සුනිල් කොස්තා
සුදු ඇඳගෙන කළු ඇවිදින් ටෙලිනාට්‍යයේ අධ්‍යක්ෂ
සුදු ඇඳගෙන කළු ඇවිදින් ටෙලිනාට්‍යය කරද්දී ඔබේ මූලික අරමුණ වුණේ පේ‍්‍රක්ෂකයාව විනෝදයට පත් කිරීමද? සමාජය එක්ක සංවාදයක් කිරීමද?
පළවැනිම දේ තමයි මගේ සතුට. සතුටු වෙන්නේ මේ නිර්මාණ කරලායි. අංක එක මගේ ඇතුළාන්ත සතුට. තෘප්තිය. සල්ලි ලැබීම වගේ වෙන දේවල් එන්නේ දෙවැනියට. ඒ නිසාම නිර්මාණයක් වෙනුවෙන් විඳින දුක මට දුකක් නෙවෙයි. ඒක මම පතාගෙන ආපු දෙයක් වගෙයි. මට ලැබිලා තියෙනවා මම කැමති රස්සාව. අධ්‍යක්ෂවරයෙක් විදියට මට වගේම මාධ්‍යවේදියෙක් විදියට ඔබටත් වෙනත් බොහෝ දේ කළ හැකිව තියෙනවා. ඒත් මේක තමයි අපි කැමති දේ. කැමති දේ කරන්න ලැබීම වාසනාවක්නේ. ඒ නිසා තමයි මම බොහෝවිට කොළඹින් ඈත ප‍්‍රදේශ පසුබිම් කරගත්ත නිර්මාණ කරන්නේ. කොළඹ ආශ‍්‍රිතව රත්මලාන, බොරලැස්ගමුව වගේ කොළඹ ඉඳලා කිලෝමීටර් විස්සක් ඇතුළේ මම එක නිර්මාණයක් විතරයි කරලා තියෙන්නේ. කොළඹින් ඈතට ගිහින් චිත‍්‍රයක් අඳිනවා වගේ පැත්තකට වෙලා වැඬේ කරන්නයි මම කැමති.
මේ ටෙලිනාට්‍යයට සංකල්පය පහළවුණේ කොහොමද?
මම නිරතුරුව විවිධ නිර්මාණ රසවිඳින කෙනෙක්. ගෙදර නිකන් ඉන්නවා නම් මම අඩුම තරමේ චිත‍්‍රපටි දෙකතුනක් බලනවා. ඒ වාගේම මම අසීමිතව බලන, කියවන කෙනෙක්. ඒක මගේ අභ්‍යාසයක් වගේ. මම බලපුවා ඇතුළට කිඳාබහින්න ඇති. ඒ අතරේ මට ඕනෑ වුණා දැනට තියෙන ඒවායින් වෙනස් වූ යමක් කරන්න ඕනෑය කියලා. ඒත් මේ වැඬේ ඔළුවට ආවේ කොහොමද කියන එක තවම මම කල්පනා කරනවා. මට මතක නෑ කොහොමද මේ අදහස ආවේ කියලා.
බොහෝ සිංහල ටෙලිනාට්‍යවල ගම අතිශයෝක්තියෙන් උත්කර්ෂයට නංවන බව පෙනුණත්, මේ ටෙලිනාට්‍යයේ තියෙන්නේ යථාර්ථවාදී ගමක්.
ඔය පෙන්වන විදියේ ගමක් නෑ. පට්ටපල් බොරු තමයි ගොඩක් නිර්මාණකරුවො ලියන්නේ. ගමේ වගේම නගරයේත් මිනිස්සු ඉන්නවා. ඒ අයගේ අවශ්‍යතා මත කුහකකම් ගුණයහපත්කම් ගොඩනැගෙනවා. ඒවා එක්ක මට ඕනෑ වුණා කාල වකවානු, රාමු නැති ගමක් නිර්මාණය කරන්න. ඒක සමාජයේ තියෙන ඕනෑ තැනකට ආරෝපණය කරන්න පුළුවන්. ඒ ගමන මවක් හා දියණියක් එනවා. ඒක තමයි මූලික හරය. මට ඕනෑනම් පුළුවන් ඒ ගෑනු දෙන්නා අතරට අනවශ්‍ය මිනිහෙක් පනිනවා, ගෑනව ඇදගෙන යනවා වගේ කෑලි දාන්න. ඒත් මට ඒවා කරන්න ඕනෑ වුණේ නැහැ. මම මේ මව හා දියණිය පාවිච්චි කළේ කතාව ඉදිරියට ගෙනයන උපක‍්‍රමයක් විදියටයි.
