පර්යේෂණයට අන්වීක්ෂණයක්

ආචාර්ය හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංගයන් විසින් සම්පාදනය කරන ලද (ගුණසේන) මහා සිංහල ශබ්දකෝෂයේ උගතා හැඳින්වෙන්නේ ‘සිප්සතර හසළ තැනැත්තා’, ‘දැනුම ඇත්තා’ ආදි වශයෙනි. බුද්ධිමත් යන්න එහිදී නිර්වචනය කෙරෙන්නේ ‘උසස් බුද්ධියක් ඇති’, ‘වැටහෙන නුවණැති ඥානවන්තයා’ ලෙසිනි. උගතා හා බුද්ධිමතා අතරේ මායිම් ඉරක් සලකුණු වන්නේ ද නැතහොත් මේ දෙදෙනා අතර පවතින මායිම් ඉර බොඳවී යන්නේ කවර හේතුසාධක මුල්වීමෙන් ද යන්න පිළිබඳ අවිනිශ්චිතව හා විමසිලිමත්ව සිටින අතරේ කියවන්නට ලැබුණු සමාජීය-මානවීය විද්‍යා පර්යේෂණ කෘතිය ඊට එක්තරා පිළිතුරක් සම්පාදනය කළ බව නිර්ලෝභිව පැවසිය යුතු ය.

ග්‍රන්ථනාමයේ අනුමාතෘකාව වන්නේ ‘දාර්ශනික සහ ක්‍රමවේදී හැඳින්වීමක්’ යන්න ය. සමාජීය හා මානවීය විද්‍යා පර්යේෂණ සහ න්‍යාය පිළිබඳව ලියවෙන පොත් මාලාවක මුල්පොත මෙය වන බව ද කෘතියේ කතුවරයා වන මහාචාර්ය ජයදේව උයන්ගොඩ සිය හැඳින්වීම ආරම්භයේදීම සඳහන් කරයි. ‘පර්යේෂණ’ වනාහි ශාස්ත්‍රාලයීය ඥාන සම්පාදන ක්‍රමය වන බව පවසන ඔහු විශ්වවිද්‍යාල හා පර්යේෂණ ආයතන ආශ්‍රිතව එය ආයතනගතවී තිබෙන ආකාරය ද පැහැදිලි කර දෙයි. ඉනික්බිතිව මතුකර දක්වන්නට දැරෙන ප්‍රයත්නය වන්නේ ‘ශාස්ත්‍රාලයීය ඥාන සම්පාදනය’ ප්‍රශ්නාර්ථයක් ශේෂ කර ඇත්තේ ද යන්න ය.
පර්යේෂණ මත පදනම් වන ඥාන සම්පාදනය සම්බන්ධව පළමුවෙන් මතු වන්නේ, විධික්‍රමය පිළිබඳ ප්‍රශ්න නොව ‘ඥානය’ සහ ‘ඥානය ගොඩනැගීම’ පිළිබඳ ප්‍රශ්න ය. ඒවා ප්‍රායෝගිකම නොව දාර්ශනික තලයේ ද මතුවන ඒවා ය. (සමාජීය-මානවීය විද්‍යා පර්යේෂණ, ස පිටුව)

පොතේ හැඳින්වීමෙන් වැඩිදුරටත් දැක්වෙන්නේ මෙම පොත දැනට අප රටේ බහුලව තිබෙන ‘පර්යේෂණ ක්‍රම’ සාහිත්‍යයෙන් ද මූලික වශයෙන්ම වෙනස් වන බව ය. සමාජ විද්‍යා පර්යේෂණයේ ප්‍රායෝගික හා තාක්ෂණික පියවර හා අදාළ විධික්‍රම ගැන සිංහල භාෂවෙන් ලියැවුණ පොත් බොහොමයක් වන මුත්, ඒවායේ න්‍යායික සහ දාර්ශනික පදනම් සොයන පාඨකයා හමුවේ මතුවී ඇති ගැටලුවලට සැපයෙන ඌනපූර්ණයක් ලෙසින් ද මේ පොත හඳුනාගත හැකි ය.

