ප්‍රංශ දාර්ශනික ඩෙනී ඩිඩෙරෝ ලෝක පූජිත වී ඇත්තේ ප්‍රථම නූතන විශ්වකෝෂයේ සම කර්තෘවරයා ලෙසය. මෙම විශ්ව කෝෂයේ මුල් පියවර කිහිපයක් තැබුණේ සිපිරි ගෙයක් තුළය. ප්‍රංශ කතෝලික පල්ලියේ ඉගැන්වීම්වලටත් සාම්ප්‍රදායික සාරධර්මවලටත් පටහැණි පොත් ලිවීමේ වරදට 15 වන ලුයි රජුගේ මතතවාදීමය පොලිසිය විසින් ඩිඩෙරෝ අත්අඩංගුවට ගැනීම මීට හේතුවයි. ඔහු විසින් රචිත (අවිශ්වාසියකුගේ මාර්ගය) නම් කුඩා පොත බලධාරීන්ගේ විශේෂ උදහසට ලක්විය. අන්ධ භක්තියෙන් ඔද වැඩුණු දේශයක් ඩිඩෙරෝ මෙහි සම කර තිබුණේ අන්ධ පාලකයකු හා දෑස් බැඳි එබැවින් අවට ලෝකය නොදකින සොල්දාදුවන් පිරිසක් යටතේ පීඩා විඳින රටකටය.
අන්ධ භක්තිය ආගමට සීමා නොවන බවත් එය දේශපාලනයේදීද දැකිය හැකි බවත් 21 වන සියවසේ ජීවත්වන අපි හො`ඳින් දනිමු. දේශපාලන නායකයා ගැලවුම්කාරයකු ලෙස පෙනෙනුයේ අන්ධ භක්තිය නිසාය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල දැවැන්ත ඡන්ද රැලි නිර්මාණය වීමට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් නම් මෙම අන්ධ භක්තියයි. එනම් දේශපාලන නායකයකු හෝ පක්ෂයක් එදිනෙදා ජීවිතයේ සියලු fදාස් දුරුකොට අපව පොරොන්දු දේශයට ඉතාමත් ඉක්මනින් රැගෙන යන ගැලවුම්කාරයකු ලෙස ඇදහීමේ මුලාවයි.
මෙවන් අන්ධ භක්තියෙන් පුරවැසි මනස කුරුවල් කිරීමට දේශපාලන නායකයන් /පක්ෂ උත්සාහ කරනුයේ ඒ තුළින් තමන්ට අසීමිත බලයක් දිනාගත හැකි නිසාය. හා ඒ බලය තමන්ට රිසි ලෙස හැසිරවිය හැකි නිසාය. කාලයත් සමග ඡන්දදායකයාගේ ස්වයං කඩතුරාව ගිලිහෙන විට රට අයාලේ තරමක දුරක් ගොස් හමාරය.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාවදී රටවල දේශපාලනික අන්ධ භක්තිය වැඩි කලක් එක තැනක නොරැඳේ. විශ්වාසය හා සැබෑව අතර පරතරය යම් සීමාවන් ඉක්ම ගිය විට ගැලවුම්කාරයා සතුරකු බවට පත්වේ. එසේ වුවද ගැලවුම්කාරයකු (හා ඔහුගේ ආර්ථික දේශපාලන සමාජ ප්‍රාතිහාර්යයන්) පිළිබඳ අන්ධ භක්තිය නම් වූ ප්‍රපංචය නොනැසී පවතී. අතීත ගැලවුම්කරුවා පළවා හැර අනාගත ගැලවුම්කරුවා සිහසුනේ ඉන්දවන්නට වැඩි කාලයක් ගත නොවේ.
