No menu items!
27.4 C
Sri Lanka
29 March,2024

වේදිකාව මත
සුදු කරල් නෙළුෑ
කපුරු බණ්ඩා

Must read

ලංකාවේ නූතන නාට්‍ය කලාව මුහුණ දුන් බරපතළම ගැටලුව වන්නේ ‘ස්වතන්ත්‍ර‘ නාට්‍ය රචනා විරලවීම ය. නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂණය සම්බන්ධයෙන් පරිචය නම් ප්‍රශස්ත ය. එපමණක් නොව රංගනය ප්‍රමුඛ අනෙක් බොහෝ අංශයන්හි කුසලතා – දක්ෂතා නම් ලෝභ නැතිව අගය කළ හැකි ය. ‘ස්වතන්ත්‍ර‘ පිටපත් විරල වීමට හේතුව කුමක් ද? නාට්‍ය රචනාවක් යනු ‘සාහිත්‍ය ඥානයේ‘ ඵලයකි. කලාවේ කවර අංශයන් කෙටි කලකින් පුහුණු කළ හැකි වුවත් ‘සාහිත්‍ය ඥානය‘ පමණක් කෙටි කලකින් පුහුණු කළ නොහැකි ය – උරුම කර දිය නොහැකි ය. බුරුත – නැදුන -තේක්ක යනාදි දැව මිලටගෙන අගනා ගෘහ භාණ්ඩ නිපදවිය හැකි ය. එහෙත් එකී ගසක් ඉක්මනින් හදා වඩා ගත නොහැකි ය.


පරාක්‍රම නිරිඇල්ල – ධර්මසිරි බණ්ඩාරනායක යන අති දක්ෂ නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂවරුන් දෙදෙනාම ප්‍රේක්ෂක සමාජයක් දිනා ගන්නේ ‘ස්වතන්ත්‍ර‘ නාට්‍ය ද්විත්වයකිනි. අනතුරුව ඔවුන් වේදිකාවේ ස්වකීය දක්ෂතා පළ කර සිටියේ ‘පරිවර්තන‘ පිටපතකින් නාට්‍යයක් නිර්මාණය කිරීමෙනි. සුගතපාල ද සිල්වා පවා වේදිකාව මත පවතින්නට පරිවර්තන නාට්‍ය නිෂ්පාදනය කළේ ය. හෙන්රි ජයසේන සහ දයානන්ද ගුණවර්ධන දෙදෙනාගෙන්, ‘ස්වතන්ත්‍ර‘ නාට්‍යය ඔස්සේම ස්වකීය පෞරුෂය ප්‍රබලව විදහා පෑමට දයානන්ද ගුණවර්ධන අධිෂ්ඨානශීලී විය.


භාෂා කිහිපයක් ප්‍රගුණ කර සිටිය ද, ලෝකයේ වෙසෙස් නාට්‍ය සම්ප්‍රදායන්ට අයත් නාට්‍ය මැනවින් කියවා – කියවීම කළ හැකි වුව ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍යයක් විනා පරිවර්තන නාට්‍යයකින් ‘නොපවතින්නට‘ කල්පනා කළ නාට්‍යවේදියෙකි අද අපගේ කථා නායකයා. හෙතෙම කේ.බී. හේරත් නම් වේ. හෙතෙම ලංකාවේ සාහිත්‍ය කලා සම්භාෂණය ඉහළ තත්වයක තිබුණ අවධියක පිබිදුණ පුද්ගලයෙකු බැවින් ගැඹුරට විහිදුණ මුඳුන් මුලක් ද ඇත්තෙකි.

සොඳුරුයි – පරිණතයි


”මචං උඹලා දන්නවා ද ඒ කාලෙ කොල්ලො කේ.බී කියන අකුරු දෙකට දුන්න නං දෙක”
”අපි ඒ කාලෙ හිටියෙ නෑනෙ”


”ඒකත් ඇත්ත, කේ.බී කියන්නේ ‘කැත බේරෙන‘ කියලයි කිව්වෙ”


”උඹට තද වුණේ නැද්ද?”


”තද වෙන්නේ අපහාසයක් කළානංනේ”


කපුරු බණ්ඩා හේරත් හෙවත් කේ. බී. ස්වාධීන, එනම් කිහිලිකරුවාරුවක් නැතිව සිය දෙපයින් සිට ගත් කලාකරුවෙකි. ඔහු ඉහළ පැළැන්තියේ ජීවිතයක් ප්‍රිය කළේ නැත. බිරිඳ සහ දරුවන් සමඟ ‘ලද දෙයින් සැනසී‘ නිදහස් දිවි පෙවතක් ගත කිරීමට පුරුදු වුණ පුද්ගලයෙකි.


