‘බල්ලොත් එක්ක බෑ’ නාට්යය බාල හාස්යමය නාට්ය රැල්ලක කොටසක් යැයි විචාරකයන් කෙළින්ම හා වක්රව කියන අවස්ථා දකින්න ලැබිලා තියෙනවා. නාට්ය එලෙස විචාරයට ලක්වීම ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
විචාරකයෝ එහෙම දේවල් කියන බව මම පිළි ගන්නවා. හැබැයි මම දන්නවා සමහරු නාට්ය විචාරය කරනවා. ඒත් බලන්නැතුව. ඒත් එවැනි විචාර ගැන මට උත්තර දෙන්න අවශ්ය නැහැ. නාට්ය බලන්නේ නැතිව විචාර කරන්නෙ කවුද. මොකක් හරි අල්ලාගෙන කියන දේ විචාරයක්ද කියන ප්රශ්නය තියෙනවා. අනෙක එවැනි විචාරයකින් නාට්ය බලන පේ්රක්ෂකාගාරයට අපහාසයක් වෙනවා. ලංකාවෙ නාට්ය බලන්නේ මෝඩයො නෙවෙයි. ලංකාවේ ඉතාම සුළුතර පිරිසක් තමයි වේදිකා නාට්ය බලන්න එන්නේ. එහෙම එන අය යම් දැනුමක් තියෙන උදවිය. ඒත් බල්ලොත් එක්ක බෑ නාට්යය නැවත නැවතත් බලන පිරිසක් ඉන්නවා. එහෙම නැවත නැවතත් බලන්න එන්න නම් නාට්යයේ හොඳ ගුණයක් තියෙන්න ඕනෑ. නාට්යයකට හොඳම ප්රචාරය වෙන්නෙ කටවචනයෙන් ලැබෙන ප්රචාරය. නාට්යය බලලා තව තව තවත් අයට බලන්නැයි යෝජනා කළාම තමයි නාට්ය බලන්න ගොඩක් අය එන්නේ. මගේ නාට්යවල ඒ ශක්යතාව තියෙන බව මට පෙනිලා තියෙනවා. එහෙම තියෙන්න යම් හැකියාවක් තියෙන්න ඕනෑ බවත් මම දන්නවා. නිකන්ම හාස්ය නාට්ය රැුල්ලට මේක දාන එක නියම විචාරය නෙවෙයි. බොළඳ හාස්ය රැල්ලක් තියෙන බව මම ප්රතික්ෂේප කරන්නේ නැහැ. ඇතිවෙලා නැතිවෙලා යන එවැනි නාට්ය තියෙනවා. එවැනි හාස්ය නාට්ය පේ්රක්ෂකගාරය විසින්ම ප්රතික්ෂේප කරනවා. ඇත්ත. නාට්යකරුවා ප්රහසනයක් කරන්න ඕනෑ ප්රහසනය ගැන දැනගෙන. ප්රහසනය කියන්නේ නාට්ය කලාවේ වැදගත් අංගයක්. සමහර අය හාස්යය කියලා කරන්න හදන දේවල් කිරි කළයට ගොම වැටුණා වගේ වෙනවා. ඉතින් අපේ ඇඟටත් ඒ වගේ කුණු එනවා.
දේශපාලනඥයන්ගේ චරිත තියෙන කොමඩි ලංකාවේ ඕනෑ තරම් බිහිවෙලා තියෙනවා. ඇමතිතුමා සහ ලේකම් කියන්නේ ලංකාවේ හාස්ය නිර්මාණය කරන්නට ගන්න ජනප්රිය යුගලයක්. බල්ලොත් එක්ක බෑ නාට්යය එදා ලියැවුණේ ඒ තුමාට රඟපෑ විජය නන්දසිරි ඇමති කෙනෙක්ට අන්දවලා කළ නිර්මාණ ගොඩක් අතරට තවත් හාස්යමය නිර්මාණයක් එකතු කරන්නටයැයි චෝදනා කළොත්? ඔබේ නාට්ය නිර්මාණය වුණේ ඇත්තටම මොන අරමුණෙන්ද?