ලාංකීය ඡන්දදායකයාගේ අන්ධ භක්තියේ යම් ඛණ්ඩනයක් සිදුව ඇත්ද යන ප්‍රශ්නය නැගෙනුයේ මෙවර පළාත් පාලන මැතිවරණ ප්‍රතිඵල දෙස බලන විටය.2025 පළාත් පාලන මැතිවරණයේ සුවිශේෂත්වය නම් එහිදී පුරවැසියන් විසින් ආණ්ඩුවටත් විපක්ෂයටත් දෙකටම රතු එළලි දැල්වීමයි. පළාත් පාලන මැතිවරණවලදී ඡන්ද වැටෙනුයේ ජාතික මැතිවරණවලට වඩා අඩුවෙන් බව ලාංකීය පමණක් නොව ලෝක සාමාන්‍යයකි. එවැනිම සාමාන්‍යයක් වනුයේ ආණ්ඩුවට හෝ විපක්ෂයේ කවර හෝ පක්ෂයකට මෙයින් කොළ එළියක් වැටීමයි. ආණ්ඩුව අලුත් නම් පළාත් පාලන මැතිවරණවලදී ආයතන බහුතරයක බලය හිමිවනුයේ ආණ්ඩු පක්ෂයටය. ආණ්ඩුව පරණ වී ජනප්‍රියත්වය හීන වෙමින් පවතින වකවානුවක පැවැත්වෙන මැතිවරණයකදී බහුතර ආයතන සංඛ්‍යාවක බහුතර බලය හිමිවනුයේ විපක්ෂයේ ඉදිරියෙන්ම සිටින පක්ෂයටය.
2002 පළාත් පාලන මැතිවරණය පැවැත්වුණේ මැයි මසය. එනම් 2001 මහ මැතිවරණයෙන් මාස පහමාරකට පමණ පසුවය. මහ මැතිවරණය ජයගත් එජාපයම පළාත් පාලන මැතිවවරණයද ජය ගත්තේය. මහ මැතිවරණයෙන් 40.2%ක් ලත් එජාපය පළාත් පාලන මැතිවරණය 57.8%ක අති බහුතරයකින් ජයගැනීමට සමත් විය.
2018 පළාත් පාලන මැතිවරණය පැවැත්වූයේ සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ පාලනයේ ජනප්‍රියත්වය හීනවෙමින් පැවැති අවධියකය. එකල ප්‍රධාන විපක්ෂයේ භූමිකාව නොනිල වශයෙන් ඉටු කළේ රාජපක්ෂ පිළයි. රාජපක්ෂ පිළ පලාත් පාලන මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වූයේ 2016 බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාගේ මෙහෙයවීමෙන් නිර්මාණය වූ ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුණ හරහාය. පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් 40.5% ක් ලබා (ඡන්ද මිලියන 5ක්) ජයගත්තේද පොහොට්ටු පක්ෂයයි. පළාත් පාලන ආයතන 126ක බහුතර බලයත් 105ක වැඩි බලයත් ඊට හිමිවිය. ඊළඟට ජනපතිවරණය හා මහ මැතිවරණය ජයගත්තේ නව රාජපක්ෂ පක්ෂය බවට මෙම ප්‍රතිඵලයෙන් පැහැදිලිව දිස්විය.
මෙවර පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් එවැනි පැහැදිලි ජයග්‍රහණයක් නොවුණි. 2024 නොවැම්බරයේදී 65%ක් ගත් ආණ්ඩුවට මෙවර දිනාගැනීමට හැකිවූයේ 43%ක් පමණි. ආණ්ඩුවේ ජනප්‍රියතාව මාස 6ක් ගතවීමටත් පෙර බරපතළ සෝදාාපාලුවකට ලක්ව ඇති බව අවිවාදිතය. ආණ්ඩුවත් එහි ආරක්ෂකයනුත් මොන දේ කිව්වද සත්‍යය මෙයයි.
ආණ්ඩුව පරාජය වුවද ජයගන්නට විපක්ෂය අසමත්ව ඇත. ආණ්ඩුවේ හීන වන ජනප්‍රියතාවේ පළ නෙලාගැනීමට විපක්ෂය අසමත්වීම විපක්ෂය ලැබූ පැහැදිලි පරාජයකි. විපක්ෂයේ සියල්ලන් එක් වූ විට ඒ ගොඩ ආණ්ඩුවේ ගොඩට වඩා වැඩිය යන ළාමක කතාවලින් මෙම කටුක සත්‍යය වසා ගත නොහැක.