කේ.බී. සිරිතෙහි වඩාත් වැදගත්ම ලක්ෂණය වන්නේ ‘දේශපාලනිකව‘ ප්‍රකට කළ මානව හිතවාදී දෘෂ්ටියයි. ඔහු කවර දෙයක් වුව තියුණුව විනිවිද බලන අතර නිර්මාණයේ දී කලාත්මක භාවිතයට මුළු අවධානයම යොමු කරන්න වග බලා ගන්නෙකි. තව ද කිව යුත්තේ කේ.බී. තරම් ‘සීරියස්‘ රසවතෙකු ආශ්‍රය කරන්න කාට වුව ලැබෙන්නේ කලාතුරකින් බව ය. දෙල් ගස් හා ලුණු මිදෙල්ලා ගස් අතර යසට – උසට වැඩුණ ‘කොස් ගසක්‘ වැනිය, කේ.බී.


සාහිත්‍ය කලා සම්භාෂණය තුළ කේ.බී. සිය පෞරුෂය විදහා පෑවේ කිසිවෙකු අවප්‍රමාණ නොකරමිනි. එමෙන්ම කවර කථාබහක දී වුව කේ.බී. හිතට එකඟවම කතා කරන්නට පුරුදුව සිටි කෙනෙකු බැවින් ඔහුට අවධානය යොමු කිරීමෙන් කවරෙකු වුව චිත්ත පීඩාවක් ලබන්නේ නැත, ‘යම් අවබෝධයක්‘ ලබන්නේ ය. හේතුව කේ.බී. ‘පූච්චානම්‘ -‘කටමැත දෙඩවීම්‘ වෙනුවට යම් ශාස්ත්‍රඥානයක් උරුම කෙනෙකු බැවින් සාරවත් කතා බහක නිමග්න වීම කාට වුව ප්‍රිය වීම ය. සිනා රස මවන්නට ද කේ.බී. සමත් ය. ඔහුගේ මුවින් පිටවන රස කතා ඔස්සේ කුළු ගැන්වෙන්නේ නාට්‍යමය උත්ප්‍රාසයකි. ඇතැම් විට ඔහු කරන විහිළුවකින් මුලින්ම හිනා වෙන්නේ ඔහු ය. ඉනික්බිතිව අන්‍යයන් හිනාවීම ඔස්සේ ඔහුට කරන හීන් සරදමකින් ඔහු ලබන්නේ ආහ්ලාදයකි.


මේ වසරේ පසුගිය ජනවාරි මාසයේ කේ.බී. සිය දිවි ගමනේ අසූ එක් වෙනි විය සපුරාලී ය. කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයට අයත් ‘නවගත්ත‘ නම් පිටිසර ගමෙහි ඉපදී හැදී වැඩුණ කේ. බී, 1962 වසරේ දී පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළත් වේ. ඒ සරච්චන්ද්‍රගේ දීප්තිය විශ්වවිද්‍යාලය පුරා පමණක් නොව රට පුරාම පැතිර පැවති අවධියයි. උසස් අධ්‍යාපනයෙන් අනතුරුව ගුරු වෘත්තියට අවතීර්ණ වන කේ.බී. දශකයක් පමණ කාලයක් දරුවන්ට උගන්වමින් හා සිය නාට්‍ය කලා ජීවිතයට අවශ්‍ය ‘අභ්‍යාස‘ කළේ යයි පැවසීම නිවැරදි ය. ඔහු කලාවට ප්‍රවේශවන්නේ සරච්චන්ද්‍රගේ අනුගාමිකයෙකු නොවෙමිනි. එහෙත් ඔහු සරච්චන්ද්‍ර ඇති කළ සාහිත්‍ය කලා ප්‍රබෝධයෙන් නිසි දීප්තියක් ලබා ඉක්බිතිව තමන්ට අනන්‍ය ජීවන දෘෂ්ටියක් උරුම කර ගන්නට සමත් වෙයි.

