සුදුසුකම් ඇති දෙපාර්තමේන්තුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨයාද?
දේශබන්දුගේ පත්කිරීමේදී මෙන් අනුර රනිල්ට සමවේද?
auditor-generals-department‘විගණකාධිපති තනතුර පුරප්පාඩු වූ විට එම තනතුර සඳහා සුදුස්සෙකු පත් කිරීමේදී ජාතික විගණන කාර්යාලයේ සේවයේ නියුතු ජ්‍යෙෂ්ඨතම නිලධාරියාට ප්‍රමුඛතාව ලබාදීම මෙතෙක් පැවති සම්ප්‍රදාය වන අතර විගණකාධිපතිවරුන් 41ක් පත්කරන ලද ඉතිහාසයේ සුවිශේෂි අවස්ථා 2කදී පමණක් එම සම්ප්‍රදායෙන් විතැන්ව කටයුතු කර ඇත. උක්ත අවස්ථා 2න් එක් අවස්ථාවකදී සේවයේ නියුතු ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් කිහිපදෙනා හට අවශ්‍ය වෘත්තීය සුදුසුකම් නොතිබීම හා අනෙක් අවස්ථාවේදී සුදුසුකම් සහිත නිලධාරියා අවුරුදු 50කට වඩා අඩු වයසක සිටීම හේතුවෙන් තනතුර සඳහා පත්කර නොතිබුණි. එහෙත් මෙම අවස්ථාවේදී ජාතික විගණන කාර්යාලයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම නිලධාරියා පත් කිරීමට නොහැකි තරම් එවැනි කිසිදු සුවිශේෂි හේතුවක් ඇතිවී නොමැති බව වගකීමෙන් පෙන්වා දෙමු. විගණකාධිපති තනතුර සඳහා බාහිරින් පුද්ගලයින් පත්කිරීම මගින් එකී ස්වාධීන තනතුර දේශපාලනීකරණය වන අතර අපේක්ෂිත කාර්යභාරය ඉටු නොවනු ඇත. එසේම එමගින් ජනවරමේ අපේක්ෂාවන් දූෂණය ලක්විය හැකි අතර දූෂණය වංචාව හා අවභාවිතය හෙළිදරව් වීමේ අවස්ථාවන් ඇහිරී යනු ඇත.’
මෙසේ සඳහන් කරන්නේ ජාතික විගණන කාර්යාලයේ වෘත්තීය සමිති එකතුව හා ජාතික විගණන කාර්යාලයේ ඉහළම කළමනාකරණය නියෝජනය කරන එහි ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය විගණකාධිපතිවරුන්, නියෝජ්‍ය විගණකාධිපතිවරුන් හා ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර විගණකාධිපතිවරුන්ගෙන් සමන්විත අංශ ප්‍රධානීන්ගේ සංසදය ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායකට ලිපියක් යවමිනි.
එහි සඳහන් කරන අවස්ථා දෙක වන 2015 දී ගාමිණී විජේසිංහ මහතා විගණකාධිපති ධුරයට පත්කරන විට එහි ඊළඟට සිටි ජ්‍යෙෂ්ඨයා වූ මෙම අප්‍රේල් මාසයේදී විශ්‍රාම ගිය ඩබ්ලිව්පීසී වික්‍රමරත්න මහතාට වයස අවුරුදු 50 සම්පූර්ණ වී තිබී නැත. විගණකාධිපති ධුරය වසර 10ක් වැනි දීර්ඝ කාලයක් එක් පුද්ගලයකුට ලබා නොදීම යන කරුණ එහිදී බලපා තිබේ. ගාමිණී විජේසිංහ මහතා විගණන දෙපාර්තමේන්තුවේ සේවය කර ඇති අතර, ශ්‍රී ලංකා ගිණුම් හා විගණන ප්‍රමිති සමීක්ෂණ මණ්ඩලයේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ලෙසද කටයුතු කර ඇත. පත්කිරීම සිදුකරන අවස්ථාව වනවිට ඔහු දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කොමසාරිස්වරයෙකු ලෙස රාජ්‍ය සේවයේ කටයුතු කරමින් සිට ඇත.
