ඉතිහාසය, කාගෙද? තිසරණි ගුණසේකර

බර්ටෝල්ඩ් බ්‍රෙෂ්ට් මහා කවියාගේ Questions from a worker who reads (කියවන කම්කරුවකුගේ ප්‍රශ්න) නම් කවිය ඉතිහාසයේ සාම්ප්‍රදායික දෘෂ්ටිකෝණය ප්‍රශ්න කිරීමක් ලෙස සැලකේ. ඇලෙක්සැන්ඩර් ඉන්දියාව ජයගත්තේ තනිවමද? බයිසන්තියානු පුරවරයේ සියලු වැසියන් ජීවත්වුණේ මාලිගාවලද? චීන මහා ප්‍රාකාරය නිමාවූ පසු මේසන්වරුන් ගියේ කොහිද? ඉතිහාසයේ ජයග්‍රාහකයන් ජය සමරන උත්සවවල කෑම ඉව්වේ කවුද? මේ බ්‍රෙෂ්ට්ගේ කම්කරුවා මතුකරන ප්‍රශ්න කීපයකි. සාම්ප්‍රදායික ඉතිහාසය රජුන්, නායකයන්ගේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් නිර්මාණය වූ වෘත්තයන් වීම බ්‍රෙෂ්ට්ගේ කියවන කම්කරුවා අභියෝගයට ලක්කරයි.

ඇමරිකානු ඉතිහාසඥයකු හා දේශපාලන විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්යවරයකු වන හවර්ඩ් සින්  පොත කියවීමට බ්‍රෙෂ්ට්ගේ කියවන කම්කරුවාට හැකිවූවා නම් තමන් මතු කළ ප්‍රශ්නවලට ඒ පොත තුළින් යම් පමණකින් පිළිතුරු සැපයෙන බව ඔහු සිතනු ඇත. කම්කරුවන්ගේ, කාන්තාවන්ගේ, අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවන්ගේ, ස්වදේශීය ඇමරිකානුවන්ගේ , වැඩ කරන දුප්පතුන්ගේ හා සංක්‍රමණික කම්කරුවන්ගේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් ඇමරිකානු ඉතිහාසය යළි කියවීමට දැරුණු උත්සාහයක් ලෙස මෙම පොත හැඳින්වේ. ප්‍රශංසාවට මෙන්ම විවේචනයටද පාත්‍ර වූ (හා වන) මෙම පොත අදටත් ජනප්‍රිය වන අතර, බොහෝ ඇමරිකානු පාසල්වල කියවීම සඳහා නිර්දේශිත ග්‍රන්ථයකි. ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ අත්‍යවශ්‍ය යළි කියවීමක් ලෙස සැලකෙන මෙම පොත ඇමරිකානු විරෝධී හා දේශද්‍රෝහී ග්‍රන්ථයක් ලෙස ඇතැම් දක්ෂිණාංශික පිරිස්වල දැඩි විරෝධයට ලක් වේ.

ඉතිහාසය යනු ගලේ කෙටූ අකුරු නොවේ. එය දෘෂ්ටිකෝණයන් අනුව පමණක් නොව පුරාවිද්‍යාත්මක හා අතීතය පිළිබඳ නව සොයාගැනීම් අනුව වෙනස් වන ක්ෂේත්‍රයකි. ලොව බොහෝ රටවල ඉතිහාසය අතිශයින්ම විවාදාත්මක මාතෘකාවක් වන්නේ එබැවිනි.

ලංකාවේදීද මේ දිනවල ඉතිහාසය අතිශයින්ම විවාදාත්මක මාතෘකාවක් බවට පත්ව ඇත. වත්මන් ආණ්ඩුවේ අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ යෝජනාවලට අනුව, වසර 11 දක්වා ඉතිහාසය ඉගෙනීම අනිවාර්ය වුවද සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයට ඉතිහාසය අනිවාර්ය විෂයක් නොවේ. මෙම යෝජිත වෙනස පිළිබඳව සිදු වන කතාබහ තුළ දැනට ළමුන්ට උගන්වන්නේ කවර නම් ඉතිහාසයක්ද යන කාරණයට ලැබී ඇත්තේ ඉතාමත් අඩු අවධානයකි.

