1996 දෙසැම්බර් 13 වන දා අවුරුදු ‘පනස් තුනක්’ ආයු වළඳා සිය දිවි සැරිය නිමා කළ, ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනයන් අරභයා පෙර නොවූ විරූ කතිකාවතක් වර්තමාන ලාංකීය සමාජයේ ගොඩනැගිණි- ඒ ඔහු හා ඔහුගේ සංගීතික දිවිසැරිය අරභයා නිර්මාණය වූ ක්ලැරන්ස් rhythm of the guitar සිනමා පටය තිරගත වීමත් සමඟ ය.
‘ක්ලැරන්ස්’ නරඹා සිය ආස්වාදය පළකරන හැට හැවිරිදි සමාජයට අයත් පියෙකු මුහුණු පොතේ සටහන් කොට තිබුණේ යාබද අසුනේ සිට සිනමා පටය නැරඹූ තුරුණු පුතුගේ ආස්වාදය, වින්දනය හා තෘප්තිය පිළිබඳ ව සටහනකි- “තාත්තලගෙ කාලෙත් අපූරු සිංදු තිබිල තියනවනෙ” ශාලාව පුරා තෘප්තියෙන් නැගෙන අත්පොළසන් හඬ හා එක්වූ පුතු කියා ඇත. මුහුණු පොතේ සටහන් තබන තුරුණු මානවිකාවක සිය නවාතැනේ හිමිකාර ආච්චි සමඟ ක්ලැරන්ස් නරඹන්නට ගොස් තිබේ. ආච්චි සිය සම වයස් කණ්ඩායම්වල ආච්චිලා සමඟ ක්ලැරන්ස් රසවින්ද ආකාරය ද ඇයට ඉමහත් සතුටක් විය. එසේම මෙම අපූරු ගීතාවලිය විඳින්නට මානවිකාවට ද මෙතෙක් ඉඩ ලැබී නොතිබිණි. වැඩිහිටි වියේ සිටි තවෙකෙකුට වුවමනා වූයේ තමන් සිටි ආසන පේළිය ඉදිරිපිට ගීයට ගැළපෙන නර්තනයක යෙදෙන්නට ය. (ඉන්දියාවේ සිනමා ශාලාවල නම් අසුන් පෙළට ඉදිරියෙන් ඒ සඳහා වෙන්වූ කොටසක් ඇති බව මා කියවා ඇත-)
ක්ලැරන්ස් අරභයා නිපදවුණු සිනමා කෘතිය පිළිබඳව විමසුමක යෙදෙන්නට මෙම ලිපියේ ලේඛකයා බලාපොරොත්තු නොවෙයි- ඒ අරභයා විවිධ වූ කතිකාවත් ඇති වී තිබේ. (ඒ කතිකාවත් අපූර්වත්වයෙන් අනූන ය-) ක්ලැරන්ස් එනම්, ගායකයා, සංගීතඥයා සහ ගායකයා ගැන ද පොදුවේ කණ්ඩායම් ගීතය ගැන ද යම් යම් දෑ කතාබහ කරන්නට මෙම ඉඩ වෙන් කර ගනිමි.
ගීයක පද රචනය ද, තනු රචනය ද දෙක ම කළ හැකි තැනැත්තේ ‘වාග්ගේයකාර’ නම් වෙයි- ඒ අරුතින් ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධනයෝ ද වාග්ගේයකාරයෝ ය. ඔහු තමා හා තම කණ්ඩායම් ගැයූ ගී බොහොමයක පද රචනා කොට, තනු නිර්මාණය කොට ද ඇත්තේ ය. එවන් ඔහු වාග්ගේයකාර නොවන්නේ කෙසේ ද?
