මහින්දානන්ද හිරේ යැවීමේ ‘ගෞරවය’ ආණ්ඩුව ගන්නේ කොහොමද?

ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ පිහිටුවීමට යෝජනා කළ ආංශික කාරක සභාවට ජවිපෙ ගියේත් නැහැ..
පනත් කෙටුම්පතට පක්ෂව ඡන්දය දුන්නේත් නැහැ

ඇප මත මුදාහැරුණ හිටපු ඇමති කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල මහතාට (හා තවත් 12 දෙනකුට) එරෙහිව, ඉන්දීය ණය ක්‍රමය යටතේ ඖෂධ මිලදී ගැනීමේදී කළ වංචාවට අදාළ අධිචෝදනා පත්‍ර, ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය ඉදිරියේ ගොනුකෙරෙන බව නීතිපතිවරයා පසුගියදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට දැනුම් දුන්නේය.

කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල මහතාට විරුද්ධ නඩුව ඇසීම සඳහා ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ල නම්කරන ලද්දේ පසුගිය අප්‍රේල් මාසයේදීය. ඒ සභාපති විනිසුරු මහේන් වීරමන්, මහාධිකරණ විනිසුරු සම්පත් අබේරත්න හා අමාලි රණවීරයි.
ඒ අතර, පසුගිය සතියේ එම ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය විසින්ම හිටපු ඇමතිවරුන් වන මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ සහ නලින් ප්‍රනාන්දු යන දෙදෙනාට අවුරුදු 20ක හා 25ක බරපතළ වැඩ ඇති සිරදඬුවම් නියම කරන ලදි.

එම නඩුවේ අධිචෝදනා පත්‍රය ගොනු කර තිබුණේ අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභාවේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයා විසිනි. ඒ 1954 අංක 11 දරන, අල්ලස් පනතේ 70වැනි වගන්තියෙන් කියැවෙන ‘දූෂණය’ නමැති වරද සිදුකර රුපියල් මිලියන 53ක් රජයට පාඩු කළේය යන පදනමෙනි. එම චෝදනා සාධාරණ සැකයෙන් ඔබ්බට ඔප්පු කරන ලදැයි තීරණය කරමින් ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය විසින් ඉහත දඬුවම් ඒ දෙදෙනාට නියම කරන ලදි.

මේ ආකාරයට පසුගිය ආණ්ඩුවල මැති ඇමතිවරුන්ට හා නිලධාරීන්ට එරෙහිව පැවරී ඇති දූෂණය හා අනෙකුත් අපරාධ සම්බන්ධ නඩු ඇසෙන්නේ ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් ඉදිරියේදීය.

මේ ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය යනු කුමක්ද?

ලංකාවේ අධිකරණ පද්ධතිය, ඉහළ සිට පහළට අධිකරණ කිහිපයකින් සමන්විතය. ඉහළින්ම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයත්, ඊට පහළින් අභියාචනාධිකරණයත්, ඊට පහළින් පිළිවෙළින් මහාධිකරණයත්, දිසා අධිකරණයත්, මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයත් තිබේ. මේවායින් බරපතළ අපරාධ නඩු විභාග කෙරෙන්නේ මහාධිකරණය ඉදිරියේදීය.

