මුළු සමාජයමටම අද බරපතළ ප‍්‍රතිසංස්කරණයක් අවශ්‍යයි!

– ජේ්‍යෂ්ඨ කථිකාචාර්ය පි‍්‍රයංකර රත්නායක

වධහිංසාව, අන්තවාද හා ප‍්‍රචණ්ඩත්වය ගැන තිබෙන පණිවිඩය යන්න ඕනෑ ජනතාව අතරට. විශ්වවිද්‍යාලයක උගන්වන කෙනෙක් හැටියට බොහෝ වෙලාවට අපි විශ්වවිද්‍යාලයේදී කරන්නේ උගන්වන එක නෙමෙයි. ඉගෙන ගැනීම සඳහා යම් ප‍්‍රශ්නාවලියක් මගේ විද්‍යාර්ථීන්ට දෙන එක. අපි විශ්වවිද්‍යාලවල උගන්වන්නේ ඒ අය සාමාන්‍යපෙළ, උසස්පෙළ හදාරා පැමිණි විෂයන්මයි. නාට්‍ය සාමාන්‍ය ජනතාවට විශේෂ විෂයක් නෙමෙයි.

විශ්වවිද්‍යාලයට එන්නෙත් ඒ ගැන ඉගෙනගත්ත අය. ඒ අයට මොනවාද තවත් උගන්වන්න තියෙන්නේ? අපේ ඉගෙනීමේ සීමාවක් නෑ. ඔවුන්ගේ ඥානය සඳහා ඔවුන්ව යම්කිසි ප‍්‍රශ්නාවලියකට යොමුකරලා, සංවාදයක් ඇතිකරලා, ඒ සංවාදය තුළින් අලූත් දැනුම් සම්භාරයකට යන්න තමයි, විශ්වවිද්‍යාලයේ උගන්වන්නේ. ඒ නිසාම මටත්, වධහිංසාව, අන්තවාද හා ප‍්‍රචණ්ඩත්වය කියන මාතෘකා කතාකරන කොට ඇතිවෙන්නේ ප‍්‍රශ්න ගොඩක්. උත්තර සොයාගත යුතු ප‍්‍රශ්න ගොඩක්. ඒකට මට තනියම උත්තර හොයාගන්න බෑ. අපි සමස්ත සමාජයත් එක්ක එකතුවෙලා, සමාජය යම් කිසි ආකාරයකට දැනුවත් කරලා, මේකට පිළිතුරු සොයාගන්න ඕනෑ.

මගේ ප‍්‍රවේශය, හැඳින්වීම සිද්ධවෙන්නේ, සෞන්දර්යාත්මක රසවින්දනයන් තුළින්, මම බලන නාට්‍ය තුළින්, මම බලන චිත‍්‍රපටි තුළින්. මම නීතිය හෝ වෙනත් විෂයයක් හදාරා නැහැ. මම සමාජයේ ප‍්‍රශ්න දිහා බලන්නේ මගේ විෂය ධාරාවන් හරහා. මට පෙනෙනවා මේ වධහිංසාව, අන්තවාද හා ප‍්‍රචණ්ඩත්වය යන තේමවාන් ගත්විට, ලෝකේ තියෙන හැම කලාකෘතියකම කතා කරන්නේ මේ ගැන තමයි. ලෝකේ කලාව තුළ තමයි, මේ කාරණය මුලින්ම කතා කරන්න පටන්ගත්නේ. එතකොට අපට හිතෙනවා අපට මේකට තවම විසඳුම් ලැබිලා නැහැ නේද කියලා. කලාව ඇතුළේ, මුළු සමස්ත සමාජයම සංවාදයට ලක්කරලා මේ සඳහා විසඳුම් සොයාගන්න තමයි උත්සාහ කරන්නේ. හැබැයි විසඳුම් සොයාගන්නා විට එය වෙනත් විදියකට මතුවෙලා එනවා.

