ඒක විශේෂ වීදියක්. කෑම වීදියක්. මේසයක ඉඳගෙන බුරියානි එනතුරු අපි බලාගෙන හිටියා. ඉන්පස්සේ ටිංකිරි ටී එකක් බොන්නටත් අපේ බලාපොරොත්තුව තිබුණා. අතරමැද්දේදී තාත්තා කාලයකට කලින් මෙවැනි වීදි වෙළඳසැල් වලින් කෑම ගෙනාපු හැටි මතක් වුණා. හීනවල තිබුණු ඒ රසම අදත් කෑමවල තියෙනවාදැයි අනුමාන කරමින් හිටියා. කොහොමටවත් මේ වීදියෙන් සමහර කෑම වර්ග නොකා ඉන්නට තීරණය කරලා ගොඩක් කල් වෙනවා. මොකද ඒ කෑම වර්ගවල තිබුණු රසය හීනවල තියාගෙන හිටපු රසයක්. ඒ රසය නොසිතූ මොහොතක වෙන්ව ගිය තාත්තාගේ මතකයන් සමඟ ගැටගැහිලා තිබුණා. හීනවල මවාගෙන තිබුණු රසය අමෘතමය රසයක්. දැන් මේ වීදියෙන් හැබෑවට කෑවොත් ඒ මතක රස නැතිවේවි. ඒ නිසා බුරියානියක් විතරක් කන්න හිතුවා.
‘චරාරාස්ස්….’ හඬ ඇහුණා. වෙළෙඳසැලේ දොරටුව අසල දැවැන්ත තාච්චියේ තවත් යමක් බැදෙන්නට සූදානම්. කඬේ හැමෝම උඩට පහළට දුවන අයුරු පෙනුණා. ඒත් බුරියානි එක රැුගත් සහෝදරයා විතරක් මේසයට හෙමින් හෙමින් එන අයුරු දුටුවා. අනෙක් හැමෝම දුවද්දී ඔහු විතරක් හෙමින් එන්නේ ඇයිදැයි හිත මැසිවිලි නැඟු‍වා.
වෙළෙඳසැලේ රේඩියෝවෙන් දෙමළ සිංදුවක් ඇහෙද්දී හුරුපුරුදු ගති එළියට පැන්නා. සිංදුවේ අගමුල ගැන කල්පනාවකට මතකය දුවගෙන ගියා. දැන් ඒ අත්දැකීම ලියන්නට ඉඳගෙන සිටින මොහොතේ ඒ මතකයන් එක්ක සිංදුව ගැටගැහෙනවා. ‘සුන්දරී නීයුම් සුන්දරම් නානුම්…..’ මයිකල් මඩන කාම රාජන් චිත‍්‍රපටියේ සුන්දර ගීයක් ඒක. ඔය ගීය කමල් හසන් සහ එස්. ජානකී ගැයුවෙ. ඉලයරාජාගේ සංගීතයට. ගීතයෙ තිබුණු මන්දගාමී රිද්මයට ගැළපෙන විදියට චිත‍්‍රපටියෙ රූපරාමු ගලා යන්නෙ මඳ වේගයෙන්. සාමාන්‍ය වේගයට වඩා අඩක් මන්දගාමී කරලා තමයි රූපරාමු වාදනය කරන්නෙ. ඒ නිසා එදින රාත‍්‍රියේ සියලූ මතක මන්දගාමීව සිහියට නැගෙනවා. කෑම මේසයෙහි ඉඳගෙන සිටි මොහොතට විනාඩි විස්සක් පමණ පෙර තැනකින් කතාව යළි පටන්ගන්නවා.
වෙලාව මහ ? දොළොහයි තිහට ඇති. කොළඹ උසාවිය පසුකොට මීරානියා වීදිය හරහා අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට ආපු අපි ඒ වීදිය හරහා ගමන් කරන්නේ රාත‍්‍රී ආහාරය ගන්නට තැනක් සොයාගෙන. පැය විසිහතරේම අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ කෑම කඩ ඇරලා තියෙනවා. ඇතැම් කඩ විසිහතර පැයේම කාර්ය මණ්ඩල මාරු වෙමින් ක්රියාත්මක වෙනවා. තවත් කඩ රාත‍්‍රියෙහි පමණක් විවෘත වෙනවා. තවත් කඩ දහවලෙහි පමණක් විවෘත වෙනවා. කොළඹ කොටුව අවට කම්කරුවන්, රියැදුරන් ආදී බොහෝ දෙනෙක් දිව පිරෙන ආහාර වේලක් සොයාගෙන අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට එනවා. ඇතැම්විට ඉහළම පැළැන්තියේ අය පවා කෑම වේලක් අත්දැකීමක් ලෙස විඳින්නටත් අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට ඇවිත් කෑම වේලක් ගන්නවා. අප සමඟ කතාකළ වීදියට හුරුපුරුදු අය කී විදියට හමුදාවේ ඉහළ නිලධාරීන් අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට පැමිණෙනවා.
