මහාචාර්ය ජයදේව උයන්ගොඩ 2025.11.07 දිනදී අනිද්දා පුවත්පතට ලියූ ලිපිය ජාජබ ආණ්ඩුවේ හා විපක්ෂයේ උභතෝකෝටිකයන් පැහැදිලි කරන්නකි.
මේ ආණ්ඩුව විෂයෙහි පවතින පසමිතුරු දේශපාලන බලවේග පහක් ඔහුගේ ලිපියෙහි දැක්වේ. එයින් පස්වැන්න වන 2024 දේශපාලන පෙරළිය මගින් රටේ දේශපාලන බලයෙන් ඉවත්කරන ලද පැරණි පාලක පන්තිය නැතිනම් බල හවුල අනෙක් හතර සමග අන්‍යෝන්‍යව එක්ව එකට බැඳී එක් දේශපාලන කඳවුරක් ලෙස ක්‍රියාකරනු පෙනේ. එකිනෙකට වෙනස් කණ්ඩායම් ලෙස බැලූබැල්මට පෙනුනත් ඔවුනගේ ඒකායන දේශපාලන අරමුණ කවරාකාරයකින් හෝ ජාජබ ආණ්ඩුව පෙරළා දැමීමය. එසේ නොවුණහොත් එම පැරණි පාලක පැලැන්තිය ද ඇතුළත් උයන්ගොඩ සඳහන් කරන සියලුම විපාක්ෂික දේශපාලන බලවේග කණ්ඩායම්වල පැවැත්ම අර්බුදයට යාමට ඉරණම්ව ඇත. උයන්ගොඩ පවසන ආකාරයට දීර්ඝ කාලයක් රාජ්‍ය බලය අහිමිවීම නිසා පක්ෂවල සංවිධානාත්මක ව්‍යුහයන් කෙමෙන් දුර්වලවී දියවී යාමේ අවදානමට මුහුණ දීමට විපක්‍ෂයට සිදුවනු ඇත. මේ වනවිට එජාප, ශ්‍රීලනිප, ලසසප, ශ්‍රීලකොප, ආදි පක්‍ෂ මේ තත්ත්වයට පත්ව ඇත. 2022 මහජන නැගිටීම සහ එයින් පසු ඇතිවූ ජනපති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ කෙටිකාලීන පාලනය තුල ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ සංවිධානාත්මක ව්‍යුහයන් කෙමෙන් දුර්වලවී දියවී ගියේය. එළඹෙන විසිඑක් වෙනිදා ඒකාබද්ධ විපක්‍ෂය නුගේගොඩ වෙත රැස්වන්නේ මේ බියකරු ඉරණමෙන් ගැලවීම ආරම්භ කිරීමට ද බව සිතෙයි.
විදේශ සංචාරයක දී සිදුකළ රාජ්‍ය මුදල් අවභාවිතාවක් සම්බන්ධව හිටපු ජනාධිපති හා එජාප නායක වික්‍රමසිංහ අත්අඩංගුවට ගෙන බන්ධනාගාරගත කර යළි ඇප ලබාදීම දක්වා වූ සිද්ධි දාමයේ දී එජාප, සජබ ඇතුළු විපක්‍ෂයට හැකිවූයේ තම පාක්ෂිකයන් සීමිත පිරිසක් කොළඹ නගරයට රැස්කිරීමටය. එසේ නොවී වික්‍රමසිංහ අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන මහජනතාව බලමුළු ගන්වමින් දැවැන්ත විරෝධයක් සංවිධානය කිරීමට නොහැකිවිය. විපක්ෂයේ සංවිධානාත්මක හැකියාව පිළිබඳ යම් ඉඟියක් එම සිදුවීම විසින් සැපයීය.
උයන්ගොඩගේ ලිපියෙන් සාකච්ඡාවට ගන්නා වැදගත්ම කරුණ වන්නේ ජාජබ ආණ්ඩුවට බාහිරින් ඇති පසමිතුරු නොවන දේශපාලන බලවේග, කණ්ඩායම්, පුද්ගලයන් දිනාගැනීමට හා දේශපාලන සබඳතාවන් ගොඩනඟා ගැනීමට ආණ්ඩුවට නොහැකිවීමයි.