මහාධිකරණය ඉදිරියේ නඩු ඇසෙන ආකෘති තුනක් තිබේ. පළමුවැන්න තනි මහාධිකරණ විනිසුරුවරයකු විසින් නඩු අසනු ලැබීමයි. සාමාන්‍ය තත්වයන් යටතේ සිදුවන්නේ එයයි. ඊට අමතරව ජූරි සභාවක් සහිතව විනිසුරු නඩු ඇසීමේ බලය ඇත්තේද මහාධිකරණයටය. එවිට නඩුවේ තීන්දුව දෙන්නේ ජූරි සභාව වන අතර, සාමාන්‍ය සමාජයේ පුද්ගලයන්ගෙන් සැදුණු ජූරි සභාවට නඩුවේ නීතිමය පසුබිම පැහැදිලි කර දෙන්නා බවට පමණක් විනිසුරුවරයා පත්වෙයි. තුන්වැනි ක්‍රමය ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ලක් නඩු ඇසීමයි. එවැන්නක් සිදුවන්නේ රටේ, සමාජයේ මහත් ආන්දෝලනයක් ඇතිකළ, මහජනතාවගේ අවධානය විශේෂයෙන් යොමුවුණු නඩුවලදීය. එවැනි අපරාධයක් සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ ඇතිවන විශාල කැළඹීම නිසා තනි විනිසුරුවරයකුට ඇතිවන පීඩනය සමනය කර, වඩාත්ම සාධාරණ නඩු විභාගයක් ලබාගැනීම මේ ක්‍රමයේ අරමුණ බව පෙනේ. එවැනි බරපතළ නඩුවක් ඇසීම සඳහා ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ලක් පත්කරන ලෙස නීතිපතිවරයා අගවිනිසුරුගෙන් ඉල්ලා සිටින අතර, අගවිනිසුරුවරයා ඒ සඳහා විනිසුරුවරුන් තිදෙනකු නම් කරයි. මැතිව් පීරිස් නඩුව, දෙනගම කාන්තාවක ඝාතනය කිරීමේ නඩුව, පාර්ලිමේන්තුවට බෝම්බ ගැසීමේ නඩුව, යාපනයේ විද්‍යා ශිෂ්‍යාව ඝාතන නඩුව, භාරත ලක්ෂ්මන් ඝාතන නඩුව ඊට උදාහරණ කිහිපයකි.

ජූරි සභාවක් සහිතව නඩු අසද්දී වගේම, ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයකින් නඩු ඇසීමේදීද, සාමාන්‍යයෙන් දිනපතා නඩුව ඇසීමට කටයුතු කෙරේ. එවැනි අවස්ථාවකදී පත්කෙරෙන ජූරි සභාවක් මෙන්ම ත්‍රිපුද්ගල විනිශ්චයාසනයක්ද, අදාළ නඩුව අවසන්වූ විට විසිර යයි.

එම ක්‍රම තුනට නඩු ඇසීම මහාධිකරණයේ සාමාන්‍ය ක්‍රමය වෙයි. ‘ස්ථිර’ ත්‍රිපුද්ගල විනිශ්චයාසනයක් සහිත මහාධිකරණයක් යනු ඊටම සමාන වන හා සමහර තැන්වලින් වෙනස්වන ආකෘතියකි.

ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය යනු ස්ථිර වශයෙන් පිහිටුවා ඇති එකකි. එය පැහැදිලිව පෙනෙන වර්තමාන අවස්ථාව නම්, මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේට හා නලින් ප්‍රනාන්දුට අදාළ නඩුව ඇසූ විනිසුරු මඬුල්ලම, කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ලගේ නඩුවද ඇසීමට නියමිත වීමයි.

ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයේ කතාව වනාහි 2014-2015 කාලයෙන් ආරම්භ වන්නකි. 2015 ජනවාරියේ පැවැති ජනාධිපතිවරණයට මහින්ද රාජපක්ෂට එරෙහිව ඉදිරිපත් කෙරුණේ පොදු අපේක්ෂක මෛත්‍රීපාල සිරිසේනය. මෛත්‍රීපාල සිරිසේන වැනි ‘පොදු අපේක්ෂකයකු’ අවශ්‍ය වන්නේ, ඒ වන විට රටේ හැම පැත්තකින්ම පැනනැගී තිබුණු පුරවැසි ක්‍රියාකාරිත්වය විසින් නමනියම කරගන්නා ලද සමාජ ප්‍රතිසංස්කරණ න්‍යාය පත්‍රය ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක කරවාගැනීමටය. විශේෂයෙන් සාධාරණ සමාජයක් සඳහා වූ ජාතික ව්‍යාපාරයේ නායක මාදුළුවාවේ සෝභිත හිමියන් පෙරටුකොට ගත් මේ පුරවැසි ක්‍රියාකාරිත්වය ඒ වන විට රටේ දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රය නියම කරන තැනට බලවත් වී තිබිණ.

2015 ජනාධිපතිවරණය පැවැත්වුණේ මහින්ද රාජපක්ෂ ඇතුළු රාජපක්ෂ පාලනය මහජනතාවට අන්තිමටම එපාවී ඇති තත්වයක් යටතේය. රාජපක්ෂ විරෝධී මහජන ක්‍රියාකාරිත්වයේ මුල් සටන්පාඨ අතර, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම හා රාජපක්ෂ පාලන කාලය තුළ කළ වංචා, දූෂණ, මහජන දේපළ මංකොල්ලකෑම්, මිනිමැරුම් ඇතුළු අනෙක් අපරාධවලට වගකිවයුත්තන් හැකි ඉක්මනින් නීතිය ඉදිරියට ගෙනවුත්, නිසි දඬුවම් ලබාදීමද තිබිණ.

