තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම පනත යටතේ අනුරුද්ධ බණ්ඩාර මහතා ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් ඉල්ලූ තොරතුරු කිහිපයක් ප්රතික්ෂේප කිරීම සම්බන්ධයෙන් වන තොරතුර මේ වනවිට බොහෝ පිරිසක් දන්නා කරුණකි.
අනුරුද්ධ බණ්ඩාර මහතාට ජුලි 04 දින සහිතව ජනාධිපති කාර්යාලයේ ලිපි ශීර්ෂයකින් එහි නම්කළ නිලධාරි වෙනුවට ජනාධිපති ජ්යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම් ජීපීඑච්එම් කුමාරසිරි දැනුම් දෙන්නේ ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ නිලධාරීන්ගේ නම් පිළිබඳ තොරතුරු 2016 අංක 12 දරන තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ පනතේ 5 (1) වගන්තිය යටතේ ලබාදීමට නොහැකි බවයි.
ඔහු ඉල්ලූ යම් තොරතුරක් එහි අමුණා ඉදිරිපත් කර ඇති අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත්තේ එම ලබාදී ඇති තොරතුරට අදාළ වැටුප් පරිමාණයන් පිළිබඳ විස්තර රාජ්ය පරිපාලන චක්රලේඛ 10/2025 මගින් ලබාගත හැකි බවය. එසේ ලබාදී ඇති තොරතුරු වන්නේ ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සේවය කරන පිරිසට අදාළ තනතුරු නාම හා එම එක් තනතුරු නාමයට අදාළව කී දෙනෙකු සේවය කරනවාද යන තොරතුරුයි.
එම තොරතුරු අනුව, ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ අධ්යක්ෂ ජනරාල් තනතුරේ 1ක් අයෙකු පමණක් කටයුතු කරන අතර ඔහුගේ වැටුප හෝ දීමනාව ලෙස සඳහන් කර ඇත්තේ රුපියල් 35,925කි. එම තතනතුර සඳහා රාජ්ය සේවයේ වෙනත් තනතුරකින් පත්කළේ නම් එම තනතුරට අදාළ වැටුප ගෙවනු බලන බව සඳහන් කර ඇත.
එම පිළිතුරම කොහේද යන්නේ මල්ලේ පොල් වැනි පිළිතුරකි. මන්ද අනුරුද්ධ බණ්ඩාර මහතා ඔහුගේ තොරතුරු ඉල්ලීම යටතේ ඉල්ලා ඇත්තේ, ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සියලු තනතුරු, ඒවාට පත්කළ අයගේ නම්, පත්වීම් දිනය, එක් එක් තනතුර සඳහා වන වැටුප, එක් එක් තනතුර සඳහා වන වෙනත් මූල්ය දීමනා, වාහන සහ ඉන්ධන දීමනා හෝ පුද්ගලික කාර්ය මණ්ඩල දීමනා ආදිය වන නිසාය.
අනුරුද්ධ බණ්ඩාර මහතාගේ එම මුල් තොරතුරු ඉල්ලීමට අදාළව ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් පිළිතුරක් හෝ ලැබී නැති අතර එම තොරතුරු ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙනි. ඉහත සඳහන් කරන ලද ජනාධිපති කාර්යාලයේ පිළිතුර ලැබී ඇත්තේ එම අභියාචනයට අනුවය.
ඒ අනුව ජනාධිපති කාර්යාලයේ පිළිතුරේ වැඩිදුරටත් සඳහන් කරන්නේ, ජනාධිපති මාධ්ය අංශයට එක් උපදේශකයෙකු සිටින බවත් ඔහුට ගෙවීමක් සිදුනොකරන බවත්ය. එමෙන්ම ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ අධ්යක්ෂ තනතුරේ 6 දෙනෙකු සිටින බවත්, එම එක් අයෙකුට රුපියල් 80,000ක් ගෙවනු ලබන බවත්ය. රාජ්ය සේවයෙන් කරනු ලැබූ පත්වීමක් නම් ඊට අදාළ අනුමත වැටුප් ගෙවනු ලබන බවය. එහි සහකාර අධ්යක්ෂ තනතුරේ 11 දෙනෙකු කටයුතු කරන බවත්, එම එක් අයෙකුට රුපියල් 60,000ක් ගෙවනු ලබන බවත්ය. රාජ්ය සේවයෙන් අනුයුක්ත කිරීමක් නම් ඊට අදාළ වැටුප් ගෙවනු ලබන බවය.
