මේ දවස්වල අයිසීසීපීආර් යන අකුරුවලින් හැඳින්වෙන පනත ගැන නොදන්නා කිසිවෙක් නැත. ඒ එම පනතේ ආවේණික යහපත හෝ එය යොදා ගන්නා සදාචාරවත් හා සාධාරණ ආකාරය නිසා හෝ නම් නොවේ. ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත හැරුණු විට, මේ තරම් එකිනෙකා විසින් අපයෝජනයට ලක් කරන වෙනත් නීතියක් මෑත කාලයේ දකින්නට නොමැති නිසා ය. උත්ප‍්‍රාසය නම්, ත‍්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත එහි මුහුණුවරින් ම මර්දනීය එකක් වෙද්දී, අයිසීසීපීආර් පනත මහජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්‍ෂා කිරීමට ගෙන එන ලද්දක් වීම ය.
1948 සම්මත කරගන්නා ලද එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප‍්‍රකාශනය බැඳීම් සහගත ආකාරයේ එකක් නොවී, හුදු ප‍්‍රකාශනයක් පමණක් වීම නිසා, එම ප‍්‍රකාශනයේ එන අයිතිවාසිකම් ආරක්‍ෂා කිරීමට සාමාජික රටවල් බැඳ තබනු සඳහා එම සංවිධානය, විශ්ව ප‍්‍රකාශනයේ තිබෙන අයිතිවාසිකම් වර්ග දෙකකට බෙදා, 1966දී ගිවිසුම් දෙකක් ඇති කෙළේ ය. එකක් සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර ගිවිසුමයි. අනෙක, ආර්ථික, සමාජීය හා සංස්කෘතික අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර ගිවිසුමයි. මේ ගිවිසුම් දෙක අත්සන් කළා වුව ද, ඒ ඒ සාමාජික රට එම ගිවිසුම්වලට අදාළ නීති තම රට තුළ පනවන තුරු, සාමාන්‍යයෙන් ඒ ගිවිසුම්වල අන්තර්ගතය ඒ ඒ රට තුළ නීතිමය වශයෙන් බල පවත්වන්නේ නැත. ලංකාව, ඒ නිසා, සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය පනත නීතිගත කෙළේ ය.
ඒ පනතෙන් බලාපොරොත්තු වුණේ, ජාතීන් අතර විරසකය ඇතිකරන වෛරී ප‍්‍රකාශ, වරදක් බවට පත් කිරීම ය. ඒවාට දඬුවම් දීම ය. එහෙත්, මෑත කාලය පුරා සිදු වන්නේ, පනත එහි අරමුණට වඩා සම්පූර්ණයෙන් ම පරස්පර අරමුණක් සඳහා අපයෝජනය කරන බව ය.
වෛරී ප‍්‍රකාශ කෙළේ යැයි ‘පොලිසිය සිතන’ පුද්ගලයන්ට එරෙහි ව පොලිසිය විසින් අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ චෝදනා ගොනු කරනු ලැබීම දැන් දිගින් දිගටම සිදු වේ. දවස් අසූ ගණනකට පෙර තරුණ කෙටිකතාකරුවකු මේ නීතිය යටතේ අත්අඩංගුවට ගෙන මේ වන තුරු රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගත කොට තිබේ. මේ වන විට පුවත්පත්වලට බාහිර ලිපි සපයන්නකුට ද නවකතා පොතක් ලියූ නීතිඥවරයකුට ද එරෙහිව මේ නීතිය යටතේ පොලිසිය ක‍්‍රියාත්මක වෙමින් පවතියි.
මේ සෑම සිදුවීමක ම පොදු ලක්‍ෂණය නම්, කිසියම් ආගමික පූජ්‍ය-පූජක කණ්ඩායම් පැමිණිලිකරු වශයෙන් ක‍්‍රියා කිරීමයි. ඔවුන්ගේ බලපෑම නිසා පොලිසිය කරන්නේ, වෙනත් සාමාන්‍ය නීති යටතේ චෝදනා ඉදිරිපත් කළ හැකි වුණත්, එය නොකර අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ ම චෝදනා ගොනු කිරීමයි.