වීදියේ ඇවිදිනවිට වියලි මුව වේගයෙන් තෙත් වෙනවා. තෝරාගැනීම් අතර අපි හිරවෙනවා. කුමක් තෝරාගන්නදැයි දහ අතේ කල්පනා කරනවා. ඔබ ඉන්නේ අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ නම් තෝරාගන්නා ආහාරය තොරාගැනීම ඉතා අසීරුයි. බර්ගර් කඩයක විවිධ බර්ගර් වර්ග අපව කන්නැයි කියමින් බලා සිටිනවා. තවත් තැනක තරුණයෙක් කුකුල් ගාතයක් බාබකියු කරනවා.
‘බුරියානි. ඩබ් බුරියානි. ස්ට‍්‍රයිගර්. සිංගර් ප්ලස් බුරියානි. බීෆ්. මැකරෝනි. ඉඳියාප්ප කොත්තු. රොටී කොත්තු. මැකරෝනි. පිට්ටු කොත්තු. ඩොල්ෆින්. මට්න් බුරියානි. නූඞ්ල්ස්. ෆ‍්‍රයිඞ් රයිස්. මට්න් කරි. මටන් බාබත්. මටන් ඩෙවල්. කරි චිකන්. මසාලා චිකන්. චිලි චිකන්. බාබකියු චිකන්. ඩෙවල් චිකන්. තන්දුරි චිකන්. කටල් ෆිෂ්. එග්. ප‍්‍රවුන්ස්. මාලූ. මාලූ බිත්තර. මාලූ ඔලූ. බැදපු මාලූ. මටන් බ්‍රේන් කරි. කටල්ෆිෂ් එග්. ඔය ඔක්කොම මෙතැන තියෙනවා.‘ තමන්ගෙ කඩයෙන් කතහැකි කෑම ගැන එක් කඩයක කෝකියෙක් එකදිගට කීවෙ රැුප් ගීයක් වගෙ.
බාබකියු කුකුල් ගාතයක් රුපියල් දෙසිය පණහක්. එය සාමාන්‍ය මිලට වඩා බොහෝ මිල අඩුයි. ආහාර වර්ග සියල්ලම පාහේ රුපියල් දහසකට අඩු මුදලකට ගත හැකියි. විශාල චිකන් නූඞ්ල්ස් සවානක් රුපියල් හයසීයයි. සිව්දෙනෙක්ට පමණ සවානක් ප‍්‍රමාණවත්. බුරියානි සවානත් රුපියල් දහසට අඩුයි. ඉතා අඩුම මිලකට එවැනි ආහාර වේලක් ගන්නට මේ වීදියෙන් පුලූ‍වන්.
අරාබි සහ පාකිස්ථානු ආභාෂය අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ ඇති ආහාර සියල්ලෙහි දැවටී තියෙනවා. මස් වර්ග බොහොමයක් දකින්න පුලූ‍වන්. එකම එක මසක් හැර. අරාබි සහ පාකිස්ථානු ආභාෂය ලද බහුතර මුස්ලිම් වෙළෙන්දක් පිරිසක් සිටින වීදියක දකින්න නොලැබෙන මස් වර්ගය ඔබට අනුමාන කළ හැකියි.
මාධ්‍යවේදියෙක් ආවහොත් අනිවාර්යයෙන් කතාවක් දාන්නේ ඔහු සමඟ රාත‍්‍රියේ කතාබහට එන්නට බොහෝ දෙනෙක් අකැමති වුණත් ඔහු බලෙන් මෙන් අප සමඟ කතාබහට එනවා. ඔහු ඩඞ්ලි අයියා. සැබෑ නම වෙන එකක් වුව ඩඞ්ලි අයියා යන නමින් ඔහුව සියල්ලන් හඳුන්වනවා.
