පෝට් සිටියේ කම්කරු අයිතිය අහිමි කරමින් ජනාධිපති කළ නියෝග රිවස් කරයි

වෘත්තීය සමිති උසාවි යයි
සංශෝධන ගෙනෙන බව අධිකරණයට දැනුම් දෙයි

මෙම වසරේ ජුලි මස 14 දින සහිතව අති විශේෂ ගැසට් පත්‍ර 4ක් මගින් මුදල්, ක්‍රමසම්පාදන සහ ආර්ථික සංවර්ධන ඇමති වශයෙන් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක 2012 අංක 11 දරන කොළඹ වරාය නගරය ආර්ථික කොමිෂන් සභාව පනත 53 වන වගන්තිය යටතේ නිකුත් කරන ලද නියමයේ සඳහන් එක් කරුණක් ආපසු හැරවීමට කටයුතු කරන බව නීතිපතිවරයා අභියාචනාධිකරණයට දැනුම් දී තිබේ.

ඒ කොළඹ වරාය නගරය තුළ 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත අහෝසි නොකරන බව හෙවත් එම පනත යටතේ කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාට ඇති බලය කොළඹ වරාය නගරය තුළ ක්‍රියාත්මත කිරීමට ඉඩ ලබාදෙන බවයි. ඒ අනුව ඊට අදාළ සංශෝධන ඉදිරියේදී ප්‍රකාශයට පත්කරන බවයි.

එම පෙත්සම ඉදිරිපත් කර තිබුණේ නිදහස් වෙළඳ කලාප සහ පොදු සේවා සේවක සංගමය, ලංකා බැංකු සේවක සංගමය, ලංකා වෘත්තීය සමිති සම්මේලනය, ශ්‍රී ලංකා නාවිකයන්ගේ ජාතික සංගමය, ලංකා වෙළඳ කාර්මික හා පොදු කම්කරු සංගමය (සීඑම්යූ) හා ලංකා වතු සේවා සංගමය යන වෘත්තීය සමිති විසිනි.

ජනාධිපති බදු සහන දුන් සමාගම්

මුදල්, ක්‍රමසම්පාදන සහ ආර්ථික සංවර්ධන ඇමතිවරයා වශයෙන් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක 2025 ජුලි 14 දින සහිතව නිකුත් කරන ලද අංක 2445/02, 2445/03, 2445/04 හා 2445/05 අති විශේෂ ගැසට් නිවේදන හතර මගින් කොළඹ වරාය නගරය ආර්ථික කොමිෂන් සභා පනත යටතේ බදු සහන ඇතුළු නිදහස් කිරීම් සමාගම් හතරකට ලබාදුන් අතර එම සමාගම් වූයේ ceylon Real Estate Holdings (Private) Limited, Clothespin Management and Ddevelopment (Private) Limited, IFC colombo 1 (PVT) Limited , ICC Port City (Private) Limited ය.

එම සමාගම් 4 සඳහා දේශීය ආදායම් පනත යටතේ උපරිම වසර 35ක කාලයක් සඳහා බදු සහන ලබාදී තිබුණු අතර ඒ 2025 ජුලි 14 දින සිට 2060 ජුලි 13 දක්වාය.

ඊට අමතරව 2025 ජූලි 14 දින සිට 2050 ජූලි 13 දින දක්වා අවුරුදු 25ක කාලයක් සඳහා තවත් බදු සහන හා නිදහස් කිරීම් එම සමාගම්වලට ලබාදී තිබුණි. එසේ බදු සහන ලබාදුන් හා නිදහස් කිරීම් ලබාදුන් පනත් වූයේ, 2002 අංක 14 දරන එකතු කළ අගය මත බදු පනත හෙවත් වැට් බදු පනත, 2002 අංක 11 දරන මුදල් පනත, 2005 අංක 5 දරන මුදල් පනත, 1989 අංක 13 දරන සුරාබදු (විශේෂ විධිවිධාන) පනත, (235 වන අධිකාරය වූ) රේගු ආඥා පනත, 2011 අංක 18 දරන වරාය සහ ගුවන්තොටුපළ සංවර්ධන බදු පනත හෙවත් පැල් බදු පනත, 1979 අංක 40 දරන ශ්‍රී ලංකා අපනයන සංවර්ධන පනත, 1988 අංක 40 දරන ඔට්ටු ඇල්ලීම් සහ සූදු බදු පනත, 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත, (267 වන අධිකාරය වූ) විනෝද බදු පනත, 2017 අංක 12 දරන විදේශ විනිමය පනත හා 2010 අංක 17 දරන කැසිනෝ ව්‍යාපාර (නියාමනය කිරීමේ) පනත යන ඒවාය.