නිර්මාණ ජීවිතය


කේ.බී. සිය නාට්‍ය දිවිය ආරම්භ කරන්නේ ‘ප්‍රාදේශීය‘ නාට්‍යකරුවෙකු වශයෙනි. විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පිට වී ගුරුවරයෙකු ලෙස ගම්පොළ ප්‍රදේශයේ සේවය කරන – ජීවත්වන කේ.බී. නිර්මාණ සංසදයක් ගොඩ නඟාගෙන ප්‍රාදේශීය නාට්‍ය විස්සක් පමණ නිර්මාණය කර ඇති බව වාර්තා වේ. කෙසේ වුව ඔහු ජාතික තලයේ නාට්‍යකරුවෙකු ලෙස පිබිදෙන්නේ 1979 දී රඟ දක්වන ‘සුදු කරල්‘ නාට්‍ය නිර්මාණය ඔස්සේ ය. 1980 ජාතික නාට්‍ය උළෙලේදී හොඳම ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍යය ලෙස ‘සුදු කරල්‘ සම්මානයට බඳුන් වේ. කේ.බී. නිර්මාණකරුවෙකු ලෙස පිබිදෙන්නේ පේරාදෙණි සාහිත්‍යයට අදාළ වස්තු විෂයයන් ඔස්සේ නොවේ. ඊට හේතුව හැත්තෑවේ දශකය තරුණයෙකු ලෙස ඔහු අත්දුටු සමාජය හා තරුණ ජීවිත සම්බන්ධ සහකම්පනය විය හැකි ය. ‘සුදු කරල්‘ නාට්‍යයට පාදක වන්නේ 71 කැරැල්ල හෙවත් තරුණ පරම්පරාවේ ඛේදයයි. කිරි නොවැදුණ ගොයමක් ආලාපාළුවට ලක්වීමෙන් අනතුරුව කවර නම් අපේක්ෂාවක් ද? කේ.බී. වාම දේශපාලනය නොව මාක්ස්වාදය කියවා අවබෝධයෙන් පසු වුණ පුද්ගලයෙකු නිසා ‘නොමේරූ තරුණ අරගලය‘ සමාජයේ මහා විනාශයක් ලෙසින් දකින්නට සමත් වෙයි. වාම දේශපාලනයේ පරිහානිය සමඟින් ආවේගකාරී දේශපාලනයක් වාම මුහුණුවරකින් මතුවීම අදට නොව හෙටට විශාල අනර්ථයක් ලෙසින් කේ.බී. අවබෝධ කර ගන්නේ. අද දවසේ ‘සුදු කරල්‘ යළි වේදිකාවට ගෙන ආවොත් කේ.බී.ගේ කියැවීම කොතරම් නිවැරදි දැයි පසක් වනු ඇත. ඊට හේතුව කේ.බී.ගේ නාට්‍යවල දේශපාලනය ආලේප කළ එකක් නොවීමයි. න්‍යායාත්මක කියවීමකට පාදක වූ වස්තු විෂයකින් නිර්මිත වීම ය.
1981 වසරේදී කේ.බී. ප්‍රේක්ෂකයා වෙත ප්‍රදානය කරන්නේ ‘සිරිබෝ තට්ටුව‘ නාට්‍යයයි. මේ නාට්‍යය වස්තු විෂය අතින් දේශපාලනික කියවීමක් වුව එය කේ.බී.ගේ අත්හදා බැලීමක තත්වයෙනි ප්‍රේක්ෂකයා දකින්නේ. එහෙත් මේ නාට්‍යයෙන් අනතුරුව කේ.බී. ලොකු පිම්මකින් නූතන වේදිකාව තුළ ස්වකීය නිර්මාණ පෞරුෂය විශද කර සිටියි. එය කරන්නේ 1984 වසරේදී ‘මායාදේවි‘ නාට්‍යය කරළියට ගෙන එමිනි. 1984 වසරේ ප්‍රේක්ෂක අවධානය දිනා ගත් නාට්‍ය කිහිපයක්ම බිහි වුව ඒ සියල්ල අබිබවා ‘මායාදේවි‘ ප්‍රේක්ෂක අවධානය ලබා ගන්නට සමත් වෙයි. එපමණක් නොව මේ නාට්‍යය රාජ්‍ය නාට්‍ය උත්සවයේ දී නාට්‍ය රචනය, අධ්‍යක්ෂණය ඇතුළු ප්‍රධාන සම්මාන සියල්ලම පාහේ දිනා ගන්නට ද සමත් වේ. කේ.බී. නමැති නාට්‍යවේදියාගේ නාට්‍ය කලා ජීවිතයේ හැරවුම් ලක්ෂ්‍යය ලෙස ‘මායාදේවි‘ නම් කිරීම නිවැරදි යයි සිතමි. පොදු ප්‍රේක්ෂකයා පමණක් නොව – නිල විචාරකයන් පවා ‘මායාදේවි‘ සම්බන්ධයෙන් පළ කළ අදහස් සාධනීය ඒවා විය.