කොහොඹා කංකාරියේ තියෙනවා එක් අවස්ථාවක ගැමියෝ ඌරෙක් මරලා, ඌරාව බෙදාගන්නවා. ඌරව බෙදා ගන්නකොට, ගැමි කලාකරුවාට දැනෙනවා ඌරාව බෙදාගැනීමේ ලොකු විසංවාදයක් තියෙනවා. වැරැුද්දක් තියෙනවා. මොකක්ද වැරැුද්ද? ඌරාගේ හොඳම කොටස ලැබෙන්නේ ගමේ ප‍්‍රභූවරයාට. ඌරාගේ තියෙන නීරස, අවැදගත් කොටස ලැබෙන්නේ ගමේ ඉන්න පහළම පන්තියේ සමාජිකයාට. හැබැයි නාට්‍යකරුවා මේක ප‍්‍රශ්න කරනවා. සංවාදයකට ගෙනෙනවා. කලාව තුළ නිරන්තරයෙන්ම සංවාදයට ලක්වෙන්නේ මේ මාතෘකා තුන තමයි. ඒ විෂයන් පවතින්නේත් මේ තේමාවන් තුන මිනිසුන්ගෙන් කවදාද මේක කෙළවරවෙන්නේ කියන ප‍්‍රශ්නය එන නිසා.
දැන් හිතන්න මේ අපි දැන් ජීවත්වෙන මොහොත ගැන. මේක හරිම සංකීර්ණ මොහොතක්නේ. සමහර විට මේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය අන්තවාදය, හිංසනය, 2020දී ඉතාම බරපතළ විදියට, තවත් සංකීර්ණ තත්ත්වයකට පත්වෙන්න පුළුවන්.

2019 දෙසැම්බර් මාසයේදී අපිට යම්කිසි තීන්දුවක් ගන්න වෙනවා අපි ජීවත්වෙන සමාජය වෙනුවෙන්. 2015දී අපි තීන්දුවක් අරගෙන යම් යම් සාධනීය දේවල් දිනාගත්තා වගේම, ඉතාමත් නිශේධනාත්මක නොවිය යුතු දේවල් සිද්ධවෙනවා. දැන් නැවතත් ඒ අවස්ථාව 2020දී ලැබෙනවා. ඒ අවස්ථාව 2019දී ආරම්භ වෙනවා. අපිම කරන වෙනසින් අපි බලාපොරොත්තු නොවන ආකාරයේ හිංසනයක්, ප‍්‍රචණ්ඩත්වයක් මේ සමාජය තුළ මතුවෙන්න පුළුවන්.

මොකද එහෙම හිතෙන්නේ මේ දැන් සිද්ධවෙන දේවල් මේ සමාජය තුළ දැන් සිද්ධවෙන දේවල් හරිම සංකීර්ණයි. අපේ රටේ ප‍්‍රධාන පුරවැසියෝ දෙන්නා දෙන්නාට ගරුකරන්නේ නැහැ. ප‍්‍රසිද්ධියේ දෙන්නාට දෙන්නා අපහාස කරගන්නවා. මේ දෙන්නා එකට යන්න තමයි ගමනක් පටන් ගත්තේ. වැරදි ගොන්බානක් කරත්තෙට බැඳලා මේ දේ කරගත්තේ අපිම තමයි.
අපි අන්තවාදය ගැන කතාකරනවා. ඒක කොයි තරම් ප‍්‍රචණ්ඩත්වයට ගිහිල්ලා තියෙනවාද කියනවා නම්, තමන්ගේ කුසේ ඉන්න දරුවා, තමාගේ බිරිඳ පවා මේ මරාගෙන මැරෙන කි‍්‍රයාවලියට, ඒ ව්‍යසනයට ගොදුරුකරලා තියෙනවා. කලින් මේ රටේ මරාගෙන මැරෙන තත්ත්වයන් තිබුණා. ඒවාත් වැරදියි.

ප‍්‍රචණ්ඩයි. නමුත් එයින් තමන්ගේ ජනකොටසේ යහපත සඳහා හෝ ඉලක්කයක් තිබුණා. මේ ත‍්‍රස්ත කි‍්‍රයාවලියේ එහෙම නැහැ. ආගම පැත්තෙන් විතරක් නෙමෙයි, වෙනත් අන්තවාදයන්ද සමාජයේ තියෙනවා. තමන්ගේ දරුවෝ දෙන්නා එක්ක අම්මා කෝච්චියට පනිනවා. තමන්ගේ දරුවා ළිඳට තල්ලූ කරලා තාත්තා සියදිවි හානි කරගන්නවා. තමන්ගේ බිරිඳව මරන්න ස්වාමියා කොන්ත‍්‍රාත් දෙනවා. මේ වගේ දේවල් අපි පත්තරයක් ගත්තොත් කියවන්න, දකින්න ලැබෙනවා. මේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය කියන එක, හිංසනය කියන එක, අන්තවාදය කියන එක සමාජයේ සෑම කොටසකම හිත් ඇතුළට කාන්දු වෙලා තියෙන්නේ. ඔවුන් ගෘහස්ථ ජීවිතයේ හැසිරෙන්නෙත් ඒ විදියට. සතියකට පෙර අපේ විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යාවකට, ආදරය අහිමි කිරීම නිසා පෙම්වතෙක් විශ්වවිද්‍යාල භූමියට ඇවිල්ලා පිහියෙන් අනිනවා.