ලංකාවේ ටෙලිනාට්‍යවල ගමක් පෙන්වද්දී සරම් හා බැනියම් ඇඳගත්ත, මවාගත් ගැමි භාෂාවක් කතාකරන මවාගත් ගමක් තමයි පෙන්වන්නේ. ඒත් සුදු ඇඳගෙන කළු ඇවිදින් ටෙලිනාට්‍යයේ ගැමියන් කතාකරන්නේ සාමාන්‍ය භාෂාව, සාමාන්‍ය විදියට අඳිනවා පළඳිනවා. ඒක වෙනසක් නේද?
ඒක තමයි කියන්නේ. ගමේ අය ඉන්නේ ඔය විදියටනේ. ඇත්තටම අද ගම කියලා එකක් නෑනේ. ඇත්තටම ඔය පැත්තේ මිනිස්සුන්ට අද ඉහළම තාක්ෂණික උපකරණ පවා තියෙනවා. ස්මාට් ෆෝන් තියෙනවා. සමහර වෙලාවට සිග්නල් තමයි නැත්තේ. අද හැමදේම ගමට එනවා.
ගලායන්නේත් සාම්ප‍්‍රදායික විදියේ ටෙලිකතාවක් විදියට නෙවෙයි නේද?
මට කතාවක් ලියන්න ඕනෑ වුණේත් නැහැ. ඒත් කතාවක් නැත්තේත් නැහැ. බර්ටෝල්ට් බ්‍රෙෂ්ට් කියා තියෙනවායැයි මගේ මිත‍්‍රයෙක් මට කී සිද්ධාන්තයක් මට බලපෑවා. කම්බියක් ඇදලා ඒක ඕනෑ තැනකින් කම්පනය කළාම හඬක් එනවානේ. ඒ වගේම නිර්මාණයකුත් ඕනෑම තැනකින් ගත්තාම එසේ වෙන්න ඕනෑ බව බ්‍රෙෂ්ට් කීවාලූ. මේ සංකල්පයට මම ආසක්ත වුණා. මම හිතන්නේ ඒකයි. මේ මුල, මැද, අග යන කතාවක් තියෙන බව ඇත්ත. ඒත් ඒකේ මනුෂ්‍යත්වය තියෙන්න ඕනෑ. අපි සේරම එකතුවෙලා දුවනවානේ. ඒ දුවන වේගයට තමයි වර්තමානයේ ටෙලිනාට්‍ය කලාවත් දුවන්නේ. මට ඕනෑ මේ වේගය අඩු ටෙලිනාට්‍යයක් හදන්න. වේගය අඩු කරලා රූපය ඇතුළේ ජීවිතය ගැන, දේශපාලනය ගැන හිතන්න පොළඹවන්න. ගෙදර ලයිට් ගියාම ගෙදර මිනිස්සු එකතුවෙලා කතාකරනවානේ. අන්න ඒ වගේ වැඩක් තමයි මම කරන්න උත්සාහ කළේ.
සුදු ඇඳගෙන කළු ඇවිදින් නාට්‍යය ජනප‍්‍රිය වෙන්න එහි රූප හා හැඩතල ප‍්‍රධානම හේතුවක් බව පේනවා. සමහර පුංචි දර්ශනයක් දිහා බැලූවත්, ඒකේ රසයක් තියෙනවා නේද?
