මෙම කෙටි ලිපියෙන් උත්සාහ කරණුයේ දැනට ඇති ඇතැම් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධාන අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය සමඟ ගැටෙන ආකාරය ගැන කතිකාවතක් කිරීමට අදාල කරුණු කිහිපයක් ඉදිරිපත් කිරීමය.ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍ය බලයෙහි වැදගත්ම අංශයක් වන ජනතාවගේ අධිකරණ බලය කි‍්‍රයාත්මක කිරීම භාර දී ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවටය. එ් බව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 4(ඇ* ව්‍යවස්ථාවේ දැක් වේ. එකී විධිවිධානය යටතේ නීතිය අනුව පාර්ලිමේන්තුවේ සහ එහි මන්ත‍්‍රීවරයන්ගේ වරප‍්‍රසාද, පරිහාර හා බලතල සම්බන්ධයෙන් වන ජනතාවගේ අධිකරණ බලය කි‍්‍රයාත්මක කිරීමේ පූර්ණ බලය පාර්ලිමේන්තුවටම කි‍්‍රයාත්මක කිරීමට හැක. ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා විධිවිධාන වලට අනුව නීති ප‍්‍රකාරව පනවන එකී වරප‍්‍රසාද, පරිහාර හෙවත් මුක්තයට හා බලතලවලට මැදිහත් වීමට කිසිදු අධිකරණයට නොහැක. එම විධිවිධානයෙන් ප‍්‍රකාශිත අනෙක් කොටසෙන් කියැවෙනුයේ අධිකරණ, විනිශ්චය අධිකාර සහ ආයතන මඟින් ජනතාවගේ අධිකරණ බලය කි‍්‍රයාත්මක කළ යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුව විසින් බවය. මේ ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධාන දෙකම අනුව ජනතාවගේ අධිකරණ බලය කි‍්‍රයාත්මක කිරීමේ පූර්ණ බලධාරියා බවට පත්කර ඇත්තේ පාර්ලිමේන්තුවයි.
මෙහිදී වැදගත් වන අනික් කරුණ වනුයේ අධිකරණයට, අධිකරණ කටයුතු මෙහෙයවිය හැක්කේ අධිකරණයේ අභිමතය අනුව නොව රටේ ව්‍යවස්ථාදායකය විසින් සම්මත කරනු ලබන නීති වලට සම්පූර්ණයෙන් අනුකූල වීමෙන්ය යන්නය. ජනතාවගේ එම ව්‍යවස්ථාදායක බලය ගැන 4(අ* ව්‍යවස්ථාවේ දැක් වේ.
අග‍්‍ර විනිශ්චයකාරවරයාද, අභියාචනාධිකරණයේ සභාපතිවරයාද, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ සහ අභියාචනාධිකරණයේ වෙනත් සෑම විනිශ්චයකාරවරයෙක්ද සම්බන්ධිතව පාර්ලිමේන්තුව කි‍්‍රයා කිරීමේදී අදාල වන රීති ප‍්‍රධාන වශයෙන් පාර්ලිමේන්තු ස්ථාවර නියෝග අංක 83 හා 84 යටතේ දක්වා ඇත. එම විනිශ්චයකාරවරයන්ගේ පෞද්ගලික පැවැත්ම පිළිබඳව ස්ථාවර නියෝග අංක 84 යටතේ දැක්වෙන පූර්ණ යෝජනාවකදී හැර කරුණු මතු කරනු නොලැබිය යුතු අතර එසේ කිරීමක් රීත්‍යානුකූල නොවන බව ස්ථාවර නියෝග අංක 83 යටතේ දක්වා ඇත. පූර්ණ යෝජනා කි‍්‍රයාවලියකට අදාල විස්තර ස්ථාවර නියෝග අංක 84 යටතේ දක්වමින් එබදු විනිශ්චයකාරවරයෙකු ඉවත් කළ හැකි ආකාරය 84(5* යටතේ මෙසේ දක්වා ඇත. ”විමර්ශණ මණ්ඩලය විසින් අදාල විනිශ්චයකාරවරයාට එරෙහිව ඇති විෂම පැවැත්මට හෝ අබලතාවයට වරදකරු බවට තීරණය කර තිබේ නම්, කථානායකවරයා විසින් එය පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමැතිය සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරනු ලැබිය යුත්තේය. එම යෝජනාව (නොපැමිණි මන්ත‍්‍රීවරුන්ද ඇතුළුව* පාර්ලිමේන්තුවේ මුළු මන්ත‍්‍රීවරයන්ගේ බහුතරයකින් සම්මත වුවහොත්, කථානායකවරයා විසින්, එසේ ඔප්පු කරන ලද විෂම පැවැත්ම හෝ අබලතාවය මත අදාල විනිශ්චයකාරවරයා ධුරයෙන් ඉවත් කිරීම සඳහා එය ජනාධිපතිවරයා වෙත ඉදිරිපත් කරනු ලැබිය යුත්තේය.