මේ වෙද්දී වේදිකාගත වෙන්නෙ බල්ලොත් එක්ක බැහැ 2 කියන වේදිකා නාට්යය. මේක පළවැනි නිර්මාණයට වඩා ඉහළින් තියෙන බව තමයි බලන අය කියන්නේ. මම වේදිකා නාට්යවලට ආවේ කෙටිනාට්යවලින්. හැබැයි ඊට කලින් මම අවුරුදු විස්සක් විතර වේදිකා නාට්යවල ශිල්පියෙක් විදියට වැඩ කළා. ඒ කාලය ඇතුළේ මම නාට්ය කලාවේ විවිධ දේවල් අධ්යයනය කරනවා වගේම පේ්රක්ෂකාගාරයත් අධ්යයනය කළා. මම රංගන ශිල්පියෙක් විදියට රඟපාද්දී පේ්රක්ෂකාගාරය පෙනෙනවා. එතකොට දැකලා තියෙනවා, මෙහේ අපි රඟපානවා. ඒත් නාට්ය ඕඩියන්ස් එකට හරියට යන්නේ නැහැ. ඕඩියන්ස් එක ගන්නේ නැහැ. අපි මොන දේ කළත් වැඩක් නැහැ, ඕඩියන්ස් එක ගන්නේ නැත්නම්. අපි නාට්යකරුවන් විදියට පිච් එක අඳුනගන්න ඕනෑ. හරිහමන් පේ්රක්ෂකයන් නැතිව නාට්යයත් නැහැ. මම රට වටා යද්දී අවුරුදු විස්සක් තිස්සේ පේ්රක්ෂකයන්ව අඳුනගත්තා. මම අවුරුදු විස්ස ඇතුළේ බල්ලොත් එක්ක බැහැ නාට්යය ලිව්වා. ඒ ලිව්වාට පස්සෙ මම දැක්කා මගේ පෙළට යටින් ලොකු හාස්යයක්. ඒක ලීවාට පස්සේ කියවද්දී හාස්යය මතුවෙන්නේ සැඟවීමෙන් සහ වැරදීමෙන් කියන කාරණාව මම තේරුම් ගත්තා. මේ පිටපත කියැවූ අයගේ ආකර්ෂණයට මේක ලක්වුණා. ඒකෙන් පස්සේ තමයි නාට්ය නිර්මාණය වෙන තැනට ආවේ. මොකක් හෝ අමුණලා හාස්යය මතු කරන්න උත්සාහ කළේ නැහැ. අනෙක මම සාමාන්යයෙන් හිනාවට බර කෙනෙක්. ඒක තමයි පිටපතට එන්න ඇත්තෙ. බලෙන් හිනාව ඔබ්බවන්න අවශ්ය වුණේ නැහැ.
අනෙක් පැත්තට ලංකාවේ නූතන දේශපාලනය වෙන ඇහැකින් බලද්දී හාස්යය නෛසර්ගිකව තියෙන බව පෙනෙනවා නේද? දේශපාලනඥයන්ගේ විශේෂ ප්රකාශ, බරසාර ප්රකාශ අහද්දීත් දැනෙන්නේ් වත්මන් දේශපාලනයම කොමඩියක් බව නේද?