දැනට භාවිත වන ඉතිහාස පෙළපොත් දෙස බලන විට පෙනීයනුයේ ඒවාත් මෙයට දශක පහකට පමණ පෙර පාසලේදී මා උගත් ලංකා ඉතිහාසයත් අතර එතරම් වෙනසක් නොමැති බවය. එදා මෙන්ම අදත් ලංකාවේ පුරාතන ඉතිහාසයේ ප්‍රධාන මූලාශ්‍රය මහාවංශයයි. උදාහරණයක් ලෙස එදා මා උගත් විජය-කුවේණි කතාව හා වත්මන් පෙළපොතේ ඇති විජය- කුවේණි කථාව අතර විශාල වෙනසක් නැත. මෙම කථාව සනාථ කරන පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂි ඉන්දියාවෙන් හෝ ලංකාවෙන් ලැබුණු හෝ නොලැබුණු බවක් එදා මෙන්ම අද පෙළපොත්වලද සඳහන් නොවේ. මෙම කථාවට පාදක වූ මහාවංශය ලියවුණේ විජය පැමිණියායැයි විශ්වාස කෙරෙන 544 ඊක්‍ෑ සිට වසර 1000ක් පමණ පසුව බවටද (5 ක්‍ෑ) සටහනක් නොමැත.

අද උගන්වන ඉතිහාසයේ ස්වභාවය පිළිබඳ වටහාගැනීමට හොඳම උදාහරණයක් වනුයේ 11 ශ්‍රේණියේ ඉතිහාස පෙළපොතේ නිදහසින් පසු ලංකාව පිළිබඳ කොටසයි.

මෙම කොටසේ ප්‍රධාන තැනක් හිමිවනුයේ 1956 මැතිවරණය හා සමාජ පෙරළිය යන උප මාතෘකාවටය. එහි ‘සිංහල පමණයි’ පිළිවෙත හා එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇතිවූ අර්බුද හා ගැටුම් පිළිබඳ ඉතිහාසය ලියනුයේ මෙලෙසය.
“1956 මැතිවරණ වේදිකාවේ ප්‍රධාන මාතෘකාවක් බවට පත්වූයේ සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියයි. නිදහසෙන් පසුව වුවද ඉංග්‍රීසි භාෂාවට විශේෂ තැනක් ලැබීම නිසා ස්වභාෂා උගත්තු බොහෝ ගැටලුවලට මුහුණ දුන්හ. මේ නිසා මහජන එක්සත් පෙරමුණ වටා එකතුවූ බලවේග මැතිවරණයට පෙර සිටම සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව විය යුතුයැයි ප්‍රතිපත්තියක් වශයෙන් පිළිගෙන තිබුණි. එක්සත් ජාතික පක්ෂයද මැතිවරණය ආසන්නයේදී එම ප්‍රතිපත්තියට එකඟ විය” (අවධාරණය මගේ.)

මෙම ‘ඉතිහාසයට’ අනුව ලංකාවේ ඇත්තේ එකම ස්වභාෂාවකි. එනම් සිංහලය. මන්ද ඉංග්‍රීසියෙන් ගැටලුවලට මුහුණ දුන් ‘ස්වභාෂා උගතුන්’ ඉල්ලා සිටියේ සිංහල භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව කිරීමටය. ඔවුන් බණ්ඩාරනායක මහතා හා මහජන එක්සත් පෙරමුණ වටා එක්වූයේ ඒ වෙනුවෙනි.

ලංකාවේ ‘ස්වභාෂා උගතුන්ගේ’ ස්වභාෂාව සිංහල නම් එයින් ගම්‍ය වනුයේ ලංකාවේ එකම ‘ස්වභාෂාව’ සිංහල පමණක් බවත්, දෙමළ බස (ඉංග්‍රීසිය මෙන්ම) ස්ව- නොවන එනම් පර භාෂාවක් බවත් නොවේද? මේ තවමත් මෙරට ළමුන්ට උගන්වන ඉතිහාසයයි.

