මහ මැතිවරණයකින් අයිතිවාසිකම් කඩවෙන්නේ කාගේදැයි අසන පෝස්ටරයක් මේ දවස්වල කොළඹ තාප්පවල වරින්වර අලවා තිබෙනු දක්නට ලැබේ. පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී මහින්ද රාජපක්ෂද ඒ පෝස්ටරයේ තිබෙන අදහස තමාගේ කතාවකදී උජාරුවෙන් උපුටා දක්වා තිබේ.
මේ මොහොතේ මහ මැතිවරණයක් අවශ්ය වන්නේ මන්ත්රී රාජපක්ෂ ඇතුළු ඔවුන්ගේ ගෝලබාලයන්ටය. මේ පෝස්ටරයේ හිමිකරු වන යුතුකම සංවාද කවය නමැති සංවිධානයද මහින්ද රාජපක්ෂගේ ගෝලබාල සංවිධානයක් මිස අන් යමක් නොවේ. රට, ජාතිය ආගම වෙනුවෙන් වැඩකරන බව කිව්වත්, යුතුකම කවයේ පරම අභිලාෂය, මහින්ද රාජපක්ෂ වටා සිංහල බෞද්ධ පිරුවටය පොරවා, ඔහු වෘකයකු මෙන් කියන කරන හැම බලලෝභී, විනාසකාරී දෙයක්ම පිරිපහදු කිරීමයි. වෙනත් විදියකින් කියනවා නම්, ඔවුන් කරන්නේ සිංහල බෞද්ධ අරමුණු වෙනුවෙන් මහින්ද රාජපක්ෂ හැඩගස්වාගැනීම නොව, මහින්ද රාජපක්ෂට අවශ්ය විදියට සිංහල බෞද්ධ චින්තන කුලකය හැඩගස්වා දීමයි. ඊට වඩා අන්තේවාසිකයන්ගෙන් බලාපොරොත්තු විය හැක්කේ කුමක්ද?
ඔවුන් අසන ප්රශ්නය, එනම්, මහ මැතිවරුණයකින් අයිතිවාසිකම් කඩවන්නේ කාගේද? යන්න බැලූ බැල්මට ඇත්තක් සේ පෙනෙන දෙයකි. ඇත්ත තමයි, මහ මැතිවරණයකදී ඡන්දය පාවිච්චි කරන්නේ මහජනතාව නොවැ. ඉතින්, ඔවුන්ගෙන් අසන්නට හදන විට එයින් අයිතිවාසිකම් කඩවෙනවායැයි කියන්නේ කවුරුද?
එහෙත්, ඇත්ත හා සාධාරණය ඉන් සපුරා වෙනස්ය.
අප ඉන්නේ පුරාණ ග්රීසියේ ඇතැන්ස් නුවර නොවේ. එදා ඇතැන්ස්වලදී නම්, හැම දෙයක් ගැනම තීරණය කරන්නට නගරවාසීන් එක තැනකට කැඳවා ඔවුන්ගේ මතය විමසන අන්දමේ ඍජු ප්රජාතන්ත්රවාදයක් තිබිණ. එහෙත්, ඒ වෙනුවට නියෝජන ප්රජාතන්ත්රවාදය ලෝකයේ ඇතිවී දැන් බොහෝ කල් ගතවී තිබේ. ඒ අනුව, මහජනතාවගේ පරමාධිපත්යය දැන් ක්රියාත්මක වන්නේ ඔවුන් විසින් වරින් වර පත්කෙරෙන ඔවුන්ගේම නියෝජිතයන් හරහාය. ඒ තත්ත්වය යටතේ, ප්රශ්නයක් පැනනගින හැම මොහොතකම මහජනතාව කැඳවා ඔවුන්ගේ මතය විමසීමේ අවශ්යතාව පැනනගින්නේ නැත. ඒ වෙනුවට කරන්නේ, නිශ්චිත කාලාන්තරයකට මහජන නියෝජිතයන් පත්කොට, එම කාල අන්තරය තුළ ඔවුන්ගේ මතය අනුව අවශ්ය නීති පැනවීමයි. මේ ඇත්ත පහේ ශිෂ්යත්වයටත් උගන්වන තරමේ පහළ දැනුමකි. එහෙත්, රට විනාසයට දක්කන්නට දිවිහිමියෙන් කැපවී සිටින අන්තවාදීහු මේ ඇත්ත පවා විකෘතිකර මහජනතාව ගොනාට අන්දවන්නට තැත් දරති.