” මෙම විධිවිධානය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය සඳහා සැබැවින්ම ප‍්‍රමාණවත්ද යන ගැටළුව පැන නගින්නේ දේශපාලනයට අදාල අධිකරණ තීන්දුවකදී පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර කණ්ඩායමට හා ජනාධිපතිවරයාට අපේක්‍ෂිත දේශපාලන වාසිය ලබා නුදුනහොත් අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට හානි නොකරයිද යන අඩමානය නිසාය. උදාහරණ ලෙස ඇතැම් දේශපාලන අවශ්‍යතා සඳහා අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය පාවා නොදීම නිසා එවකට පැවති ස්ථාවර නියෝග අංක 78 යටතේ හිටපු අග‍්‍ර විනිශ්චයකාරවරිය වරදකරු කිරීම වැනි අවස්ථා සැලකුවහොත් එබඳු සිද්ධි යළි යළිත් ඇති වීම වැලැක්වීම අත්‍යාවශ්‍යය. උසස්වීම් ලබා ගැනීමට හෝ කෘතවේදිත්වය දැක්වීමට අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය පාවා නොදේය යන විශ්වාසය ජනතාව තුළ තහවුරු වන පරිද්දෙන් ප‍්‍රමාණවත් ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධාන යෙදීම ඉදිරි ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයකදී අවධාරණය කිරීම සුදුසු බව පෙනේ.
අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය සඳහා දැනට ඇති ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානමය බාධා අතර වඩාත්ම බැ?රුම් කරුණු ලෙස සැලකිය හැක්කේ දේශපාලන නායකයෙකු වන ජනාධිපතිවරයාට අධිකරණ පත්වීම්වලට අදාලව පවරා ඇති සුවිශේෂ බලතලවල ප‍්‍රශ්ණකාරී බවය. මෙහි පහතින් සඳහන් කර ඇති කිසිදු හානිකර බලතලයක් වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාගේ ධුර කාලයට පමණක් සීමා වන්නේ නැන. එනම් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මෙබදු කරුණු සංශෝධනය නොවී පවතින තුරු අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට මෙම ව්‍යවස්ථාමය බාධා අනීවාර්යයෙන්ම පවතිනු ඇත.