ලාංකික ඡන්දදායකයා යථාර්ථය යථා පරිදි දැක ඇති බවට මෙම ප්‍රතිඵලය පෙන්වා දේ. ආණ්ඩුවත් අසමත්ය; විපක්ෂයත් අසමත්ය. ඡන්දදායකයා අසාර්ථක වූ ගැලවුම්කාරයාගේ තැන ගැනීමට වෙනත් ගැලවුම්කරුවකුට සළුපිලි අන්දන්නට (තවමත්) සැරසෙන්නේද නැත. මෙම මැතිවරණය වාර්තාගත වනුයේ එහි ප්‍රතිඵලයේ ඇති මෙම විරල යථාවාදිත්වය නිසාය.
පුනරුදය රාජපක්ෂ පිලේද?
2024 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය ජාජබ/ජවිපෙ හැදින්වූයේ පාර්ලිමේන්තුව සුද්ද කිරීමට පැවැත්වෙන ශ්‍රමදානයක් ලෙසය. මැතිවරණයෙන් මාලිමාව ලැබුවේ අනපේක්ෂිත මට්ටමේ ජයකි; සමාජ මාධ්‍යවල මෙම ජයග්‍රහණය සමරන්නට විකට චිත්‍ර හා වැකි බහුලව භාවිත විය. ‘උදලු ගාන්න කිව්වාම ඩෝසර්ම කරලා දාලා’ වැනි කාටුන් (ඇතැම් විට බැකෝ යන්ත්‍රයක චිත්‍රයක් සහිතව) මැතිවරණ ප්‍රතිඵලය ඉතාමත් දක්ෂ ලෙස විදහා දැක්වීය. ශ්‍රමදානයට කැති උදලු ගේන්නැයි මාලිමාව කී විට
ජනතාව බුල්ඩෝසර් හා බැකෝ රැගෙන එන චිත්‍ර තුළින්ද මැතිවරණයේ ඇත්ත මැනැවින් පිළිබිඹු විය.
අනපේක්ෂිත ජයග්‍රහණයෙන් ඔද වැඩී එය සදාකාලික යැයි සිතූ ආණ්ඩුව මෙවර ජනතාවට කිව්වේ බුල්ඩෝසර් හා බැකෝ රැගෙන එන ලෙසය. නමුත් ජනතාව රැගෙන ආවේ කැති උදලු කීපයක් පමණි.
හේතුව පැහැදිලිය. බුල්ඩෝසර් හා බැකෝවලින් ලබාදුන් දැවැන්ත බහුතරයෙන් බුද්ධියට හෝ හදවතට දැනෙන වැඩි යමක් කිරීමට ආණ්ඩුව අසමත් වීමයි. විවිධාකාර වහසි බස් දෙඩුවද කතාව ක්‍රියාවක් බවට පත්කිරීමට තමන්ට නොහැකි බව ආණ්ඩුව ඔප්පු කර ඇත.
හාල් ප්‍රශ්නය තවමත් විසඳී නොමැත. පොල් ගෙඩියක මිල තවමත් පවතිනුයේ සාමාන්‍ය ආදායමක් ලබන පවුල්වලට දරාගත නොහැකි තරම් ඉහළ මට්ටමකය. මහා පරිමාණ හාල් මෝල් හිමියන්ට ජනාධිපතිවරයා අභියෝග කළේ රූපවාහිනී කැමරා ඉදිරියේය. නමුත් මේ දක්වා අභියෝගයෙන් ජයගෙන සිටිනුයේ හාල් මෝල් හිමියන්ය. ආණ්ඩුව සහල් ගබඩා අලුත් වැඩියා කළද ගිය කන්නයේ හාල්වලින් වැඩිම ප්‍රමාණයක් මිලදී ගත්තේ මෝල් හිමියන් බව නොරහසකි. හාල් මිල පාලනය කිරීමට සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුව කළ ටිකවත් කිරීමට දිසානායක ආණ්ඩුව අසමත්ව ඇත.
