ඇරිස්ටෝටල්ට අනුව, දරුණු පීඩාකාරී තත්වයන් නැතිනම් බලය ඉතා ඉහළ මට්ටමකින් කේන්ද්‍රගතවූ තත්වයද අතිශය මෘදු පාලනයන් පවතින තත්වයන්ද යන අවස්ථා දෙකෙහිදීම අරාජිකවාදී දේශපාලන ව්‍යුහයක් හා තත්වයන් සංවර්ධනය වීමේ වැඩි ඉඩකඩක් පැවතිය හැක. සමාජීය දේශපාලන සත්වයා රාජ්‍යය තුළින් සිය ආරාක්ෂාව හා සුභසාධනය මූලිකවම අපේක්ෂා කරයි. රාජ්‍යය විසින් මෙම අවශ්‍යයතාවන් නිසි පරිදි සම්පූර්ණ නොවන තත්වයකදී රාජ්‍යය හා ජනයා අතර පවතින සම්මුතිය අර්බුදයට ලක්වෙයි.
අනෙක් අතට රාජ්‍යයක අරාජිකත්වය හෝ දේශපාලන අස්ථාවරභාවය යනු දේශීය හා විදේශීය නැතිනම් අභ්‍යන්තර හා බාහිර යන සාධකවලින් මතුවන බලපෑම්වල ප‍්‍රතිඵලයක් බව මූලික වශයෙන් වටහාගත හැක. වර්තමාන සමාජයන්හි පවතින දේශපාලන අරාජිකත්වය තුළ පවතින මූලික ලක්ෂණ මොනවාද? මෙහිදී ආණ්ඩුවක් පවතින අතරේදීම දේශපාලනික අවනතභාවය නොපවතින තත්වයන් වර්ධනය වීම අරාජිකත්වය වශයෙන් මතුවන බව අපට පෙනීයයි. මෙයට උදාහරණයක් වශයෙන් 2015 ජනවාරි 08 දින බලයට පැමිණි යහපාලන රජය වර්තමානයේ මුහුණ දෙන තත්වය සාකච්ඡා කළ හැක.
යහපාලන රජය යනු එවකට පැවති පීඩාකාරී පාලන තන්ත‍්‍රයක් වශයෙන් හඳුනාගත් පාලනයකට එරෙහිව දේශීය හා ජාත්‍යන්තර සිවිල් සමාජය එක්ව දියත් කළ සටනක ප‍්‍රතිඵලයකි. එවකට පැවති පාලන තන්ත‍්‍රය ඉතාමත් සුළු පරතරයක් සහිත මැතිවරණ ප‍්‍රතිඵලයකින් බලයෙන් පහකළ හැකිවුවද, බලයට පැමිණි යහපාලනයට එතෙක් වර්ධනය වෙමින් පැවති අරාජිකත්වයට ශක්තිමත් පිළිතුරක් ලබාදීමට හැකිවූයේද යන්න ගැටලූවකි.
මූලිකවම යහපාලන රජය දේශපාලන අත්තනෝමතිකභාවය මතුපිටින් ප‍්‍රතික්ෂේප කරයි. එසේම නීතිය පසිඳලීමේ නිසි කි‍්‍රයාවලිය අනුගමනය කරන බවට අද දක්වාම ප‍්‍රකාශ කරමින් සිටියි. එහෙත් යථාර්ථය තුළ ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා සතු බලයන් එකිනෙක හා තුලනය වන තත්වයක් පවතින නිසා එම රජයට දේශපාලන බලය පිළිබඳ දැඩි ආධිපත්‍යයක් සමාජය මත පැනවීමට තවමත් නොහැකිවී ඇත. මේ තත්වය හා තවත් බොහෝ තත්වයන් නිසා යහපාලන රජය වශයෙන් ජනතාව අවබෝධ කරගනිමින් සිටින්නේ පාලනය පිළිබඳ අසාර්ථක නැතිනම් අරාජිකභාවයට තුඩු දිය හැකි සංසිද්ධියක් වශයෙනි.
රාජපක්ෂ රජය පීඩාකාරී පාලන තන්ත‍්‍රයක් පිළිබඳ ප‍්‍රබල උදාහරණයක් සැපයුවේ යම් සේද යහපාලනයද අතිශය දුර්වල පාලන ක‍්‍රමයක් වශයෙන් නාමකරණයට පත්වෙමින් තිබේ. එම නිසා අරාජිකත්වය පිළිබඳ ආදර්ශයන්වලදී යහපාලනය සේම ‘යමපාලනය’ ද (රාජපක්ෂ රෙජිමයේ අත්තනෝමතිකභාවය හැඳින්වීමට කිසිවෙක් මේ පදය යොදාගත් අවස්ථා තිබේ) මෙරට දී ජනතාව විසින් ප‍්‍රතික්ෂේප කරන, අරාජිකත්වයන් නිර්මාණය කරන දේශපාලන තත්වයන් ද්වයක් බව පෙනීයයි.