මෙම ඉතිහාස පෙළපොතේ සිංහල- දෙමළ භාෂා දෙකටම සම තැන දෙන ලෙස වූ ඉල්ලීම පිළිබඳ වචනයක් හෝ නොමැත. එජාපය සිංහල පමණයි ඉල්ලීමට පසුව අනුගත වූ බව සඳහන් කළද එසේ අනුගත වූයේ සිංහල- දෙමළ භාෂා දෙකටම සම තැන දීමේ ඩීඑස් සේනානායක පිළිවෙත් අත්හරිමින් බවද මෙහි නොකියවේ. ‘සිංහල පමණයි’ පිළිවෙතට උතුරෙන් මෙන්ම දකුණේ වාමාංශික හා ලිබරල් පිරිස්වලිනුත් වූ විරෝධය ගැන සඳහනක් මෙහි නොමැත. 1958 ගැටුම, බණ්ඩාරනායක- චෙල්වනායගම් ගිවිසුම ගැන කිසිත් ද මෙම ඉතිහාසයට අයත් නැත.

අදත් ලංකාවේ සිසුන්ට උගන්වන ඉතිහාසය අනුව දෙමළ භාෂා ප්‍රශ්නයක් හටගෙන නොමැත. සිංහල පමණයි නිසා වූ දෙමළ සිත් රිදීම මෙන්ම සිංහල දෙමළ දූරස්ථ වීම මෙම ඉතිහාසයට අයත් නොවේ. එදාත් අදත් මෙරටට විදෙස් ධනය උපයන දෙමළ වතු කම්කරු ජනතාව තමන් උපන් බිමේම ආගන්තුකයන්, විදේශිකයන් බවට පත්කළ 1948 පුරවැසි පනතද මෙම ඉතිහාසයට අයත් නොවේ.

අද සිංහල හා දෙමළ දෙකම රාජ්‍ය භාෂාවන්ය. ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගැනීමේ අවශ්‍යතාව පක්ෂ විපක්ෂ දේශපාලකයන් මෙන්ම ජනතාවද පිළිගනී. 1956දී සිංහල පමණක් පිළිවෙතින් ජාතික සමගියට මෙන්ම අධ්‍යාපනයටද හානියක් වූ බව නොපිළිගන්නේ අන්ත සිංහල-බෞද්ධ අධිපතිවාදීන් අතලොස්සක් පමණි. නමුත් 11 ශ්‍රේණියේ ඉතිහාසය පෙළපොතේ අඩංගු 1956 පරිවර්තනයක් පිළිබඳ ඉතිහාසය ලියා ඇත්තේ මෙම අධිපතිවාදී දෘෂ්ටිකෝණයෙනි; එයින් නියෝජනය වනුයේ මෙම අධිපතිවාදී මතයයි.

ඉතිහාසය උසස් පෙළ විභාගයට අනිවාර්ය කළ යුතු බවට වන කතාබහ තරමටම උගැන්විය යුත්තේ කවර ඉතිහාසයක්ද යන්නටද අවධානය යොමු විය යුතු නොවේද?

ස්වදේශීය යනු කුමක්ද?

1840 වසරේදී එවකට 20 හැවිරිදි බි්‍රතාන්‍යයේ වික්ටෝරියා රැජිණ විවාහ වූවාය.
තම මංගල ඇඳුම තෝරාගැනීමේදී වික්ටෝරියා තීරණය ගත්තේ මනාලියක නොව අධිරාජිණියක ලෙසය. තම මංගල ඇඳුම තුළින් බි්‍රතාන්‍යයේ ලේස් කර්මාන්තය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ඇය තීරණය කළාය. ඇගේ මංගල ඇඳුම මුළුමනින්ම හැඩගැන්වුණේ බි්‍රතාන්‍යයේ ඩෙවොන් ප්‍රදේශයේ හොනිටොන් (්‍යදබසඑදබ) ග්‍රාමයේ නිෂ්පාදිත බොබින් ලේස් වර්ගයක් වූ හොනිටොන් ලේස්  වලිනි.

හොනිටන් ලේස්වල වර්ණය සුදු විය. ඊට ගැළපෙන ලෙස ඇගේ මඟුල් ඇඳුමද සුදු විය. මනාලියන් සුදු අඳින සම්ප්‍රදාය බි්‍රතාන්‍යයේ බිහිවූයේ එසේය. පසුව මෙම සම්ප්‍රදාය බි්‍රතාන්‍ය යටත්විජිතවලටත්, ලොව පුරාමත් පැතිරිණි.