අපේ ජාතික ගීයේ නිර්මාතෘ ආනන්ද සමරකෝන්හු ද වාග්ගේයකරයෝ ය. ඔහු ගායනා කළ ගී රචනා කළෝ ද තනු නිර්මාණය කළෝ ද ඔහු ම ය- පොඩි මල් එතනෝ සුරතල් එතනෝ, එන්ඩ ද මැණිකේ මමත් දියඹටා, විලේ මලක් පිපිලා කදිමයි, පුංචි සුදා සුදු කැටියා කොයිබද උදයේ, ඇසේ මධුර ජීවනයේ ගීතා, බැස සීතල ගඟුලේ පීන පීන නාමුකෝ නගේ, සිරි සරු සාර කෙතේ ගොයම් පැසීලා මහිමේ, අක්කෙ අක්කෙ අර බලන්නකෝ වැස්සක් නොවැ එන්නෙ, පුදමු මේ නුසුම්, වැනි දිගු සරල ගීතාවලියක ගේය පද රචකයා මෙන් ම සංගීත රචකයා ද ආනන්ද සමරකෝන් නම් ඔහු ම ය- චිත්රපට සඳහා සමරකෝන් දායක කරගත්ත ද ඔහුට තනු සකසන්නට ලැබුණේ චිත්රපට දෙකක පමණි- ඉන් ‘සුජාතා’ සිනමාපටයේ ගීත දොළහෙන් එකක (මන රංජන දර්ශනීය ලංකා) තනුව සමරකෝන්ගේ ය- සෙස්ස දක්ෂිණ මූර්තිගේ ය- සැඩසුළං චිත්රපටයේ ගී 15 න් සමරකෝන්ට ගී තුනක් ලැබිණි- සෙසු සියල්ල දක්ෂිණ මූර්තිට ය- ‘ශ්රී ලංකා මා ප්රියාදර ජයභූමි’ දේශාභිමානී ගීය මධුර ගීයක් විය- ඒ භාරතයේ ලතා මංගෙස්කාර් ගැයූ එකම සිංහල ගීයයි- ලතාට සිංහල උච්චාරණය කියා දෙන ලද්දේ ද සමරකෝන් විසිනි-
සුනිල් සාන්තයෝ සිය ගී සඳහා තනු සම්පාදනය කළහ. එසේම ඇතැම් ගී ප්රබන්ධ කළෝ ද උහු ම ය- ඕළු පිපීලා වෙල ලෙළ දෙනවා, බෝවිටියා දං පළුකං වාරේ මේ නොවැ පොඩි නංගෝ, දියගොඩ හැම තැන කිරි ඉතිරේ වැනි ගී සුනිල් සාන්තයෝ ම ප්රබන්ධ කොට තනු නිර්මාණය කළහ- එබැවින් සුනිල් සාන්තයෝ ද වාග්ගේයකාරයෝ ය.
සංගීත ක්ෂේත්රයේ වාග්ගේයකාරයෙකු සේ අප හඳුනාගත් ‘විතාන කුරුප්පු ආරච්චිල්ලාගේ ක්ලැරන්ස් ආතර් සේමසිංහ විජේවර්ධන’ ගේ පියා වතු වෛද්යවරයෙකි- ක්ලැරන්ස් උපත ලද්දේ හපුතලේ බ්රම්ප්ටන් නම් වතු යායේදී ය. පියාගේ රැකියාව අනුව ඔහුට විවිධ පෙදෙස්වලට යන්නට සිදුවිය- ඔහු යටවත්තේ වීර පරාක්රම විදුහලට ද හැටන් හයිලන්ඩ් විදුහලට ද පාසල් ගිය අතර පාසල්වල දී සංගීතය හැදෑරූ බවක් වාර්තා නොවේ. පාසල් අධ්යාපනය හමාර කොට රත්නපුර බටුගෙදරට පැමිණි පසු ක්ලැරන්ස් තුළ පිහිටි ගිටාරය වැයීමේ නිසඟ හැකියාව මතු විය. පසුකාලීනව 1966 දී මූන්ස්ටෝන් සංගීත කණ්ඩායම පිහිටුවන විට, ඒ වෙනුවෙන් ගයන්නට ගී තනු ද ඒ සඳහා ගීත රචනා ද ක්ලැරන්ස් අතින් නිර්මාණය වී තිබිණි. ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන සමඟ ඇනස්ලි මාලේවන, මොන්ටි වත්තලදෙණිය, ධම්මික විජේසිරි කණ්ඩායමට සම්බන්ධ වූහ. පසුව ඉන්ද්රානි පෙරේරා ඇනස්ලි මාලේවන විසින් කණ්ඩායමට කැඳවා ගෙන එන ලද්දේ ‘දිල්හානී දියණී’ ගීතය ගායනා කිරීම සඳහා ය. කණ්ඩායමේ කළමනාකරු සඟබෝ කොරයාගේ දියණිය දිල්හානී වෙනුවෙන් ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන රචනා කොට සංගීත නිර්මාණය කළ ගිය බෙහෙවින් ජනප්රිය විය. මංගෝ කළු නැන්දේ, රුවන්පුරය අපේ ගම තමයි, කාගෙද ගොන් වස්සා, වන දෙව්ලිය තුරුලේ වැනි ගී සියල්ල ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන විසින් ලියා තනු නිර්මාණය කරන ලද ගී විය.
1972 දී ක්ලැරන්ස් ඔහු 1966 පටන් කටයුතු කළ මූන්ස්ටෝන්ස් සංගීත කණ්ඩායමෙන් ඉවත් වී ඩික්සන් ගුණරත්න, අනිල් භාරතී, ශානක පෙරේරා, විජිත් පීරිස් ආදින් සමඟ අලුත් කණ්ඩායමක් පිහිටුවා ගත්තේ ය. ලාංකිකා පෙරේරා ප්රධාන ගායිකාව සේ ඊට සම්බන්ධ විය- ඒ ‘ගෝල්ඩන් චයිම්ස්’ කණ්ඩායමයි- කිමද නාවේ, මගෙ පැල්පතේ, සඳයි තරුයි (ලාංකිකා පෙරේරා සහ අනිල් භාරතී) සිහින පැතුම් විමානේ වැනි නිර්මාණ ඒ යුගයේ ය.
