කොමසාරිස් ජනරාල් වෙනුවෙන් කියන කරුණු හරිද?
මේ රට මාරම එකකි. ලෝකයේ වෙනත් රටවල සිදුනොවන බොහෝ දේවල් මෙහි සිදුවේ. මීට මාසයකට පමණ පෙර සිදුවුණේ ශ්රී ලංකා පොලීසිය එහි පොලිස්පතිවරයාව අත්අඩංගුවට ගැනීමට සෙවීමයි. අත්අඩංගුවෙන් බේරීම සඳහා පොලිස්පතිවරයා සැඟවී සිටීමයි. දැන් සිදුවී ඇත්තේ බන්ධනාගාරයේ ප්රධානියා වන බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්වරයා බන්ධනාගාරගත වීමයි. ඔහුට අමතරව අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ අධිකාරිවරයාද බන්ධනාගාරගත කර තිබේ. ඒ සඳහා හේතු වී ඇත්තේ පසුගිය වෙසක් දිනය නිමිත්තෙන් ජනාධිපතිවරයා ලබාදුන් නිදහස යටතේ ඒ සඳහා අවසර ලබානොදුන් සිරකරුවෙකු නිදහස් කර යැවීමේ සිදුවීමයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් වන මුල්ම කසකාරයා වූයේ සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී අජිත් පී පෙරේරායි. ඔහු ජුනි 06 දින පාර්ලිමේන්තුව අමතමින් කීවේ මුදල් වංචා කිරීම සම්බන්ධයෙන් නඩු ගණනාවක් ඇති හා එවැනි නඩුවක් සම්බන්ධයෙන් අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ සිරදඬුවම් විඳි පෞද්ගලික මූල්ය ආයතනයක කළමනාකරු වශයෙන් කටයුතු කළ අතුල සේනාරත්න නැමැති පුද්ගලයකු ජනාධිපති වෙසක් සමාව යටතේ නිදහස් කර යවා ඇති බවයි. අනුරාධපුර මහාධිකරණයේ එච්සී 69/2018 නඩුව සම්බන්ධයෙන් මැයි 25 දින දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ 386 යටතේ ඔහු වරදකරු බවට පත්කර ඇති බවද, ඔහුට තවත් අධි චෝදනා විස්සක් පමණ ඇති බවද අජිත් පී පෙරේරා මන්ත්රීවරයා කියා තිබුණි.
මෙම සිදුවීම අනාවරණය වී තිබුණේ ඊට දින දෙකකට පෙර එනම් ජුනි 04 වැනිදා අනුරාධපුර මහාධිකරණයේදීය. එදින ඉහත නඩුව සම්බන්ධයෙන් අනුරාධපුර මහාධිකරණයට ලිඛිතව කරුණු දක්වමින් අනුරාධපුර බන්ධනාගාර නිලධාරීන් දන්වා ඇත්තේ එම නඩුව සම්බන්ධයෙන් අධිකරණයෙන් වරදකරු කර දඬුවම් නියම කර සිටින ඩබ්ලිව්එම් අතුල සේනාරත්න නැමැති විත්තිකරු මැයි මස 12 වැනිදාට යෙදී තිබූ වෙසක් පෝය දින ජනාධිපති සමාව යටතේ නිදහස් කර ඇති බවයි. ඒ අනුව අනුරාධපුර පළාත් බද මහාධිකරණ විනිසුරු ලක්මාලි හේවාවසම් නියෝග කර ඇත්තේ විත්තිකරුට එරෙහි නඩුවෙන් නිදහස් කර මුදා හරින ලෙසයි.
ඒ සම්බන්ධයෙන් වන නඩුව මැයි මස 02 වැනිදා අනුරාධපුර මහාාධිකරණයේදී කැඳවූ අවස්ථාවේදී මූල්ය වංචා චෝදනාවට විත්තිකරු වරදකරු බවට තීන්දු කර ඇත. එහිදී විත්තිකරුට අවුරුදු දෙකක බරපතළ සිරදඬුවමක් නියම කරමින් එය වසර 5ක කාලයකට අත්හිටුවීමට නියම කර ඇත. ඊට අමතරව මුදලින් රුපියල් 20,000ක දඩු මුදලක් නියම කර ඇති අතර එය නොගෙවන්නේ නම් මාස 06ක බරපතළ වැඩ සහිත සිරදඬුවමක් නියම කර ඇත. ඊටත් අමතරව පැමිණිල්ලේ පළමු සාක්ෂිකරු වන වින්දිත පාර්ශ්වයට රුපියල් ලක්ෂ 20ක වන්දි මුදලක් ගෙවන ලෙසද නියම කර ඇති අතර එම මුදල නොගෙවන්නේ නම් විත්තිකරුට බරපතළ වැඩ සහිත තවත් මාස 06ක සිරදඬුවමක් නියම කර ඇත.