මේ පොතේ විෂය පථය වන්නේ සමාජ විද්‍යා පර්යේෂණයම නොව, ‘පර්යේෂණය’ යන සංකල්පයට සහ භාවිතයට පිටුපසින් තිබෙන, ඒවා සාධාරණීයකරණ තර්කවල මූලාශ්‍ර ද පිහිටා තිබෙන පර්යේෂණ කාර්යයට තරමක් ඈතින් ස්ථානගතවී ද තිබෙන පරිමණ්ඩලයයි. එය පර්යේෂණ පිළිබඳ න්‍යායේ පරිමණ්ඩලයයි. සමාජ න්‍යාය නොව සමාජීය විද්‍යා පර්යේෂණ පිළිබඳ න්‍යායික තලය වන එය ‘ඥාන සම්පාදනය පිළිබඳ දර්ශනවාදය’ යන පදයෙන් ද හැඳින්වේ. ‘දර්ශනවාදය’ යන පදය කනවැකුණු සැණෙකින්ම, එය අනවශ්‍ය බරකැයි සිතීම අපේ සාමාන්‍ය සිරිතකි. මේ පොතේ අතුරු අරමුණක් වන්නේ, ඥාන සම්පාදනනය පිළිබඳ දාර්ශනික ඇඟවීම් හා ගැටලු ගැන අවබෝධ කර ගැනීම, බුද්ධිමය සතුට සහ උනන්දුව ඇති කරන ව්‍යායායාමයක්ය, යන්න පාඨකයාට ඒත්තු ගැන්වීමයි.

දිගු කාලයක් තිස්සේ පවතින ස්වාභාවික හා සමාජීය විද්‍යා පර්යේෂණ සම්ප්‍රදායයක් ලංකාවේ තිබුණ ද, පර්යේෂණවලට සම්බන්ධ දාර්ශනික කාරණා ගැන අපේ රටේ විශ්වවිද්‍යාලවල උනන්දුවක් ඇත්තේම නැති තරම් ය. මේ ගැන තරමක් හෝ උනන්දුවක් ඇති කළේ ගණිතඥයෙකු වන මහාචාර්ය නලින් ද සිල්වා මහතා ය. විද්‍යාවේ දර්ශනවාදයේ විවාද ගැන ලංකාවේ පුවත්පත් පාඨකයන්ට හඳුන්වා දීමෙන් ඔහු කළේ පුරෝගාමී මෙහෙයකි.

කතුවරයාගේ අවධානය යොමුව ඇති දිශානතීන් පිළිබඳ කිසියම් සංඥාවක් මේ උද්ධෘතයෙන් සැපයෙන බව අපගේ හැඟීමයි. මෙම පොත පර්යේෂණවල නියැළෙන විද්‍යාථීන්ට මෙන් ම සමාජ න්‍යාය විද්‍යාවේ දර්ශනවාදය ගැන උනන්දුවක් දක්වන පාඨකයන්ට ද එකසේ ප්‍රයෝජනවත් වන බව ය, හැඳින්වීම අවසානයේදී දැක්වෙන්නේ. මේ ලිපිය ලියන්නට අප යොමු වූයේ ද වැඩිවශයෙන් ඒ දෙවන පාර්ශ්වය නියෝජනය වන අයුරිනුයි.

මේ රටේ බොහෝ විශ්වවිද්‍යාල මගින් පර්යේෂණ විධික්‍රමය පිළිබඳ සැකසෙන පාඨමාලාවලදී පුරුද්දක් වශයෙන් උගන්වනු ලබන්නේ පර්යේෂණ කාර්යයට අදාළ තාක්ෂණික හා ශිල්පීය පැත්ත වන බවත්, ඒ පසුපස ඇති ඥානමීමංසාත්මක උපකල්පන සහ ඥානමීමංසාවට පදනම් වන ලෝක දෘෂ්ටිය පිළිබඳ සඳහනක් නොවීම (නොකිරීම) හේතුවෙන් උද්ගත වී ඇති ප්‍රතිඵලය වන්නේ යථොක්ත සමාජ පර්යේෂණ හුදු තාක්ෂණික ව්‍යායාමයක් බවට ඌනනය වීම බවත් මෙහිදී නිදසුන් සහිතව පෙන්වා දී තිබේ. ‘ඥානමීමංසාත්මක ප්‍රශ්න වනාහි ඥානය පිළිබඳ ඒවා ය. ඥානමීමංසාව යනු ඥානය පිළිබඳ න්‍යාය ගැන සහ ඥානයට අවකාශ ලැබීමේ තත්ත්වයන් පිළිබඳව සොයා බලන දර්ශනවාදයේ ඇති ශාඛාවයි.’ යනුවෙනි, ඒ පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීම සිදු කෙරෙන්නේ. ක්‍රමවේදය හා විධික්‍රම පිළිබඳ කෙටි අදහස් දැක්වීමකින් අනතුරුව සියුම් ලෙස විමසුමට භාජනය කෙරෙන්නේ සත්භාවවාදී සහ ඥානමීමංසාත්මක යන ධාරා දෙක පිළිබඳව ය.

