‍රමාණවත්ද?
අයවැයේ විශේෂ පුනරාවර්තන වියදම් යෝජනා ලැයිස්තුව සාප්පු සවාරි ලැයිස්තුවක් මිස ආර්ථික වර්ධන ඉලක්ක මුල් කරගෙන කෙරෙන එකිනෙකට සම්බන්ධ යෝජනාවන් බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ. උදාහරණ ලෙස කෘෂිකර්මාන්තය ආශ්‍රිතව යෝජිත බිලියන 2.3 ක වියදම් යෝජනා සලකා බලමු.
එම වියදම් පොල් නිෂ්පාදන වැඩිදියුණු කිරීම සහ උතුරු පොල් ත්‍රිකෝණ වැඩසටහනට මිලියන 500; අනෙකුත් ක්ෂේත්‍ර භෝග නිෂ්පාදනය වැඩි දියුණු කිරීමට 500; කෘෂිකර්මාන්තයේ සහ කර්මාන්තවල නියැලී සිටින තරුණ ව්‍යවසායකයින්ට 500; ආයෝජන සඳහා ඌන උපයෝජිත ඉඩම් සැපයීමට 250; අපනයන කෘෂිකාර්මික භෝග ප්‍රවර්ධනයට 250; මිරිදිය ඉස්සන් වගාව සහ සාම්ප්‍රදායික නොවන ජලජීවී වගාවට 200; තරුණ ව්‍යවසායකයින් සඳහා නිෂ්පාදක සමුපකාර සමිතිවලට 100 ලෙස විසිරී පවතිනවා. මෙම යෝජනාවලින් 2025 දී ආර්ථිකය සඳහා කෘෂිකර්මාන්තයෙන් ඇති කර දෙන කාර්ය සාධන ඉලක්ක හෝ ඉලක්කයක් පැහැදිලි නැහැ. ඊළඟ අයවැය එන විට මේවා කෙරුණාද අපි දැනගන්නේ කොහොමද සඳහනක් නැහැ.
ඇත්තටම අයවැය කතාවේ කොටසක් ලෙස මෙවැනි ආකර්ෂණීය වියදම් යෝජනා මාලාවක් හඳුන්වා දීම සිරිතක් වෙලා තියෙනවා. නමුත් පැවතුණු සෑම රජයක්ම ඒවා සාමාන්‍යයෙන් සලකනු ලබන්නේ කවුළු සැරසිලි මිසක් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ වග වීමක් ඇති පොරොන්දු ලෙස නොවෙයි. උදාහරණයක් ලෙස, 2024 අයවැය කතාවේදී ඉදිරිපත් කරන ලද වියදම් යෝජනා 50 ට සිදු වූ දේ පිළිබඳව අදටත් කිසිදු සඳහනක් නැහැ. මෙම යෝජනාවලින් සමහරක් පැහැදිලිවම එක් අයවැය චක්‍රයකින් ලබා ගත නොහැකි ඒවා බව පැහැදිලියි, නමුත් රැවටීම දිගටම කෙරෙනවා. වෙරිටේ පර්යේෂණ වැනි බාහිර ක්‍රියාකාරීන් විසින් අය වැයේ විශේෂ වියදම් යෝජනා යන කරුණට අවධානය යොමු කරලා තියෙනවා. තමන් දුන් පොරොන්දුවලට රජයක වගකිවයුත්තෙකු බවට පත් කිරීමට ඔවුන් උත්සාහ කර ඇතත් ඒ සඳහා රජයෙන් අවශ්‍ය තොරතුරු ලබා ගැනීම දුෂ්කර වෙලා තියෙනවා.
2017 සිට වෙරිටේ පර්යේෂණ ආයතනය විසින් තම සත්කාරකත්වය දරන මාර්ගගත වේදිකාවක් හරහා මුදල් අමාත්‍යවරුන් විසින් කරන ලද ඉහළ වටිනාකමක් ඇති අයවැය පොරොන්දුවල ප්‍රගතිය නිරීක්ෂණය කරන බවත් ඔවුන් විසින් 2017 සහ 2021 අතර කාලය තුළ ඔවුන් විසින් කළ තොරතුරු අයිතිය ඉල්ලීම්වලට ප්‍රතිචාර වශයෙන් වියදම් යෝජනාවලින් 45% ක ප්‍රගතිය තක්සේරු කිරීම සඳහා රජය තොරතුරු හෙළි කිරීමට අපොහොසත් වූ බවත් හෙළි කරනවා. මෑත වසරවලදී මෙම පාරාන්ධතාව හෝ පාරදෘශ්‍යභාවයක් නැති කම සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි වී ඇති අතර, සාමාන්‍යයෙන් රජය 2022 සහ 2023 යන දෙවසර සඳහා වියදම් යෝජනාවලින් 70% ක් සඳහා තොරතුරු හෙළි කිරීමට අපොහොසත් වී ඇත.