හාල් පොල් ලුණු ආණ්ඩුව බරපතළ ගැටලුවක් ලෙස නොදැකීමම ගැටලුවකි. එයින් පෙනෙනුයේ මෙරට බහුතර ජනතාවගේ ජීවන යථාර්ථය තේරුම් ගැනීමට මාලිමාව කොතරම් අසමත්ද යන්නය. ආණ්ඩුව නිතරම කියනුයේ ජනතාව තමන්ව බලයට පත්කළේ කන්න නොව හොරකම නතර කරන්නටත් හොරු අල්ලන්නටත් කියාය. නොකා ජීවිතය පවත්වාගැනීමට නොහැක; හාල් පොල් හා ලුණු යනු මෙරට අති බහුතර ජනතාවගේ ජීවිතය රැකගන්නට අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍යයන්ය. මේ ප්‍රශ්න ඉදිරි කාලයේදීවත් නොවිසඳුවහොත් ජනතාව ‘හොරා හරි කමක් නෑ; කන්න දෙයි’ යන තැනට වැටෙනු ඇත.
ආණ්ඩුවේ මැති ඇමතිතවරුන් (තවමත්) අදූෂිත බවත් ඒ නිසා රාජ්‍ය යන්ත්‍රයේ ඉහළ තලයේ දූෂණය විශාල ලෙස නතර වී ඇති බවත් අවිවාදිතය. එය අනාගතයටත් රැකගත යුතු ජයග්‍රහණයකි. හොරු අල්ලන්නට ආණ්ඩුවේ ඇති උවමනාව ගැන සැක නොමැති වුවද හැකියාව ගැන නම් විශාල සැකයක් මතු ව ඇත. මෙතෙක් නීතිය ඉදිරියට පමුණුවා ඇත්තේ බහුතරයක් හාල්මැස්සන්ය. (කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල මහතා බාල බෙහෙත් චෝදනාවට මුලින්ම සිරගත වූයේ රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනපතිවරයාගේ පාලන සමයේ ඒ ආණ්ඩුවේ ඇමතිවරයකුව සිටින අතරතුරය.) මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනපතිවරයා නිල නිවෙසින් ඉවත් කිරීමට අසමත් ආණ්ඩුවට ඔහු කළාය කියන වංචා දූෂණ අල්ලන්නට හැකිදැයි ඇතැමුන් මතු කරන ප්‍රශ්නය සාධාරණය.
මහා මැතිවරණයේදී ජනතාව බුල්ඩෝසර් හා බැකෝ යොදා ලබාදුන් මහා බහුතර බලයෙන් ආණ්ඩුව කළේ කුමක්ද? ජනපති ධුරය අහෝසි කිරීම, නව ව්‍යවස්ථාවක් ගෙනඒම වැනි ලොකු වැඩ පසෙකින් තබමු. ජනපති ඇමති මන්ත්‍රී වරප්‍රසාද අහෝසි කරන (අඩුම තරමින් කප්පාදු කරන) පනතක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට ආණ්ඩුව මෙතෙක් සමත් වීද? නැත. අතීත මැති ඇමතිවරුන් බලය අවභාවිත කළ අයුරු පෙන්වන ‘ලිස්ට්’ වරින් වර එළියට දැම්මද ඒ එකුදු ලිස්ට් එකක සිටින එකුදු දේශපාලකයකු පිළිබඳ නීතිමය පියවරක් ගැනීමට ආණ්ඩුව සමත් වීද? නැත. පාස්කු ප්‍රාරය පිළිබඳ ජනපති කොමිසමේ නොකැපූ සම්පූර්ණ වාර්තාව අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට දීමට ජනපතිවරයාට මාස 7කට ආසන්න කාලයක් ගතවිය.
ඒ මන්ද?