මේ රටේ නළුවෝ දේශපාලනඥයෝ. අපට හැරෙන්නවත් බැහැ ඒ රංගනය එක්ක. ඒ තරම් දක්ෂ නළුවෝ ඉන්නේ. ජනතාවටත් තේරුම් ගන්න බැරි තරම් සියුම් රංගනයක් තියෙන්නේ. බහුතර ජනතාව ඉතින් පවු. අඥානවන්ත සමාජයක් තමයි තියෙන්නෙ. මේ දේශපාලන ගැඹුර කියවාගන්න බැහැ කියන එක ලොකු ප්රශ්නයක්. මෙවැනි සමාජයකට දැවැන්ත සීරියස් නාට්ය කරලා ලොකු අවබෝධයක් දෙන්න බැහැ. අනෙක් අතට අපේ ජනශ්රැතිය වගේ දේවල් බැලූවාම හාස්යය එහි තියෙනවා. අපේ ලේවල හාස්යය තියෙනවා. දයානන්ද ගුණවර්ධන පවා කියන්නේ අපේ රටේ භූගෝලීය හා දේශගුණික සාධක එක්කත් හාස්යය ගැළපෙනවා කියලා. මට නම් කොමඩිය එක්ක ගැටලූවක් නැහැ. මගේ භාවිතය එක්ක ජනතාවට නාට්ය අරන් යන්න හොඳ ශානරයක් ඒක. කොහොම වුණත් ඔබ කීවා වගේ සැබෑ දේශපාලනයේ ලොකු කොමඩියක් තියෙනවා. බහුතර ජනතාව විලිලැජ්ජා වෙන්න ඕනෑ ඒ ගැන. මේච්චර දේවල් ලංකා ඉතිහාසයේ වුණාට පසුව, ගිය සතියේත් මම දකිනවා බස්වල එල්ලීගෙන මිනිස්සු ගම්වලින් එනවා. දේශපාලනඥයන් පස්සේ යන්න. හිරිකිතයි. දේශපාලනඥයන්ට එක පැත්තකින් බැනලා වැඩක් නැහැ. ඔවුන් කරන්නෙ ව්යාපාර. හැබැයි මේ අහිංසක මිනිස්සුන්ට මේක තේරෙන්නෙ නැහැ. එයාලා තමන්ගෙ පෞද්ගලික ජීවිත පවා කැපකරලා යනවා. එයාලා පස්සේ ගිහින් අහිංසක මනුස්සයෙකුගේ ජීවිතයක් ඊයේ පෙරේදාත් නැතිවුණා. මෙහෙම ගියොත් අපට පුතේ රටක් නැතේ කියල තමයි කියන්න වෙන්නෙ.
බල්ලොත් එක්ක බෑ නාට්යය කරලා 2019ට අවුරුදු 10ක්. ඒ ගෙවුණු වසර දහය ඇතුළේ පොදුවේ වේදිකා නාට්ය නරඹන්න පැමිණෙන පේ්රක්ෂකාගාරය අඩුවෙලාද? වැඩිවෙලාද?
අඩුවෙලා තියෙනවා. සමස්තය ගත්තාම. අඩුවීමට නාට්යකරුවන් පවා වගකියන්න ඕනෑ. ප්රමිතියෙන් තොර නාට්ය වේදිකාගත වුණාට පස්සේත් මේ අවුල වෙනවා. පැය දෙකක් තිස්සේ ඔළුවට වධයක් දෙන්න සාමාන්ය ජනතාව කැමති නැහැ. නාට්යයක් කරුමයක් වුණොත් හරියන්නේ නැහැ. පහුගිය කාලයේ සමහර බාල නිර්මාණ කරුමයක් වීම ගැටලූවක්. අනෙක් පැත්තෙන් මිනිස්සුන්ට සල්ලි නැහැ. කොහොමද මනුස්සයෙක් ටිකට් එකක් අරන් නාට්යයක් බැලූවාට පස්සේ ජීවත්වෙන්නෙ. අනෙක් දේවල් සම්පූර්ණ වුණාමයි කලාවට එන්න වෙන්නෙ. අපි නාට්යයක්, ෆිල්ම් එකක් බලලා පොතක් කියෙව්වාට හැමෝටම ඒක කරන්න බැහැ. මේ ගැන වගකියන්න ඕනෑ පිරිසක් ඉන්නවා. හැම සති අන්තෙම එළියට ගිහින් කලා නිර්මාණයක් රසවිඳින්න තරම් ආදායමක් නැත්නම් ඒක ඛේදවාචකයක්. ජනතාව මේ තරම් දුක්විඳිනවා. වගකිවයුත්තෝ අපෙන් පාරෙ ඉඩ ඉල්ලාගෙන යනවා. මේ තරම් වේගෙන් යන්නෙ රට සංවර්ධනය කරන්න. ඒත් කෙරෙන දෙයක් නැහැ. ජනතාවගෙ ඛේදවාචකය මාධ්යවලින් හරියට කියන්නේත් නැහැ. මාධ්ය පවා බොරුව කරන්නෙ. ඒකත් ඛේදවාචකයක්. මේ ඔක්කෝම කාරණා හේතුවෙනවා නාට්ය නරඹන්නට.