මහමැතිවරණයක් පැවැත්වෙන්නේ අවුරුදු පහකට වරකි. මහමැතිවරණයකදී තමන්ගේ නියෝජිතයන් තෝරා පාර්ලිමේන්තුවට යවන ඡන්දදායකයා, ඒ මොහොතේ පැමිණ සිටින වැදගත් පූර්ව නිගමනයක් තිබේ. එනම් තමන් තෝරා පත්කර යවන මේ නියෝජිතයා අවුරුදු පහක් තමන්ගේ නියෝජිතයා හැටියට කටයුතු කරනු ඇත කියාය. ඒ අනුව, 2015 අගෝස්තු 17වැනිදා, තමන්ගේ නියෝජිතයන් තෝරා පාර්ලිමේන්තුවට යැවූ මහජනතාව ඒ අවස්ථාවේදී සාධාරණ හා නීත්යනුකූල ලෙස කල්පනා කළේ, තම නියෝජිතයන් අවුරුදු පහක් දක්වා එනම්, 2020 අගෝස්තු දක්වා එම නියෝජිතත්වය දරනු ඇත කියාය.
යම් හෙයකින් ඒ අවුරුදු පහට පෙර ඔවුන්ගේ නියෝජිතත්වය නැතිවිය හැකිද? හැකිය. එහෙත්, ඒ ජනාධිපති හෝ අන් පුද්ගලයන් පිරිසකගේ වුවමනා එපාකම අනුව නොවේ. රටේ උත්තරීතර නීතිය වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට අනුවය. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ඒ ගැන පැහැදිලිව කියයි. එසේ විය හැක්කේ අවස්ථා දෙකකදී පමණි. පළමුවැන්න, සිය පළමු රැස්වීම පවත්වා, අවුරුදු හතරහමාරකට පසු, ජනාධිපතිවරයා විසින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමයි. දෙවැන්න, එම අවුරුදු හතරහමාරක කාලයට පෙර, තමන් විසිර යායුතුයැයි පාර්ලිමේන්තුව විසින්ම යෝජනාවක් ඉදිරිපත්කොට එය මන්ත්රීවරයන් තුනෙන් දෙකකගේ අනුමැතියෙන් සම්මත කරගැනීමයි. මේ අවස්ථා දෙකේදී පමණක්, නියමිත අවුරුදු පහක කාලයට පෙර පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා මහ මැතිවරණයකට යෑමට හැකිය. එසේ නොවන කිසිම අවස්ථාවක්, නීත්යනුකූල නොවේ.
දැන් උද්ගත වී ඇත්තේ ඒ අවස්ථාවයි. සිය ජනවරම, ඒ ජනවරමේ පොදු හතුරා වුණු රාජපක්ෂට පාවාදුන් මෛත්රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා නීති විරෝධීව පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නියම කළේය. ( එහෙත්, ඒ නියෝගය වුවද මේ වන විට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් අත්හිටුවනු ලැබ තිබේ. )
මේ අවස්ථාවේ මහමැතිවරණයකින් මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩවන්නේ ඒ හේතුව නිසාය. තමන් අවුරුදු පහකට පත්කළ ආණ්ඩුවක්, කිසිම සාධාරණ හේතුවක් නොමැතිව, සම්පූර්ණයෙන් නීතිය නොතකා හරිමින් එක් පුද්ගලයකුගේ හෝ පුද්ගල කණ්ඩායමකගේ බල තණ්හාව වෙනුවෙන් විසුරුවා හැරීමට නියෝග කිරීම නිසා, අයිතිවාසිකම් කඩවන්නේ, 2015 අගෝස්තුවේදී මේ ආණ්ඩුව පත්කළ මහජනතාවගේය. යුතුකමේ පෝස්ටර්කාරයන් ජනතාවට නොකියන ඇත්ත එයයි.
යුතුකමේ මේ තර්කය හරි නම්, ඕනෑම කාලයක තමාට හිතුණු වෙලාවක පවතින ආණ්ඩුව විසුරුවා හැර මහමැතිවරණයකට යෑමට ඒ මොහොතේ සිටින ජනාධිපතිවරයාට හැකිය. උදාහරණයකට, මේ මොහොතේ බලයේ සිටියේ මන්ත්රී රාජපක්ෂගේ ආණ්ඩුවක් නම්, හිතුමනාපේ එය විසුරුවා හැර ජනාධිපති සිරිසේන මහ මැතිවරණයක් නියම කළහොත්, මේ කියන යුතුකමේ අන්තවාදීන් ඔහුගේ ඒ අත්තනෝමතික පියවරත් සාධාරණය කරන්නේද? නැතිනම්, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ වගන්ති උපුටා දක්වමින්, ප්රජාතන්ත්රවාදී මූලධර්ම ගැන මෛත්රීපාල සිරිසේනට පාඩම් උගන්වමින්, ‘සිරිසේන.. සිරිසේන..’ කියමින් ඔහු අවමානයට පත්කරමින් වෛරයෙන් දෙස්දෙවොල් තබන්නේද?