උඩරට නිලමේ ඇඳුම හැඳින්වෙනුයේ ‘මුල් ඇඳුම’ යනුවෙනි. නමුත් මෙය පෘතුගීසි හා ලන්දේසි ආභාසයෙන් බිහිවූවක් බව 16 හා 17 සියවස්වල යුරෝපියානු විලාසිතා අධ්‍යයනය කිරීමෙන් පැහැදිලි වේ. කන්ද උඩරට රාජධානියේ පළවන විමලධර්මසූරිය රජු, රාජ්‍යත්වයට පෙර පෘතුගීසීන් සෙවණේ විසූ නිසා ඔවුන්ගේ ආභාසය ඔහුට ලැබුණු බව පැහැදිලිය. කතෝලිකයකු ලෙස බෞතීස්ම ලැබ නම පවා වෙනස් කළායැයි කියවෙන ඔහු පෘතුගීසි විලාසිතා වැළඳ ගැනීමත් එයින් ඇතැම් ඒවා කන්ද උඩරටට හඳුන්වා දීමත් සිදුවන්නට ඇත.

ඉතිහාසය මෙන්ම සංස්කෘතියද සදා නොවෙනස් වන දෙයක් නොවේ. විශේෂයෙන්ම දූපතක් වූ අප මෙරටට පැමිණි සියලු ජනවාර්ගික හා ආගමික පිරිස්වලින් යමක් ඉගෙන එය අපේම කරගත්තා නිසැකය. ඕනෑම රටක සංස්කෘතියක් පුළුල් වනුයේ, විකාශනය වනුයේ මෙලෙසය. ලංකාවේ රණවරා, බෙලිමල් වැනි පානයන් අතහැර තේ අපේ ජාතික හා ජනප්‍රියම පානය හා අපේ සංස්කෘතික හා සමාජ අනන්‍යතාවේ තීරණාත්මක අංගයක් බවට පත්කිරීම මෙයට හොඳම උදාහරණයකි. බි්‍රතාන්‍ය පාලකයන් තේ බොන්නැයි නීති පැනවූයේ හෝ බලහත්කාරකම් කළේ හෝ නැත. පාලකයන්ගේ සිරිත් විරිත් සමාජයට කාන්දු වීම ‘තේ පුරුද්දට හා සම්ප්‍රදායට’ හේතු විය. (වංචාව හා දූෂණය රාජපක්ෂ පාලනය යටතේ සාමාන්‍යකරණය වූයේද මේ අයුරිනි).
මේ පරිවර්තනයන් පිළිබඳ කදිම සංවාදයක් සමරවීර විජයසිංහ සූරීන්ගේ ස්වර්ණ පුස්තක සම්මානය දිනූ ස්වයංජාත නවකතාවේ දැක්වේ. කතාවේ ප්‍රධාන චරිතයක් වූ මන්ද්‍රි එක් අවස්ථාවකදී මෙසේ කියයි. “අපට හොඳ ඉතිහාසයක්, ආගමක්, භාෂාවක්, සංස්කෘතියක් තියෙනවා. ඔය නගරෙ අය වගේ සංකර වෙන්න ඕනෑකමක් අපට නැහැ.” එයට ප්‍රතිචාර දක්වමින් ඇගේ හිතවතකු වූ සුමින්ද මෙසේ කියයි. “…. මේ සංකර වෙන කතාව මහ මෝඩ කතාවක්. මේ කතාවට අපේ ආනන්ද අයියා නම් හිනාවෙනවා… එයා කියන්නේ සංකර වෙන එක නවත්තන්න බැහැ කියලයි. නාගරික මිනිස්සු ඉක්මනට සංකර වෙනවා. පිටිසර අය හෙමින් හෙමින් සංකර වෙනවා. අයියා කියන්නේ සිංහලයෝ සංකර වෙන්න පටන් ගන්නේ දහවැනි සියවසේ චෝල ආක්‍රමණයෙන් පස්සේ කියලයි… ඒ කාලේ සුද්දෝ නොහිටියට හින්දු බමුණෝ හිටියා. දැන් බටහිර සිරිත් විරිත් පැතිරෙනවා වගේ ඒ කාලේ බමුණු සංස්කෘතිය පැතිරුණා…”

විදෙස් භීතිකාවෙන් පෙළෙන්නෝ මෙම වෙනස්වීම් පිළිනොගනිති. ඔවුන් සිතනුයේ ඉතිහාසය, ආගම, භාෂාව හා සංස්කෘතිය නොවෙනස් වන, නොවෙනස් විය යුතු දේ ලෙසය.