* ලෝකය පවතින්නේ මනුෂ්‍ය අපට ස්වාධීනව ද? (මෙය සත්භාවවාදී ප්‍රශ්නයකි)
* අපට ලෝකය ඥානනය කළ හැකි ද? අප ලෝකය ඥානනය කරන්නේ කෙසේ ද? (ඥානමීමංසාත්මක ප්‍රශ්න යනු මේවා ය.)

මේ ප්‍රශ්නවලට පහසු පිළිතුරු හෝ ඍජු පිළිතුරු සැපයිය නොහැකි ය. ගණිත ගැටලුවක් ලෙස 2 + 2 = 4 වැනි උත්තරයක් ඊට ඇත්තේ නැත. පර්යේෂණය යනු ඥානය සම්පාදනය කිරීමේ ව්‍යායාමයක් වන්නේ නම් පර්යේෂණ කාර්යයට එපිටින් ස්ථානගතවී ඇති ප්‍රශ්න රාශියක් සඳහා ද අවකාශයක් විවර වීම නිරතුරුවම සිදුවෙයි. ඒවා හඳුන්වාදීම (පෙන්වාදීම) පොතේ එක් අරමුණකි. කතුවරයා මතු කර දක්වන එක් වැදගත් ප්‍රශ්නයක් වන්නේ පර්යේෂණයක් යනු සමාජයීය විද්‍යා පර්යේෂණ වාර්තාවක් සකස් කිරීම ද, නැතහොත් සමාජයීය විද්‍යා ගැටලුවක් සමඟ පොරබැදීම ද යන්නයි. ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාලවල පර්යේෂණ සංස්කෘතියක් කියා දෙයක් නැත යන සමාජ මතය හා ඒ පැමිණිල්ල කෙරෙහි ද ඔහුගේ අවධානය යොමු කෙරෙයි. දර්ශනවාදය කෙරෙහි උනන්දුවක් දක්වන පාඨක සමාජය නියෝජනය කරමින් ඇතැම් විට අපට ද බලපෑම් කරන ගැටලුවක් සඳහා ද මෙහිදී අවකාශයක් විවර වන බව ය, අපගේ අදහස වන්නේ.

මේ රටේ පාඨකයින් බොහෝ විට මිලදී ගන්නේ ‘පරිවර්තන සාහිත්‍යය’ බව සැමවිටම පාහේ තහවුරු කර ඇත්තේ පොත් සාප්පු හිමියෝ ය. මෙය හුදෙක් නවකතාවට හෝ කෙටිකතාවට පමණක් සීමාවූවකියි අපට නොසිතේ. පර්යේෂණ නිබන්ධ පැත්තෙන් ගත්ත ද (ස්වතන්ත්‍ර) නිබන්ධනයකට වඩා පරිවර්තිත නිබන්ධයක් මිලදී ගැනීමට පාඨකයෝ රිසි වෙති. අපගේ පෞද්ගලික අදහසට (අත්දැකීමට) අනුව නම් මේ රටේ විශ්වවිද්‍යාලයීය විද්වතුන් සිංහල පාඨකයාට දායාද කර ඇති විශිෂ්ට ග්‍රන්ථවලින් සියයට අනූනවයක්ම යටත් වන්නේ ‘පරිවර්තන’ වර්ගයට ය. සිංහලෙන් පළ වී ඇති ඒ විශිෂ්ට ග්‍රන්ථවල මුල් කෘති සැමවිටම ලියැවී ඇත්තේ විදේශිකයකු අතින් හා ජාත්‍යන්තර භාෂාවකිනි. මෙහි හේතුසාධක විමර්ශනය කිරීම ද වැදගත් පර්යේෂණයකියි අපට සිතෙන්නේ මේ රටේ උපන් පොදු මිනිසාගේ චින්තන ඌනතාවක් පවතින්නේ ද යන භයානක දෙගිඩියාවක් ද වරින්වර හැඟී දැනී යන සන්දර්භයක් තුළ ය. මේ තත්ත්වයට හේතුව ලෙස ඇතැමුන් අර්ථ දක්වන්නේ මේ රට කුඩා කොදෙවුවක් වීම ය; රටවැසියාගේ කොදෙවු මානසිකත්වය ය. එහෙත් නූතන ලෝකය තුළ විශ්ව ගම්මානයේ ප්‍රාතිහාර්ය පාන තාක්ෂණික මෙවලම්, උපාංග අතරේ කොදෙවුවක් හුදෙකලා වන්නේ ද?