සාමාන්ය ජනතාවට නොතේරෙන විදියේ දාර්ශනික ගැඹුරක් තියෙන නිර්මාණ කිරීම වැරැුද්දක් බව ඔබ හිතනවාද?
නැහැ නැහැ. අනිවාර්යයෙන්ම ගැඹුරු නිර්මාණ තියෙන්න ඕනෑ. උසස් රසවින්දනයක් වෙනුවෙනුත් නිර්මාණ තැනෙන්න ඕනෑ. අනිවාර්යයෙන්ම. ගැටලූව තියෙන්නෙ ඒවා තිබීම නෙවෙයි. එන්ටර්ටේන්ට්මන්ට් තියෙන නිර්මාණ නැති වීම. ගැඹුරු නිර්මාණ තියෙද්දී අලූතෙන් එකතු වෙන්න ඕනෑ දෙයක් ගැනයි මම කියන්නේ. දියුණු සමාජයක සති අන්තය කියන්නෙ මිනිස්සු විනෝද වෙන කාලය. සතුටු වෙන කාලය. අපේ සමාජයේ සති අන්තයේත් විඳවීමක් තියෙන්නෙ. අපේ සමාජයේ හැකියාවක් තියෙන නිර්මාණකරුවන් පවා කල්පනා කරන්නෙ නැහැ එන්ටර්ටේන්මන්ට් තියෙන නිර්මාණ කරන්න. එන්ටර්ටේන්මන්ට් දීලා මුදල් උපයන්න උත්සාහ කරන පිරිසක් වෙනම ඉන්නවා. ඒත් ඒ අය නිර්මාණාත්මක පැත්තෙන් සූදානම් නැහැ. ශක්යතාවක් නැහැ. වුවමනාවකුත් නැහැ. මොකක් හෝ අටවලා මුදල් උපයන්න හිතනවා.
මට නාට්යවලදී මුණගැහෙනවා වෛද්යවරු, ඉංජිනේරුවරු වගේ අය. ඔළුව වෙහෙසවන අය. මට කතාකරලා පවා අහනවා කවදාද නාට්යය තියෙන්නෙ කියලා. ඔවුන් කැමතියි නාට්ය බලන්න. වැඩ කරන කෙනෙක්ට මානසික සහනය කියන්නෙ අත්යවශ්ය දෙයක්. සාමාන්ය ජනතාවටත් ඒක ඕනෑ. ඒ විනෝදය ඇතුළෙන් කොහොමද දාර්ශනික ප්රශ්න මතුකරන්නෙ කියන එක තවත් වටිනා මාතෘකාවක්. කොහොමද පොළොවෙ තියෙන සමාජ ප්රශ්න මතු කරන්නෙ. ඒ සමාජ ප්රශ්න ඇතුළෙන්ම එන්ටර්ටේන්මන්ට් ගේන්නේ. ටිකට් එක ගන්න කෙනාට සැබෑ වටිනාකමක් දෙන්නේ කොහොමද. මම කියන්නේ මේ කර්මාන්තය ඇතුළේ විවිධාකාර නිර්මාණ කරන්න ඕනෑ. සම්භාව්ය නිර්මාණ තියෙන්න ඕනෑ. එක නාට්යයක් ජනප්රිය වුණාම හැමෝම ඒ ජාතියෙ නිර්මාණ කරන්න ඕනෑ නැහැ. විවිධ ඒවා කෙරෙන්න ඕනෑ. ලංකාවෙ ගැටලූවත් එසේ නොවීම. මහන්සිවෙලා හොඳ විනෝදාත්මක නිර්මාණයක් කළාට පස්සෙ අනෙක් අයත් ඒක පස්සෙ ගිහින් ඒ අච්චුවේම තවත් නාට්ය නිර්මාණය කරනවා.