2015 ජනවාරි 8 වැනිදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ජනාධිපති වීමත් සමග මේ ක්‍රියාවලිය ඇරඹිණ. යහපාලන ආණ්ඩුවේ ජයග්‍රහණය සඳහා එකතු වූ පක්ෂ හා කණ්ඩායම්, ජනාධිපතිවරණයේදී ජනතාවට පොරොන්දු වුණු රාජපක්ෂ කාලයේ වංචා දූෂණ හා වෙනත් අපරාධ ගැන කඩිනමින් සොයාබලා වගකිවයුත්තන්ට නීතිය ක්‍රියාත්මක කළ හැක්කේ කෙසේදැයි සාකච්ඡා කළෝය. ඒ අනුව ක්‍රියාමාර්ග කිහිපයක් ගන්නා ලදි. පළමුවැන්න ජාතික විධායක සභාව පිහිටුවීමයි. සිරිසේන මහතා බලයට ගෙනඑන්නට එකතු වුණු දේශපාලන පක්ෂ හා පුරවැසි කණ්ඩායම් එකම මේසයක් වටා වාඩිවී රටේ පාලන ප්‍රතිපත්ති තීරණය කිරීමට හවුල්වීම ජාතික විධායක සභාවෙන් බලාපොරොත්තු විණ. (එය සිතූ සේ ඉටු නොවීම වෙනම කතාවකි.)

ඊළඟට තවත් වැදගත් ආයතනයක් නිර්මාණය විණ. ඒ අරලියගහ මන්දිරයේ පිහිටුවා තිබුණු, දූෂණ විරෝධී ලේකම් කාර්යාලයයි. එහි ප්‍රධානියා ලෙස පත්කෙරුණේ, වත්මන් මහජන ආරක්ෂාව බාර ඇමති ආනන්ද විජේපාලය.

මේ කාර්යාලයට බාරවුණේ, ඊට ලැබෙන විවිධ චෝදනා හා පැමිණිලි අධ්‍යයනය කොට, ඒවා පිළිබඳ ඉදිරි විමර්ශන හා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට එම පැමිණිලි යැවිය යුත්තේ කුමන ආයතනයටද යන්න තීරණය කිරීමේ වගකීමයි. ඒ සඳහා නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ සහාය ඉල්ලූ විට, එම දෙපාර්තමේන්තුවෙන් එවකට සිටි කීර්තිමත් නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජෙනරාල් තුසිත් මුදලිගේ පත්කරන ලදි. (මෙම කාර්යාලයේ වැඩකිරීම හේතුවෙන් පොහොට්ටු පක්ෂයේ මැති ඇමතිවරුන්ගෙන් එල්ලවුණු විවිධ අවලාදයන්ට මුහුණ දෙන්නටද මුදලිගේ මහතාට සිදුවිය. අද වන විට ඔහු ජීවතුන් අතර නැත.)

දූෂණ විරෝධී කමිටු කාර්යාලයට විශාල ලෙස මූල්‍යමය දූෂණ හා වෙනත් අපරාධ ගැන පැමිණිලි ගලාඑන්නට විය. ඒවා කඩිනමින් විමර්ශනය කිරීම හා ඊට අදාළ නඩු ක්‍රියාවලිය ඉතාම සංකීර්ණය. එම අපරාධ හැඳින්විය හැක්කේ ‘සුදු කරපටි අපරාධ’ (වයිට් කොලර් ක්‍රයිම්ස්) යන ජනප්‍රිය යෙදුමෙනි. ඒ මූල්‍යමය වංචා ඉතාමත් සංකීර්ණය, සමහර විට අපැහැදිලිය, ගැඹුරුය. මෙවැනි අපරාධ පිළිබඳව විමර්ශන පැවැත්වීමට එම ගැඹුර වටහාගෙන කටයුතු කරන, විශේෂඥ ආයතනයක් පොලිසියට අවශ්‍ය විය. ඒ සඳහා පොලිස් මූල්‍ය අපරාධ කොට්ඨාසය අලුතෙන් පිහිටුවන ලදි. පිහිටෙව්වාට මදිය, එහි අනුයුක්ත පොලිස් නිලධාරීන්ට, මෙවැනි සංකීර්ණ අපරාධ පිළිබඳ පුහුණුවක් හා දැනුම ලබාදීමද අත්‍යවශ්‍ය විය. ඒ අනුව, අදාළ විෂයන් ගැන දේශීය මෙන්ම විදේශීය පුහුණුවද ඔවුන්ට ලබාදුන්නේය. දූෂණ විරෝධී ජාත්‍යන්තර ආයතනවල උදව්වෙන් සමහර විදේශ විශේෂඥයෝ හා පුහුණුකරුවෝ ඒ සඳහාම මෙහි පැමිණියෝය. ඊට අමතරව අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හා අනෙකුත් විශේෂ විමර්ශන අංශද කාර්යක්ෂමව මේ සඳහා යොදාගන්නට විශාල වෑයමක් දැරිණි.