මමත් හොයනවා ඒක කොහොමද වුණේ කියලා. අපටත් පස්සේ හිතෙනවා අහවල් ටික මරු නේද කියලා. මම සමහර වෙලාවට එඩිට් කරපු විෂුවල් බැලූවාම කියැවෙනවා වැඬේ මරුනෙ කියලා. ඒකට හේතුව තමයි මා එක්ක ඉන්න කණ්ඩායම තුළ වැඬේට තියෙන දායකත්වය. කවුරුත් වැඬේ අතාරින්න ලෑස්ති නෑ. තවමත් අපි ටෙලිනාට්‍යයේ සමහර කොටස් රූගත කිරීම් කරමින් ඉන්නවා. නළුනිළියන් හා අනෙකුත් තාක්ෂණික ශිල්පීන් සියලූදෙනාම එහෙමයි. එයාලා කියන්නේ පිටපත අත්හරින්නේ නැතිව දිගටම හොඳට ලියන්න කියලා. මේවා ලියනවාය කියන එකත් පහසු වැඩක් නෙවෙයිනේ. මම මේකේ සියල්ලම ලියලා ඉවරයි. ඒත් නාට්‍යයේ හැම කොටසක්ම විකාශය වුණාම යූටියුබ්, ෆෙස්බුක් වගේ මාධ්‍යවලින් ප‍්‍රතිචාර ලැබෙනවා. එක කොටසක් අහවර වුණාම දහස් ගණනක් ප‍්‍රතිචාර දකින්න පුළුවන්. සමහරු බනිනවා. සමහරු අගය කරනවා. සමහරු කුණුහරුප කියනවා. ඒවා එක්ක බොහෝවිට පිටපතේ ඉදිරි කොටස්වලට දේවල් එකතුවෙනවා. සමහර තැන් වෙනස් වෙනවා.
ඒ අතින් අධ්‍යක්ෂවරයා ප‍්‍රබෝධවත් කරන්න තරම් හැකියාවක් තියෙන නළුනිළියන් හා අනෙකුත් ශිල්පීන් සිටීම වාසනාවක්. ඔබේ ඔලූවේ ඇඳෙන රූපය හා ඔවුන්ගේ උදව්වෙන් නිෂ්පාදනය කෙරෙන රූපය සසඳනකොට ඔබට දැනෙන්නේ මොකක්ද?
දර්ශන තලයට එද්දී මට අදහසක් තියෙනවා. හැම නළුනිළියෙක්ම කරන දේවල් ඇතුළුව සියලූ දේ මගේ ඔළුවේ තියෙනවා. ඒ අදහස මම ඇවිල්ලා සෙට් එකේදී අපි කතාකරලා මෙහෙමයි වෙන්නේ කියලා කතාකරනවා. මම ෂොට් එක ගන්න තැන කියනවා. ඒක වහාම ඒ අය තේරුම් ගන්නවා. මට ඕනෑ දේ හරියටම කරන්න ඔවුන් උත්සාහ ගන්නවා. නළුනිළියන් චරිතවලට තදින්ම ආරෝපණය වෙනවා. චාන්දනී, ලක්ෂ්මන් මෙන්ඩිස්, උමයංගනා ඇතුළු ප‍්‍රවීණයන් විතරක් නෙවෙයි, අර ආධුනිකයෝ ටික පවා වැඬේට හොඳ ආරෝපණය වෙලා ඉන්නේ. ඔවුන්ගේ කාර්යභාරය එකතුවුණාට පස්සේ වැඬේ මගේද නොවේ මගේ නොවේද නොවේ කියන තත්වයට යනවා. මේ ටෙලිනාට්‍යයට මිනිස්සු ඇබ්බැහි වුණේ ඇයිද කියන ප‍්‍රශ්නය මටත් තියෙනවා. ලංකාවේ නළුනිළියෝ රඟපාන්නේ නැති එක නෙවෙයි ප‍්‍රශ්නය. ඔවුන් හරියට රඟපානවා. ඒත් ඔවුන්ව හරි තැන තියලා කැමරාව හරියට ස්ථානගත කරලා ඔවුන්ගේ උපරිමය උකහාගන්නේ නැති එක තමයි ප‍්‍රශ්නය.