එම නියම කළ දඩ මුදල් හා වන්දි මුදල් ගෙවීම සම්බන්ධයෙන් සලකා බැලීමට එම නඩුව යළි ජුනි 04 දින කැඳවා තිබේ. අතුල තිලකරත්න යන විත්තිකරු නීතිඥයෙකු මාර්ගයෙන් එදින අධිකරණයේ පෙනී සිටිද ඇත. එම නඩු පැවරීම නීතිපතිවරයා විසින් සිදුකර ඇත්තේ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් කරන ලද විමර්ශනයක ප්රතිඵලයක් වශයෙන්ය. එම විමර්ශනය සිදුකර ඇත්තේ අනුරාධපුර සීඩීබී මූල්ය ආයතනයේ කළමනාකරු වශයෙන් කටයුතු කළ විත්තිකරුට අරුණ ඉන්දික සෝමරත්න නැමැති අයකු කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ආයෝජනය කිරීම සඳහා ලබාදුන් රුපියල් ලක්ෂ 40ක මුදලක් සාපරාධ විශ්වාසය කඩකරමින් වංචා කර සාවද්ය පරිහරණය සිදුකිරීම සම්බන්ධයෙන්ය.
මෙම විත්තිකරුට එරෙහිව අනුරාධපුර මහේස්ත්රාත් අධිකරණයේ නඩු විස්සකට අධික සංඛ්යාවක් පවතින බවද, අනුරාධපුර මහාධිකරණයේ තවත් නඩු පවතින බවද වැඩිදුරටත් වාර්තාවේ.
මෙම චෝදනාව සම්මත මාධ්යයේ මෙන්ම සමාජ මාධ්යයේද දැඩි කතා බහට ලක්වන අතරේ ජනාධිපති මාධ්ය අංශය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කීවේ අජිත් පී පෙරේරා මන්ත්රීවරයා ප්රකාශ කළ පුද්ගලයාට ජනාධිපතිවරයා සමාව ලබාදී නැති බවයි. ඒ ගැන වැඩිදුරටත් කළ පැහැදිලි කිරීම වූයේ ජනාධිපතිවරයා නිදහස ලබාදීමට අනුමත කර ඇති සිරකරුවන් 388 දෙනාගේ ලැයිස්තුව තුළ එම නම ඇතුළත් නොවන බවයි.
ඉනුත් නොනැවතී ජනාධිපති මාධ්ය අංශය පසුව නිවේදනය කළේ ජනාධිපතිවරයා සමාව ලබාදුන් සිරකරුවන් අතර නොමැති පුද්ගලයෙකුට සමාව ලබාදීම සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණයක් සිදුකරන ලෙස අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ජනාධිපති කාර්යාලය පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළ බවයි.
එම පැමිණිල්ල ප්රකාරව පොලීසිය සිදුකළ පරීක්ෂණයෙන් පසු අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ බන්ධනාගාර අධිකාරි මොහාන් කරුණාරත්න අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු රිමාන්ඩ් භාරයට පත්කරනු ලැබීය. බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙනිය ඉන්පසු අත්අඩංගුවට පත්වී අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාර ගත වන්නේ එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙන්ය.
බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්වරයා රිමාන්ඩ් භාරයට පත්වීමට පෙර තවදුරටත් ආණ්ඩුව නිවේදනය කරනු ලැබුවේ ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ අනුමැතිය නොලත් පුද්ගලයන් නිදහස් කර යැවීම සම්බන්ධයෙන් සිදුකරන පරීක්ෂණවලට බලපෑමක් සිදු නොවීම සඳහා බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙනියගේ වැඩ තහනම් කරන බවයි. ඔහු අධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ අවස්ථාවේදී නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් කරුණු දක්වමින් නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල් දිලීප පිරීස් අධිකරණයට දැනුම් දුන්නේ, සිරකරු ලැයිස්තුව අධිකරණ ඇමතිවරයා මගින් ජනාධිපති ලේකම්වරයාට යොමු වන බවත්, අංශ 4ක් යටතේ සමාව දීමට නිර්දේශ කර තිබෙන බවත්, ජනාධිපති පොදු සමාව හිමිවන්නේ දඩ මුදල භාගෙට ගෙවන ලද පුද්ගලයන්ට, අවුරුදු 60ට වඩා වැඩි සැකකරුවන්ට, අවුරුදු 20කට වඩා වැඩි කාලයක් සිටින සුළු වැරදි නඩුවලට සම්බන්ධ සිරකරුවන්ට පමණක් බවත්ය.
