පළාත් සභා ඡන්ද විමසීම් පැවැත්වීමට පෙර මැතිවවරණ කොට්ඨාස සීමා නිර්ණය කිරීම සඳහා පාර්ලිමේන්තු තේරිම් කාරක සභාවක් පත්කරන්නට හදන බව ඇමති බිමල් රත්නායක පසුගියදා පාර්ලිමේන්තුවට කිව්වා. ලබන අවුරුද්දේ මුල් භාගයේදී පළාත් සභා ඡන්ද විමසීම් පවත්වන බවට මේ ආණ්ඩුව මීට පෙර දුන් පොරොන්දුව මේ පියවරෙන් කඩවෙන්න ඉඩක් තියෙනවා නේද?
පළාත් සභා මැතිවරණ පැවැත්වීම පිළිබඳව ජාතික ජන බලවේගයේ මැතිවරණ ප්රකාශනයේ පැහැදිලිව කියනවා. එහි 230 පිටුවේ තියෙනවා, දේශපාලන සසහ පරිපාලන බලය පළාත්වලට සහ පළාත් පාලන ආයතනවලට බෙදනවාය කියලා. ‘බලය බෙදීම’ කියලාම එහි ලියා තියෙනවා. ඒ කියන්නේ බලය බෙදීම ප්රතිපත්තියක් හැටියට එන්පීපීඑක පිළිඅරගෙන තියෙනවා. මම දකින්නේ ඒක හොඳ වර්ධනයක් හැටියට. මොකද ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ කලින් පළාත් සභා ක්රමයට විරුද්ධ වුණ පක්ෂයක්. ඒ පිටුවේම තියෙනවා, පළාත් සභා ඡන්ද විමසීම අවුරුද්දක් ඇතුළත තියනවා කියලා. හැබැයි, දැන් නම් අවුරුද්දක් ගිහිල්ලා.
මේ සඳහා බලපාන නීතිමය ප්රශ්නයකුත් තියනවා නේද?
ඔව්, නීතිමය ප්රශ්නයක් තියෙනවා. 2018 පනතෙන් පස්සේ ගෙනා සීමා නිර්ණය වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවෙන් ප්රතික්ෂේප කළා. එකම එක මන්ත්රීවරයෙක්වත් ඒකට පක්ෂව ඡන්දය දුන්නේ නැහැ, ඒකේ ගැටලු තිබුණ නිසා. ඊට පස්සේ ඒ නීතිය ප්රකාරව, අගමැතිවරයාගේ මූලිකත්වයෙන් තියෙන සමාලෝචන කමිටුවකට ඒ සීමා නිර්ණය වාර්තාව යොමුකළා. නමුත් ඒ කමිටුවේ වාර්තාව කවදාවත් එළියට ආවේ නැහැ. ඒක එතැන හිරවෙලා තියෙන්නේ. දැන් පළාත් සභා ඡන්දය තියන්න අලුතෙන් නීතියක් ගෙනෙන්න ඕනෑ.
මේ ප්රමාදය වළක්වා ගන්න පරණ ක්රමයටම ඡන්ද විමසීම තියන්න කියලා යෝජනාවකුත් පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරියේ තියනවා නේද?
මේ පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරිපිට තියෙනවා, මන්ත්රී ශානක්කියන් රාසමානික්කම් ඉදිරිපත් කළ පෞද්ගලික පනත් කෙටුම්පතක්. ඒ පනත් කෙටුම්පතම ඊට කලින් පාර්ලිමේන්තුවේදී එම් ඒ සුමන්තිරන් මන්ත්රීතුමා ඉදිරිපත් කළා. ඒක යම්කිසි සංශෝධනවලට යටත්ව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයෙනුත් අනුමත කළා. ඒකේ තියෙන්නේ ආපසු පරණ ක්රමයට යන්න කියලා. ඒක තාවකාලිකව කරන්න පුළුවන්.