‘එක්දාස් නවසිය පණස් හයේ ඉඳලා කඩ ඕපන් කරලා තියෙනවා. මේ කඬේ තමයි මුලින්ම පටන්ගත්තෙ. අපි පරම්පරාවෙන් යන්නෙ. හජ්ජි අවුරුද්දට තමයි කඬේ වහන්නෙ.‘ කතාව පටන්ගනිද්දීම නැවතෙනවා. ඩඞ්ලි අයියා කතාව වෙනතක යවලා එයා තව අතක දුවනවා.
‘ඔය නූඞ්ල්ස් එක දාන්න.‘ එහෙම කියන ඩඞ්ලි අයියා නූඞ්ල්ස් එකට බුල්ස් අයි එකක්, චිලිපේස්ට් සහ ලොකු කුකුල් ගාතයක් නූඞ්ල්ස් සවාන මතට දානවා. ‘මේකෙ ෆොටෝ එකක් ගන්න.’ ඔහු ඉල්ලනවා.
නූඞ්ල්ස් එක මේසයට යවලා ආයෙත් ඩඞ්ලි අයියා කතාවට එකතුවෙනවා. ඩඞ්ලි අයියාගෙ සම්පූර්ණ නම අපට කිව්වෙ නෑ. දෙතුන් පාරක්ම ඇහුවාට කියන්න උනන්දුවක් පෙන්නුවේම නැහැ. එයා මුස්ලිම් කෙනෙක්. මීරානියා වීදියේ පැරණිම විසිහතර පැයේ කෑම කඩයෙ එයා ඉන්නෙ. ‘චීෆ් කුක් තමයි මම.’ එයා කීවෙ එහෙම.
‘‘මම අවුරුදු හතළිස් දෙකක් වැඩ කරනවා. මම පොඩි කාලෙ ඉඳලා අයියලා මල්ලිලා එක්ක ඉන්නවා. මෙතැන වැඩ කරන්න පිටිනුත් කට්ටිය එනවා.’’ ඔහු විස්තරේ කියනවා. ‘මෙතැනට ටුවරිස්ලා එහෙමත් එනවා. ටුක් ටුක් සවාරි එන අය මෙහෙට එන්න කැමතියි. හැබැයි වැඩිපුරම එන්නෙ ගමේ කට්ටිය. ඇමතිතුමා කට්ටිය එනවා. ක‍්‍රිකට් ටීම් එකත් ඇවිල්ල තියෙනවා. ෆෝසස් කට්ටිය එනවා. හැමෝම හොඳට කාලා යනවා.’ වීදියට ඇවිත් කා බී යන අය ගැන ඩඞ්ලි අයියා විස්තර කළේ එහෙම.
ඒ වෙළෙඳසැලෙන් පිටවෙන අපි තැන් කිහිපයකින්ම පුංචි කෑම වර්ග කනවා. සරම් හැඳගත් උදවිය වීදිය හරහා ගමන් ගන්නේ අද කන්නේ මොනවාදැයි’ කල්පනා කරමින් විය හැකියි. අපේ පැත්තෙ කට්ටිය ? වෙද්දී නින්දට යන්නෙ නෑ. ජීවිතේ ?ට විඳින්න දේවල් ගොඩක් තියෙනවා. සමහර අයට ?ට රාජකාරීත් ගොඩක් තියෙනවා. ඉතින්, අපි ? ලස්සන කරගන්න මෙතැනට ඇවිත් කෑම වේලක් කනවා.’ කෙනෙක් කීවෙ එහෙම.
‘අප්පපපපා..’ ප‍්‍රකාශ් රාජ් කියන රංගන ශිල්පියා උන් සමයල් ආරයිල් කියන දෙමළ චිත‍්‍රපටියේදී කෑම වර්ණනා කරපු හැටි සිහියට නැගෙනවා. අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ ඇති මස් වර්ගවලින් සැරසුණු ආහාරවල රසය පමණක් නොවෙයි, වීදියෙහි වර්ණ, හඬවල් ඇතුලූ සියල්ල ආහාර ගැන අපූරු අත්දැකීමක් ගෙනෙනවා. ඓතිහාසික ආහාර වේලකට මඟ සැලසෙනවා.