අද අප අදහනුයේ බුදුන් දෙසූ, මිහිඳු හිමියන් මෙරටට ගෙනා ධර්මයද? එසේ නම් ලංකාවේ සංඝ සාසනය කුල පදනමින් නිකාය ලෙස බෙදී තිබෙනුයේ කෙසේද? බුදුන් වහන්සේ සඟ සසුනෙන් බැහැර කළ කුලය, ලාංකීය සඟ සසුනේ තීරක සාධකයක් බවට පත්කළේ කන්ද උඩරට රජ කළ කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහයි. ඒ 18 වන සියවසේය. බුදු බණ පරයා රජ අණ නැගී සිටියේය. අදත් එය එසේමය. සියම් නිකායට අයත් නොවන (එනම් ගොවිගම නොවන) භික්ෂුවකට දළදා තේවාවට ඉඩ තිබේද? අටමස්ථානාධිපතිවරයකු විය හැකිද? ලංකාවේ බුද්ධාගම සියවස් ගණනාවක් පුරා කෙතරම් නම් වෙනස් වීද යන්න වටහාගැනීමට මේ ප්‍රශ්න ප්‍රමාණවත්ය.

මැල්කම් රංජිත් කාඩිනල්තුමා මෑතකදී සමලිංගික විවාහයන් පිළිබඳව දැඩි විවේචනයක් කළේය. සමලිංගික-විරෝධය අපට ලැබුණේ යුරෝපීයයන්ගෙන් බවත්, සමලිංගික සේවනය මෙරට අපරාධ වරදක් බවට පත් කළේ බි්‍රතාන්‍ය පාලකයන් බවත් බොහෝ දෙනා නොදනිති. ඒ ‘සම්ප්‍රදාය’ අපට ලැබුණේ බුදුදහමින් නොව, කතෝලික හා ප්‍රොතෙස්තන්ත පල්ලිවලිනි; අද එය සිංහල-බෞද්ධ හරයකි.

නොවෙනස් වන ඉතිහාසය මෙන්ම නොවෙනස් වන භාෂාව, ආගම හා සංස්කෘතිය හුදු මිථ්‍යාවන්ය.
11 ශ්‍රේණියේ ඉතිහාසයේ පෙළපොතේ එක් චින්තනමය පදනමක් වනුයේ ස්වාභාවිකව හා ස්වයංවම වෙනස් නොවන සංස්කෘතියක් පිළිබඳ මිථ්‍යාවයි. අනෙක නම් ‘දේශීය’ සංස්කෘතිය හා ‘සිංහල-බෞද්ධ සංස්කෘතිය’ එකක් ලෙස සැලකීමයි.
‘පිරිවෙන් හා බෞද්ධ පාසල් ආරම්භ වීම නිසා දේශීය සංස්කෘතිය අගය කරන සමයමාමක තරුණ පරම්පරාවක් බිහිවිය. එම තරුණ පිරිස් අතර දේශීය සංස්කෘතියේ උසස්කම හුවාදැක්වූ නව සමාජ සුධාරකයන් පිරිසක් හා ජාතික ලේඛක පරපුරක් දක්නට ලැබුණි. මේ පිරිසට අයත් අනගාරික ධර්මපාලතුමා, වලිසිංහ හරිශ්චන්ද්‍රතුමා, පියදාස සිරිසේන මහතා හා ජෝන් ද සිල්වා වැනි නායකයෝ විවිධ මාධ්‍ය ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් දේශීය ජනතාව තුළ දේශානුරාගය හා ජාත්‍යාලය වර්ධනය කිරීමට ක්‍රියාකළහ. එම නිසා 20වන සියවස ඇරඹෙන විට බෞද්ධ පුනරුද ව්‍යාපාරය තුළින් ස්වදේශිකයන් තුළ දේශානුරාගය දැනවීමේ ව්‍යාපාරයක්, බෞද්ධ පූජනීය ස්ථාන රැකගැනීමේ ව්‍යාපාරයක් හා අමද්‍යප ව්‍යාපාරයක් ඇරඹිණි.” (අවධාරණය මගේ).