ලංකාවෙ නළුනිළි සම්පත ඔබේ නාට්ය නිර්මාණවලට කළ බලපෑම කොහොමද?
මගේ ස්ටයිල් එකේ නාට්යවල රඟපාන්න බැහැ මොළේ නැතිව. දාරියෝ ෆෝ වගේ නාට්යකරුවන්ගේ ස්ටයිල් එකෙන් මම ආභාසය ලබනවා. බොහෝ විට දෙබස් උච්චාරණය කරන්න පවා ලොකු ඥානයක් අවශ්යයි. වේදිකාවේ වුණත් ගොඩක් නළුනිළියෝ හිටියත් එවැනි ඥානයක් තියෙන රංගන ශිල්පීන් අල්පයි. මෑත කාලයේදී සරත් කරුණාරත්න, චින්තක පීරිස් වගේ නළුවෝ මට මුණගැහුණා. එයාලා අතිදක්ෂයි. ඒ වගේ රංගන ශිල්පීන් එක්ක වැඩකිරීම මගේ පැත්තෙන් භාග්යයක්. ඔවුන් නිර්මාණයට උපරිම සාධාරණය ඉටු කරන්න පුළුවන් රංගන ශිල්පීන්. අනෙක් පැත්තෙන් දැන් තරුණ පරම්පරාවෙ දක්ෂයො ගොඩක් ඉන්නවා. අතිදක්ෂයි. ඒත් අයට රංගන හැකියාව මතු කරගන්න විදියක් නැහැ. ඒත් මේ වෙද්දී විශ්වවිද්යාලවල නාට්ය සම්බන්ධයෙන් හොඳ ගුරුවරු ටිකක් ඉන්න බවත් පේනවා. ඒ අය ජනප්රිය මාධ්යවල දකින්න නැහැ. කොහොම වුණත් හරියට වැඬේ ඉගෙනගත්ත කෙනෙක් මාධ්ය පස්සෙ යන්නේ නැහැනේ.
රූපවාහිනිය, සිනමාව හෝ ඩිජිටල් මාධ්ය වෙනුවෙන් නිර්මාණ කරන්නට අදහසක් නැද්ද?
තාක්ෂණය අත්හරින්න බැහැ. අනිවාර්යයෙන්ම ඕනෑ. කොහොම වුණත් වේදිකාව කියන මාධ්ය ඔය සියල්ලට වඩා ප්රබලයි. රූපවාහිනී මාධ්යයේ මටත් ආරාධනා ආවා. ටෙලිනාට්ය එහෙම කරන්න. ඒත් මට ඒ ගැන කැමැත්තක් එන්නෙ නැහැ ඇතුළෙන්. මම ආසා නැති දේවල් ටිකක් තියෙනවා. කූඹියෝ ටෙලිනාට්යය හැර මම මෑත කාලයෙ ආපු ටෙලිනාට්ය බලන්නත් කැමති නැහැ. මාව ආකර්ෂණය කරගත්ත ටෙලිනාට්යයක් තිබුණෙ නැති තරම්. කූඹියෝ විතරයි ඉඳගෙන බැලූවේ. ඉතින් මට ඒ මාධ්ය එපා වෙලා. මම චිත්රපටි සංස්ථාවේ වාර්තා චිත්රපටිවලට සම්බන්ධව දීර්ඝ කාලයක් රැුකියාවක් කළා. රූප මාධ්ය ඉගෙනගෙන තියෙනවා. ඒත් ඒ පැත්තට යන්න තවමත් මගේ හිත එකඟ කරගන්න බැරිවෙලා තියෙනවා. මගේ නිර්මාණය මැද්දේ දිගට දිගට වෙළෙඳ දැන්විම් ගහනවාට මම කැමති නැහැ. අනෙක් පැත්තෙන් එක