අප මෙතෙක් කතා කළේ මේ රට හා අදාළ කරුණු කාරණා පිළිබඳව ය. මේ රටේ අධ්‍යාපනය (විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය කෙසේ වෙතත්) මුල් ළමා වියේ පටන්ම පූර්ණ වෙනසකට, සංශෝධනයකට ලක්විය යුතු බවට අදහසක් සාමාන්‍ය මට්ටමේ බුද්ධිමතුන් තුළ පවා පවතී. ලංකාවට සාපේකෂ්ව ගත් කල ලෝකයේ බොහෝ දියුණු රටවල, දියුණු අධ්‍යාපන ක්‍රම පවතින බව මෙන් ම 21 වැනි සියවසේ සියලු තාක්ෂණික පෙරළි ඒ බුද්ධි ප්‍රබෝධයේ ඉහළම තලය කරා මිනිසුන් කැඳවාගෙන ගොස් ඇති බවට හැඟීමක් බොහෝ දෙනෙකුට තිබේ. එහෙත් ී්චසැබි නමින් ආන්දෝලනාත්මක ඉතිහාස ග්‍රන්ථයක් සම්පාදනය කරමින් විශිෂ්ට ඉතිහාස නිරීක්ෂණයක යෙදුණ යුවාල් නොආ හරාරි නම් වූ ජෙරුසලමේ හීබෲ සරසවියේ ආචාර්යවරයා (ඉතිහාසඥයා) සිය 21 වන සියවසට පාඩම් 21 ක් නම් වූ කෘතියෙන් අනාවරණය කරන්නේ අපගේ ඒ තීන්දු තීරණ ඔ`ඵවෙන් හිටවනසුලු අදහසකි; අදහස් ගණනාවකි. 21 වෙනි සියවසේ තාක්ෂණ ලෝකයේ හරඹ කරන මනුෂ්‍යයන් ඥානය පැත්තෙන් ගත්විට (තක්සේරු කර ඇති තත්ත්වයට වඩා) බොහෝ පහළ මට්ටමක සිටින්නේ යැයි ඔහු කියයි. අපට ලෝකය තේරුම් ගන්නට බැරි නම් ‘හරි’ සහ වැරදි‘ අතර ඇති වෙනස්කම් පැවසීමට අපට කෙසේ හැකි වේවි ද, කියා ප්‍රශ්න කරයි. අපට හැඟෙන දැනෙන ආකාරයට නම් ඔහු මේ මතක් කර දෙන්නේ මෙකල මිනිසුන්ගේ – විශේෂයෙන් දරුවන්ගේ මොළයට ව්‍යායාමයක් නැතිවීම පිළිබඳ ගැටලුව ය. ශාරීරික ව්‍යායාම හා අදාළ මධ්‍යස්ථාන සිය දහස් ගණනින් බිහිවී ඇතත්, චින්තනයට බාධකයක් වී ඇත්තේ ඇඟිල්ලක් එබූ පමණින් ව්‍යාජ පුවත් :ත්‍්නැ භැඅි* ද සමඟින් ගලා එන තොරතුරු ගංගාවේ ගිලීයන්නට සිදුව තිබීම ය. මේ කොදෙවුවට බලපාන බරපතළම ප්‍රශ්නය වන්නේ මෙහි වෙසෙන අප කිසිවකුටත් එවැනි ප්‍රශ්න නැතිවීම ය. සැම විටම අප පිළිතුරු අපේක්ෂා කරන්නේ අනෙකෙකුගේ අදහසකින්ම වීම ය; උද්ධෘතවලින් යැපීමේ හුරුපුරුද්ද ය.