මිශ්ර ක්රමයට අලුතෙන් යනකොට කාලයක් ගතවෙනවා. මිශ්ර ක්රමයකට මම මූලික වශයෙන් පක්ෂයි. පළාත් සභාවේ එක එක කොට්ඨාසවලට පළාත් සභා මන්ත්රීවරයෙක් ඉන්න එක හොඳයි. මිශ්ර ක්රමයක් තුළින් කුඩා පක්ෂවලට නියෝජනයත් ලැබෙනවා. ඒක සංකල්පයක් හැටියට හොඳයි. නමුත් තියෙන ප්රශ්නය තමයි, ඒකට අදාළව නැවත සීමා නිර්ණයක් කිරීමට හුඟාක් කල් යනවා. විශේෂයෙන් කොට්ඨාස හෙවත් ආසන හදනකොට නොයෙකුත් සාධක මතුවෙනවා. විවිධ ජනවර්ග නියෝජනය වන ආකාරය ගැන සලකන්න සිදුවෙනවා. යථාර්ථය තමයි, සමහර පළාත්වල කුල සාධකය බලපානවා. ඔය විදියේ සාධක ගොඩාක් බලපානවා. මහජනයාගේ අදහස් අලුතෙන්ම විමසන්නට ඕනෑ වෙනවා. ඒ නිසා දීර්ඝ කාලයක් ඒ කාර්යයට ගතවෙනවා.
මේ ප්රශ්නය විසඳාගන්න තියෙන එක ක්රමයක් තමයි, මේ වාරයට පමණක් පරණ ක්රමයට යන එක. ඒ කියන්නේ එක සැරයකට පමණක් දැනට තියෙන සමානුපාතික ක්රමයට යෑම.
පළාත් සභා පනත 1988 ආපු පනතනේ. අද වෙනකොට අපි පිළිගන්නවා කාන්තා නියෝජනය වගේම තරුණ නියෝජනයත් සහතික කිරීම අවශ්යයි කියලා. සමානුපාතික නියෝජන ක්රමය තුළම කාන්තා නියෝජනය සහ තරුණ නියෝජනය සහතික කිරීම සඳහා ප්රතිපාදන හදන්න පුළුවන්. ආසනවලින් මෙපමණ ප්රමාණයක් කාන්තාවන් සඳහා ලැබිය යුතුය කියන එක හදන්න පුළුවන්. ඒක අමාරු නැහැ. මනාප ක්රමයත් තියාගෙන ඒවාටත් ඉඩ දීම කරන්න පුළුවක්. හුඟාක් රටවලත් මේක කරනවා. ඕනෑකම තියෙනවා නම් ක්රමයක් හොයාගන්න එක අමාරු නැහැ.
ශානක්කියන් මන්ත්රීවරයාගේ පනත් කෙටුම්පතට වෙන්නේ මොකක්ද?
පෞද්ගලික මන්ත්රී කෙටුම්පතක් වන ශානක්කියන් මන්ත්රීතුමාගේ යෝජනාවට ආණ්ඩුවේ ප්රතිචාර දක්වන්න ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ හැටියට මාස හයක උපරිම කාලයක් ලැබෙනවා. ඒ උපරිම කාලය ඉවර වෙනවා මේ මාසය ඇතුළත. ඒ මාස හයෙන් පස්සේ ශානක්කියන් මන්ත්රීතුමාට පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවන්. මේ දවස්වල අයවැය විවාදය තියෙන නිසා, ලබන අවුරුද්දේ මුල මේක ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවන්.
ඒ අතරතුර සාකච්ඡා කරලා සමානුපාතික ක්රමයට, මම කියපු කාන්තා සහ තරුණ නියෝජනයට අදාළ සංශෝධනත් කරගන්න පුළුවන් නම් හරිම ලේසියි. ඒ අතරතුර අලුත් පනත සම්මත කරගන්න පුළුවන්. අලුතෙන් සීමා නිර්ණය කරලා, ඒ ගැන හොඳට සාකච්ඡා කරලා, සුදුසු මැතිවරණ ක්රමයක් හොයාගෙන නීතිය හදන්න, හදිසි නොවී හොඳට කාලය ගන්න පුළුවන්.