අපිට දකින්න ලැබෙනවා සමාජයේ බරපතළ ඛේදවාචකයක් ඉදිරියේ තමයි අපි ඉන්නේ. අපි නොදැනුවත්ව සමහර වෙලාවට අපි තුළම ප‍්‍රචණ්ඩත්වය මතුවෙනවා. අපේ‍්‍රල් 21 දිනෙන් පස්සේ අපට අප ගැනම බය හිතෙනවා, අපි තුළත් අන්තවාදය මතුවෙනවාද කියලා? අපි තුළ නොතිබුණු මුස්ලිම් විරෝධයක් අපි තුළ මතුවෙනවා. අපිත් සමහර වෙලාවට ඒකේ ගොදුරු බවට පත්වෙනවා. දැන් රෙදි ගන්න කඩයකට යනකොට අපේ ඔළුවටත් එනවා අර මුස්ලිම් විරෝධී මානසික තත්ත්වය. යහපත් ආකල්ප ඇතිව ජීවිතය ගැන හිතන අයට පවා මේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය, හිංසනය, අන්තවාදී ලක්ෂණ හෙමිහිට කාන්දුවෙන්න පටන්ගන්නවා. මේ කාන්දුවීම වැරදි ආකාරයකට අපි පාවිච්චි කළොත් 2019 පහුකරලා, 2020 වන විට අපිට දකින්න ලැබේවි 1971ට වඩා දරුණු, 88-89 වඩා දරුණු, යුද කාලයටත් වඩා දරුණු සමාජ ජීවිතයක්.

එහෙම නම් අපි කොහොමද මේකට උත්තර හොයාගන්නේ? ඇයි මෙහෙම වෙලා තියෙන්නේ? එහෙම හිතෙනකොට දැනෙන දෙයක් තමයි මේ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය, හිංසනය, අන්තවාදය මේ තරම් ප‍්‍රබලව මතුවෙන්න බලපෑ ප‍්‍රවේශ හතරක් තියෙනවා. එකක් තමයි මේ රටේ දේශපාලනය. මේ රටේ දේශපාලනය වගකියන්න ඕනෑ, මේ ඇතිවෙලා තියෙන සංකීර්ණ තත්ත්වයට. ඊළඟට මේ රටේ අධ්‍යාපනය. අනික් කණ්ඩායම මේ රටේ මාධ්‍ය. අවසාන වශයෙන් මේ රටේ තියෙන ආගම්ද මේ තත්ත්වයට වගකියන්න ඕනෑ. හැම ආගමක්ම වගකියන්න ඕනෑ. ආගම්, දේශපාලනය, අධ්‍යාපනය, මාධ්‍ය සම්බන්ධයෙන් රට තුළ දැවැන්ත ප‍්‍රතිසංස්කරණයන් සිදුවිය යුතුයි. අපේ මානසිකත්වය වෙනස් වෙන්න ඕනෑ. තමන්ගේ දරුවාව විනාශ කරගෙන තමනුත් විනාශ වෙන මව්වරු බිහිවෙන්නේ මේ අධ්‍යාපන ක‍්‍රමයේ වැරැුද්දෙන්. දේශපාලන ක‍්‍රමයේ වැරැුද්දෙන්. ආගමේ වැරැුද්දෙන්. මාධ්‍යයේ වැරැුද්දෙන්. දැන් මගෙන් මේවාට තියෙන උත්තර කව්රුහරි ඇහැව්වොත් මට හොයාගන්න බෑ. හැබැයි එතැනින් ප‍්‍රශ්න මතුවෙනවා ඉදිරියට. අපි කතා කරනවා පොලිස් ප‍්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳව. පොලිසිය පිළිබඳව අපට මතු කරලා තියෙන පොදු අදහස, ඉතාමත් නරක එකක්. පොලිසියට බඳවාගන්නේ අධ්‍යාපනයෙන් පහළ අය කියන මානසික තත්ත්වය. අට පාස් කියන මානසික තත්ත්වය. නමුත් අපි උත්සාහ කරලා නෑ. අවුරුද්දට සමත්වෙනවා විශ්වවිද්‍යාලයට එන්න වරම් තියෙන අය ලක්ෂයක් විතර. නමුත් ගන්නේ හත්දාහක් පමණයි. නමුත් විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළු වෙන්න සුදුසු වුණු අය පොලිසියට බඳවාගෙන, යම් නිශ්චිත ජනතාවක් එක්ක ගනුදෙනු කරන්න පුළුවන් අධ්‍යාපනයක් දීලා,