‘සමාජීය – මානවීය විද්‍යා පර්යේෂණ’ කෘතියේ 1 වැනි කොටස පරිච්ඡේද අටකින් සමන්විත වන අතර ඒ, කොටසට පාදක වන්නේ, විද්‍යාත්මක ඥාන සම්පාදනය පිළිබඳ මූලික සංකල්ප හා වාදවිවාද යනාදියයි. ඥාන සම්පාදනය පිළිබඳ න්‍යායික හා ප්‍රායෝගික තේමා සාකච්ඡාවට ගැනෙන්නේ 2 වන කොටසිනි. ලිපියේ ඉඩ අවකාශ අනුව මෙහිදී අප විමසුමට ලක්කිරීමට අදහස් කරන්නේ ‘සමාජීය විද්‍යා සහ ඥානය පිළිබඳ විකල්ප ප්‍රවාහ’ යන ශීර්ෂපාඨයෙන් යුතු පොතේ 7 වන පරිච්ඡේදයයි.
මේ පරිච්ඡේදය ඥානධාරා 2 ක් වෙත අවධානය යොමු කරයි. එහි පළමුවැන්න වන්නේ ‘ස්ත්‍රීවාදය’ යි. ස්ත්‍රීවාදය ආරම්භ වූයේ දේශපාලන හා සමාජ ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපාරයක් වශයෙන් බව හා එය ශාස්ත්‍රාලයීය ව්‍යායාමයක් බවට පත්වූයේ පසුකලෙකදී වන බව එහිදී අවධාරණය කෙරෙයි. පුරුෂ කේන්ද්‍රිය ශාස්ත්‍රාලයීය ලෝකය තුළ ද (අන් බොහෝ අවස්ථාවලදී මෙන් ම) ස්ත්‍රියට මුහුණ දෙන්නට සිදුව ඇති ප්‍රධානතම අභියෝගය වූයේ විද්‍යාත්මක සුජාත භාාවයක් ලබාගැනීමේ ගැටලුව බව ද ඉන් පැවසෙයි. ස්ත්‍රීවාදයේ අභියෝගය ගැන මෙහිදී පළවන්නේ මෙවැනි අදහසකි.

සමාජීය විද්‍යාව තුළ ස්ත්‍රීවාදී පර්යේෂණ ධාරාවක් ව්‍යාප්තවීම පටන් ගැනුණේ 1970 ගණන්වල ය. ඊට පෙර ලෝකයේ බොහෝ රටවල, යුරෝපීය හා යුරෝපීය නොවන සමාජ තුළ ද තිබුණේ ප්‍රධාන වශයෙන් ස්ත්‍රීවාදී දේශපාලන හා සමාජ ව්‍යාපාර වශයෙනි. කුමාරි ජයවර්ධනගේ ස්ත්‍රීවාදය හා තුන්වැනි ලෝකයේ ජාතිකවාදය (1986) නම් කෘතියේ මේ පසුබිම ගැන අගනා විස්තරයක් තිබේ. ඊට අමතරව, මාක්ස්වාදී හා සමාජවාදී ව්‍යාපාරවල ද ස්ත්‍රී පීඩනය, ස්ත්‍රීන් සූරාකෑම හා ස්ත්‍රී විමුක්තිය යන දේශපාලන සංකල්ප තරමක් ප්‍රචලිතව තිබුණි. එහෙත් ශාස්ත්‍රීය ස්ත්‍රීවාදය, නැතහොත් ස්ත්‍රීවාදී සමාජ විද්‍යා, 1960 ගණන්වල ලෝකයේ විශ්වවිද්‍යාලවල හා ඥාන ක්‍ෂේත්‍රවල ඇති වූ රැඩිකල් පරිවර්තනයේ පසුබිම තුළ මතුවූවක් විය. ස්ත්‍රීවාදී න්‍යායික හා මතවාදී ආභාසය ලැබූ විශ්වවිද්‍යාල පාඨමාලා හා පර්යේෂණ ඉදිරියට එන්නට පටන් ගන්නේ මේ කාලයේ ය. මේ ඉගැන්වීම් හා පර්යේෂණ ‘ස්ත්‍රීවාදී’ යනුවෙන් හැඳින්විය හැකි න්‍යායන් පමණක් නොව, ක්‍රමවේදයන් ද, ඥානමීමංසාවක් ද, ලෝකාවබෝධ ක්‍රමයක් ද, එනම් ලෝක දෘෂ්ටියක් ද ගොඩගැනීමට තුඩු දුන්නේ ය. (183 පිටුව)