දැනට 11 වන ශ්‍රේණියේ ළමුන්ට උගන්වන ඔවුන් ඉගෙන ගන්නා ඉතිහාසයට අනුව දේශීය සංස්කෘතිය යනු සිංහල බෞද්ධ සංස්කෘතියයි. ජාතික ලේඛකයන් යනු සිංහල ලේඛකයන්ය. දේශීය ජනතාව යනු සිංහල-බෞද්ධ ජනතාවයි. දේශානුරාගය යනු සිංහල-බෞද්ධ ලංකාවකට ඇති ආලයයි. ජාත්‍යාලය යනු සිංහල-බෞද්ධ ජාතියට ඇති ආලයයි. ස්වදේශිකයන් යනු සිංහල බෞද්ධ ජනතාවයි.

මෙවන් මතවාදීමය දෘෂ්ටිකෝණයක් සහිත ඉතිහාසයක්, සිංහල පමණයි පිළිවෙත ජයග්‍රහණයක් ලෙස හුවා දැක්වීම පුදුමයක්ද? දෙමළ ජනතාවගේ විරෝධය මෙන්ම එම විරෝධයට ලැබුණු ප්‍රචණ්ඩ ප්‍රතිචාරය ඉතිහාසයෙන් මකාදැමීම පුදුමයක්ද? වතු දෙමළ ජනතාවගේ පුරවැසිකම අහිමිකිරීම ඉතිහාසයෙන් ඉවත් කිරීම පුදුමයක්ද?
මේවා අත්වැරදි නොව ඉතිහාසය දකින, ඉතිහාසය ලියන අගතිගාමී දෘෂ්ටිකෝණයේ අනිවාර්ය ප්‍රතිඵලයන්ය.

ලාංකිකත්වයක් නැති ඉතිහාසයක්

ගාසා තීරයේ තමන් ගෙනයන පලස්තීන ජන ඝාතක යුද්ධය 2023 ඔක්තෝබර් 7 වෙනිදා හමාස් සංවිධානය එල්ල කළ ම්ලේච්ඡ ප්‍රහාරයට ප්‍රතිචාරයක් පමණක් බවට පෙන්වන්නට ඊශ්‍රායලය උත්සාහ කරයි. නමුත් මෙම ජන සංහාරය 1948 ඊශ්‍රායල් හමුදාව විසින් 750,000කට අධික පලස්තීන ජනතාවක් තම ගෙවල් හා ගම්බිම්වලින් ප්‍රචණ්ඩකාරී ලෙස පලවාහැරීමෙන් ඇරඹි ‘මහා ඊශ්‍රායලයක්’ බිහිකිරීමේ ව්‍යාපෘතියේ නවතම පියවරක් පමණි.

තමන් උපන්බිම්වලින් තමන් පළවා හැරීම පලස්තීන ඉතිහාසයට එක්ව ඇත්තේ නක්බා (භ්නඉ්) යන නමිනි. එහි තේරුම විනාශය යන්නයි. පලස්තීන ජනතාව කැමැත්තෙන් තම ගම්බිම් අත්හැර සරණාගත කඳවුරුවලට නොගිය බවත්, ස්ත්‍රී දූෂණය හා කාන්තාවන් හා ළමුන් ඝාතනය කිරීම වැනි යුද්ධ අපරාධ සිදුකරමින් ඊශ්‍රායල් හමුදාව පලස්තීන ජාතිකයන් තම උපන් බිමෙන් පන්නා දැමූ බවත් ප්‍රකට ඊශ්‍රායල් ඉතිහාසඥයකු වූ බෙනි මොරිස් 2002 ජනවාරි 8 වෙනිදා ඊශ්‍රායලයේ හාරෙට්ස් (්‍ය්.්රුඑ‘) පුවත්පත සමග පැවති සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී කියා සිටියේය. (ඔහු මෙම පළවා හැරීම අනුමත කරයි).

