■ ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර
මෑතකදී එළි දක්වන ලද ඔබේ සිව්වැනි නවකතාව ‘චක්‍රවර්ති’ ඓතිහාසික නවකතාවක් කියලා හඳුන්වන්න පුළුවන්ද?
චක්‍රවර්ති ඓතිහාසික නවකතාවක් නොවෙයි. වර්තමාන කතාවක්. හැබැයි වර්තමාන කතාවට සම්බන්ධ ඓතිහාසික සිදුවීමක් සහිත ඓතිහාසික නවකතාවක් චක්‍රවර්ති කතාව තුළ හමුවෙනවා. වර්තමානයට ආලෝකයක් නැති ඉතිහාසයේ සියලු දේවල් අපි අයින් කරන්න ඕනෑ. ඉතිහාසයෙන් ගන්න ඕනෑ වර්තමානයට හා අනාගතයට වැඩක් ඇති දේවල් පමණයි. අනික් දේවල් ප්‍රබන්ධ හැටියට ඔහේ තිබුණාවයි. අද පාලකයෝ ආණ්ඩු කරන්න ඇදහිලි, විශ්වාස සියල්ල පටලවාගෙන.
නවතතාවකට ඉතිහාස කතාවක් ගෙනෙනකොට, පරිකල්පනයන් මත ගොඩනගන කතාවක් ලියනවාට වඩා වැඩි වගකීමක් ලේඛකයාට පැවරෙනවා නේද?
ඉතිහාසයට හානියක් නොවන ආකාරයට, ඒ චරිතවලට හානි නොවන ආකාරයට ප්‍රබන්ධයක් කරන්න නිදහස ලේඛකයාට තියනවා. උදාහරණයක් හැටියට දස්කොන් කතාව ගන්නකෝ. ඒ කතාවේ ඉතිහාසගත මූලික සිදුවීමක් තියනවා. ඒ සිද්ධිය වටා ප්‍රබන්ධයක් කරන්න අපට නිදහස තියනවා. කොහොමත් ඉතිහාසයේ ඇත්ත තියෙන්නේ අර්ධයයි. ඉතිරි අර්ධය ප්‍රබන්ධකරුවන් ගොඩනැගූ දේවල්. ලෝකයේ ඕනෑම රටක වාගේම අපේ රටෙත් මහත්තුරුන්ට ඕනෑ විදිහට තමයි ඉතිහාසය ලියලා තියෙන්නේ. ඉතිහාසය ලියූ ස්වාමීන්වහන්සේලා තමන්ට කැමති හිතවත් චරිත ඔප දාලා අනෙක් චරිත යටපත් කරලා ඉතිහාසය ලියලා තියෙන්නේ. ඒ අනුව ඉතිහාසයෙන් අර්ධයයි සත්‍ය. ඒත් ඒ ඉතිහාසය අපට විකෘති කරන්න බෑ. අපට ඕනෑ, ඕනෑ දේවල් ඒ ඉතිහාසයට එක් කරන්න බෑ. චක්‍රවර්ති නවකතාවේ මම අපේ රජවරු භාවිත කළ වජ්‍රායුධයක් ගැන කියනවා. සාහිත්‍යකරුවාට ඒ නිදහස ලැබෙන්නේ කොහොමද කියලා චක්‍රවර්ති කියවන ඕනෑම කෙනෙකුට හොඳින් තේරුම් ගන්න පුළුවන්. රාවණා පිළිබඳව අපේ රටේ කිසිම සාක්ෂියක් හමුවෙලා නැති වුණත් රාවණා පිළිබඳ අංග සම්පූර්ණ ඉතිහාස කතාවක් තියනවා.
නවකතාවක් ලිවීම සඳහා ඔබ සූදානම් වෙන්නේ කොහොමද?
මගේ මුල් නවකතා දෙකම ප්‍රබන්ධ. ඒ නිසා ඒ දෙකේදි පසුබිම් තොරතුරු පිළිබඳ ගවේෂණය කරන්න මට ඒ තරම් වුවමනාවක් ආවේ නෑ. ‘මා’ කෘතිය ලිව්වේ 83 කළු ජූලිය වගේ සිදුවීම් මුල් කරගෙන. ඒ නිසා ඒ කාලයේ යම් සිදුවීම් සිදු වූ දින පිළිබඳ මට සොයන්න වුණා. සමහර ඒවා මගේ දිනපොත්වල අත්දැකීම් ලෙස ලියලා තිබුණා. ඇතැම් කාරණා දෙමළ පත්තරවලින් සොයා ගත්තා. හිතවත් ජනරාල්වරයෙක් එක්ක උතුරේ යුද්ධය හා සම්බන්ධ ඇතැම් ස්ථාන බලන්න මම ගියා.