ස්ත්‍රීවාදී චින්තනයට ඉමහත් බලපෑමක් කළ පශ්චාත් නූතනවාදී චින්තකයා ලෙස වැඩිදෙනකුගේ අවධානයට යොමුව සිටින්නේ මිචෙල් ෆූකෝ ය. සංස්කෘතික විචාරයෙහි ලා සංකථනය නමැති සකල්පය උපයෝගී කරගැනීමට මහත් බලයක් ලැබුණේ ද මිචෙල් ෆූකෝගේ ලිපිලේඛනවලින් බව ප්‍රකට ය. ෆූකෝ දර්ශනවාදියකු හා සමාජ න්‍යායවාදියකු ලෙස සමකාලීන යුරෝපයේ – විශේෂයෙන් ප්‍රංශයේ තිබූ ප්‍රචලිත ධාරාවන් සමඟ අනන්‍ය නොවූ අයුරු මෙහිදී කතුවරයා සිහිගන්වයි; පුපුරා යන තරම් විශාල වූත්, නව්‍ය වූත් චින්තනයකට හිමිකම් කී නවෝත්පාදකයකු ලෙස හැඳින්විය හැකි ෆූකෝ එකඟ නොවූ ධාරා වන්නේ ‘මාක්ස්වාදය’, ‘සාංදෘෂ්ටිකවාදය’, ‘ප්‍රපංචවේදය’ හා ‘ව්‍යුහවාදය’ ආදිය වන බව ද පවසයි. මාර්ක්ස්ගෙන් පසුව ඥානය සහ බලසම්බන්ධතා :ණබදඅකැාටැ ්බා ඡදඇර* පිළිබඳ ගැටලුව ගැඹුරටම විග්‍රහ කළ චින්තකයා ෆූකෝ වන මුත්, ෆූකෝගේ විග්‍රහය මාර්ක්ස්ගේ විග්‍රහයට වඩා වෙනස් වූ ආකාරය පිළිබඳව ද තතු පහදයි.

දැනුම අත්පත් කර ගැනීම, දැනුම ලබන්නාගේ ස්වයං-වර්ධනයේ මාවතය යන සාම්ප්‍රදායික සබුද්ධිකවාදී අදහස මු`ඵමනින්ම ප්‍රශ්නයට භාජනය කරන ෆූකෝ, තම කෘතීන් ගණනාවකින්ම පෙන්වා දෙන්නේ, ඥානය වර්ධනය වී ඇත්තේ පුද්ගල හා සමාජ විමුක්තියේ මූලාශ්‍රයක් ලෙස නොව, බලයේ මාධ්‍යයක් හැටියට ය, යන කාරණයයි. ස්ත්‍රීවාදි න්‍යාය විසින් ද අත්පත් කරගෙන ඇත්තේ ඥානය හා බලය අතර ෆූකෝ ඉදිරිපත් කර ඇති ප්‍රවාදයේ ඇඟවීම් ය. (192-193 පිටු)

ප්‍රංශ භාෂාවෙන් මුලින්ම පළවුණ ෆූකෝ පෙන්වා දෙන්නට තැත් කරන්නේ දහඅටවෙනි සියවසේ උන්මාදය පිළිබඳ යුරෝපයේ වර්ධනය වූ වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක දැනුම හා භාවිතයන් (විද්‍යාත්මක කතිකාවේදී කියැවෙන ආකාරයට) ඊට පෙර සියවස්වල පැවැති පසුගාමී දැනුම ඉදිරිගාමී බවට පත්වීමක් නම් නොවන බව ය; එය හුදෙක් ධනේශ්වර යුරෝපයේ හටගත් අලුත් කතිකාවක නිමැයුමක් වූ බව ය.