පරිපාලන නිලධාරින් 1ක් සංවර්ධන නිලධාරීන් 11ක්, කළමනාකරණ සේවක නිලධාරීන් 05ක් සිටින බවත් ඔවුන්ට රාජ්ය පරිපාලන වැටුප් චක්රලේඛය අනුව එම්එන් 4 සිට 7 දක්වා වැටුප් පරිමාණ ගෙවන බව එහි සඳහන් කර ඇත. එමෙන්ම සංවර්ධන සහකාර 04ක් සිටින බවත්, ඔවුන්ගෙන් 3 දෙනෙකුට රාජ්ය පරිපාලන චක්රලේඛ අනුව එම්එන් 4 වැටුප් ගෙවනු ලබන බවත්, එක් අයෙකුට රුපියල් 46,711ක දීමනාවක් ගෙවනු ලබන බවත් සඳහන් කර ඇත.
කළමනාකරණ සහකාර 06ක්, ප්රවෘත්ති නිලධාරීන් 03ක්, මාධ්ය නිලධාරීන් 1ක්, සමාජ මාධ්ය නිලධාරීන් 1ක්, ග්රැපික් නිර්මාණකරුවන් 03ක්, ඡායාරූප ශිල්පීන් 02ක්, ඡායාරූප සංස්කරණ ශිල්පීන් 01ක්, මාධ්ය නිලධාරීන් 11ක්, කැමරා ශිල්පීන් 1ක්, දත්ත හැසුරුම්කරු 1ක්, තිරපිටපත් රචක 1ක් සිටින බව සඳහන් කරන අතර ඔවුන්ට රාජ්ය පරිපාලන චක්රලේඛය අනුව එම්එන් හා එම්ටී වැටුප් පරිමාණයන් ගෙවනු ලබන බව සඳහන් කර ඇත.
භාෂා පරිවර්තක 01ක් සිටින බවත්, එම තනතුර සඳහා රුපියල් 65,000ක් ගෙවනු ලබන බවත් හා රාජ්ය සේවයේ වෙනත් තනතුරකින් අනුයුක්ත වූයේ නම් ඊට අදාළ වැටුප් ගෙවනු ලබන බවත් සඳහන් කර ඇත.
එසේම තොරතුරු තාක්ෂණ සහායක 1ක්, වීඩියෝ කැමරා ශිල්පී 04ක්, වීඩියෝ සංස්කාරක 06ක් හා කාර්යාල කාර්ය සහායක 07ක් සිටින බව වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත. ඔවුන්ටද රාජ්ය පරිපාලන චක්රලේඛයේ සඳහන් වැටුප් පරිමාණයන් ගෙවන බව සඳහන් කර ඇත.
එම පිළිතුරට අනුව ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සේවක සංඛ්යාව 90කි. එහෙත් අසා ඇති ප්රශ්නයට අනුව පිළිතුරු ඇත්තේ ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සේවය කරන පිරිසේ තනතුරු නාමයන් හා එම එක් එක් තනතුරේ කී දෙනෙකු සිටින්නේද යන්න ගැන පමණය. ඔවුන්ගේ වැටුප් හා දීමනා පිළිබඳ ප්රශ්නයටද ලබාදී ඇත්තේ අසම්පූර්ණ පිළිතුරක් වන අතර එම වැටුප් දැන ගැනීම සඳහා තොරතුරු ඉල්ලූ පුද්ගලයාට රාජ්ය පරිපාලන වැටුප් චක්රලේඛය පරිශීලනය කර එය අවබෝධ කර ගැනීමට සිදුවේ. ඔවුන්ට ලබාදෙන දීමනා, ඉන්ධන හා වාහන පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් එම පිළිතුරේ ලබාදී නැත.
ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ ඒ ඒ තනතුරුවල සේවය කරන පිරිසේ නම් ඉල්ලූ විටද තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ පනතේ තොරතුරු සීමා කිරීමට අදාළ වගන්තියක් අනුව එම තොරතුරු ලබාදිය නොහැකි බව සඳහන් කරමින් එයද විකෘති කර ඇත.