මෙවර වෙසක් පෝය නිමිත්තෙන් නිදහස් කිරීම සඳහා අනුමැතිය හිමිවී ඇති ලැයිස්තුවේ අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයේ සිරකරුවන් 36 දෙනෙකු සිට ඇති බවත්, මෙම සිරකරු එම ලැයිස්තුවේ සිට නැති බවත් හා නිදහස් කරන සිරකරුවන් පිළිබඳ ලිපිය බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුව යොමුකර තිබෙන්නේ 2025 මැයි 06 දින බවත් එහිදී නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා කියා ඇත. සැකකරු නිදහස් කිරීමෙන් පසු 2025 ජුනි 06 දින ඒ සම්බන්ධයෙන් තවත් ලිපියක් යොමුකර ඇති බවත්, එහි යොමු අංකයක් සඳහන් වී නැති බවත්, කුඩා ළමුන් සේ බන්ධනාගාරය කටයුතු කර ඇති බවත් හා එමෙන්ම එම ලියුම එවීමට පෙර සැකකරු නිදහස් කර තිබෙන බවත් ඔහු කියා ඇත.
එසේම 2024 ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ අනුමැතිය නොලැබූ සිරකරුවන් 57ක් කර තම අභිමතය පරිදි බන්ධනාගාරය නිදහස් කර තිබෙන බවද වැඩිදුරටත් නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා අධිකරණයට කියා ඇත.
එම අවස්ථාවේදී අධිකරණයට කරුණු දක්වමින් බන්ධනාගාර කොමසාරිස්වරයා ජනරාල්වරයා වෙනුවෙන් පෙනී සිටි ඔහුගේ නීතිඥයා කියා තිබුණේ ජනාධිපති පොදු සමාව යටතේ නිදහස් කිරීමේ සිරකරුවන් 388 යටතට මෙම සැකකරුගේ නම සඳහන් නොවන බවත්, එසේ වීමට හේතුව රජය මගින් නිකුත් කර තිබූ බන්ධනාගාර සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමේ චක්රලේඛයට අදාළව බන්ධනාගාර අධිකාරිවරයාට පවතින බලතල අනුව කටයුතු කිරීම නිසා බවත්ය. බන්ධනාගාර අධිකාරිවරයාට නම් කරන ලද සිරකරුවන්ට අමතරව නිදහස් වීමට හැකි සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමට හැකි බව දන්වා තිබීම එයට හේතුව බව ඔහු කියා ඇත. එමෙන්ම එම චක්රලේඛයේ කිසියම් සිදුවීමක් සිදුවුවහොත් බන්ධනාගාර අධිකාරිවරයා විසින් නිදහස් කරන ලද සිරකරුවන් පිළිබඳ සියලු වගකීම ඔහු ලබාගත යුතු බව එහි දක්වා ඇති බවද වැඩිදුරටත් කියා ඇත.
ප්රශ්නය පැන නඟින්නේ බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්වරයා වෙනුවෙන් එම නීතිඥවරයා කළ එම පැහැදිලි කිරීම තුළය. ඒ අධිකරණයක් මගින් වරදකරුවකු කර දඬුවම් ලබාදී ඇති පුද්ගලයකුට සමාව ලබාදීමේ හැකියාවක් ජනාධිපතිවරයාට හැර වෙනත් පුද්ගලයන්ට ඇතිද යන්නය. අප දන්නා තරමින් එසේ සමාව දීමේ බලයක් වෙනත් පුද්ගලයන්ට නැත. රටේ මූලික නීතිය වන ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ එම බලය ලබාදී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාට පමණය. එමෙන්ම එවැනි සමාව දීමේ බලයක් වෙනත් පුද්ගලයන්ට පැවරිය හැකි බවක්ද ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ සඳහන් වන්නේ නැත.
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ සමාව දීම යටතේ 34 වන ව්යවස්ථාවේ සඳහන් වන්නේ මෙසේය.