වැඩි කලක් ගතවන්නට පෙර කැලැරන්ස් විජේවර්ධන ගෝල්ඩන් චයිම්ස් කණ්ඩායමෙන් සමුගෙන ‘සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස්’ කණ්ඩායම පිහිටුවී ය- සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස් යුගය ක්ලැරන්ස් වඩා විසිතුරු නිර්මාණ වෙත ගෙන ගිය යුගයයි- කඳ සුරිඳුනි මබෙ ඔද තෙද දැක හද, මලට බඹරෙකු සේ, මාලිනියේ වැනි ගී බොහොමයක් ඔහු එකල සිය රසිකයනට තිළිණ කළේ ය. කලකට පසු ඔහු සුපර් ගෝල්ඩන් චයිම්ස් වෙතින් ඉවත් විය. අනතුරුව ඔහු ‘මදාරා’ නම් සංගීත කණ්ඩායමක් හා කටයුතු කළේ ය- ඒ මඳ කලකට ය- ඔහු ඉන් ඉවත් විය- රිදම් ගිටාරයක් උරයේ එල්ලාගෙන විවිධ කණ්ඩායම් හා ප්රාසංගික වේදිකාවේ ගී ගයන ක්ලැරන්ස් ඉන් පසු අපට දැක ගත හැකි විය.
ක්ලැරන්ස් වාග්ගේයකාරයෙකු වුව ද අනුන් ලියූ ගී සංගීතවත් කොට ගායනා කළේ ය. මුව හසරැලි සාගරේ (උපාලි ධනවලවිතාන), දිලීප පොඩි පුතු (කරුණාරත්න අබේසේකර), හින්දි වදන් මියුරු හඬින් කියන සිතාරා (අජන්තා රණසිංහ), රන් දුනුකේ මල සේ (කුලරත්න ආරියවංශ) කීපයක් පමණි.
කේ- ඒ- ඩබ්ලිව් පෙරේරාගේ ‘ජනක හා මංජු’ චිත්රපටයට ප්රේමසිරි කේමදාසගේ සංගීතය යටතේ “ලෝකේ ජීවත් වන්නට ලස්සන ඕනෑ වේ” ගීතය ලතා වල්පොල සමඟ ගායනා කළේ ක්ලැරන්ස් ය. ඒ ගීතය බෙහෙවින් ජනප්රිය විය- ක්ලැරන්ස් සිනමා සංගීතයට පිවිසියේ එච්- ඩී- ප්රේමරත්නගේ ‘සිකුරුලියා’ චිත්රපටයෙනි- 1978 දී එච්- ඩී- ක්ලැරන්ස්ට ‘අපේක්ෂා’ චිත්රපටය ලබා දුන්නේ ය- අපේක්ෂා හි ගීත මතු නොව චිත්රපටය ද අතිශයින් ජනප්රිය විය.
ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන වෙනත් ගායක ගායිකාවනට ගීත ලියූ සේ ම සංගීතය සැපයීම ද කළේ ය. අවසර නැත මට ඔබ හමුවන්නට, එදා රෑ ගුවන් තොටුපොළේ දී, ගන අඳුරේ රළ පතරේ (මිල්ටන්) මල් පිබිදෙන එක (ජෝතිපාල), මතකය ඇසුරින් (ඉන්ද්රානි පෙරේරා), සීත රෑ වසන්තේ (සනත් මල්කාන්ති), විකසිත වත කමලේ (සනත්) යන ගී එවන් ගී වලින් කීපයක් පමණි.
සිය ‘ශ්රී ලංකාවේ කණ්ඩායම් සංගීතය’ නම් කෘතියේ මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න මෙසේ සඳහන් කරයි.
“කණ්ඩායම් සංගීතය කූටප්රාප්තියට පත් වූ වසර කීපය ලෙස 1970 -75 අතර කාලය සැලකිය හැක. ඒ වනාහි ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන කණ්ඩායම් ගීත ක්ෂේත්රයේ රජ කළ අවධිය යි- සැබවින් ම නෙවිල් ප්රනාන්දු ආරම්භ කළ කණ්ඩායම් ගීය අභිෂේක කළ තැනැත්තා ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන යැයි කිව හැකි ය.”