මේ ආකාරයට විමර්ශන කටයුතු වේගවත් වන නමුත්, ඊළඟට නඩු ඇසීමේ ක්‍රියාවලිය පටන්ගත් විට විශාල මන්දගාමී බවක් ඇතිවීම ලංකාවේ සාමාන්‍ය දෙයක් විය.

යහපාලන ආණ්ඩු කාලයේ පාර්ලිමේන්තුවේ පිහිටුවන ලද ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාවලින්, අජිත් මාන්නප්පෙරුම මන්ත්‍රීවරයාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැති නෛතික කටයුතු (දූෂණ විරෝධී) හා මාධ්‍ය පිළිබඳ ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාව තුළ මේ නඩු ඇසීමේ ක්‍රියාවලිය ශීඝ්‍ර කරගැනීම ගැන සාකච්ඡාවක් ඇතිවිය.

එම කාරක සභාව නිරීක්ෂණය කළ පරිදි, අපරාධ වරදක් කළ දිනයේ සිට මහාධිකරණයේ අධිචෝදනා පත්‍රයක් ගොනුකිරීම දක්වා වැය වන සාමාන්‍ය කාලය අවුරුදු 4.7කි. අධිචෝදනා ගොනුකරන දිනයේ සිට සත්‍ය ලෙස නඩු විභාගය ආරම්භ වන අවස්ථාව දක්වා ගතවන කාලයේ සාමාන්‍යය අවුරුදු 3.7කි. මහාධිකරණයේ නඩුවේ සාක්ෂි විභාගය අවසන් කළ දින සිට නඩුවේ තීන්දුව ප්‍රකාශ කරන දිනය දක්වා සාමාන්‍ය කාලය, අවුරුදු 1.8කි. මේ අනුව, බරපතළ අපරාධ නඩුවක් මහාධිකරණයේ විභාග කරන්නට ගතවන සාමාන්‍ය කාලය අවුරුදු 10.2කි. එම තීන්දුවෙන් පසු අභියාචනා අවස්ථා දෙකටම (අභියාචනාධිකරණය, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය) ගතවන කාලය අවුරුදු 7කි.

මේ විදියට, බරපතළ අපරාධ නඩුවක් මහාධිකරණයේ විභාග වී අභියාචනා ක්‍රියාපටිපාටියද අවසන් වන්නට අවුරුදු 17ක් ගතවෙයි. මෙය යුක්තිය ඉටුනොවන තරමේ ඉතා දීර්ඝ කාලයකි.

මේ නරක තත්වය මගහැර දිනපතා නඩු ඇසීම සඳහාත්, එය උපරිම අපක්ෂපාතී ලෙස කිරීම සඳහාත්, ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් පිහිටුවීමට තීරණය විය. එම කාර්යය සඳහා අධිකරණ සංවිධාන පනතේ 12 වැනි වගන්තියට පහළින් වගන්ති කිහිපයක් එකතු කළ යුතු විය. එනම් මුල් පනත සංශෝධනය කළ යුතුය.