‘මායාදේවි‘ නාට්‍යය නිර්මාණය කර තිබෙන්නේ අසීමිත කෑදරකමකින් ධනය ඉපයීම වසංගතයක් සේ පැතිරීම ආරම්භ වූ අවධිය තියුණු විමංශනාක්ෂියකට ලක් කරමිනි. මිනී පෙට්ටි සාප්පුවකි කේ.බී. නාට්‍යයේ කතා වස්තුව දිග හරින්නට යොදා ගන්නේ. ධනයට කෑදරව වෙළඳාම තුළ මානව හර කීතු කීතු වන අන්දම, පවුල නමැති සංස්ථාව එහෙම පිටින්ම විපරීත වන අන්දම කේ.බී. සිය දේශපාලන ඥානය පදනම් කරගෙන විභාග කර දක්වන්නේ ප්‍රේක්ෂකයා තුළ කම්පනයක් ඇති වන අන්දමටය. සංකීර්ණ හා තියුණු සමාජ ප්‍රශ්න කිහිපයක් වේදිකාව මත නිරූපණය කරමින් ලංකා සමාජයේ මානව ධර්මතා බිඳ වැටෙන අන්දම කලාකරුවෙකු ලෙසින් කේ.බී. සාකච්ඡා කරන්නේ ‘පපඩම්‘ නාට්‍ය රීතියෙන් නොවේ. ඔහු කලාත්මක ගැඹුරකින් හා සියුම් නිරීක්ෂණ ශක්තියකින් තමන්ගේ දෘෂ්ටිය ප්‍රේක්ෂකයාට ප්‍රබල ජීවන අත්දැකීමක් බවට පත් කරයි.


එදා කේ.බී. ‘මායාදේවි‘ නාට්‍යය ගැන තබා ඇති සටහන අද කියවන විට අද අප ඉදිරියේ එය රූපාන්තරණය වී ඇති සැටි විස්මය දනවන්නකි.


එදා කේ.බී. අවධානය යොමු කරන්නේ මනුෂ්‍යත්වය පහතට ඇද දමමින් උදා කරන ‘සෞභාග්‍යය‘ කවර දියුණුවක් ද? යන කාරණාවටය. උමතු තරුණිය – සිවුරු හළ භික්ෂුව – වෙළඳාම තුළ සැහැසි මව සංකේත ලෙස ගනිමින් ජීවිතය සහ ආගම සම්බන්ධයෙන් කේ.බී. සංකීර්ණ යථාර්ථයක් උද්දීපනය කරයි. ‘මායාදේවි‘ රඟ දක්වා දශක කිහිපයකට පසුවත් අපට ඉදිරිපත් කර තිබෙන්නේ සෞභාග්‍යයේ දැක්මකි. මනුෂ්‍ය ජීවිතය – මානව ධර්මතා තුට්ටුවකට මායිම් නොකරන අවිද්‍යාව කරපින්නා ගත් රාජ්‍ය පාලනයක මිනිසා පමණක් නොව වාසභූමියත් විනාශ වන සැටියකි අද අප අත්දකින්නේ.

වේදිකාව මත ජවය


කේ.බී. පළමු නාට්‍යයෙන් කප් එක ලබා ගෙන ඉක්බිතිව සැනසිලි ත්‍යාගයක් ලබන තත්වයකට පත්වන නාට්‍යකරුවෙක් නොවේ. රඟමඬල තුළ අණසක පතුරුවන්ට ඔහු සිය දැනුම බවහල් කර ගනියි. ඔහුගේ භාග්‍යය වන්නේ වේදිකා රංගනයේ ඉසියුම් කුසලතා පූර්ණ නළුවන් හා නිළියන් යොදාගෙන නාට්‍යයක් අධ්‍යක්ෂණය කිරීමට හැකි වීම ය. කේ.බී.ගේ පිටපත තුළ තිබෙන පැහැදිලි ‘බර ප්‍රමාණය‘ රංග කාර්යයක දී හොඳින් පසක් කර ගත හැකි ‘කලාත්මක ගුණය‘ නිසා ඔහුගේ අධ්‍යක්ෂණය ඔහු විසින්ම විධිමත් තත්වයකට පත් කර ගන්නට සමත් වෙයි. නාට්‍යයක අසාර්ථක වීමට නළු නිළියන්ට හෝ වෙනත් සාධකයන්ට වරද පැටවීම කේ.බී.ට අනභිමතය. ප්‍රථමයෙන් ඔහු වේදිකාව මත විසල් නිර්මාණ ශක්ති සමුදායක් මුදා හරින්නට පොහොසත් පිටපතක් රචනා කරයි. දෙවනුව තම පිටපතේ නිරූපිත චරිතවලට ප්‍රාණය දෙන්නට නළු නිළියන් කලබයකින් තොරව හඳුනා ගනියි. අධ්‍යක්ෂවරයෙකු ලෙස නාට්‍යයේ පරිසමාප්තභාවය ගැන සිතමින් ප්‍රේක්ෂකයාට ජීවන අරුතක් ප්‍රදානය කිරීමට ඔහු සිය දැනුමට නිසි ජවය ලබා දෙයි.