ශක්තික සත්කුමාරට එරෙහි ව සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ පමණක් චෝදනා ගොනු කළ හැකිව තිබියදී, ඊට සූදානමක් ද තිබියදී, පොල්ගහවෙල ප‍්‍රදේශයේ භික්‍ෂූන් පිරිසක් කළ බලපෑමට යටත් ව, ‘මහජනන කැළඹිල්ලක්’ ඇතිවේයැ’යි කියමින්, අසිසීසීපීආර් පනත යටතේ චෝදනා ගොනු කළේ පොලිසියයි. එහිදී, සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ හෝ අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ හෝ චෝදනා ගොනු කිරීමේ බලය ඇත්තේ පොලිසියට ය. පොලිසිය කළේ, භික්‍ෂූන්ගේ බලපෑම මත, වඩා දැඩි නීතියෙන් චෝදනා ගොනු කිරීමයි.
අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණයෙන් ඇප ලබා ගත නොහැකි අතර, මහාධිකරණයෙන් ලබා ගත යුතු ය. ඊට ගත වන සාමාන්‍ය කාලය නිසා, අඩු ම වශයෙන් මාස දෙකකට ආසන්න කාලයක් ඇප නැති ව සැකකරු රිමාන්ඞ් බන්ධනාගාරගත කර තැබීමට පොලිසියට අසාධාරණ බලයක් ඒ මගින් ලැබේ.
අඩු ගණනේ, තමන්ට පැමිණිල්ලක් ලැබුණු විට ඒ ගැන තොරතුරු අධිකරණයට වාර්තා කර, ඉන්පසු තව දුරටත් කටයුතු කිරීමට නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවෙන් උපදෙස් ගන්නා ක‍්‍රමයක් පවතී නම් තත්ත්වය මේ තරම් නරක් වන්නේ නැත. ඒ වෙනුවට පොලිසිය මුලින් ම කරන්නේ පුද්ගලයා අත්අඩංගුවට ගැනීම ය. අධිකරණයට ඉදිරිපත් කොට රිමාන්ඞ් බන්ධනා ගාරගත කිරීම ය. නීතිපතිගේ උපදෙස් පතන්නේ ඉන් පසු ව ය. යම් හෙයකින් නීතිපතිවරයා, අදාළ අවස්ථාවේ අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ නඩු පැවරිය නොහැකි යැයි නිගමනය කළත්, ඒ වන විටත් සැලකිය යුතු කාලයක් අදාළ පුද්ගලයා රිමාන්ඞ් භාරයේ ගත කර හමාර ය. ඒ වරද ආපසු හරවන්නේ කවුද?
පසුගිය දිනවල අයිසීසීපීආර් පනත යටතේ සැලසුම් සහගත ව පැමිණිලි කරනු ලබන්නේ, තමන්ට එරෙහි කිසිවකු මර්දනය කිරීමට, ඇප නැති ව කාලයක් බන්ධනාගාරයේ තැබීමට, වුවමනාවක් තිබෙන ආගමික අන්තවාදීන් විසිනි. එවැනි පැමිණිල්ලක් ලැබුණු විට, එය අයිසීසීපීආර් පනත යටතට නොවැටේ යැයි කියන්නට පොලිසියට නොහැකි වන්නේ, පොලිසිය ද බොහෝ විට පැමිණිලි පාර්ශ්වයට හිතවත් නිසා ය. අඩු ගණනේ, අයිසීසීපීආර් යටතට නොවැටෙන බව මහේස්ත‍්‍රාත්වරයා තේරුම් ගෙන, ඒ අවස්ථාවේදීවත් මුදා හැරීමක් සිදු වන්නේ නම් එය ද යහපත් තත්ත්වයකි. එහෙත්, පෙර නඩු තීන්දුවලින් ද කියා ඇති පරිදි, අපේ බොහෝ මහේස්ත‍්‍රාත්වරු, පොලිසිය ඉල්ලන ඉල්ලන නියෝග නොවළහා නිකුත් කරන, ‘පොලිසියේ රබර් මුද්‍රා’ වැනි පිරිසකි.
මේ සියල්ලන්ගේ ම හැසිරීම අවසන් වන්නේ, අයිසීසීපීආර් පනත තවත් මර්දනීය නීතියක් බවට පත් වී අපයෝජනයට ලක් වීමෙනි.