ආණ්ඩුවේ ප්‍රධානතම වරදක් නම් ජනමතය යනු ගලේ කෙටූ අකුරක් නොව වැඩි අඩුවන රැල්ලක් බව අමතක කිරීමය. තමන් 2024 මහා මැතිවරණය දිනූ තරමින්ම 2025 පළාත් පාලන මැතිවරණය පමණක් නොව අනාගත ජනපතිවරණයන් හා මහා මැතිවරණයන්ද දිනන බව ආණ්ඩුවේ නායකයන් විශ්වාස කරන සෙයක් ඔවුන්ගේ කතාවලින් පෙනිණ. ජනප්‍රියතාවේ අනියත බව ගැන පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් ඡන්දදායකයා කදිම මතක් කිරීමක් කර ඇත. ඒ පාඩම ආණ්ඩුව වටහාගතහොත් මේ පරාජය ආණ්ඩුවට වෙස් වළාගත් ආශීර්වාදයක් වනු ඇත. නමුත් පරාජය දිනුමක් යැයි සිතා කටයුතු කළහොත් ජනපතිවරයාගේ හා මාලිමා ආණ්ඩුවේ දේශපාලන ආයු කාලය 2029 දී නිමා වනු නිසැකය.
රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා 2026 අප්‍රේල්වලත් සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා මේ දෙසැම්බරයේත් ජනාධිපති වනවායැයි විහිළු කතා කියූ එජාපයට හා සජබයට මෙම ප්‍රතිඵලය අතුල් පහරකි. ආණ්ඩුව පිළිබඳ ඇති කළකිරීමෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීමටට පක්ෂ දෙකම අසමත්ව ඇත. 2024 මහ මැතිවරණයට සාපේක්‍ෂව තම ඡන්ද ප්‍රමාණය 289,664කින් වැඩි කර ගැනීමට සජබයට හැකිවීම ඉදිරි පියවරක් වුවද, එය මාලිමාවට අහිමි වූ ඡන්දවලින් 12.3%ක් තරම් සොච්චමකි. මාලිමාවෙන් හැළුණු මිලියන 2.3ක් වූ ඡන්ද ප්‍රමාණයෙන් අතිබහුතරය කිසිම පක්ෂයකට නොගොස් ඡන්දය නොදැමූ ගොඩට එකතු ව ඇත.
එජාපය මෙවර ලැබූ ඡන්ද නව ප්‍රජාතන්තත්‍රවාදී පෙරමුණ නමින් 2024 මහ මැතිවරණයේදී ලැබූ ඡන්දවලට වඩා ප්‍රතිශතාත්මකව පමණක් නොව ප්‍රමාණාත්මකවද අඩුව ඇත. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාලනය බංකොලොත් කළ රට රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරයා යම් තරමකට ඔසොවා තැබූ බව (මාලිමාවේ ඇතැමුන් නොදැක්කද) රහසක් නොවේ. පෝලිම් නැතිකළේත්, ජන ජීවිතය සාමාන්‍ය තත්වයට පත්කළේත් ඍණ මට්ටමක පැවැති ආර්ථික වෘද්ධිය ධන මට්ටමකට ගෙනාවේත් ඔහුය. නමුත් ඔහුට දේශපාලන අනාගතයක් නොමැති බවත් ඔහුගේ නායකත්වය යටතේ එජාපය තවත් බෙලහීන වීම නොවැළැක්විය හැකි බවත් මෙවර මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් පැහැදිලිය.
මෙවර පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් තම ඡන්ද ප්‍රතිශතය මෙන්ම ප්‍රමාණයද සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි කර ගැනීමට නාමල් රාජපක්ෂ මහතාගේ මෙහෙයවීම යටතේ පොහොට්ටුව සමත් ව ඇත. මෙය මාලිමාවට අනාගත තර්ජනයකුත් සජබයට වර්තමාන තර්ජනයකුත් විය හැක. රාජපක්ෂවරුන් හා වික්‍රමසිංහ මහතා කෙරෙහි කළකිරුණු ජනතාව 2024 දී සජබය මගහැර මාලිමාව තෝරාගත්තා සේම මාලිමාව ගැන කළකිරුණු ජනතාව 2029 දී යළිත් සජබය මගහැර පොහොට්ටුව තෝරා ගැනීමේ අවදානම සැලකිල්ලට ගත යුත්තකි.