එහි සඳහන් කරන අනෙක් අවස්ථාව වන එස් ස්වර්ණජෝති මහතා විගණකාධිපති ධුරයට 2007 වර්ෂයේදී පත් කිරීමේදී, විගණන දෙපාර්තමේන්තුවේ ඊළඟට සිටි ජ්‍යෙෂ්ඨයන් තිදෙනාටම වරලත් ගණකාධිකරණ සුදුසුකම තිබී නැත. ස්වර්ණජෝති මහතාද විගණන දෙපාර්තමේන්තුවේ සේවය කර පත්කිරීම සිදුකරන අවස්ථාව වනවිට භාණ්ඩාගාරයේ නිලධාරියකු ලෙස රාජ්‍ය සේවයේ කටයුතු කරමින් සිට ඇත.
ජාතික විගණන කාර්යාලයේ ඉහළ කළමනාකාරිත්වය හා එහි වෘත්තීය සමිති එසේ ජනාධිපතිවරයා ආමන්ත්‍රණය කරමින් ලිපියක් යැවීමට හේතුව වී ඇත්තේ, ඩබ්ලිව්පීසී වික්‍රමරත්න මහතා විගණකාධිපති ධුරයෙන් අප්‍රේල් මස 08 වැනිදා විශ්‍රාම යෑමෙන් පසු එහි වැඩ බලන ප්‍රධානියා ලෙස පත්කරන ලද ධර්මපාල ගම්මන්පිල මහතා එම සම්ප්‍රදාය හා සුදුසුකම් මත විගණකාධිපති ධුරයට පත්නොකර, බාහිර පුද්ගලයකු විගණකාධිපති ධුරයට පත් කිරීමට යන බවට වන තොරතුරු මතය.
විගණකාධිපතිවරයා විශ්‍රාම ගොස් මේ වනවිට දින 40 කටත් වඩා වැඩි කාලයක් ගතවී ඇත. මෙතෙක් එම තනතුර සඳහා නමක් යෝජනා කර අනුමැතිය සඳහා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට නොඑවූ ජනාධිපතිවරයා ඒ සඳහා නමක් මැයි 19 වැනිදා එම සභාවට යොමුකර තිබුණි. ඒ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව මැයි 20 වැනිදා රැස්වීමට නියමිතව තිබූ තත්වය හමුවේය. එම නම සම්බන්ධයෙන් මැයි 20 වැනිදා රැස්වූ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය හිමිවී නැතැයි වාර්තා වන අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් මැයි 21 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව රැස්වූ අවස්ථාවේදී පාර්ලිමේන්තුවේ මුදල් කමිටුවේ සභාපති ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා කතානායකවරයාගෙන් ප්‍රශ්න කර තිබුණි. එහිදී හර්ෂ ද සිල්වා මන්ත්‍රීවරයා ඇසුවේ, ඊට පෙර දින පත්කරනවා යැයි කතානායකවරයා කී විගණකාධිපතිවරයා පත්කර නැත්තේ ඇයිද යන්නයි. ඔහු එහිදී චෝදනා කර තිබුණේ ඒ සඳහා බාහිරින් පුද්ගලයකු පත් කිරීමට යන බවට වාර්තා වන බවයි.
එසේ ආචාර්ය හර්ෂ ද සිල්වා ප්‍රශ්න කරන්නට හේතුව වී තිබුණේ දැනට පුරප්පාඩු වී තිබෙන විගණකාධිපති තනතුර සඳහා සියලු සුදුසුකම් හා පරිචයන් සම්පූර්ණ කර සිටින ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය විගණන සේවයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම නිලධාරියා පත්කරන ලෙස ජාතික විගණන කාර්යාලයේ වෘත්තීය සමිති එකතුව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට ලිපියක් යොමු කරමින් ඉල්ලා තිබීමේ තත්වය මත විය හැකිය.
ජාතික විගණන කාර්යාලයේ ඉහළ කළමනාකාරිත්වය හා එහි වෘත්තීය සමිති ජනාධිපතිවරයාට යොමුකළ ලිපියේ මේ ආකාරයට සඳහන් කරයි.