නමුත් ඊශ්‍රායලයේ යුදෙව් ළමුන් ඉගෙනගනුයේ, ඔවුන්ට උගන්වනුයේ මේ අවලස්සන ඇත්ත නොවේ. පලස්තීනය යනු ජනශුන්‍ය කාන්තාරයක් බවය; එහි සිටි අරාබිවරුන් උදාසීන, නොදියුණු, අව-මිනිසුන්  බවය. වත්මන් ඊශ්‍රායලය පමණක් නොව බටහිර ඉවුර, ගාසා තීරය හා ජෝර්දානයත්, ලෙබනනයේ ඊජිප්තුවේ හා සිරියාවේ කොටසුත් දෙවියන් වහන්සේ විසින් යුදෙව් ජාතිකයන්ට දුන් භූමිය බවය. මෙම භූමියේ මහා ඊශ්‍රායලයක් බිහි කිරීම දේව කැමැත්ත බවය.

1953දී ඊශ්‍රායල් හමුදාවේ 101 ඒකකය (පසු කලක ඊශ්‍රායල් අගමැතිවරයා වූ ඒරිල් ෂෙරොන්ගේ නායකත්වය යටතේ) කිබ්යා නම් පලස්තීන ගමට කඩාවැදී සිවිල් වැසියන් 69කට අධික පිරිසක් ඝාතනය කළහ. මෙයින් තුනෙන් දෙකක් පමණ කාන්තාවෝ හා ළමෝ වූහ.

මෙම ක්‍රෑර සංහාරය ලොව පුරා රටවල හා ජනතාවන්ගේ මෙන්ම මානවවාදී ඊශ්‍රායල් යුදෙව්වන්ගේද දැඩි විවේචනයට ලක්විය. සුප්‍රකට ඊශ්‍රායල්-යුදෙව් දර්ශනවාදියකු වූ යෙෂායු ලයිබොවිට්ස්  මේ අතර ප්‍රමුඛ විය. මෙවන් සාහසික අපරාධයක් සිදු කිරීමට මැලි නොවන තරුණයන් පිරිසක් නිර්මාණය වූයේ කෙසේදැයි ඔහු ප්‍රශ්න කළේය. මේ අපරාධයට පදනම් වූ මානසිකත්වය ඔහු හැඳින්වූයේ යුදෙව්-නට්සිවාදය  ලෙසය.

මෙම ප්‍රශ්නයට එක් පිළිතුරක් නම්, යුදෙව් වාර්ගික- ආගමික අධිපතිවාදී දෘෂ්ටිකෝණයකින් ලියවුණු ඉතිහාසයක් බවය.
ලංකාවේ අපිද 25 වසරක යුද්ධයක් අත්දුටුවෙමු. වේලුපිල්ලේ ප්‍රභාකරන් හෝ කොටි සංවිධානය ඉබේ පහළ වූයේ නැත. ඊලාම් යුද්ධයට මෙන්ම ඉල්ලීමට ඉතිහාසයක් විය. 1956 සිංහල පමණයි පනත මෙම ඉතිහාසයේ තීරණාත්මක කඩඉමකි.

නමුත් දැනට 11 වන ශ්‍රේණියේ උගන්වන ඉතිහාසය තුළ මේ ඉතිහාසය අඩංගු නැත. 1956 ගැන ඉතිහාස පෙළපොත කියන්නේ මෙවන් කතාවකි. “නිදහසෙන් පසුව අඛණ්ඩව බලයේ සිටි එක්සත් ජාතික පක්ෂය පරදවා 1956 වර්ෂයේදී එස් ඩබ්ලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරනායක මහතා යටතේ අලුත් ආණ්ඩුවක් බලයට පත්විය. නව බලවේග රැසක් බණ්ඩාරනායක මහතා වටා ඒකරාශි වී තිබීමත්, දේශීය භාෂාව, ආගම හා සංස්කෘතිය අගය කළ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කිරීමත්, එතෙක් නොවිසඳුණු සමාජ ආර්ථික ගැටලු රැසකට විසඳුම් දීමට ප්‍රයත්න දැරීමත් වැනි හේතු නිසා එම රජය යටතේ සමාජ පෙරළියක් සිදු විණැයි මතයක් තිබේ… එතුමාගේ පාලන කාලයේදී දේශීයත්වය අගය කළ ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කිරීමත්, එතෙක් නොවිසඳුණු පොදු ජන ගැටලු කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමත් කැපීපෙනෙන ලක්ෂණයකි” (අවධාරණය මගේ)