ඔවුන්ව පොලිසියේ රාජකාරියේ යොදවන ක‍්‍රමවේදයක් අපිට නෑ. වර්තමානයේදී ගුරු වෘත්තියට ගැනීමේදී පවා පුහුණුවක් දෙන්නේ නැහැ. උගන්වන්නේ කොහොමද? උගන්වන්නේ කාටද? උගන්වන්නේ මොකටද? ඒ ඉගැන්වීමේදී සිසු ප‍්‍රජාව අතර සම්බන්ධයක් ඇති කරන්නේ කොහොමද? යන දේවල් ගැන පුහුණුවක් දෙන්නේ නැහැ.

විශ්වවිද්‍යාලය කියන්නෙත් හිංසනය, ප‍්‍රචණ්ඩත්වය, අන්තවාදය සියල්ලම පවතින තැනක්. විශ්වවිද්‍යාලය කියන්නෙත් මේ සංස්කෘතියෙම කොටසක්. පන්ති කාමරය තුළ අධ්‍යාපනය වගේම, පන්ති කාමරය පිටත අධ්‍යාපනයක් ලබන පිරිසක් තමයි ගුරු වෘත්තියට යන්නේ. එහෙම පිරිසක් අධ්‍යාපනයට ඇතුළු වුණාම අධ්‍යාපනය කඩාවැටෙනවා. ඒ කියන්නේ නිවැරදි අධ්‍යාපනයක් ලැබෙන්නේ නැහැ. දශක කිහිපයක් තිස්සේ අපේ රටේ දේශපාලනය, ආගම, අධ්‍යාපනය, මාධ්‍ය හැසිරීම ක‍්‍රමයෙන් සදාචාරාත්මක විරෝධී තලයකට ගමන් කරමින් සිටිනවා. මේ සම්බන්ධයෙන් අපිට දිගුකාලීන විසඳුමක් තියෙන්න ඕනෑ. අධ්‍යාපනය තුළින් තමයි යම්කිසි පුද්ගලයෙකුට භාෂාව, සංස්කෘතිය, සෞන්දර්ය පිළිබඳ උගන්වන්නේ. ඒ පිළිබඳ අධ්‍යාපනයක් නැතුව, උපාධියක් ලැබුවාට වැඩක් නෑ.

අපි විශ්වවිද්‍යාලයෙන් වරක් ගියා රාගම වෛද්‍ය විද්‍යාලයට නාට්‍යයක් පෙන්වන්න. නාට්‍යය අවසන් වෙලා අපි වෛද්‍ය සිසු සිසුවියන් සමඟ කතාකළා. වෛද්‍ය සිසුසිසුවියන් විතරක් නෙමෙයි, එතැන වෛද්‍ය විද්‍යාව උගන්වන ආචාර්යවරුනුත් හිටියා. ඒ නාට්‍යය බලපු පේ‍්‍රක්ෂාගාරයෙන් සියයට අනූපහක්ම ජීවිතේ පළමු වතාවට තමයි නාට්‍යයක් බලලා තියෙන්නේ. ඊට අවුරුද්දට පස්සේ අපි ගියා නැවතත් නාට්‍යයක් අරගෙන, රාගම වෛද්‍ය විද්‍යාලයටම පෙන්වන්න. ඒ පෙන්නුවාට පස්සේ අපි ඇහැව්වා,