‘රාජ්‍ය විගණනය යනු පෞද්ගලික අංශයේ විගණනයට හාත්පසින්ම වෙනස් වූ රජයේ අණ පනත්, රෙගුලාසි, නීතිරීති, චක්‍රලේඛ හා පූර්ව භාවිතයන් සමඟ පරිච්ඡින්නවූ ක්‍රියාවලියකි. එකී ක්‍රියාවලිය තුළ පාර්ලිමේන්තු සම්ප්‍රදාය, රාජ්‍ය මෙහෙයවීමේ ක්‍රියාවලිය, වෙනත් රාජ්‍ය ආයතන හා නීතිය බලාත්මක කිරීමේ ආයතන සමඟ සම්බන්ධීකරණයද ඇතුළත් වේ. පූර්වෝක්ත කාර්යයන් ඉටු කිරීම සඳහා රාජ්‍ය විගණනය තුළවූ පළපුරුද්ද හා පරිචයන් ඉතා වැදගත් වන බැවින් බාහිරින් බඳවා ගන්නා නිලධාරියකුට සාපේක්ෂව අභ්‍යන්තර පළපුරුදු නිලධාරියකුට විගණකාධිපති ධුරයේ විෂය පථය ආවරණය හා අදාළ රාජකාරි වගකීම් දැරීමේ සාර්ථකත්වය ඉතා ඉහළ මට්ටමක පවතින බව ඉතිහාසය විසින් සාක්ෂි දරනු ඇත.’
වත්මන් ආණ්ඩුවේ දූෂණ විරෝධී ප්‍රතිපත්තිය ගැන අවධානය යොමු කරමින් ඔවුන් වැඩිදුරටත් එහි සඳහන් කරන්නේ ‘රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය තුළ දූෂණය නාස්තිය අවභාවිතය පිටුදකිමින් සංවර්ධනය කරා මෙහෙයවීමේ රජයේ වැඩපිළිවෙළ ක්‍රියාවට නැංවීමේදී රාජ්‍ය විගණනය වෙත සුවිශේෂ කාර්යභාරයක් පැවරෙන බව අපි දනිමු. එකී කාර්යභාරය ඉටුකිරීම සඳහා විගණකාධිපති නිලය මත භාරධුර වගකීම් සම්භාරයක් ඇතුළත් බැවින් විගණකාධිපති ධුරය සඳහා මනා පරිචයක් ඇති අත්දැකීම් බහුල දේශපාලන භාවිතයකින් තොර ස්වාධීන පුද්ගලයකු පත්කළ යුතුව ඇත.’ යන්නයි.
රාජ්‍ය විගණනය තුළ අත්දැකීම් බහුල, මනා පළපුරුද්දකින් යුත් හා දේශපාලන භාවිතයකින් තොර ස්වාධීන නිලධාරියකු වන ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය විගණකාධිපති ධර්මපාල ගම්මන්පිල මහතා එම තනතුර සඳහා පත්කරන ලෙස එම ලිපි මගින් ජනාධිපතිවරයාගෙන් වැඩිදුරටත් ඉල්ලා තිබුණි.
සිය අභිමානය වෙනුවෙන් විගණකාධිපති තනතුර දැරීමේ අපේක්ෂාවෙන් බාහිර පුද්ගලයන් කිහිප දෙනෙකු ඒ සඳහා ඉල්ලුම්කර ඇති බව දැන ගැනීමට ලැබී ඇති බවත්, ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකු පෞද්ගලික හා රාජ්‍ය ආයතනයන්හි ඉහළ තනතුරු දරමින් සිටීම හේතුවෙන් බැඳියාවන් අතර ගැටුමකට ලක්වී ඇති බවත්, ඇතැම් පුද්ගලයින් වෙත දූෂණ අක්‍රමිකතා සම්බන්ධ චෝදනා පවතින බවත්, ඇතැම් පුද්ගලයන් රාජ්‍ය විගණනයේ පරීක්ෂාවට ලක්වී ඇති බවත් එකී නිලධාරීන්ට මෙම වගකීම් සහිත තනතුර දැරීම සඳහා මනා පරිචයක් නිර්මාණය වී නොමැති බවත් එම ලිපියෙන් ජනාධිපතිවරයාට පෙන්වා දී තිබුණි.