රැකියාවෙන් දොට්ට දැමීමේ බලයත් දීලා

මෙම බදු සහන හා නිදහස් කිරීම් ලබාදී ඇති පනත් අතරින් වෘත්තීය සමිති විසින් අභියාචනාධිකරණයේදී අභියෝගයට ලක්කර ඇත්තේ 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත කොළඹ වරාය නගරය හෙවත් කොළඹ පෝර්ට් සිටියේ එම සමාගම්වලට අදාළ නොවන ලෙස නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන්ය.

කම්කරු කොමසාරිස්වරයාගේ බලය නැතිකරලා

එම පනත ඇත්තේ යම් සේවකයකුගේ රැකියාව යම් ආයතනයක් විසින් ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතාව මත අවසන් කිරීමේදී අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රියා පිළිවෙතට අදාළව වන අතර එහි බලධාරියා වන්නේ කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයායි.

එම පනතට අනුව ආයතනයක් විසින් සේවකයාගේ කැමැත්ත ලියවිල්ලකින් කලින් ලබා ගැනීමකින් තොරව හෝ කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාගේ ලිඛිත අනුමැතිය කලින් ලබා නොගෙන සේවකයකුගේ රැකියාව අවසන් කළ නොහැකි වේ.
එමෙන්ම සේවකයකුගේ රැකියාව අවසන් කිරීම සඳහා යම් ආයතනයක් විසින් කරනු ලබන ඉල්ලීමකදී ඒ සඳහා අනුමැතිය ලබාදීම හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාට කළ හැකිය. එසේම රැකියාව අවසන් කිරීම සඳහා යම් පාරිතෝෂිකයක් හෝ වන්දියක් ගෙවීමට විශේෂ නියමයන් හා කොන්දේසි පැනවීමේ බලයද කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාට එම පනත යටතේ ලබා දී තිබේ.

වැඩිදුරටත් එම පනතේ අවධාරණය කර ඇත්තේ කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාගේ එවැනි තීන්දුවක්, කිසිම අධිකරණයකදී, විනිශ්චය සභාවකදී හෝ කාර්මික ආරවුල් පනත යටතේ ස්ථාපිත වෙනත් ආයතනයකදී අභියෝගයට ලක්කළ නොහැකි බවයි.

අවම වන්දි මුදල

කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයා විසින් වන්දි මුදලක් සඳහා නියමයක් කිරීමේදී අවම වන්දි මුදල සම්බන්ධයෙන් වන සූත්‍රයක්ද (වන්දි සූත්‍රය) එම පනත යටතේ ගැසට් මගින් ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත. එම වන්දි සූත්‍රය අනුව යම් කම්කරුවෙකුගේ සේවය අවසන් කරන විට සේවා කාලය අවුරුදු 1 සිට 5 දක්වා නම් සෑම සේවා වසරක් සඳහා වන්දි වශයෙන් ගෙවිය යුතු මාසික වැටුප් ගණන 2.5ක් වශයෙන් නියම කර ඇති අතර එහි උපරිමය මාස 12.5ක් වශයෙන් නියම කර ඇත. අවුරුදු 6 සිට 14 දක්වා සේවා කාලයක් ඇත්නම් වසරක සේවා කාලයකට මාසික වැටුප් 2ක් වන්දි වශයෙන් නියම කර ඇති අතර එහි උපරිම වන්දිය මාස 30.5ක වැටුප් වශයෙන් නියම කර ඇත. අවුරුදු 15 සිට අවුරුදු 19 දක්වා සේවා කාලයට වන්දිය අවුරුද්දක් සඳහා මාස 1.5ක් ලෙස නියම කර ඇති අතර එහි උපරිමය මාස 38ක් වශයෙන් නියම කර ඇත. අවුරුදු 20 සිට 24 දක්වා සේවා කාලයකට අවුරුද්දක් සඳහා වන්දිය මාස 1ක් වශයෙන් නියම කර ඇති අතර එහි උපරිමය මාස 43ක් වශයෙන් නියම කර ඇත. අවුරුදු 25 සිට 34 දක්වා සේවා කාලයට අවුරුද්දක් සඳහා වන්දිය මාස 0.5ක් වශයෙන් නියම කර ඇති අතර එහි උපරිමය මාස 48ක් වශයෙන් නියම කර ඇත.

ඒ අනුව ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක සිදුකර තිබුණේ සේවකයන් සඳහා නීතියෙන් නියම කර තිබූ එම අයිතිවාසිකම් කොළඹ පෝර්ට් සිටියේ එම සමාගම්වලින් නිදහස් කිරීම මගින් ඒ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කිරීමේ බලය කම්කරු කොමසාරිස් ජනරාල්වරයාගෙන් ඉවත් කිරීමය.