සිසුසිසුවියන්ගෙන් රසවින්දනය පිළිබඳව. ඒ සිසු ප‍්‍රජාව කිව්වා මේ තමයි ඒ අය බලපු දෙවෙනි නාට්‍යය. පළමුවැන්න ගිය අවුරුද්දේ අපි පෙන්නපු නාට්‍යය. දෙවැන්න මේ පාර පෙන්නපු නාට්‍යය. එහෙම සෞන්දර්යාත්මක වින්දනයක් නැති කෙනෙකුට, අනෙක් මනුෂ්‍යයා පිළිබඳ ආදරයක්, සෙනෙහසක් ඇති වෙයිද? එහෙම අය රෝගීන් දඬුඅඬුවට දාලා වර්ජනය නොකරයිද? වර්ජනයන් කරන්න ඕනෑ. අයිතිවාසිකම් දිනාගන්න ඕනෑ. හැබැයි රෝගීන්ගේ ජීවිතය, අනතුරේ දාලා වර්ජනය කරයිද සෞදර්යාත්මක අත්දැකීම් තියෙනවා නම්. ඊයේ ? පාරේ යනකොට පාරේ මිනිස්සු වැඩියි. ඇයි දුම්රිය වර්ජනය නිසා. මේ අත්දැකීම ගැන මම ජපානයේ සිට පැමිණි මිතුරෙක් කිව්වා, ජපානෙත් මේ වගේම වැඩ වර්ජනයක් තිබුණා, හැබැයි කෝච්චි දිව්වා. ඒ අයගේ වර්ජනය, දුම්රිය ධාවනය වෙනවා, ඒත් මගීන්ගෙන් මුදල් ගන්නේ නැහැ. මේ වැඩ වර්ජනවල බලපෑම කරන්න ඕනෑ රජයටනේ. අපේ වැඩ වර්ජනවල බලපෑම කරන්නේ සාමාන්‍ය මගීන්ට. අපේ රටේත් බැරිද ඕක කරන්න? බස්, දුම්රිය ධාවනය වෙනවා. නමුත් මඟීන්ගෙන් මුදල් අයකරන්නේ නෑ. ඒ විදියට දවස් හතර පහක් දිව්වොත් බලන්න පුළුවන් සෙල්ලම.

මෙවැනි සමාජයක් බිහිවෙන්නේ ඇයි? මෙවැනි සමාජයක් තුළ ප‍්‍රචණ්ඩත්වය, හිංසනය, අන්තවාදය කියන දේවල් මැඩපවත්වා ගන්න පුළුවන් වෙන්න ඕනෑ. මේ සඳහා පුළුල් පිළිතුරක් හොයාගන්න පුළුවන් වෙයිද කියන එක ගැටලූවක්. සිංහල, දෙමළ, ඉංගී‍්‍රසි භාෂාවක් ඉගෙනගන්නේ නැතුව, කොහොමද තමන් ජීවත්වෙන සංස්කෘතිය පිළිබඳ ආදරයක් ඇතිවෙන්නේ. තමන්ගේ ශිෂ්ටාචාරය පිළිබඳ ආදරයක් ඇතිවෙන්නේ? අනෙකා පිළිබඳ ආදරයක් ඇතිවෙන්නේ? ආගම් බිහිවෙලා තියෙන්නේ මොකටද? අපි ආගම් කියලා දකින්නේ ස්වභාව ධර්මය. අපි ආගමක් විශ්වාස කරනවා කියලා කියන්නේ ස්වභාව ධර්මය විශ්වාස කරනවා කියන එක. ඒ වුණාට අද අපි ආගම කියලා දකින්නේ ඒ ස්වභාව ධර්මයට ආදරය කරන ආගම නෙමෙයි. රාජ්‍යයේ අවශ්‍යතාවට අනුගත වෙච්ච ආගමක්. අද විශ්වවිද්‍යාලවල නායකයා තෝරන්නේ දේශපාලන පක්ෂ. විශ්වවිද්‍යාලවල උපකුලපති තෝරන්නේ දේශපාලන අවශ්‍යතාවන් අනුව. මේ කරුණු සමාජයට බරපතළ විදියට කාන්දුවෙලා තියෙන්නේ.