චක්‍රවර්ති පොතට ඊටත් වඩා කරුණු ගවේෂණය කරන්න සිද්ධ වුණා. මහා වංසයේ අපේ රජවරු පිළිබඳ තොරතුරු, 1918 කැරැල්ලේ සිදු වූ අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන තොරතුරු, 1948 මාතලේ කැරැල්ල ගැන තොරතුරු, ඇතැම් ගම්වල තොරතුරු හෙව්වා. විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය, මහාචාර්යවරු එක්ක කතාබහ කරලා තොරතුරු ගත්තා. පොත් විශාල සංඛ්‍යාවක් මිලදීගෙන කියවන්න සිද්දවුණා. ඉතිහාස පොත් විශාල සංඛ්‍යාවක් මා ළඟ තියනවා. ඒවා අධ්‍යයනය කළා. මාතලේ මගේ ගමට අල්ලපු ගමේ නම අයිත්තාලියද්ද. ඒ ගමේ තමයි අයිත්තාලියද්ද මොහන්දිරම් වාසය කරලා තියෙන්නේ. අයිත්තාලියද්ද මොහන්දිරම් කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ සමයේ සියමට උපසම්පදාව ගේන්න ගිය හයදෙනාගෙන් කෙනෙක්. ඒ චරිත ගැන දන්නා අයගෙන් අහගෙන පොත්පත් කියවාගෙන විශාල අධ්‍යයනයක් කරන්න සිද්දවුණා.
මේ පොතේ අඩංගු ඓතිහාසික කතාවේ මම භාවිත කරලා තියෙන්නේ පැරණි භාෂාව. සමහර තැන්වල වැදි භාෂාව භාවිත කරලා තියනවා. මහින්ද කුමාර දළුපොත ඒ සඳහා මට සෑහෙන්න උදව් කළා. ඒ වගේ විශාල කාලයක් තිස්සේ මම චක්‍රවර්ති සඳහා තොරතුරු එක්රැස් කළා.
කතුවරයා පොතක් ලියලා ඉවර වුණාම වෘත්තීය සංස්කාරකවරයෙක් ලවා එය සංස්කරණය කිරීම අද ලෝකයේ පොත් ප්‍රකාශනයේදී සිදු වන දෙයක්. නමුත් තමන් ලියූ දේ අවසාන ඵලය ලෙස අපේ බොහෝ ලේඛකයෝ විස්වාස කරනවා..
ලෝකයේ වෙනත් රටවල නම් නවකතාවක් මුද්‍රණයෙන් පළවෙන්න කලින් එහෙම කරනවා. ලංකාවේ තවම එවැනි වෘත්තීය සංස්කාරකයෝ නෑ. නමුත් මගේ මිත්‍ර විෂ්ණු වාසු චක්‍රවර්ති නවකතාව සංස්කරණය කළා. ඒ සඳහා සති කිහිපයක් අපට එකට වැඩ කරන්න වුණා.
ලේඛකයාට තමන් ලියන හැම අකුරක්ම වටිනවා. ඒ නිසාම කතාවක දුර්වලතා ඇති වෙන්න පුළුවන්. සංස්කාරකට එවැනි ගැටලු සහිත තැන් පහසුවෙන් අවබෝධ කරගන්න පුළුවන්. හැබැයි දෙදෙනාගේම එකඟතාව මත සංස්කරණය සිදුවෙන්න අවශ්‍යයි.
දීර්ඝව නවකතාවක් ලියාගෙන යන විට ලේඛකයාට කතාවේ මුල සඳහන් කළ ඇතැම් දේවල් අමතක වෙන්න පුළුවන්. එකම දේ නැවත, නැවත ලියවෙන්න, වැරදි දේවල් ලියවෙන්න, වයස හා වර්ෂවල දෝෂ ඇති වෙන්න පුළුවන්. මම චක්‍රවර්ති ලියාගෙන යනවිට චරිතවල වයස හා වර්ෂ පිළිබඳව නිරවද්‍යතාව සඳහා අංක ගණිතයට වෙනම පොතක් තියාගත්තා. චක්‍රවර්ති පොතේ මුල පරම්පරා චරිත ගැන පැටිකිරියක් පළවෙලා තියනවා. ඒ ඒ චරිත උපන් හා මියගිය වර්ෂ එහි සඳහන් කරලා තියනවා. ඒ පාඨකයාට නවකතාව කියවාගෙන යාමේදී පහසුවක් ඇති කිරීම සඳහායි.