කොළඹ ඇතුළු මාලිමාවට පැහැදිලි බහුතරයක් නොමැති පළාත් පාලන ආයතනවල බලය ලබාගැනීමට සජබය පොහොට්ටුව හා එක්වුවහොත් එහි ප්‍රතිඵලය වනු ඇත්තේ සජබය දියවී යාමත්, පොහොට්ටුව ශක්තිමත් වීමත්ය. පොහොට්ටු නැව ගිලගෙන විට ඉන් පැන ආ රාජපක්ෂ අන්තේවාසිකයන්ට fදාර විවර කිරීම සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාට ජනාධිපතිවරණයේදීත් මහා මැතිවරණයේදීත් අවාසි විය. දැන් පක්ෂයක් ලෙස පොහොට්ටුව හා එක්වීමට සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා කටයුතු කළහොත් එය ඊටද වඩා සජබයට හානිදායක වනු නියතය.
හිටපු පොහොට්ටු මන්ත්‍රී ජානක තිස්ස කුට්ටිආරච්චි මහතා මෙවර මැතිවරණ වේදිකාවේ කළ කතාවකින් වැටහෙනුයේ වංචාව හා දූෂණය රාජපක්ෂ දේශපාලන ලේවල ප්‍රශ්නයක් බවයි. ‘හංගන්න දෙයක් නෑ, හිතවතුන් සමග පාරක් කළාම රුපියල් 5000ක් 10000ක් ඒ කොන්ත්‍රාත්කරුවා සමග එකතුවෙලා ලාබයක් ගත්තා. ඒ රුපියල් 5000, 10000 ලාබ අරගෙන දරුවාට කිරි පැකට් එකක් ගෙනිච්චේ නෑ. නැවත ගමේ තිබ්බ මළ ගෙදරටට මගුල් ගෙදරට ඒ රුපියල් 5000, 10000 අරගෙන ගියා. ගිහිල්ලා ඒ පුද්ගලයා ගොඩනැගුණා. ඊළඟ ඡන්දෙදි ඡන්දේ ඉල්ලලා එන්න පුළුවන් විදිහට මහින්ද මහත්තයා දීපු සංවර්ධන වැඩවලින් ගොඩනැගුණා.’ කුට්ටිආරච්චි මහතා මේ පෙන්වා දෙනුයේ රාජපක්ෂ පාලනයක් යටතේ රාජපක්ෂ අනුගාමිකයන් හා පක්ෂය ගොඩනැගීමට මහජන මුදල් අවභාවිත කළ ආකාරය නොවේද? වංචාව දූෂණය හොඳ දෙයක් ලෙස කෙලින්ම ලජ්ජා නැතිව කියන පොහොට්ටුව සමග එකතු වීමට තරම් සජබය නිර්ලජ්ජිත වුවහොත් සජබයට අනාගතයක් තිබේද?
මාලිමාවට එරෙහිව මාලිමාව
තමන්ට විපක්ෂයෙන් අභියෝගයක් නැතැයි විජිත හේරත් මහතා රූපවාහිනී නාලිකාවකට කියා තිබුණි. තවමත් මාලිමාවට විපක්ෂයෙන් අභියෝගයක් නොමැති බව සත්‍යය. නමුත් මාලිමා පාලනයට තවම වසරක්වත් ගතව නොමැත. 2029 වන විට තත්වය වෙනස් වනු නියතය.
ඒ කරුණ අනාගතයට තබා වර්තමානය ගැන කතා කළහොත් මාලිමාවට විපක්ෂයෙන් අභියෝගයක් නොතිබ්බාට අභියෝගයක් තිබේ. ඒ මාලිමාවෙන්මය. මාලිමාවේ ඡන්ද සෝදාපාළුවට මාලිමාවේ මැති ඇමතිවරුන් හා ක්‍රියාකාරිකයන් කළ වැරදි හා මෝඩකම් නිසාය.
‘ආචාර්ය’ රන්වල විගඩමේ සිට මාලිමා ක්‍රියාකාරීන් මැයි පළමුවැනිදා දක්ෂිණ අධිවේගයේ බස් නවතා ආහාර ගැනීම තුළින් මාර්ග නීති අමු අමුවේම කඩ කිරීම දක්වා වූ සිදුවීම්වලින් මාලිමාවේ එක් ඡන්දයක් හෝ අඩුවුණා මිස වැඩි නොවුණු බව සහතිකය.