බණ්ඩාරනායක අගමැතිවරයාගේ පාලන කාලය තුළ සිංහල භාෂාව, බෞද්ධ ආගම හා සිංහල-බෞද්ධ සංස්කෘතිය අගය කළ ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කළ බව, සිංහල-බෞද්ධත්වය අගය කළ ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කළ බව කීවා නම් එහි වරදක් නොමැත. මන්ද එය තරමක් දුරට හෝ සත්‍යය වන හෙයිනි. නමුත් 11 වන ශ්‍රේණියට උගන්වන ඉතිහාසය, දේශීය හා සිංහල/ සිංහල-බෞද්ධ සමාන පද ලෙස සලකයි. වසර කිහිපයකින් ඡන්ද හිමි පුරවැසියන් බවට පත්වන 11 ශ්‍රේණියේ ළමුන්ට උගන්වන ඉතිහාසයට අනුව එකම දේශීය භාෂාව සිංහලයි; එකම දේශීය ආගම බුද්ධාගමයි; එකම දේශීය සංස්කෘතිය සිංහල-බෞද්ධ සංස්කෘතියයි.

මේ ඉතිහාසය අයත් වනුයේ හා ප්‍රවර්ධනය කරනුයේ සිංහල-බෞද්ධ දේශයක් විනා මෙරට උපන් සියල්ලන්ටම සමාන හිමිකමක් ඇති ලංකාවක් නොවේ.

ඉතිහාසය ඉගැන්විය යුතුය; ඉතිහාසය උගත යුතුය.

නමුත් ඊට කලින් ඇසිය යුතු ප්‍රශ්නයක් ඇත; එනම් ඉගැන්විය යුත්තේ, උගත යුත්තේ කාගේ කවර ඉතිහාසයක්ද යන්නයි.
මෙම පෙළපොත මුලින්ම මුද්‍රණය කර ඇත්තේ 2015දීය. එහි පෙරවදන ලියා ඇත්තේ සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ අධ්‍යාපන ඇමතිවූ අකිල විරාජ් කාරියවසම් මහතාය. නමුත් මෙම පොතේ අන්තර්ගතය සකස් වූයේ රාජපක්ෂ පාලන සමයේද යන ප්‍රශ්නය පැනනගිනුයේ එහි අඩංගු ඉතිහාසය රාජපක්ෂ දෘෂ්ටිකෝණයට ගැළපෙන, රාජපක්ෂ ව්‍යාපෘතියට ආධාර වන ඉතිහාසයක් වන බැවිනි.

ඉතිහාසයේ අනාගතය ගැන බොහෝ වාද විවාද වන වත්මනේ, අධ්‍යාපන ඇමතිනි හරිනි අමරසූරිය මහත්මිය ඉතිහාස පෙළපොත් කියෙව්වාදැයි මම නොදනිමි. ඇය අගමැතිධුරය දරන ආණ්ඩුවත් සජිත් ප්‍රේමදාස මහතාගේ සජබත් රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ එජාපයත් කියනුයේ තමන් පෙනී සිටිනුයේ ලාංකීය අනාගතයක් වෙනුවෙන් බවය. නමුත්, සිංහල බෞද්ධ අධිපතිවාදී දෘෂ්ටිකෝණයකින් ලියූ ඉතිහාසයක් විසින් පෝෂණය කෙරෙනුයේ සිංහල-බෞද්ධ අනාගතයක් විනා ලාංකීය අනාගතයක් නොවේ.

11 ශ්‍රේණියේ පෙළපොතේ හින්දු හා මුස්ලිම් පුනරුදය ගැන, දෙමළ මුස්ලිම් ජනතාව ගැන යම් සඳහනක් ඇත. නමුත් දේශීය යන පට්ටම මේ ජනතාවන්ට, ඔවුන්ගේ භාෂාවට ආගමට හෝ සංස්කෘතියට නොලැබේ. වත්මන් පාසල් ඉතිහාස පොතට අනුව, දේශීයත්වය මුළුමනින්ම සිංහල බෞද්ධයාගේ උරුමයකි.

ඉතිහාසය සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයට අනිවාර්ය කිරීම හෝ නොකිරීම පිළිබඳ තීරණයක් ගැනීමට පෙර පාසල්වල උගන්වන්නේ කවර ඉතිහාසයද යන්න තීරණය කළ යුතුය.