සිත්ගන්නාසුලු කතාව නම්, මෙවැනි පනත් කෙටුම්පතක් ඉදිරිපත් කිරීමට තමන් විරුද්ධ බව එවකට අධිකරණ ඇමති විජේදාස රාජපක්ෂ ප්‍රසිද්ධියේ කීමයි. ඔහු ඒ සඳහා යෝජනා කළේ, 1971 අප්‍රේල් කැරැල්ලේ විත්තිකරුවන්ට එරෙහිව චෝදනා විභාග කිරීමට විශේෂයෙන් පිහිටුවූ අපරාධ යුක්ති විනිශ්චය කොමිෂන් සභාව වැනි කොමිසමක් පිහිටුවීමටයි. මේ පිළිබඳ සාකච්ඡාවලදී නීතිපතිවරයා ඊට තදින්ම විරුද්ධ විය. ඔහු කීවේ, එවැනි විනිශ්චය සභාවක් පවතින ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ අධිකරණ ව්‍යුහයට පිටින් යන බැවින්, ඊට ජනමත විචාරණයක් අවශ්‍ය වන බවයි. විජේදාස රාජපක්ෂ ඒ මත යමින්, ‘ඒකනේ මං කිව්වේ, මේවා කරන්න බැහැ’ වැනි පිළිතුරක් දුන්නේය. මෙලෙස ඔහුගේ කඹ ඇදීමෙන් මේ නීති සංශෝධනය අසාධාරණ ලෙස කල් ගියේය. අධිකරණ ඇමති හැටියට සිටිමින් ඔහු කරන මේ අසාධාරණ පමාකිරීම නිසා යහපාලන ආණ්ඩුවේ කොටස්කාර එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු කණ්ඩායම තුළත්, කෘත්‍යාධිකාරී මණ්ඩලය තුළත් ඔහුට විරුද්ධව විශාල මතයක් පැනනැංගේය. ඔහු අධිකරණ ඇමති ධුරයෙන් ඉවත් කර මිස මේ කර්තව්‍යය කළ නොහැකි බවට පිළිගැනිණ.

අවසානයේදී ජනාධිපති සිරිසේනට විජේදාස රාජපක්ෂ අධිකරණ ඇමති ධුරයෙන් ඉවත් කරන්නට සිදුවිය. තලතා අතුකෝරල එම තනතුරට පත්කෙරිණ.

අදාළ සංශෝධන කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් වූ විට, ඊට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සම් 7ක්ද ඉදිරිපත් විය. ජනාධිපති නීතිඥ උදය රොහාන් ද සිල්වාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුක්ත ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමයද පනත් කෙටුම්පතට විරුද්ධව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගියේය. එහෙත් පසුව වාර්තා වුණේ, එලෙස අධිකරණයට යෑමක් ගැන සාකච්ඡාවක් නීතිඥ සංගමය තුළ සිදුවී නැති බවයි. අද සමගි ජන බලවේගයට හේත්තුවී දූෂණයට විරුද්ධව කතාකරන මහාචාර්ය ජීඑල් පීරිස්ද, පනත් කෙටුම්පතට එරෙහිව එදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගිය එක පෙත්සම්කරුවෙකි.

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය සිය විභාගයෙන් පසු කීවේ, පනත් කෙටුම්පතේ සමහර වගන්ති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැණි බැවින්, ඒවා සම්මත කරගැනීමට නම් තුනෙන් දෙකක පාර්ලිමේන්තු ඡන්දයක් ලබාගත යුතු බවයි. ඒ වගේම, එම වගන්ති සංශෝධනය කළොත් තුනෙන් දෙකක අනුමැතිය අවශ්‍ය නොවන බවයි. ඒ ගැන නීතිපතිවරයාගේ අදහස වුණේ, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කියා ඇති සංශෝධන කළහොත් පනත් කෙටුම්පතේ මුහුණුවර සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වන බැවින් මේ පනත් කෙටුම්පත එසේම ඉදිරිපත් කළ නොහැකි බවයි. එහෙත්, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ මැදිහත්වීමෙන්, හිටපු නීතිපති තිලක් මාරපනගේ දායකත්වයෙන් මේ වෙනස්කම් පනත් කෙටුම්පතට කිරීමට නීතිපතිවරයා පසසුව එකඟ විය. ආණ්ඩුව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණය පිළිගනිමින් එම අවශ්‍ය වෙනස්කම් කළේය.