ඉහළම අධිකරණ විනිශ්චයකාරවරුන් පත්කරනුයේ දේශපාලකයෙකු වන ජනාධිපතිවරයා වීම ඉන් කරුණකි. එහිදී කිසියම් ඉහළම අධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයෙකුට පත්වීම් ප‍්‍රදානය කිරීම ජනාධිපතිවරයා ප‍්‍රතිෙක්‍ෂප කළහොත් හෝ සිතාමතාම දිගුකාලයක්, සමහරවිට විශ‍්‍රාමික වයස එළඹෙන තෙක් පමා කළහොත් එසේ කිරීම වැලැක්විය හැකි කිසිදු ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් නැත. තවත් කරුණක් වනුයේ එම අදාල ඉහළම අධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයා උසස්වීම ලැබීමට කෙතරම් සුදුසු වුවද ඔහුට පත්වීම ප‍්‍රදානය කළයුතුද නැත්ද යන්න අනුමත කිරීමට ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට අවස්ථාව ලැබෙනුයේ ජනාධිපතිවරයා විසින් එලෙස පත්කිරීමට ඔහුව නිර්දේශ කළහොත් පමණි. කෙතරම් සුදුසු වුවද දේශපාලනික හෝ පෞද්ගලික යම් කරුණක් නිසා කිසියම් නමක් නිර්දේශ නොකිරීමට ජනාධිපතිවරයා තීරණය කළහොත් එම තීරණයට කිසිදු බලපෑමක් කළ හැකි කිසිම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් නැත. එ් හැරුණුවිට කිසියම් එක් පුරප්පාඩුවක් පිරවීම සඳහා සුදුසුම අය තෝරා ගැනීමේ හිමිකම ව්‍යවස්ථා සභාවට ලැබෙන පරිදි ජනාධිපතිවරයා එක නමකට වැඩියෙන් නම් නිර්දේශ කළයුතු බවට බැඳෙන කිසිදු ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක්ද නැත. එනිසා ඉහළම අධිකරණ විනිශ්චයකාර තනතුරක් සඳහා සුදුසුකම් ලබන ඕනෑම අයෙකු ජනාධිපතිවරයාගේ ප‍්‍රසාදය අහිමි වීමේ අවදානම නොසලකා හලහොත් එය උසස්වීම නොලැබීමේ අවදානම දැරීමක් බවට අනීවාර්යයෙන්ම පත්විය හැක.
මෙයට අදාල ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානය මෙසේය. 41(ඇ(1 ව්‍යවස්ථාව ”ජනාධිපතිවරයා විසින් සභාවට කරන ලද නිර්දේශයක් මත, සභාව විසින් අනුමත කර ඇත්නම් මිස, මෙම ව්‍යවස්ථාවේ උපලේඛණයේ නිශ්චිතව සඳහන් කිසිම ධුරයකට ජනාධිපතිවරයා විසින් කිසිදු තැනැත්තෙකු පත් කරනු නොලැබිය යුත්තේය.” (මෙහි සභාව යනු ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව වේ.* යොමුගත උපලේඛණයේ , වන කොටස මෙසේය.
”(අ* අග‍්‍ර විනිශ්චයකාරවරයා සහ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ
විනිශ්චයකාරවරයන්;
(ආ* අභියාචනාධිකරණයේ සභාපතිවරයා සහ
අභියාචනාධිකරණයේ විනිශ්චයකාරවරයන්;
(ඇ* අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවේ සභාපතිවරයා
හැර අනෙකුත් සාමාජිකයන්;”
එකී අධිකරණ සේවා කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් ලෙස පත්කළ හැක්කේ කවරෙක්ද යන්න ගැන 111(ඉ* ව්‍යවස්ථාවේ ඉතා නිශ්චිත ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධාන දක්වා ඇතත් ඉහත සඳහන් (අ* සහ (ආ* හි දැක්වෙන තනතුරු සඳහා කුමන සුදුසුකම් අවශ්‍යද යන්න ගැන කිසිදු ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් දක්වා නොමැති බව පෙනේ. එම ශ්‍රේෂ්ඨ තනතුරකට කිසිසේත්ම නුසුදුසු අයෙකුගේ නමක් වුවද නිර්දේශ කිරීම ජනාධිපතිවරයාට අයිති බලයකි. එම නම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව අනුමත නොකළහොත් තමා එම නම මිස එ් සඳහා වෙනත් කිසිම නමක් නිර්දේශ නොකිරීමේ ස්ථාවරයේම රැුඳී සිටීමට ජනාධිපතිවරයාට ඇති අභිමතානුසාරී බලය පාලනය කරන කිසිදු ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් දක්වා නොමැති බවද පෙනේ. ජනාධිපතිවරයාත් ව්‍යවස්ථා සභාවත් යන දෙකොටසම තම තමන් දරන ස්ථාවරයෙන් වෙනස් නොවී දැඩිව සිටියහොත් කළහැකි එකම දේනම් එකී තනතුර හෝ තනතුරු දිගටම හිස්ව තැබීම පමණි. එම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට ඇති බරපතල බාධාවක් බව පෙනේ. උසස්වීම් ලැබීමට හිමිකම් ඇති විනිශ්චයකාරවරයෙකුට දේශපාලනයට අදාල යම් අධිකරණ තීන්දුවක් දීමේදී එය තමාට හිමි උසස්වීම් ලැබීමට බලපෑමක් ඇති කරයිද යන ප‍්‍රශ්ණය මතු වේ නම් එය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට පැහැදිලිවම ඇති බරපතල බාධාවක් වේ.