නමුත් අද වන විට එසේ පොරොන්දු මග හැර සිටීමට ආණ්ඩුවට හැකියාවක් නැහැ. අයවැයේ සාර්ථකත්වය සම්පූර්ණයෙන්ම රඳා පවතින්නේ ආර්ථික වර්ධනය උත්ප්‍රේරණය කිරීම හෝ අවම වශයෙන් බාධා නොකිරීම පිළිබඳව රජයේ සාර්ථකත්වය මත යි. පිටස්තර ආයතන තොරතුරු ඉල්ලන තෙක් නොසිට රජය විසින්ම තමන්ගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා විමර්ශන යෝජනා වල ප්‍රගතිය විමර්ශනය කිරීම වහාම ආරම්භ කළ යුතුව ඇත.
ඒ සඳහා හොඳම ක්‍රමය රජය විසින් ආර්ථික වර්ධනය උත්ප්‍රේරණය කිරීමේ කාර්යට අදාළ ආයතන සහ/හෝ වියදම් යෝජනා කිහිපයක් තෝරාගෙන ඒවා සඳහා කාර්ය සාධන ඉලක්ක හදුන්වා දීමයි.
කාර්ය සාධන ඉලක්කවලින් පටන් ගනිමු.
කාර්ය සාධන ඉලක්ක (ණඡෂි) නැතිව රජයේ නිලධාරීන්ගේ ධාරිතාව නැතිනම් කැපෑසිටි එක වර්ධනය කිරීමේ ලා රජය හෝ රජයට ණය ආධාර දෙන ආයතන උත්සාහ කරනවා නම් එවැනි උත්සාහයන් මුදල් නාස්ති කිරීමක්.
මේ ණය දෙන ආයතන කාර්ය සාධන ඉලක්ක ප්‍රවර්ධනයට උත්සාහ කර නැත්තේ නැහැ. උදාහරණ ලෙස ලෝක බැංකුව විසින් සැම්බියාවේ අමාත්‍ය මණ්ඩලයට කාර්ය සාධන ඉලක්ක හඳුන්වාදීමේ උත්සාහය යම් දුරකට සාර්ථක වී ඇති බව පෙනෙනවා. එහි අදහස නම්, සෑම අමාත්‍යවරයෙකුටම තම පත්වීම සමගම කාර්ය සාධන මිනුම් මාලාවක් ලබා දීමයි.
ශ්‍රී ලංකා රජයට කාර්ය සාධන ඉලක්ක යන නුහුරු නුපුරුදු දෙයක්ම නොවෙයි. මංගල සමරවීර මහතා මුදල් අමාත්‍යවරයාව සිටියදී 2017 සහ 2018 අයවැය මහා පොතට කාර්ය සාධන ඉලක්ක ඇතුළත් කළා. උදාහරණ ලෙස අධිකරණ අමාත්‍යාංශය සඳහා ලබා දී තිබූ එක ඉලක්කයක් වූයේ විභාග වෙමින් පවතින නඩු ගණනේ අඩු කිරීමක්. අවාසනාවකට මෙන්, ඉන් පසුව ඇති වූ දේශපාලන කැලඹීමෙන් පසු මෙම උත්සාහය අතරමං වූ බව පෙනෙනවා.
කරු ජයසූරිය මහතා රාජ්‍ය ගිණුම් කාරක සභාවේ (හෝ ඣඡ්) කමිටුවේ සභාපතිවරයා වූ විට, එම පාර්ලිමේන්තු අධීක්ෂණ ක්‍රියාවලියටද කාර්ය සාධන ඉලක්ක ගෙනාවා.