2016 අංක 12 දරන තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ පනතේ 2 කොටස තොරතුරුවලට ප්රවේශ වීම ප්රතික්ෂේප කිරීම යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත. ජනාධිපති කාර්යාලය තොරතුරු ලබාදීම ප්රතික්ෂේප කිරීම සඳහා පෙන්වා ඇති එහි 5 (1) (අ) වගන්තිය මෙසේය.
‘පුද්ගලික තොරතුරුවලට අදාළ තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් වන විට තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම යම් පොදු කටයුත්තක් හෝ සම්බන්ධතාවක් සඳහා කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැති අවස්ථාවක දී හෝ යම් තනි පුද්ගලයකුගේ පුද්ගලිකත්වය අනවසරයෙන් ආක්රමණය කිරීමක් සිදුවේ නම්, එම තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම විශාල වශයෙන් මහජන සුභසිද්ධිය විසින් සාධාරණීකරණය කරයි නම්, හෝ අදාළ තැනැත්තා විසින් එම හෙළිදරව් කිරීම සඳහා ලිඛිතව කැමැත්ත ලබාදී ඇත්නම් මිස’ එම තොරතුරුවලට ප්රවේශ වීම ප්රතික්ෂේප කළ හැකි බවය.
මෙසේ ප්රතික්ෂේප කළ හැකි අවස්ථා තවදුරටත් එම පනතේ විස්තර කර ඇති අතර ඉන් එකක් වන්නේ, රාජ්ය ආරක්ෂාවට හෝ එහි භෞමික අඛණ්ඩතාවට හෝ ජාතික ආරක්ෂාවට බරපතළ ලෙස අගතිදායක වන අවස්ථාවක්ය. ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ ඒ ඒ තනතුරුවල සේවය කරන්නන්ගේ නම් ප්රකාශ කිරීම ඒ අනුව ජාතික ආරක්ෂාවට අදාළ වන කරුණක් වන්නේ නැත.
එමෙන්ම එම නම් ප්රකාශ කිරීම, එම පනතේ ඇති ආකාරයට ‘එම තොරතුරු යම් රජයක් හෝ ජාත්යන්තර නීතිය යටතේ වූ අන්තර්ජාතික ගිවිසුම් හෝ බැඳීම් විසින් රහසිගතව ලබාදුන් හෝ රහසිගතව ලබාගත් අවස්ථාවක එම තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම එම රජය හෝ ජාත්යන්තර නීතිය යටතේ වූ අන්තර්ජාතික ගිවිසුම් හෝ බැඳීම් සමග ශ්රී ලංකාවේ ඇති සබඳතාවලට අගතිගාමී වන හෝ අගතිගාමී විය හැකි අවස්ථාවක්’ වන්නේද නැත.
එම නම් ප්රකාශ කිරීම මගින් එම පනතේ ඇති ආකාරයට, විනිමය අනුප්රමාණ හෝ විදේශ හුවමාරු ගනුදෙනු පාලනය කිරීමට, බැංකු කටයුතු හෝ ණය කටයුතු විධිමත් කිරීමට, බදු පැනවීමට, භාණ්ඩ සහ සේවාවල මිල ස්ථාවරව පවත්වා ගැනීම, පාලනය හා ගැලපීමට, කුලී හා අනෙකුත් පිරිවැය සහ වේතන අනුප්රාණ, වැටුප් සහ අනෙකුත් ආදායම් හෝ විදේශ වෙළඳ ගිවිසුම්වලට ඇතුළත් වීමට අදාළ ආණ්ඩුවේ ආර්ථික හෝ මූල්යමය ප්රතිපත්ති වෙනස් කිරීමට හෝ නොකඩවා පවත්වාගෙන යෑම සම්බන්ධ තීරණ නිසිකලට පෙර හෙළිදරව් වීම මගින් ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට බරපතල අගතියක් සිදුවිය හැකි අවස්ථාවක් ඇති වන්නේ නැත.
එම නම් ප්රකාශ කිරීම, 2003 අංක 36 දරන බුද්ධිමය දේපළ පනත යටතේ ආරක්ෂා කර ඇති වාණිජ රහස් වෙළඳ රහස් හෝ බුද්ධිමය දේපළ ඇතුළු තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම යම් තුන්වන පාර්ශ්වයක තරගකාරී තත්වයට අහිතකර ලෙස බලපානු ලබන්නක් වන්නේ නැත.