අද බොහෝ ටෙලිනාට්‍ය කරන්නේ කොළඹ ආශ‍්‍රිතව. බොහෝ දර්ශන තියෙන්නේ නිවෙස් හෝ කාර්යාල ඇතුළේයි. ඒ වියදම අඩු නිසායි. ඒ විදියට බිත්ති අතරේ හිරවුණ නාට්‍ය කලාවේ සීමා බිඳලා කැමරාව නිදහසේ රූපරාමු අල්ලාගැනීම නිසා මිනිස්සුන්ගේ ආකර්ෂණය මේ නාට්‍යයට ලැබෙන්න ඇති නේද?
ඇත්ත. අපි ගුවනින් දර්ශන ගන්නට උපකරණ පාවිච්චි කිරීමට යන වියදම් නිසා වෙන අධ්‍යක්ෂවරයෙක් නම් ඒ වැඬේ නවත්වලා. ඒත් මම දිගටම ඒවා පාවිච්චි කරනවා. ඒත් ඒවා තිබුණු පළියට පාවිච්චි කරලා වැඩක් නැහැ. ඒවා හරි විදියට හරි තැනට සෞන්දර්යයක් එක්ක පාවිච්චි කරන්නට උදව්වක් වෙලා තියෙනවා. එක පැත්තකින් අපට වයසයි. ඒ නිසා අපි වඳුරාට දැළි පිහිය අහුවුණා වගේ නෙවෙයි මේවා පාවිච්චි කරන්නේ.
එහෙත් විටෙක මේ ටෙලිනාට්‍යය සිනමාවේ සිනමාත්මක රූප භාෂාවටත් වඩා, වේදිකා නාට්‍යවල පාවිච්චි කරන නාට්‍යමය රංගනයට වඩා සමීප බව පේනවා නේද?
බොහෝවිට ලෝකයේ ටෙලිඩ‍්‍රාමා කියන වචනය පාවිච්චි කරන්නේ නැහැනේ. ලංකාවේ තමයි පාවිච්චි කරන්නේ. අපි වේදිකා නාට්‍යවල රඟපෑව, ඒවායේ වැඩකළ අය. ලංකාවේ ගොඩක් ඉන්නේ එහෙම අය. ඇත්තටම අපි ලංකාවේ කරන්නේ ටෙලිවිෂන් නාට්‍ය. මට තවත් අය කියලා තියෙනවා මේකේ ආලෝකකරණය නාට්‍යයක වගේ කියලා. මම කිව්වා ඔව්, මේක නාට්‍යයක් තමයි කියලා. නිකමට ඉන්දියන් ටෙලිනාට්‍යයක් දිහා බලන්න. ඔය ගැටගහලා තියෙන කුණුජරාව ඇතුළේ ඔවුන් පෙන්වන්නේ නාට්‍යයක්. අතිශයෝක්තියෙන් ඇඳුම් පැළඳුම්, අතිශයෝක්තියෙන් කතාකරන්නේ. ඒක තමයි මිනිස්සුන්ගේ ආකර්ෂණය ඇදගන්නා ලක්ෂණය. අපි ඉන්දීය නාට්‍ය වගේ කුණුගොඩවල් කරන්නේ නැහැ. ඒත් අපි කරන්න උත්සාහ කරන්නේ මිනිස්සුන්ට බලන්න පුළුවන් විදියේ නාට්‍යමය ලක්ෂණ සහිත, යථාර්ථවාදී නිර්මාණයක්.
මේ වනවිට ඇමෙරිකාව ප‍්‍රමුඛ බටහිර රටවල හැදෙන ටෙලිකතා මාලා, ඉන්දියාවේ ඉහළ මධ්‍යම පන්තිය ඉලක්ක කොට නිර්මාණය වෙන කතාමාලා සහ අපේ කලාපයේ සාමාන්‍ය ජනතාව ඉලක්ක කොට නිර්මාණය වන ටෙලිකතා මාලාවල පැහැදිලි වෙනසක් තියෙනවා. බටහිර නිර්මාණ වඩා සිනමාත්මකයි. අපේ කලාපයේ නිර්මාණ නාට්‍යමය ගුණාංගවලින් යුක්තයි. අප පෙර කී සිනමාත්මක නිර්මාණ නරඹන රසිකයන් ඒවා නරඹන්නේ පුළුල් තිරවල. වඩා විවේකීව. එහෙත් දෙවැනි වර්ගයේ නිර්මාණ නරඹන්නේ රාත‍්‍රී ආහාර ගැනීම වගේ වෙනත් වැඩ කරන අතරේ. පුංචි තිරවල. මේ සමාජ සංස්කෘතික කාරණා සලකා බලද්දී ලංකාවේ රූපවාහිනියටත් වඩා සුදුසු ඔබ කියන අන්දමේ නාට්‍යමය නිර්මාණ නේද?