2018 මැයි 09 වැනිදා, මේ අනුව අධිකරණ සංවිධාන පනත සංශෝධනය කරන අංක 9/2018 දරන පනත් කෙටුම්පත අධිකරණ ඇමති තලතා අතුකෝරළ විසින් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදි. එයට පක්ෂව ඡන්ද 117ක් ලැබිණ. විරුද්ධව 50කි. ‘ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටි’ මන්ත්‍රීවරු කිසිවෙක් නැත.

එම දිනයට අදාළ හැන්සාඩ් වාර්තාව පරීක්ෂා කරන්නකුට පෙනීයනු ඇත්තේ, පක්ෂව හෝ විපක්ෂව ඡන්දය දුන් මෙන්ම, එදින සභාවට පැමිණ ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටි මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ලැයිස්තු අතර ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ නම් නැති බවයි. එහි තේරුම, ඡන්දය විමසන අවස්ථාවේදී ඔවුන් පාර්ලිමේන්තු සබාගැබ තුළ නොසිටි බවයි. එහෙත් මන්ත්‍රී විජිත හේරත්, ඒ පිළිබඳ විවාදයේදී පනත් කෙටුම්පතට පක්ෂව කතාකළ අතර, වුවමනාවට වඩා ප්‍රමාදවී ගෙනා පනත් කෙටුම්පතක් ලෙස එය හැඳින්විය.

ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය නිසා මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ, කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල වැනි බැලූබැල්මට පෙනෙන දූෂිතයන්ට විරුද්ධව නඩු තීන්දු එන විට, එහි ගෞරවය ගන්නට යහපාලන ආණ්ඩුවත්, වර්තමාන ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුවත් තරගයක නියැලී සිටින බව පෙනේ. එහෙත්, ඇත්ත කුමක්ද? ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් පිහිටුවීමේ යෝජනාව එන්නේ පෙර කී පරිදි නෛතික කටයුතු (දූෂණ විරෝධී) හා මාධ්‍ය පිළිබඳ ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාවේ යෝජනාවක් පරිදිය. එම කාරක සභාව තුළ කළ දීර්ඝ සාකච්ඡාවක ප්‍රතිඵල වශයෙනි. එම කාරක සභාවට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ වෙනුවෙන් නම්කර තිබුණේ මන්ත්‍රී විජිත හේරත්ය. වාර්තාවන පරිදි, එම කාරක සභාවේ රැස්වීම්වලට ඔහු කවරදාකවත් සහභාගි වී නැත.
ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ පිහිටුවීමේ කාරක සභා සාකච්ඡාවකටවත් සහභාගි වී නැතිනම්, පනත් කෙටුම්පතට පක්ෂව ඡන්දය දීලාත් නැත්නම්, වර්තමාන ආණ්ඩුවට මෙවැනි අධිකරණ තීන්දුවලින් දූෂිතයන්ට දඬුවම් දීමේ ගෞරවය ඇත්තටම ලබාගත හැකිද?

කෙසේ වෙතත්, පනත අනුව, ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය නම්කරන්නේද, ඊට නඩු යොමුකරන්නේද අගවිනිසුසරුවරයා/වරිය විසිනි. එම මහාධිකරණයට නඩුවක් යොමුකරන ලෙස අගවිනිසුරුවරයාගෙන් ඉල්ලීමට හැකියාව ඇත්තේ, නීතිපතිවරයාට හා අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිසමේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරයාටය. අධිචෝදනාව අත්සන් කෙරෙන්නේද නීතිපති හෝ අල්ලස් කොමිසමේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් විසිනි. යම් නඩුවක් ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයට යොමු කළ යුතුදැයි තීරණය කිරීමට අගවිනිසුරු විසින් කරුණු 5ක් සලකා බැලේ. එනම් වරදේ ස්වභාවය හා අවස්ථානුගත කරුණු, වරදේ බැරෑරුම්කම, වරදෙහි සංකීර්ණ බව, වරද නිසා වින්දිතයාට වන බලපෑම හා වරද නිසා රජය මත වන බලපෑම යනු ඒ පහයි. ඉන් එකක් හෝ කිහිපයක් තෘප්ත විය යුතුය.