මෙලෙස ‘යහපාලනය’ හෝ ‘යමපාලනය’ වශයෙන් වටහා ගන්නා පාලන තන්ත‍්‍රයන් දෙකටම දේශපාලනික සුජාතභාවය සපයන තත්වයන් නිර්මාණය කරගැනීමට නැතිනම් ‘සුජාතභාවය’ තම දේශපාලන ඛණ්ඩාංකය තුළ නිවැරදිව සලකුණු කර ගැනීමට නොහැකිවූ බව පැහැදිලිය. රාජපක්ෂ පාලනය විසින් සුජාතභාවය පිළිබඳ කාරණය අතිශය පටු තැනකලා සලකනු ලැබූ අතර එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙසට ලිබරල් සිවිල් සමාජය තුළ සිය දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදය තහවුරු කරගැනීමට එයට නොහැකිවිය. එසේම ලිබරල් ජාත්‍යන්තරය තුළද එම පාලනයට එරෙහිව විශාල ප‍්‍රතිවිරෝධයක් වර්ධනය වුණි. අනෙක් අතට ලිබරල් ජාත්‍යන්තරය දිනාගත් නමුදු, යහපාලනයට දේශීය වශයෙන් තමන් බලයට ගෙනා පංතීන්ගේ හා සිවිල් සමාජීය කොටස්වල විශ්වාසය තවදුරටත් රඳවාගැනීමට නොහැකිවීම නිසා දේශීය සුජාතභාවය ඌනවීම පිළිබඳ අර්බුදයට වර්තමානයේ මුහුණ දෙමින් සිටී.
මේ ආකාරයට පැවති හා පවතින පාලන තන්ත‍්‍ර දෙකම මුහුණ දුන් අර්බුදයන්ගේ ප‍්‍රකාශමානිත ප‍්‍රමුඛ ලක්ෂණය වන්නේ දේශපාලන බලය අත්පත් කරගත් උපාය මාර්ගය අඛණ්ඩ වශයෙන් පවත්වාගනිමින් දේශපාලන බලය ආරක්ෂා කරගැනීමට එම තන්ත‍්‍රයන් දෙකම දක්වන අසමත්කමයි. යම් හෙයකින් යහපාලන රජය ව්‍යවස්ථානුකූලව විසුරුවා හැරීමට මේ මොහොත තුළ ඉඩ පවතින්නේ නම්, සැබවින්ම එය අත්පත් කරගෙන සිටින සුජාතභාවය හා පිළිගැනීම පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් ලබාගැනීමට අපහසු නොවනු ඇත. එසේම පැවති පළාත් පාලන මැතිවරණය දර්ශකයක් වශයෙන් ගෙන බලන විට වුවද පවතින පාලනය බහුතරයේ අප‍්‍රසාදයට පත්වී ඇති බව ඉතා පැහැදිලිය.
කෙසේ නමුත්, යහපාලනය මඟින් මූලිකවම පිළිවදන් දුන් දුෂණය තුරන් කිරීම, දුෂිතයන්ට දඬුුවම් දීම හා ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ඇතුළු ප‍්‍රමුඛ ප‍්‍රතිමානීය ප‍්‍රතිපත්තිමය රාමුව යථාර්ථයක් බවට පත්වී නොමැත. එම නිසාම පැවති පාලන තන්ත‍්‍රයට එරෙහිව ගොඩනැඟුණු බලවේග අද වන විට යහපාලනයට එරෙහිවද මතුවෙමින් තිබේ. කේන්ද්‍රීය වශයෙන් යහපාලන තන්ත‍්‍රය තුළ පවතින බලය පිළිබඳ අභ්‍යන්තර අර්බුදය වර්තමානයේදී අතිවිශාල අරාජික මනෝභාවයක් සමාජය තුළ නිර්මාණය කොට තිබෙයි. මෙම අරාජිකත්වය පිළිබඳ සමාජීය මනෝභාවයේ දිගුවක් වශයෙන් ආඥාදායකත්වයක් සහිත පාලනයක් නැවත බිහිකළ යුතුය යන තර්කයද සමාජය හමුවට පැමිණ තිබේ. සංඝ සමාජයේ සමහර පිරිස් හා ජාතිකවාදී කණ්ඩායම් දැනටමත් මෙම ආඥාදායකත්වය සුජාත කිරීමේ දේශපාලනය අරඹා තිබේ.
යහපාලනය දැන් මුහුණ දෙන අභියෝගය නම් මතුවෙමින් පවතින ආඥාදායක දේශපාලන නායකත්වය පිළිබඳ අදහස දේශපාලනිකව පරාජය කරන්නේ කෙසේද යන්නයි. කෙසේමුත්, ජනතාව ආර්ථික හා දේශපාලනික වශයෙන් සමාජය තුළ අත්විඳින පීඩාවන්ට පිළිතුරු දීමට නම් රජය වහාම දේශපාලන අරාජිකත්වයට විසඳුම් සැපයිය යුතුය. නැවත මෙරට යමපාලනයන් බිහිවීම වැළැක්වීමට නම් ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ව්‍යුහයන් ශක්තිමත් කරන අතරම වඩාත් ස්ථාවර සුභසාධන ආර්ථික සැලැස්මක් අවශ්‍ය කර තිබේ.
අතුල සිරිසමරකෝන්