එම නම් ප්රකාශ කිරීම, යම් තැනැත්තකුගේ වෛද්ය වාර්තා හෙළිදරව් කිරීමට මඟ පාදන අවස්ථාවක් වන්නේද නැත.
එම නම් ප්රකාශ කිරීම, නීතිපතිවරයා හෝ නීතිපතිවරයාට සහාය දක්වන යම් නිලධරයකු සහ පොදු අධිකාරීන් අතර පවතින යම් සන්නිවේදනයක් ඇතුළුව, යම් ලිඛිත නීතියක් යටතේ හෙළිදරව් කිරීම සඳහා අවසර දී නොමැති වූ, වෘත්තිකයන් සහ එම වෘත්තිකයන් විසින් සේවා සපයනු ලබන යම් පොදු අධිකාරියක් අතර පවතින යම් සන්නිවේදනයක සංයුක්ත වන්නාවූ තොරතුරක් වන්නේද නැත.
යම් අපරාධයක් වැළැක්වීම හෝ ඒ පිළිබඳව සොයාගැනීම හෝ වරදකරුවන් අල්ලා ගැනීම හෝ ඔවුනට එරෙහිව නඩු පැවරීම සම්බන්ධයෙන් බලවත් අගතියක් සිදුවන අවස්ථාවක හෝ නීතිය බලාත්මක කිරීම හෝ ජාතික ආරක්ෂාවට අදාළ තොරතුරු පිළිබඳ රහසිගත මූලාශ්රයක අනන්යතාව හෙළිවන අවස්ථාවක් වන්නේ ද නැත.
එම තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම අධිකරණයට අපහාස කිරීමක් හෝ අධිකරණයේ අධිකාරි බලය හා අපක්ෂපාතිබව පවත්වාගෙන යෑමට අගතියක් සිදුවන අවස්ථාවක් හෝ එම තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම පාර්ලිමේන්තු වරප්රසාද හෝ නීතිය මගින් විධිවිධාන සලස්වා ඇති ආකාරයට පළාත් සභා වරප්රසාද උල්ලංඝනය කිරීමක් වන අවස්ථාවක් වන්නේද නැත.
විභාග දෙපාර්තමේන්තුව හෝ උසස් අධයාපන ආයතනයක් විසින් පවත්වනු ලබන යම් විභාගයකට අදාළ තොරතුරු රහසිගතව තබා ගැනීමට නියමිත වන්නා වූ අවස්ථාවක් වන්නේ නැත.
එම තොරතුරු තීරණයක් ගෙන නොමැති අමාත්ය මණ්ඩල සංදේශයක් වන අවස්ථාවක් හෝ මැතිවරණ නීති මගින් රහසිගතව තැබීමට නියමිත වන්නාවූ මැතිවරණ කොමසාරිස්වරයා විසින් පවත්වනු ලබන මැතිවරණයට සම්බන්ධ තොරතුරු අවස්ථාවක් වන්නේ ද නැත.
එමෙන්ම තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ පනතේ තොරතුරු ප්රතික්ෂේප කිරීම යටතේ වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇත්තේ, මහජන සුභසිද්ධිය එම තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීමෙන් වන හානියට වඩා වැඩි නම් එවැනි තොරතුරු සඳහා වන ඉල්ලීමක් ප්රතික්ෂේප නොකළ යුතු බවයි.
හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්රමසිංහ සමයේදී ජනාධිපති කාර්යාලයේ සේවය කළ මාණ්ඩලික මට්ටමේ නිලධාරීන් අතරින් 33 දෙනෙකු ජනාධිපති මාධ්ය උපදේශකයන් හෝ ජනාධිපති මාධ්ය අංශයට අදාලව කටයුතු කළ පුද්ගලයෝ වූහ. ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක යටතේ ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සේවය කරන මාණ්ඩලික මට්ටමේ නිලධාරීන් හෝ තනතුරුලාභීන් කවුද යන්න ලබාදී ඇති පිළිතුර අනුව හඳුනාගත නොහැකිය. මන්ද රාජ්ය සේවයේ වත්මන් තත්වය අනුව තෘතීයක හා ජ්යෙෂ්ඨ මට්ටම්වලට අයත් නිලධාරීන් මාණ්ඩලික මට්ටමේ නිලධාරීන් ලෙස සැලකුවද, එය එක් එක් සේවාවන් අනුව හඳුනාගත යුතු හෙයිනි.