අනෙක් අතට, මැතිවරණ පැවැත්වීමෙන් පමණක් රටක් ප්රජාතන්ත්රවාදී වන්නේවත්, එයින් මහජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් රැකෙන්නේවත් නැත. එහෙම බලනවා නම්, පසුගිය රාජපක්ෂ පාලන කාලය රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදය හොඳින්ම ආරක්ෂා වුණු මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් හොඳින්ම රැකුණු කාලය හැටියට ඉතිහාසගත විය යුතුය. එහෙත්, ඇත්ත කුමක්ද? ජනාධිපතිවරණයේදී මහජනතාවගේ බදු මුදල් කෝටි හැටක් වියදම් කොට ඡන්ද අල්ලසක් හැටියට සිල්රෙදි බෙදීමට වරදකරු බවට ජනාධිපති ලේකම්වරයාම පත්වීමයි. ඒ කාලයේ ඡන්ද පැවැත්වුණු ‘අයිතිවාසිකම් රැකෙන ආකාරය’ ගැන තිබෙන හොඳම සංකේතය එයයි. මහින්ද රාජපක්ෂ කාලයේ අවුරුද්දකට දෙකක් තුනක් බැගින් විවිධ ඡන්ද විමසීම් පැවැත්වුණු බව ඇත්තය. එහෙත්, ඒ කාලයේ රටේ නොතිබුණේම ප්රජාතන්ත්රවාදයයි. එනිසා, මහජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් රැකුණේද නැත. මහජන මුදල් හිතූ සේ කාබාසිනියා කරමින්, ඡන්ද අල්ලස් දෙමින්, රට පුරා කටවුට් පුරවමින්, රාජ්ය සම්පත් අවභාවිතයේ යොදවමින්, මැතිවරණ කොමිසම කිසිදා නොපිහිටුවමින්, උඩින් ප්රජාතන්ත්රවාදී සළුපිළි පැළඳගෙන රාජපක්ෂවරුන් මහජන මතය දූෂණය කළ ආකාරය රටේ හැමෝම අත්දැකීමෙන්ම දනිති. ඒ කුණු ගඳ ගහන ජඩ පාලනය දේශප්රේමයේ කඩතුරාවෙන් වසා සාධාරණය කළවුන්ට, අදත් එය සාධාරණය කරනවුන්ට, මේ මොහොතේ මිනිසුන්ගේ අයිතිවාසිකම් ගැන කතාකරන්නට කිසිම අයිතියක්, සදාචාරයක් නැත.
ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමට නීති විරෝධී නියෝගය කළ දින සවසද, ඒ කියන්නේ විසුරුවා හරින්නට පැය දෙක තුනකට පෙරද, අලුත් ඇමතිවරු දිවුරුම් දුන්හ. ඒ වන විට රාජ්ය ඇමතිවරුන් හැටියට හිටි සමහරු කැබිනට් ඇමතිවරුන් බවට පත්කරන ලදහ. ලජ්ජා නැතිව ඇමතිකම්වල පත්වීම් ලිපි දෙද්දී, තව පැය දෙක තුනකින් තමා පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවන බව ජනාධිපතිවරයා නොදැන සිටියේද? එසේ නම් මේ ඇමතිකම් දුන්නේ කුමටද? පැහැදිලිය. 2015 ජනවාරියේදී මෙන්ම, මුළු රාජ්ය බලය, රාජ්ය සම්පත් සියල්ල තමා අතේ තබාගනිමින් මැතිවරණයකට යෑමටය. එයින් ජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් රැකෙන්නේ කොහොමද? ආණ්ඩුවක් නැති තැන, ඊට පැය ගණනකට පෙර පත්වුණු ඊනියා ඇමතිවරුන් වාහන ඇතුළු සියලු ඇමති වරප්රසාද භුක්තිවිඳිමින් සිටින විට ඒවාට බදු ගෙවන්නේ කවුද? මෙවැනි විනාසකාරී පසුබිමක අයිතිවාසිකම් රැකේද?
එනිසා, රටේ සියලු ප්රජාතන්ත්රවාදී හරයන්, නීතිය වළපල්ලට යවා හෝ තමන්ට විරුද්ධකාරයන් නැති භංගස්ථාන කළ යුතුයැයි කියන මේ ඊනියා යුතුකම්වාදීන්, සමාන වන්නේ සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතික හරයන් අගයකරන්නවුන් පිරිසකට වඩා, මහාකාලිට වන්දනා කරන, ඇඟපුරාම ද්වේෂය හා වෛරය තවරාගත් ගෝත්රික අන්තවාදීන් පිරිසකටය.■
තිවංක සපරමාදු