ඉදිරියේදී එන සමාගම්වලටත් නිදහස් කිරීම් දීලා

බදු සහනවලට අයත් පනත්වලට අමතරව සේවකයන්ගේ රැකියා සුරක්ෂිතභාවය වෙනුවෙන් වන මෙම පනත කොළඹ පෝර්ට් සිටියට ඉදිරියේදී එන සියලු සමාගම් සම්බන්ධයෙන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට නියමිත බව මුදල්, ක්‍රම සම්පාදන සහ ආර්ථික සංවර්ධන ඇමතිවරයා වශයෙන් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක 2025 සැප්තැම්බර් 20 දින නිකුත් කළ අංක 2454/62 දරන අති විශේෂ ගැසට් පත්‍රයෙන්ද පෙන්නුම් කර ඇති අතර එම ගැසට් පත්‍රය 2021 අංක 11 දරන කොළඹ වරාය නගරය ආර්ථික කොමිෂන් සභාව පනත යටතේ සාදනු ලබන නියෝග ලෙස නම්කර ඇත.

එම නියෝග 2025 අංක 01 දරන කොළඹ වරාය නගරය (ක්‍රමෝපාය වැදගත්කමක් ඇති ව්‍යාපාර සඳහා නිදහස් කිරීම් හෝ දිරිගැන්වීම් ප්‍රදානය කිරීම පිළිබඳ මාර්ගෝපදේශ) නියෝග යනුවෙන් හඳුන්වන බව සඳහන් කර ඇත. එම නියෝග බලාත්මක වන දින හෝ ඉන්පසු ක්‍රමෝපාය වැදගත්කමක් ඇති ව්‍යාපාරයක් වශයෙන් හඳුනා ගනු ලබන ඕනෑම ව්‍යාපාරයක් සඳහා එම නියෝග අදාල වන බව වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත.

එහි සඳහන් කරන්නේ පනතේ 53 වන වගන්තියේ (3) වන උප වගන්තිය ප්‍රකාරව ගැසට් පත්‍රයේ නියෝගයක් පළ කරනු ලබන දින සිට පනතේ 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත එහි ව්‍යාපාර කරන සමාගම්වලින් නිදහස් වන බවයි.

ඒ අනුව සේවකයන්ගේ රැකියා සුරක්ෂිතභාවය වෙනුවෙන් අභියාචනාධිකරණයේදී අභියෝගයට ලක්කරන ලද නිශ්චිත ගැසට් නිවේදන මෙන්ම ඉහතින් සඳහන් කරන ලද නියෝගය තුළ ඇති 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනත ඉවත් කිරීම මගින් සංශෝධනය විය යුතු බව පෙනේ.

ජනාධිපතිවරණයට පෙර දිනයේ රනිලුත් ඒකම කරලා

එය ඉන්ද අවසන් වන්නේ නැත. මන්ද පසුගිය ජනාධිපතිවරණයට පෙර දිනය වන 2024 සැප්තැම්බර් 20 දින සිට ක්‍රියාත්මක වන බව සඳහන් කරමින් එවක ආයෝජන ප්‍රවර්ධන ඇමතිවරයා වශයෙන් හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ 2024 සැප්තැම්බර් 21 දින අංක 2402/21 හා 2402/22 යනුවෙන් 2021 අංක 11 දරන කොළඹ වරාය නගරය ආර්ථික කොමිෂන් සභා පනත යටතේ නියමයන් කරමින් තවත් සමාගම් දෙකක්ද, 1971 අංක 45 දරන කම්කරුවන්ගේ රක්ෂාව අවසන් කිරීමේ (විශේෂ විධිවිධාන) පනතේ විධිවිධානවලින් නිදහස් කර තිබුණි.

එම සමාගම් දෙකට බදු නිදහස් කිරීම් හා පනත්වලින් නිදහස් කිරීම් 2024 ඔක්තෝබර් 01 වැනිදා සිට ලබාදී තිබුණු අතර දේශීය ආදායම් පනතෙන් ලබාදී තිබූ බදු නිදහස් කිරීම් 2059 සැප්තැම්බර් 30 දින දක්වා ලබා දී තිබුණි. අනෙකුත් පනත් යටතේ ලබාදී ඇති නිදහස් කිරීම් 2049 සැප්තැම්බර් 30 දක්වා ලබා දී තිබුණි.

සිදුවිය යුත්තේ හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ කොළඹ වරාය නගරය ආර්ථික කොමිෂන් සභාව පනත යටතේ එම සමාගම් දෙකට ලබාදී ඇති අති විශේෂ ගැසට් නිවේදනද සංශෝධනයට ලක්වීමය.

එහෙත් වත්මන් ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුවට ඒ ගැන අවබෝධයක් තිබෙනවාද යන්න පැහැදිලි නැත. වත්මන් අභියෝගය ඉදිරිපත් කරමින් අභියාචනාධිකරණයට පෙත්සම්කරුවන් වශයෙන් ගිය වෘත්තීය සමිති ඒ පිළිබඳව අවබෝධ කරගෙන තවදුරටත් මැදිහත් වීමක් සිදුකළහොත් එය පෝර්ට් සිටියේ සේවක අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සිදුකරන පෙනී සිටීම අවසන් යථාර්ථයක් බවට පත්කරනු ඇත.