ආරම්භයේ පටන් කුතුහලය ඔස්සේ පාඨකයා ඇදබැඳ තබා ගැනීම ඔබේ නවකතා සියල්ලේම දකින්න තිබෙන ගුණයක්..
මම ගුවන් විදුලියේ හැදුණු වැඩුණු මිනිහෙක්. එහිදී අපි ඉගෙන ගන්න පළමු දේ තමයි වැඩසටහනක් ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වාම අසන්නා ඒ වැඩසටහන වෙත ආකර්ෂණය කර තබාගත යුතුයි යන්න. ඒ සඳහා අපි විවිධ උපක්‍රම භාවිත කරනවා. මම නෙදර්ලන්තයට ගිහින් වැඩසටහන් ආකෘති පිළිබඳවත් ඉගෙන ගෙන තියනවා. ඒ ඉගෙන ගත්ත ඇතැම් න්‍යායාත්මක කරුණු මට නවකතා ලිවීමේදීත් වැදගත් වුණා.
මම කියවාන්න ගත්ත ඇතැම් පොත් නොකියවා අතහැරි වෙලාවල් තියනවා. ඇයි මම ඒ පොත් නොකියවා අයින් කළේ කියලා මම කල්පනා කරනවා. ඒ අනුව මම පොතක් ලියනකොට හැකි තාක් දුරට ඒ දුර්වලතා මගහරවා ගන්න උත්සාහ කරනවා. ඒ සඳහා භාෂාවෙන් කරන්න පුළුවන් උපක්‍රම මම භාවිත කරනවා. ගුවන් විදුලි වැඩසටහනක පළමු වචන කිහිපය ඇහෙනකොටම මේ වැඩසටහන මම අහන්න ඕනෑ කියලා ශ්‍රාවකයාට හිතෙන්න ඕනෑ. මුල් ටික හොඳ නැත්නම්, හොඳ හරිය පස්සේ ඇති කියලා ප්‍රේක්ෂකයෝ අහගෙන ඉන්නේ නෑ. පොතකටත් ඒ තර්කය අදාළයි. පොතක් අතට ගත්ත ගමන් මොනවා හරි දෙයක් මේ පොතේ තියනවා කියලා පාඨකයාට හිතෙන්න ඕනෑ. ඒ නිසාම වෙන්න ඇති මගේ නවකතා එක හුස්මට කියවන්න පුළුවන් කියලා පාඨකයන් කියන්නේ.
කෙටිකතාව හා නවකතාව කියන මාධ්‍ය දෙකේ වෙනස ඔබට දැනුණේ කොහොමද?
මම හිතන්නේ නවකතාවක් ලියනවාට වඩා කෙටිකතාවක් ලියන්න අමාරුයි කියලා. යම් වස්තු බීජයක් ඔළුවට ඇවිල්ලා, සෑහෙන කාලයක් තිස්සේ ඒ වස්තු බීජය මෝරලා, මෝරලා අවසානේ තමයි කෙටිකතාවක් ලියවෙන්නේ. ඒ නිසා මම මගේ ජීවිත කාලය පුරා කෙටිකතා 15කට වඩා ලියලා නෑ. අලුත් කෙටිකතා පොතක් පළ කරන්න කැමැත්ත තිබුණත් අවුරුදු 5ක් තිස්සේ මට ලියන්න පුළුවන් වෙලා තියෙන්නේ කෙටිකතා තුනක් විතරයි.
කෙටිකතාවට සාපේක්ෂව පහසුවෙන් නවකතාවක් ගොඩනගා ගන්න මට පුළුවන් කියලා මම හිතනවා. චක්‍රවර්ති නවකතාවට මම අවුරුදු තුනක් තිස්සේ මහන්සි වුණා. කාලයක් තිස්සේ කතාවට අවශ්‍ය තොරතුරු ගවේෂණය කළා. විවිධ ආකෘතිවලින් ලියලා බැලුවා. නවකතාවක ඉතාමත් පුංචි දෙයක් ගැන පවා ඕනෑවට වඩා මම සැලකිලිමත් වෙනවා කියලා මට හිතෙනවා. චක්‍රවර්ති පොතෙන් හතරෙන් එකක් විතර ලියලා මගේ හිතට හරි ගියේ නැති නිසා සම්පූර්ණයෙන්ම නැවත ලිව්වා. නවකතා ලිවීම බොහෝම නිවාඩු පාඩුව කරන්න ඕනෑ වැඩක්.■