නමුත්, ඇයි ආණ්ඩුව මේ අවශ්ය පියවර ඉක්මනින් ගන්න, ඡන්දය තියන්න මැලිවෙන්නේ?
ඒක නම් ප්රශ්නයක්. සමහරු කියනවා, පළාත් පාලන මැතිවරණවලින් පස්සේ ආණ්ඩුව තමන්ගේ ඡන්ද පදනමේ අඩුවක් පෙන්නුම් කරාවි කියලා ඡන්දයට යන්න මැලිවෙනවා කියලා. ඒත්, මම නම් හිතන්නේ නෑ, ආණ්ඩුව ඡන්ද පදනම ගැන බයවෙන්න ඕනෑය කියලා. ආණ්ඩුව කෙරෙහි යම් යම් විවේචන තිබුණාට මූලික වශයෙන් ජනප්රියතාව පැත්තෙන් ආණ්ඩුව ඉදිරියෙන් ඉන්නේ. විශේෂයෙන් විපක්ෂයේ තියෙන දුර්වලකම් නිසාම සහ ආණ්ඩුව අරගෙන තියෙන ජනප්රිය පියවරවල් නිසාම, උතුරු නැගෙනහිර ඇරුණාම ආණ්ඩුවට අවාසිදායක තත්වයක් තියෙනවා කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. නමුත් අවසාන ප්රතිඵලය මොකක්ද කියලා අපට කියන්න බැහැ. මම දන්නේ නැහැ ඒ කාරණය ඡන්දය තියන්න ආණ්ඩුව මැලිවෙන්න හේතුවෙනවාද කියලා.
නමුත් මගේ උත්සුකය තියෙන්නේ ඒ ගැන නෙවෙයි, මෙතන තියෙනවාද මතවාදී ප්රශ්නයක්? කියලා. මොකද ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ පළාත් සභා ක්රමයට හැමදාම විරුද්ධ නිසා, පල්ලෙහා කාඩර්වලින් බලපෑමක් එනවාද, අපි බලයට පත්වෙලා තුනෙන් දෙකකුත් තියෙද්දී, අපි මොකටද පළාත් සභා නැවත මතු කරන්නේ කියන ප්රශ්නය මතුවෙනවාද? නමුත් එහෙම තියෙනවාද නැද්ද කියලා මම දන්නේ නැහැ. මට ඒ ගැන කිසිම තොරතුරක් නැහැ.
නමුත් තත්වය ඒක නම්, අපිට දේශපාලන ප්රශ්නයක් තියෙනවා. මැතිවරණ ප්රතිපත්ති ප්රකාශනයේ බලය බෙදාහැරීම ගැන කුමක් කිව්වත්, එහෙම බලපෑමක් තියෙනවා නම්, ඒක විසඳාගන්න අවශ්ය ප්රශ්නයක් වෙනවා.
එතැනදී තවත් ප්රශ්නයක් මතුවෙනවා. ජාතික ජන බලවේගය හදද්දී ජවිපෙ නොවන ගොඩාක් කණ්ඩායම් එකතු වුණානේ. වාමාංශික කොටස් වගේම, ජාතික ගැටලුවට බලය බෙදාහැරීම විසඳුමක් හැටියට පිළිගන්නා කොටස් ගණනාවක් ජාතික ජන බලවේගයට එකතු වෙලා ඉන්නවා. ඒ වගේම කෙලින්ම දේශපාලන කණ්ඩායම් තුළ නොහිටියත්, ‘ජාතික ගැටලුවට බලය බෙදාහැරීම පිළිබඳ දේශපාලන විසඳුමක් ඕනෑ’ කියන පුද්ගලයන් ගණනාවක් පසුගිය ඡන්දේදී ජාතික ජන බලවේගයට එකතු වුණා. සමහරු ජාතික ජන බලවේගයට නිල වශයෙන් එකතු වුණේ නැතිවුණත් සහයෝගය දුන්නා.