දවසකින් එපිසෝඞ් එකක් ගහන්න මම කැමති නැහැ. මට අවශ්ය කාලය අරගෙන මගේ කොන්දේසි ඇතුළේ කරන්න පුළුවන් වුණොත් ටෙලිනාට්යයක් කරන්න පුළුවන්. එහෙම නැතිව කරන්නෙ නැහැ. වේදිකාවෙදී නම් ඉතින් මැද්දෙන් කොමර්ෂල් ගහන්නෙ නැහැනේ. ඒත් රූපවාහිනී මාධ්යයෙන් බහුතර පිරිසකට ආමන්ත්රණය කරන්න පුළුවන්. සිනමාවටත් මම කැමතියි. ඒත් සිනමා කර්මාන්තයේ අර්බුද ගැන ඇහෙද්දී කොහොමද ඒවා ජයගන්නේ කියන ප්රශ්නය එනවා. ඒත් සිනමා සිහිනයක් තියෙනවා. ඒ සිහිනය සැබෑ කරගන්න ආසයි. ඒ සියල්ල අස්සෙ නව මාධ්යවලත් හැසිරෙනවා. ඒකත් අධ්යයනය කරන එක වටිනවා.
කොහොම වුණත් සජීවීව ප්රසංග අත්දැකීමකට මුහුණදෙන එක මිනිස් ඉතිහාසය පවතින තෙක් නොනැසී තිබිය යුතු අන්දමේ දිව්යමය රසවින්දනයක් නේද? වේදිකා නාට්ය වගේම සජීවී සංගීත ප්රසංග, ඔපෙරා, සජීවී හාස්යමය ප්රසංග බටහිර ලෝකයේ අදත් ඉහළින් පවතින්නෙ ඒ නිසා.
බොහෝවිට එක්වරක් හොඳ නාට්යයක් බලන කෙනෙක් නාට්ය බැලිල්ලට ඇබ්බැහි වෙනවා කියන එක අපේ අත්දැකීමක්.
ඒක හරි. අහුවුණොත් ඉවරයි. බල්ලොත් එක්ක බෑ 2 පැත්තෙන්ම උදාහරණයක් දෙන්න පුළුවන්. ඒක බැලූවාට පස්සේ මිනිස්සුන්ට සජීවී ප්රසංග නැරඹීමේ ආශාව ඇතිවෙන බව මම අත්විඳලා තියෙනවා. අපේ නාට්ය සාමාන්යයෙන් ළඟ ළඟ දින දෙකක් එකම ප්රදේශවල දෙවතාවක් වේදිකාගත වෙනවා. ඒක සාමාන්යයෙන් දෙවැනි දර්ශනයට හොඳ නැහැ. ඒ පැත්තේ නාට්ය බලන උදවිය දෙවැනි එක බලන්න එන්නෙ නැහැ. ඒත් බල්ලොත් එක්ක බෑ නාට්යයේ එක් දර්ශන වාරයක් අවසන් වෙලා, ඒ ආසන්නයේම තවත් දර්ශන වාරයක් පවත්වද්දී සෙනඟ වැඩිපුර එනවා. මොකද පළමු දර්ශනය බලපු අය කටවචනයෙන් තවත් අයව යොමු කරනවා. මිනිස්සුන්ගේ වින්දනය, හිනාව, භාවයන් කියන්නේ හරිම ආස්වාදජනක දෙයක්. අපි ඒ වෙනුවෙන් නිර්මාණයක් කළාම මිනිස්සු ඒක වැළඳගන්නවා. ඒක දැක්කාම අපට දැනෙනවා ලොකු තෘප්තියක්. වෙන වෘත්තියකින් ඒ තෘප්තිය ලබන්න බැරි බවත් කියන්න ඕනෑ.