එකී විධිවිධානයේ ඇති වඩාත්ම බැ?රුම් හානිය නම් එම පුරප්පාඩු සඳහා නම් තෝරා ගැනීමේදී ජනාධිපතිවරයාට ඇති අසීමිත අභිමතානුසාරී බලයයි. එම විනිශ්චයකාර තනතුරු කෙතරම් ශ්‍රේෂ්ඨ හා තීරණාත්මක අධිකරණ තනතුරු වුවද ජ්‍යෙෂ්ඨතමයා නොතකා හැර ඕනෑම කණිෂ්ඨයෙකු යොදා ගැනීමට පමණක් නොව කිසිදු විනිශ්චයකාර පළපුරුද්දක් හෝ එ් තබා නීති ෙක්‍ෂ්ත‍්‍රයට කිසිදු සම්බන්ධයක් හෝ නොමැති සම්පූර්ණයෙන්ම පිටස්තරයෙකු නිර්දේශ කිරීමටත්, එම නම ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව අනුමත කළහොත් පත්වීම් පිනැමීමටත් කිසිදු ව්‍යවස්ථානුකූල විධිවිධානමය බාධාවක් ඇති බවක් නොපෙනේ.
මෙම අවදානම වඩාත් භයානක වනුයේ 17 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අනුව ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවෙහි සාමාජිකයන් 10 දෙනාගෙන් 3 දෙනෙකුට සීමාකර තිබූ දේශපාලකයන් වන පාර්ලිමේන්තු මන්තී‍්‍රවරයන් සංබ්‍යාව 19 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අනුව සාමාජිකයන් 10 දෙනාගෙන් 7 දෙනෙකුම පාර්ලිමේන්තු මන්තී‍්‍රවරුන් වියයුතු ලෙස දක්වා තිබීමය. (18 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය යටතේ ජනාධිපතිවරයාට එම බලය සීමා රහිතව ලබා දී තිබුණු අතර එහිදී අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය මුළුමණින්ම නොතකා හැර තිබුණි.* ජනාධිපතිවරයා මෙන්ම දේශපාලකයන් වන පාර්ලිමේන්තු මන්තී‍්‍රවරුන් යළිත් වරක් ජනාධිපතිවරයාට අභිමත අයුරින් හැසිරවිය හැකිවන ලෙසට ව්‍යවස්ථා සභාවෙහි සංයුතිය ලැබුණහොත් ජනාධිපතිවරයා නිර්දේශ කරන ඕනෑම අනුචිත නමක් ව්‍යවස්ථා සභාවෙහි සාමාජිකයන්ගෙන් බහුතරය නිහඬවම හා පක්‍ෂපාතීව අනුමත කිරීමට මේ වන විට ඇති අවදානම අතිශයින්ම බරපතලය.
එම ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට ඇති බරපතල බාධාවක් විය හැකි තවත් පැතිකඩක් වනුයේ පෙර කී 41(ඇ(1 ව්‍යවස්ථාවේ උපලේඛණයේ ,, වන කොටස යටතේ දැක්වෙන තනතුරු 5 ට ඇතුළත් නීතිපතිවරයා අග‍්‍ර විනිශ්චයකාර ධුරයට පත්කිරීමේ සම්ප‍්‍රදායක් බොහෝ විට මෙරට අනුගමනය කර ඇති හෙයිනි. උපලේඛණයේ එම ,, වන කොටස මෙසේය.