1938 උපන් නෙවිල් ප්රනාන්දු 1960 දී ලොස් කැබෙලෙරොස් නම් සංගීත කණ්ඩායම පිහිටුවී ය. දක්ෂ ගිටාර් වාදකයෙකු වූ නෙවිල් ඇතුළු සිව් දෙනෙකුගෙන් කණ්ඩායම සමන්විත විය. ස්පාඤ්ඤ ගී වැඩියෙන් ගැයූ නෙවිල් ඇතුළු පිරිස සිංහල ගී ගයන්නට අදහස් කළේ ඔවුන් ගායනා කරන සාද සම්භාෂණාදියේ දී ලැබෙන ඇරියුම් හේතු කොට ගෙන ය.
නෙවිල් තෝරා ගත්තේ සී- ටී- ප්රනාන්දුගේ ‘මගෙ සුදු මාමේ නෑ බෑ නොකියා මා සනසන්නේ’ ගීතයයි. එක් හඬක් වෙනුවට සිව් දෙනෙකුගේ හඬ මුසුවී නැගුණු බටහිර සංගීත භාණ්ඩ මිශ්රිත ගීය කොළඹ සමාජයේ බෙහෙවින් ජනප්රිය විය. ඔවුහු තව තවත් සිංහල ගී ගයන්නට වූහ.
මේ අතර ජනාදරය දිනූ නිළි ගායිකා රුක්මණී දේවී නෙවිල් ඇතුළු ලොස් කැබලරෝස් හා ගී ගයන්නට එක් වූවා ය. සී- ටී- සමඟ රුක්මණී ගැයූ ‘පුන්සඳ හිනැහෙන්නේ’ ගීය රුක්මණී සමඟ නෙවිල් ගයන්නට පටන් ගත්තේ ය-. සී. ටී. බෙහෙවින් කැලඹීමට පත්විය- ඔහු නෙවිල්ට සිය දැඩි විරෝධය දැක්විය. තිස් අට හැවිරිදි රුක්මණී හා විසි හය හැවිරිදි නෙවිල් අරභයා ගෙතුණු කටකතා කොළඹ සමාජය පුරා රැව් දුන්නේ ය- නෙවිල් තීරණයක් ගත්තේ ය. පුන්සඳ හිනැහෙන්නේ ගීතයේ පාදවලට පද සංඝටනාවට අතිශයින් ම සමාන වන සේ ගීයක් ලියවා ගත්තේ ය.
ඒ “මල්බර හිමිදිරියේ කොයිබද සමනොලියේ” ගීතයයි.
මේ ගීය අතිශයින් ජනප්රිය වීමත් සමඟ ම නෙවිල් රුක්මණී සහ ලොස් කැබලරෝස් යොදා මැණිකේ ඔබේ හිනාවේ ගලන ගඟක දොළ පාරක සඳක් නැගී සඳක් ගිලෙයි සාගරේ ගී නිර්මාණය කළේ ය.
සිනමාවේ අවධානය ද නෙවිල් වෙත යොමු විය. අමරදේව සංගීතවත් කළ ‘දෙලොවක් අතර’ චිත්රපටයට ඔහු ඇතුළු කණ්ඩායම “ගයන ගැයුම් නටන නැටුම් ඉවත හෙලයි සෝක සුසුම්” ගීය ගායනා කළේ ය. ඒ ගීය මහගම සේකරගේ රචනයකි. අනතුරුව ලෙස්ටර්ගේ ‘රන්සළු’ සිනමා පටයට අමරදේවගේ සංගීතයට බී. ටී. මැන්දිස් ලියූ “බඳුන් පුරා ඉතිරෙන මී ළඳුන ලවන් නුරා” ගීය ගයන්නට ලැබිණි- නිර්මාණයෙන් පොහොණි වන අවධියේ ම ඔහුට ලියුකේමියාව වැළඳිණි. අවුරුදු තිස් අටකට වඩා ජීවත් වීමේ වරම් ඔහුට නොලැබිණි- ‘කළු දිය දහර’ සිනමා පටයේ ‘මාස්ටර් සර්’ ගීයේ පටිගත කිරීම්වලට ගිය ඔහු පටිගත කිරීම් අවසන ‘කරුණාරත්න අබේසේකර’ හා මෙසේ කීවේ ලු.
“මේ ෆිල්ම් එක බලන්ට මට ලැබෙන එකක් නෑ.”
සැබවින් ම කළු දිය දහර නරඹන්නට නෙවිල් ජීවත් නොවී ය- ඔහුගේ දිවි සැරිය අවුරුදු තිස් අටකින් කෙළවර විය- නෙවිල් දිවි සැරිය නිම කරන විට ක්ලැරන්ස් කණ්ඩායම් ගීත ක්ෂේත්රයේ කිරුළ පැළැන්දේ ය- එහෙත් ක්ලැරන්ස්ගේ නිර්මාණශීලී දිවිගමන ද අවුරුදු පනස් තුනකින් නිම විය-