උන්මාදය මානසික ‘රෝගයක්’ බවට අලුතෙන් නිර්ණය කිරීමත්, ‘උන්මාදයට පත්වූවන්‘ සමාජයෙන් වෙන්කර, ආයතනගත ප්‍රතිකාර පද්ධතියකට යටත් කිරීමත්, යන මේවා ‘පිස්සු’ සහ ‘ශිෂ්ට’ ලෝකයන් එකිනෙකට වෙන් කිරීමට, දහඅට-දහනව වැනි සියවස්වල යුරෝපයේ මතු වූ ‘ධනේශ්වර’ සදාචාරයට ‘විද්‍යාත්මක’ සුජාතභාවයක් ලබාදීමකි.  පොතට ලියූ පෙරවදනේ, ෆූකෝ සාතිශය උපහාසාත්මකව කියන්නේ ‘තර්ක බුද්ධියේ පරමාධිකාරි ක්‍රියාවක් ලෙස එක් මිනිසුන් කණ්ඩායමක් විසින් තවත් මිනිසුන් කණ්ඩායමක් පිස්සන් කොටුවලට හිරකර, නො-උන්මාදයේ අනුකම්පා විරහිත භාෂාවෙන් එකිනෙකා හඳුනාගෙන, එකිනෙකා සමඟ සන්නිවේදනය කරගත් අනෙක් උන්මාදයේ ඉතිහාසය‘ ලිවිය යුතුව තිබෙන බවයි. (195 පිටුව)

මෙය අපගේ මතකයට නංවන්නේ, ලෝකයේ වැඩිම පොත් අලෙවියක් වාර්තා කළ විශිෂ්ට ලේඛකයකු වන පවුලෝ කොයියෝ ය. කොයියෝ ද මානසික රෝහලකට ගාල්වී විද්‍යුත් කම්පන ප්‍රතිකාර ද ලැබූ ලේඛකයෙක් බව ප්‍රකට ය.

‘ස්ත්‍රීවාදී ඥානමීමංසාව’ යන සංකල්පය පිළිබඳ අර්ථවත් විවරණයක් ඇත්තේ දර්ශනවාදය පිළිබඳ ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්වකෝෂයේ වන බව ද සඳහන් වන අතර එය අමෙරිකාවේ ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලය පවත්වාගෙන යන විද්‍යුත් ශබ්ද කෝෂයක් වන බව වැඩිදුරටත් දැක්වෙයි.

පොතේ 7 වන පරිච්ඡේදය සාරාංශගත කරමින් කතුවරයා පවසන්නේ මේ පසුබිම ‘විද්‍යාත්මක ඥානය’ යන්න ගැටලුසහගත බව හඳුනාගැනීමට අපට ආධාර වන බව ය. මෙහිදී කෙනෙකුට කළ හැකි පළමුවන නිරික්ෂණය වන්නේ ‘අහිංසක විද්‍යාවක්’ හෝ ‘විද්‍යාඥානයක්’ හෝ නැත, යන්න බව ද ඔහු පෙන්වා දෙයි. විද්‍යාව හා විද්‍යාත්මක ඥානය විවිධාකාරයෙන් බලය, බලව්‍යුහ හා බලසම්පන්නතා සමඟ සන්ධානගත වී ඇති හෙයිනි.

මේ පරිච්ඡේදයෙන් සංවාදයට බඳුන් කෙරුණ ස්ත්‍රීවාදය, පශ්චාත් නූතනවාදය සහ පශ්චාත් ව්‍යුහ වාදය යන ප්‍රවේශ තුනෙන් අප විමසීමට තැත්දරා ඇත්තේ ‘ස්ත්‍රීවාදය’ ගැන පමණි.
කැත්ලීන් ජයවර්ධන