ඔවුන්ට විශේෂ භූමිකාවක් මෙතැන තියෙනවා. ඔවුන්ගේ භූමිකාව තමයි එන්පීපීය තුළ මේක සාකච්ඡා කරලා මේක යහපත් තැනකට ගෙන එන එක. ඒ භූමිකාව ඔවුන් ඉෂ්ට කරාවි කියලා තමයි මම බලාපොරොත්තු වෙන්නේ.
තේරීම් කාරක සභාව?
තේරීම් කාරක සභාවක් පත්කරනවා කියන්නේ නම් කල් මැරීමක්. ඕක පත්කරන්නම ජනවාරි මාසේ වෙනකම් කල් ගතවෙනවා. මොකටද පත්කරන්නේ? අලුත් ක්රමයක් හැදීමටද? එහෙනම් ඉතින් මුල ඉඳලාම සාකච්ඡා කරන්න වෙනවා. අලුත් නීතියක් ගෙනෙන්න නම් සාකච්ඡා කරන්නේ, ඕක දිගටම ඇදිලා යනවා. කොච්චර කල් යයිද කියලා අපි දන්නේ නැහැ. ඒ නිසා වඩා හොඳ වෙන්නේ, සංශෝධන සහිතව පරණ ක්රමයට මැතිවරණය තියලා, තේරීම් කාරක සභාවක් පත්කරලා හරි අර සාකච්ඡාව දිගටම ගෙනිහින් අවසානයකට යන එක. ඒක කමක් නැහැ. නමුත් මැතිවරණය කල්දාන්නේ නැතිව.
ඒ වගේම පහුගිය මැතිවරණ දෙකේදීම සුළුතර ජන කණ්ඩායම් බලාපොරොත්තු නැති සහයෝගයක් ආණ්ඩුවට දුන්නානේ. මෙහෙමෙ ගියොත් ඔවුනුත් කලකිරීමට පත්වෙනවානේ.
මැතිවරණ ප්රතිපත්ති ප්රකාශනයේ ඉතාම පැහැදිලිව කියා තිබෙනවා පළාත් සභාවලට හා පළාත් පාලන ආයතනවලට දේශපාලන හා පරිපාලන බලය බෙදනවා කියලා. ‘පළාත් පාලන ආයතන’ කියන එක හරිම වැදගත්. ඒ කියන්නේ පළාත් සභා මට්ටමෙන් නවතින්නේ නැතිව තවත් පහළට බලය දෙනවා කියන එක. අපි හැමදාම කියපු දෙයක් තමයි, පළාත් සභාවලට විතරක් බලය බෙදීම මදි, පහළට යවන්න කියලා. ඒ තරම් ඉදිරියට ප්රතිපත්ති ප්රකාශනයෙන් ගිහිල්ලා, ආණ්ඩුව දැන් මේ තරම් ආපස්සට යන එක රටටත් හොඳ නැහැ. කුඩා ජනවර්ගවල අය සහ බලය බෙදාහැරීමට කවදත් පක්ෂව සිට, මෙවර ආණ්ඩුවට සහයෝගය දුන්නු අය අතර ඇතිවෙන කලකිරීම ආණ්ඩුවට නරක ලෙස බලපානවා.
අනිත් පැත්තෙන් පළාත් සභා වැදගත් වෙන්නේ ජනවාර්ගික ප්රශ්නයට විසඳුමක් හැටියට විතරක් නෙවෙයි, ප්රජාතන්ත්රවාදී ආණ්ඩු ක්රමයටත් එය ඉතා හොඳයි. බලය එක තැනක තියාගන්නේ නැතිව පහළට යවන එක හෙවත් අනුපූරකතා වාදය අනුව කටයුතු කිරීම. පල්ලෙහා මට්ටමෙන් වඩාත් කාර්යක්ෂමව කරන්න පුළුවන් දේවල් පල්ලෙහා මට්ටමට දෙන්න. ඒක ඉතාමත්ම ප්රජාතන්ත්රවාදී සංකල්පයක්නේ.