කේ.බී. මානව සමාජය විෂයෙහි දේශපාලනික විග්‍රහයක් කරන්නට නාට්‍යය සතු ශක්‍යතා භාවිතයට ගත් නාට්‍යකරුවෙකි. එහිදී ඔහු අවධානය යොමු කරන්නේ සිය ‘පරිකල්පන ඥානයට‘යි. කිසිම හේතුවක් නිසා හෝ ප්‍රේක්ෂකයා කුල්මත් කිරීම ඔහුට අවශ්‍ය නොවේ. කේ.බී. මනාව වටහා ගත් කාරණය වන්නේ තමන් රචනා කරන නාට්‍යය – තමන් අධ්‍යක්ෂණය කරන නාට්‍යය, හැල්මේ දුවන්නැති එකක් බව ය. එහෙත් තමන් නිර්මාණය කරන නාට්‍යය කිසියම් සමාජ විඥානයකින් පොහොසත් කවර තලයක වුව ප්‍රේක්ෂකයෙකුට ආස්වාදනීය වන බව ය.


1991 වසරේදී කේ.බී. තවත් ප්‍රබල දේශපාලන නාට්‍යයක් වේදිකාවට ගෙන එයි. එය ‘නාග ගුරුළා‘ නම් වේ. නාට්‍යයේ මංගල දැක්ම වෙනුවෙන් පළ කරන සමරුවට ”ගුරුළු පැන?” මැයෙන් කේ.බී. එදා ලියූ සටහනය මේ.


”මානව ඉතිහාසයේ ම්ලේච්ඡතම යුගවලින් එකක ජීවත් වීමට තරම් පව්කාරයින් වූ අප අපෙන් ඇසිය යුතු ප්‍රශ්න තුනක් තිබේ.

  1. මිනිසුන් උනුන්ගේම ගහලයින් බවට පත්කොට ඇති මෙම බිහිසුණු ම්ලේච්ඡත්වය කවර බලවේගයකින් මෙහෙයවනු ලබන්නක් ද?

මම ස්වතන්ත්‍ර වෙමි


කේ.බී. ලෝකයේ ප්‍රබල දේශපාලන නාට්‍යකරුවන්ගේ කෘති කියවා තිබුණ ද, සමහර නාට්‍යකරුවෙකුගේ කෘති මුල් භාෂාවෙන්ම කියවන්නට සමත් වුව ද, පරිවර්තන හෝ අනුවර්තන නාට්‍ය නිර්මාණයට කල්පනා කරන්නේ නැත. කෙතරම් ප්‍රබල දේශපාලන නාට්‍යයක් වුව ඒ නාට්‍යය නිර්මාණය වී තිබෙන්නේ අදාළ සංස්කෘතිය මත – ඊට අදාළ ප්‍රශ්න හා යථාර්ථයන් මතය යන කල්පනාවට කේ.බී. ගරු කළ බවක් පෙනේ. අප ජීවත්වන රට තුළ දේශපාලනිකව සිදුව ඇති – නොනවත්වා සිදු වන දේශපාලනික ව්‍යසනයන් පවතින්නේ නම් ඒ ගැන සංවාදය ණයට ඉල්ලා ගත් වස්ත්‍රයකින් සැරසී නොහැකිය, ඊට සුදුසු වස්ත්‍රය තමන්ම මසා නිම කර ගත යුතුය යන දෘෂ්ටියක කේ.බී. තිරසරව සිටි බවක් පෙනේ. එබැවින් කේ.බී. ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍ය රචනය හා නිෂ්පාදනය වෙනුවෙන්ම ස්වකීය නාට්‍ය කලා ජීවිතය කැප කළ බවක් පෙනේ.