පොලිස් අත්අඩංගුවේදී හා ආයුධ පෙන්වන්නට යාමේදී සැකකරුවන් මියයාමේ සිට රටේ අගමැතිනිය ‘ෂේප් එකේ’ ඡන්ද නීති කඩන හැටි සාමාජිකයන්ට කියාදීම දක්වා වූ සිදුවීම්වලින් මාලිමාවට එක් ඡන්දයක් හෝ අඩුවුණා මිස වැඩිනොවුණු බව සහතිකය.
උතුරු-නැගනෙහිර පමණක් නොව රටේ සෙසු පළාත්වල දෙමළ මුස්ලිම් ඡන්දද මහ මැතිවරණයේදී මාලිමාවට ලැබීම මාලිමාවේ පමණක් නොව රටේද ජයක් විය. මෙවර පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී ඒ ජයග්‍රහණයත් ආපසු හැරවී ඇත. ඒ ජයග්‍රහණය දිය කළේද විපක්ෂය නොව මාලිමාවමය.
2025 මාර්තු 28 දා නිකුත් කළ අංක 2420 දරන ගැසට්ටුව මාලිමාවට දෙමළ ඡන්ද අහිමි කළ ප්‍රධාන හේතුවක් විය හැක. මෙහි අරමුණ උතුරු පළාතේ මුහුදු බඩ ඉඩම් අක්කර 6000කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් රජයට පවරා ගැනීමය. මෙම ඉඩම්වලට ඇති අයිතිය ඔප්පු කිරීමට උතුරේ ජනතාවට මාලිමා ආණ්ඩුව දී ඇත්තේ ගැසට්ටුව ප්‍රකාශයට පත් කළ දින සිට මාස 3ක් පමණ වූ ඉතාමත් කෙටි කාලයකි.
තමන්ගේ සාම්ප්‍රදායික පක්ෂ පසෙකට දමා මහා මැතිවරණයේදී මාලිමාවට ඡන්දය දුන් දෙමළ ජනතාව මාස 6කටත් අඩු කාලයක් තුළ තමන් බලයට පත්කළ පාලනය තමන්ට මෙතරම් අසාධාරණ ලෙස සලකතැයි නොසිතන්නට ඇත. මේ ප්‍රශ්නය ගැන කතා කරන්න මාලිමා නියෝජිතයකු නොසිටි බවද මාධ්‍ය වාර්තාවලින් පෙනීයයි. අවසානයේ මේ සම්බන්ධයෙන් පිළිසරණක් ලබන්න තම සාම්ප්‍රදායික පක්ෂ හා දේශපාලකයන් සොයා යාමට මේ ජනතාවට සිදුවිය.
යම් සංවර්ධන කටයුත්තකට ඉඩම් පවරා ගත යුතු නම් එය කරන ක්‍රමයක් තිබේ. අදාළ ජනතාව මුණගැසී, ඉඩම් පවරා ගැනීම පිළිබඳ ඔවුන් දැනුවත් කර ඉඩම් පවරා ගැනීමට හේතු හා ඉන් ඔවුන්ට විය හැකි අනාගත යහපත පෙන්වාදීම අත්‍යවශ්‍යය. යුද්ධයෙන් තම නිවාස හා දේපළ යළි යළිත් විනාශ වූ මෙම ජනතාවට තම ඉඩම් අයිතිය පෙන්වීමට රටේ සෙසු ප්‍රදේශවල ජනතාවට දෙන කාලයට වඩා කාලයක් දීමද ඒ තරමට අත්‍යවශ්‍යය. ඒ කිසිවක් ආණ්ඩුව නොකළ බව ගැසට් පත්‍රයෙන් පෙනීයයි. නිදහසෙන් පසු මුල් වතාවට මහා මැතිවරණයකදී දකුණේ පක්ෂයකට ඡන්දය දීමෙන් තමන් මෝඩකමක් කර ගත්තැයි මේ ජනතාවට සිතීම පුදුමයක්ද?