”,, වන කොටස
(අ* නීතිපතිවරයා;
(ආ* විගණකාධිපතිවරයා;
(ඇ* පොලිස්පතිවරයා;
(ඈ* පරිපාලන කටයුතු පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු
කොමසාරිස්වරයා;
(ඉ* පාර්ලිමේන්තු මහ ලේකම්වරයා.”
මෙහිදී විගණකාධිපතිවරයා හරුණු විට නීතිපතිවරයා ඇතුළු කිසිදු තනතුරක් පිරවීම සඳහා කිසිම සුදුසුකමක් ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානයක් වශයෙන් පලකර නැත. එනිසා නීතිපති තනතුරට ඕනෑම අයෙකු (නීති ෙක්‍ෂ්ත‍්‍රයට සම්පූර්ණයෙන්ම පිටස්තර අයෙකුව වුවද* පත් කිරීමට ව්‍යවස්ථාමය බාධාවක් ඇති බවක් නොපෙනේ. නීතිපති තනතුර විනිශ්චයකාර තනතුරක් නොවන නිසා එම නීතිපති පත්වීම අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට කිසිම බාධාවක් විය නොහැකි බවට තර්කයක් ගොඩ නැංවිය හැකිය. එනමුත් එය බරපතල බාධාවක් විය හැකි වන්නේ ඔහු ඊළඟ අග‍්‍ර විනිශ්චයකාරවරයා වශයෙන් පත්කිරීමේ ඉඩකඩ කිසිසේත් සුළුපටු නොවන නිසාය. අග‍්‍ර විනිශ්චයකාර ධුරය පිරවීමේදී එ් සඳහා නීතිපතිවරයාගේ නම නිර්දේශ නොවීමට හා ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවෙන් එය අනුමත නොවීමට කිසිදු සාධාරණ හේතුවක් නොතිබීමට ඉඩ ඇත. එනමුත් අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට බාධාවක් කිරීමකින් මතු දිනෙක යම් සහනයක් ලැබීමේ අවශ්‍යතාවයක් පිළිබඳව දීර්ඝකාලීන සැලසුමක් පැන නැගුණහොත් අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයට හානි වීමේ ඉඩකඩක් නොමැතියයි එ්ත්තු ගැනීම අපහසු වනු ඇත. අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය කිසිම අඩමානයක් නොමැතිවම තහවුරු වන බවට ජනතාවට විශ්වාසයක් ලබා දෙන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් එනිසා අද අවශ්‍යව ඇත.
අපේ රට හැරුණුවිට පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයේ සෑම රටකම පාහේ අධිකරණ ෙක්‍ෂ්ත‍්‍රයේත්, අනිකුත් ෙක්‍ෂ්ත‍්‍රවලත් ඉහළ නිලධාරීන් පත් කරනුයේ නිර්දේශපාලනිකවූත්, නිර්පාක්‍ෂිකවූත් නාමමාත‍්‍ර රාජ්‍ය නායකයා විසින්ය. උදාහරණ ලෙස එක්සත් රාජධානිය, කැනඩාව, ඕස්ටේ‍්‍රලියාව, ඉන්දියාව වැනි රාජ්‍යවල රාජ්‍ය නායකයන්ගේ නිර්දේශපාලනික හා නිර්පාක්‍ෂිකභාවය දැක්විය හැක. 1978 ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව බලාත්මක වන තුරු අප රටේද රාජ්‍ය නායකයන් නිර්දේශපාලනික හා නිර්පාක්‍ෂික වූ නමුත් එතැන් පටන් මුළු රටේම රාජ්‍ය නායකයා වීමට වඩා යම් සීමිත දේශපාලන පක්‍ෂයක නායකයා වීම වාසි සහගත බව පිළිගත් බව පෙනේ. එය අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වයටද, තව බොහෝ කරුණුවලටද තදබල තර්ජනයක් විය. ස්වාධීන කොමිෂන් සභා බලාත්මක කළ 17 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ඊට තරමක විසඳුමක් වුවද යළිත් 18 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මඟින් රාජ්‍ය නායකයා, වඩා අන්තගාමී දේශපාලන නායකයෙකු බවට පත් කෙරිණි. මෙම විනාශය 19 වන ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය මඟින් යම් මට්ටමකට යහපත් කළ නමුත් එය ප‍්‍රමාණවත් නැත. විශේෂයෙන් අධිකරණ ෙක්‍ෂත‍්‍රයට සම්බන්ධිත අල්ලස් හෝ ¥ෂණ චෝදනා විමර්ශනය කිරීමේ කොමිෂන් සභාව වැනි ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලින් අපේක්‍ෂිත ස්වාධීනත්වය විනාශ කිරීමට දේශපාලකයන්ට හැකි වූයේ ව්‍යවස්ථාමය විධිවිධානවල සිදුරුවලින් රිංගා යාමට ඉඩකඩ සලසා තිබූ නිසාය.
අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය තහවුරු කරගැනීමේදී අවම වශයෙන් අධිකරණයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම තනතුරුවලට පත්කිරීමේ තීරණාත්මක බලය දේශපාලන නායකත්වයෙන් ඉවත්කර අධිකරණ ව්‍යුහයටම පැවරිය හැක්කේනම් එය ඉතා ප‍්‍රශංසනීය ජනතා ජයග‍්‍රහණයක් සහ අධිකරණමය ජයග‍්‍රහණයක් වනු ඇත. මෙහිදී මඟ පෙන්වීමක් ලබා ගැනීමට ඉන්දීය ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව වුවද සලකා බැලිය හැක. එහි 124(2* ව්‍යවස්ථාව අනුව ඉන්දීය ජනාධිපතිවරයා සෑම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයකුම පත් කළයුත්තේ සියලූම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයන් හා ප‍්‍රාන්ත මහාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයන් විමසා බැලීමෙන් අනතුරුවය. එසේම සෑම විනිශ්චයකාරවරයකුම පත් කිරීමට පෙරාතුව අග‍්‍ර විනිශ්චයකාරවරයා විමසීමද කළයුතු වන්නේය. එ් හැර ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරයකු ලෙස පත්වීමක් ලැබීමට තිබියයුතු සුදුසුකම් එරට 124(3* ව්‍යවස්ථාවේ නිශ්චිතව දක්වා ඇත. එනිසා අප රටේ මෙන්, නීති ෙක්‍ෂ්ත‍්‍රයෙන් පිට කිසිවෙකුව එම තනතුරකට පත් කළ නොහැක. එ් රටවල රාජ්‍ය නායකයා කිසිම පක්‍ෂ දේශපාලනයකට අයත් නොමැති වුවද අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය සඳහා එබඳු ආරක්‍ෂක විධිවිධාන සලසා ඇත.
අපගේ ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 4(අ, 4(ආ හා 4(ඇ* ව්‍යවස්ථාවලින් ව්‍යවස්ථාගත කර ඇති ජනතාවගේ පරමාධිපත්‍යයේ පාලනබල ති‍්‍රත්වය වන ව්‍යවස්ථාදායක, විධායක හා අධිකරණ යන ෙක්‍ෂත‍්‍ර තුනම තනිකරම ජනතා නියෝජ්‍යත්වය මත රඳවා ඇත්තේ අවස්ථාවාදී දේශපාලකයන්ගේ පටු අවශ්‍යතාවලට ගොදුරු කර ජනතා පරමාධිපත්‍යයේ උත්තරීතරභාවය හා බැඳුණු උත්තුංග අපේක්‍ෂාවන් විනාශ කිරීමට ඉඩ සලසා දීමට නොවේ. එනමුත් ඉතාමත්ම ඛේදනීය ලෙස ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සිදුරු තුළින් රිංගා ව්‍යවස්ථාදායක හා විධායක ෙක්‍ෂත‍්‍ර දෙකෙහි නිරන්තරව සනාථ වන අවභාවිතයට අමතරව ජනතාවගේ අකලංක විශ්වාසය උපරිමයෙන් රැුක ගත යුතු අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය විනාශ කිරීමට ඉඩහැරීම කිසිසේත්ම නොතකා නොහල යුත්තකි.x
x සරත් සී. මායාදුන්නේ
විශ‍්‍රාමික විගණකාධිපති හා හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රී