‘(1) ශ්රී ලංකා ජනරජයේ කවර වූ හෝ අධිකරණයකදී වරදකරු කරන ලද කවර වූ හෝ වරදකරුවකුට
(අ) සම්පූර්ණ සමාවක් හෝ නීත්යානුකූල කොන්දේසි සහිත සමාවක් හෝ දීමට
(ආ) නියම කරන ලද යම් දඬුවමක් ක්රියාත්මක කිරීම කාලසීමාවක් නොමැතිව හෝ සුදුසු යැයි ජනාධිපතිවරයා කල්පනා කරන කාලසීමාවක් ඇතිව හෝ කල් තැබීමට
(ඇ) ඒ වරදකරුට නියම කරන ලද දඬුවමක් වෙනුවට ලිහිල් දඬුවමක් නියම කිරීමට හෝ
(ඈ) නියම කරන ලද දඬුවමක් මුළුමනින් ම නිෂ්ප්රභ කිරීමට හෝ ඉන් කොටසක් අඩු කිරීමටද, එකී වරදකරු කළ වරද හේතුකොට ගෙන ඔහුගෙන් ජනරජයට අය විය යුත්තාවූ යම්කිසි දණ්ඩනයක් මුළුමනින්ම නිෂ්ප්රභ කිරීමට හෝ ඉන් කොටසක් අඩු කිරීමටද, එකී වරදකරු කිරීම හේතුකොටගෙන ඔහුට අයත් වස්තුවක් රාජ්ය සන්තක විය යුත්තේ නම්, එසේ රාජ්ය සන්තක විය යුත්තාවූ වස්තුවෙන් කොටසක් පමණක් රජයට ගැන්වීමට හෝ ඒ වස්තුව රාජ්ය සන්තක කිරීම මුළුමනින්ම අත්හිටුවීමට,ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත්තේය.’ යනුවෙන්ය.
එසේ වුවද මරණ දඬුවම නියම වූ සිරකරුවෙකුට සමාව ලබාදීම සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ තවදුරටත් මෙසේ සඳහන් කර ඇත.
‘එසේ වුවද, එසේ වූ යම් වරදකරුවකුට අධිකරණයකින් මරණ දඬුවම නියම වූ විටක ජනාධිපතිවරයා විසින් ඒ නඩුව විභාග කළ විනිශ්චයකාරවරයාගෙන් වාර්තාවක් ලබා ගැනීමට සැලැස්විය යුත්තේය. එම වාර්තාව ජනාධිපතිවරයා වෙත ලැබුන විට, ඒ පිළිබඳව නීතිපතිවරයාගේ උපදෙස් විමසීමෙන් පසුව නීතිපතිවරයාගේ ඒ උපදෙස් සමඟ එය අධිකරණ විෂය භාර අමාත්යවරයා වෙත යැවිය යුතු බව නියම කොට ජනාධිපතිවරයා විසින් එය නීතිපතිවරයා වෙත යැවිය යුත්තේය. ඉන්පසු ඒ අමාත්යවරයා විසින් සිය නිර්දේශයද සමඟ එම වාර්තාව ජනාධිපතිවරයා වෙත එවිය යුත්තේය.’
මේ වනවිට හිටපු ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ අභියෝගයට ලක්වී ඇත්තේ ඉහත සඳහන් කළ ආකාරයට එම ක්රියාපටිපාටිය අනුගමනය නොකිරීම හේතුවෙන්ය. එමෙන්ම හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී දුමින්ද සිල්වාට හිටපු ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ලබාදුන් ජනාධිපති සමාව අහෝසි වූයේද එම නිසි ක්රියාපටිපාටිය අනුගමනය නොකිරීම හේතුවෙන්ය.
සමාව දීමේ බලය ඇත්තේ රටේ ජනාධිපතිවරයාට නම් ඔහු එම සමාව දීමට අදාළ සිරකරුවන්ගේ නම් අනුමත කළ යුතුමය. ඔහුගේ අනුමැතියෙන් තොර සිරකරුවන් සමාව ලබාදීම යටතේ නිදහස්ව යන්නේ නම් එය බරපතළ තත්වයකි.