කේ.බී. ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍යකරුවෙකු වුව ද, දේශපාලන නාට්‍යකරුවෙකු වුව ද ඔහු හුදු ප්‍රචාරකවාදී නාට්‍යකරුවෙක් ‘පපඩම්‘ නාටයකරුවෙක් නොවී ය. ඔහු නාට්‍ය රචනයෙහි නිමග්න වන්නේ සාහිත්‍ය සම්භාෂණයක නිසි පහස – ආලෝකය ලබමිනි. ඊට හොඳම නිදර්ශනය වන්නේ 1995 වසරේ දී වේදිකාවට ගෙනෙන ”දෝන කතිරිනා” නාට්‍යයයි. සිංහල රාජ වංශයේ නිරූපිත විශාල නස්පැත්තියකට ගොදුරු වුණ ‘දෝන කතිරිනා‘ කේ.බී. ප්‍රතිනිර්මාණය කරයි. කේ.බී. දෝන කතිරිනා චරිතය වේදිකාවට ගෙන එන්නේ ඉතිහාසය කියා දෙන්නට නොවේ. ඔහු ප්‍රති නිර්මාණයකි කරන්නේ. මේ නාට්‍යයෙන් කේ.බී. නාට්‍යකරුවා කවර දෘෂ්ටියක් සිය නිර්මාණය මඟින් කුළු ගැන්වුවත්, තමා කරන්නේ කලා නිර්මාණයක නිමග්න වීම බව අමතක නොකළ යුතු වග අධ්‍යහාරයෙන් පෙන්වා සිටියේය. සැබවින්ම ‘දෝන කතිරිනා‘ පුහුණු ප්‍රේක්ෂක සමාජයේ නොමඳ ගෞරවයට බඳුන් වුණ නාට්‍යයක් වන්නේය. කේ.බී. මැනවින් විවරණය කර දක්වන පරිදි ‘දෝන කතිරිනා‘ මානව වංශ කතාවේ දුක්ඛිත ඉරණමකට බඳුන් වුණ කාන්තාවන් කිහිප දෙනාගෙන් කෙනෙකි. ඇය මෙලොව එළිය ලබන්නේ උඩරට කිරුළේ උරුමක්කාරිය ලෙසිනි. එහෙත් ඇය නොසිතූ විරූ පරිදි රාජ්‍ය උරුමය ද, සිය දරුවන් ද, සියලු මනුෂ්‍ය අයිතිවාසිකම් ද අහිමි කරන ලද මවක ලෙස තරුණ වියේ දී ම අවසන් හුස්ම හෙළන්නී ය. පුරුෂෝත්තම සමාජයක ස්ත්‍රියට අත්වන ගොරතර ඉරණම ඉතා ප්‍රබලව කේ.බී. වේදිකාව මත නිරූපණය කරන්නට සමත් විය.


ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍ය රචනය හා නිෂ්පාදනයම සිය ප්‍රතිභානය වේදිකාව මත විදහා පෑමට අදාළ කර ගත් කේ.බී. 1997 වසරේ දී ”දෙවෙනි මහින්ද” නම් නාට්‍යය වේදිකා ගත කරයි. 1999 වසරේ දී ”වාසුදේව” මැයෙන් නාට්‍යයක් නිර්මාණය කරයි. ‘මහින්ද‘ – ‘වාසුදේව‘ යන නම් වත්මනේ කෙනෙකු අසන්නට අසතුටු නාමයන් වුව කේ.බී. නිර්මාණය කරන නාට්‍ය දෙක නම් ප්‍රේක්ෂකයන්ට අප්‍රිය වූයේ නැත. 1998 රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේදී ”දෙවෙනි මහින්ද” නාට්‍යයට වසරේ හොඳම නාට්‍ය රචනයට හා අධ්‍යක්ෂණයට හිමි සම්මාන දෙකම හිමි වේ. 2002 වසරේ දී නිර්මාණය කරන ”වාසුදේව” නාට්‍යයට වසරේ හොඳම නාට්‍ය රචනයට අදාළ සම්මානය රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේදී හිමි වේ. 2007 වසරේ දී කේ.බී. තවත් අපූරු නාට්‍යයක් නිර්මාණය කරයි. එය ”ජගන්මා” නම් විය. මේ නාට්‍යයට ද වසරේ හොඳම රචනය හා අධ්‍යක්ෂණය යන සම්මාන දෙකම රාජ්‍ය නාට්‍ය උළෙලේදී ප්‍රදානය කෙරේ. 2003 වසරේදී කේ.බී. සිය වේදිකා නාට්‍ය නිර්මාණ ජීවිතයේ ප්‍රශස්තම නාට්‍ය ලෙස ”යශෝධරා” නාට්‍යය නිර්මාණය කරයි.
කේ.බී. ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍ය රචනය හා අධ්‍යක්ෂණයම තෝරා ගෙන එහි තත්පර වූ නාට්‍යකරුවෙකි. වැදගත්ම කාරණාව වන්නේ ඔහු නාට්‍ය රචනයේ දී පසුගාමී ලක්ෂණ පළ නොකිරීම ය. අසාර්ථක නොවීම ය. ඊට ප්‍රධාන හේතුව ඔහු සතු සාහිත්‍ය ඥානයයි. භාෂා ඥානයයි. නිරීක්ෂණ කෞශල්‍යය හා ජීවන දෘෂ්ටියයි.