ඇත්තටම ණය ගන්නත් බැරිව වියදමත් සීමාවී ඇති මේ අවස්ථාවේ රජයේ කාර්යක්ෂමතාව සහ ඵලදායීතාව හැර වෙනත් මෙවලමක් රජයට ඇත්තේ නැහැ. මෙතෙක් කල් කළ විධියට අයවැයේ ප්‍රතිපත්ති යෝජනා සහ වියදම් යෝජනා හුදෙක් කවුළු සැරසිලි නොව අත්‍යවශ්‍ය සංවර්ධන වියදම් ලෙස සැලකීමට කාලය එළඹ තිබෙනවා. මෙහිදී ආර්ථික වර්ධනයට සෘජුවම අදාළ වන යෝජනා තෝරා ගත යුතු අතර, එක් එක් යෝජනාව සඳහා ප්‍රමාදයකින් තොරව කාර්ය සාධන ඉලක්ක තීරණය කළ යුතු අතර, එම ඉලක්ක සපුරාලීමේ වගකීම එක් එක් අමාත්‍යවරයාට පැවරිය යුතුයි. ප්‍රගතිය වාර්තා කිරීම භාණ්ඩාගාරය යටතේ ඇති ජාතික සැලසුම් දෙපාර්මේන්තුවේ වගකීමක් විය හැකියි.
මෙම ක්‍රියාවලිය ඇත්තෙන්ම කාර්ය සාධනය මත පදනම් වූ අයවැයකරණයකට මාරුවීමකි. පසුව විස්තර කරන ලෙස රටේ අයවැය ක්‍රියාවලියේ වෙනත් වෙනස්කම්ද සිදු විය යුතුයි.
රාජ්‍ය අංශය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම ද 2025 සිදු විය යුතුමයි.
2025 අයවැය කතාවේදී ජනාධිපතිවරයා සඳහන් කළේ නිසි තාර්කිකත්වයකින් තොරව රජයේ ආයතන රාශියක් ස්ථාපිත කර ඇති බවත්, ඒ නිසා රජයේ ක්‍රියාකාරිත්වයට අහිතකර බලපෑම් ඇති වීම මෙන්ම නාස්තියක් සිදුවන බවත්ය. ඔහු පැවසූ පරිදි: “වසර ගණනාවක් පුරා ශ්‍රී ලාංකේය රජයේ යාන්ත්‍රණය පහසුවෙන් පාලනය කළ නොහැකි ව්‍යුහයක් දක්වා ක්‍රමයෙන් විකාශනය වෙලා තියනවා.. සුදුසු අධ්‍යයනයක් හෝ පදනමක් නොමැතිව රාජ්‍ය ආයතන ගණනාවක් ස්ථාපිත කර තිබෙනවා. සම්පත් නාස්තියක් මෙන්ම එමගින් රාජ්‍ය සේවාවන් ඵලදායීව සැපයීමටද විශාල ලෙස බාධා ඇතිවී තිබෙනවා. මෙම තත්ත්වයට පිළියමක් ලෙස, රජයේ ආයතන රාශියක කාර්යයන් සහ උපයෝගීතාව සමාලෝචනය කිරීම සඳහා අග්‍රාමාත්‍ය ලේකම්වරයා යටතේ කමිටුවක් දැනටමත් පිහිටුවා තිබෙනවා. එයින් කුමන ආයතන දිගටම කරගෙන යා යුතුද, කුමන ආයතන වෙනත් ආයතන සමඟ ඒකාබද්ධ කළ යුතුද, කුමන ආයතන නතර කළ යුතුද, කුමන ආයතන ඔවුන්ගේ අරමුණු වෙනස් කළ යුතුද යන්න තීරණය කිරීමට හැකි වනු ඇත.”
අයවැය මඟින් කැබිනට් අමාත්‍යාංශ 24 ක්, අමාත්‍යාංශ යටතේ ඇති දෙපාර්තමේන්තු 134 ක් සහ මැතිවරණ කොමිසම වැනි ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන 24 ක් සඳහා මුදල් වෙන් කර තිබෙනවා. මෙම දෙපාර්තමේන්තුවලට අමතරව, එක් එක් අමාත්‍යාංශ ප්‍රධානියා යටතේ දෙපාර්මේන්තු, ව්‍යවස්ථාපිත ආයතන සහ රාජ්‍ය ව්‍යවසායන් සමස්තයක් ලෙස රාජ්‍ය ආයතන 700-1000 ක් එක වෙනවා. රජය යනු පළාත්, දිස්ත්‍රික් සහ ප්‍රාදේශීය පරිපාලන ආයතන ඇතුළු මෙම ආයතන සමූහයයි.