මේ ආණ්ඩුව පිහිටුවූ මුල් අවධියේ සිටම මේ ස්වාභාවය පැවතුණ බව පෙනෙන්නේ ආණ්ඩුව හා එහි දේශපාලන බලධාරීන් උද්දච්ච හා ඇහුම්කන් නොදෙන්නන් බවට පළවූ විවේචනය නිසාය. 2024 ජනාධිපතිවරණයේදී හා මහ මැතිවරණයේදී කිසිදු ලාභාපේක්ෂාවෙන් තොරව ජාජබ/ජවිපෙ ඡන්ද ව්‍යාපාරය වෙනුවෙන් විවිධාකාර ලෙසින් අදහස්මය තලයේ ක්‍රියාකාරී වූ බොහෝ ප්‍රගතිශීලී මිනිසුන්ගේ කණස්සල්ල ඉහත විවේචනය තුළ පවතී. එවන් මිනිසුන් සමග දේශපාලන සංවාදය හා සබඳතාව අඛණ්‌ඩව පවත්වාගෙන යාමට ආණ්ඩුව හා ජාජබ/ජවිපෙ අසමත්ව ඇත.
සමාජ දේශපාලන සංස්කෘතික අඩවිවල ඉදිරිගාමී ප්‍රතිසංස්කරණ හා වෙනස්කිරීම් සඳහා ගත් පියවර කිහිපයක් ආපසු හරවා ගැනීම ගැන උයන්ගොඩ උදාහරණ සපයා ඇත. එම ප්‍රතිසංස්කරණ තුළ රටේ පොදු මහජනතාවට අනර්ථකාරී දේවල් තිබේද යන්න තීරණය කළේ ඔහු කියනා පරිදි ආන්තික සමාජ දේශපාලන මතවාදවල බලපෑමෙනි. අනෙක් අතට ජනාධිපතිවරයාද ආණ්ඩුව ද ආගමික විශේෂයෙන්ම බෞද්ධ භික්ෂූන් ඇතුළු සමාජ කණ්ඩායම් කෙරෙහි අතිසංවේදීතාවක් පළකරන්නේය. එම සමාජ දේශපාලන කණ්ඩායම්වල අදහස්මය බලපෑම හමුවේ ආණ්ඩුව තෝරාගැනීමක් කළ යුතු මොහොතක පෙර කී ප්‍රගතිශීලී වාමාංශික දේශපාලන කණ්ඩායම් නොසලකා හැරීම ආණ්ඩුවට වාසි සහගතය. එය පහසුවෙන්ම කළ හැකිය. ඉදිරි වසර හතර නොව දශකයක් හෝ ඉන් එහා කාලයකට, දැන් ලැබී ඇති රාජ්‍ය බලය පවත්වාගෙන යාමේ ඉලක්කයක් ජවිපෙ/ජාජබ වෙත ඇත්තේ නම්, එයට අනුරූප දේශපාලන තීන්දු ගැනීමට පෙළඹෙනු ඇත.
1977 පසු කාලයක සිට පාලන තන්ත්‍ර නිර්මාණය වීමේ ප්‍රවණතාව ශ්‍රී ලංකා දේශපාලනයේ දක්නට ලැබෙන්නකි. 2015, 2022, සිදුවූ දේශපාලන පෙරළි විසින් එවකට තිබූ රාජපක්ෂ රෙජීමය පෙරළා දැමුවේ ක්‍රම වෙනසක් සඳහා වන දේශපාලනික ඉල්ලීම පෙරදැරිවය. ඒ බව ආණ්ඩුවට සහ ජවිපෙට අමතකව ඇතැයි සිතිය නොහැකිය. උයන්ගොඩ සැක කරන්නේ ඒ වෙනස සඳහා වූ දේශපාලන අධිෂ්ඨානය දුර්වල වී ඇත්ද කියාය. එසේ වන්නට පුළුවන යැයි සිතනවා සේම ආණ්ඩුවේ පැවැත්ම පිළිබඳ අනාගතවාදී දේශපාලන උපාය තුළ ඒ අධිෂ්ඨානය පසෙකට කර තබනවා විය හැකිය. එතැනදී බාහිරින් පැමිණෙන තෙරපුම, පීඩනය නොසලකා හරින්නට බැරිය. සමහරවිට ජවිපෙ/ජාජබ පාලන තන්ත්‍රය ගැන තව වසර දහයකින් කතාකළ හැකි වීමට ඉඩ තිබේ.