හැම ආගමකම සිටිනවා අන්තවාදී කොටස්. ආගම කියන්නේ මෙලොව හා පරලොව ජීවිතයක් කියන දර්ශනයක්. ඒක ඇතුළට කොහොමද එන්නේ මනුෂ්‍යයාගේ ව්‍යසනයට එකතු වෙච්ච කාරණා? දේශපාලනය කියන්නේ මිනිස්සුන්ගේ මූලික අවශ්‍යතාවක් සම්පූර්ණ කරන්න ඕනෑ ක‍්‍රමය. ඒක කොහොමද මිනිස්සුන්ට එරෙහිව යන්නේ. මිනිස්සුන්ගේ සිතිවිලිවලට, මානව හැඟීම්වලට එරෙහිව යන්නේ. මිනිස්සුන්ගේ පැවැත්මට එරෙහිව කි‍්‍රයාත්මක වෙන්නේ. මාධ්‍ය කියන්නේ මිනිසුන්ගේ ඥානය, සමාජය පිළිබඳ දැනුම අවබෝධයෙන් වැඩි කළ යුතු ආයතන. ඒවා කොහොමද මිනිසුන්ගේ පැවැත්ම විනාශ කරන්නේ. අධ්‍යාපනය කියන්නෙත් එහෙම එකක්. හැබැයි මේ සියලූ කාරණාවල වගකීම තියෙන්නේ අපේ අතේ. අධ්‍යාපනය වෙනස් කිරීමේ වගකීම තියෙන්නේ අපේ අතේ. දේශපාලනය, ආගම, වෙනස් කිරීමේ වගකීම තියෙන්නේත් ජනතාව අතේ. එහෙම නම් අපි මීට වඩා මතු කරගැනීම සඳහා කලාවට බරපතළ වගකීමක් තියෙනවා.

සම්භාව්‍ය කලාව සහ ජනපි‍්‍රය කලාව කියලා වෙන් කිරීමක් ගැන අපි කතාකරනවා. ඇත්තටම එහෙම එකක් නෑ. සම්භාව්‍ය කලාව, ජනපි‍්‍රය කලාව කියලා එකක් නෑ. හොඳ කලාකෘතීන් හා නරක කලා කෘතීන් කියලා දෙයක් විතරක් තියෙනවා. සම්භාව්‍ය කියලා එකක් නෑ. සම්භාව්‍ය කියලා දෙයක් එන්නේ කොහොමද? මම දන්න තරමින් ලෝකයේ පැරණි නාට්‍ය ලියපු පිරිස සම්භාව්‍ය නාට්‍ය කියලා දෙයක් ලියලා නෑ. පැරණිම නාට්‍ය කලාව හමුවෙන ගී‍්‍රසිය කියන රටේ, නාට්‍යයක් ගත්තොත්, ඒ නාට්‍යයේ ඉන්නේ නළුවෝ තුන්දෙනායි. බලන්න පේ‍්‍රක්ෂකයෝ එනවා 30000ක් විතර. අද කි‍්‍රකට් මැච් එකක් බලන්න එන සෙනඟ අතීතයේ නාට්‍ය බලන්න ආවා. හේතුව නාට්‍ය තමයි මිනිස්සුන්ගේ ඥානය වර්ධනය කළ කලාව. නාට්‍ය කලාව බිහිවුණේ ඒ සඳහායි.

කලාව තමයි අධ්‍යාපනය. අපිව කලාවෙන් ඈත්කරලා අපිට මොකක්දෝ දෙයක් හැත්තෑවේ දශකයෙන් පසුව ඇතිකළ ඒ ව්‍යසනය නිසා සමාජයේ කිසිම තැනකට නිවැරදිව ගමන් කළේ නෑ. තාමත් සමාජයට නැගිටින්න බැරිවෙලා තියෙනවා. අපි ඉදිරියේ තීරණාත්මක මොහොතක් තියෙනවා. පාර්ලිමේන්තුවට යන්න ඉස්සෙල්ලා මිනිස්සු අපි වෙනස් වෙන්න ඕනෑ. අපි සමාජය දෙස මීට වඩා විවෘතව බලලා, හරිම මිනිස්සු තෝරාගන්න ඕනෑ. තෝරාගෙන ඒ මිනිස්සු ලවා අධ්‍යාපනය, මාධ්‍ය, දේශපාලන, ආගම් සම්බන්ධයෙන් බරපතළ ප‍්‍රතිසංස්කරණ සමූහයකට යෑමෙන් පමණයි, අපිට වධහිංසාව, අන්තවාදය හා ප‍්‍රචණ්ඩත්වය නැති කරන්න පුළුවන්.

සුදේශ් ද සිල්වා