වේදිකාව මත කවියා


කේ.බී. ලෝක ධර්මී නාට්‍ය සම්ප්‍රදාය මත පිහිටා නාට්‍ය නිර්මාණය කළ නාට්‍යකරුවෙකි. වෙනත් අන්දමකින් පවසතොත් ඔහු දෙබස් නාට්‍යකරුවෙකි. එසේ වුව කේ.බී. නාට්‍ය පෙළක හොඳින්ම විද්‍යමාන වන්නේ වේදිකාවට සාකල්‍යයෙන්ම උචිතවූ වියත් වහර ය. ප්‍රේක්ෂකයන් කුල්මත් කරන අටියෙන් ලියන කසි කබල් හාස්‍යය ඔහුගේ කිසිදු පිටපතක නැත. ඔහු නාට්‍ය රචනයේ දී ප්‍රේක්ෂකයාට කලාත්මක ආස්වාදය අත්කර දෙන්නේ ‘උත්ප්‍රාසනීය‘ දෙබස් රචනයෙන් ය. කේ.බී. සතු කවිත්වය හොඳින් එම දෙබස් විදහා පෑවේ ය.


ස්වතන්ත්‍ර නාට්‍ය රචනයට සාහිත්‍ය ඥානය අවශ්‍ය වන්නා සේම – නාට්‍යයක චරිත නිරූපණයට අවශ්‍ය දෙබස් රචනය සඳහා භාෂාව හොඳින් හැසිරවීමේ කුසලතාවත් අවශ්‍යම වේ. මේ දෙකරුණේ දීම කේ.බී. අංක එක ම හිමි කර ගනියි.


කේ.බී. මෑතක නිර්මාණය කළ ”යශෝධරා” ඔහුගේ නාට්‍ය ජීවිතයේ පමණක් නොව නාට්‍ය රීතියේ ද වෙසෙස් අනන්‍යතාවක් පළ කළ නාට්‍යයකි. මේ නාට්‍යය ශෛලිගත නාට්‍යයක් නොවුණ ද ක්‍රියා විකාශනයේ දී මනරම් ලෙස පබඳින ලද ගීතවලින් සමන්විතය. කේ.බී. මනරම් කවිකම් ඇත්තෙකු බව ඒ ගීත හැම එකක්ම සනාථ කරයි. නාට්‍යයේ චරිත නිරූපණයට උචිත අයුරින් – ක්‍රියා විකාශනයට පළුදු නොවන අයුරින් – ප්‍රේක්ෂකයාගේ වින්දනයට සාකල්‍යයෙන්ම උචිත වන අයුරින්, කේ.බී. නියමාකාර පද සංඝටනා මගින් රචනා කර තිබෙන ගීතවල රස පූර්ණ බව පෙන්වා දෙන්නට නිදසුන් කීපයකි මේ.


මේ යශෝධරාව ගයන එක් ගීයකින් කොටසකි.


”සඳේ ලප සේ කැටුව ආවා
මතකදෝ නොදැනේ
බැතින් පිදුවේ නෑර සසරේ
මමයි සිදුහතුනේ
ලෙයින් රූ දූ පුතුන් වැදුවා
සසර මඟ ගමනේ
ඔබට වෙහෙසක් නුදුන් බිම්බා
මමයි හිමි සඳුනේ.’


ස්වකීය ජීවිතයේ ඉරණම අවිනිශ්තව යශෝධරා ගයන ගීයකින් කොටසකි මේ.


”නිසල මුහුද යට චංචල දිය වැල සේ
සන්සුන් සිත යට සසල හැඟුම් කැලඹේ
එකම කෙනෙකි, ඔබ හා මා සිදුහතුනේ
එහෙත් සැලෙයි හද අනෙකක් වෙද නොදැනේ
එළඹෙන ඉරණම ගොරතර වුව කොතරම්..”

නාට්‍යයේ ක්‍රියා විකාශනය තුළ නාට්‍යයේ නිරූපිත අනුපමා නම් යශෝධරාගේ යෙහෙළිය

ගායනා කරන ගීතයයි මේ.
”නාග ලොවින් ආ මාරුතයක් දෝ
මූදු දියෙන් ආ විදුලි ඉරක් දෝ
ඈත ගුවන පෑ තරු කැටයක් දෝ
සියොලඟ විනිවිද දැනුණේ
ක්ෂීර පථය ලූ මුතු ඇටයක් දෝ
නීල ගඟුල දුන් දිය දල්ලක් දෝ
අමා දියක් සේ වැදුණේ.”