අබ්දුල් හමීඞ් ධනවතුන්ගේ තැනක් නෙවෙයි. ඒත් ආහාර එක්ක ගැටගැහුණු, වේගයෙන් තරඟයක දිවයන මධ්‍යම පාන්තික ජීවිතවලට මඟහැරුණු යමක් මේ වීදියෙහි තියෙනවා. ඒක ආහාරමය අත්දැකීමක්. හැමදාම ගෙදරදී කන බත් වේලට හුරුවුණ වේගවත් මධයම පාන්තික ජීවිත විසින් මඟහැරගත් යමක් අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට අසබඩ උදවිය භුක්ති විඳිනවා. මේ දිග කෑම වීදියේදී හිතමිතුරන් හමුවෙනවා. එක් තැනක හිඳ කෑම වේලක් කට පුරා කනවා.
මේක මා අත්දැකීමෙන් දන්නා දෙයක්. ‘ලූ‍ම්පන්’ යැයි සලකන කොළඹ නාගරික නිවාසවල ජීවත්වෙන පන්තියට අයත් මිනිසුන් පුදුම සහගත ලෙස දිවෙහි රසය ගැන කල්පනා කරනවා. පුංචි රැුකියාවකින් පුංචි ආදායමක් ලබන්නෙක් වුව රසවත්, විනෝදබර ආහාර වේලක් ගැනීම ගැන කල්පනා කරනවා. කොළඹ ආශ‍්‍රිත මධ්‍යම පන්තිය සමඟත් අත්දැකීම් ඇති මා වැඩිපුර අත්දැක ඇත්තේ කෑම රසවිඳීම වෙනුවට කුසගින්න නිවන්නට බත් මුලක් ගිලදමන මධ්‍යම පාන්තිකයන් බහුතරයක්. ඉතින්, ‘ලූ‍ම්පන්’ මිනිසුන්ගෙන් ‘මධ්‍යම’ පන්තියට ඉගෙනගන්නට විශාල ආහාර පාඩමක් තියෙනවා. අබ්දුල් හමීඞ් වීදියෙහි ඒ පාඩම චිත‍්‍රණය වෙලා තියෙනවා.
හැම කෑම වේලක්ම නැතත් ඉඳහිට හරි කෑම වේලක් අපූරු වර්ණයකින් පුරවාගන්නට අපට හැකිනම්. කාලය හරස් නොවුණානම් ඒ අත්දැකීම ජීවිතයම ලස්සන කරවන අත්දැකීමක් වේවි. ඉතින්, අබ්දුල් හමීඞ් වීදියට ඒ අත්දැකීම විඳින්නට අපූරු තැනක් යැයි හැගෙනවා.
කොහොම වුණත් අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේදී මෙන්ම ලංකාවේ බොහෝ වීදි කෑම වලදී අපට ඇති අවදානම පිරිසිදුකම ගැන සහතිකයක් නැති වීමයි. පිරිසිදුව උයනවාද, නැද්ද යන්න අපි නිවැරදිවම දන්නේ නැහැ. ලංකාවේ මහජන සෞඛ්‍ය සේවයත් මස් අනුමත කරන සීල් එක මස් කඩයේ තබන මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන් සිටින ජාතියේ සේවයක් නිසා අබ්දුල් හමීඞ් වීදිය ගැනත් සහතිකයක් දීමේ හැකියාවක් අපට නැහැ. එහෙත් ඇත්තෙන්ම ලංකාවේ වීදි ආහාරවල අත්දැකීම විඳින්නට ඒ පිරිසිදුකම ගැන කල්පනාව පසෙකට විසිකර දැමිය යුතුයි. මේ ආහාර පිරිසිදු වෙන්නත් පුලූ‍වන්, නොවෙන්නත් පුලූ‍වන්.
‘‘කවදාවත් අපි අපිරිසිදු කෑම දෙන්නෑ. කෑම අලෙවි කරනවා කියන්නෙ දෙවියන්ගෙ වැඩක්. අපි ජීවත්වෙන්නෙ කෑම විකුණලා. මිනිස්සුන්ට විස කැව්වොත් කවදාවත් අපට හරියන්නෙ නැහැ.’’ පිරිසිදුකම ගැන විමසද්දී අබ්දුල් හමීඞ් වීදියේ වෙළෙන්දෙක් හැඟීම්බර විදියට කියනවා. අපට ඇති සහතිකය ඒක විතරයි. ඒ සහතිකය විශ්වාස කරන්නට උත්සාහ කරමින් අපි වීදියෙන් එළියට එනවා.