හොඳ කාරණයක් ඔබ කියන්නේ. මට වෙන විදියකින් ඔය කාරණය දැනෙනවා. අපි නිර්මාණ කරන්නේ ඔය කාරණා ගැන ලොකු අධ්‍යයනයක් කරලා නොවෙන බව ඇත්ත. අපි වැඩ කරන්නේ ඉවටනේ. ඒත් අද ලෝකයේ නිර්මාණකරුවන් ඔය කාරණා ගැන සැලකිලිමත් වෙනවා. කාටද නිර්මාණ කරන්නේ කියන එක හරිම වැදගත් කාරණයක්. මම විදේශ රටවල සිනමාව ගැන උසස් අධ්‍යාපනය ලබපු අයත් එක්ක කතාකරලා තියෙනවා. මට ඒවා අහද්දී දැනෙන්න පටන්ගත්තා මම ඉගෙනගෙන නැහැ කියන එක. විචාරශීලී චින්තනය කියන්නේ සිනමාවේ ප‍්‍රගුණ කරන්න ඕනෑ එක් විෂයක්. ඒ විෂය එක්ක ආවාට පස්සේ විවිධ රටවල සංස්කෘතික ගතිලක්ෂණ දිහා බලනා නිර්මාණ කිරීම වැදගත්. ඉන්දියාව, පාකිස්ථානය, ඕස්ටේ‍්‍රලියාව වගේ විවිධ රටවල සංස්කෘතීන්ට ගැළපෙන විදියට නිර්මාණ කරන්න ඒ ඒ නිර්මාණකරුවන්ට සිද්ධවෙනවා. හැම නිර්මාණයකම මූලික හරය එකක්. මනුෂ්‍යත්වය එකක්. ඒත් මේ කාරණා ගැන අධ්‍යාපනයක් තියෙන්න ඕනෑ. එහෙම අධ්‍යාපනයක් නැතිකම ලොකු අවාසනාවක්.
මේ ටෙලිනාට්‍ය නිර්මාණය කොට පෙන්වාගැනීමේදී ඔබ මුහුණදුන් අත්දැකීම් මොන වගේද?
ටෙලිනාට්‍ය හදන එක අමාරු නැහැ. විකුණන එකත් අමාරු නැහැ. මගේ අත්දැකීම අනුව නම් ප‍්‍රශ්නය තියෙන්නේ මිල ගණන්වල. මේ නාට්‍යය රූපවාහිනියට දුන්නාම සති දෙකක් ඇතුළත මගෙන් ඉල්ලූවා. මේක කලින් විකාශය වෙන්න තිබුණා. ඒත් මිල ගැන ප‍්‍රශ්නයක් ආවා. අපට අවශ්‍ය මිල ලබාගැනීමට උත්සාහ කිරීම ඇතුළේ තමයි ප‍්‍රශ්නය තියෙන්නේ. ඔවුන්ටත් ප‍්‍රශ්න තිබෙන බව ඇත්ත. ටෙලිනාට්‍යයක් හදලා පෙන්වන්න බැරි බව කවුරුහරි කියනවා නම්, සැබෑවටම අසාධාරණයට ලක්වුණ නිර්මාණයක් දෙකක් හැර, බහුතරය තියෙන්නේ ගුණාත්මකභාවයේ ප‍්‍රශ්න නිසා විකාශය කරන්න බැරි නිර්මාණ. ඒ නිසා හොඳ ටෙලිනාට්‍යයක් පෙන්වන්න බැරි බව කියන්නේ බොරුවට.