මේ මහාධිකරණයෙන් ඇසිය හැකි නඩුවලට අදාළ වරද ලැයිස්තුවක්ද සංශෝධන පනතේ ඇතුළත් විය. සොරකම, දේපළ වංක පරිහරණය, සොරකම් කළ දේපළ සඟවාතැබීමට සහාය වීම, කූඨ ලේඛන සෑදීම ඇතුළු වරද රාශියක් එහි වෙයි. හැකි ඉක්මනින් අවසන් කිරීම සඳහා දිනපතා නඩු ඇසිය යුතුය. වෙනත් අධිකරණයක තමන්ට නඩුවක් තිබෙන බව කියා දින ගැනීමට නීතිඥවරුන්ට නොහැකිය.

ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක තීන්දුවට අභියාචනා කළ යුත්තේ ඉහළම අධිකරණය වන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පමණකි. ඒ මහාධිකරණ තීන්දුවෙන් දින 28ක් ඇතුළතදීය. එවැනි අභියාචනයක් ඇසීමට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන්/වරියන් පස්දනෙකුගෙන් සමන්විත විනිශ්චය පීඨයක් පත්කළ යුතුය.

මහාධිකරණයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට අභියාචනා කළ විට ඇප ලබාගැනීමට හැකිය. ඇප පනතේ සඳහන් වන ආකාරයට රීතිය වන්නේ ඇප ලබාදීමයි. ව්‍යතිරේකය (එනම්, නීතිය වෙනස්වන අවස්ථාව) වන්නේ ඇප නොදීමයි. ඒ අනුව අභියාචනයට යටත්ව ඇප අයැදුම් කළ හැකිය. එහෙත්, මහින්දානන්දගේ නඩුව මෙන් අවුරුදු 20-25ක දීර්ඝකාලීන සිරදඬුවම් ලැබීම වැනි අවස්ථාවලදී සුවිශේෂ හේතුවක් නැතිව ඇප ලබාගැනීම ඉතා දුෂ්කර විය හැකිය.

සංශෝධනය යටතේ ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ තුනක් පිහිටුවීමට යෝජනා විය. පළමුවැන්න, 2018 අගෝස්තු 21 වැනිදා පිහිටුවන ලදි. එහි විනිසුරුවරුන් වූයේ, සම්පත් අබේකෝන්, සම්පත් විජේරත්න හා චම්පා ජානකී විජේරත්න යන මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන්/වරියන්ය. එම අධිකරණයේ පළමුවැනි නඩුව 2018 අගෝස්තු 24 වැනිදා පවරන ලදි. මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානි ගාමිණී සෙනරත්, පියදාස කුඩාබාලගේ හා ප්‍රසන්ත බණ්ඩාර යන අයට චෝදනා 24ක් ඇතුළත් අධිචෝදනා පත්‍රයක් බාරදෙන ලදි. ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමට අයත් රුපියල් මිලියන 500ක් සාවද්‍ය පරිහරණය චෝදනාවල හරය විය. නඩු විභාගයෙන් පසු 2019 අගෝස්තු 8වැනිදා විත්තිකරුවෝ තිදෙනාම නිfදාස් කොට නිදහස් කරන ලද

දෙවැනි ස්ථිර ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය 2019 මාර්තු 14වැනිදා පිහිටුවන ලදි. යහපාලන ආණ්ඩුව බලයෙන් පහවන තුරු තුන්වැනි අධිකරණය පිහිටුවන්නට නොහැකි විය.

දිනපතා අසා හැකි ඉක්මනින් අවසන් කළ යුතුයැයි නියම වුණත්, මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ නඩුව අවුරුදු හයක පමණ කාලයක් අසනු ලැබ තිබේ. නඩුව පැවරුවේ 2019 ජුනි මාසයේදීය. තීන්දුව දුන්නේ 2025 මැයි මාසයේදීය. මේ අධිකරණයට මුලින් පත්කළ මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් මෙන්ම පසුව පත්කළ විනිසුරුවරුන්ද, ඉහළ අධිකරණවලට උසස්වීම් ලැබී යෑමත්, සමහර විනිසුරුවරුන්ගේ විශ්‍රාම වයස එළඹීමත් වැනි ස්වාභාවික කාරණාද මේ ප්‍රමාදයට බලපා තිබේ. එහෙත්, ඒ සියල්ලෙන්ම සමස්තයක් ලෙස අවුල්වී ඇත්තේ මෙවැනි අධිකරණයක් පිහිටුවීමේ මූලික අරමුණ බව පෙනේ.