මෙම රාජ්‍ය අංශයේ ආයතන විධිමත් කිරීම එක් අයවැය චක්‍රයකින් සිදු නොවිය හැකිය. මෙම අයවැය චක්‍රයේ කැපී පෙනෙන ලෙස කළ හැකි දෙය නම් ආර්ථික වර්ධනයට සහ අවධානය යොමු කරන ආයතනවලට වැඩිම බලපෑමක් ඇති කරන අයවැය යෝජනා කෙරෙහි හා ඩිජිටල් ආර්ථිකය වැනි තීරණාත්මක ව්‍යපෘති සාර්ථකව කිරීමට අවධානය දීමයි.
2026 සිට කාර්ය සාධනය මත පදනම් වූ ද්විවාර්ෂික අයවැය චක්‍රයක්?
වත්මන් අයවැය ක්‍රියාවලියේ ගැටලු මෑතකදී පළවූ පුවත් පත් තීරුවක හොඳින් විග්‍රහ කර තිබෙනවා.
“ශ්‍රී ලංකාවේ අයවැය යාන්ත්‍රණයේ බරපතළ දෝෂයක් තිබේ. අයවැය ඉදිරිපත් කරන අවස්ථාවේදී ආදායම හා වියදම ඇගයීමට ලක් කරනු ලබන අතර ඒවා පූර්ව විශ්ලේෂණ ලෙස හැඳින්වේ. ඒවා භාවිත කරනු ලබන්නේ අයවැය ප්‍රශංසා කිරීමට ය. නිදසුනක් වශයෙන්, රජය විසින් අයවැයක් ඉදිරිපත් කරන සෑම අවස්ථාවකම, වෙළඳ මණ්ඩල විසින් එය සංවර්ධනය-නැඹුරු අයවැයක් ලෙස හංවඩු ගැසීමට ඉක්මන් වන අතර, ඒ සඳහා ඔවුන් අයවැයේ ප්‍රාග්ධන වියදම් වැඩසටහනේ ප්‍රමාණය පදනම් කර ගනී. කෙසේ වෙතත්, කාල සීමාව අවසානයේදී, රජය එහි ප්‍රාග්ධන වියදම් සැලැස්ම බොහෝ විට යථා ලෙස ක්‍රියාත්මක නොකරයි. ඇත්තෙන්ම, ප්‍රාග්ධන මුදල් සම්පූර්ණයෙන් භාවිත නොකළහොත්, එය රටේ සංවර්ධනය අඩාල කිරීමට හේතු වෙනවා.. (ඩබ්ලිව් ඒ විජේවර්ධන, පෙබරවාරි 2025.)
අයවැය පිළිබඳ පෙර තක්සේරුව හා පසු තක්සේරුව යන දෙකම සිදු විය යුතු බවත් එය පාර්ලිමේන්තුවේ අයවැය පිළිබඳ කාර්යාලයකින් එය සිදුවිය යුතු බවත් විජේවර්ධන මහතා යෝජනා කරනවා. පාර්ලිමේන්තුවේ අයවැය කාර්යාලයක් පිහිටුවීමේදී ඇති වූ දුෂ්කරතා පිළිබඳ අවබෝධයෙන් යුතුව කෙරෙන මගේ ප්‍රති යෝජනාව නම්, භාණ්ඩාගාරය විසින්ම දැනටමත් තමන් ඉතා සාර්ථකව කරන “පුරවැසි අයවැය” ලේඛනයට පෙර හා පසු විපරමක් එකතු කිරීමේ වගකීම භාර ගත යුතුයි. ඔවුන්ගේ විශ්ලේෂණයේ අඩුපළුදු ඇතිනම් පාර්ලිමේන්තු විවාදවලදී හා සමාජ මාධ්‍ය තුළින් ඒවා යම් තරමකට හෙළි වනු ඇති.
ඇත්තෙන්ම බොහෝ අයවැය යෝජනා වසරකින් කර ඉවර කළ නොහැකි ඒවා නිසා ක්‍ය්එඨඡඔ පවසා සිටින පරිදි නෝර්වේ, දකුණු කොරියාව සහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ සමහර ප්‍රාන්තවල ක්‍රියාත්මක වන වසර දෙකේ අයවැය චක්‍රයක් ලංකාවටද යොදා ගැනීම පිළිබඳව අප විසින් බැරෑරුම් ලෙස සලකා බැලිය යුතුයි.