ජනාධිපතිවරයාට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවෙන් ලබාදී ඇති එවන් බලයක් බන්ධනාගාර අධිකාරිවරයකුට ලැබීම සිදුවී ඇත්තේ කෙසේද? එය ආපස්සට නැවත සොයා බැලිය යුතු තත්වයකි. නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල් දිලීප පීරිස් අධිකරණයේදී කියා තිබුනේ මේ ආකාරයට ජනාධිපතිවරයාගේ අනුමැතියෙන් තොරව නිදහස් කර ඇති සිරකරුවන් පිළිබඳ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව තවදුරටත් විමර්ශන සිදුකරමින් පවතින බවයි.
සිරකරුවන් ජනාධිපති සමාව යටතේ නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් අධිකරණ අමාත්යාංශය බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවට යවන චක්රලේඛයේ ජනාධිපති සමාව සඳහා ඉදිරිපත් නොකරන එහෙත් නිදහස් කළ හැකි සිරකරුවන් නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් වන උපදෙස් දී ඇතිද නැද්ද යන්න ගැන තොරතුරු සොයා ගැනීමට නැත. බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුව මෙම සිදුවීමෙන් පසු මේ දක්වා ඒ සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලි කරමින් නිල නිවේදනයක් හෝ නිකුත් කර නැත. අපට ලැබෙන එකම තොරතුර වන්නේ බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල්වරයා සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ නීතිඥයා අධිකරණය හමුවේ ඉදිරිපත් කළ තොරතුරු පමණය.
නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා අධිකරණයේ පෙන්වා දුන් පරිදිම ජනාධිපති සමාව ලැබෙන්නේ බරපතල ඝනයේ අපරාධවලට දඬුවම් විඳින සිරකරුවන්ට නොවේ. ස්ත්රී දූෂණ හා මත්ද්රව්ය වැරදි සම්බන්ධයෙන් දඬුවම් විඳින සිරකරුවන්ට ජනාධිපති සමා නොලැබෙන බව අප කළ විමසීමකදී බන්ධනාගාරයේ හිටපු ඉහළ නිලධාරියෙක් පැවසීය.
එහෙත් බන්ධනාගාර නිලධාරීන් පවත්වාගෙන යන ෆේස්බුක් සමූහයක සඳහන් වන්නේ 2025 වෙසක් සමාව ලැබුණේ දණ්ඩ නීති සංග්රහය යටතේ සඳහන් සමහර වැරදිවලට අයත් නොවන, මැයි 05 දිනට පෙර දඬුවම් ලැබුවන්ට බවය. ඒ අනුව බන්ධනාගාරගතව සිටින සියලුම සිරකරුවන්ට දඬුවමෙන් දින 07ක් අඩුවන බවය. එමෙන්ම දඩ මුදල් නොගෙවීම සම්බන්ධයෙන් වන සිරකරුවන්ගේ දඩ මුදල් අහෝසි කිරීම, මැයි 12 වන දින වනවිට වයස අවුරුදු 65ට වැඩි සිය දඬුවමෙන් හරි අඩකට වඩා ගෙවා ඇති සිරකරුවන්ගේ ඉදිරි දඬුවම අහෝසි කිරීම, අවුරුදු 30ක් හෝ ඊට වැඩි සිරදඬුවමක් නියම කර එයින් වසර 20ක කාලයක් ගෙවා නිමකර ඇති සිරකරුවන්ගේ ඉතිරි දඬුවම අහෝසි වීම යන සමාවල් සිරකරුවන්ට හිමිවූ බවයි. එමෙන්ම ප්රශ්නගත සිරකරු නිදහස් කිරීම ගෙවිය යුතු දඩ මුදල අහෝසි වීම මත සිදුවූවක් බවයි.
සත්ය තත්වය එය නම් ප්රශ්නගත සිරකරුවාගේ නම ජනාධිපතිවරයාට යැවූ ලැයිස්තුවේ තිබිය යුතුය. එහෙත් එසේ නොමැති වීම, සමාව ලබාදෙන්නේ ජනාධිපතිවරයා නම් කෙසේවත් සාධාරණීකරණය කළ හැකි තත්වයක් නොවේ. ඒ නිසාම ජනාධිපති සමාව සම්බන්ධයෙන් වන පසුගිය වාර්තා විමර්ශනය කිරීම මෙන්ම නියෝජ්ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා අධිකරණය හමුවේ කියූ පරිදි ඉහළ බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ගේ වත්කම් පිළිබඳව ද සොයා බැලීම සිදුකළ යුතුය. ඒ සිය අභිමතය පරිදි සිරකරු නිදහස් කිරීම් සිදුකිරීමේදී ඇත්තටම සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද යන්න දැන ගැනීම සඳහාය.