මේ ආකාරයට ජනාධිපති මාධ්ය අංශයේ සේවය කරන පුද්ගලයන් අනාවරණය නොකිරීමට හේතුව හිටපු ජනාධිපතිවරුන්ගේ පාලන කාලවලදී මෙන් එය දේශපාලන තනතුරුලාභීන්ගෙන් පුරවා ඇති නිසාද යන සැකය මතු කරයි. එයට හේතුව වන්නේ රජයේ මාධ්ය ආයතනවලට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණට සම්බන්ධ පුද්ගලයන් පත්කරන බව පෙනෙන්නට තිබෙන නිසාය.
කෙසේ වෙතත් මේ සම්බන්ධයෙන් තොරතුරු ඉල්ලුම්කරු වූ අනුරුද්ධ බණ්ඩාර මහතා තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ කොමිසමට වැඩිදුර අභියාචනයක් සිදුකළහොත් ඔහු ඉල්ලූ තොරතුරු ලබාගත හැකි බවට කිසිදු සැකයක් නැත. ඒ තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ කොමිසම ලබාදුන් තීන්දු 3ක් අභියෝගයට ලක්කරමින් ශ්රී ලංකා ටෙලිකොම් සමාගම ඉදිරිපත් කළ පෙත්සම් ප්රතික්ෂේප කරමින් අභියාචනාධිකරණය ජුලි 03 වැනිදා ලබාදී ඇති ඓතිහාසික තීන්දුව නිසාය.
එම එක් පෙත්සමක් ගොනුකර තිබී ඇත්තේ ටෙලිකොම් සමාගම නඩු කිහිපයක් සම්බන්ධයෙන් ගෙවා ඇති නීති ගාස්තු ජනතා මුදල් හෙයින් ලබාදෙන ලෙසට කොමිසම කර තිබූ නියෝගයකට එරෙහිවය. වෘත්තීමය රහස්යභාවය යටතේ නීතිඥයින්ගේ පෞද්ගලිකත්වයට හානිදායක වේ යන පදනම යටතේ එම තොරතුරු ලබාදීම ටෙලිකොම් සමාගම ප්රතික්ෂේප කර තිබේ.
අනෙක් පෙත්සම ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ ටෙලිකොම් සමාගමේ ඉහළ නිලධාරියකුගේ විදෙස් සංචාර සම්බන්ධයෙන් තොරතුරු ලබාදෙන ලෙස කළ නියෝගයකට එරෙහිවය. එහිදී පෞද්ගලිකත්වයේ නාමයෙන් එම තොරතුරු ලබාදීම ටෙලිකොම් සමාගම ප්රතික්ෂේප කර තිබේ.
අනෙක් පෙත්සම ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ තනතුරක් සඳහා බඳවා ගැනීමේ ක්රියාවලියකට අදාළ තොරතුරු ලබාදෙන ලෙස කළ කොමිසමේ නියෝගයකට එරෙහිවය. එම තොරතුරු ලබා නොදීමටත් හේතු කරගෙන ඇත්තේ පෞද්ගලිකත්වය යන කරුණමය.
එහෙත් තොරතුරු දැන ගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ කොමිසම විසින් එම තොරතුරු ලබාදෙන ලෙස කළ නියෝග අභියාචනාධිකරණය එම පෙත්සම් ප්රතික්ෂේප කිරීම තුළින් තහවුරු කර ඇත. ටෙලිකොම් සමාගමෙන් ඉල්ලූ තොරතුරු තරම්වත් පෞද්ගලිකත්වයකට අදාළ නොවන ජනාධිපති කාර්යාලය විසින් ප්රතික්ෂේප කර ඇති තොරතුරු, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම පිළිබඳ කොමිසම හමුවේදී මෙම තත්වය මත ලබාදෙන ලෙස නියෝගයක් ලැබෙනවාට සැක නැත. එවිට ජනාධිපති කාර්යාලය හංගාගෙන සිටින තොරතුරු හෙළිවනු ඇත.