එවැනි ඉල්ලීමක් හා දැනුවත් කිරීමක් කර තිබියදී ජනාධිපතිවරයා, විගණකාධිපති ධුරය සඳහා පත් කිරීමට අනුමැතිය ඉල්ලමින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට නමක් යොමු කර ඇති බව වාර්තා වන අතර එම නම වශයෙන් සඳහන් වන්නේ පුෂ්පිත චන්දන හේවා කොන්ඩිලගේ යන අයයි. ඔහු මේ වනවිට ලංකා ඛනිජ තෙල් සංස්ථාවේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය නියෝජනය කරන අයකු වන අතර ඊට පෙර පෞද්ගලික අංශයේ සේවය කර ඇති අයෙක් වෙයි. රාජ්‍ය සේවය ගැන හෝ රාජ්‍ය සේවයේ විගණනය ගැන ඔහුට අත්දැකීම් හෝ පළපුරුද්දක් ඇත්තේ නැත. ඒ ඔහු රාජ්‍ය සේවය තුළ කටයුතු කර ඇති අයකු නොවන නිසාය. එසේ වුවද ඔහු ජනාධිපතිවරයාට සම්බන්ධ කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ උපාධිධාරියෙකු බව සඳහන් වේ.
එහෙත් විගණකාධිපති ධුරය සඳහා ජාතික විගණන කාර්යාලය තුළ දැනට සුදුසුකම් ලබා සිටින වැඩ බලන විගණකාධිපති ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය විගණකාධිපති ධර්මපාල ගම්මන්පිල මහතා ජාතික විගණන කාර්යාලයේ වසර 30ක සේවා කාලයක් සම්පූර්ණ කර ඇති අයෙකි. ශ්‍රී ලංකා වරලත් ගණකාධිකාරි ආයතනයේ අධි සාමාජිකත්වය 2012 වසරේ සිට ඔහුට ඇත. ඔහු කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පශ්චාත් උපාධිය සහ වරලත් කළමනාකරණ ගණකාධිකාරි ආයතනයේ ආශ්‍රිත සාමාජිකත්වය මෙන්ම ශ්‍රී ලංකා ගණකාධිකරණ ආයතනයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සාමාජිකත්වයද ඇති නිලධාරියෙකි.
විගණකාධිපති ධුරයට මේ ආකාරයට බාහිරින් පුද්ගලයකු ජනාධිපතිවරයා යෝජනා කිරීමට කිසිදු සාධාරණ හේතුවක් ඉහත සඳහන් කළ අතීතයේ අවස්ථා දෙක සම්බන්ධයෙන් මෙන්, දැන් මතුවී නැත. එහි ජ්‍යෙෂ්ඨයාට එම තනතුර සඳහා අධ්‍යාපනික සුදුසුකම් හා පළපුරුද්ද යන සියලු ආකාරයේ සුදුසුකම් තිබේ. එසේම ජනාධිපතිවරයා බාහිරින් යෝජනා කර ඇති පුද්ගලයාට ඒ සඳහා අවශ්‍ය රාජ්‍ය විගණනයේ හෝ රාජ්‍ය සේවයේ කිසිදු පළපුරුද්දක් නැත. ඔහුට ඒ සඳහා ඇති එකම සුදුසුකම ලෙස පෙනෙන්නේ කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය මගින් ජනාධිපතිවරයාට ඇති සම්බන්ධය පමණී. එය ජනාධිපති ලේකම් ධුරය සඳහා කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ සගයකු වන ආචාර්ය නන්දිත සනත් කුමානායක ජනාධිපතිවරයා පත්කර ගත්තාටත් වඩා බරපතළ තත්වයකි.