මෙම ප්‍රශ්නකාරී ගැසට් පත්‍රය මුළුමනින්ම හකුලා ගැනීමට හෝ අවම වශයෙන් එය තාවකාලිකව ඉවත් කරගෙන ඉඩම් පවරාගැනීම් ක්‍රියාවලිය දෙමළ ජනතාවට අසාධාරණයක් නොවන ආකාරයට කිරීමට මාලිමාව කටයුතු කරන්නේද යන්න එහි හා රටේ අනාගතය පිළිබඳ කදිම ලිට්මස් පරීක්ෂණයක් වනු ඇත.
ආණ්ඩුවට මුස්ල්ම් ඡන්ද අහිමිවීමට ඊශ්‍රායලයට විරුද්ධව කතා කළ මුස්ලිම් ලාංකිකයන්ට එරෙහිව දියත් කළ මර්දනය ප්‍රධාන හේතුවක් වූවා නිසැකය. ඊශ්‍රායලයට එරෙහිව ස්ටිකර් එකක් ඇලවූ තරුණයකුට කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැතිව අන්තවාදී ලේබලය ගසා ඔහුව ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගැනීමත් ජනාධිපතිවරයා ඒ අත්අඩංගුවට ගැනීම සාධාරණය කිරීමත් බරපතළ ප්‍රශ්නයකි. මෙය හුදෙකලා සිද්ධියක් නොවේ. ගාසා යුද්ධයට එරෙහිව කොළඹ උද්ඝෝෂණ සංවිධානය කළ මුස්ලිම් ක්‍රියාකාරිකයන් මෙන්ම ගාසාව ගැන කවියක් ලියූ නැගෙනහිර මුස්ලිම් කවියකුද පොලිසියේ ප්‍රශ්න කිරීමට ලක්විය. තමන් සාමකාමීව හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව කරන දේශපාලන ක්‍රියාකාරකම් ත්‍රස්තවාදය ලෙස දකින ආණ්ඩුවකින් තමන්ට සාධාරණයක් ඉටුවිය හැකිද යන බිය හා සැකය මුස්ලිම් ලාංකිකයන් තුළ ජනිත වීම පුදුමයක්ද?
රාජ්‍ය සේවකයන්ට දැවැන්ත වැටුප් වැඩිවීමක් දුන් ආණ්ඩුව වතුකරයේ ජනතාවගේ අවම වැටුප වැඩිකිරීමට ගත් පියවර කවරේද? කිසිත් නැත. 2024 නොවැම්බරයේදී දෙමළ හා මුස්ලිම් ලාංකිකයන් තම සාම්ප්‍රදායික පක්ෂ අත්හැර මාලිමාවට ඡන්දය දීම සැබැවින්ම විප්ලවීය වෙනසක් විය. නමුත් මාස 6ක් වත් එම වෙනස රැකගැනීමට මාලිමාව අසමත් වූ බව 2025 පළාත් පාලන මැතිවරණ ප්‍රතිඵලවලින් පෙනීයයි. දකුණේද මාලිමාව ගැන මවා තිබූ සිහින ක්‍රම ක්‍රමයෙන් ඛාදනය වෙමින් පවතියි. මාලිමා පාලනය ගැන තැබූ මෙම විශ්වාසය බිඳී යාම මැදිහත් දේශපාලන ධාරාවන්ට වඩා අගතිගාමී දේශපාලන ධාරාවන්වලට වාසි සහගත විය හැක. උතුරේත් නැගෙනහිරත් කඳුකරයේත් දෙමළ හා මුස්ලිම් ජනතාව තම සාම්ප්‍රදායික පක්ෂ දෙසට හැරෙන විට දකුණේ බහුතරය රාජපක්ෂවරුන් දෙසට දෝලනය විය හැක. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනපතිවරයාගේ අසාර්ථකත්වය අනුර කුමාර දිසානායක ජනපතිවරයාට පාර කැපුවා සේම දිසානායක ජනපතිවරයාගේ අසාර්ථකත්වය නාමල් රාජපක්ෂ ජනපතිවරයාට පාර කැපුවහොත් එය අරුමයක්ද?