සැබවින්ම ”යශෝධරා” නාට්‍යයෙහි ගීත පමණක් නොව දෙබස් ද කේ.බී.ගේ භාෂා ඥානය – කවිකම මැනවින් විශද කරයි. දීර්ඝ කාලයක් භාෂාව හැසිරවීමේ පරිචය ද හොඳින්ම කැපී පෙනේ.

නාට්‍ය කලාවේ ඉරණම


කේ.බී. වේදිකාවට මුළු හදවතින්ම පෙම් බැන්ද නාට්‍යකරුවෙකි. ඔහු වේදිකාව ගැන කලකිරී නාට්‍ය රචනය හා නිර්මාණය අත්හැර දැම්මේ නැත. අකම්පිතව නාට්‍ය රචනා කළේය – අධ්‍යක්ෂණය කළේ ය. තතු එසේ වුව කේ.බී.ට පූර්ණකාලීන නාට්‍යකරුවෙකු ලෙසින් – වෘත්තීය නාට්‍යකරුවෙකු ලෙසින් ජීවිතය පවත්වා ගෙන යාමට පුළුවන් වන්නේ නැත. දියණියන් පස් දෙනෙකුගේ පියෙකු ලෙස කේ.බී. ජීවන අරගලය සුළුපටු වී යයි නොසිතමි.
නාට්‍ය කලාව කිසිම රජයකින් නඩත්තු කළේ නැත. නාට්‍යකරුවන්ට, රාජ්‍ය සම්මාන ලද නාට්‍යයක් හෝ රට පුරා ප්‍රදර්ශනය කිරීමට පුළුවන් වූයේ නැත. නාට්‍ය කලාවට අයත් සෑම අංශයකම නිර්මාණ ශිල්පීහු ආර්ථික අරගලයක විවිධ පීඩාවන්ට ගොදුරු වෙති. වඩාත්ම නරකම අත්දැකීම් ලබන්නේ නාට්‍ය රචකයා හා අධ්‍යක්ෂවරයා යි. රචකයාම අධ්‍යක්ෂවරයා වන බැවින් නාට්‍යය ප්‍රදර්ශනය කරන්නට අවස්ථා විරල නම් අංශ දෙකෙන්ම ආදායමක් නැත. එහෙත් නිෂ්පාදනයට කර ගැසූ ණය බරක් ඇත.


කේ.බී. සිය ජීවන අරගලයට මුහුණ දුන්නේ කෙසේ ද?


කේ.බී.ට ඇතමෙකු නඟන ලද චෝදනාවක් වූයේ එක දිගටම ‘ටෙලි නාට්‍ය සඳහා පිටපත්‘ ලියන්නට කාලය කැප කර සිටිනවා යනුවෙනි.


කේ.බී. පවසා සිටියේ තමන් එකම එක අවර ගණයේ පිටපතක් හෝ රචනා නොකළ බවය.
නාට්‍ය කලාව ලංකාවේ පවතින තත්වය – නාට්‍යවේදීන්ගේ තත්වය ගැන අවබෝධයක් තිබෙන බැවින්, කේ.බී. නම් පියා, සැමියා, මනුෂ්‍යයා සිය අඹු දරුවන් පෝෂණය කිරීමට සිය නිර්මාණ ශක්තියම කැප කිරීමේ කවර වරදක් ද?


දොස් නැඟීම විවේචනය පහසුය. එහෙත් කලාකරුවෙකුටත් ජීවන අරගලයක සංකීර්ණ භූමිකා ඇත. කේ.බී. වැන්නෙකු කවදාවත් ධනය රැස් කළ කෙනෙක් නොවේ. ඔහු පාරම්පරික ධනයකට උරුම කම් කීවෙක් ද නොවේ. ඔහු මිනිසුන් අතර ජීවත් වෙමින් ගැහැට ලබමින් කලාවේ නිමග්න වූ කෙනෙකි. කෙසේ වුව කිසි විටක කේ.බී. නොවේ වේදිකාවට පිටු පෑවේ – අත හැර දැමුවේ.


කලාකරුවාගේ භූමිකාව ද – පියාගේ භූමිකාව ද – සැමියාගේ භූමිකාව ද කේ.බී. තුලනය කර ගත් යහපත් මනුෂයෙක් – පුරවැසියෙක් ලෙස මම දකිමි. එබැවින් කේ.බී. මට ඔබ ”කරුණාව බේරෙන” යහපත් මනුෂ්‍යයෙකි. දිගා සිරි.■

- Advertisement -

පුවත්

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

- Advertisement -

අලුත් ලිපි