ජනාධිපතිවරයාගේ එම නාම යෝජනාවට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට අනුමැතිය ලබාදීමේ හැකියාවක් නම් තිබිය නොහැකිය. එම යෝජනාවට අනුමැතිය ලබාදෙනවා නම් ලබාදිය හැකි තත්වයක සිටින්නේ අග්‍රාමාත්‍ය හරිනි අමරසූරිය, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී බිමල් රත්නායක, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී අබුබකර් ආදම්බාවා යන ජාතික ජන බලවේග නියෝජිතයන් පමණය. කතානායක ජගත් වික්‍රමරත්නට ද ඔහුගේ ඡන්දය ලබාදිය හැක්කේ තීරක අවස්ථාවකදී පමණය.
විපක්ෂ නායක සජිත් ප්‍රේමදාස, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී අජිත් පී පෙරේරා, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සිවඥානම් ශ්‍රීදරන් හා සිවිල් සමාජ නියෝජිතයන් වන ආචාර්ය ප්‍රතාප් රාමනුජම්, වෛද්‍ය දිල්කුෂී අනුලා විජේරත්න, ආචාර්ය දිනේෂ් සමරරත්න යන අයට ඒ සඳහා අනුමැතිය ලබාදීමේ හැකියාවකට සාධාරණ හේතු නැත.
කෙසේ වෙතත් අවසන් මොහොතේ වාර්තා වූයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේදී විගණකාධිපති ධුරය සඳහා ජනාධිපතිවරයා යෝජනා කළ නම වැඩි ඡන්දයෙන් මැයි 20 වැනිදා මෙන්ම මැයි 21 වැනිදාද ප්‍රතික්ෂේ වී ඇති බවයි. ජනාධිපතිවරයාගේ යෝජනාවට පක්ෂව ලැබී ඇති ඡන්ද ප්‍රමාණය 3ක් පමණය. එම පක්ෂව ලබාදුන් ඡන්ද අගමැතිනි ආචාර්ය හරිනි අමරසූරිය, බිමල් රත්නායක හා අබුබකර් ආදම්බාවාගේ බව අනුමාන කළ හැකිය. සුදුසු දේ වෙනුවෙන් ස්වාධීනව තීන්දු තීරණ ගැනීම කෙසේ වෙතත් ජනාධිපතිවරයාගේ යෝජනාවලට පක්ෂව ඡන්දය ලබාදීම ඔවුන්ගේ කාර්ය වන බැවිනි.
මෙහිදී මතකයට නැඟෙන්නේ පොලිස්පති ධුරයට පත් කිරීම සඳහා සෑම අතින්ම නුසුදුස්සකු වී සිටියදී හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ විසින් දේශබන්දු තෙන්නකෝනගේ නම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට යොමු කිරීමේ අවස්ථාවයි. එම අවස්ථාව සහ මෙම අවස්ථාව අතර වෙනසක් නැතැයි සිතිය හැකිය. ඒ නුසුදුසු බව යන කරුණේදීය. ඒ අනුව නව විගණකාධිපතිවරයෙකු පත් කිරීම සඳහා නාම යෝජනා කිරීමේදී හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සමඟ සමානකමක් පෙන්නීමට ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක සමත් වී තිබේ.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට එම නම යළි ජනාධිපතිවරයාට යෝජනා කර එවිය හැකිය. ඒ දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ගේ නම ප්‍රතික්ෂේප වී තිබියදී රනිල් වික්‍රමසිංහ නැවත එම නම එවූ ආකාරයෙන්ය. ඒ මගින්ද ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායකට හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සමඟ තවදුරටත් සමානකමක් ඇතිකර ගත හැකිය.
දූෂණයෙන් හා වංචාවෙන් තොර රටක් නිර්මාණය කිරීමේදී සිදුවිය යුත්තේ සුදුස්සාට සුදුසු තැන ලබාදීමය. නුසුදුසු හිතවතුන්ට රාජ්‍යයේ තනතුරු පිරිනැමීම නොවේ. නුසුදුසු හිතවතුන්ට රාජ්‍යයේ තනතුරු පිරිනැමීම යනුද දූෂණයේ එක් ප්‍රභේදයකි. ජනාධිපතිවරයා විගණකාධිපති තනතුරට ඔහුට හිතවත්කම් ඇති සුදුසුකම් රහිත බාහිර පුද්ගලයකුගේ නම යෝජනා කිරීමම ඒ අනුව දූෂණයකි.
